IFFET IMZA KAMPANYA METNI

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA
Kadınlar tarih boyunca her toplumsal statüde ve yapıda ikinci cins/ezilen cins olarak yer
almışlardır. Erkek egemen sistem, kadını ev içinde karşılıksız emek harcamaya,
edilgenleştirmeye, toplum içindeki asli görevlerini annelik ve ev kadınlığı üzerinden
tanımlayarak kutsallaştırmaya çalışmaktadır. Çalışma yaşamında ise çoğu zaman kadınlar ev
içi kimliği ile bağlantılı rollere uygun işlere mahkûm edilmektedir. (Öğretmenlik, Hemşirelik,
Sekreterlik, vb.) Bu cinsiyetçi iş bölümü; kadınların daha az ücret almasını, yedek işgücü
olarak kullanılmasını, sosyal güvencesi olmayan işlerde çalıştırılmalarını teşvik etmektedir.
Çalışma yaşamında mevcut yasal düzenlemelerde yer alan cinsiyetçi hükümler, kadınların
Anayasa’da ve Kadınlara Yönelik Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW )
ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ( AİHS) de yer alan özel yaşama saygı hakkını ihlal
ederek “iffetli-iffetsiz kriteriyle kadınların giyim kuşamına, makyajına, kimlerle konuşup
konuşmayacağına kadar denetim ve baskı uygulamaya olanak sağlayacak düzenlemeler
getirmiştir.
29.06.1930 tarihinde yürürlüğe giren ve hala yürürlükte olan 1702 Sayılı “İlk ve Orta Tedrisat
Muallimlerinin Terfi Ve Tecziyeleri Hakkında Kanun”un 27.maddesi “Gerek öğrenciye karşı
ve gerek hariçte öğretmenlik sıfatı ile telif edilmeyen iffetsizliği sabit olan, öğretmenlerin
meslekten ihracını” öngörmektedir. Çok sayıda kadın öğretmen, bu yasa hükümlerine göre
disiplin cezası verilerek meslekten atılmış, bazıları ise ancak İdare Mahkemesi kararlarıyla
tekrar göreve başlayabilmiştir.
Aynı maddeye göre, eşcinsel olduğu gerekçesiyle bir din dersi öğretmeni iffetsiz olduğu sabit
görülerek meslekten çıkarılmıştır. Bu uygulama, birçok özel yasada yer alan “iffetsizliği sabit
görülen “ kavramının ne kadar muğlâk ve değişik yorumlanabileceğine açık bir örnektir.
Çalışma yaşamında cinsel yönelim ayrımcılığı yapılması, Avrupa Birliği Komisyonu'nun
27.11.2000 tarih ve 2000/78/EC sayılı İstihdam Eşitlik Direktifi ile yasaklanmıştır.
“İffet” kişiden kişiye, toplumdan topluma değişebilen hukuki tanımı yapılmamış olan bir
kavramdır. Örneğin, Mersin’in Gülnar ilçesinde hâkimlik yapan Arzu Özpınar; kılık kıyafeti
ve özel hayatına ilişkin olarak iffetsizlikle suçlanmış ve 2004 yılında HSYK kararıyla
meslekten ihraç edilmiştir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde Türkiye aleyhine açtığı
davada AİHM, özel yaşam tarzı gerekçe gösterilerek meslekten ihraç edilmesinin Avrupa
İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ‘özel hayatın ve aile hayatının korunması’ ile ilgili maddesine
aykırı olduğuna hükmetmiştir.
4459 sayılı Köy Ebeleri ve Köy Sağlık Memurları Teşkilatı Yapılmasına Dair Kanun’da, 3017
sayılı Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti Teşkilat ve Memurin Kanunu’nda, 4357 sayılı
Hususi İdarelerden Maaş Alan İlkokul Öğretmenlerinin Kadrolarına, Terfi, Taltif ve
Cezalandırılmalarına Dair Kanun’da İFFETSİZLİK NEDENİYLE MESLEKTEN ATILMA
düzenlenmiştir.
Ayrıca Asker ve Polislere ilişkin teşkilat yasalarında da iffetsiz bir kadınla ilişkisi olduğu için
meslekten çıkarılma halleri düzenlenmiştir. Özetle iffetli olmak, yasalarımızda en temel
erdem olarak yerini alarak, kadınların özel yaşamına disiplin cezaları yolu ile devlet ve
işveren müdahalesine yasal zemin sunulmuştur. Bu cezaların idarenin ve işverenin keyfi
uygulamalarına bırakılması Anayasa, CEDAW ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne
aykırıdır.
Toplumsal yaşamda ve çalışma yaşamında, cinsiyet temelli eşitsizliklerin giderilmesi, hayatın
her alanında kadınlar için eşitsizliğin ve ayrımcılığın görünür kılınması ve bunlara karşı
çözümler sağlayacak politikaların üretilmesi hedeflenmelidir. Türk Ceza Yasası ve Medeni
Yasa’da yapılan olumlu değişiklikler, kadınlara yönelik ayrımcılığın önlenmesinde yeterli
değildir.Bu nedenle Hukukun erkek egemenliğini esas alan yapısında köklü bir değişime
gidilmeli ve kadınlara karşı cinsiyetçi hükümler tüm yasalardan ayıklanmalıdır. Başta 657
Sayılı Devlet Memurları Yasası, 4857 Sayılı İş Yasası, 1702- 4357-4459-3017 sayılı yasalar
olmak üzere, çalışma yaşamında sektörlere göre düzenlenmiş sair özel yasalardaki kadınlara
ilişkin ayrımcılık taşıyan tüm hükümler kaldırılmalıdır.
Kadınların yaşamları ve bedenleri üzerinde denetimi ve baskıyı hedefleyen cinsiyetçi bakış
açısı terk edilerek TBMM Kadın –Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu, KSGM, kadın örgütleri,
Barolar, Üniversiteler ve demokratik kitle örgütleri ile işbirliği içinde kadınlara yönelik
ayrımcılık içeren hükümlerin tümü değiştirilmelidir.
ŞİDDETE KARŞI İZMİR KADIN KOORDİNASYONU
ADI SOYADI
MESLEĞİ
İMZA