KASTAMONU ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü HAFRİYAT ATIKLARININ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ BELEDİYELERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ Hukuki Dayanak 18 Mart 2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Hafriyat Toprağı İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”dir. Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 2 Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Çevre Kanunun 8.Madddesi Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır. Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 3 Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Amaç 1) Kaynakta Azaltılması, 2) Toplanması, 3) Geçici Depolanması, 4) Taşınması, 5) Geri Kazanılması, 5) Değerlendirilmesi, 6) Bertaraf Edilmesi . Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 4 Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Hafriyat Toprağı: İnşaat öncesinde arazinin hazırlanması aşamasında yapılan kazı ve benzeri faaliyetler sonucunda oluşan toprak İnşaat Atıkları: Konut, bina, köprü, yol ve benzeri alt ve üst yapıların yapımı esnasında ortaya çıkan atıklar Yıkıntı Atıkları: Konut, bina, köprü, yol ve benzeri alt ve üst yapıların tamiratı, tadilatı, yenilenmesi, yıkımı veya doğal bir afet sonucunda ortaya çıkan atıklar Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 5 BELEDİYELERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ • Hafriyat toprağı, inşaat/yıkıntı atıkları ile doğal afet atıklarının toplanması, geçici biriktirilmesi, taşınması, geri kazanılması ve bertarafı ile ilgili yönetim planı hazırlamak, • Hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıkları Geri kazanım tesisleri sahaları ile depolama sahalarını belirlemek, kurmak/kurdurtmak ve işletmek/işlettirmek , Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 6 BELEDİYELERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ • Depolama sahası yerinin seçimi, inşaatı veya işletilmesi sırasında çevre ve insan sağlığını olumsuz etkilemeyecek şekilde gerekli tedbirleri almak veya aldırtmak, • Hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarının toplanması, taşınması ve bertaraf bedelini belirlemek, • Toplama, taşıma hizmeti verecek firmaların adresleri ve telefon numaraları ile nakliye bedellerini halkın bilgileneceği şekilde ilan etmek, Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 7 BELEDİYELERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ • Hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarının toplanması, geçici biriktirilmesi, taşınması ve bertarafı faaliyetlerini denetlemek, • Belediye sınırları içindeki hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıkları geri kazanım tesisleri ile depolama sahalarına izin vermek ve gerektiğinde bu izni iptal etmek, • Toplanan inşaat/yıkıntı atıklarını öncelikle altyapı çalışmalarında kullanmak/kullandırmak, Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 8 BELEDİYELERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ • Belediye sınırları içinde oluşan, toplanan, geri kazanılan ve bertaraf edilen hafriyat toprağı ile inşaat/yıkıntı atıklarına ilişkin istatistiki bilgileri valilikler aracılığı ile yıl sonunda Bakanlığa bildirmek, • Doğal afet atıklarının yönetimi konusunda valilik koordinasyonunda oluşturulan Kriz Merkezi kararlarını uygulamak, Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 9 Geçici Biriktirme ve Toplamaya İlişkin Esaslar • Hafriyat toprağı ile inşaat/yıkıntı atıklarının, üretici ve taşıyanları tarafından belediyelerin veya mahallin en büyük mülki amirinin gösterdiği ve izin verdiği geri kazanım ve depolama tesisleri dışında denizlere, göllere, akarsulara veya herhangi bir yere dökülmesi ve dolgu yapılması yasaktır. Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 10 Geçici Biriktirme ve Toplamaya İlişkin Esaslar • 2 (iki) tona kadar atık oluşumuna neden olacak küçük çaplı tamirat ve tadilat yapan kişi ve kuruluşlar ile inşaat firmaları, Mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyeye, büyükşehirlerde ise ilgili ilçe belediyesine, mücavir alan sınırları dışında ise mahallin en büyük mülki amirine veya bu mercilerden atıkları toplamak ve taşımak amacıyla izin almış/yetkilendirilmiş firmalara başvurarak oluşan inşaat/yıkıntı atıklarının uygun kaplarla toplanmasını, taşınması ve belediyenin veya mülki amirin gösterdiği yere götürülmesini sağlamakla yükümlüdürler. Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 11 Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Taşınmasına İlişkin Esaslar • 2 (iki) tondan fazla atık oluşumuna neden olacak büyük çaplı tamirat ve tadilat işlemleri ile inşaat ve yıkım işlemlerinde faaliyet sahibi; Mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyeye, büyükşehirlerde ise ilgili ilçe belediyesine, mücavir alan sınırları dışında ise mahallin en büyük mülki amirine başvurarak “Atık Taşıma ve Kabul Belgesi” almak zorundadır. Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 12 Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Taşınmasına İlişkin Esaslar Atık Taşıma ve Kabul Belgesi • Atık taşıma ve kabul belgesi üç bölümden oluşur ve 4 nüsha olarak düzenlenir. • Atık Taşıma ve Kabul Belgesinin bir nüshası düzenleyen kurumda kalır. • Kalan üç nüshadan biri atık üreticisine, biri taşıyıcı kişi veya firmaya, biri de atığın geri kazanılacağı/depolanacağı tesis yetkilisine verilir. Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 13 Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Taşınmasına İlişkin Esaslar Hafriyat Toprağı, İnşaat/Yıkıntı Atıkları Taşıma İzin Belgesi • Hafriyat toprağı ile inşaat/yıkıntı atıklarını taşımak isteyen kişi veya kuruluşlar mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyeye, dışında ise mahallin en büyük mülki amirine başvurarak "Hafriyat Toprağı, İnşaat/Yıkıntı Atıkları Taşıma İzin Belgesi" almakla yükümlüdürler. • Bu amaçla yapılacak başvurularda istenecek belge ve bilgiler ilgili belediye tarafından belirlenir. • İnşaat/yıkıntı atığı taşıyan araçlar sarı renkli olacak ve araçların üzerinde büyük harflerle "İnşaat/Yıkıntı Atığı Taşıma Aracı" ibaresi yazılı olacaktır Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 14 Hafriyat Toprağı, İnşaat/Yıkıntı Atıklarının Geri Kazanılması ve Değerlendirilmesine İlişkin Esaslar • Hafriyat toprağı ile inşaat/yıkıntı atıklarının öncelikle kaynağında azaltılması, ayrı toplanması, tekrar kullanılması ve geri kazanılması esastır. Hafriyat sırasında, bitkisel toprak ayrı olarak toplanır. Bitkisel toprak park, bahçe, yeşil alan yapımında rekreasyon amacıyla kullanılacak Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Kimyasal/pişebilirlik özelliklerinin uygun olması durumunda yüksek miktarlardaki hafriyat toprağı çimento sanayiinde kil hammaddesi olarak öncelikle kullanılacaktır. 15 Hafriyat Atıklarının Depolanması Atıkların Düzenli Depolanmasına ilişkin Yönetmelik Atık kodu Atık türü Sınırlama 10 11 03 Cam elyaf atıkları Organik bağlayıcılar içermemeli 17 01 01 Beton Karışık olmayan inşaat ve yıkıntı atıkları 17 01 02 Tuğlalar Karışık olmayan inşaat ve yıkıntı atıkları 17 01 03 Kiremitler ve Seramikler Karışık olmayan inşaat ve yıkıntı atıkları 17 01 07 beton, tuğla kiremit ve seramik karışımları ya Karışık olmayan inşaat ve yıkıntı atıkları da ayrılmış grupları 17 02 02 Cam 17 05 04 Toprak ve kayalar 19 12 05 Cam 20 02 02 Toprak ve taşlar Bitkisel toprak ve turba, kirlenmiş tesislerden gelen toprak ve taşlar hariç Bitkisel toprak ve turba hariç sadece park ve bahçelerden kaynaklanan toprak ve taşlar 16 Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü KÖTÜ UYGULAMA GÖRÜNTÜLERİ Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 17 Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Hafriyat Döküm Sahaları Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 18 Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ARZ EDERİM. Meftun ALAY Çevre Mühendisi [email protected] Kastamonu Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 19