C. Senatosu B : 32 4.2 . 1969 O : 1 n veya ezmesi bahis mevzu

C. Senatosu
B : 32
n veya ezmesi bahis mevzu olunca, geçmişteki
tecrübeler; işverenini işçiyi ezdiği, işçinin hak­
larına riayet etmediğini göstermiş olduğundan
bunu önleyici tedbirler almagelmiştir.
Bizde de en son 1961 Anayasası ile çalışan­
la çalıştıran münasebetleri daha Vazıh bir şek­
le sokulmuş ve işçiye gereken hürrîyetiniin ve­
rilmesi! ve işverenin kuvveti karşısında hakla­
rını alabilmesi için gerekli tedbirlerin alınması­
nı temin bakımından grev hakkı, toplu sözleş­
me ve saire gibi halkları evvelâ Anayasa ile ta­
mamen tesbit edilmiş ve bilâhara buna muvazi
kanunlar çıkarılmıştır.
Yalnız Türkiye'de her sahada olduğu gibi
bu sahada da verilen haklar ve hürriyetler gün
geçtikçe suiistimal edilir hale gelmiştir.
Hürriyetler hiçbir zaman sınırsız olamaz,
Maalesef her sahada olduğu gibi bu sahada da
ıdaimî olarak kendisine ifrat derecede hak ta­
nılan ve çalıştırma hürriyetlerini kısıtlama im­
kânları verilen zümre diğerinin aleyhinde ve
dolayısiyle de bütün cemiyetin aleyhinde bir
suiistimal yoluna gitmiştir.
Bugün Türkiye'de bine yakın sendika, 300
küsur personel sendikası ve birkaç yüz de işve­
ren sendikası vardır. Grev ve toplu iş sözleş­
melinin aidedi de şimdiye kadar binleri geçmiş­
tir. Bunun, takdir buyurursunuz M, memleket­
te iş sahasına tesiri vardır, sermlaye garanti
görmediği yere gelmiyeceğinden ve sermaye ga­
ranti görmezse o tarafa doğru akmıyacağından
iş sahaları daralmaktadır. Bir bakımdan da
Türkiye'ûe birçok faktörler fiyat artışlarına te­
sir ettiği gibi son olarak bir faktör de isçinin
toplu sözleşmeleri ve grevleri de bu fiyat yük­
selişlerine tesir etmekte ve maalesef işçiye ve­
rilen birkaç kuruşun karşılığı fiyat yükselmesi
dolayısiyle kendisinden tekrar geri alınma im­
kânını doğurmaktaJdır. İşçinin de eline fazla
bir şey geçmemektedir.
Burada bir haksızlık da, bilimsel haksızlık
da şudur: Bugün Türkiye'de kültürlü, ihtisas
sahibi, mütehassıs eleman arkadaşlarımızın bi­
le Devlet sektöründe çalışması halinde ala­
cağı ücretin tavanı ve tabanı tesbit edilmiştir,
fakat maalesef işçi ücretlerinin tabanı tesbit
edilmiş, tavanı tesbit edilmemiştir. Bunun
böyle ilânihaye gideceği düşünülse bu, bir mü­
savatsızlık yaratmakta, bir tarafta Devlet sek­
töründe çalışan işçi tabanı, tavanı tesbit edile­
4 . 2 . 1969
O : 1
mediği için, bir nazariye de olsa, fiyat yükseli­
şine kendisini ayarlamakta, rahatça ve istedi­
ği hakkından fazlasını grevlerle, şunlarla bun­
larla alabilmekte, halbuki o bir tarafta bir mü­
tehassıs, doktor, mühendis ve saire kanun­
la tahdiıdediîdiği için kendisi ihtisasına rağmen
<h?j]dkmı alamamak suretiyle Türkiye ^de münev­
verin iktisadi bakımdan durumu daima diğer­
lerinden kötü bir duruma düşürülmektedir. Bu­
nun için sendikalarda grev yapabilme hususun­
da daha katî hükümler konulmak, daiha tahdit­
ler konulmalı, âmme menfaatinin bulunduğu ve
âmmeye zarar verecek halleri önleyici kesin
tsddirler alınmalıdır. Aynı iş kolunda birçok
ssndikalar kurulmuştur ve hattâ ben temas et­
tim bir işçi senldikası idarecisi bana; yeni bir
kuruluş için bir onbin lira konulması halinde,
inhanın rahatlıkla üçbin lira her ay gelir temin
edebileceğini beyan etmiştir.
Şimdi muhterem arkadaşlarım, bilhassa bir
hususa daha nazarı dikkatinizi celbederim, sen­
dika idarelerinde vazife alan arkadaşlarımın
ücretleri de işçi ile telif edilemiyecek kadar
fahiştir.
Yine demin arz ettiğim gibi, normal haya­
tımda başkanlığının veya diğer vazife aldığı
yerlerdeki ücretlerin dörtte birini alamıyacak
seviyede olan arkadaşlar bugün fahiş ücretler
almakta, hususi otomobillerde gezmekte, kimi­
sinin lojmanı bulunmakta ve Avrupa'ya bile ra­
hatlıkla gidebilmektedir ve bu suretle işçinin
tırnağından artırdığı, kendi hakkını savunmak
için kurduğu bu müessesenin paralarının bü­
yük bir kısmı, hususi kalem memureleri tutmak­
la, geniş, konforlu dairelerde vazife ifa eden ve
bol para alan bu sendika menısuplan tarafından
işçi sömürülmektedir.
Muhterem arkadaşlarım, demek ki her hür­
riyet gibi bu da suiistimal edilmektedir. Bura­
da bir hususu daha belirtmek isterim; Anaya­
samız ve Sendika Kanunu gereğince sendika
kurmak serbest, üye olmak ve çıkmak da ser­
besttir. Böyle bir serbesti hükmü bulunmasına,
rağmen, sendikalara üye olan şahısların üye
aidatları, sendikanın karşısında bulunan işveren
tarafından mecburen kesilip kendilerine veril­
mektedir. Bu bence çok haksız bir tutumdur,
aynı zamanda Anayasa ve kanunun serbest gi­
riş ve serbest sendika kurma ve çıkma hüküm-