Tü rkiye Dış Tica ret Verileri O cak 2013

2013 yılı ilk rakamları dış ticaretteki iyileşme
sürecinin sonuna gelindiğini gösteriyor…
$
altında
gerçekleşti…
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, dış ticaret açığı 2013 yılının
Ocak ayında 2012 yılının aynı ayına göre %2.4 artarak 7.3 milyar $
oldu. Reuters anketine göre dış ticaret açığının 7 milyar $ olması
bekleniyordu.
İthalat ve İhracat Gelişimi (milyar $)
300
-20
275
-30
250
237,9
-40
225
-50
200
175
153,7
150
125
-60
-70
-80
100
-84,2
75
-100
Toplam İhracat 12 Aylık
50
Toplam İthalat 12 Aylık
25
-90
-110
Dış Ticaret Dengesi 12 Aylık
0
-120
Oca.04
Nis.06
Tem.08
Eki.10
Oca.13
2013 yılı Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat %11.2
artarak 11.5 milyar $, ithalat ise %7.6 artarak 18.8 milyar $ oldu.
2013 yılı Ocak ayında 12 aylık dış ticaret açığı bir önceki aya göre
0.2 milyar $ artarak 84.2 milyar $’a yükseldi.
Türkiye Dış Ticaret Verileri Ocak 2013
Yatırım malları ithalatı bu dönemde toplam ithalatın %13.8’ini (2012
Ocak değeri: %13.8), hammadde ithalatı %75.6’sını (2012 Ocak
değeri: %75.5), tüketim malları ithalatı ise %9.8’ini (2012 Ocak değeri:
%10.2) oluşturdu.
Geçen yılın Ocak ayında %43.5 olan Avrupa Birliği’nin (AB)
ihracattaki payı 2013 yılının Ocak ayında %41.9 seviyesine geriledi.
Milyon $
İhracatın
İhracat
İthalat
Değişim
Aylar
Ocak
Yıl
Değer
2011
134.907
2012
152.537
2012
10.349
2013
11.509
(%)
Dış Ticaret Dengesi
Değişim
Değer
(%)
240.842
13,1
236.544
17.469
11,2
18.800
Değişim karşılama
Değer
(%)
-105.935
-1,8
-84.007
-7.291
oranı (%)
56,0%
-20,7
-7.120
7,6
İthalatı
64,5%
59,2%
2,4
61,2%
Kaynak: TÜİK
.
1
İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%)
95
90
İhracatın İthalatı
Karşılama Oranı (%)
Altın Hariç Karşılama
Oranı (%)
85
80
75
70
65
61,2
60
60
55
50
Oca.04
Nis.06
Tem.08
Eki.10
Oca.13
Söz konusu dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 2012
yılının Ocak ayındaki %59.3 seviyesinden %61.2 seviyesine yükseldi.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endekse göre ise; 2013 yılı
Ocak ayında bir önceki aya göre ihracat %2, ithalat %9 artış gösterdi.
20
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış
İthalat ve İhracat Büyümesi
15
10
5
0
Türkiye Dış Ticaret Verileri Ocak 2013
-5
-10
-15
-20
İhracat Değişimi (aylık, %)
-25
İthalat Değişimi (aylık, %)
-30
-35
Oca.07
Mar.08
May.09
Ağu.10
Eki.11
Oca.13
2013 yılının Ocak ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu.
Bu ülkeye yapılan ihracat 2012 Ocak ayına göre %2.4 artarak 1.1
milyar $ olurken, Almanya’yı sırasıyla Irak (884 milyon $), İngiltere
(664 milyon $) ve Birleşik Arap Emirlikleri (614 milyon $) takip etti.
İthalatta ise ilk sırayı Rusya aldı. Bu ülkeden yapılan ithalat geçen
yılın aynı ayına göre %1.7 azalarak 2.2 milyar $ olarak gerçekleşti.
Rusya’yı sırasıyla, Çin (2 milyar $), Almanya (1.6 milyar $) ve ABD
(1.2 milyar $) izledi.
.
2
Alt kalemlere baktığımız zaman Ocak ayında en yüksek ithalat 4.6
milyar $ ile “mineral yakıtlar ve yağlar” (enerji) kaleminde
gerçekleşirken, en büyük ihracat kalemi 1.1 milyar $ ile “motorlu kara
taşıtları ve aksam parçaları” oldu.
İthalattaki yükseliş iç talebin
canlandığını gösteriyor…
yavaş
da
olsa
Dış ticaret açığı, ihracattaki pazar çeşitlendirmesinin yarattığı olumlu
seyrin yanı sıra ekonomideki dengelenme sürecinde ithalatta düşüş
görülmesi ile 2012 yılının genelinde bir önceki yıla göre düşüş
gösterirken 2013’ün ilk ayında bu trendin bozulduğunu görüyoruz.
12 aylık toplam dış ticaret açığı yıllık bazda yaklaşık 21.5 milyar $
gerilerken 14 aydır devam eden gerilemesine de Ocak ayında ara
verdi. (Aralık 84 milyar $, Ocak 84.2 milyar $)
12 aylık enerji dışı açık TCMB’nin para politikasını sıkılaştırmaya
başladığı tarih olan Ekim 2011’den Aralık 2012’ye kadar düşüş
gösterirken Ocak ayında ise bir önceki aya göre 0.3 milyar $ artarak
31.9 milyar $ seviyesine yükseldi. Diğer yandan 12 aylık net enerji
açığı da 52.3 $ seviyesine geriledi.
2013 yılının Ocak ayında ihracat büyümesi %11.1 artış yönünde
olurken ithalat yükselişe geçerek %7.6 seviyesinde büyüme gösterdi.
80
İthalat ve İhracat Büyümesi
Toplam İhracat Değişim (yıllık, %)
Toplam İthalat Değişim (yıllık, %)
60
40
20
Türkiye Dış Ticaret Verileri Ocak 2013
0
-20
-40
-60
Oca.07
Mar.08
May.09
Ağu.10
Eki.11
Oca.13
Öte yandan Ocak ayında mevsimsel etkilerden arındırılmış veriye
göre ihracatta %2 (Aralık %-5) ve ithalatta %9 (Aralık %-3.8) artış
gerçekleşti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış bakıldığında ithalattaki
artışın ihracattan daha yüksek olduğunu görüyoruz. Bu da 2012 yılı
içerisinde ekonomi politikaları ile yavaşlayana ithalatın artmaya
başladığına yani iç talepte bir canlanmaya işaret ediyor.
İhracatın ithalatı karşılama oranının 2013 yılı Ocak ayında geçen yıl
Ocak’taki %59.2 seviyesinden %61.2 seviyesine artması olumlu
görülürken, bir önceki aya göre gerilemesi de (3 aydır geriliyor)
ithalattaki canlanmayı gösteriyor. İhracatın ithalatı karşılama oranı
Eylül 2011’de %50.7 seviyesine düşerek 2000 yılından bu yana en
düşük seviyeye gerilemişti. 2012 yılı içinde Ekim ayında bu oran
%70.3 değeriyle son 3 yılın en yüksek seviyesine yükselmişti.
.
3
AB ülkeleri ile yaptığımız ihracatın geçen yılki %43.5 seviyesinden
%41.9 seviyesine gerilemiş olması pazar çeşitlendirmesine işaret
ediyor. İhracatımız açısından önemli olan Euro Bölgesi sorunlarının
derinleşmesi riski Ortadoğu ülkelerine yapılan ihracat ile bertaraf
edilmeye çalışılıyor. 2012 yılı içinde Ağustos ayında bu oran
%33.6’lara kadar gerilemişti. Aralık ayında AB ülkelerine yapılan
ihracat %39.2 seviyesinde gerçekleşmişti.
2013 Ocak ayında 12 aylık net altın ihracatı 5.5 milyar $ seviyesinde
gerçekleşti. Geçen yıl Ocak’ta altında yapılan 12 aylık net 4.2 milyar
$ ithalat rakamını hesaba kattığımızda Ocak ayında altın ihracatının
cari işlemler dengesindeki iyileşmeye katkısı 12 aylık olarak yaklaşık
9.7 milyar $ seviyesinde gerçekleşti (Aralık 2012 katkı 10.5 milyar
$’dı).
Sonuç olarak, Ocak ayında altın ihracatının katkısının azalmasına
rağmen altın hariç ihracatın artışını sürdürüyor olması ihracattaki
olumlu performansın sürdürülebilirliği açısından önemli. Öte yandan
ithalat tarafında beklentilerin üzerinde artış görülmesi dış ticaret
dengesindeki iyileşmenin Ocak ayında sona ermesine neden oldu.
Thousands
12 Aylık Altın Hariç Dış Ticaret Verileri (Milyar $)
250
İhracat (altın hariç)
İthalat (altın hariç)
200
Dış Ticaret Açığı
(altın hariç)
150
100
Türkiye Dış Ticaret Verileri Ocak 2013
50
0
Oca.05
50
40
Ağu.06
Mar.08
Eki.09
May.11
Oca.13
Sanayi Üretimi ve İhracat Büyümesi
(yıllık, %, 3 aylık hareketli ortalama)
30
20
10
0
-10
-20
İhracat
Sanayi Üretimi
-30
İhracat
Sanayi Üretimi
3 per. Mov. Avg. (İhracat)
-40
3 per. Mov. Avg. (Sanayi Üretimi)
-50
Oca.08
.
Oca.09
Oca.10
Oca.11
Oca.12
Oca.13
4
Aralık ayında yıllık bazda %3.8 azalış gösteren sanayi üretimi son
çeyrek büyümesinin genel beklentilerin altında geleceğine işaret
ederek yıl sonu beklentilerinin aşağı yönlü revize edilmesine neden
olmuştu. 2013 yılı Ocak ayı ithalatında görülen yüksek artış
ekonomideki toparlanmanın yılın ilk çeyreğinde başlayacağına işaret
ediyor.
Parasal gevşemenin devam edeceği umutları küresel
piyasalara destek sağlıyor…
Bernanke ve Draghi’nin gevşek para politikalarının devam edeceği
yönünde açıklamaları küresel piyasalarda risk algısını artırırken
olumlu hava İMKB’nin de alıcılı seyretmesine neden oluyor. İMKB
100 endeksi son işlemlerde 78.900’ün üstünde %1 primli seyrediyor.
Bernanke’nin tahvil alım programı yanlısı açıklamalarının ardından
€/$ paritesinin 1.31’in üzerine yükselmesiyle $/TL 1.1.80’in altında
işlem görüyor.
Son günlerde dar bantta işlem gören 07.01.2015 vadeli gösterge
kıymet faizi ise yatay seyrine devam ederek spot piyasayı %5.69
bileşik seviyesinden sonlandırdı.
Dış Ticaret Dengesi (milyon USD)
12-aylık toplam
12-aylık toplam
Oca.13
Oca.12
Oca.13
Ara.12
Dış Ticaret Açığı
Enerji
Enerji Dışı
Toplam İhracat
12-aylık, %
Enerji
Enerji Dışı
Toplam İthalat
12-aylık, %
Enerji
12-aylık, %
Enerji Dışı
12-aylık, %
7,291
4,079
3,212
11,509
11.2
519
10,990
18,800
7.6
4,598
-3.9
14,202
11.9
7,120
4,161
2,958
10,349
8.4
621
9,728
17,469
3.3
4,783
27.2
12,686
-3.5
84,179
52,325
31,854
153,697
13.3
7,606
146,091
237,875
-1.5
59,930
8.7
177,945
-4.5
84,008
52,407
31,601
152,537
13.1
7,708
144,829
236,544
-1.8
60,115
11.1
176,429
-5.5
Not:
Altın İhracatı
Altın İthalatı
Altın Ticareti (net)
466
698
-232
218
224
-7
13,593
8,115
5,478
13,345
7,641
5,704
UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının
hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve
yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve
veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez.
.
5