Ocak’ta 3.8 milyar dolarla dış ticaret açığındaki daralma eğilimi korunurken, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %69.2 oldu… İ C A R E T 29.02.16 -60 -30.7 -40 -20 Eyl-15 Oca-16 May-15 Eyl-14 Oca-15 May-14 Eyl-13 Oca-14 May-13 Eyl-12 Oca-13 May-12 Eyl-11 Oca-12 Oca-11 May-11 0 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) Enerji Hariç* 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) 85% 121 83% 117 81% 79% 113 77% Sonuç olarak, enerji fiyatlarındaki gerilemenin ve iç talepte yavaş seyreden toparlanmanın da katkısıyla ithalatta zayıf eğilim korunurken, AB kaynaklı talebin de katkısıyla dış dengedeki iyileşmede son aylarda gözlenen ivmelenme sürdü. Bu eğilimin genel olarak önümüzdeki dönemde de devamı beklenmekle birlikte, Rusya ile yaşanan gerilimin dış ticaret ve cari açık rakamlarına ne derece yansıyacağı önemli olacaktır. Yapısal faktörlerden çok düşük enerji fiyatları gibi dönemsel faktörlerin belirleyici olduğu dış dengede kalıcı bir toparlanma için tasarruf oranını artıracak, yatırım ortamını destekleyecek ve ihracat ürünlerinde ithalata bağımlılığı sınırlayacak yapısal reformlar önem taşıyor. 109 73% 105 71% 69% 101 67% 65% Eyl-15 Oca-16 May-15 Eyl-14 Oca-15 Oca-14 May-14 Eyl-13 May-13 Eyl-12 Oca-13 97 May-12 Geniş ekonomik gruplara göre, ara mallarında 2015 genelinde gözlenen ve ithalattaki düşüşte belirleyici olan eğilim %-21.5’le Ocak’ta da sürdü. Aynı dönemde, sermaye malları %17.0, tüketim malları ithalatı ise %12.0 geriledi. En çok ihracat yapılan 20 fasıla göre, 2016’nın ilk ayında iki kalem hariç tüm fasıllarda yıllık bazda artış hızı negatif olurken, özellikle altın ihracatındaki sert düşüş ve otomotiv, demir&çelik gibi geleneksel olarak önemli ihracat kalemlerinde gözlenen zayıflık performansta belirleyici oldu. Öte yandan, 2015 genelindeki hızlı artışla birlikte 12 aylık birikimli bazda %7.8’le üçüncü sıraya ulaşan altının toplam içerisindeki payı Ocak itibariyle %7.1’e gerilese de ağırlığını korudu. İthalat tarafında ise, mineral yakıtlar, demir&çelik, kazan&makineler ile otomotiv Ocak rakamını daraltan ana kalemler olurken, yıllık bazda sadece iki kalemdeki büyüme pozitif oldu. Ülke gruplarına göre, 2012’den bu yana azalan Ortadoğu ve K. Afrika ülkelerinin payı Ocak ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında %27.4’ten %26’ya gerilerken, son dönemde Euro/Dolar’daki hareketlerden olumsuz etkilenen AB’ye ihracatın payı ise %49.5 ile son altı yıldaki en yüksek rakama ulaştı. 75% Eyl-11 T -62.7 -80 Oca-12 Ş -100 Oca-11 I -120 May-11 D 2014’ün özellikle ikinci yarısında hızlı bir küçülme eğiliminde olan dış ticaret açığı; 2016’nın ilk ayında da bu trendi sürdürerek %13 geriledi. İhracat tarafında paritedeki zayıflığın, altın ihracatındaki düşüşün yanında jeopolitik risklerin ve petrol ihracatçısı ülkelerdeki zayıf talebin olumsuz etkisiyle Ocak’ta 2009 sonlarından bu yana gözlenen en sert yıllık daralma (22%) kaydedildi. İthalatta ise düşük enerji fiyatlarının etkisi belirleyici olmaya devam etti (%-19.7). Böylece, 12 aylık dış ticaret açığı 63.3 milyar dolardan 62.7 milyar dolara geldi. Buna bağlı olarak ihracatın ithalatı karşılama oranı da, bir önceki ay %69.4 ile son beş yıldaki en yüksek düzeye ulaştıktan sonra Ocak’ta küçük bir düşüşle %69.2 oldu. İhracat/İthalat (Enerji hariç, 12 aylık küm.) Reel Efektif Döviz Kuru (12HO, Sağ ölçek) Dış Ticaret Özet Tablo Oca 15 Değişim (YY%) Oca 16 Değer Pay İHRACAT 12.3 İTHALAT 16.6 Sermaye (Yatırım Malları) Ara (Ham madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri Milyar dolar Değer Pay 100.0 9.6 100.0 -22.0% 100.0 13.4 100.0 -19.7% 2.5 15.2 2.1 15.8 -17.0% 12.3 73.7 9.6 72.1 -21.5% 1.8 10.9 1.6 11.9 -12.0% 0.0 0.2 0.0 0.2 -6.2% İTHALAT Oca 15 2015 Oca 16 YY puan AB Ülkeleri (27) 34.5% 38.0% 35.0% 0.5% Kuzey Afrika Ülkeleri 1.2% 1.5% 1.6% 0.5% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 7.8% 6.6% 6.2% -1.6% MENA Toplam 8.9% 8.0% 7.9% -1.1% İHRACAT Oca 15 2015 Oca 16 YY puan AB Ülkeleri (27) 42.7% 44.5% 49.5% 6.7% Kuzey Afrika Ülkeleri 5.1% 5.9% 6.2% 1.1% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 22.3% 21.6% 19.8% -2.5% MENA Toplam 28.0% 28.0% 26.0% -1.9% Kaynak : TUİK Teknoloji Yoğunluğuna Göre İmalat Sanayi Ürünleri Dış Ticareti Oca'15 Değer mlyr dolar Oca'16 Pay % Değer mlyr dolar Pay Değ (y/y) 8.9 -21.8% % % Toplam İhracat 11.4 Yüksek teknoloji 0.3 2.6% 0.3 3.2% -3.7% Orta yüksek teknoloji 3.3 29.1% 2.9 32.7% -12.2% Orta düşük teknoloji 3.9 33.9% 2.3 25.5% -41.1% Düşük teknoloji 3.9 34.3% 3.5 38.6% -12.1% Toplam İthalat 12.5 Yüksek teknoloji 1.9 15.1% 1.8 16.7% -5.5% Orta yüksek teknoloji 5.2 41.8% 4.7 43.4% -10.7% Orta düşük teknoloji Düşük teknoloji 3.5 1.9 28.3% 14.8% 2.7 1.6 25.0% 14.9% -24.1% -13.4% 10.7 -14.1% Kaynak: TÜİK LÜTFEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR İÇİN SON SAYFAYA BAKINIZ Muhammet Mercan ING Bank Ekonomik Araştırmalar Grubu Muhammet Mercan Baş Ekonomist + 90 212 329 0751 [email protected] AÇIKLAMA: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor, ING Bank A.Ş. Ekonomik Araştırmalar Grubu tarafından sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Sunulan bilgilerin yayım tarihi itibarıyla yanlış/yanıltıcı olmamasına özen gösterilmiş olmasına karşın, ING Bank A.Ş. bilgilerin doğru ve tam olmasından sorumlu değildir. Bu raporda yer alan bilgiler herhangi bir uyarı yapılmadan değişebilir. ING Bank A.Ş. ve kurum çalışanları bu raporda sunulan bilgilerin kullanılmasından kaynaklanabilecek herhangi bir doğrudan ve dolaylı zarardan ötürü hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Telif hakkı saklıdır, herhangi bir amaçla ING Bank A.Ş.’nin izni olmadan raporun tamamı veya bir kısmı başka bir yerde yeniden yayımlanamaz, dağıtımı yapılamaz. Tüm hakkı saklıdır. ING Bank A.Ş., bu raporun Türkiye’de yayımlanmasından sorumludur. [ [