Ein interkulturelles Umweltprojekt in Bonn ++ Bonn Çevre ve Doğayı
advertisement
Tabiat - Çevre ve Doğa Projesi Bonn-Nord, Bonn Altstadt Proje dergisi Mayıs - Haziran 2013 Foto: Çetin Yavuz Ein interkulturelles Umweltprojekt in Bonn ++ Bonn Çevre ve Doğayı Koruma Projesi ++ Mustafa Köse - Çevremiz +++ S. 2 Mackefest ve Tabiat +++ S. 4 19 Mayıs ve Naturnier +++ S. 6 Kirlilik nedir +++ S.10 Bahçelerimiz +++ S.11 Çocukların sayfası +++ S.12 Fachstelle für interkulturelle Bildung und Beratung - FIBB e.V. Landsbergerstr. 63 53119 Bonn info@fibb-ev.de www.fibb-ev.de 2 Çevre bizim çevremiz 19 Mayıs Gençlik ve Spor bayramı kutlamaları bu yıl Tabiat Projesinin katılımıyla daha da kapsamlı hale geldi. Kutlamalar, gerek programıyla, gerek futbol turnuvasıyla, gerekse de çevre çalışmalarıyla tam bir şölen halinde geçti. Organizasyona katılımın yüksek oluşu da bizi ayrıca memnun etti. Tabiat projesinin daha önce Mackefest’ te de olduğu gibi bu tür organizasyonlarda çevre ve doğa konusunu işlemesi birçok açıdan yararlı: En başta bilgi yayarak dikkatlerimiz çevre sorunlarına çekilmekte. Doğal kaynakların hor kullanılarak tahrip edilmesi, geleceği sorunlu olan bir doğayı geleceğimiz olan geneçlere devretmek anlamına geliyor. Bu açıdan gençlerimizin de çevre sorunlarına müdahale ederek söz sahibi olmaları doğru olur. Bunu yapmak için en başta doğanın nasıl işlediğini ve sorunların neler olduğunu anlamak gelir. İnternet sayesinde bu tür bilgilere ulaşmak çok kolay. Ayrıca önümüzdeki aylarda yapılacak olan inceleme gezilerine katılarakta çevre konusunda bilgi edinmek mümkün. Tüm bunların yanısıra Bonn’daki çevre kuruluşları da (Ökozentrum Bonn, Hatschiergasse 2-4, 53111 Bonn), çevre problemlerinden kaynaklanan sıkıntılarımız hakkında bilgi edinebileceğimiz bir adres. Bir de Tabiat projesinin aracılık ettiği staj olanaklardan söz etmek gerekir. İster okul gereği, isterse gönüllü olarak yapılacak bir-iki haftalık stajlar gençlerimizin daha sağlıklı karar vermesinde yararlı olacaktır. Bu staj yatırımını yapmaksızın meslek öğrenimi yapan bazı gençlerimizin sonradan “yanlış meslek seçmişim” diyerek başka işlere yöneldiklerini düşünürsek, konunun önemi daha iyi anlaşılır. Bunun için gençlerin farklı meslek dallarında stajlar yaparak bu mesleklerin gerçekten hayalleriyle örtüşüp örtüşmediğine tam olarak inanmaları gerekir. MUSTAFA KÖSE GENÇ TAKIMLAR YÖNETIM KURULU 3 İlklerden biri mi? Mehmet Karaca’yı tanıyanlar onun teknolojiye olan merakını bilir. Bu merak son zamanlarda doğal enerji kaynaklarına, yani güneş ve rüzgar enerjisi gibi tükenmeyen enerji kaynaklarına odaklanmış durumda. Hedefi ise ısınma ihtiyacını bir defalık bir yatırımla tükenmeyen ve kirliliğe yol açmayan doğal enerji kaynaklarından sağlamak. Mehmet Karaca’nın bu yöndeki araştırmaları artık meyvesini vermeye başlamış. Binaya gereken tesisleri kurabilecek bir firmayla ilişkiye geçip ilk somut adımı atmış bile. Şu anda Bonn belediyesinden yasalarca öngörülen mali desteği almak için dilekçe vermiş durumda. Konu hakkında Mehmet Karaca şu bilgileri veriyor: Yaklaşık bir yıldan beri yaptığım araştırmalar sonucu doğal enerjiden yararlanmanın tamamen mantıklı olduğuna karar verdim. Bir defalık bir yatırımla kurmayı düşündüğüm sistem, evimde kurulu olan sisteme entegre edilerek binanın ve kalorifer tesisatının sıcak su ihtiyacını kar- ayan da yaş Bonn’ ilirse şrireb biri olacak. le k e ç i ger rklerden üklerin Tü üşünd z sayıdaki d , a c a a r n e a d K e et Mehm larını tercih k kayna şılayacak. Geliştirilen teknolojiler sayesinde bulutlu havalarda bile, sistem tam kapasite çalışıyor. Maliyetler konusunda ise devletin çok büyük katkıları var. Bu katkılar konusunda bu işi yapan firmalar genelde bilgi sahibiler. Örneğin benim anlaştığım firma bu yardımlar için gereken girişim ve dilekçe işlerini benim adıma yapmış durumda. Kısacası ev sahibi olanlara konu hakkında mutlaka bilgi edinmelerini tavsiye ederim. ve doğ al ene rji 4 Boş durmuyoruz Mackefest ve Tabiat August Macke 1. Dünya savaşında askerken yaşamını yitiren tanınmış bir Alman ressam. Eskiden yaşadığı ev hemen Ditib merkez camii karşısında bulunmakta ve günümüzde müze olarak kullanılmakta. Topr ak de yağ suyu temiz temizlemur suların liyor.Yapıla açıkla nip kaynak ın toprakta n deneylernıyor. ns sulara karışm üzülerek ası İşte geçtiğimiz günlerde organize edilen ve Tabiat projesinin de çeşitli etkinliklerle katıldığı ‘Mackefest’, adını bu ressamdan almış. Bu semt eğlencesinin amacı ise hem bölgede komşulararası dayanışmayı pekiştirmek, hem de bu yıl olduğu gibi örneğin yeşillendirme çalışmalarıyla çevreye sahip çıkmak. Biz de Tabiat projesi olarak Mackefest’te boş durmadık. Doğanın işleyişini açıklamak ve sorunlu bir süreç ten geçtiğimizi anlatabilmek için burada da çeşitli faliyetlerde bulunduk. İşte bu faliye tlerd en ba zıları : Duvar „şehir a görüntü y bında deki son ağ ansıtarak o k hikaye ise ağaçlar aç“ isimli m unan ı özley si anla a e tılıyor n bir ç sal kitadu. ocuğu n Masald yaptık an sonra is koyar ları minik b e çocuklar ak fas ulye e ahçelere ge kağıttan ktiler. rçek to prak z n bira resini düzenv e ç de aus ackeh m önün andı. cak Mnstlerforu üllüler ar n A . z n ü a ö K m g l e ı açın u nedenl endirecek için k ll .B çevre nlış olmaz esini yeşi r i b u g a l l y r ö u e b t uz k d iler h u söyleme Bonn Nor e bitk n içek vkiri olduğu pazarında Ç s im fa yönet yeşil çiçek taka İTİB met n D e , n ) . e h l B e.V ül ve Me ında g k l (ZU empe ustafa Ak alar hak u t S f Ola undan M ki çalışm kurul ’a standta r Aksa verirken. bilgi 5 19 Mayıs kutlamaları ve çevre günü 19 Mayıs Atatürk‘ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı Bu yıl Bonn’da çeşitli etkinliklerle kutlandı. SV Boluspor-Bonn futbol sahasında düzenlenen törende, DİTİB yönetim kurulu başkanı Mustafa Akgül ve Köln muavin konsolosu Yonca Sunel birer konuşma yaparak hem günün anlam ve önemine değindiler hem de çevre sorunları hakkındaki görüşlerini belirttiler. Davetlilerden SPD Milletvekili Ulrich Kelber ise etkinliklere ailesiyle birlikte katılmaktan büyük memnuniyet duyduğunu söyleyerek TABİAT standına da büyük ilgi gösterdi. Resmi programın ardından çevre ve doğayı koruma adına düzenlenen etkinliklerle kutlamalara devam edildi. Bu çerçevede DITIB Merkez Camii, TABİAT projesi ve SV Boluspor tarafından bir futbol turnuvası düzenlendi. Küçük-büyük her yaştan 16 takımın katıldığı turnuvada goller bu kez çevre ve doğa için atıldı. „Umweltverschmutzung= Eigentor“ (Doğayı kirleten kendi kalesine gol atmış olur) sloganıyla sahaya çıkan futbolcular, maçları izleyen çok sayıda seyirciye zevkli bir turnuva izlettiler. DİTİB Merkez Camii yönetim kurulu başkanı Mustafa Akgül yaptığı konuşmada günün anlam ve önemine değinerek sergilenen bu güzel dayanışma için tüm katılanlara teşekkür etti. (Foto: Çetin Yavuz) Çevre etkinlikleri arasında bulunan bir deney masası da özellikle çocukların ilgisini çekti. Bonn Üniversitesi tarafından TABİAT projesinin hizmetine sunulan üç mikroskop, bakteriler gibi gözle görülmeyen canlıları gözler önüne serdi. Mikroskoplarla görülmeyen bir dünyayı keşfeden çocuklar ayrıca katıldıkları bilgi yarışmalarında da çeşitli ödüller kazandılar. Kutlamalara katılım beklenenin çok üstündeydi. 6 19 Mayıs ve Naturnier Yediden yetmişe 16 takımın katıldığı turnuvada goller bu kez çevre ve doğa adına atıld Foto: Çetin Yavuz TURNIER NATUR Haftalardır organizasyonu için çalıştığımız 19 Mayıs kutlamaları ve futbol turnuvası „Naturnier“ ardımızda güzel anılar bırakarak sona erdi. SV Boluspor futbol sahasında gerçekleştirilen ve nefis yemeklerin sunulduğu kutlamalarda sahanın hemen her yerinde bir etkinlik vardı. Tabiat çadırında ilginç programlar sunan çevre örgütleri çalışmalarıyla ziyaretçilerin ilgisini çekti. Çocuklar arasında yapılan bilgi yarışmasında cazip hediyeler dağıtıldı. TABİAT-Danışmanlarımız standımıza uğrayan birçok kişiye bilgi verdiler. Daha küçük çocuklar ise şişirme kalede doya doya hoplayıp zıpladılar. Turnuvaya katılan futbolcular ise bu kez gollerini Tabiat için attılar. Kupa sevinci: Yetişkinler kategorisinde kupa kazananlar birarada. Şenliklerin vazgeçilmezlerinden Aydın Yiğit görev başında. » Kutlamalarda hareketlilik sadece futbol sahasıyla sınırlı kalmadı. Saha dışında oynanan oyunlarla da alan tam bir bayram yerine dönüştü. Tabiat standına yoğun ilgi vardı 7 Büyük küçük birçok ziyaretçinin ilgi gösterdiği tabiat standı zengin programıyla ziyaretçileri kendine bağladı. Cam şişeler içinde bulunan ilginç böcekler, sadece mikroskopla görülebilen mikroorganizmalar, doğamızın sistemlerini açıklayan resimli kitaplar ve daha birçok etkinlikler standımıza uğrayanları yepyeni bir dünyayla tanıştırdı. „Zoolimpiade“ adı altında yapılan sportif oyunlarda ise çocuklar salyangoz veya tilki gibi hayvanların hızlarını kendi hızlarıyla kıyaslayan oyunlar oynadılar. Tabiat standında görünmeyen dünyalar... Teşekkürler Bu organizasyonun gerçekleşmesinde hiçbir karşılık beklemeden ve büyük özverilerle görev yapan arkadaşlarımıza sonsuz teşekkürlerimizi sunarız. ...mikroskoplarla gözler önüne serildi Bilgi yarışmasında başarılı olan çocuklar çekilişe katılarak çeşitli ödüller kazandılar. 8 Hararetli tartışmalar ve toplantılar sonuç veriyor: Seehauserstrasse’deki çöp düzeni büyük ölçüde sağlanmış durumda. Şimdi sıra çöp ayrıştırma sorununda. Gençler, Tabiat projesi materyallerini incelerken Müllwerke görevlisi Ekrem Erzin, Bonn çevre örgütünden Valeria Limbach ve Ralf Wolff Seehausstraße’de incelemelerde bulundular. Seehausstraße’nin adı artık çöp sorunuyla anılmıyor Adı sürekli çöp sorunlarıyla gündeme gelen Seehausstraße’de konuyla ilgili hassasiyet devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde Süleymaniye Camiinde yapılan toplantıda çöp sorununu tekrar gündeme getiren mahalle sakinleri, sokak kirliliğine tamamen dur demekte kararlı. Bu kararlılık meyvelerini vermeye başlamış bile. Yollar artık hiçte öyle rahatsız edici bir görünümde değil. Bidonlar yerli yerince ve temiz. Seehausstraße’nin sürekli çöp sorunuyla anılmasından rahatsız olduklarını belirten mahalle sakinleri, bu konunun komşular arasında artık bir onur meselesi haline geldiğini belirterek şöyle devam ettiler „Tabii bu durumun değişmesi için hepimiz çaba sarfediyoruz. Herkes çöp konusunda hassas yani. Ancak bu hassasiyetimizin de kamuoyunda artık dikkate alınmasını bekliyoruz.“ Çöp ayrıştırma konusunda da aynı hassasiyetin gösterilmesi gerektiğini belirten bir mahalle sakini ise „Çöp ayrıştırmayla ilgili daha çok eksiklerimizin olduğunu düşünüyorum. Umarım Tabiat projesinin katkılarıyla bu konuda da tatmin edici sonuçlar alırız.“ Dedi. Müllwerke görevlisi Ekrem Erzin ise, mahalledeki değişimin çok olumlu olduğunu belirterek „gene de semt sakinlerinden iki ricam olacak” dedi. „Birincisi araçların çöp arabasının girişini engelleyecek şekilde parkedilmemesi. Çünkü aracımızı sokağa yanaştıramayınca bidonları metrelerce mesafeden çekmek zorunda kalıyoruz. İkincisi de bidonların dikkat çekecek kadar ağır olması. Bu da herhalde çöpleri ayrıştırmamaktan kaynaklanıyordur.“ 9 Bilmekte yarar var Bonn Enerji Acentesi İnsanların günümüzdeki önemli ihtiyaçlarından biri elektrik ve yakıt, yani enerji ihtiyacı. Bu ihtiyacı karşılamak içinse petrol, atom, kömür gibi kaynaklar kullanılıyor. Ancak bunlar hem doğaya zarar veriyor hem de giderek pahallandığı işin cebimizi yakıyor. Bu günlerde hemen herkes abonesi olduğu enerji şirketinden gelecek yıllık faturayı bekliyor. Birçoğumuzun yüklü miktarda ödeme yapacağı muhakkak. Doğamıza verilen zararlar ise artık parayla ölçülecek boyutta değil. Bu gidişata dur demek için yapılan çalışmalar, su, güneş ve rüzgar gibi tükenmeyen temiz kaynaklardan (Erneubare Energie – yenilenebilir enerji) enerji ihtiyacını karşılamak yönünde. Bunların yanısıra örneğin yalıtım (mantolama) veya kalorifer cihazlarını daha verimli hale getirme suretiyle de tasarruf edilebilmekte. Günümüzde geliştirilen teknolojiler sayesinde yenilenebilir enerji teknolojileri artık tek tek evlere de uygulanabiliyor. İşte bu noktada ev sahipleri birçok soruya cevap arıyor. Hangi sistem bana uygun, kalorifer tesisatımı nasıl daha verimli hale getirebilirim, bu konuda verilen hibe yardımlarının şartları ve miktarları nelerdir, ilk aşamada nereye müracaat edebilirim gibi belirsizlikler birçok ev sahibini ilk adımı atmaktan alıkoyuyor. İşte bölgemizde çalışmalar yapan Bonner Enerjgie Agentur (Bonn Enerji Acentesi) ev sahiplerini bu belirsizlikler konusunda aydınla- tıyor. Kurum, Bonn Belediyesi’nin teşvikleriyle 2011 tarihinde kurulmuş. Mimar ve mühendisler tarafından verilen danışmanlık hizmetleri ise ücretsiz. Bu kuruma 0228-77 50 60 no lu telefondan ulaşabilirsiniz. Ayrıca istenirse bir Tabiat projesi görevlisi de size eşlik edebilir. 10 Ne Nedir A Çevre kirliliği nedir Çevre kirliliği, bitki ve canlıların muhtaç olduğu doğal ortam ve kaynakların insanoğlu tarafından kirletilmesi ve bozulmasıdır. İnsanlar yaşayabilmek için bir yandan hava, su ve toprağa mecbur iken diğer yandan da bunları kirletmekte, dolayısıyla Nasreddin Hoca’nın fıkrasında olduğu gibi bindiği dalı kesmektedir. Canlıların muhtaç olduğu en önemli kaynaklardan üçü hava, su ve toprak olduğuna göre bu üç kaynakta oluşan tahribatlar, doğal dengenin bozulması anlamına da gelmektedir. Sonrası ise malum: Nesli tükenen canlılar, seller, kuraklıklar, açlık, kirliliğe bağlı bir yığın hastalıklar... B Hava kirliliği nasıl olusur Sağlığımızın nefes almayla, dolayısıyla da temiz havayla ilişkisi çok yüksek. Nefes alırken sadece havadaki oksijeni değil, havaya karışan gaz ve diğer küçük kimyasal zerrecikleri de içimize çekmek zorunda kalıyoruz. Bunlar karbonmonoksit, kükürt ve azot oksitleri gibi insan ve çevre sağlığını doğrudan etkileyen maddelerdir. Bu maddeler, motorlu taşıtlar, fabrikalar, çöp yakma tesisleri gibi araç veya sanayii tesislerinin havaya saldığı zararlı maddelerdir. C Su kirliliği nasıl oluşur Fabrika atıkları, havaya karışan kimyasal zerrecikler, tarım ilaçları, temizlik malzemeleri gibi sanayii ürünlerinden kaynaklanan atıklar su kirliliğinin en önemli nedenleridir. Genellikle asit yağmurları, kimyasalların karıştığı kanalizasyon atıkları ve kirlenmiş akarsular aracılığıyla kaynak sulara karışırlar. D Toprak kirliliği nedir Dünya toprakları aşırı ve kontrolsüz üretim sonucu oluşan sanayi atıkları yanısıra örneğin tarımsal ilaç ve kimyasal (suni) gübrelerle de kirlenmekte. Adeta toprağa kimyasal ekilip kimyasal biçilmekte. Böylelikle içindeki yararlı mikroorganizmaların yok edildiği toprak giderek iş görmez hale gelmekte. 11 Bahçelerimiz ve kimyasallar Bu yıl zar zor da olsa ilkbahar geldi. Artık bahçesi olanlar bahçelerinin bakımına başladılar bile. Zeki Gül de Bonn’da sebze bahçesi olan şanslı arkadaşlarımızdan biri. Bahçesinde gezerken bezelye, soğan, fasulye gibi sebzeler yetiştirdiğini görüyoruz. „Burada hem yoruluyorum hem de dinleniyorum, toprakla uğraşmak çok zevkli bir iş“ diyor Zeki Gül. Bu zevk Zeki Gül için sadece bahçede çalışmakla sınırlı değil. İşin bir de mahsul yönü var. „Bahçemde yetişen sebzelerin nefaseti çok güzel. İlaç kullanmadığım için doğal ürün alıyorum yani. İnceleme gezilerimiz: 12 Haziran 2013: Çarşamba, saat 10:00-13:00 arası: Ekolojik çiftlik gezisi Tabii kendi ellerimle yetiştirdiğim taptaze sebzelerin tencerede kaynadığını görmek te ayrı bir zevk.“ diyor. Neden bahçesinde ilaç kullanmadığını sorduğumuzda şu cevabı alıyoruz „Günümüzde normal gıda maddeleri zaten yeterince kimyasallarla dolu.Bu tür gıdaların sağlık açısından sorunlu olduğunu da artık herkes biliyor. Ben de bu nedenle elimde fırsat varken ilaçsız ve temiz sebzeler yetiştirmeyi tercih ediyorum. Ayrıca çok saygı duyduğum toprağı ilaçlarla, suni gübrelerle kirletmek, topraktaki canlılara zarar vermek bana göre bir iş değil.“ 05 Temmuz 2013: Cuma, saat 9:30-13:30 arası: Baraj gezisi (Wahnbachtalsperre) Zeki Gül: Bahçemde ilaç kullanmıyorum. Gübreleme işini de büyük oranda tavşanlar hallediyor. Çocuklu ailelerin de katılabileceği inceleme gezileri ücretsiz olup 20 kişi ile sınırlıdır. Diğer faaliyetlerimiz hakkında bilgi edinmek için bizi arayınız Gefördert durch: Tabiat Proje dergisi Mart – Nisan 2013 Landsbergerstr. 63, 53119 Bonn Yayınlayan: Fachstelle fürFotos interkulturelle İnternet: www.tabiat-natur.de Hinweıs in eigener Sache: und Grafiken ohne Quellenangabe gehören dem FiBB e. Bildung und Beratung – FibBB e.V. e.mail: tabiat@fibb-ev.de Proje yönetimi: Mona Kheir El Din: 0228-24 29 17 57 Faik Salgar: 0176-67 74 57 79 » » » Mein Lieblingstier ist die Katze. Leider habe ich keine eigene Katze. Katzen haben immer einen Namen, wie Pamuk oder so. Sie lecken sich ständig und machen sich so sauber. Katzen können besser Mäuse fangen als Menschen. Wenn sie Angst haben machen sie einen Katzenbuckel, strecken die Krallen aus und fauchen. Nachts sind sie immer wach und müssen auch mal raus aus dem Haus. Canan Aksar, 5 Jahre Katzen laufen so Unser Lieblingtier ist das Pferd. Pferde fressen kein Fleisch aber Heu und Hafer. Wenn wir ein echtes Pferd hätten, dann würden wir es Rüzgar (Wind) nennen, denn es könnte bestimmt so schnell wie der Wind laufen. Wir würden ihm auch Äpfel und Karotten geben. Cemile Gül, 8 Jahre und Betül Gül, 5 Jahre » Cevriye: Ich habe zwar kein Pferd, aber meinen Dede (Opa). Verbinde die Punkte in der richtigen Reihenfolge. Welche Tiere siehst du?
