uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Nisan 2010
YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2010 Yılı Şubat Ayı Gelişmeleri
1
-2010 Yılı Ocak-Şubat Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2010 Yılı Şubat Ayı Gelişmeleri
5
-2010 Yılı Ocak-Şubat Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2010 Aylık
1
Tablo-2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-4:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2009-2010 Şubat)
3
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı - (20092010 )
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -(2009-2010)
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 )
5
Tablo-5:
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009-2010 )
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2009-2010 )
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20092010 )
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20092010 )
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2010
Aylık)
4
4
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009 - 2010 )
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2005 2010 )
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi 1
2010 Yılı Şubat Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Şubat ayında 406 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2010Aylık
(Milyon $)
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Şubat
391
406
271
306
262
279
Giriş
263
280
Çıkış
-1
-1
Diğer Sermaye*
9
27
Gayrimenkul (Net)
120
100
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler Kaynak : T.C.Merkez Bankası
1
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2010 Şubat
ayında 280 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 155 milyon doları
imalat sanayinden gelmiştir (Tablo-2).
T a b l o 2 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a tır ı m G ir i ş le r in i n S e k tö r l e r e G ö r e D a ğ ı lı m ı ( 2 0 1 0 A y lı k )
( M ily on $ )
S e k t ö rle r
O c ak
Ş ubat
1
0
55
17
0
1
1
1
0
1
13
17
40
28
0
4
52
32
1
16
26 3
T ar ı m , A v c ıl ı k v e O r m a n c ı l ı k
B a l ı k ç ı lı k
M a d e n c i l ik v e T a ş o c a k ç ı lı ğ ı
İ m a la t S a n a y i i
G ıd a Ü r ü n le r i ve İç e c e k İ m a l a t ı
T e k s ti l Ü r ü n l e r i İ m a l a tı
K i m y a s a l M a d d e v e Ü r ü n le r i n İ m a l a tı
B . Y .S . M a k in e v e T e ç h i z a t İm a l a t ı
E l e k t r ik l i O p ti k A le t l e r İ m a l a t ı
M o t o r lu K a r a T a ş ıt ı , R ö m o r k v e Y a r ı -R ö m o r k İ m a l a tı
D iğ e r İm a la t
E l e k tr i k , G az v e S u
İ nşa a t
T o p t a n v e P e r a k e n d e T ic a r e t,
O t el l e r v e L o k a n ta l a r
U l aş tı r m a , H a b e rl e ş m e v e D e p o l a m a H i z m e t le r i
M a l i A r a c ı K u r u l u ş la r ın F a a li y et l e ri
G a y r im en k u l K i ra l a m a v e İ ş F a a li y e t l e ri
S a ğ l ı k İ ş l e ri v e S o s y a l H iz m et l e r
D i ğ e r T o p l u m s a l , S o s y a l v e K i ş i s e l H iz m e t F a a li y e t l e ri
T o pla m
0
0
2
15 5
3
3
11
0
4
1
13 3
11
61
22
0
7
15
5
0
2
28 0
G e ç ic i V e rile r , K ay n a k: T . C . M e r k e z B a n k a sı
280 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 241 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
T a b l o 3 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a tır ı m G ir i ş le r in i n Ü l k e le r e G ö r e D a ğ ıl ım ı -2 0 1 0 A y l ık
( M ily on $ )
Ü lk e
O c ak
A B Ü lk e le r i
A lm a n y a
F ra n s a
H o lla n d a
İ n g il te r e
İ ta ly a
D iğ er A B Ü lk e ler i
D iğ e r A v r u p a Ü lk ele r i ( A B H a r iç )
A f r ik a Ü lk e le r i
A .B .D .
K a na da
O r ta - G ü n e y A m e r i k a v e K a r a y ip ler
A sya
Y a k ın v e O r ta D o ğ u Ü lk e le r i
K ö rf e z Ü lk e ler i
D iğ e r Y a k ın v e O r ta d o ğ u Ü lk e ler i
D iğ e r A s y a Ü lk e l e r i
D iğ e r Ü lk e le r
Şub at
1 68
7
17
72
8
3
61
3
0
4
54
0
34
33
32
1
1
0
2 63
T o p la m
G e ç i c i V e rile r , K ay n a k : T . C . M e rk e z B a n k a s ı
2
2 41
11
1 20
17
48
2
43
12
0
9
0
0
18
11
7
1
7
0
2 80
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Şubat Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Ocak-Şubat döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 797
milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2010 yılının ilk iki
ayında toplam 543 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2009 -2010/Şubat)
(Milyon $)
Ocak-Şubat
2009
%Değişim
2010
1.787
797
-55,4
1.577
577
-63,4
1.509
541
-64,1
Giriş
1.510
543
-64,0
Çıkış
-1
-2
--
68
36
-47,1
210
220
4,8
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
Diğer Sermaye*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Şubat
döneminde 543 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 172 milyon doları imalat sanayinden kaynaklanmıştır (Tablo 5).
T a b l o 5 - U lu s la ra r a s ı D o ğ ru d a n Y a tırı m G iri şle rin i n S ek tö r l ere G ö re D a ğ ı lı m ı ( 2 0 0 9 -2 0 1 0 / Ş u b a t)
(M i ly o n $)
O ca k -Ş u b a t
S e k tör le r
2 009
16
0
13
1 60
14
18
15
17
8
1
0
57
17 2
3
4
12
1
4
24
2
64
9 85
28
1 42
0
22
94
31
4
15
1 .5 10
14 6
28
10 1
50
0
11
67
37
1
18
54 3
T ar ı m , A v c ıl ık ve O r m a nc ı l ı k
B a l ı kç ı lı k
M a d e nc i lik v e T a şoc a k ç ı lı ğ ı
İ m a la t S a na y i i
G ı d a Ü rü n l e ri v e İ ç e c ek İm a la t ı
T e k st il Ü rü n le ri İm al a t ı
K i m y as al M a dd e v e Ü r ün l e ri n İm a la t ı
B .Y . S . M a k in e v e T e ç hi za t İm a l at ı
E le k t ri k li O p t ik A l e tle r İ m al a tı
M ot o rl u K ara T a şı tı , R ö m o rk v e Y ar ı- R ö m o rk İm a la t ı
D i ğ e r İ m a l at
E l e k tr i k, G az ve S u
İ nşa a t
T op t a n ve P e r a ke n de T ic a r e t,
O tel l e r ve L ok a n ta l a r
U laş tı r m a , H a b e rl e şm e v e D e p ol a m a H i z m e t le r i
M a l i A r a c ı K u r ul uş la r ın F a a li y et l e ri
G a yr im en k ul K i ra l a m a v e İ ş F a a li ye t l e ri
S a ğl ı k İ şle ri v e S os ya l H iz m et l e r
D iğe r T o p l um sa l , S o sy a l ve K i şi se l H iz m e t F a a li ye t l e ri
T o pla m
20 10
Ge ç ic i V e rile r , K ay na k : T.C .M e r ke z B a n ka sı
2010 yılı Ocak-Şubat döneminde nakit sermaye girişinin %75’i AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
T a b l o 6 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a tır ı m G ir i ş le r in i n Ü l k e le r e G ö r e D a ğ ıl ım ı -( 2 0 0 9 -2 0 1 0 / Ş u b a t)
( M il y o n $ )
O c ak -Ş u b a t
Ü lk e le r
200 9
A B Ü lk e le r i
A l m a ny a
F ra nsa
H o l la n d a
İ n g ilt e r e
İ t a ly a
D iğ e r A B Ü lk e l e r i
D iğ e r A v r u p a Ü lk ele r i ( A B H a r iç )
A f r ik a Ü lk ele r i
A .B .D .
K a na da
O r ta - G ü n e y A m e r i k a v e K a r a y ip ler
A sya
Y a k ın v e O r ta D o ğ u Ü lk e le r i
K ö r fe z Ü lk e ler i
D iğ e r Y a k ın v e O rt a d o ğ u Ü lk e l e r i
D iğ e r A s y a Ü lk el er i
D iğ e r Ü lk e le r
T o pla m
1.3 88
91
4 16
44
32
18
7 87
16
0
18
0
0
76
22
13
1
54
12
1.5 10
G e ç ic i V e rile r , K ay n a k : T . C . M e rk e z B a n k a s ı
4
20 10
4 09
18
1 37
89
56
5
1 04
15
0
13
54
0
52
44
39
2
8
0
5 43
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
2010 Yılı Şubat Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Şubat ayında 96 adet uluslararası sermayeli şirket kurulmuş olup, 14 adet yerli
sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009-2010 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2009
2010(Ocak-Şubat)
% Değişim
Yeni
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
185
177
191
169
182
239
207
213
179
213
193
155
2.303
44
46
58
47
51
57
50
44
46
48
33
45
569
Şube
8
3
2
1
7
9
5
4
4
1
12
7
63
Toplam
Yeni
İştirak
155
94
----------249
237
226
251
217
240
305
262
261
229
262
238
207
2.935
43
14
----------57
Şube
Toplam
5
2
----------7
203
110
----------313
-14,3
-51,3
------------
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
2010 yılı Ocak-Şubat Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Şubat ayı sonu itibariyle 256 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş
olup, 57 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009 - 2010/Şubat)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Şubat
2009
Yeni
% Değişim
2010
362
249
-31,2
İştirak
90
57
-36,7
Şube
11
7
-36,4
463
313
-32,4
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
5
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Şubat döneminde; 313 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve
perakende ticaret sektörü olmak üzere, imalat sanayi ile gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri
sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9). İmalat sanayiinde faaliyette bulunan
uluslararası sermayeli şirketlerde gıda ürünleri ve içecek imalatı birinci sırada yer alırken, bunu
kimyasal madde ve ürünleri imalatı, motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı ile tekstil
ürünleri imalatı izlemektedir.
2010 yılı Ocak-Şubat döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 25 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştirak gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin 7
adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 4 adedi elektrik, gaz ve su sektöründen, 4 adedi ise
gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2009-2010/Şubat)
( Şirket Sa yısı)
2009
Sektörler
<50.000$
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
50.000$ 200.000$
2010 (Ocak-Şubat)
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ 500.000$
>500.000$
Toplam
29
32
171
23
5
19
9
10
105
75
123
463
80
138
8
296
109
20
26
126
14
6
12
7
5
82
29
125
313
65
88
2
120
39
3
8
40
3
1
3
4
5
24
4
22
78
16
21
3
19
7
7
3
40
5
5
4
4
1
21
23
29
57
17
12
5
34
10
59
69
377
45
17
38
24
21
232
131
299
911
178
259
18
469
165
2
2
28
9
1
3
0
0
15
4
13
38
10
27
0
28
16
2
1
13
3
0
3
0
0
7
0
12
33
5
14
0
12
3
0
0
9
1
0
2
0
0
6
0
0
9
0
1
0
5
1
1
1
3
0
0
1
0
1
1
4
3
7
0
2
0
4
0
5
4
53
13
1
9
0
1
29
8
28
87
15
44
0
49
20
1.524
953
221
237
2.935
168
95
25
25
313
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
6
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Şubat döneminde kurulan 313 adet uluslararası sermayeli şirketin, 131 adedi
AB ülkeleri, 87 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 44 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri ortaklı
şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Şubat)
( Şirket Sayısı)
2009
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
778
280
80
114
304
219
16
15
92
79
13
9
277
63
41
79
94
101
17
1.524
50.000$ 200.000$
412
155
35
57
165
138
16
13
30
21
9
5
252
67
46
74
65
81
6
953
2010 (Ocak-Şubat)
200.000$>500.000$
500.000$
82
32
10
12
28
40
5
0
13
7
6
0
51
24
8
7
12
29
1
221
118
36
17
16
49
32
2
0
10
7
3
1
48
14
9
7
18
26
0
237
Toplam
<50.000$
1.390
503
142
199
546
429
39
28
145
114
31
15
628
168
104
167
189
237
24
2.935
80
28
10
10
32
29
2
1
7
7
0
2
39
6
5
13
15
5
3
168
50.000$ 200.000$
30
9
5
6
10
12
4
0
5
4
1
0
34
6
5
11
12
9
1
95
200.000$500.000$
13
3
2
1
7
1
0
0
1
1
0
0
7
2
1
1
3
3
0
25
>500.000$
8
3
0
3
2
2
0
0
3
3
0
0
7
1
0
4
2
3
2
25
Toplam
131
43
17
20
51
44
6
1
16
15
1
2
87
15
11
29
32
20
6
313
Geçici Veriler , Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2010 yılı Şubat ayı sonu itibariyle 19.441 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 4.492 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 23.933 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
T a b l o 1 1 - Y ıl la r İ tib a r iy l e K u r u l u ş T ü r le r i n e G ö r e U l u sl a r a r a sı S e r m a y e l i Ş i r k e tl e r in S a y ı sı
( Ş ir k e t S ay ı s ı )
Yıl
1 9 5 4 -2 0 0 4 ( B i rik i m l i )
Y en i
İş tir a k
1491
2 005
2 006
2 007
6 .4 0 8
2 .0 4 0
2 .3 8 7
2 .8 2 3
2 008
2 009
2 0 1 0 /Ş u b a t
G en el Top lam
Şube
T op l am
459
625
644
293
52
63
63
8 .1 9 2
2 .5 5 1
3 .0 7 5
3 .5 3 0
2 .6 2 3
647
67
3 .3 3 7
2 .3 0 3
249
569
57
63
7
2 .9 3 5
313
1 8 .8 3 3
4 .4 9 2
608
2 3 .9 3 3
Ge ç ic i V e rile r , K ay na k : Ha z ine M ü ste şa rlığ ı
7
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
23.933 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
imalat sanayi, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı ile gıda ürünleri
içecek imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Şubat)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Şubat
Sektörler
2009
2010
12
12
74
11
1
7
3
4
48
10
38
133
27
44
4
84
25
463
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
8
(1954-2010/Şubat)
Genel Toplam
5
4
53
13
1
9
0
1
29
8
28
87
15
44
0
49
20
313
373
482
4.176
434
446
461
342
245
2.248
471
2.230
7.105
1.686
2.058
295
3.826
1.231
23.933
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
23.933 adet uluslararası sermayeli firmanın ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 12.939 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 4.094 adet firma ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.191 adet) ve Hollanda (1.783 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (2009-2010/Şubat)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Şubat
(1954-2010/Şubat)
Ülkeler
2009
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2010
228
87
15
36
90
72
13
21
17
4
1
91
21
21
27
22
32
2
2
28
5
463
131
43
17
20
51
44
7
16
15
1
2
87
15
11
29
32
20
4
0
16
6
313
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
9
Genel Toplam
12.939
4.094
1.783
2.192
4.870
3.120
412
1.195
1.034
161
128
4.199
745
683
1.201
1.570
1.653
375
160
1.118
287
23.933
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
23.933 adet uluslararası sermayeli firmanın illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul
ilinin 13.157 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (3.001 adet),
Ankara (1.604 adet) ve İzmir (1.423 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
T ablo 14- U lus lararas ı Serm ay eli Şirket lerin Sayılarının İllere Göre D ağılım ı (İ lk 10 İl)
İl
Şirket Sa yısı
(19 54-2 010 /Şub at)
İST A NB U L
13 .157
A N TA LY A
A N KA R A
3 .001
1 .604
İZ M İR
1 .423
M UĞ LA
B U RSA
1 .337
487
A Y DIN
419
M E RSİN
K O CA E Lİ
400
292
A D AN A
178
D iğe r İller
1 .635
T oplam
23 .933
Geçici V eriler, K ay nak : Hazine Mü steşarlığ ı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 13.157 adet uluslararası sermayeli firmanın başta toptan ve
perakende ticaret (4.655 adet) olmak üzere, imalat sanayi (2.424 adet), gayrimenkul kiralama ve iş
faaliyetleri (1.955 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954-2010/Şubat)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Muğla
99
175
2.424
208
294
310
203
97
1.312
261
782
4.655
560
1.230
254
1.955
762
74
22
190
29
6
17
3
-135
20
594
410
549
292
8
709
133
22
91
232
19
9
13
30
11
150
115
183
442
71
74
8
248
118
53
50
353
55
25
33
34
16
190
29
101
448
74
94
9
149
63
18
8
49
5
5
1
1
-37
1
201
99
270
158
7
481
45
13.157
3.001
1.604
1.423
1.337
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
10
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri 2
2010 Şubat ayında Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 16 adet
proje kapsamında yaklaşık 538,7 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2010 yılının ilk iki aylık döneminde belgelendirilen yatırım projesi sayısı 32 adede, belge
kapsamındaki yatırımların tutarı ise 696,8 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16). Söz konusu
yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam yatırım tutarının (696,8 milyon ABD Doları) %1,6’sı
uluslararası ortaklar tarafından karşılanacaktır.
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2010 Aylık
Ocak
Belge Adedi
Şubat
16
16
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
158,1
538,7
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
237,0
811,5
6,4
0,2
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
32 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 27 adedi imalat, 1 adedi madencilik ve taşocakçılığı, 4
adedi ise hizmetler sektörlerinde düzenlenmiştir.
2
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
(Milyon $)
Ocak-Şubat
2005
2006
2007
2008
10.031
20.185
22.047
18.269
7.634
1.787
797
8.190
17.263
19.121
15.332
5.814
1.577
577
8.134
16.982
18.394
14.698
5.667
1.509
541
Giriş
8.535
17.639
19.137
14.733
5.749
1.510
543
Çıkış
-401
-657
-743
-35
-82
-1
-2
Diğer Sermaye*
56
281
727
634
147
68
36
Gayrimenkul (Net)
1.841
2.922
2.926
2.937
1.820
210
220
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
2009
2009
2010
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2005
5
2
40
785
68
180
174
13
13
106
231
4
80
68
42
3.285
4.018
29
74
103
8.535
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
2006
2007
2008
5
1
122
1.866
608
26
601
54
53
63
461
112
222
1.166
23
6.696
6.957
99
265
105
17.639
6
3
337
4.211
766
232
1.109
48
117
70
1.869
568
285
165
33
1.117
11.662
560
177
13
19.137
23
18
152
3.931
1.252
189
200
226
236
77
1.751
1.068
331
2.084
24
170
6.069
656
149
58
14.733
2009
41
1
193
1.637
210
76
306
221
58
212
554
1.646
387
367
37
350
433
509
101
47
5.749
Ocak-Şubat
2009
16
0
13
160
14
18
15
17
8
24
64
985
28
142
0
22
94
31
4
15
1.510
2010
1
0
57
172
3
4
12
1
4
2
146
28
101
50
0
11
67
37
1
18
543
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
2005
2006
2007
2008
2009
Ocak-Şubat
2009
2010
AB Ülkeleri
5.006
14.489
12.601
11.051
4.569
1.388
409
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
391
2.107
383
166
692
1.267
1.646
3
88
26
8
1.756
1.678
1.675
2
78
2
8.535
357
439
5.069
628
189
7.807
85
21
848
121
33
1.927
1.910
1.783
3
17
115
17.639
954
367
5.442
703
74
5.061
373
5
4.212
11
494
1.405
608
311
196
797
36
19.137
1.211
679
1.343
1.336
249
6.233
291
82
863
23
60
2.361
2.199
1.978
96
162
2
14.733
387
593
847
333
282
2.127
296
0
236
52
16
568
270
146
72
298
12
5.749
91
416
44
32
18
787
16
0
18
0
0
76
22
13
1
54
12
1.510
18
137
89
56
5
104
15
0
13
54
0
52
44
39
2
8
0
543
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
15
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Şubat)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2009
2010 (Ocak-Şubat)
Yeni
İştirak
Şube
46
58
285
33
12
26
18
19
177
95
228
740
128
203
13
384
123
2.303
13
9
83
11
5
12
6
1
48
33
66
149
48
46
5
77
40
569
0
2
9
1
0
0
0
1
7
3
5
22
2
10
0
8
2
63
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
16
Toplam
59
69
377
45
17
38
24
21
232
131
299
911
178
259
18
469
165
2.935
Yeni
İştirak
Şube
4
4
45
12
1
6
0
0
26
5
18
69
12
36
0
39
17
249
1
0
5
0
0
3
0
1
1
3
10
17
3
5
0
10
3
57
0
0
3
1
0
0
0
0
2
0
0
1
0
3
0
0
0
7
Toplam
5
4
53
13
1
9
0
1
29
8
28
87
15
44
0
49
20
313
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
1954-2004
Ocak-Şubat
2005
2006
2007
2008
2009
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri ve İçecek İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2009
2010
19542010/Şubat
Toplam
131
138
1.937
218
242
232
145
141
959
89
338
3.048
710
691
121
658
331
34
50
400
39
66
37
27
21
210
9
312
708
162
222
19
487
148
42
48
441
43
50
39
54
17
238
42
404
752
194
266
48
660
178
49
82
497
38
49
58
46
23
283
75
477
808
207
284
43
828
180
53
91
471
38
21
48
46
21
297
117
372
791
220
292
46
675
209
59
69
377
45
17
38
24
21
232
131
299
911
178
259
18
469
165
12
12
74
11
1
7
3
4
48
10
38
133
27
44
4
84
25
5
4
53
13
1
9
0
1
29
8
28
87
15
44
0
49
20
373
482
4.176
434
446
461
342
245
2.248
471
2.230
7.105
1.686
2.058
295
3.826
1.231
8.192
2.551
3.075
3.530
3.337
2.935
463
313
23.933
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
17
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2004
2005
2006
2007
2008
2009
2009
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
4.182
1.405
652
536
1.589
981
146
496
453
43
54
1.657
177
249
540
691
574
191
74
309
102
8.192
Ocak-Şubat
1.513
462
189
297
565
311
52
104
90
14
14
375
54
56
118
147
159
30
16
113
23
2.551
1.926
540
257
453
676
356
42
132
111
21
11
396
82
70
104
140
163
24
13
126
49
3.075
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
18
2.027
557
249
436
785
471
48
160
127
33
20
492
118
107
103
164
271
41
23
207
41
3.530
1.770
584
277
251
658
528
50
142
124
18
12
564
131
86
140
207
229
44
13
172
42
3.337
1.390
503
142
199
546
429
67
145
114
31
15
628
168
104
167
189
237
41
21
175
24
2.935
228
87
15
36
90
72
13
21
17
4
1
91
21
21
27
22
32
2
2
28
5
463
2010
131
43
17
20
51
44
7
16
15
1
2
87
15
11
29
32
20
4
0
16
6
313
19542010/Şubat
Toplam
12.939
4.094
1.783
2.192
4.870
3.120
412
1.195
1.034
161
128
4.199
745
683
1.201
1.570
1.653
375
160
1.118
287
23.933
Nisan 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2005-2010/Şubat)
2005
Belge Adedi
2006
2007
2008
2010
(Ocak-Şubat)
2009
199
145
198
211
183
32
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
3.266,7
1.721,5
3.917,7
5.394,4
10.810,0
696,8
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
4.415,0
2.516,5
5.187,0
7.152,8
16.653,2
1.048,5
51,7
36,1
49,1
50,2
62,2
1,6
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
19