T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ BÜLTENİ Nisan 2011 YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İÇİNDEKİLER Sayfa no Tablolar Listesi ii 1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi 1 -2011 Yılı Şubat Ayı Gelişmeleri 1 -2011 Yılı Ocak-Şubat Dönemi Gelişmeleri 3 2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı 5 -2011 Yılı Şubat Ayı Gelişmeleri 5 -2011 Yılı Ocak-Şubat Dönemi Gelişmeleri 5 -Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler 7 3) Yatırım Projeleri 11 4) Ek Tablolar 12 i TABLOLAR Sayfa no Tablo-1: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2011 Aylık 1 Tablo-2: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2011 Aylık 2 Tablo-3: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2011 Aylık 2 Tablo-4: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2010-2011 Şubat) 3 Tablo-6: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı - (20102011 ) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -(2010-2011) Tablo-7: Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2010-2011 Aylık) 5 Tablo-8: Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2010-2011 ) 5 Tablo-5: Tablo-9: Tablo-10: Tablo-11: Tablo-12: Tablo-13: Tablo-14: Tablo-15: Tablo-16: Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2010-2011 ) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2010-2011 ) Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20102011 ) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20102011 ) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2011 Aylık) 4 4 6 7 7 8 9 10 10 11 Tablo-ek1: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler) 13 Tablo-ek2: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı 14 Tablo-ek3: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı 15 Tablo-ek4: Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2010 - 2011 ) 16 Tablo-ek5: Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı 17 Tablo-ek6: Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı 18 Tablo-ek7: Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2006 2011 ) 19 ii ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ BÜLTENİ 1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi 1 2011 Yılı Şubat Ayı Gelişmeleri 2011 yılı Şubat ayında 497 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1) Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2011 Aylık (Milyon $) Ocak Şubat 515 497 375 329 427 310 Giriş 431 310 Çıkış -4 0 Diğer Sermaye* -52 19 Gayrimenkul (Net) 140 168 Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net) Uluslararası Doğrudan Sermaye Sermaye (Net) * Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi Geçici Veriler Kaynak : T.C.Merkez Bankası 1 Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer edilen tutarı içermektedir. Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2011 Şubat ayında 310 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 107 milyon doları mali aracı kuruluşların faaliyetleri sektöründen gelmiştir (Tablo-2). T a b l o 2 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a tır ı m G ir i şle r in i n S e k tö r l e r e G ö r e D a ğ ı lı m ı ( 2 0 1 1 A y lı k ) ( M il y on $ ) S e k tör le r O ca k Şuba t 0 0 2 1 08 0 11 0 11 68 8 10 79 42 31 0 8 1 02 58 0 1 4 31 T ar ı m , A v c ıl ı k ve O r m a nc ı l ı k B a l ı kç ı lı k M a d e nc i l ik v e T a şoc a k ç ı lı ğ ı İ m a la t S a na y i i G ıd a Ü rü n le ri , İç e c e k ve T ü t ün İm al a t ı T e k s ti l Ü rü nl e ri İ m a l a tı K i m y a sa l M a d d e v e Ü rü n le ri n İ m a l a tı B . Y .S . M a k in e v e T e ç h i za t İm al a t ı E l e k t rik l i O p ti k A le t l e r İ m a l at ı İ m a l at ı D iğ e r İm a la t E l e k tr i k, G az ve S u İ nşa a t T op t a n ve P e r a ke n de T ic a r e t, O t el l e r ve L ok a n ta l a r U l aş tı r m a , H a b e rl e şm e v e D e p ol a m a H i z m e t le r i M a l i A r a c ı K u r ul uş la r ın F a a li y et l e ri G a yr im en k ul K i ra l a m a v e İ ş F a a li ye t l e ri S a ğl ı k İ şl e ri v e S os ya l H iz m et l e r D i ğe r T o p l um sa l , S o sy a l ve K i şi se l H iz m e t T o pla m 1 0 3 57 4 2 12 1 6 0 32 73 33 20 1 6 10 7 7 0 2 31 0 Ge ç ic i V e rile r , K ay na k: T.C . M e r ke z B a n ka sı 310 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 246 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri kaynaklıdır (Tablo-3). T a b lo 3 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a t ı r ı m G i r i ş le r i n i n Ü lk e le r e G ö r e D a ğ ı lı m ı - 2 0 1 1 A y lı k (M ily o n $ ) Ü lk e le r O cak A B Ü lk e le r i A lm a n y a Fransa H o lla n d a İn g ilte r e İta ly a D iğ e r A B Ü lk e le r i D iğ e r A v r u p a Ü lk e le r i ( A B H a r iç ) A f r ik a Ü lk e le r i A .B .D . K anada O r t a - G ü n e y A m e r ik a v e K a r a y ip le r A sya Y a k ın v e O r t a D o ğ u Ü lk e le r i K ö r fe z Ü lk e le r i D iğ e r Y a k ın v e O r ta d o ğ u Ü lk e le r i D iğ e r A s y a Ü lk e le r i D iğ e r Ü lk e le r T o p la m G e ç ic i V e r ile r , K a y n a k : T .C . M e r k e z B a n k a s ı 2 Ş ubat 338 246 96 70 76 5 6 85 2 0 21 3 55 11 10 9 0 1 1 23 80 41 7 4 91 24 0 27 1 0 11 9 8 0 2 1 431 310 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 2011 yılı Ocak-Şubat Dönemi Gelişmeleri 2011 yılı Ocak-Şubat döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 1.012 milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo4). Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2011 yılının ilk iki ayında toplam 741 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4). Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2010 -2011/Şubat) (Milyon $) Ocak-Şubat %Değişim 2010 2011 973 1.012 4,0 671 704 4,9 644 737 14,4 Giriş 646 741 14,7 Çıkış -2 -4 -- 27 -33 -- 302 308 2,0 Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (Net) Uluslararası Doğrudan Sermaye Sermaye (Net) Diğer Sermaye* Gayrimenkul (Net) * Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası 3 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 2011 yılı Ocak-Şubat döneminde 741 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan yatırım girişinin 209 milyon doları mali aracı kuruluşların faaliyetleri sektöründen kaynaklanmıştır (Tablo 5). T a b lo 5 - U lu sla ra ra sı D o ğ ru d a n Y a tırım G irişle rin in S e k tö rle re G ö re D a ğ ılım ı (2 0 1 0 -2 0 1 1 /Ş u b a t) (M ily o n $ ) (O c ak -Ş ub at) S e k tö r le r 2010 2011 2 0 57 186 14 4 35 0 4 1 128 95 83 56 2 12 96 38 2 17 646 T a r ım , A v cılık v e O r m a n c ılık B a lık çılık M a d e n cilik v e T a şoc a k çılığ ı İm a la t S a n a yii G ıd a Ü rü n le ri, İç e c e k v e T ü tü n İm a la tı T e k stil Ü rü n le ri İm a la tı K im y a sa l M a d d e v e Ü rü n le rin İm a la tı B .Y .S . M a k in e v e T e ç h iza t İm a la tı E le k trik li O p tik A le tle r İm a la tı M o to rlu K a ra T a şıtı , R ö m o rk v e Y a rı-R ö m o rk İm a la tı D iğ e r İm a la t E lek tr ik , G a z ve S u İn şa a t T o p ta n v e P er a k en d e T ica r et, O teller v e L o k a n ta la r U la ştır m a , H a b er leşm e v e D ep ola m a H iz m etler i M a li A r a cı K u r u lu şla r ın F a a liyetler i G a yr im en k u l K ir a la m a v e İş F a a liye tler i S a ğ lık İşler i v e S o sya l H iz m etle r D iğ er T op lu m sa l, S osya l v e K işisel H iz m e t F a a liyetler i T o p la m 1 0 5 165 4 13 12 12 74 8 42 152 75 51 1 14 209 65 3 0 741 G eçici V eriler, K a y n a k : T .C .M erk ez B a n k a sı 2011 yılı Ocak-Şubat döneminde nakit sermaye girişinin %78,8’i AB ülkeleri kaynaklıdır (Tablo 6). T a b lo 6 - U lu s la r a r a s ı D o ğ r u d a n Y a t ır ım G i r iş le r i n i n Ü lk e le r e G ö r e D a ğ ı lım ı ( 2 0 1 0 - 2 0 1 1 / Ş u b a t ) (M ily o n $ ) O c a k -Ş u b a t Ü lk e le r 2010 2011 A B Ü lk e le r i 486 584 A lm a n y a F ransa H o lla n d a İn g ilte r e İta ly a D iğ e r A B Ü lk e le r i D iğ e r A v r u p a Ü lk e le r i ( A B H a r iç ) A f r ik a Ü lk e le r i A .B .D . K anada O r t a - G ü n e y A m e r ik a v e K a r a y ip le r A sya Y a k ın v e O r t a D o ğ u Ü lk e le r i K ö r fe z Ü lk e le r i D iğ e r Y a k ın v e O r ta d o ğ u Ü lk e le r i D iğ e r A s y a Ü lk e le r i D iğ e r Ü lk e le r 31 153 87 44 9 162 18 0 26 55 0 61 54 42 6 7 0 646 119 150 117 12 10 176 26 0 48 4 55 22 19 17 0 3 2 741 T op la m G e ç i c i V e r i le r , K a y n a k : T .C . M e r k e z B a n k a sı 4 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı 2011 Yılı Şubat Ayı Gelişmeleri 2011 yılı Şubat ayında 282 adet uluslararası sermayeli şirket kurulmuş olup, 42 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7). Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2010-2011 Aylık) ( Şirket Sayısı) 2010 2011/(Ocak-Şubat) % Değişim Yeni Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam İştirak 201 197 248 218 252 213 217 207 206 264 231 270 2.724 49 46 42 43 49 56 43 56 38 42 36 43 543 Şube 6 7 9 6 5 5 5 12 6 5 4 7 77 Toplam Yeni İştirak 291 275 ----------566 256 250 299 267 306 274 265 275 250 311 271 320 3.344 39 42 ----------81 Şube Toplam 7 7 ----------14 337 324 ----------661 31,6 29,6 ------------ Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 2011 yılı Ocak-Şubat Dönemi Gelişmeleri 2011 yılı Şubat ayı sonu itibariyle 580 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 81 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 8). Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2010 - 2011/-Şubat) ( Şirket Sayısı) Ocak-Şubat 2010 Yeni % Değişim 2011 398 566 42,2 İştirak 95 81 -14,7 Şube 13 14 7,7 506 661 30,6 Toplam Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 5 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 2011 yılı Ocak-Şubat döneminde; 661 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9). İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı ile tekstil ürünleri imalatı izlemektedir. 2011 yılı Ocak-Şubat döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 43 adet uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştirak gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin 12 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 7’şer adedi ulaştırma, haberleşme ve depolama hizmetleri ile inşaat sektörlerinde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9). Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2010-2011/Şubat) ( Şirket Sayısı) 2010 Sektörler Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm. Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa. Toplam <50.000$ 50.000$ 200.000$ 26 41 163 25 5 16 10 3 104 51 134 557 86 170 7 344 109 1.688 19 21 139 27 10 16 6 1 79 34 121 420 47 121 2 131 41 1.096 200.000$ 500.000$ 11 4 49 2 2 7 2 2 34 8 33 87 11 30 1 31 12 277 Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 6 2011/(Ocak-Şubat) >500.000$ 7 13 64 10 3 13 5 1 32 33 31 57 10 23 4 26 15 283 Toplam 63 79 415 64 20 52 23 7 249 126 319 1.121 154 344 14 532 177 3.344 <50.000$ 5 9 34 2 2 8 3 0 19 7 34 89 10 33 2 70 25 318 50.000$ 200.000$ 6 13 36 2 2 7 1 0 24 4 33 89 6 24 1 32 9 253 200.000$ 500.000$ 1 0 7 1 1 2 0 0 3 1 5 15 2 7 0 8 1 47 >500.000$ 0 2 6 1 1 1 1 0 2 1 7 12 2 7 1 4 1 43 Toplam 12 24 83 6 6 18 5 0 48 13 79 205 20 71 4 114 36 661 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 2011 yılı Ocak-Şubat döneminde kurulan 661 adet uluslararası sermayeli şirketin, 250 adedi AB ülkeleri, 202 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 85 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri ortaklı şirketlerdir (Tablo-10). Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2010 - 2011/Şubat) ( Şirket Sayısı) 2010 Ülkeler AB Ülkeleri (27) Almanya Hollanda İngiltere İtalya Diğer AB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) Kuzey Afrika Ülkeleri Diğer Afrika Ülkeleri Kuzey Amerika A.B.D. Kanada Orta ve Güney Amerika, Karayipler Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Azerbeycan Irak İran Diğer Diğer Asya Diğer Ülkeler Toplam <50.000$ 50.000$ 200.000$ 738 269 78 84 46 261 268 27 18 83 69 14 10 398 72 28 176 122 128 18 1.688 368 128 48 54 33 105 165 31 10 29 17 12 2 390 74 56 187 73 97 4 1.096 2011(Ocak-Şubat) 200.000$>500.000$ 500.000$ 93 32 13 10 7 31 45 5 1 7 5 2 2 99 18 16 37 28 20 5 277 144 42 29 14 10 49 35 4 0 17 15 2 0 55 6 8 21 20 22 6 283 Toplam 1.343 471 168 162 96 446 513 67 29 136 106 30 14 942 170 108 421 243 267 33 3.344 <50.000$ 144 49 12 18 5 60 35 6 2 18 15 3 2 74 18 6 34 16 20 17 318 50.000$ 200.000$ 200.000$500.000$ 81 29 8 12 2 30 37 6 3 11 9 2 0 99 16 11 54 18 16 0 253 13 3 0 3 1 6 4 0 0 4 3 1 0 21 4 4 8 5 4 1 47 >500.000$ 12 4 2 1 0 5 9 3 0 3 3 0 1 8 2 3 2 1 5 2 43 Toplam 250 85 22 34 8 101 85 15 5 36 30 6 3 202 40 24 98 40 45 20 661 Geçici Veriler , Kaynak : Hazine Müsteşarlığı Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler 2011 yılı Şubat ayı sonu itibariyle 21.713 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 4.896 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir. Toplamda 26.609 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11). T a b l o 1 1 - Y ıl la r İ tib a riy l e K u ru lu ş T ü rleri n e G ö re U l u sl a ra ra sı S erm a y el i Ş i rk etl erin S a y ı sı ( Şir ke t S a y ı sı) Yıl 1 9 5 4 -2 0 0 5 ( B i rik i m l i ) Y en i İşti ra k 1870 2 006 2 007 2 008 8 .0 8 0 2 .2 6 6 2 .6 2 4 2 .4 8 3 2 009 2 010 2 0 1 1 /Ş u b at G en el To p l a m Şube T o plam 596 616 624 323 58 64 64 1 0 .2 7 3 2 .9 2 0 3 .3 0 4 3 .1 7 1 2 .3 0 2 566 68 2 .9 3 6 2 .7 2 4 566 543 81 77 14 3 .3 4 4 661 2 1 .0 4 5 4 .8 9 6 668 2 6 .6 0 9 Ge ç ic i V e rile r , K ay na k : Ha z ine M ü ste şa rlığ ı 7 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 26.609 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere, imalat sanayi, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı ve tekstil ürünleri imalatı izlemektedir (Tablo 12). Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2010 - 2011/Şubat) ( Şirket Sayısı) Ocak-Şubat Sektörler 2010 2011 6 5 71 16 3 13 2 0 37 26 36 150 33 63 0 79 37 506 Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm. Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri Toplam Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 8 (1954-2011/Şubat) Genel Toplam 12 24 83 6 6 18 5 0 48 13 79 205 20 71 4 114 36 661 423 567 4.452 474 446 502 362 239 2.429 581 2.495 8.052 1.775 2.354 303 4.258 1.349 26.609 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 26.609 adet uluslararası sermayeli firmanın ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 13.832 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 4.411 adet firma ile birinci sırayı alırken, onu İngiltere (2.272 adet) ve Hollanda (1.894 adet) izlemektedir (Tablo 13). Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (2010-2011/Şubat) ( Şirket Sayısı) Ocak-Şubat (1954-2011/Şubat) Ülkeler 2010 AB Ülkeleri (27) Almanya Hollanda İngiltere İtalya Diğer AB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) Afrika Ülkeleri Kuzey Amerika A.B.D. Kanada Orta ve Güney Amerika, Karayipler Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Azerbeycan Irak İran Diğer Diğer Asya Çin Halk Cum. Güney Kore Cum. Diğer Diğer Ülkeler Toplam 2011 223 71 28 31 14 79 74 11 22 19 3 2 133 28 18 46 41 36 6 1 29 5 506 Genel Toplam 250 85 22 34 8 101 85 20 36 30 6 3 202 40 24 98 40 45 7 2 36 20 661 Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı 9 13.832 4.411 1.894 2.272 833 4.422 3.533 504 1.296 1.109 187 139 5.125 916 778 1.656 1.775 1.866 406 172 1.288 314 26.609 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 26.609 adet uluslararası sermayeli firmanın illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin 14.810 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (3.258 adet), Ankara (1.748 adet) ve İzmir (1.560 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14). T ablo 14- U lus lararas ı Sermay eli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre D ağılımı (İ lk 10 İl) İl Şirket Sa yısı (1954-2011 /Şub at) İSTA NB U L 14 .810 A N TA LY A 3 .258 A N KA R A 1 .748 İZMİR 1 .560 M UĞ LA 1 .385 B U RSA 530 A Y DIN 468 M ERSİN 447 K O CA ELİ A D AN A 319 194 D iğe r İller 1 .890 T oplam 26 .609 Geçici Veriler, Kay nak : Hazine Mü steşarlığ ı İstanbul ilinde faaliyette bulunan 14.810 adet uluslararası sermayeli firmanın başta toptan ve perakende ticaret (5.284 adet) olmak üzere, imalat sanayi (2.589 adet), gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri (2.231 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15). Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954-2011/Şubat) ( Şirket Sayısı) Sektörler Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm. Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri Toplam İstanbul Antalya Ankara İzmir Muğla 121 219 2.589 234 299 333 220 92 1.411 328 936 5.284 597 1.411 257 2.231 837 81 26 201 28 6 18 5 -144 29 603 475 565 340 9 769 160 26 109 245 18 8 16 32 10 161 123 209 471 73 82 8 279 123 57 54 381 71 25 39 32 17 197 39 119 492 72 99 7 171 69 17 9 50 5 4 1 1 -39 1 201 111 283 180 6 486 41 14.810 3.258 1.748 1.560 1.385 Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı 10 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 3) Yatırım Projeleri 2 2011 Şubat ayında Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 18 adet proje kapsamında yaklaşık 836,2 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür. Böylece 2011 yılının ilk iki aylık döneminde belgelendirilen yatırım projesi sayısı 39 adede, belge kapsamındaki yatırımların tutarı ise 1,9 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16). Söz konusu yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam yatırım tutarının (1,9 milyar ABD Doları) %65’i uluslararası ortaklar tarafından karşılanacaktır. Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2011 Aylık Ocak Belge Adedi Şubat 21 18 Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $) 1.032,0 836,2 Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL) 1.588,7 1.336,4 94,9 29,6 Yabancı Ortak Payı * Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 39 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 25 adedi imalat, 6 adedi hizmetler, 2 adedi madencilik ve taşocakçılığı, 4 adedi elektrik, gaz ve su, 2 adedi ise tarım ve ormancılık sektörlerinde düzenlenmiştir. 2 Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri 11 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni EK TABLOLAR 12 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler) (Milyon $) 2009 2007 2008 20.185 22.047 19.504 8.411 9.071 973 1.012 17.263 19.121 16.567 6.629 6.577 671 704 16.982 18.394 14.712 6.170 6.501 644 737 Giriş 17.639 19.137 14.747 6.252 6.536 646 741 Çıkış -657 -743 -35 -82 -35 -2 -4 Diğer Sermaye* 281 727 1.855 459 76 27 -33 Gayrimenkul (Net) 2.922 2.926 2.937 1.782 2.494 302 308 Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net) Uluslararası Doğrudan Sermaye Sermaye (Net) * Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası 13 2010 Ocak-Şubat 2006 2010 2011 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (Milyon $) Sektörler Tarım, Avcılık ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Elektrikli Optik Aletler İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri Toplam 2006 2007 2008 5 1 122 1.866 608 26 601 54 53 63 461 112 222 1.166 23 6.696 6.957 99 265 105 17.639 6 3 337 4.211 766 232 1.109 48 117 70 1.869 568 285 165 33 1.117 11.662 560 177 13 19.137 23 18 151 3.955 1.252 189 200 226 236 77 1.775 1.068 336 2.085 24 170 6.069 641 149 58 14.747 Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası 14 2009 48 1 89 1.565 196 77 336 220 59 225 452 2.126 208 389 54 391 666 560 106 49 6.252 2010 79 4 196 867 149 82 102 64 167 39 264 2.063 372 389 113 210 1.630 368 114 131 6.536 Ocak-Şubat 2010 2 0 57 186 14 4 35 0 4 1 128 95 83 56 2 12 96 38 2 17 646 2011 1 0 5 165 4 13 12 12 74 8 42 152 75 51 1 14 209 65 3 0 741 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (Milyon $) Ülke AB Ülkeleri Almanya Fransa Hollanda İngiltere İtalya Diğer AB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) Afrika Ülkeleri A.B.D. Kanada Orta -Güney Amerika ve Karayipler Asya Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Körfez Ülkeleri Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri Diğer Asya Ülkeleri Diğer Ülkeler Toplam 2006 2007 2008 14.489 357 439 5.069 628 189 7.807 85 21 848 121 33 1.927 1.910 1.783 3 17 115 17.639 12.601 954 367 5.442 703 74 5.061 373 5 4.212 11 494 1.405 608 311 196 797 36 19.137 11.076 1.237 679 1.343 1.335 249 6.233 291 82 868 23 60 2.345 2.184 1.963 96 161 2 14.747 Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası 15 2009 4.928 498 617 718 350 314 2.431 306 2 260 52 19 673 361 209 78 312 12 6.252 2010 4.910 598 600 498 240 56 2.918 256 0 320 56 5 984 539 442 46 445 5 6.536 Ocak-Şubat 2010 486 31 153 87 44 9 162 18 0 26 55 0 61 54 42 6 7 0 646 2011 584 119 150 117 12 10 176 26 0 48 4 55 22 19 17 0 3 2 741 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2010 - 2011/Şubat) ( Şirket Sayısı) Sektörler Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm. Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri Toplam 2010 2011/Ocak-Şubat Yeni İştirak Şube 50 70 334 50 18 40 22 6 198 96 250 940 134 258 11 438 143 2.724 13 6 70 12 2 11 1 1 43 30 60 161 19 71 3 77 33 543 0 3 11 2 0 1 0 0 8 0 9 20 1 15 0 17 1 77 Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 16 Toplam 63 79 415 64 20 52 23 7 249 126 319 1.121 154 344 14 532 177 3.344 Yeni İştirak Şube 11 21 73 3 6 13 5 0 46 12 68 171 17 55 3 100 35 566 1 3 8 2 0 4 0 0 2 1 9 26 3 16 1 12 1 81 0 0 2 1 0 1 0 0 0 0 2 8 0 0 0 2 0 14 Toplam 12 24 83 6 6 18 5 0 48 13 79 205 20 71 4 114 36 661 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı ( Şirket Sayısı) Sektörler 1954-2005 2006 2007 2008 2009 2010 ( Birikimli ) Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri Toplam Ocak-Şubat 2010 2011 19542011/Şubat Toplam 156 182 2.237 244 290 254 164 157 1.128 97 624 3.579 849 867 138 1.104 440 39 45 412 42 45 40 51 15 219 40 386 717 182 256 46 626 171 46 77 463 34 46 54 44 19 266 69 444 757 196 270 42 779 161 52 87 454 34 21 45 46 23 285 108 344 760 203 282 42 635 204 55 73 388 50 18 39 29 18 234 128 299 913 171 264 17 468 160 63 79 415 64 20 52 23 7 249 126 319 1.121 154 344 14 532 177 6 5 71 16 3 13 2 0 37 26 36 150 33 63 0 79 37 12 24 83 6 6 18 5 0 48 13 79 205 20 71 4 114 36 423 567 4.452 474 446 502 362 239 2.429 581 2.495 8.052 1.775 2.354 303 4.258 1.349 10.273 2.920 3.304 3.171 2.936 3.344 506 661 26.609 Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 17 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı ( Şirket Sayısı) Ülkeler 1954-2005 2006 2007 2008 2009 2010 2010 (Birikimli) AB Ülkeleri (27) Almanya Hollanda İngiltere İtalya Diğer AB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) Afrika Ülkeleri Kuzey Amerika A.B.D. Kanada Orta ve Güney Amerika, Karayipler Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Azerbeycan Irak İran Diğer Diğer Asya Çin Halk Cum. Güney Kore Cum. Diğer Diğer Ülkeler Toplam 5.431 1.777 806 789 371 1.688 1.242 188 573 520 53 63 1.965 220 295 637 813 695 211 84 400 116 10.273 Ocak-Şubat 1.832 513 249 435 90 545 335 39 126 107 19 12 377 80 62 98 137 152 22 12 118 47 2.920 1.896 521 243 413 78 641 437 46 146 117 29 18 474 116 99 96 163 253 38 21 194 34 3.304 Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı 18 1.681 552 259 237 101 532 504 47 133 114 19 12 533 127 83 133 190 220 43 13 164 41 3.171 1.399 492 147 202 89 469 417 68 146 115 31 17 632 163 107 173 189 234 42 21 171 23 2.936 1.343 471 168 162 96 446 513 96 136 106 30 14 942 170 108 421 243 267 43 19 205 33 3.344 223 71 28 31 14 79 74 11 22 19 3 2 133 28 18 46 41 36 6 1 29 5 506 2011 250 85 22 34 8 101 85 20 36 30 6 3 202 40 24 98 40 45 7 2 36 20 661 19542011/Şubat Toplam 13.832 4.411 1.894 2.272 833 4.422 3.533 504 1.296 1.109 187 139 5.125 916 778 1.656 1.775 1.866 406 172 1.288 314 26.609 Nisan 2011 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2006-2011/Şubat) 2006 Belge Adedi 2007 2008 2009 2011 (Ocak-Şubat) 2010 142 179 206 180 218 39 Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $) 1.715,9 3.578,2 5.358,7 9.455,3 5.301,7 1.868,2 Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL) 2.508,6 4.731,5 7.106,5 14.525,3 7.961,4 2.925,1 35,2 44,2 49,9 50,1 40,8 65,0 Yabancı Ortak Payı * Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir. Kaynak : Hazine Müsteşarlığı 19