Son aylarda dar bir aralıkta dalgalanan 12 aylık birikimli

Son aylarda dar bir aralıkta dalgalanan 12 aylık birikimli dış ticaret açığı Ocak
2017’de küçük bir artışla 56.5 milyar dolar oldu…
İ
C
A
R
E
T
28.02.17
 Dış ticaret dengesine bu yıl, iç talepteki zayıflık, TL’deki
değer kaybına bağlı artan rekabet gücü, AB kaynaklı talep
ve ihracat piyasalarını çeşitlendirmedeki esneklik gibi
faktörlerin olumlu katkı sağlayacağını düşünüyoruz.
Ancak, enerji fiyatlarındaki yön değişikliği işaretleri ve altın
ticaretinde yapısal açığa olası dönüş eğilimi bu katkıyı
sınırlayacaktır. Bu çerçevede dış ticaret açığının 2017’de
sınırlı bir artış kaydedebileceğini, petrol fiyatlarının
seyrinin dış açıkta belirleyici olacağını tahmin ediyoruz.
-56.5
-60
-40
-31.7
-20
May-16
Eyl-16
Oca-17
Eyl-15
Oca-16
May-15
Eyl-14
Oca-15
May-14
Eyl-13
Oca-14
May-13
Eyl-12
Oca-13
Oca-12
May-12
0
12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar)
Enerji Hariç* 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar)
100
65%
96
May-16
May-15
May-14
Eyl-13
Eyl-16
69%
Oca-17
104
Eyl-15
108
73%
Oca-16
77%
Oca-15
112
Eyl-14
81%
Oca-14
116
May-13
85%
Eyl-12
T
 Geniş ekonomik gruplara göre, daha önceki aylarda
ithalatın hızında belirleyici olan ara malları %16.0 puanlık
katkıyla bir kez daha öne çıkarken, diğer iki ana gruptan
sermaye malları %0.2 puan, tüketim malları ise %-0.5
puanlık katkı sağladı. En çok ticaret yapılan 20 fasıla
göre, gerek ihracat gerekse ithalat tarafında yıllık bazda
emtia fiyatlarının toparlanmasının etkisiyle mineral yakıtlar
ile demir ve çelik artışta ağırlıklı kalemler olarak dikkat
çekti. Öte yandan ihracat tarafında gerek TL’deki değer
kaybının da desteğiyle otomotiv bir kez daha en fazla
katkı sağlayan kalem olurken, altın da ihracatı yukarı
çeken bir diğer kalem oldu. Net altın ticaretine
bakıldığında; Ocak rakamlarının ardından 12 aylık birikimli
bazda %8.7’le ikinci sırada yer alan bu kalemin payı
yüksek kalmaya devam etti. Ülke gruplarına göre, dikkat
çeken noktalardan biri Ortadoğu ve K. Afrika ülkelerinin
payının, Kuzey Afrika ülkelerindeki daralmaya rağmen,
özellikle Irak ve BAE’ne olan ihracatın ivmelenmesiyle
%26’dan %27.8’e yükselmesi oldu. Toplamda en yüksek
ağırlığa sahip AB ülkelerinin payı ise %49.6’dan %47’ye
geriledi. Ekim’den bu yana devam eden gerileme
eğiliminde son dönemde daha hızlı artan Ortadoğu ve K.
Afrika ülkelerine göre AB’ye yapılan ihracat büyümesinin
göreli olarak ılımlı seyretmesi önemli rol oynadı.
-80
Oca-13
Ş
-100
Oca-12
I
-120
May-12
D
 Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında 2010 ortasından bu yana
gözlenen en düşük rakamı gördükten sonra takip eden
aylarda dar bir bantta dalgalanan 12 aylık birikimli dış
ticaret açığı Ocak’ta gelen 4.3 milyar dolarlık rakama
paralel olarak önceki aya göre sınırlı bir artış kaydetti ve
56.5 milyar dolar oldu. Öte yandan, ithalat büyümesi
Ocak’ta yıllık bazda %15.9 olurken (bir önceki aya göre
%0.6), ihracat büyümesi ise yüksek hızını korudu ve YY
%18.1 (önceki aya göre %4.5) düzeyinde gerçekleşti.
Böylece, ihracatın ithalatı karşılama oranı 12 aylık birikimli
bazda %71.9 ile önceki aya göre yükseldi. Temmuz
sonrasında yukarı yönlü hareket eden altın ve enerji hariç
12 aylık çekirdek ticaret açığı ise Aralık’tan sonra Ocak’ta
da hızla geriledi. Dolayısıyla dış ticaret açığında 2016’nın
aynı ayına göre kaydedilen %10’luk artışta petrol
fiyatlarındaki yukarı yönlü önemli rol oynadı.
İhracat/İthalat (Enerji hariç, 12 aylık küm.)
Reel Efektif Döviz Kuru (12HO, Sağ ölçek)
Dış Ticaret Özet Tablo
Oca 16
Değişim
(YY%)
Oca 17
Değer
Pay
Değer
Pay
İHRACAT
9.5
100.0
11.3
100.0
18.1%
İTHALAT
13.5
100.0
15.6
100.0
15.9%
Sermaye (Yatırım Malları)
2.1
15.7
2.1
13.7
1.4%
Ara (Ham madde) Malları
9.7
72.3
11.9
76.3
22.1%
Tüketim Malları
1.6
11.8
1.5
9.7
-4.3%
Diğerleri
0.0
0.2
0.0
0.3
63.9%
Milyar dolar
İTHALAT
Oca 16
2016
Oca 17
YY puan
AB Ülkeleri (27)
34.7%
39.0%
33.1%
-1.6%
Kuzey Afrika Ülkeleri
1.6%
1.6%
1.6%
0.0%
Yakın ve Orta Doğu Ülke.
6.2%
6.9%
8.5%
2.3%
MENA Toplam
7.8%
8.5%
10.1%
2.3%
İHRACAT
Oca 16
2016
Oca 17
YY puan
AB Ülkeleri (27)
49.6%
48.0%
47.0%
-2.6%
Kuzey Afrika Ülkeleri
6.2%
5.4%
4.8%
-1.5%
Yakın ve Orta Doğu Ülke.
19.8%
22.0%
23.0%
3.2%
MENA Toplam
28.0%
27.4%
27.8%
-0.2%
Kay nak : TUİK
Teknoloji Yoğunluğuna Göre İmalat Sanayi Ürünleri Dış Ticareti
Oca'16
Değer
Oca'17
Pay
Değer
Pay Değ (y/y)
mlyr dolar
% mlyr dolar
Toplam İhracat
8.9
10.5
%
%
Yüksek teknoloji
0.3
3.2%
0.3
2.7%
-2.4%
Orta yüksek teknoloji
2.9
32.8%
3.5
33.6%
20.9%
Orta düşük teknoloji
2.3
25.5%
3.1
29.5%
35.9%
Düşük teknoloji
3.4
38.5%
3.6
34.2%
Toplam İthalat
10.8
Yüksek teknoloji
1.8
16.5%
1.9
15.8%
Orta yüksek teknoloji
4.7
43.0%
5.1
42.2%
9.4%
Orta düşük teknoloji
2.8
25.6%
3.5
28.7%
24.5%
Düşük teknoloji
1.6
14.8%
1.6
13.3%
-0.3%
17.8%
12.1
4.8%
11.4%
6.8%
Kaynak: TÜİK
LÜTFEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR İÇİN SON SAYFAYA BAKINIZ
Muhammet Mercan
ING Bank Ekonomik Araştırmalar Grubu
Muhammet Mercan
Baş Ekonomist
+ 90 212 329 0751
[email protected]
AÇIKLAMA:
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti;
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım
danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede
bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun
olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun
sonuçlar doğurmayabilir.
Bu rapor, ING Bank A.Ş. Ekonomik Araştırmalar Grubu tarafından sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Sunulan
bilgilerin yayım tarihi itibarıyla yanlış/yanıltıcı olmamasına özen gösterilmiş olmasına karşın, ING Bank A.Ş. bilgilerin
doğru ve tam olmasından sorumlu değildir. Bu raporda yer alan bilgiler herhangi bir uyarı yapılmadan değişebilir. ING
Bank A.Ş. ve kurum çalışanları bu raporda sunulan bilgilerin kullanılmasından kaynaklanabilecek herhangi bir doğrudan
ve dolaylı zarardan ötürü hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Telif hakkı saklıdır, herhangi bir amaçla ING Bank
A.Ş.’nin izni olmadan raporun tamamı veya bir kısmı başka bir yerde yeniden yayımlanamaz, dağıtımı yapılamaz. Tüm
hakkı saklıdır.
ING Bank A.Ş., bu raporun Türkiye’de yayımlanmasından sorumludur.
[
[