Sağlıklı İçecek Üretiminde Yeni Bir Eğilim: Siyah Havuç ve Kırmızı Pancar İlaveli Sinbiyotik Peynir Altı Suyu İçeceği Üretimi New Trend in Healthy Beverage: Sinbiotic Whey Drink with Black Carrot and Red Beet Juices Ecem AKAN Özer KINIK Ege Universitesi Ziraat Fakültesi Süt Teknolojisi Bölümü 23-24 Mayıs 2016 Swissotel Grand Efes İZMİR ÖZET Peyniraltı suyu (PAS), süt proteinlerinin yaklaşık %20’sini içeren, peynir üretimi sırasında oluşan bir yan üründür. Peynir altı suyu serum proteinleri olan α-laktoalbümin, β-laktoglobülin, serum albümini ve globülinleri içerdiğinden oldukça değerli bir üründür. İnsanlar ve hayvanlar üzerine yapılan çalışmalarda peynir altı suyu proteinlerinin antioksidan özellik gösterdiği, birçok hastalığı (kolon kanseri, göğüs kanseri, gastrointestinal rahatsızlıklar) önlediği ve bağışıklık sistemi üzerine olumlu etki yaptığı tespit edilmiştir. Peynir yapımına göre farklılık göstermekle birlikte, kullanılan sütün %70-90’ı peynir altı suyu olarak elde kalmaktadır. Bu durum da peynir üretimi sırasında yüksek miktarda peynir altı suyu oluştuğunu ve bu değerli gıda maddesinin değerlendirilmesi gerektiği sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Siyah havuç ve kırmızı pancar yüksek antosiyanin içeriğine sahip sağlık üzerine olumlu etkileri olan değerli sebzelerdendir. Antosiyaninler sayesinde ürünün antioksidan etkisi artmaktadır. Siyah havuç turuncu havuca göre çok daha fazla miktarda antosiyanin içermektedir. Taze kara havuçta antosiyanin içeriğinin 1750 mg/kg’a kadar olabileceği rapor edilmiştir. Kırmızı pancar tüketimi ile kanser ve kardiyovasküler hastalıkların gelişiminin engellenmesi arasında önemli bir ilişki bulunmaktadır. Fermente gıdalar içerdikleri laktik asit ve antimikrobiyal maddeler sayesinde ürün daha uzun süre korunmakta ve sağlık üzerine faydalı etkileri olmaktadır. Çeşitli çalışmalar ile peyniraltı suyunun çeşitli laktik asit bakterileri ile fermantasyonu ile elde edilen probiyotik peyniraltı suyu içecekleri probiyotik suşların kandaki kolesterol seviyesini düşürücü, laktoz metabolizmasını düzenleyici, kan basıncını düşürücü, antikanserojenik özellikleri ve immun sistem teşviği gibi insan sağlığına olumlu etkiler gösterdiği saptanmıştır. Elde edilen ürünler ürünler 28 gün boyunca 4°C’de depolanacak ve depolamanın 1, 7, 14, 21 ve 28. günlerinde titrasyon asitliği, pH, toplam antioksidan aktivite, toplam fenolik madde miktarı, toplam antosiyanin miktarı, toplam karatoneid miktarı tespiti ve ürünlerin duyusal analizi yapılacaktır.Ayrıca probiyotik laktik asit bakterilerinin canlılıkları depolama süresi boyunca takip edilecektir. • Sebzelerin yıkanıp ayıklanması • Isıtma • Palperden ve filtreden geçirme • Siyah havuç suyu (SHS) ve kırmızı pancar suyu eldesi • Sebze sularına ayrı ayrı demineralize PAS ilavesi (25:75, 50:50, 75:25, 100:0) • L. plantarum inokulumu (%3,5-5) • İnkübasyon (37° C-pH 4,7’ye kadar) • Soğutma • Depolama (4°C) Böylelikle serum proteinlerince zengin antosiyanin içeriği yüksek fermente sebze suları elde edilecektir. Ayrıca siyah havucun ve kırmızı pancarın ucuz olması ve işlenebilirliğinin kolay olması da ürün üretimi sırasında avantaj sağlayacaktır. Siyah havuç ve kırmızı pancar önemli miktarlarda lif kaynağı olup bu lifler prebiyotik etki göstermekte ve bu amaçla kullanılabilmektedir. Prebiyotikler sindirim sisteminde ince bağırsaklara kadar ulaşarak probiyotik bakterilerin gelişiminde etkili olmaktadır. Bu açıdan bakıldığında projemizde üretilmesi planlanan ürünler sinbiyotik kapsamında değerlendirilecektir. ABSTRACT In our project fırstly black carrot and red beet juıces wıll be produced and several amount of demineralızed whey added seperately to juıces (25:75,50:50, 75:25, 100:0).Then probıotıc L.plantarum added and ıncubated at 37°C. When pH value decreased to 4,7 samples wıll be cooled and stored at 4°c for 28 days. Black carrot and red beet are ımportant source of fıber. Probıotıcs can use fıber for theır devolopment therefore our samples wıll be determıned ın sınbıotıc product. Tıtratable acıdıty,pH,total antıoxıdan,total phenolıc compound,antocynaıne,caratenoıd compound and sensorıal analyse of samples wıll determıned on 1st,7th,14th,21th,28th day of storage.In addıtıon probıotıc lactıc acıd bacterıa count wıll be determıned