stratejik yönetim-ı

DİKKATİNİZE:
BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK
OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR.
ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU
ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN
GÖREBİLİRSİNİZ.
STRATEJİK
YÖNETİM-I
KISA ÖZET
KOLAYAOF
STRATEJİK YÖNETİM-I
2
Kolayaof.com 0 362 2338723
Sayfa 2
STRATEJİK YÖNETİM-I
İÇİNDEKİLER
1. ÜNİTE- STRATEJİK YÖNETİM VE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR……………………………....…..…..…4
2. ÜNİTE-STRATEJİK YÖNETİM SÜRECİ VE UNSURLARI…………………………………………….…..…...8
3. ÜNİTE- VİZYON VE MİSYONUN GELİŞTİRİLMESİ.... .........................................................11
4. ÜNİTE- DIŞ ÇEVRE ANALİZİ.............................................................................................14
5.ÜNİTE- İÇ ÇEVRE ANALİZİ............ …………………………………………..............................…….....16
6. ÜNİTE- STRATEJİK YÖNETİM VE ÖRGÜT ………………………………………………………..……..…....21
7. ÜNİTE- STRATEJİK YÖNETİM VE İNSAN
KAYNAKLARI......................................................24Hata! Yer işareti tanımlanmamış.
3
8. ÜNİTE- STATEJİK İŞBİRLİKLERİ ……………………………………………....................................…...28
Kolayaof.com 0 362 2338723
Sayfa 3
STRATEJİK YÖNETİM-I
1. Ünite – Stratejik Yönetim ve İlgili Temel Kavramlar
STRATEJİ KAVRAMI
Strateji, işletmenin amaçlarına nasıl ulaşacağını belirleyen, rakiplerin faaliyetlerinin
izlenmesini içeren, nihai sonuca odaklı, uzun dönemli bakış açısına dayalı, dinamik kararlar
topluluğu olarak tanımlanabilir. Strateji kavramının işletme yönetimi için ayırt edici
özellikleri;
Strateji bütünüyle işletmenin yönünün kontrol edilmesini amaçlar. İşletmenin uzun
dönemli refahını etkiler.
Strateji, işletmenin görebildiği bir ufuk çizgisine göre uzun bir zaman dilimini kapsar;
hafta ya da ay boyutundan çok, genellikle yıllar itibariyle ölçülür.
Örgütün tek bir bölümünden çok, örgütün bütününü kuşatan bir etkisi vardır.
Strateji, örgütün kaynakları ve yetenekleriyle bağlantılı olarak inşa edilir ve bu
kaynakları ve yetenekleri tam kapasiteyle kullanır.
Strateji, bir yandan örgüt ve örgütün çevresi arasında, diğer yandan örgüt ve misyonu
arasında mümkün olan en iyi uyumu yaratmayı amaçlar.
Örneğin; Bozüyük, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından yürütülen Oda ve
Borsaların hizmet kalitelerinin en üst seviyeye çıkarılmasına yönelik Akreditasyon Programı
çerçevesinde 4 Yıllık Stratejik Plan hazırlamıştır. 2012-2015 yıllarını kapsayan ve şu anda
Odanın resmî İnternet sayfalarında da yayınlanan Bozüyük Ticaret ve Sanayi Odası’nın
Stratejik Planında,
1. Odanın kurumsal kapasitesini geliştirerek üyelere verilen hizmetleri etkinleştirmek, iç ve
dış paydaş beklentilerini karşılamak,
2. Üyelerle iletişim ve iş birliğinin artırılması, üyelerin kurumsal yapılarını ve iş kapasitelerini
geliştirmek,
3. Bozüyük’ün sanayi ve ticaret potansiyelini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapmak,
4. Kurumlar arası iletişim ve iş birliği sağlayarak toplumsal ve yerel sorunların çözümünde
etkin olmak ana başlıkları ile 4 temel stratejik amaç belirlenmiştir
Stratejik Yönetimi Öne Çıkartan Gelişmeler
Yönetim olgusuna stratejik bir bakış açısıyla yaklaşılmasını gerekli kılan bazı gelişmeler;
Müşterilerin kalite ve ürün çeşitliği konusundaki taleplerinin artış göstermesi,
Hızla gelişen teknolojiler sayesinde ürünlerin müşterilere ulaştırılmasında yaşanan
gelişmeler,
Yeni teknolojilerin gelişimi ve eğitimli insan kaynaklarının artışı nedeniyle rekabetin
yoğunlaşması,
Asya’da faaliyet gösteren üreticilerin maliyet liderliği stratejisiyle dünya pazarlarına
girmeleri ve Batılı üreticiler için önemli bir tehdit unsuru haline gelmeleri
STRATEJİK YÖNETİM
Stratejik yönetim, örgütün amaçlarına ulaşmasını mümkün kılacak fonksiyonlar arası
kararları alma, uygulama ve değerlendirme bilimi ve sanatı olarak tanımlanabilir.
Paydaşlar, işletmenin amaçlarını gerçekleştirmeye çalışırken etkiledikleri ve etkilendikleri
birey ve gruplardır. Ürün ya da hizmetler değişebilir; onları üretme yöntemleri değişebilir;
Kolayaof.com 0 362 2338723
Sayfa 4
4
STRATEJİK YÖNETİM-I
ürün ya da hizmetlerin sunulduğu müşteriler değişebilir. İşletmeler genellikle üç nedenden
dolayı yeni düzenlemeler yapmak durumunda kalır;
• Paydaşlarını ödüllendirmek ya da tatmin etmek,
• Misyonunu gerçekleştirmek ya da misyonunu sürdürmek,
• Hayatta kalmak.
Eninde sonunda her örgüt rekabetin bir türü ile karşılaşmak zorunda kalır. Rekabet ve risk,
kâr amacı güden işletmeler için iş yaşamının doğal özellikleridir. Stratejik yönetim rekabet
avantajı elde etme ve sürdürme ile ilgilidir. Bazen rakipleriyle karşılaştırıldığında işletmenin
en iyi yaptığı bir şey; bazen işletmenin yapabildiği, ama rakiplerinin yapamadığı bir şey; bazen
de rakiplerinin arzu ettiği bir şeye işletmenin sahip olması rekabet avantajı olarak kendini
gösterebilir. Örneğin; ekonomik durgunluk döneminde büyük nakite sahip işletme önemli bir
rekabet avantajına sahiptir diyebiliriz.
Stratejik yönetimi kavrayabilmek için üç kuramsal temelden söz etmek gerekir.
1. Klasik stratejik yönetim süreci modeli: Bu yaklaşım esas olarak endüstriyel örgüt
ekonomisi (iktisadi kuram) uygulamalarına dayanır. Yaklaşım işletmenin ve çevresinin
analizini (SWOT), stratejinin formüle edilmesini, uygulanmasını ve kontrolünü içerir.
2. İkincisi, kaynaklara dayalı yaklaşımdır. Bu yaklaşım işletmenin sürdürülebilir rekabet
avantajı geliştirmesine yardım edecek kaynakların ele geçirilmesi ve yönetilmesini
esas alır.
3. Üçüncüsü, paydaşlarla ilişkilerin analizi ve yönetilmesi yaklaşımıdır. Paydaş
perspektifi, işletmeyi karşılıklı yarar ilişkilerinin biçimlendiği sözleşmeler ağının
merkezine oturtur. Bu ilişkilerin etkin yönetimi ve paydaş ağının kendisi, rekabetçi
performansı geliştirebilir.
5
Temel Yetenekler
İşletme stratejisi, kaynaklar ve yetenekler üzerine inşa edilir. Temel yetenekler, işletmeyi
rakiplerinden farklılaştıran kabiliyet ve kapasiteleridir. Bu yetenekler işletmenin temel
faaliyetlerinin merkezinde yer alır. Barney (1995) üstün performansa yol açacak temel
yeteneklerin saptanabilmesi için beş temel özellik açısından test edilmesini önerir. Bunlar (1)
değer, (2) nadirlik, (3) taklit edilemezlik, (4) ikame edilemezlik ve (5) kullanılabilirliktir.
Stratejik Niyet
İşletmenin tüm stratejik faaliyetleri stratejik niyetine işaret eder. Belirlenen uzun vadeli ve
yıllık amaçlar işletmenin ulaşmak istediği yere (vizyon) dayanır. Vizyon bazen stratejik niyet
olarak da adlandırılır. Stratejik niyet, işletmenin tüm çalışanlarının inancı, desteği ve
adanmışlığı söz konusu olduğunda mevcuttur.
STRATEJİK YÖNETİMİN GELİŞİMİ
Stratejik yönetimin ortaya çıkışı yönetim biliminin doğuşundan oldukça sonradır ve 20.
yüzyılın ikinci yarısına rastlar. Stratejik yönetimin gelişimi iş sektörlerinin çoğunda uzun
dönemli planlamanın yapılmasıyla başlamıştır. Uzun dönemli planlama işletmelerin çoğunda
1950’lerde ortaya çıkmıştır.
Uzun Dönemli Planlama
Stratejik Planlama
Stratejik Yönetim
Uzun dönemli talep tahminleri, büyüyen örgütlerin yöneticileri için detaylı pazarlama ve
dağıtım, üretim, insan kaynakları ve finansal planlar geliştirmelerini kolaylaştırdı. Uzun
dönemli planlamanın amacı, gelecekteki belirli bir zaman dilimi için işletmenin ürün ve
Kolayaof.com 0 362 2338723
Sayfa 5
STRATEJİK YÖNETİM-I
hizmetleri olacak talebin büyüklüğünü tahmin etmek ve bu talebin nerede ortaya çıkacağını
belirlemekti stratejik planlamanın altında yatan varsayım çevrede büyük ölçekte ekonomik,
sosyal, politik, teknolojik ve rekabetçi değişimlerin olduğudur. stratejik yönetimin karmaşık
örgütleri yönetmede bir felsefe veya yaklaşım olarak uzun dönem varlığını sürdüreceğini
söyleyebiliriz
STRATEJİK YÖNETİMDE STRATEJİK DÜŞÜNME VE STRATEJİK PLANLAMA
Stratejik düşünme, işletmeyi ve onun rekabetçi çevresini içeren büyük resmi görme, onları
uyumlu olarak bir araya nasıl getireceğini keşfetme ve uzun dönemli bir bakış açısına sahip
olma anlamına gelir.
Stratejik Düşünme
Stratejik Planlama
Stratejik Hareket
Hızının Yönetimi
• Dışsal Yönelim
• Durum Analizi
• Yönetsel Eylemler
• Veri Analizi
• Stratejilerin Belirlenmesi
• Stratejilerin
• Varsayımları Sorgulama
• Uygulamanın Planlanması
Değerlendirilmesi
• Yeni Fikirler Ortaya Koyma
• Yeni Farkındalıkların
Oluşumu-Durumdan
Öğrenme
• Stratejik Düşünmenin
Yeniden Başlaması
Stratejik Düşünmenin Farklı Görünümleri
1. Stratejik niyete odaklanma
2. Uzun döneme yönelim
3. Geçmişi ve bugünü dikkate alma
4. Sistem perspektifi
5. Fırsatlardan yararlanma yeteneği
6. Bilimsel yaklaşım
6
Stratejik planlama, belirli bir dönemi kapsayan örgütün kim olduğunu, ne yaptığını, niçin
yaptığını, gelecek referanslı olarak şekillendiren ve rehberlik eden esas karar ve eylemleri
üreten disiplinli bir çabadır.
Stratejik Plan
 Örgütün faaliyetlerinin çok geniş bir bölümünü kapsar.
 Çoğunluklu geniş bir coğrafi alanı ilgilendirir.
 Örgüt içindeki herkesi içine alır ve etkiler.
 Büyük miktarlarda yatırıma/paraya mal olur.
 Uygulaması oldukça uzun bir zaman dilimini gerektirir.
Operasyonel Plan
 Kapsadığı faaliyet alanı daha dardır.
 Örgütte çalışanların bir bölümünü (tek bir departman veya belirli bir meslek grubu)
etkiler.
 Stratejik planın bütçesine göre daha mütevazi harcamalar gerektirir.
 Gerçekleştirilmeleri normalde bir yıldan daha fazla zaman almaz.
Taktik Plan
Planlama faaliyetleri sürekliliği olan bir bütündür (stratejik, operasyonel, taktik). Bu
bütün içinde taktik plan daha alt uçta yer alır.
Kolayaof.com 0 362 2338723
Sayfa 6
STRATEJİK YÖNETİM-I
Örgütün daha küçük kısmını etkileyen faaliyetleri içine alır.
Birkaç kişinin katılımını gerektirebilir (bir - iki kişi veya küçük geçici bir çalışma grubu)
Birkaç gün veya birkaç haftayı kapsar.
STRATEJİK YÖNETİMDE LİDERLİK
Bir işletme değer yaratacak stratejilerin oluşturulması ve uygulanmasına karar vermişse
stratejik liderlik esastır. Bu bize üst düzey yöneticilerin stratejik yönetim sürecinde
işletmelerin en önemli kaynakları olduğunu gösterir. İşletmelerde yönetimden sorumlu genel
müdür (CEO - Chief Executive Officer) söz konusu kararların alınmasında en önemli pozisyona
sahiptir. Aynı zamanda işletmenin geleceğinden de sorumludur. Liderlik vasfına sahip
olunmasına gerek duyulan bu pozisyondaki yönetici - CEO, çalışanlara ilham verecek, onları
organize edecek, işletmeye vizyon kazandıracak, gerektiği takdirde işletmenin hedeflerine
ulaşabilmesi için birtakım fedakârlıklarda bulunacak kişi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Liderlik Rolünün İşletme İçerisindeki Yeri
Liderlik vasfı, strateji geliştirmede önemli rol oynamaktadır. Stratejiler sadece analiz ve
raporlara dayanarak yaratılamazlar ancak stratejik bir fikir mantığa dayalı bir yaklaşımla
iyileştirilebilir. Bu aşamada planlamacıların kritik rolleri bulunur. Planlamacılar:
Doğru cevapları bulmaktan ziyade doğru soruların sorulmasına önem verir.
Oluşan durumlara alternatif yorumlar ve analizler geliştirir ve olayları farklı
yorumlayabilmelidir.
Yöneticileri olumlu yönde güdüleyerek gelecek için yenilikçi çözümlere ulaşmalarına
yardımcı olur.
Önemli konuların ve çevrede görünmeye başlayan stratejilerin farkına varılmasına, bu
konuda bilgi sağlanmasına yardım eder.
Stratejilerin tüm birimler için anlaşılabilir ve uygulanabilir olmasına özen gösterir.
Ön Yargı ve Stratejik Karar Alma
Yöneticiler stratejik kararlarını ve yargılarını etkileyen ön yargıların farkında olmadıklarında
stratejik kararların kalitesi düşer. Potansiyel ön yargıları üç grupta toplayabiliriz.
1. İnsanların kendileri ile ilgili olanlar
2. Diğer insanlarla ilgili olanlar
3. Dünya hakkında olanlar
İnsanların Kendileri İle İgili Ön Yargıları
İnsanların kendileri hakkında sahip oldukları bazı ortak yanılgıları şunlardır:
Üstünlük yanılgısı; başarılı olmak konusunda kendilerine çok prim verme ve
başarısızlıklar konusunda daha az sorumluluk alma eğilimi
İyimserlik yanılgısı; gelecekte olumlu sonuçlar elde etme olasılığını abartma ve
olumsuz sonuç olasılığını göz ardı etme eğilimi
Kontrol yanılgısı; rasyonel analizin desteklediğinden daha fazla bir durumu kontrol
edebileceğine ilişkin inanç
Yüksek bağlılık gösterme; başarısız olma yolunda ilerleyen bir eyleme ilave kaynak
aktarma konusunda istekli olma eğilimi
Diğer İnsanlar Hakkındaki Ön Yargılar
Kolayaof.com 0 362 2338723
Sayfa 7
7
STRATEJİK YÖNETİM-I
Kendimize hak ettiğimizden daha çok, diğerlerine daha az inanma; daha çok itibar ve ödül
beklerken diğerlerinin daha azını kabul edeceğine inanma; başkalarının başarısız olduğu
durumlarda kendimizin başarılı olacağına inanma
Dünya Hakkındaki Ön Yargılar
Günümüzün tepe yöneticileri, küresel olayları anlayabilmeli ya da en azından ihtiyaç
duydukları bilgiyi nereden elde edeceklerini bilmelidir. Bilişsel ön yargılar, bizlerin bilgiye
ulaştığımız her anda kullandığımız bir filtreleme işlevi görmektedir. Böyle bir filtrenin
kullanıldığına yaygın olarak rastlayabiliriz. Ön yargılarını en ön planda tutan yöneticiler, inanç
ve düşüncelerine sıkı sıkıya bağlı kalarak, yani tek bir bakış açısına yönelerek, iki durum arası
değişkenleri göremeyebilir ve kanıtlarla ispat edilmesine rağmen kendi fikrinin doğru
olduğunu savunmaya devam edebilir
STRATEJİK YÖNETİMİN YARARLARI
Stratejik yönetim, örgütleri yönetme şekli veya felsefesi olduğundan faydaları her zaman
sayılarla ifade edilemez. Aşağıda stratejik yönetimin örgütlere sağlayabileceği temel faydalar
sıralanmaktadır (Dawid, 2011: 50).
o Fırsatların tanımlanabilmesini ve değerlendirilebilmesini sağlar.
o Örgütsel sorunlara ilişkin nesnel bir bakış açısı getirir.
o Örgütsel koordinasyon ve denetim faaliyetlerinin daha kolay bir şekilde
yürütülebilmesini olanaklı kılar.
o Örgütsel değişimin olumsuz etkilerinin azaltılmasına destek olur.
o Karar süreçleri ile örgütsel hedefler arasında bağlantı kurulmasını sağlar.
8
STRATEJİK YÖNETİMDE BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
Stratejik yönetim süreçlerinin etkililiği ile örgütsel başarı düzeyi arasında doğrusal bir ilişkinin
var olduğu düşünülebilir. Fakat stratejik yönetim süreçlerinin birçok nedenle başarısızlığa
uğrayabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenlerden bazıları arasında aşağıdakiler yer
almaktadır.
Stratejik yönetime ilişkin yeterli düzeyde bilgi ve deneyimin olmaması,
Örgütsel ödül sistemlerinin stratejik yönetim süreçleri ile ilişkilendirilmemiş olması,
Örgütün içinde bulunduğu kriz ortamında, stratejik yönetim süreci için ayrılacak
yeterli zamanın ve kaynağın olmaması,
Stratejik yönetim sürecinin zaman kaybı olarak görülmesi
Kolayaof.com 0 362 2338723
Sayfa 8