Dünya KOAH Günü-2004: KOAH`ı İhmal Etmeyin

Dünya KOAH Günü-2004: KOAH’ı İhmal Etmeyin
Ankara, 17 Kasım 2004. Kronik Obstrüktif Akciger Hastalığına karşı Küresel Girişim Grubu (Global
Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease) (GOLD) tarafından organize edilen “Dünya KOAH
Günü” nedeniyle dünyanın 50’den fazla ülkesinde ve Türkiye’de bugün yapılacak etkinliklerle,
dünyanın bu en çok öldüren 4. hastalığına karşı kamuoyunu bilgilendirmek amaçlanmaktadır.
Türkiye’de bugun 34 ilimizde Toraks Derneği, Sağlık Bakanlığı ve Türk Tabibleri Birliği’nin işbirliği
ile bu etkinlikler yapılacaktır. Bu önemli halk sağlığı kampanyası ile, hem yıllardan beri ihmal edilen
bu hastalıkla ilgili olarak kamuoyu ve sağlık görevlileri arasında KOAH bilincini artırmayı, hem de
kendilerinde KOAH olduğunu henüz bilmeyen milyonlarca insanımızın bir sağlık kuruluşuna
başvurarak kendilerinde KOAH olup olmadığını sorgulamaları ve gerekli önlemleri almalarını
hedefliyoruz.
Son iki yıl içinde Türkiye, Çin ve Güney Amerika ülkelerinde yapılan uluslar arası çalışmalar,
KOAH’ın tahmin ettiğimizden üç kat daha yaygın bir hastalık olduğunu göstermektedir. Daha önceleri
Dünya Sağlık Örgütü tarafından 45-60 yaş grubunda % 1’den az, 60 yaş üstünde % 4’den az şeklinde
yapılan prevalans tahminlerinin gerçeği yansıtmadığı görülmüştür. Yapılan yeni uluslararası
çalışmaların bulguları, 40 yaş üstü yetişkinlerde KOAH’ın yaygınlığının % 10-15 arasında olduğunu
göstermektedir.
Bu uluslararası çalışmaların Türkiye bölümü Adana ilinde Aralık 2003-Ocak 2004 arasında yapılmış ve
bu çalışmanın ön bulguları Adana ilinde 40 yaş üstü yetişkinlerde KOAH prevalansının % 20 olduğunu,
bu oranın erkeklerde % 30, kadınlarda % 10 olarak değiştiğini göstermektedir. Gene bu çalışmanın
bulguları, saptanan her 10 KOAH’lı erkek hastadan 9’unun kendilerinde hastalık olduğunu
bilmediklerini göstermektedir.
KOAH, havayollarını daraltan ve etkilediği kişilerin rahat nefes alıp vermelerini engelleyen ilerleyici
bir akciğer hastalığıdır. Mevut bilimsel veriler, Dünyada olduğu gibi Türkiyede’de KOAH’ın giderek
artmakta olduğunu göstermektedir. KOAH bugün dünyada her yıl 2.75 milyon kişinin ölümüne neden
olmakta ve en çok öldüren 4. hastalık özelliğini taşımaktadır. Türkiye’de ise hastalığın her yıl 26 bin
kişinin ölümüne yol açtığı, kardiyak hastalıklar ve serebrovaskuler hastalıklardan sonra 3. ölüm nedeni
olduğunu ve her yıl 1.5-2 milyar dolarlık bir ekonomik yük oluşturduğu tahmin edilmektedir.
Günümüzde var olan olanaklarla KOAH önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Mevcut tedavi
yöntemleri ile hastalık durdurulabilir, hastaların semptomları düzeltilebilir ve yaşam kaliteleri
iyileştirilebilir. Fakat, henüz tanı konulmadığı için dünyada 450 milyon KOAH’lı hasta ve Türkiye’de
4.5 milyon KOAH’lı hasta bu olanaktan yoksun olarak, boşu boşuna acı çekmekte, ve ölmektedirler. Bu
durum engellenebilir.
40 yaş üstü sigara içiciler, tozlu-dumanlı işyerlerinde çalışanlar, yemek pişirme veya ısınma amacıyla
odun, tezek, kurutulmuş bitki atıkları kullanan kişiler, uzun yıllardır öksürük, balgam ve yorucu
hareketlerde nefes darlığı çeken kişilerde KOAH bulunabilir ve bu kişilerin bir sağlık kuruluşuna
giderek basit bir solunum testi yaptırmaları gerekir. Böylece hastalık erken dönemde teşhis edilebilirse,
durdurulabilir ve hastalar yaşamlarının geri kalanını sıkıntısız olarak geçirebilirler.
KOAH genellikle ileri aşamalara gelinceye kadar teşhis edilmemektedir. GOLD grubu, KOAH gelişme
riski altında bulunan kişilerin erken dönemde teşhis edilebilmeleri için “Yaşam için Nefes Anketi “
geliştirmiştir. Bu ankette hastalara 5 basit soru sorulmakta ve bunlardan en az üçüne evet yanıtı
verenlerde KOAH bulunma olasılığının yüksek olduğu ve bu nedenle bir sağlık kuruluşuna
başvurmaları önerilmektedir.
Türkiye’de neler yapabiliriz? Hastalık yükü konusunda daha kapsamlı çalışmalara gereksinimiz var.
KOAH’a karşı ulusal bir kontrol proğramına gereksinimimiz var. Bu etkinliklerin sigara karşıtı
etkinlikler ve iç/dış ortam hava kirliliğine yönelik etkinliklerle parelel olarak götürülmesine
gereksinimimiz var. Birinci basamak sağlık kuruluşlarında spirometre cihazının bulundurulmasına
gereksinimimiz var ve kamuoyunun KOAH ve semptomları konusunda bilinçlendirilmesine
gereksinimimiz var.
Bunları hep birlikte başarabiliriz. Milyonlarca insanın gereksiz yere acı çekmesi ve ölmesini
önleyebiliriz.
KOAH’ı İhmal Etmeyin.
Toraks Derneği
Sağlık Bakanlığı
Türk Tabibleri Birliği