istanbul ticaret odası etüt ve araştırma şubesi avrupa birliği

Avrupa Birliği Bülteni
Sayı:4
Mayıs 2003
Hazırlayan: Müge Çakar
İÇİNDEKİLER
1-
2345-
AB-TÜRKİYE SON DAKİKA
1.1 AB Uyum Paketi
1.2 Kretschmer: “Takvim Verilmesi Mümkün Değil”
1.3 Avrupa Türkleri’ne Ekonomik Vatandaşlık Hakkı
1.4 Türkiye Kıbrıs Rumları’na Kapılarını Açtı
ÖNEMLİ GELİŞMELER
2.1 Avrupa Birliği Yeni Anayasası
2.2 Avrupa-Akdeniz Ortaklığı
GENİŞLEME SÜRECİ
3.1 SAPARD 2003
AB’DEN KISA KISA
4.1 9 Mayıs Avrupa Birliği Günü
FAYDALI BİLGİLER
5.1 Aday ülkeler
• Macaristan
1.AB - TÜRKİYE SON DAKİKA
1.1. AB Uyum Paketi
Sayfa Başı
Adalet Bakanlığı tarafından Başbakanlığa gönderilen 6. AB Uyum Paketi’nin içeriği açıklandı.
Bakanlık tarafından düzenlenen taslağa göre;
¾ 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un “Radyo ve
televizyon konuşmalarının tespiti” ve ”Özel radyo ve televizyon yayınlarına ilişkin suçlar
Maddeleri”ne,
¾ Türk Ceza Kanunu,
¾ Vakıflar Kanunu,
¾ Nüfus Kanunu,
¾ İdari Yargılama Usulü Kanunu (Yargılamanın Yenilenmesini Düzenleyen Maddesi),
¾ İmar Kanunu,
¾ 3257 Sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu,
¾ 3682 Sayılı Adli Sicil Kanunu (Ölüm veya yaş sebebiyle adli sicilden çıkarılacak ve adli sicilde
muhafaza edilecek bilgiler başlıklı 9. Maddesi’ne),
¾ 3984 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun,
¾ 4771 Sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun’a
çeşitli hüküm ve/veya ibareler eklemiştir.
Paket ayrıca,
¾ Terörle Mücadele Yasası,
¾ Türk Ceza Kanunu’nun bazı maddelerini de yürürlükten kaldırmıştır.
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, 2004 yılı sonunda müzakerelere başlamak
için hükümetin gerekli reformları yapmakta kararlı olduğunu dile getirdi.
Sayfa Başı
1.2. Kretschmer: “Takvim Verilmesi Mümkün Değil”
Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilcisi Büyükelçi Hans Jörg Kretschmer, Türk Hükümeti’nin AB'ye
tam üyelik için harcadığı çabanın takdir edilecek bir gelişme olduğunu ifade etmiş, ancak "AB'ye tam
üyelik müzakereleri konusunda bir takvim verilmesinin mümkün olmadığını söylemek isterim" demiştir.
"Hükümetin bu çabalarının yeterli olup olmayacağını, şartların yerine getirilip getirilmediğini, 2004
yılı sonunda hep birlikte göreceğiz" diyen Kretschmer, bu nedenle müzakerelerin ne zaman
başlayacağına dair bir garanti vermenin mümkün olmadığını dile getirmiştir.
Kretschmer ayrıca "AB’nin yeniden gözden geçirilmiş Katılım Ortaklığı Belgesi’nde" Türk Silahlı
Kuvvetleri ile sivil otorite arasındaki ilişkinin, birlik üyesi ülkelerdeki düzeyde olması gerektiğini
vurguladığını belirtmiştir.
Sayfa Başı
1.3. Avrupa Türkleri’ne Ekonomik Vatandaşlık Hakkı
Avrupa Birliği Adalet Divanı, 15 AB ülkesinde yaşayan ve sayıları 4 milyonu bulan Türk işçi ve
ailelerine uygulanmakta olan ayrımcılığın geçersiz olduğu kararını aldı.
Avrupa Türkiye Araştırmalar Müdürü Doç. Dr. Harun Gümrükçü, AB Adalet Divanı’nın aldığı karara
yönelik olarak yaptığı değerlendirmede, sözkonusu kararın AB üyesi ülkelerinde yaşayan Türklere iş
bulmada eşit muamele yapılacağını, ücret ödemede eşitlik sağlanacağını, Türklerin işsiz kalmaları
durumunda, meslek kursları ve okullarına girişte eşitlik tesis edilecek ve ayrımcılık yapılmayacağını,
Türklere iş ile ilgili kurum ve kuruluşlarda seçme ve seçilme hakkı verileceğini belirtmiştir.
Sayfa Başı
1.4. Türkiye Kıbrıs Rumları’na Kapılarını Açtı
Başbakan Tayyip Erdoğan, partisinin Antalya il binasının açılışında yaptığı konuşmada "Türkiye
kapılarını tüm Güney Kıbrıs Rumları’na açmıştır. 40 yıl aradan sonra. 22 Mayıs Perşembe gününden
itibaren Türkiye'nin sınır kapılarından Rumlar vize uygulamadan girebilecekler" dedi.
Rumların Türkiye'de bir ay süreyle kalabileceklerini belirten Erdoğan, KKTC'den yola çıkmak
koşuluyla, Rumların uçak, yat veya arabalarıyla Türkiye’ye gelebileceklerini dile getirmiş, "Şimdi
Yunanistan'dan da aynı adımları atmasını bekliyoruz, dünyanın artık bir barışa ihtiyacı var, kavga birşey
kazandırmıyor" dile getirmiştir.
Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, AKP'nin Antalya'da basına kapalı yapılan
kurucular kurulu toplantısında konuyla ilgili olarak şunları söyledi; "KKTC'nin Rumlar’a kapıları açması
çok önemlidir. Şimdi adım atma sırası Rumlardadır. Rumların da buna karşılık KKTC'ye uyguladıkları
ambargoyu kaldırmalarını bekliyoruz. Onlar kaldırırsa biz de ambargoları kaldırmaya hazırız. Bu adımlar
Kıbrıs sorununun çözümünü kolaylaştıracaktır. Şimdi bir adım daha atarak, KKTC'den sonra Türkiye
sınırlarını da Rumlar'a açacağız. Rumlar, vize alarak Türkiye'ye de gelebilecekler."
Dışişleri Bakanlığı'nın, 22 Mayıs tarihinden itibaren Türkiye'ye vizesiz girişe yönelik düzenlemeler
hakkında verdiği bilgiye göre, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ;
¾ Pasaportlu Rumlara, yalnızca turistik amaçlı, bir ay süreli giriş vizesi verilecek,
¾ Vizeler pasaporttan değil ayrı bir forma işlenecek,
¾ GKRY'de ikamet etmekte olan Rumlar, Türkiye'nin Lefkoşa Büyükelçiliği ve Atina-Pire
Başkonsolosluğu'ndan vizelerini ücretsiz alabilecek,
¾ Ada dışında yaşayan Kıbrıslı Rumlara vizeleri bulundukları ülkedeki Türkiye temsilcilikleri
tarafından verilecek.
¾ KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş kararı ‘‘Güzel bir karar. Biz Rumlara vize muamelesini
kaldırdık, kapıları açtık. Zannedersem şimdi biraz daha dengelenmiş oldu’’ olarak nitelendirdi.
Avrupa Parlamentosu Kıbrıs raportörü sosyalist grup üyesi ve eski Lüksemburg Dışişleri Bakanı
Jacques Poos, sınırların açılmasını çok önemli bir gelişme olarak nitelendirdi ve “Duvarların yıkılması
sonrası iki toplum sorunsuz bir şekilde birlikte yaşayabileceklerini gösterdiler. Ancak bu siyasi sorunun
çözüldüğü anlamına gelmiyor. AB Komisyonu’nun Kuzey Kıbrıs ile ilgili hazırladığı paketi destekliyorum.
Sözkonusu paket tarafları birbirlerine daha da yakınlaştıracaktır. Birleşmiş Milletler denetiminde ve
Annan planı çerçevesinde görüşmelerin yeniden başlamasını bekliyoruz” dedi.
Kaynak: www.abhaber.com
Sayfa Başı
2. AB’DEN ÖNEMLİ BAŞLIKLAR
2.1. Avrupa Birliği Yeni Anayasası
Avrupa Birliği’nin 2004 yılında 25 üyeli bir Birlik haline gelecek olması yeni bir anayasanın da
gerekliliğini ortaya koymuştur.
Bu amaçla Avrupa’nın Geleceği Kurultayı Başkanlığı, 26-27 Mayıs 2003 tarihinde hazırladığı AB
Anayasa taslağının son halini, 30-31 Mayıs tarihinde yapılan genel oturumda tartışmaya sundu. Sunulan
bu taslakta yer alan bazı önemli maddeler şunlardır:
¾ Başkanlık sisteminde, 6’şar aylık dönemsel başkanlık sistemi değiştirilerek kalıcı bir “Başkan”
seçimine gidilmesi,
¾ Şu anda 20 üyesi olan AB Komisyonu’nun üye sayısının 15’e indirilmesi,
¾ AB’nin bir dışişleri bakanına sahip olması,
¾ AB’de alınan kararların oybirliği ile değil “çoğunluk sistemi” ile oylanması,
¾ İnsan Hakları Sözleşmesi’nin çok güçlü bir yer alması önerilmiştir.
AB Anayasa Taslağı, 5-6 ve 12-13 Haziran tarihlerinde yapılacak olan Avrupa’nın Geleceği
Kurultayı genel oturumlarında tartışılmaya devam edecek. Genel oturumlar sonrasında son şeklini almış
olan AB Anayasa taslağı, 20 Haziran 2003 tarihinde Selanik’te gerçekleştirilecek olan AB Konseyi’ne
sunulacak. Konsey sonrasında, AB üyesi ülkeler müzakerelere başlayarak, Mayıs 2004 tarihinden önce
AB Anayasası’nın benimsenmesi için çalışacaklar.
Avrupa’nın Geleceği Kurultayı İnternet adresi: http://www.europa.eu.int/futurum/index_en.htm
Sayfa Başı
2.2. Avrupa-Akdeniz Ortaklığı
Avrupa-Akdeniz Ortaklığı kapsamındaki ülkelerin dışişleri bakanları 26 Mayıs tarihinde Girit’te
toplandı. Türkiye’nin de yer aldığı ve başkanlığını Yunan Dışişleri Bakanı Papandreou’nun yaptığı
toplantıda terörizm, organize suçlar, doğal felaketler, göç ve benzeri sorunlarda işbirliğinin
güçlendirilmesi gerektiği ifade edildi.
Papandreou, ortaklığın geliştirilmesinin, genişlemekte olan Avrupa Birliği’nin öncelikleri arasında
olduğunu söyledi.
2.4. AB Anayasası Oluşum Süreci Devam Ediyor
Sayfa Başı
Geçen ay Odamız AB Bülteni’nde taslak metni yer alan Avrupa Birliği Anayasası’nın çalışmalarına
yönelik hazırlıklar son hızıyla devam etmektedir.
Geçen ayki bültenimizde belirlenen başlıklar yer almıştır. Bazı başlıklar ise ilgili çalışma grupları
taslak metinleri henüz tamamlanamadığı için belirtilmemiştir. Aşağıdaki linkten çalışmaları tamamlanarak
yeni oluşturulan maddelerin de yer aldığı “Avrupa Anayasasını Kuran Anlaşma Maddelerinin Taslak
Metni” yer almaktadır:
www.ikv.org.tr/turkiye-ab/guncel/guncel.html
Sayfa Başı
3. GENİŞLEME SÜRECİ
3.1.
SAPARD 2003
Avrupa Birliği’ne aday ülkelerin tarımsal ve kırsal yörelerinin gelişmesine destek sağlayan SAPARD
Programı’nın 2003 yılı ödeme miktarları açıklandı. Buna göre PHARE Programı’na dahil olan on aday
ülkeye verilecek mali destek şu şekildedir:
Aday Ülke
Milyon €
Bulgaristan
56,13
Çek Cum.
23,76
Estonya
13,07
Macaristan
40,98
Letonya
23,52
Litvanya
32,12
Polonya
181,65
Romanya
162,22
Slovakya
19,69
Slovenya
6,82
Toplam
560,00
Kaynak: http://www.abhaber.com/br_haber1.htm
Sayfa Başı
4. AB’DEN KISA KISA…
4.1. “9 Mayıs Avrupa Birliği Günü”
9 Mayıs 1950'de Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman “Schuman Açıklaması” olarak bilinen
ve bugünkü AB’nin temellerinin atıldığı bildirgeyi uluslararası basının önünde okumuş, AB'nin doğuşu
kabul edilen bu günün Avrupa Günü olarak kutlanması kararı da 1985 yılında Milan'da yapılan AB
hükümet ve devlet başkanları zirvesinde verilmiştir. Avrupa Günü’nün amacı, Avrupa halkları arasında
birlik ve kardeşlik duygularının güçlendirilmesidir.
Avrupa Birliği üyelerinin 1985 yılından beri kutladığı “9 Mayıs Avrupa Günü”, Birliğe adaylığının
ilan edildiği 1999 Helsinki Zirvesi'nden itibaren, Türkiye'de de çeşitli etkinliklerle kutlamakta olup, bu
yıl da Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilciliği ve çeşitli kuruluşlar bir dizi etkinlik çerçevesinde
kutlanmıştır.
Sayfa Başı
5. FAYDALI BİLGİLER
Bültenimizin bu ayki faydalı bilgiler köşesinde Avrupa Birliği’ne aday ülkelerden olan Macaristan ile
ilgili bazı önemli bilgiler bulacaksınız:
Sayfa Başı
Macaristan:
Nüfus:
10 106 017
GSMH:
113.9 milyar $
Kişi başına GSMH :
11.200 $
İşsizlik Oranı:
%10,4
Macaristan Avrupa Birliği’ne 1994 yılında üyelik başvurusunda 1994’te bulundu ve kriterleri yerine
getirebilmek için gerekli hazırlıklara başladı; demokratik yapısını ve serbest piyasa ekonomisinin
temellerini güçlendirdi ve dış ticari ilişkilerinde Batıya döndü.
Merkez Avrupa’nın en güçlü ekonomisine sahip olan Macaristan, diğer adaylar arasında da
ekonomik gücü ve ekonomik gelişme göstergesi en yüksek olan ülke durumundadır. Macaristan ayrıca
Avrupa Birliği’ne üyeliğin desteklenme oranının da en yüksek olduğu ülkedir.
Sayfa Başı