Seyda Muhammed Konyevi`den Güzel Bir Eser

Seyda Muhammed Konyevi’den Güzel Bir Eser
Salı, 09 Temmuz 2013 06:09
Seyda Muhammed Konyevi’nin Reyhani yayınlarından çıkan “Hz. Muhammed’den Kutlu
Mesajlar” adlı kitabının son dönemde çıkan en güzel hadis derlemelerinden birisi olduğunu
söyleyebiliriz. 67 tane hadis-i şerifin anlaşılır ve güzel üslupla açıklandığı bu kitap, İslam dinini
ve onun yüce peygamberini en güzel bir şekilde tanımak isteyenler için bir başucu kitabı
mahiyetinde… Ayrıca dinimizi ve Peygamberimizi sevdirmek maksadı ile hediye edebileceğimiz
güvenilir bir eser…
Bu eserin müellifi Seyda Muhammed Konyevi bir Nakşibendi şeyhi olmasının yanı sıra sağlam
bir medrese geleneğinin de son temsilcilerinden... Medrese geleneğinden gelmesi itibariyle
hadis-i şerifleri ilmi bir bakış açısıyla, itirazlara mahal bırakmayacak şekilde izah ediyor.
Eser her ne kadar ilmi bir metotla hazırlanmış olsa da eserde okuyucuyu sıkan uzun izahlara
yer verilmiyor… Hadis-i şeriflerin sıcaklığını, candanlığını en güzel şekilde aksettiren bu eserde
aynı zamanda insanları İslam’a yöneltmeye teşvik edici bir üslup kullanılıyor...
Sevdirici ve müjdeleyici bir kitap
1/7
Seyda Muhammed Konyevi’den Güzel Bir Eser
Salı, 09 Temmuz 2013 06:09
Hadisi şeriflerin özenle seçilmiş olması ve bilhassa bu çağın insanlarının gündelik yaşantısına
yönelik öğütler ihtiva etmesi kitabı daha da cazip kılıyor... Her eve girmesi gereken bu eserin en
önemli özelliği ise müjdeleyici ve sevdirici bir tarzda yazılmış olmasıdır… Eser bu yönüyle bizim
geleneğimizi de en güzel bir şekilde yansıtmaktadır. Zira bizim geleneksel metodumuzda asla
korkutucu ve nefret ettirici bir üslup benimsenmemiştir.
Seyda Muhammed Konyevi’nin bu eserini okuduğumuzda, İslam’ı ve Peygamberimizi anlatma
konusunda geleneksel usul ve üslubun ne kadar ideal bir yöntem olduğunu yeniden
keşfediyoruz.
Hadis-i şerifleri gözden düşürmeye çalışan müsteşriklerden ilhamını alan bir kısım zevat,
geleneksel dini anlatımımızın korkutucu bir tarzda olduğunu iddia etse de bu iddia doğru
değildir… Geleneğimizde tamamen sevdirici ve müjdeleyici bir üslup hâkimdir... Üstat Necip
Fazıl’ın “kaba softa” olarak nitelendirdiği bir kısım yüzeysel görüşlü kimselerin kötü üsluplarını
geleneğimize mâl etmek ise insaflı bir yaklaşım olmaz.
Müjdeleyici ve sevdirici
2/7
Seyda Muhammed Konyevi’den Güzel Bir Eser
Salı, 09 Temmuz 2013 06:09
Bizim geleneğimizde tarih boyunca hep sevdirmek esas olmuştur. Ulemamızın eserlerinde
kullandığı dil de büyüklerimizin bize dini anlatırken kullandıkları dil de hep bu şekilde olmuştur.
Hatta kendi çocukluğumuzu hatırladığımızda babaanne, anneanne ve dede gibi büyüklerimizin
son derece sevdirici ve teşvik edici bir dil kullandıklarını çok iyi hatırlıyoruz. Mesela sağımızda
ve solumuzda günahlarımızı ve sevaplarımızı yazan melekeler olduğunu, eğer bir günah
işlediğimizde tövbe edersek sol taraftaki meleğin yazdığı günahı sildiğini büyüklerimizden
öğrenmişizdir.
Evet, yazılan günahın tövbe ile silinmesi gibi toleranslı bir ifadeyi biz ilk defa büyüklerimizden
duyduk… Bu konuda Seyda Muhammet Konyevi’nin bu eserinde Taberani ve Beyhaki’de geçen
şöyle bir hadis-i şerife yer veriliyor: “Sağdaki Hafaza meleği soldakine amirdir. Soldaki Hafaza
meleği ise memurdur. Kul bir sevap işlediği zaman sağdaki melek on katıyla yazar. Kul bir
günah işlediği zaman ise sağdaki melek soldakine o günahı altı saat yazdırmaz. Eğer kul altı
saat içinde tövbe ederse o günah yazılmaz. Eğer tövbe etmezse defterine günah olarak yazılır.”
Büyüklerin sözünü yabana atmayalım
Bu ve benzeri hadis-i şerifler bize göstermektedir ki büyüklerimizden duyduğumuz fakat
büyüklerimizin bize hadis-i şerif olarak aktarmadığı birçok dini bilginin aslında ayetlerde veya
hadis-i şeriflerde bir dayanağı bulunmaktadır. Yani büyüklerimiz belki okul okumamış olabilirler,
ilim sahibi de olmayabilirler ama onların geleneksel birçok yaklaşımlarında İslam’ın derin izleri
vardır. Bu bakımdan onların hallerini ve sözlerini yabana atmamak gerekir. Büyüklerimizin boş
şeyler söylemediklerini Seyda Muhammed Konevi’nin bu eserini okuduğumuzda çok iyi anlamış
oluyoruz…
3/7
Seyda Muhammed Konyevi’den Güzel Bir Eser
Salı, 09 Temmuz 2013 06:09
Geleneklerimiz hadis-i şeriflere dayanıyor
Yine bu kitabı okuduğumuzda, modernist akımların tesiri ile geleneğe yan gözle bakılan bir
dünyada, Müslüman toplumun iliklerine kadar işlemiş birçok geleneğin aslında hadis-i şeriflerin
tesiri ile ortaya çıktığını fark ediyoruz. Bilhassa Osmanlılar döneminde önemsenen ve
Müslüman hayatını teşekkül ettiren bu geleneklerin birçoğunun aslında sünnetin birer
yansımasından ibaret olduğunu görüyoruz. Mesela bizim her vakit namazlardan sonra Ayete’l
Kürsi okuma gibi bir geleneğimiz vardır. Bu eserde Ayete’l Kürsi’nin faziletlerini anlatan bir
bölüme rastlıyoruz. Bu bölümdeki şu hadis bu konuda oldukça manidardır: “Her farz namaza
müteakip Ayetel Kürsi’yi okuyan kimse, ikinci bir namaza kadar korunmuş olur.”
“Allah mükafatını versin” diye teşekkür edelim.
Bu eserde gündelik yaşantımızda kullandığımız dini ifadelerin dayanağı konusunda da çeşitli
bilgilere yer veriliyor. Örneğin Arapların çok kullandığı “cezakellahü hayran” sözünün esasında
bir hadis-i şerife dayandığını yine bu kitaptan öğreniyoruz. Seyda Muhammed Konyevi;
“İnsanlara teşekkürde bulunmayan Allah’a da şükredemez” hadis-i şerifini açıklarken teşekkürün
hangi mahiyette yapılması gerektiği ile ilgili de şu hadis-i şerifi aktarıyor: “Kim kendisine yapılan
bir iyiliğe karşı bunu yapana Cezakellahü hayran (Allah sana hayırlı mükâfat versin) derse
teşekkürü en mükemmel şekilde yapmış olur.”
Teşvik edici bir üslubu var
4/7
Seyda Muhammed Konyevi’den Güzel Bir Eser
Salı, 09 Temmuz 2013 06:09
Müslümanın gündelik yaşantısına şekil vermesi gereken unsurların en güzel bir şekilde teşvik
edildiği bu eserde ibadetler de özellikle sevdirilmeye çalışılıyor. Bilhassa abdest ve namaz
bahsinde aktarılan hadis-i şerifler tamamen okuyucuyu o ibadetleri yapma konusunda motive
ediyor. Örneğin abdest bahsinde aktarılan hadis-i şerifte, her abdest alındığında bir hasene
yazıldığı, bir günahın silindiği ve bir derece kazanıldığı müjdesi veriliyor… Yine bu kitapta
aktarılan diğer bir hadis-i şerifte samimi bir şekilde abdest alan bir Müslümanın yüzüne su
verdiğinde gözüyle işlediği günahların, elini yıkadığı zaman eliyle işlediği günahların, ayağını
yıkadığı zaman da ayağıyla işlediği günahların döküldüğü müjdesi veriliyor. Yazımızın başında
da ifade ettiğimiz gibi Seyda Muhammed Konyevi’nin bu eserinin her bir bölümünde bu sevdirici
ve müjdeleyici üslup karşımıza çıkıyor.
Amellere riya karıştırmayın
Seyda Muhammed Konyevi bu eserinde iyilikleri ve ibadetleri teşvik ederken Allah’ın hoşuna
gitmeyecek samimiyetsiz davranışlardan da insanları şiddetle sakındırıyor. Hemen hemen
bütün hadis kitaplarında bir gelenek olarak en başta yer alan: “Ameller niyetlere göredir” hadisini
açıklarken Seyda Muhammed Konyevi, amellerde niyete dikkat etmenin gerekliliğini riya
tehlikesini hatırlatarak anlatıyor. Mesela güzel Kur’an okuyor desinler diye okunulan bir
Kur’an’ın veya güzel sohbet ediyor desinler diye yapılan bir sohbetin makbul olmayacağını ifade
ediyor.
Ayet ve hadisler ön planda
5/7
Seyda Muhammed Konyevi’den Güzel Bir Eser
Salı, 09 Temmuz 2013 06:09
Hadis-i şerifleri açıklarken yer yer İslam âlimlerinin ve mutasavvıfların sözlerine atıflar yapan
Seyda Muhammed Konyevi zaman zaman kısa menkıbelere de yer veriyor. Müellifin, Fudeyl
Bin İyaz ve Süfyan-ı Servi gibi zevata göre öfkesini yenmek, yumuşak davranmak ve intikam
almaktan vazgeçmek gibi amellerin en üstün ameller olduğunu aktarması, Hasan-ı Basri’nin
gıybetini yapan kimselere bir tepsi meyve gönderdiğini ve “Duyduğuma göre iyiliklerinizi bana
hediye etmişsiniz” dediğini aktarması, vesvese hakkında Bediüzzaman’ın “üzerinde durmayın”
şeklindeki tavsiyesini aktarması bunun örnekleridir…
Ancak tasavvuf geleneğinden gelen müellifin diğer mutasavvıf müelliflere göre evliya
menkıbelerine çok az yer verdiğini tespit etmemiz de faydalı olacaktır. Zira müellif kısa ve öz
anlatımını daha çok menkıbelerle değil de ayet ve hadislerle zenginleştirmektedir. Bir eğitim
metodu olarak kullandığı menkıbelerde ise keramet bahislerinden ziyade ahlaki bahislere yer
veren menkıbeleri tercih etmektedir.
İtidal ve denge ortaya konuluyor
Bu kitabın en önemli vasıflarından birisi de meselelerin itidal ve denge üzerine açıklanmasıdır.
Yani dini bir meselede ideal olan tavır ortaya konulmaya çalışılmıştır. Mesela cömertlik ile
cimrilik arasındaki denge çoğu zaman hep tartışma konusu olmuştur. Seyda Muhammed
Konyevi ise bu meseledeki itidalli yaklaşımını Hasan-ı Basri’nin şu sözünü naklederek ortaya
koymuştur: “Cömertlik malı Allah yolunda vermektir. İsraf ise onu şöhret ve riya için
harcamaktır.”
6/7
Seyda Muhammed Konyevi’den Güzel Bir Eser
Salı, 09 Temmuz 2013 06:09
Unutulan sünnetleri gündeme getiriyor
Seyda Muhammed Konyevi’nin bu eserini okuduğumuzda bazı unutulan ve pek bilinmeyen
sünnetleri de gündemimize yeniden alıyoruz. Kitapta bunun iki çarpıcı örneğine rastlıyoruz.
Birincisi yaygınlaştırmamız emredilen selam konusunda… Eserin 138. sayfasında deniliyor ki:
“Peygamber Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem’in ashabı yolda giderlerken aralarına bir ağaç
dahi girse tekrar birleşince birbirlerine selam verirlerdi. Yine ashab-ı kiram bir odadan diğer bir
odaya girince birbirlerine selam verirlerdi.”
Diğer örnek ise pedagojik bir konuyu ihtiva ediyor. Hani bizde genelde utangaç ve sıkılgan
kimselerin açılması gerektiği şeklinde bir kanaat vardır. Bu bakış açısından dolayıdır ki yeni
nesil içerisinde öyle utangaç insan pek kalmamıştır. Bu konuyla ilgili bu eserde şu ifadelere
rastlıyoruz: “Peygamber Efendimiz sallallahü aleyhi ve selem ensardan bir adamın yanından
geçerken kardeşine haya hakkında utanmaması (sıkılganlık göstermemesi )gerektiği yönünde
nasihat ettiğini görünce buyurdu ki: “Onu bırak şüphesiz ki haya imandandır.”
Daha fazlası için mutlaka eseri okumanızı salık veririz. Bu vesile ile kıymetli mutasavvıf alim
Seyda Muhammed Konyevi Efendi’ye böyle hayırlı teliflerinin çoğalması için Allah’tan uzun
ömürler niyaz ediyoruz. Reyhani Yayınları’nı da bu güzel eseri ucuz bir şekilde yayımladıkları
için tebrik etmek istiyoruz.
7/7