A?il:Layout 1.qxd

Truvanın Kahramanı: AŞİL
Ölümlü bir baba olan Peleus ile Deniz Tanrıçası Thetis'in
oğlu olan Aşil (Akhilleus) Yunan mitolojisinin en önemli
kahramanlarından biridir. Hatta Yunan mitolojisinin baş hikayelerinden ve Homeros’un en bilinen eseri İlyada’da hikayenin ana kahramanları Hellen ve Paris’ten daha fazla bilinir ve en az onlar kadar hikayesi anlatılır. Hatta İlyada, Aşil’
in öfkesiyle başlar.
Aşil’in yenilmezliğine ilişkin iki anlatım vardır. Bunlardan
en fazla bilineni, bir ölümlüden çocuk doğuran Thetis, oğlunun tanrı olmasını istemektedir. Gizlice onu ölümsüzlük
nehri Styx’e batırır. Ama elini suya değdirmemesi öğütlendiği için, onu sol topuğundan tutup, suya baş aşağı daldırmıştır. Böylece Aşil’in yalnızca sol topuğu zayıf kalmıştır.
Bir başka öyküye göre ise, Thetis oğlunun ölümlü yanını yok
etmek için onu ateşin içinde yatırmaktadır ve her sabah
ambroisa ile ovmaktadır. Ancak, Peleus bir gün karısının
yaptıklarını takip edip, küçük oğlanın alevler içerisinde kıvrandığını görünce kavga ederler. Thetis de hayal kırıklığına
uğramış bir şekilde denizlere geri döner, ancak Aşil’in topuğu haricinde bütün vücudu tanrısal bir güç tarafından korunmaktadır.
Aşil ve Truva Savaşı
Aşil dokuz yaşındayken kahin Kalchas, Troya savaşının çıkacağını ve Aşil’in yardımı olmadan Yunanlıların bu savaşı
kazanamayacağını söyler. Aşil’in annesi Thetis ise bu savaştan oğlunun canlı çıkamayacağını bilmektedir. Bu nedenle
Aşil’i kaçırır ve Skyros adasında Kral Lykomedes’in kızları
arasına saklar. Aşil’in gizlendiği yeri öğrenen Odysseus, konuk olarak gelip, Aşil’i tanımak için getirdiği hediyeleri kızlara gösterir. Odysseus, hediyeler arasındaki savaş borusunu
öttürünce Aşil hemen silaha sarılarak kendini ele verir.
Zeus’un yüzlerce çocuğundan biri olan ve müthiş güzelliği
92
ACTUAL
dilden dile dolaşan Helena ile pek çok kişi evlenmek istemektedir. Odysseus da bunlardan biridir. Ancak, evlense bile
her zaman Helena’nın bir başkası tarafından kaçırılması riski vardır. Bu nedenle, Helena’nın taliplileri arasında “Helena evlendikten sonra birisi o’nu kaçıracak olursa bütün taliplilerin Helena’nın kocasına yardım etmesi için yemin edilmesini” önerir. Bu öneri kabul görür, herkes yemin eder, ancak Helena ile Menelaos evlenir. Truva savaşı çıktıktan sonra Odysseus’a Peleus (Aşil’in babası) yeminini hatırlatır. Savaşa girmek istemeyen Odysseus, Peleus yüzünden savaşmak zorunda kalır. İntikamını da Peleus’un oğlunu savaşa
götürerek alır.
Truva savaşı neredeyse sadece Aşil’in etrafında döner.
Agammemnon Aşil’e haksızlık yapmıştır. Buna kızan tanrılar Yunanlıların Truva’yı ele geçirmesine izin vermezler.
Hektor, tanrıların yardımıyla Aşil’in zırhını giymiş Patroklos’u öldürür. Savaştan çıkmak isteyen Aşil böylece tekrar savaşa girer ve büyük bir öfke ile o kadar çok Troyalı öldürür
ki, bunların cesetleri Skamandros nehrinde yığılırlar. Hektor
bile Aşil’e karşı duramaz ve Aşil’in önünde kaçarak üç kez
Troya surlarının etrafında döner, ama kaçınılmaz son gerçekleşir ve Aşil Hektor’u öldürür. Bütün bu gelişmelerden rahatsız olan tanrılardan Apollon da Truva savaşına müdahale
eder. Paris’in attığı zehirli okun Aşil’in tek zayıf noktasına
gitmesini sağlar.
Aşil’in hikayelerinin günümüze dek uzanan iki önemli unsuru vardır. Bunlardan ilki tıp alanında “Aşil Tendonu”nun
ismini Aşil’den almasıdır.
İkinci önemli unsur ise, İlyada’da Homeros’un tarif ettiği
Aşil’in mezar yerinin bugün Çorum ili Osmancık ilçesi
sınırları içinde bulunan Adatepe olduğunun tahmin edilmesidir. MEDICINE
MART 2007