AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER

advertisement
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Ġçindekiler
TÜRKĠYE GÜNDEMĠ.......................................................................................................................... 3
AİHM Türkiye'yi 250 milyon liraya mahkum etti .............................................................................. 3
Türkiye‟den AİHM kararına öfkeli cevap ............................................................................................. 4
Türkiye'nin Bosna Hersek'e desteği devam edecek ............................................................................. 4
Ankara‟da Kudüs Toplantısı................................................................................................................ 5
3 Günlük Milli Yas İlan Edildi ............................................................................................................ 6
Merkel ile Buluşma İptal ..................................................................................................................... 6
Davutoğlu: Türkiye her türlü eleştiriye açık ....................................................................................... 7
AİHM'nin Kıbrıs kararı, Kırım'a emsal olabilir .................................................................................. 7
Boşnak lider İzzetbegoviç Ankara'da .................................................................................................. 8
Anlaşma Yakında Tamamlanabilir - Herb Keinon – The Jeruselam Post ......................................... 9
Kim korkarmış eleştiriden, muhalefetten? – Yasin Aktay – Yeni Şafak Gazetesi ............................ 10
AK Parti‟nin başarısının sırları – Nuri Elibol – Türkiye Gazetesi .................................................... 11
AVRUPA GÜNDEMİ ........................................................................................................................... 13
Vuçiç ilk resmi ziyaretini Bosna'ya gerçekleştirdi ............................................................................ 13
Fransa'dan Suriye'ye kimyasal gaz suçlaması ................................................................................... 13
Fransa Cumhurbaşkanı Hollande: Türkiye Artık Soykırımı Tanımalı .............................................. 13
İtalya‟dan AB‟ye kaçak göçmen isyanı ............................................................................................. 14
OECD'den Almanya'ya reform çağrısı .............................................................................................. 14
Slavyansk'ta sandıktan "bağımsızlık" çıktı ........................................................................................ 14
Litvanya‟da devlet başkanı seçimi ikinci tura kaldı .......................................................................... 14
Araplara silah satışı Almanya'nın ihracatını katladı .......................................................................... 15
Ukrayna'da ayrılıkçıların istediği oldu .............................................................................................. 15
Avrupa Birliği‟nden Kiev‟e tam destek ............................................................................................ 15
İzlanda AB'ye üyelik başvurusunu geri çekmeyi erteledi ................................................................. 16
141 ülkede işkence hala çok yaygın .................................................................................................. 16
Fransa‟dan BMGK'ya Suriye teklif ................................................................................................... 16
Karar...Türkiye Kıbrıslı Rumlara 90 milyon avro ödeyecek - Der Spiegel-Internet - Christoph
Sydow ................................................................................................................................................ 16
Türkiye İnsan Hakları İhlalinden Yargılandı - Frankfurter Allgemeine Zeitung-Internet - Reinhard
Müller ................................................................................................................................................ 17
Devlet Paralel Devlete Karşı - Junge Welt - Nick Brauns ................................................................ 18
Özerklikle bitecek mi? – Sami Kohen – Milliyet Gazetesi ............................................................... 19
1
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Ukrayna krizi neyin provası? - Richard Lourie – Al Jazeera ............................................................ 20
Belediye, bölge ve Avrupa seçimleri - İoannis N. Grigoriadis – Taraf Gazetesi .............................. 23
Erdoğan eleştirel konuşmacıya karşı öfkeleniyor - Spiegel .............................................................. 24
ASYA PASİFİK GÜNDEMİ ................................................................................................................ 25
İran ile Pakistan arasında stratejik yakınlaşma .................................................................................. 25
Afganistan'da Taliban'a operasyon: 25 ölü ........................................................................................ 25
Hindistan‟da beş haftalık seçim maratonu bitti ................................................................................. 25
Tutuklu Uygur'dan haber alınamıyor ................................................................................................ 25
İhtilaflı sularda tazyikli su savaşı! ..................................................................................................... 25
Çin‟deki gösterilerde 39 kişi yaralandı.............................................................................................. 26
Rusya ve Çin'den ortak deniz tatbikatı .............................................................................................. 26
Çin'deki maden kazasında dört işçi öldü ........................................................................................... 26
Şi Cinping: “Yeni ekonomik döneme ayak uydurmalıyız” ............................................................... 26
Türkmenistan gazı Çin'e akacak ........................................................................................................ 27
Tayland‟da Buda‟nın doğum günü siyasi tartışmalarla kutlanıyor ................................................... 27
AFRİKA GÜNDEMİ ............................................................................................................................ 27
Kaçırılan kızlar için FBI devrede ...................................................................................................... 27
Hartum Üniversitesi'nde eğitime süresiz ara verildi .......................................................................... 27
Somali'de bombalı saldırı: 17 ölü, 20 yaralı ...................................................................................... 28
Ban'dan, 'özel mahkeme' çağrısı ........................................................................................................ 28
Güney Afrika yine 'Zuma' dedi ......................................................................................................... 28
Bazı aileler kızlarını tespit etti........................................................................................................... 29
Orta Afrika‟da Fransız gazeteci öldürüldü ........................................................................................ 29
Çin, Afrika'da demiryolu işi almayı başardı ...................................................................................... 29
Boko Haram ve „Rabbin Ordusu‟ – Mustafa Akyol – Star Gazetesi................................................. 29
Suriye için yeni adım – Beril Dedeoğlu – Star Gazetesi ................................................................... 31
Boko Haram vakası ve muhalefetin paradoksu – Ceren Kenar – Türkiye Gazetesi.......................... 32
Boko Haram ve „emperyalizm – Mustafa Akyol – Star Gazetesi ..................................................... 33
Sahilistan'daki terör – Fehim Taştekin – Radikal Gazetesi ............................................................... 35
AMERİKA GÜNDEMİ ........................................................................................................................ 37
Kız Öğrencilerin Kaçırılması Vicdansız Bir Eylem .......................................................................... 37
SMDK Başkanı Carba Beyaz Saray'da ............................................................................................. 37
ABD Başkan Yardımcısı Kıbrıs'a gidiyor ......................................................................................... 37
Washington Anıtı Yeniden Açılıyor .................................................................................................. 38
2
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
İşsizlik Azalırken Büyüme Yavaşlıyor .............................................................................................. 38
ABD dış politika tartışmaları – Soli Özel – Haberturk Gazetesi ....................................................... 38
ORTADOĞU GÜNDEMİ .................................................................................................................... 40
İsrail, Suriye sınırını "askeri bölge" ilan etti ..................................................................................... 40
Suriye Özel Temsilcisi el-İbrahimi görevi bırakıyor ......................................................................... 40
Klor gazı kullanıldığına dair kuvvetli kanıtlar var ............................................................................ 40
Kudüs Barış İçin Hayati Önemde ...................................................................................................... 40
Kuzey Irak'ta hükümet için son pazarlıklar ....................................................................................... 41
Kuzey Irak'ta Talabani'nin partisi koalisyona katıldı ........................................................................ 41
İran'dan ABD kopyası İHA ............................................................................................................... 42
Mısır'da seçimler ve İhvan'ın geleceği – Burhanettin Duran – Sabah Gazetesi ................................ 42
TÜRKĠYE GÜNDEMĠ
AĠHM Türkiye'yi 250 milyon liraya mahkum etti
Dünya Bülteni
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kıbrıs'ta taraflar arasında müzakerelerin gidişatını
etkileyebilecek önemli bir kararı açıkladı. Mahkeme, 1974 Kıbrıs harekatı nedeniyle
Ankara'yı Rum Yönetimine rekor tazminat ödemekle cezalandırdı.Açıklanan tazminat cezası
miktarı 90 milyon euro..
Kararla birlikte Türkiye Strasbourg Mahkemesi tarafından devletlerarası bir davada ilk defa
tazminat ödemekle cezalandırılmış oldu.
Mahkeme, Kıbrıs Rum Yönetimi'nin Türkiye'ye karşı 1994 yılında açtığı devletlerarası
davanın tazminata ilişkin bölümüyle ilgili kararını bugün Strasbourg'da düzenlenen bir
duruşmayla açıkladı.
Rum Yönetimi, Türkiye'nin 1974'te Kuzey Kıbrıs'a gerçekleştirdiği askeri harekat sonrası
kaybolan Kıbrıslı Rumlar, yerlerinden edilmiş kişilerin ikametgah, mülkiyet ve seçim
yapabilme hakları, Kuzey Kıbrıs'taki Rumların yaşam koşulları ve Kuzey Kıbrıs'ta yaşayan
Kıbrıslı Türkler ve Çingenelerin durumlarını gerekçe göstererek 22 Kasım 1994 tarihinde
Strasbourg Mahkemesi'ne başvurmuştu.
Başvuruda, 1974 harekatıyla Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin birçok maddesinin sürekli
olarak ihlal edildiği savunulmuştu. Rum Yönetimi tarafından AİHM'ye sunulan belgelerde
1974 sonrası 1491 Rumun hala kayıp olduğu, 211 bin Rumun da yerlerinde edildiği
belirtmişti.
Türkiye'den AĠHM'nin rekor cezasına sert tepki!
3
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'nin Avrup İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından 90
milyon Euro tazminata mahkum edilmesiyle ilgi bir açıklama geldi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararıyla ilgili bir soruyu
yanıtladı.
'Yanlışlık ve tutarsızlıklar içerdiğini' belirttiği kararın 'hukuki zeminden de yoksun olduğunu'
söyleyen sözcü, "Kıbrıs sorununun devam ettiği koşullarda uygulanma kabiliyeti olmadığının
görüldüğünü" söyledi.
Dışişleri Sözcüsü, Rum tarafının Kıbrıs'ta kapsamlı çözüm müzakerelerinin devam ettiği 2010
yılında yaptığı müracaati da "iyi niyetten uzak" olarak değerlendirdi.
Sözcü, "Müracaatın, müzakerelerin sonuç vermesi için çabaların yoğunlaştırıldığı bir aşamada
karara bağlanmış olduğu da dikkat çekmektedir" dedi.
Kıbrıs Harekatı kararını veren AİHM, Türkiye'yi 90 milyon Euro tazminat ödemeye mahkum
etmişti.
Türkiye‟den AĠHM kararına öfkeli cevap
The Daily Telegraph, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi(AİHM)‟nin Kıbrıs konusunda
Türkiye‟ye verdiği 90 milyon Euro tazminat cezasına Türkiye‟nin “öfkeli şekilde” cevap
verdiğini ve kararın adada uzlaşı çabalarına zarar verebileceğini söylediğini vurguluyor.
Haberde Kıbrıs Cumhuriyeti hükümet sözcüsü Nikos Christodoulides‟in Türkiye‟yi karara
uymaya çağırdığı belirtiliyor.
The Guardian gazetesi AİHM‟in kararını University College London‟dan uluslararası hukuk
profesörü Philippe Sands‟e yorumlatıyor. Sands kararın Ukrayna ve Gürcistan‟ın Rusya‟ya
yönelttiği “haksız işgal” suçlamaları için emsal teşkil edebileceğini belirtiyor. Haberde
kararın, adada barışçıl çözüm girişimlerinin yeniden başlatıldığı bir döneme denk geldiğine de
vurgu yapılıyor.
Türkiye'nin Bosna Hersek'e desteği devam edecek
AA
Cumhurbaşkanı
Gül
ile
resmi
ziyaret
için
Türkiye'de
bulunan Bosna
Hersek Cumhurbaşkanlığı Konsey Başkanı Bakir İzzetbegoviç, baş başa görüşmelerin
ardından Çankaya Köşkü'nde ortak basın toplantısı düzenledi.
Gül, İzzetbegoviç'i Ankara'da ağırlamaktan büyük bir memnuniyet duyduğunu belirterek,
İzzetbegoviç'in Mart ayında Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı Konseyi Başkanlığını
devralmasından sonra Türkiye'ye ilk ziyaretini gerçekleştirdiğini söyledi.
Türkiye ile Bosna Hersek arasındaki ilişkilerin köklü bir tarihi geçmişe ve beşeri bağlara
dayandığını belirten Gül, ''Çok güçlü ve özeldir, Türkiye daima Bosna Hersek'e destek
vermiştir ve vermeye de devam edecektir'' ifadesini kullandı.
Türkiye ile Bosna Hersek arasındaki ikili ilişkilerin mükemmel düzeyde seyrettiğini, ilişkileri
özellikle ekonomik alanda daha ileri götürmek üzere neler yapılabileceğinin konuşulduğunu
4
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
anlatan Gül, iki ülke arasındaki ticaret hacminin yaklaşık 400 milyon, Bosna Hersek'teki Türk
yatırımlarının ise 145 milyon dolar olduğunu kaydetti.
Bosna Hersek'in NATO ve AB'ye üyelik süreçleri
Görüşmelerde ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel meseleleri de ele aldıklarını bildiren Gül,
Balkanlarda başlatılan üçlü mekanizmaların devamına değindiklerini, Bosna Hersek'in
NATO ve Avrupa Birliği üyelik süreçlerine ilişkin son durumu gözden geçirdiklerini ve
yapılması gerekenleri tartıştıklarını söyledi.
Bakir İzzetbegoviç
Bosna Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç de
konuşmasında, Türkiye ile Bosna Hersek arasındaki ilişkilerin yoğunluğunun herkes
tarafından bilindiğini belirterek, Türkiye'nin Bosna Hersek'teki çalışmalarıyla iki toplum
arasında hem tarihi hem de manevi köprüler kurduğunu söyledi.
Türk hükümetini, ekonomik istikrar ve kazandığı güçten dolayı tebrik ettiğini kaydeden
İzzetbegoviç, "Türkiye global dünyada hak ettiği yeri kazandı" diye konuştu.
Gül-İzzetbegoviç görüşmesinde, demiryolları alanında işbirliği ve trafo fabrikalarının
kurulması konusunda ortak mutabakat zaptı imzalandı.
Ankara‟da Kudüs Toplantısı
IRNA
“Uluslararası Kudüs Toplantısı" Birleşmiş Milletler (BM) Filistin Halkının Vazgeçilmez
Haklarının Kullanılması Komitesi ve İslam İşbirliği Teşkilatıyla (İİT) eş güdüm içinde bugün
Ankara‟da başladı.
Bu iki günlük toplantının ana gündemi Filistin‟e ilişkin sorunların incelenmesi, Doğu
Kudüs merkezli bağımsız Filistin devletinin kurulması için adil ve kalıcı bir şekilde çözüme
kavuşturulmasına yönelik uluslararası dayanışma ve iş birliğinin güçlendirilmesi ile Filistin
halkına verilen desteğin vurgulanmasıdır.
2014 yılınının “Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Yılı" olarak ilan edilmesi
çerçevesinde “Uluslararası Kudüs Toplantısı"na Türkiye ev sahipliği yapmaktadır.
Toplantıya Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İslam İşbirliği Teşkilatı Genel
Sekreteri, Birleşmiş Milletler (BM) Filistin Halkının Vazgeçilmez Haklarının Kullanılması
Komitesi Başkanı ve BM‟den temsilciler katıldı.
Türkiye Dışişleri Bakanı açılış konuşmasında şunları söyledi: “Kudüs, tüm insanlığa ait bir
mekândır ve hangi güç bu şehre insan dalgasını engelleyebilir?”
Türkiye Dışişleri Bakanı şöyle devam etti: “Hangi hukuk ya da siyaset Kudüs ile Batı Şeria
arasında örülen duvarı izah edebilir? Hangi güç, hangi gerekçe ile Kudüs'ü insanlığa
kapatabilir. Hangi gerekçeyle Müslümanların Mescidî Aksa'ya girmesine engel olabilir?”
5
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Ahmet Davutoğlu, Mescidî Aksa‟nın sonsuza kadar İslam dünyasının olacağını
vurgulayarak “Bu mekâna uzanan her el, İslam dünyasına uzanmış sayılacaktır ve biz o elin
karşısında güçlü bir şekilde duracağız.” dedi.
3 Günlük Milli Yas Ġlan Edildi
AA
Başbakanlık Basın Merkezinden yapılan açıklamada, Soma'da yaşanan facianın aziz
milleti hüzne boğduğu belirtildi.
Açıklamada, maden faciası nedeniyle Başbakanlık tarafından 13 Mayıs 2014'den itibaren
3 günlük milli yas ilan edildiği, yas alameti olarak bugün tüm yurtta ve dış temsilciliklerde
bayrakların yarıya indirileceği kaydedildi.
Türkiye'nin tüm camilerinde sela okutacak
Öte yandan, Diyanet İşleri Başkanlığı, Soma'da maden ocağındaki yangında hayatını
kaybedenler için Türkiye'nin tüm camilerinde sela okutacak.
Diyanet Basın Merkezi'nden alınan bilgiye göre, Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Hasan
Kamil Yılmaz başkanlığındaki heyet Soma'ya intikal etti.
Avrasya İslam Şurası Sekreteryası'nın organizasyonuyla düzenlenen "Avrupa Müslümanları
Buluşması" için Belçika'nın başkenti Brüksel'de bulunan Diyanet İşleri Başkanı Mehmet
Görmez de programını iptal ederek Soma'ya gitmek üzere yola çıktı. Görmez'in, akşam
saatlerinde Soma'da olması bekleniyor.
Soma'da maden ocağındaki yangında hayatını kaybedenler için Türkiye'nin tüm camilerinde
sela okutulacak. Cuma namazından sonra vefat edenler için dua edilecek, cuma hutbesi de bu
konuda olacak.
Ailelerin acılarını paylaşmak ve cenaze kaldırma işlemlerini gerçekleştirmek üzere bölge
müftüleri ile yaklaşık bin 500 din görevlisi ilçeye gönderildi.
Bayraklar yarıya indirildi
Soma'da maden ocağındaki yangının ardından Başbakanlık tarafından ilan edilen milli yas
dolayısıyla tüm kurumlarda bayraklar yarıya indirildi.
Merkel ile BuluĢma Ġptal
Hürriyet Avrupa
Başbakan Erdoğan 24 Mayıs'ta Köln'de UETD kuruluş yıldönümüne katılmadan bir gün önce
Berlin'e gelerek, Başbakan Merkel'le görüşme planladı. Başbakan Merkel'in basın
müşavirliğinden o günkü yetkili 23 Mayıs'ta görüşme planını Hürriyet'e doğruladı.
Tarih Zor
Ancak bu görüşme planı iptal oldu. AKP Genel Başkan Yardımcısı Yasin Aktay, İstanbul'da
6
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
yabancı gazetecilere, iki başbakanın tarih zorluğu nedeniyle görüşemeyeceğini söyledi.
Aktay, iki başbakan arasında, Başbakan Erdoğan'la Cumhurbaşkanı Gauck'un arasındaki
ilişkiden farklı “iyi bir diyalog” bulunduğunu belirtti. Başbakan Erdoğan, Berlin'e uğramadan
Köln'e gidecek.
Davutoğlu: Türkiye her türlü eleĢtiriye açık
AA
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin içeride ve dışarıda her türlü eleştiriye açık
olduğunu ve basın özgürlüğü için her türlü çalışmanın yapıldığını belirterek "Freedom House
ve benzeri raporları eleştirmek de bizim ifade özgürlüğümüzdür" dedi.
Davutoğlu, resmi temaslar gerçekleştirmek üzere Türkiye'ye gelen Danimarka Dışişleri
Bakanı Martin Lidegaard ile Dışişleri Bakanlığında ortak basın toplantısı yaptı.
Toplantıda Danimarkalı bir gazetecenin Freedom House'un Türkiye'deki basın ve ifade
özgürlüğü konusunda hazırladığı rapor hakkındaki sorusu üzerine Davutoğlu, hiçbir
demokrasinin bu anlamda mükemmel olmadığını ancak bu konudaki raporların da alandaki
gerçeği ortaya koyması ve objektif olması gerektiğini söyledi.
Söz konusu rapordaki 44 rakamının aksine Türkiye'de sarı basın kartı olan 5 gazetecinin
cezaevinde bulunduğunu, onların da gazetecilik suçundan değil, başka suçlardan
yargılandığını vurgulayan Davutoğlu, "Biz kendilerini arayıp bu rakamı nasıl yazdıklarını
sorduğumuzda, rapordaki rakamların geçen seneye ait olduğunu söylediler. Nasıl bir rapor
ki güncellenmeden hüküm verilebiliyor. Raporda Türkiye ve Kuzey Kore aynı kategoriye
konmuş. Sizin aklınıza ve vicdanınıza hürmeten soruyorum: nasıl aynı kategoride olabilir iki
ülke?" ifadesini kullandı.
Suriye ve Kırım
Suriye'de son bir yüzyılın en büyük insanlık trajedilerinden birinin yaşandığını belirten
Davutoğlu, "Suriye, rejim ve aşırı akım terörist grupların tehdidi altında. Suriye halkı iki
baskıyı aynı anda hissediyor" diye konuştu.
Davutoğlu bir soru üzerine, Kırım'ın statüsünün açık ve net olduğunu, Türkiye için Kırım'da
en önemli parametrelerin başında Kırım Tatar Türklerinin güvenliğinin geldiğini kaydetti.
AB ile müzakereler
Danimarka Dışişleri Bakanı Martin Lidegaard ise Türkiye'nin AB sürecini desteklediklerini
bildirerek "Müzakerelerde 23'üncü ve 24'üncü fasıllar açılmalı" dedi.
AĠHM'nin Kıbrıs kararı, Kırım'a emsal olabilir
Guardian
Guardian gazetesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Türkiye'ye "Kıbrıs işgali" nedeniyle
verdiği tazminat cezasını haberleştirdi. Gazete, söz konusu kararın Kırım, Abhazya ve Güney
Osetya bölgelerinin işgaline emsal oluşturabileceğini yazıyor.
7
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye'nin 1974 yılında Kıbrıs'ı işgal etmesi ve
akabinde adanın bölünmesiyle ilgili olarak Türkiye'yi 90 milyon Euro tutarında tazminata
mahkum etmişti.
Guardian gazetesinin AİHM'nin verdiği cezanın bugüne kadarki verdiği en yüksek tazminat
cezası olduğunu belirtiliyor ve mahkemenin daha önce Kıbrıs işgalinin hukuksuz olduğuna
dair kararlarına da atıfta bulunuluyor.
Haberde, adanın bölünmesiyle kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin yalnızca Türkiye
tarafından tanındığı belirtildi.
Karara göre 30 milyon Euro tazminatın, çatışma sonrası kaybolanların akrabalarına verileceği,
60 milyon Euro tazminatın ise bölünme sonucu Türkiye tarafında kalan Kıbrıslı Rumlara
verileceği kaydediliyor.
'Karar, diğer iĢgallere emsal olabilir'
Gazeteye kararı yorumlayan uluslararası hukuk profesörü Philippe Sands, kararın Gürcistan
ve Ukrayna için emsal teşkil edebileceğini söyledi. Sands'e göre, her iki ülke de aynı
gerekçelerle Rusya'nın hukuka aykırı işgalini iddia edebilir.
Sands, kararı şöyle değerlendirdi:
"Bu karar, hukuka aykırı bir işgal halinde, bu işgalin sonuç ve bedellerinin zamanla
hafiflemediğine işaret ediyor. Kıbrıs'taki durum, Gürcistan'ın işgal altındaki Abhazya ve
Güney Osetya bölgelerinde yaşananlarla benzerlik taşıyor. Kırım'daki durumu da aynı şekilde
ele alabiliriz."
"Ben kararın benzer işgaller için bir kapı araladığını düşünüyorum. Bu, Mahkemenin benzer
durumlarla karşılaştığında sorumluluk almaktan kaçınmayacağına da bir işaret."
BoĢnak lider Ġzzetbegoviç Ankara'da
Al Jazeera
Ekonomik olarak zor günler geçiren Bosna-Hersek'in Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi lideri
İzzetbegoviç'in ziyaretinde ticari ilişkiler başta olmak üzere Türkiye-Bosna Hersek ilişkileri
ele alınacak.
Hafta sonu konuyla ilgili açıklama yapan İzzetbegoviç, Türkiye'nin iş adamlarını Bosna
Hersek'e yatırım yapması için teşvik ettiğini hatırlattı ve Bosna Hersek tarafının da işlemleri
kolaylaştırmaya yönelik adımlar attığını belirtti.
Bosna Hersek‟te idarenin başında, Boşnak, Sırp ve Hırvat üyelerden oluşan üçlü
cumhurbaşkanlığı konseyi var. Konseydeki üç üye altı aylık dönemlerde sırayla
cumhurbaşkanlığını yürütüyor. İzzetbegoviç Mart ayında konsey başkanlığını devralmıştı.
'Sadece Konsey BaĢkanı'na yapılan ilk davet'
Bosna Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanlığının Sırp üyesi Neboya Radmanoviç,
İzzetbegoviç ve Hırvat üye Jelyko Komşiç ile 7 Mayıs 2014'de yaptığı toplantıdan sonra,
Türkiye‟den ilk kez Konsey‟e değil sadece Konsey Başkanı‟na davet gönderildiğini
söylemişti:
8
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
“Konsey Başkanı İzzetbegoviç ile beraberindeki heyet, Türkiye'yi ziyaret edecek. Ancak, şunu
da belirtmek istiyorum ki, hatırladığım kadarıyla Türkiye'den ilk defa Üçlü Devlet Başkanlığı
Konseyi'ne değil, Konsey Başkanı'na davet gönderildi. Tabiki bu, buna karşı çıkmak için bir
sebep değildir. Ben gitmesi gerektiğini düşünüyorum. Türkiye ile ilişkilerin geliştirmesi
gerektiğini, fakat tüm Bosna Hersek'in bunu yapması gerektiğini düşünüyorum."
AnlaĢma Yakında Tamamlanabilir - Herb Keinon – The Jeruselam Post
Üst düzey bir İsrailli yetkili, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun cuma günü Japonya'dan
dönmesinden sonra İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkilerin normalleşebileceğini söyledi.
Yetkili, son birkaç aydır Türkiye'den gelen haberleri -nihayet- teyit ederek, Mavi Marmara
destanına son verecek olan bir anlaşmanın pek yakında imzalanacağını belirtirken,
"Başbakan‟ın geri dönmesini ve bir anlaşmayı sonuçlandırmasını bekliyoruz." dedi.
Eğer Netanyahu bu anlaşmayı gerçekten imzalarsa 30 Mayıs 2010'da İsrailli komandoların
Gazze ablukasını delmeye çalışan Türk gemisine binerek -büyük bir direnişle karşılaşmaları
ve gemide saldırıya uğramaları üzerine- dokuz Türk'ü öldürmelerinden yaklaşık dört yıl sonra
bu olay gerçekleşecek.
Türk Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, geçen hafta iki ülke arasındaki görüşmelerin "belirli
bir seviyeye ulaştığını" ve "sorunların büyük oranda çözüldüğünü" söyledi.
Davutoğlu, katıldığı bir basın toplantısında şöyle konuştu: "Meslektaşlarımız görüşmeleri
sürdürüyor. Olumlu gelişmeler gördüğümüzü vurgulamak isterim."
Türkiye'nin Hürriyet Daily News gazetesinde geçen hafta yayımlanan bir habere göre
Davutoğlu, bu olay için özür dilenmesi, kurbanların ailelerine tazminat ödenmesi ve "Gazze
dâhil olmak üzere Filistin üzerindeki kısıtlamaların kaldırılmasını" içeren Türkiye'nin
ilişkilerin normalleştirilmesi yönündeki önceki şartlarını dile getirdi.
Davutoğlu, "Özür alındı ve tazminat görüşmeleri belirli bir seviyeye ulaştı." dedi.
Netanyahu, gemideki can kaybına sebep olan "operasyonel hatalar" nedeniyle bir yıl önce
Türk Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'dan özür dilemişti.
İsrail, Türkiye ile yeniden normal ilişkiler kurmak için Gazze ablukasını kaldırma niyetinde
olmadığını açıkça belirtti, fakat her iki taraf da Türk yardımlarının Gazze'ye girişine izin
verilmesi konusunu görüşüyor.
Erdoğan, yaklaşık iki hafta önce PBS televizyonuna verdiği bir mülakatta, birkaç güne veya
haftaya kadar bir anlaşmaya varılabileceğini belirtti.
Medyada yer alan ve resmen teyit edilmemiş haberlere göre, her iki taraf da İsrail'in,
kurbanların ailelerine yaklaşık 21 milyon Amerikan doları ödenmesi konusunda anlaşmaya
vardı. Bu para ailelere doğrudan ödenmeyecek fakat daha sonra aralarında dağıtılmak üzere
bir fona aktarılacak.
9
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Bu anlaşma uyarınca Türkiye, İsrail ordusundaki komutanlar ve subaylar hakkında
hâlihazırdaki, ayrıca gelecekteki yasal takibatlara son veren bir yasayı geçirecek.
Anlaşma imzalandığında, ülkelerin karşılıklı olarak büyükelçilerini göreve başlatmaları
bekleniyor.
Kim korkarmıĢ eleĢtiriden, muhalefetten? – Yasin Aktay – Yeni ġafak Gazetesi
Tutuklu gazeteciler meselesi, neresinden bakılırsa şuyuu vukuundan beter bir hadise haline
gelmiş durumda. Çok kısa ve kolay bir araştırma ile yanlışlanabilecek iddialar kolaylıkla
kesin bilgi muamelesi görerek tedavüle sokulabiliyor. Bunda, batılı çevrelerde oryantalist bir
yaklaşımın Türkiye ve AK Parti hakkındaki bu işporta düzeyindeki bilgilere nasıl şehvetli
alıcılar haline getirdiğini söylemiştik. Kuşkusuz bu şehveti hisseden yerli oryantalistlerin onu
daha da azdıracak ve o şehvete hitap edecek servisi tam bir fırsatçı anlayışla vermeleri çok
daha belirleyici. Neticede ortaya neresinden tutup düzelteceğimizi bilemediğimiz bir şayia
çıkıyor.
Bu şayiaların üretmeye veya beslemeye çalıştıkları asıl iddia AK Parti'nin ve başbakanın
diktatörlere özgü bir eleştiriden korkma hastalığına yakalanmış olduğudur. Öyle ki, iktidar
eleştiriden korktuğu için, eleştiren her gazeteciyi hemen tutuklatır, değilse işten attırır, çok
eleştiri var diye twitter ve youtube gibi sosyal medya araçlarını kapatır.
Son yazımızda basit bir yoklama ile Freedom House'ın da son raporunda mal bulmuş şehvetli
gibi üzerine atıldığı tutuklu gazeteciler listesinin aslını ortaya koyduk. Listesi verilen isimlerin
15'inin çoktan tahliye edilmiş olduğu bir yana geriye kalanlardan hiç birinin tutukluluk
gerekçesi yazdığı bir yazı veya bir fikir değil. Esasen onları tutuklamış, yargılamış veya
hüküm giydirmiş olan AK Parti değil, o yere göğe bugünlerde sığdıramadıkları yargıdan
başkası da değil. O bile olsa, isnad listesi olarak cinayetten tecavüze, hırsızlıktan gaspa,
bombalama ve silahlı eylemlerin her türlüsünün olduğu kabarık bir suç listesi var. Bu suç
listesinde bir tek gazetecilik veya fikir yok, buna rağmen bu listeyi yapanlar nasıl
beceriyorlarsa bütün bu suçları irtikab edenlerden bir 'tutuklu gazeteciler' listesi
oluşturabiliyorlar.
Diğer yandan, AK Parti'nin 13 yıllık tarihine bakıldığında kendisine en son yapışacak
suçlamanın 'eleştiriden korkmak' olduğunu söylemek durumundayız.
Bir defa eleştiri yapıcı ise AK Parti bunlardan en verimli şekilde faydalanmasını bilmiştir.
Diğer türlü, yıkıcı niyetli eleştirilerin bile AK Partinin bugüne kadarki başarısında son derece
işlevsel bir rol oynamış olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Daha açıkçası AK Parti kurulduğu
günden bu yana hiç bir zaman ana akım medyanın desteğini görmüş değil, dolayısıyla
başarısını hiç bir zaman bir medya desteğine borçlu olmamıştır. Aksine, baştan beri ana akım
medya muhalefetini her türlüsünden sergilemekten geri durmamıştır.
Esasen bu medya ve eleştirilerin gözünden bakıldığında Türkiye ve AK Parti gerçeği hep
yanlış okunmuştur. Geriye dönük son on seçimin her birinin arefesinde bu medyanın tahmin
10
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
ve hesaplarına bir göz atın isterseniz. Bu kadar çok vakada bu kadar sıkça çuvallamış bir
medyanın hala ana akım olabilmesi ayrı bir muamma tabi, kuşkusuz bunun da kendine özgü
ekonomi-politik dinamikleri var. Sadece twittera bakılsaydı son seçimlerde AK Partinin
muhtemelen yüzde otuzların altına düştüğü yönünde çıkarımlar bile yapılabildi.
Bir bakıma, AK Parti'nin bu medyaya bir borcu varsa onların bu akıl almaz saldırıları ve
eleştirilerinin yaptığı bir katkının hakkını teslim ediyoruz. Türkiye ve halk gerçeğinden o
kadar uzaklar ki, bunların saldırıları, halkı Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti'ye daha fazla
yaklaştırıyor.
Binaenaleyh, hiç bir ilkesel neden olmasa bile (ki, elbette ki var), salt bu açıdan bile AK
Parti'nin eleştirileri kendi iktidarının devamının güvencesi gibi görmesi mümkün.
Akıl var izan var. Erdoğan, muhalefeti susturmayı neden düşünsün? Onlar saldırdıkça hem
kendisi hem de partisi daha fazla kazanıyor. Bu artık çok açık bir gerçek haline gelmiş
durumda. Türkiye gerçekliğinin alfabesini bilen hiç kimsenin dikkatinden kaçmayacak bu
duruma birilerinin hala gözlerini açamamış olması da ayrı bir gerçek.
Belki bu yüzden, Erdoğan'ın ve partisinin eleştirilerden korktuklarını zannediyor olabilirler.
Oysa bir de durumu bilip gerçekliği açıkça ve bilerek çarpıtanlar var. Başbakana, hükümetine
karşı her türlü eleştiriyi hakaret boyutuna kadar her türlü medyalarında rahatlıkla
yapabildikleri bir ortamı bile 'düşünce özgürlüğüne baskı ortamı' diye yansıtabiliyorlar.
Düşünceye baskı demişken, asıl bugünlerde bu konuyu çokça gündeme getiren
Gülen camiasının vermesi gereken bir hesap olmalı. Halihazırda tespit edilenler hesaba
katıldığında 1500 kadar gazeteci, akademisyen ve siyasetçi ifade ettikleri düşüncelerden
dolayı Gülen'in açtığı fahiş tazminat ve ceza davalarında ifade vermek zorunda kalıyorlar.
Bu davaların nasıl sonuçlanacağı bilinmez, ama bu kadar çok dava açma eğiliminin 'düşünce
ve ifade özgürlüğüne baskı' için başka bir örneğe ihtiyaç bırakmadığı da ortada. Oysa Gülen'e
ait oldukça güçlü ve geniş bir medya ağı var, eleştirilere oralarda istediği gibi cevap verebilir,
onun şakirtleri verebilir, veriyorlar da. Ama o cevapla yetinmiyor, dava açmayı asla ihmal
etmiyor, kendisine dokunanı yakmaya aht etmiş.
Gülen davalılarından Sevgili kardeşim Hakan Albayrak'ın da sorduğu gibi, bir sivil hareketin
başındayken bile hiç bir eleştiriye tahammülü olmayan Gülen, Allah muhafaza bir de iktidar
olsa neler yapmaz?
Şimdi, kimmiş korkan, eleştiriden, muhalefetten?
AK Parti‟nin baĢarısının sırları – Nuri Elibol – Türkiye Gazetesi
AK Parti‟yi 13 yıldır yenemiyorlar. Siyaset içi ve siyaset dışı muhaliflerinin başvurdukları
yeni yöntemlere bakılırsa uzunca bir süre daha AK Parti‟nin yenilmezliği devam edecek gibi.
17 Aralık ve 25 Aralık darbe girişimlerine, Paralel Yapının emniyet-istihbarat ve yargı
11
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
içindeki kayda değer gücüne ve uluslararası küresel desteğine güvenen tüm muhalifler 30
Mart günü milletten çok ağır bir tokat yediler. “Tayyip Erdoğan kaybetsin de ne olursa olsun”
diyen İstanbul sermayesi ve bazı medya patronları paralel yapıya ve onun küresel desteğine
bel bağlamışlardı. Ama millet oyunu bozdu ve kurdukları tuzakları bunların başına geçirdi.
Fakat hâlâ akıllanmış değiller.
“
Oysa AK Parti‟nin kullandığı sihirli formülleri anlamaya çalışıp en azından Tayyip Erdoğan‟ı
izleseler bence daha başarılı olacaklardır. AK Parti üç önemli iş yapıyor ve bunlardan hiç
taviz vermiyor.
Birincisi; tüm faaliyetlerinin, hedeflerinin merkezine milleti koyuyorlar. Her adımlarında önce
Allah rızasını sonra da milletin rızasını arıyorlar. Tüm politikalarını, önceliklerini ve
hedeflerini milletin isteklerine göre belirliyorlar. Milleti rahatsız edecek, üzecek ve milletin
gönlünde karşılık bulmayacak hiçbir adım atmıyorlar.
Bu maksatla neredeyse her ay ama en azından 3 ayda bir veya önemli kararlardan önce
kamuoyu araştırmaları yapıyorlar. Milletvekillerini, haftada en az üç gün kendi bölgelerinde
seçmenin içinde tutuyorlar. İl başkanları ile ayda bir kez bir araya geliyorlar. Kısacası hem
kamuoyu yoklamaları ile hem de kendi teşkilatları aracılığı ile milletin nabzını tutuyorlar.
Milletin hangi konuda ne düşündüğünü, beklentilerini, ihtiyaçlarını, önceliklerini, rahatsızlık
ve eleştirilerini öğreniyorlar. Bu bilgiler ışığında kararlar verip politikalarını belirliyorlar. O
politikalar da milletten karşılık buluyor. Eğer AK Parti‟nin Cumhurbaşkanlığı adayının
Tayyip Erdoğan olmasını millet istiyorsa bu istek karşılık bulacaktır. Milletin istediği bir aday
da ilk turda seçilecektir.
AK Parti‟nin en iyi yaptığı ikinci iş, istişarelerle ortak aklı bulmak ve oradan çıkan sonuçlara
göre hareket etmek. Daha milletten yeni yüzde 46‟lık bir oy oranı ile destek almış olan iktidar
partisi, hiç şımarmadan-kibire kapılmadan neredeyse nisan başından bu yana partisinin
Cumhurbaşkanı adayını belirlemek için istişareler yapmaktadır. Konuya ilişkin yapılan
kamuoyu araştırmalarına ilave olarak gençlik kollarından kadın kollarına, milletvekillerinden
il başkanlarına-ilçe başkanlarına, belediye başkanlarından partinin kurucu üyelerine kadar "Bu
partinin Cumhurbaşkanı adayı kim olmalıdır?" sorusuna cevap aranmaktadır. Bu kadar
istişarelerden ve çabalardan çıkacak sonucun yanlış olma ihtimali çok düşüktür. Bu kadar ince
eleyip sık dokunarak ve millete danışılarak tespit edilen adayın 10 Ağustos‟ta başarısız olma
ihtimali yok gibidir. AK Parti‟nin Afyon kampından sonra artık Cumhurbaşkanı adayı
bellidir. Ana muhalefet partisi daha bugün görüşmelere başlayacağını söyledi. MHP lideri
üçgenler çizerek, „Çatı adayı‟ arayışını sürdüredursun iktidar partisinin adayı, programı ve
kampanya çerçevesi belirlenmiştir. Muhalefet partilerimiz umutlarını; Paralel Yapıya, yüksek
yargı organlarının çıkışlarına ve Erdoğan‟dan hazzetmeyen küresel aktörlere bağlayacaklarına
millete yönelmelidirler. Hiçbir şey bilmiyorlarsa AK Parti‟yi takip etsinler.
AK Parti‟nin yaptığı en iyi işlerden birisi de disiplinli çalışmak ve bu çalışmalarını
kurumsallaştırmasıdır.
Sayın Erdoğan ve arkadaşlarının çalışma temposu ortadadır. 30 Mart ertesi de sanki bir ay
sonra seçim varmış gibi çalışmaya başladılar. Bu planlı, yoğun ve disiplinli çalışmanın bir
karşılığı elbette vardır. Milleti, milletin isteklerini ve değerlerini merkeze alan, politikalarını
istişarelerle, ortak akılla belirleyen ve sistemli-disiplinli çalışan bir yapının başarılı olması
kaçınılmazdır.
12
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
AVRUPA GÜNDEMĠ
Vuçiç ilk resmi ziyaretini Bosna'ya gerçekleĢtirdi
AA
Sırbistan'da kısa süre önce yapılan seçimlerin galibi olan ve 27 Nisan'da Başbakanlık görevini
üstlenerek ilk resmi ziyaretini Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'ya gerçekleştiren
Aleksandar Vuçiç, Bosna Hersek Parlamentosu'nu oluşturan Halk Meclisi ve Temsilciler
Meclisi temsilcileriyle görüştü. Vuçiç, Bosna Hersek Bakanlar Kurulu Başkanı Vyekoslav
Bevanda ile görüşmesinin ardından, daha sonra Temsilciler Meclisi Başkanı Bojo Lyubiç ve
Başkan Yardımcısı Denis Beçiroviç ile basına kapalı görüşme gerçekleştirdi.
Fransa'dan Suriye'ye kimyasal gaz suçlaması
WSJ
Fransa dışişleri bakanı yaptığı bir açıklamada hükümetinin elinde Suriye rejiminin son aylarda
en az 14 farklı saldırıda muhalifler ve sivillere yönelik kimyasal silahlar kullandığına dair
kanıtlar olduğunu belirtti.
ABD ziyaretinde konuşan Laurent Fabius, geçtiğimiz yıl Suriye rejimine bir saldırı
düzenleyerek rejimi devirmedikleri için ABD, İngiltere ve Fransa'nın pişman olduğunu dile
getirdi ve "İnanıyoruz ki bu çok şey değiştirirdi" dedi.
Suriye rejiminin klorin bazlı kimyasal gaz kullandığı iddiaları son dönemlerde hem muhalefet
hem de Fransa tarafından sıklıkla dile getirilirken, uluslararası kimyasal gaz kurumları
iddiaları araştırıyor.
Fransa CumhurbaĢkanı Hollande: Türkiye Artık Soykırımı Tanımalı
Amerika‟nın Sesi
Hollande, “Soykırımı tanımak bölmez birleştirir” dedi. “Soykırımı inkar edenlerin
cezalandırılmasını öngören yasayı” da getirmekte kararlı olan Hollande, bu sözünü Erivan‟da
yeniden dile getirmedi. Hollande, bu konuda açıklama yapmak için Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi‟nde devam eden Doğu Perinçek davasıyla ilgili kararı bekliyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Hollande, Bakü‟deki temaslarının ardından Erivan‟a geçti. Burada
Ekonomik Forum‟da Ermeni işadamlarına seslendikten sonra Erivan‟daki soykırım anıtını
ziyaret eden Hollande, Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Serkisyan‟ın onuruna verdiği
yemekte, Türkiye‟ye seslenen mesajlar verdi. Hollande, “1915‟te olanlar soykırımdır. Bunun
inkarı bir fikir değil, kurbanlara ve gerçeğe hakarettir. İnkara hiçbir kapı açık olamaz.
Dünyanın her yerinde soykırımın tanınması için inisiyatifler var. Tanımak bölmez birleştirir”
diyerek Türkiye‟den “soykırımı tanımasını” istedi. Ancak Hollande‟ın bu kez “inkar yasasını
13
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
yeniden getireceğim” dememesi dikkat çekti.
Ġtalya‟dan AB‟ye kaçak göçmen isyanı
Euronews
Birleşmiş Milletler (BM) Akdeniz‟i geçerek Avrupa‟ya ulaşmaya çalışan yasadışı göçmen
sayısının bu yıl ciddi oranda arttığını açıkladı. Buna göre şu ana kadar deniz yoluyla
Avrupa‟ya ulaşanların sayısı yaklaşık 35 bin.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği‟nin (BMM YK ) duyurduğu son verilere göre, sadece bu
yıl meydana gelen kazalarda 170‟den fazla kişi hayatını kaybetti.
Son olarak dün İtalya‟nın Lampedusa Adası açıklarında kaçakları taşıyan teknenin alabora
olması sonucu 17 kişi öldü ve 226 kişi de kurtarıldı.
OECD'den Almanya'ya reform çağrısı
DW
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) iki yılda bir hazırlanan ekonomik görünüm
raporunu Berlin‟de kamuoyuna açıkladı. Rapora göre, Almanya‟daki ekonomik canlanmadan
yoksullar payına düşeni alamıyor.
Slavyansk'ta sandıktan "bağımsızlık" çıktı
AA
Ukrayna'nın doğusunda ayrılıkçıların kontrolündeki Slavyansk'ta dün yapılan referandumda
seçmenlerin yüzde 90'ının, bağımsızlıktan yana oy kullandığı bildirildi.
"Donetsk Cumhuriyeti"nin seçim komisyonu başkanı Roman Lyagin, bölgede üç milyon
seçmenin yaklaşık yüzde 75'inin sandık başına gittiğini ve yüzde 90'ının bağımsızlığı
desteklediğini söyledi.
Seçimleri izleyen uluslararası gözlemciler olmadığından ayrılıkçıların verdiği bu sonuçları
doğrulamak mümkün değil.
Bu arada dün Lugansk bölgesinde yapılan referandumun sonuçları konusunda ise şimdiye
kadar herhangi bir açıklama yapılmadı.
Litvanya‟da devlet baĢkanı seçimi ikinci tura kaldı
Euronews
Litvanya‟da halk yeni liderini seçmek için dün sandığa gitti. Resmi olmayan ilk sonuçlara
göre; seçimi yüzde 47 oy alan Devlet Başkanı Dalia Grybauskaite kazandı.
Grybauskaite‟nin en yakın rakibi Zigmantas Balcytis‟in oyları ise yüzde 14 düzeyinde kaldı.
Seçimi ilk turda kazanması için adayların en az yüzde 50 oy toplaması gerekiyordu. Buna
14
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
göre Litvanya‟da yeni devlet başkanını 25 Mayıs‟ta yapılması planlanan ikinci tur oylama
belirleyecek.
Devlet başkanlığına ikinci kez talip olan Grybauskaite, Avrupa Birliği yanlısı tutumuyla
biliniyor. Litvanya lideri, Ukrayna krizinde de Moskova yönetimine yönelik ağır eleştirileri
ile dikkat çekmişti.
Araplara silah satıĢı Almanya'nın ihracatını katladı
Dünya Bülteni
Almanya'nın silah ihracatı 2012'ye göre yüzde 24 artarak 5,8 milyar avroya ulaştığı
bildirildi. Sol Parti'nin soru önergesine Alman hükümetinin verdiği yazılı cevaba
göre, Almanya'nın silah ihracatı 2013 yılında önemli oranda arttı. Geçen yıl yapılan silah
ihracatı miktarının 5,8 milyar avro olduğunu belirtildi.
Ukrayna'da ayrılıkçıların istediği oldu
AA
Ukrayna‟nın
doğusundaki Donetsk bölgesinde ayrılıkçıların
kurduğu
sözde
"Donetsk Cumhuriyeti"nde dün düzenlenen referandumun sonucu açıklandı. Ayrılıkçıların
açıkladığı sonuçlara göre, sandığa gidenlerin yüzde 89‟u bölgede bağımsız bir federasyon
kurulması için "evet" oyu kullandı.
"Doentsk Cumhuriyeti"nin liderlerinden Denis Pushilin ve seçim komisyonu başkanı Roman
Lyagin‟in katıldığı ortak açıklamada, referanduma katılımın yüzde 74,5 gibi yüksek bir oranı
bulduğu belirtilerek, yaklaşık 3 milyon kişinin sandığa gittiği bildirildi.
Lyagin, sonuçların kendileri için çok önemli bir başarı olduğunun altını çizdi ve yüksek
katılımla yüzde 89 oranında "evet" oyu kullanıldığını ifade etti.
Avrupa Birliği‟nden Kiev‟e tam destek
Euronews
Ukrayna‟nın iki bölgesinde yapılan referandumun ardından Avrupa‟dan Kiev yönetimine tam
destek geldi. Başbakan Arseniy Yatsenyuk ile görüşen Avrupa Konseyi Başkanı Herman Van
Rompuy, Kiev yönetimine destek olmayı sürdüreceklerini söyledi.
Başkan Rompuy, krizin çözülmesi için başkanlık seçiminin önemine dikkat çekti. Rompuy,
“25 Mayıs‟ta yapılacak adil ve özgür başkanlık seçimi, krizin çözülmesinde önemli bir adım
olacak. Bütün politik aktörleri süreci desteklemeye çağırıyorum. Dışarıdan herhangi bir
müdahale olmamalı” dedi.
15
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Ġzlanda AB'ye üyelik baĢvurusunu geri çekmeyi erteledi
Euractive
İzlanda'da göreve gelen AB karşıtı merkez sağ hükümet Şubat ayında, 2010 yılında iletilen
AB'ye üyelik başvurusunu, referandum düzenlenmeksizin geri çeken bir yasa
hazırlayacaklarını açıklamıştı. Ancak parlamentodaki AB yanlısı üyeler, kararın geçmesini
engellemeye çalışmıştı. Dışişleri Bakanı Gunnar Bragi Sveinsson, Morgunbladid gazetesine
yaptığı açıklamalarda konunun yaz tatilinden sonra tekrar gündeme geleceğini söyledi.
141 ülkede iĢkence hala çok yaygın
Dünya Bülteni
Uluslararası Af Örgütü'nce hazırlanan raporda, dünyada en az 141 ülkede işkence
yapıldığı ve dayağın en sık başvurulan işkence yöntemi olduğu belirtildi.
Londra'da düzenlenen basın toplantısında örgütün "İşkenceyi Durdur" adlı kampanyasının
tanıtımı yapıldı ve dünya genelindeki işkencelerle ilgili raporu açıklandı.
Toplantıda konuşan Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Salil Shetty, son 5 yılda örgütün
dünya genelinde 141 ülkede bir şekilde işkencenin yapıldığını tespit ettiğini ve bunların
raporlandığını bildirdi. Shetty, hükümetlerin, ülkelerinde işkence yapıldığına dair bilgileri
gizlemesi ve bu bilgilere erişimin zorluğu nedeniyle her ülke için kapsamlı verilerin
belirlenmesinde zorlanıldığı ifade etti.
Fransa‟dan BMGK'ya Suriye teklif
AA
Fransa, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi‟ne (BMGK) Suriye‟de savaş suçlularının
yargılanması için teklif sundu.
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre Fransa, BMGK‟ya Suriye‟de Esad rejimi
tarafından insanlığa karşı işlenen suçluların Uluslararası Ceza Mahkemesinde (UCM)
yargılanması için teklif sundu.
Fransa‟nın BMGK‟ya üye ülke temsilcilerine dağıttığı çözüm teklifi çarşamba günü
tartışılmaya açılacak. Teklifin haftaya oylamaya sunulması bekleniyor. UCM‟ye üyeliği
bulunmayan Suriye‟nin yargılanması için BMGK kararı gerekiyor.
Karar...Türkiye Kıbrıslı Rumlara 90 milyon avro ödeyecek - Der Spiegel-Internet Christoph Sydow
Türk İşgalciler Kuzey Kıbrıs‟ta Temel Hak İhlalleri Yaptıkları İçin Tazminat Ödeyecek.
Kararı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Verdi Ancak Türkiye Kararı Tanımıyor--
16
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Gelecek temmuz ayında Kuzey Kıbrıs‟ın Türkiye tarafından işgalinin 40. yılı. Gelinen
noktada askerî müdahalenin artık Ankara‟daki hükûmete hukuki yansımaları oluyor. AİHM
bu kapsamda Türkiye‟yi 90 milyon avro tutarında tazminat ödemeye mahkûm etti.
Ada‟nın işgali sırasında ve sonrasında yaklaşık bin 500 Kıbrıslı Rum kayboldu. Tazminatın
30 milyon avroluk kısmı söz konusu kurbanların yakınlarına ödenecek, kalan 60 milyon
avroluk kısmı ise -Türk işgali altında bulunan- Ada‟nın kuzeyindeki Karpaz Yarımadası'nda
mahsur kalan Kıbrıslı Rumların zararlarının tazmini için kullanılmasına hükmedildi. Burada
yaşayan Kıbrıslı Rumların ayrımcılığa maruz kaldıkları ifade ediliyor. Ada‟nın işgali ve
bölünmesi sonrasında bugüne kadar 200 bin kişinin zorla göç ettirildiği, bazı bölgelerin
istimlak edildiği ve kuzeyde kalan Rumların mağdur edildiği ifade ediliyor.
Strasbourg‟daki AİHM‟nin 17 üyeli Yüksek Dairesi tarafından alınan karar çoğunluk
tarafında alındı ve kararın bağlayıcılığı var. Alınan kararla ayrıca Kıbrıs‟ın Türkiye‟ye karşı
devletler düzeyinde açtığı bir dava da karara bağlanmış oldu.
--Türkiye Kararın Bağlayıcılığını Kabullenmiyor-Kıbrıs Cumhuriyeti‟nin, paraları ilgililere ve kurban yakınlarına vermesi gerekiyor. AİHM
Kıbrıs‟ın yaptığı başvuruyu daha önce kabul edilebilir bulmuş ve 2001 yılında karara
bağlamıştı. Ancak tazminat miktarı, bir sulh yolu bulabilmek adına 13 yıldır tespit
edilmemişti. AHİM 2001 tarihinde açıkladığı kararda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin aralarında, mülkiyet, yaşama hakkının ihlali ve insanlık dışı muamelenin de bulunduğu- 11
değişik maddenin 14 noktada ihlal edildiğine hükmetmişti.
Ankara hükûmeti kararı tanımıyor. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, kararın Türkiye için
bağlayıcı olmadığını ifade etti. Davutoğlu ayrıca kararın zamanlamasının da uygunsuz
olduğunu, tam da Ada‟nın yeniden birleşmesi için müzakerelerin canlandırıldığı bir döneme
denk geldiğini belirtti. Türk Dışişleri Bakanı konuyla ilgili olarak “Bu durum olumlu
psikolojik atmosfere de uyumlu değil.” dedi.
Türkiye Ġnsan Hakları Ġhlalinden Yargılandı - Frankfurter Allgemeine ZeitungInternet - Reinhard Müller
Türkiye, Kuzey Kıbrıs‟ı İşgal Etmesinin Ardından İnsan Hakları İhlalinden Dolayı Kıbrıs‟a
90 Milyon Avro Tazminat Ödemek Zorunda. Kararı, Strasbourg‟daki İnsan Hakları
Mahkemesi Aldı-Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye‟yi Kıbrıslılara uygulanan insan hakları
ihlalinden dolayı 90 milyon avro tazminata mahkûm etti. Ada‟nın kuzeyini işgal eden
Türkiye, pazartesi günü alınan kararı “psikolojik açıdan” yanlış şeklinde değerlendirdi. Dava,
AİHM‟ye 1999 yılında Kıbrıslılar ve Avrupa İnsan Hakları Komisyonu tarafından
götürülmüştü.
Türkiye, Kuzey Kıbrıs‟ı işgali sırasında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini ihlal etmekle
suçlanıyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin pazartesi günü aldığı karar kesin. Türkiye,
bu karara uymakla yükümlü. Strasbourg‟daki hâkimlerin verdiği kararda, Kıbrıs hükûmetinin
1456 kişilik Kıbrıslı bir grubun kayıp olduğunu tespit etmesi etkili oldu. Böylece asıl mesele,
devletler hukukunun ihlali değil, bireysel mağdurlar meselesidir.
Ayrıca AİHM, Türkiye‟nin Karpaz Yarımadası‟nda da insan hakları ihlalinde bulunduğuna
karar verdi. AİHM, 2001 yılında aldığı bir kararda, Türkiye‟nin Kuzey Kıbrıs harekâtında
17
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
birçok kez insan hakları ihlalinde bulunduğunu belirledi. Ancak o zaman tazminat konusunda
bir karar alınmamıştı.
Devlet Paralel Devlete KarĢı - Junge Welt - Nick Brauns
Türkiye Başbakanı Recep Tayip Erdoğan, hafta sonu Afyonkarahisar‟da parti üyelerine
yönelik yaptığı konuşmasında, Gülen hareketiyle ilgili “Kaynatarak ya da parçalarına ayırarak
sterilize edeceğiz.” dedi. Bu sert sözlerle Erdoğan, vaiz Fethullah Gülen yandaşlarına karşı
yapılan savaşta yeni bir raundun başladığını ilan etti.
Geçen son baharda, düzmece terör davalarıyla devlet ve ordu bürokrasisinde var olan ortak
laik rakipler devre dışı bırakıldıktan sonra, bir zamanlar siyasi İslam sahnesinde ittifak hâlinde
olanlar arasında görev ve makam uğruna iktidar savaşı çıktı. Erdoğan, uzun zamandır kendisi
tarafından korunan Gülen hareketini, “paralel devlet” kurmak, AK Partili siyasetçilere karşı
yürütülen yolsuzluk soruşturmaları ve dinlemelerle hükûmetini istikrarsızlaştırmaya
çalışmakla suçluyor.
Gülen cemaatine ait olan “Todays Zaman” gazetesi, imamın gerçek ve sözde yandaşları
hakkında yapılan “cadı avı” hakkında dava açtı. 17 Aralık 2013 tarihinde başlatılan yolsuzluk
soruşturmalarından sonra hükûmet, 15 bin polisin görev yerini değiştirdi. Mali Suçlar ve
Terörle Mücadelede görev yapan yüksek rütbeli polisler birdenbire kendilerini trafik polisi
olarak buldu. Ayrıca yüzlerce Cumhuriyet savcısı, hâkim ve bakanlık bürokratının görev
yerleri de değiştirildi. Muhalefet partilerinde yer alan milletvekilleri, görev yerleri değiştirilen
kişilerin Gülen ile bağlantılarının olduğu ya da yasa dışı eylemlerde bulundukları hususlarının
kanıtlanamadığını vurguladılar.
Yeni atanan hükûmete yakın hukukçular, mayıs ayının başlarında 60 sanık hakkında karar
verirken Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu soruşturma davasını başlatan savcılar ve
hâkimlere karşı bir denetim davası açtı. Aynı zamanda telekomünikasyon makamında çalışan
polisler ve çalışanlar hakkında muhbirlik suçlamasıyla soruşturma açıldı. Hakkında
soruşturma açılan kişilerin telefon dinlemelerinden elde ettikleri bilgileri ABD‟ye
gönderdikleri iddia ediliyor.
Ankara Cumhuriyet Savcılığı ise Gülen‟e karşı devlet düşmanı bir organizasyon kurmak
suçlamasıyla ilgili soruşturma açtı. Bu suçlama 90‟lı yıllarda Kemalist kişiler tarafından
yönetilen hukukçular tarafından da yapılmıştı. Vaiz Gülen, o zamanki suçlamalar nedeniyle
1998 yılında ABD‟ye kaçmıştı. Gülen, ABD‟de eski CIA ilişkisi nedeniyle sürekli oturma
izni elde etti. Erdoğan, ABD‟nin televizyon kanalı PBS‟ye verdiği bir mülakatta, nisan ayının
sonunda Pensilvanya‟da yaşayan düşmanının iadesini talep etti. Ancak bugüne kadar ABD‟li
makamlara resmî bir iade talebinde bulunulmadı.
Ordu, devam eden iktidar savaşının dışında duruyor gibi göründüğünden ve Emniyet
teşkilatında Gülen yandaşlarının sözleri geçtiği için, Erdoğan “paralel yapıya” karşı savaşında
MİT‟e güveniyor. Muhalefetin yoğun itirazlarına rağmen nisan ayında Erdoğan‟a bağlı olan
istihbarat servisine geniş yetkiler veren bir yasa çıkartıldı. Bundan böyle MİT ajanları devlet
tarafından görevlendirildikleri takdirde görevleri kapsamında işledikleri en ağır suçlarda bile
cezai takibata uğramayacaklar. Ancak MİT‟in eylemlerini kamuoyuna açıklayan gazeteciler
ve muhbirlere uzun hapis cezaları verilebilecek. Örneğin Adana Cumhuriyet Savcılığı, ocak
ayında MİT‟in Suriyeli isyancılara yönelik tırlar ile yaptığı silah sevkiyatını durduran 13
jandarma hakkında “devlet sırlarının ifşa edilmesi” suçlamasıyla 20 yıla kadar hapis cezası
18
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
talebinde bulundu. Hükûmet, daha önce pek çok kez Gülen yandaşları tarafından MİT
Müsteşarı Hakan Fidan‟ın Kürt İşçi Partisi PKK ile yaptığı barış görüşmelerinin sabote
edilmesinden dolayı MİT yasasını haklı göstermeye çalıştı. PKK yöneticilerinden Duran
Kalkan, Fırat Haber Ajansı ile gerçekleştirdiği bir söyleşide bu hususu reddetti. Kalkan, “MİT
bundan böyle tüm siyasi rakipleri yok etmekle görevlendirildi. Bu durumda MİT yasasını
barış süreci için mi yoksa bize karşı yapılan mücadele için mi çıkardıkları sorusu ortaya
çıkıyor.” dedi.
Özerklikle bitecek mi? – Sami Kohen – Milliyet Gazetesi
Ukrayna‟nın doğusun- daki iki bölgeyi fiilen kontrolleri altına alan Rusya yanlısı
ayrılıkçıların düzenlediği referandumda sorulan tek soru net ve açıktı: “Donetsk Halk
Cumhuriyeti ile Luhansk Halk Cumhuriyeti‟nin özerkliğini destekliyor musunuz?”
Sonuç beklendiği gibi oldu: Nüfusun geniş kesiminin Rus kökenli olduğu iki bölgede,
sandıktan ezici bir çoğunlukla “evet” çıktı.
Ne var ki iki bölge halkının bu isteği kolay kolay gerçekleşemeyecek ve Ukrayna krizini daha
da kızıştıracak.
Kiev‟deki merkezi hükümet bu referandumu illegal sayıyor. Batı ülkeleri de öyle. Onlar
Ukrayna‟nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini savunuyorlar. Aslında Rus kökenli nüfusun
çoğunlukta olduğu iki bölge dışında, Ukrayna genelinde halkın üçte ikisi (son bir kamuoyu
araştırmasına göre) ülke bütünlüğünün korunmasından yana.
Ama Donetsk ve Luhansk‟ta Rus kökenliler artık Kiev‟in hâkimiyeti altında yaşamak
istemiyorlar. Şimdilik “özerklik” istiyorlar ama bunu da Rusya‟ya bağlanmak için bir
basamak olarak kullanıyorlar.
Nitekim referandum sonucu ilan edilir edilmez, ayrılıkçı liderler gelecek ay yeni bir
referandum düzenleyeceklerini ve iki bölge halkına Rusya‟ya bağlanmayı isteyip istemediğini
soracaklarını açıkladılar.
Esas hedef: Ġlhak
Referandum sonrası durumun nasıl gelişeceği Rusya‟nın alacağı tavra bağlı.
Rusya devlet başkanı Vladimir Putin -Kırım senaryosunda görüldüğü gibi- referandum
sonucunu bu iki bölgeyi de ilhak etmek için fırsat mı bilecek? Yoksa
2008‟de Gürcistan krizinde Güney Osetya ve Abhazya bölgelerinin Tiflis‟ten kopması gibi
“bağımsızlık”
ilan
etmelerini
desteklemekle
mi
yetinecek?
Putin‟in ne yapacağı belli olmaz. Nitekim kendisi daha geçen hafta Doğu Ukrayna‟daki
yandaşlarına “Referandumdan vazgeçin” demişti. Şimdi Moskova referandumun sonucunu
alkışlıyor! Demek ki Putin ya taraftarlarına söz geçiremiyor (çok şüpheli) ya da ustaca
bir oyunoynuyor...
Donetsk ve Luhansk halkı Rusya‟ya bağlanmak konusundaki referandumda “evet” derse
Putin ne yapacak, “olmaz”mı diyecek?
Uzmanlara göre, aslında Rusya bu iki bölgeyi Kırım gibi yekten ilhak etmektense, onların
egemenliğini tanımayı (G. Osetya ve Abhazya misali) tercih edebilir. Pratikte bu da iki
bölgenin Rusya‟nın nüfuzu altına girmesi demektir.
19
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Zaten ayrılıkçı liderlerin de ilhak olmayacaksa Moskova‟nın himayesi altında bağımsızlık ilan
etmekle yetineceklerini söyleniyor.
Çözülme tehlikesi
Şu veya bu şekilde, pratikte Ukrayna‟nın toprak bütünlüğü ve ulusal birliği çökmek üzere...
Donetsk ve Luhansk Kiev‟in kontrolünden çıktı. Ayrılıkçılar buralarda özerklik ilan ediyorlar
ve Ukrayna hükümeti bunu engelleyemiyor bile...
Kırım‟ın Kiev‟in elinden nasıl kaydığını gördük. Şimdi Kiev iki bölgeyi kaybetmemek için
ayrılıkçılarla savaşmayı göze alacak mı? Yoksa Moskova‟nın tavsiye ettiği gibi, ayrılıkçılarla
federal bazda bir çözüm için müzakereye oturmaya razı olacak mı?
Diplomatik çözüm belki Doğu Ukrayna‟nın yeni bir statüyle ülke sınırları içinde kalmasını
sağlar. Aksi halde ödenecek bedel çok daha ağır olabilir.
Ukrayna krizi neyin provası? - Richard Lourie – Al Jazeera
Vladimir Lenin, Rus İmparatorluğu çapında geniş yankı bulan ancak başarısızlığa uğrayıp
bastırılan 1905 Rus Devrimi'ni, kendisinin öncülük ettiği '1917 Bolşevik Devrimi'nin provası'
şeklinde tanımlardı. Peki 2014 yılında Ukrayna'da yaşananlar neyin provası olabilir?
Ukrayna krizinin ana sonucu zaten belli: Batı, Rusya'dan yüz çevirecek; Rusya ise Batı'dan
uzaklaşıp Doğu'ya yönelecek. Tek bilmediğimiz, bunun ne hızda ve ölçüde gerçekleşeceği.
Rusya'nın ne zaman ve ne kadar Doğu'ya döneceği, Ukrayna krizinin hangi aşamada
çözüleceğine bağlı. Birinci aşamada Kırım'ın emrivaki ile Rusya'ya bağlanması, daha
şimdiden büyük ölçüde kabullenildi. Gerçi ABD ve bir kısım ülke, ilhakın yasal olarak
tanımayacağı ve bununla ilgili olarak getirilen yaptırımların kaldırılmayacağını söylüyor.
Lakin Rusya, Avrupa için hem bir doğalgaz tedarikçisi hem de bir ihracat pazarı konumunda.
Avrupa'da hiç kimse, yüksek ilkeler uğruna kârlı bir ticaretten vazgeçmek istemez. Bu
senaryoda Rusya ve Batı, ciddi bir bölünmeden muzdarip olmaktan ziyade birbirinden
uzaklaşıyor.
Rusya, Ukrayna'nın doğusunu ve/veya güneyini işgal ettiği takdirde krizin ikinci aşamasına
girilir. Bir süre işler kontrolden çıkar; taraflar eliyle işlenen muhtemel zulmün görüntüleri
anında yayılır. İkinci aşamada gerek Avrupalılar gerekse de Ruslar, ekonomik anlamda ciddi
zarar görecek; Rusya, biraz daha Doğu'ya çark edecektir.
Üçüncü aşamada ise Ukrayna ile Rusya arasındaki silahlı çatışma, topyekûn savaşa dönüşür.
Böyle bir durumda ise Batı, Sovyetler Birliği'nin 1956'da tanklarını Budapeşte'ye soktuğu ya
da 1968'te Prag'ı işgal ettiğinde olduğu gibi, bir kenarda öylece durup Rusya'nın Ukrayna'yı
ezmesini izlemek zorunda kalacaktır. Ukrayna'nın, kontrol altına alınamayan bir yangına
dönüşmesi riskini Batı'nın asla göze almayacağının tüm taraflar zaten farkında. Rusya,
Ukrayna'yı hızla ezip geçecek fakat savaş birden tümüyle sona ermeyecektir.
Nitekim İkinci Dünya Savaşı'nın (1939-45) ardından milliyetçi Ukraynalı gerillalar, 1950'lerin
başına kadar Sovyet gücüyle savaşmıştı. Rusya, hâlen bir takım bağımsızlık tuzaklarının
20
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
bulunduğu Ukrayna'nın kontrolünü ele geçirdi. Uluslararası ilişkiler, uzunca bir düşmanlık
dönemine girdi.
Ukrayna krizi, nihai olarak çözülünceye dek ne dereceye kadar ilerlerse ilerlesin, Rusya, her
halükarda pazar, müttefik ve nüfuz arayışı için Doğu'ya dönecektir. Bu noktada, Rusya'nın
hem kendi mamüllerinin ihracatı hem de doğalgaz ve petrolünün alıcısı olarak Avrupa'yı
ikame edeceği ismin Çin olduğu aşikar.
Bu da elbette hâlâ Soğuk Savaş'ta alınan utanç verici yenilginin karın ağrısını çeken Rusya ve
Devlet Başkanı Vladimir Putin açısından dezavantaj teşkil edecek. İngiliz akademisyen Bobo
Lo'nun da dediği gibi, "Son 300 yılın yarısını aşkın bir süredir kendini üstün gördüğün bir
ülkeye ham madde tedarik eden ülke konumuna düşmek çok zor."
Merkez Bölge: Orta Asya
Çin, bir yandan Rus doğalgaz ve petrol girişimlerine ciddi yatırımlar yapmak istediğini
gösterirken, diğer yandan kendisine doğrudan gaz ve petrol sağlayan ya da enerji kanalı işlevi
gören Orta Asya ülkeleriyle ekonomik ittifak oluşturmaya da gayret ediyor. Ancak Çin, enerji
konusunda Rusya'ya bağlı kalmaya hiçbir surette razı gelmeyecektir.
Tibet ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi gibi kendi içindeki gergin batı bölgeleri nedeniyle
endişeye kapılan Çin, Kırım'daki gibi ayrılıkçı hareketleri tasvip etmekte hep tereddüt
etmiştir. Ama Rusya ile Batı arasında büyüyen uçurumdan da bir derecede memnuniyet
duyuyor olsa gerek.
Zira Pekin açısından güçlü bir ABD-Rusya ilişkisinden daha kötü pek az şey olabilir. Buna bir
de ABD ile Japonya, Tayvan ve Güney Kore arasındaki kuvvetli ilişkiyi de eklediğimizde
Çin, esasen hem denizden, hem de karadan çembere alınmış olur.
Tam da bu bağlamda, Orta Asya daha da önem kazanıyor. Modern jeopolitiğin babası olarak
da anılan Halford J. Mackinder, 'The Geographical Pivot of History' başlıklı ünlü
konuşmasında, 'Merkez Bölge' (Heartland) Orta Asya'yı kontrol eden, sonunda "dünyaya
hükmedecektir" demişti. Onun bu görüşü şimdi her zamankinden daha çok doğruluk arz
ediyor.
Bir Rus-Çin meselesi
Orta Asya konusundaki rekabet, büyük ölçüde bir Rusya-Çin meselesi olacaktır. Kırgız
hükümeti, Rus baskısı nedeniyle ABD'yi, Afganistan ile insan ve malzeme trafiğinde son
derece faydalı olan Manas Hava Üssü'nü boşaltmaya zorluyor. Kırgızistan'ın ABD'nin üssünü
tahliye etme kararı, Rusya'nın, Amerikan medyasında pek yer verilmeyen bir jeopolitik
başarısıydı. Artık Orta Asya'da bir tutunma noktası kalmayan ABD, şimdilerde planlandığı
gibi 2014'te Afganistan'dan çekildikten sonra insansız hava araçlarını konuşlandırabileceği bir
yer arıyor.
Orta Asya'da en çok önem taşıyan iki ülke, Özbekistan ve Kazakistan. Her iki ülke de,
ekonomik anlamda Ukrayna'dan daha başarılı. Özbekistan, son yedi yıldır en az yüzde 8,
Kazakistan ise yüzde 5-7 arasında büyüme rakamları elde ediyor. Yine her iki ülke de otoriter
bir rejimle yönetiliyor, ancak Kazakistan, belki de halkla ilişkiler alanında (İngiltere Eski
21
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Başbakanı) Tony Blair gibi isimlerle çalışıyor olmasından mütevellit, daha iyi bir imaja (ve
gerçekten de daha iyi koşullara) sahip.
2006 yılında, dönemin İngiliz Büyükelçi Craig Murray, Özbek Cumhurbaşkanı İslam
Kerimov liderliğindeki rejimi, siyasi muhaliflerini canlı canlı haşlamakla suçlamıştı.
Özbekistan daha baskıcı olduğundan, düşmanları da daha öfkeli. Bunların başında da
Özbekistan İslami Hareketi geliyor. Kazakistan'daki radikal İslamcıların sayısının,
Özbekistan'a oranla çok daha az olduğu tahmin ediliyor. Bununla beraber, devlet tekelindeki
medya, asiler tarafından yapıldığı aşikar olan bombalama olaylarında bile genellikle suç
çetelerini suçladığından, tam bir sayıdan bahsetmek zor.
Kerimov ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, pek çok kritik açıdan
birbiriyle aynı. Her ikisi de Sovyet dönemlerinden bu yana iktidarda, her ikisi de 70'lerinde ve
her ikisinin de ciddi sağlık sorunlarından muzdarip oldukları bildiriliyor. Ne Kerimov ne de
Nazarbayev, ölümünün ardından düzgün bir geçiş sürecinin yaşanabilmesi için herhangi bir
hazırlık yapmış durumda.
Her iki ülke de düzenli ya da düzensiz bir iktidar geçişi yaşamadı ya da bu geçişi
kolaylaştıracak herhangi bir mekanizma ya da kurum oluşturmadı. Bu tespitin yanında, iktidar
eliti içinde İslamcıların ve rakip kesimlerin varlığını göz önünde bulunduracak olursak,
Kazakistan ya da Özbekistan'ın liderlerinin ölümünden sonra çalkantılı bir döneme girmesi
gayet muhtemel.
Rusya'nın hedefi: Kazakistan
Rusya, böyle bir karışıklığın; daha büyük bir nüfusa, ülkeyi idare etmeyi daha zorlu bir hale
getiren eski bir kültüre ve az sayıda jeopolitik avantaja sahip Özbekistan yerine Kazakistan'da
çıkmasını tercih eder. Daha zengin ve (Türkiye'nin neredeyse dört katı büyüklüğündeki
yüzölçümü ile) daha geniş bir ülke olan Kazakistan'ın Çin ile de uzun bir sınırı bulunuyor. Bu
sınırın bir bölümü, Çin'in Sincan Eyaleti'nden geçiyor.
Sincan'da yaşayan Türkçe konuşan Müslüman Uygur isyancılar, bir Orta Asya Baharı'ndan
memnuniyet duyacaklardır. Rusya, bu toprakları kontrol edebildiği takdirde, Çin üzerinde
ciddi baskı kurabilir. Ve böylece, Pekin'in salt küçük ortağı ve ham madde tedarikçisi olarak
kalmaktan kurtulur. Çin ayrıca Kazakistan'ın o bölgesi üzerinden mal ve enerji sevk edip
teslim alıyor.
Kazakistan nüfusunun dörtte birini Ruslar oluşturuyor. Üstelik bu oran, Kazakistan'ın
kuzeyinde yüzde 50'lere yaklaşmakta. Aradaki duygusal bağ aynı ölçüde derin olmasa da, pek
çok Rus, tıpkı Ukrayna'da olduğu gibi, Kazakistan'ın da büyük bölümünün Rusya'nın bir
parçası olduğunu düşünüyor. Nitekim ünlü Rus yazar Aleksandr Soljenitsin, 1994 yılında
Amerikan Forbes dergisine verdiği mülakatta, bunu açıkça ifade etmişti
"Kazakistan'ın tüm kuzeyi ve kuzeybatısı aslında güney Sibirya'nın bir parçasıdır."
Siyasi çalkantılar, Rusya'ya, Sovyetler Birliği'nin çöküşüyle birlikte yabancı topraklarda
sıkışıp kalan kardeşlerini yeniden bir araya getirme imkanı verecektir. Rusya'nın Batı'dan
Doğu'ya yönelmesinin mantığı, Kazakistan'dan büyük bir lokma koparmasını gerektiriyor.
22
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Avrupalı iş adamları, Rusya açıkça bağımsız bir Avrupa ülkesine tecavüz ettiği halde, onunla
imzaladıkları kârlı ticaret anlaşmalarından vazgeçmediler. Öyleyse Kazakistan'ın kuzey
yarısının Moskova tarafından koparılıp alınmasına da kayıtsız kalacakları söylenebilir. İşte o
zaman Rusya, Asya merkez bölgesinin (yani Heartland'in) kontrolünü ele geçirecektir.
Moskova belki böylelikle Mackinder'ın söylediği gibi "dünyaya hükmedemeyecek" ama Çin
ve ABD karşısında, o her şeyden çok arzuladığı eşit mevkiye kavuşacaktır.
Belediye, bölge ve Avrupa seçimleri - Ġoannis N. Grigoriadis – Taraf Gazetesi
Yunanistan, seçim havasına iyice girmiş durumda. 18 Mayıs tarihinde belediye ve bölge
seçimlerinin birinci turu yer alırken, 25 Mayıs tarihinde belediye ve bölge seçimlerininikinci
turu ve Avrupa seçimleri yapılacak. Eskiden, Türkiye‟deki gibi valiler hükümet tarafından
atanıyordu. 1993 senesinde valiler, belediye başkanları ve muhtarlar ile beraber seçilmeye
başlandı. 2010 yılında yapılan idari reform çerçevesinde alınan kararla, Yunanistan‟ın 52 ili,
13 bölgeye birleştirilirken, artık bölge başkanları seçime tabi oldu. Böylece parlamento
seçiminin gündemde olmadığı bir senede, siyasi gündem ısınmaya başladı. Seçimlerin siyasi
ağırlığını küçültmeye ne kadar çalışırsa çalışsın, 2012 senesinden beri iktidarda olan Yeni
Demokrasi- PASOK koalisyon hükümeti ciddi bir siyasi sınava girecek.
Buna karşın muhalefet partileri, yaklaşan seçimleri önemli bir siyasi fırsat olarak
değerlendiriyor. Ana muhalefet partisi SYRİZA, adaylarının belediye ve bölge seçimlerinde
iyi bir performans sergileyip, Avrupa seçimlerinde birinciliği kazanacağından ümitli.
Dolayısıyla, seçimlere koalisyon hükümetine karşı bir referandum niteliği kazandırmaya
çalışıyor. Hâlbuki SYRİZA‟nın adaylarının, belediye ve bölge seçimlerinden galip çıkması
zor görünüyor. SYRİZA‟nın şansı Avrupa seçimlerinde çok daha güçlü. Muhtemelen
SYRİZA birinci parti olacak, fakat bu başarının etkisi, seçime katılma oranı ve partinin oy
oranına endeksli. Eğer katılma oranı çok düşük ise veya partinin oyu yüzde 20‟nin altında
kalırsa, siyasi neticeleri olacağı bir zaferden bahsetmek ve hükümeti istifaya çağırmak zor
olacak.
Hükümetin koalisyon ortaklarının durumu ise pek parlak değil. Yeni Demokrasi, hükümetin
icraatları sayesinde sanki krizin sonuna gelindiğini vurgulamaya çalışıyor. Fakat gerçekler
öyle bir iyimser tutumu desteklemez. PASOK ise, kritik durumda. Son parlamento
seçimlerinde tarihî buhrana maruz kalıp yüzde 40‟lardan düşüp yüzde 13‟ünü kazanan
PASOK, bu orana bile yaklaşamaz. Diğer merkez sol hareketler ile kurduğu „Elia‟ adlı
ittifakına rağmen, anketler hiç olumlu sonuçlar çıkarmaz. Onlara göre „Elia‟, yüzde 5 ila 7 oy
toplayacak. Yeni kurulan ve anketlerde yüzde 10‟a yakın oy toplayan „To Potami‟ partisinin
„Elia‟ya büyük zarar vereceği aşikâr. Bu mesajı alan PASOK Başkanı, Dışişleri Bakanı ve
Başbakan Yardımcısı Evangelos Venizelos, eğer partisi büyük bir siyasi yenilgiye uğrarsa,
koalisyon hükümetinden çekilebileceği uyarısında bulundu. Bu tehdidin partisinin kayıplarını
durduracağını ümit ediyor.
Mamafih, Avrupa seçimlerinden siyasi bir sonuç çıkarmak mantıklıyken, aynı süreç belediye
ve bölge seçimleri için hiç uygun olmayabilir. Son senelerde belediye seçimlerinde büyük
parti disiplini yıpranmış durumda. Dört sene önce, ülkenin en büyük iki
belediyesinde, Atina ve Selanik‟te, bağımsız adaylar, büyük zaferler elde edebildi. Şimdi ise
23
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
şansları pek parlak gözükmüyor. Atina Belediye Başkanı Yorgos Kaminis, ikinci tura kalıp
seçimi kazanacak gibi gözüküyor. Selanik Belediye Başkanı Yannis Butaris ise, Kaminis‟ten
daha popüler, seçimden rahat galip çıkacağı tahmin ediliyor. Artık eski parti sistemiyle alakalı
olmamak bir avantaja dönüşmüş durumda. Yeni bir siyasi mesaj taşıyıcısı olarak bir türlü
tanımlanamayan SYRİZA bu tablonun dışında kalamaz. Bundan dolayı Yeni
Demokrasi ve PASOK‟un kayıpları, SYRİZA‟nın kazanımları olmaz. Eski parti sistemine
karşı hoşnutsuzluğu, Avrupa seçimlerinde katılan „To Potami‟nın oy oranı belirleyecek.
Erdoğan eleĢtirel konuĢmacıya karĢı öfkeleniyor - Spiegel
Nasıl bu kadar kaba olabiliyorsunuz? Başbakan Erdoğan açık toplantıda ayarı kaçırdı. Sinirle
konuşmacıya çıkıştı sonra salonu terk etti.
Erdoğan için bile alışılmadık bir davranıştı. Başkentte Cumartesi günü Anayasa
Başkanlığı‟nın kuruluş yıldönümünde canlı yayında olay oldu. Türk Başbakanı aniden ayağa
kalktı ve Barolar birliği Başkanı Metin Feyzioğlu‟na edepsizlik yapma diye bağırdı.
Ayrıca Feyzioğlu‟nun protokolü bozup bir saat konuşması saygısızlıktır dedi.
Kendisi öngörüldüğü gibi 25 dakika konuştuğunu ifade ederek öfkeli bir şekilde salonu terk
etti.
"Siz nasıl bu kadar kaba olabilirsiniz, gerçeği yansıtmıyor konuşmanız? Bu yalanlarla dolu
tamamen siyasi bir konuşmadır," diye yüksek sesle bağırdı.
Feyzioğlu daha önce Türkiye‟de artan otoriterliği dile getirmişti ve Van depreminin ardından
o bölgedeki hizmetleri eleştirmişti. Ünlü hukukçu alkışlardan sonra yapıcı ve anayasaya
uygun bir konuşma yaptığını ifade etti.
Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde gerginlik
Erdoğan ve Feyzioğlu arasında husumet biraz daha geriye gitmektedir. Hukuk profesörü
Erdoğan‟ın ailesini ve partisini yolsuzluk ilişkilerinin ve Gezi Parkı'nda sivil protestolara
karşı tavrından dolayı Erdoğan‟ı ve İslamcı muhafazakâr hükümetinin yaptıklarını sert bir
dille eleştirmişti. Diğer eleştirmenler gibi Feyzioğlu da Erdoğan‟ın farklı görüşleri bastırdığını
düşünüyor.
Erdoğan eleştirilere karşı fazla duyarlı ama bu tavır onun gibi popüler bir siyasetçi için hoş
değil. Daha bir ay önce Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç‟a yaptığı konuşmadan
dolayı tepki göstermişti.
Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck Türkiye‟deki demokrasinin tehlikede olduğunu ve
basın özgürlüğünün olmamasını eleştirmesinin üzerine Erdoğan iç işlerine müdahale diye
diplomatik krize yol açmıştı.
Bu sinirin nedeni yaklaşan Cumhurbaşkanlığı seçimleri. 2003 yılından bu Başbakanlık yapan
Erdoğan güçlü ve prestijli konum için adaylığını açıklaması gerekir.
24
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
ASYA PASĠFĠK GÜNDEMĠ
Ġran ile Pakistan arasında stratejik yakınlaĢma
Dünya Bülteni
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile Pakistan Başbakanı Navaz Şerif, iki ülke arasında
planlanan doğal gaz boru hattını ele aldı ve projeyi bitirmek için kararlılık ifade etti.
Pakistan Başbakanı Muhammed Navaz Şerif, resmi ziyaret dolayısıyla geldiği İran‟da
Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile bir araya geldi.
Sadabad Sarayı‟nda yapılan görüşmede iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinin
gerekliliğine işaret eden Cumhurbaşkanı Ruhani, “İran İslam Cumhuriyeti, İran ve Pakistan
sınırlarının demiryolu, karayolu ve fiber optik ağlarla birbirine bağlanması için gerekli
hazırlığa sahip” dedi.
Afganistan'da Taliban'a operasyon: 25 ölü
AA
Afganistan'ın kuzey illerinden Kunduz ve Faryab'da
operasyonlarda 25 örgüt üyesinin öldürülüğü bildirildi.
Taliban'a
karşı
düzenlenen
Kunduz Emniyet Müdürlüğü Sözcüsü Said Server Hüseyni, AA muhabirine yaptığı
açıklamada Kunduz'un Deşti Arçi ilçesinde 5 gün önce başlatılan operasyonların devam
ettiğini, 21 Taliban militanının hayatını kaybettiğini belirtti.
Hindistan‟da beĢ haftalık seçim maratonu bitti
Euronews
Hindistan‟da yapılan genel seçimlerde beş haftadır süren oy verme işlemi sona erdi. Dokuz
aşamalı seçimde kesin sonuçların ise Cuma günü açıklanması bekleniyor. Sandık çıkışı anket
sonuçları, muhalefetteki milliyetçi Bharatiya Janata Partisi (BJP) lideri Narendra Modi‟nin
yeni başbakan olacağını gösteriyor.
Tutuklu Uygur'dan haber alınamıyor
Dünya Bülteni
ABD'de eğitimini tamamladıktan sonra ülkesine dönerek Uygurca kursu açmak isteyen Uygur
Türkü şair ve dilbilimci Abdülveli Eyüp'ten, tutukluluğunun 9'uncu ayında da haber
alınamıyor. ABD'li arkadaşları Eyüp için sosyal medyadan kampanya başlattı.
Ġhtilaflı sularda tazyikli su savaĢı!
Dünya Bülteni
Vietnam‟da çıkan Tuoi Tre gazetesinin bölgede bulunan iki muhabiri, Çin‟in ihtilaflı sularda
petrol platformu kurmasını engellemeye çalışan Vietnam devriye gemilerine, platformun
etrafındaki Çin gemilerinden tazyikli su sıkıldığını duyurdu. Muhabirler, Pekin yönetiminden
25
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
petrol platformunun geri çekilmesini isteyen Çince pankartlar taşıyan Vietnam gemilerinin de
Çin gemilerine tazyikli su sıkarak karşılık verdiğini belirtti
Çin‟deki gösterilerde 39 kiĢi yaralandı
Euronews
Çin‟in doğusunda polis ve göstericiler arasında yaşanan şiddet olaylarında 39 kişinin
yaralandığı bildirildi. Zhejian eyaletinen başkenti Hangzhou‟da çöp yakma fabrikasını
protesto eden şehir sakinleri, söz konusu tesislerin şehirdeki çevre kirliliğini daha da
büyüteceğini öne sürüyor ve yapıma karşı çıkıyorlar.
Rusya ve Çin'den ortak deniz tatbikatı
Dünya Bülteni
Çin ve Rusya, Doğu Çin Denizi'nin kuzeyinde 20-26 Mayıs tarihlerinde ortak deniz tatbikatı
yapacak.
Çin Donanması Sözcüsü Liang Yang, "Ortak Deniz-2014" tatbikatının savunma, saldırı,
denizde eskort, arama-kurtarma, rehine operasyonları gibi konulara odaklanacağını açıkladı.
Tatbikata tarafların 14 gemi, iki denizaltı, dokuz uçak ve helikopter ile iki donanmanın özel
kuvvetlerinin katılacağı belirtildi.
Sözcü Yang, tatbikatın Çin ve Rusya arasında karşılıklı siyasi güven ile askeri işbirliğini
derinleştireceğini söyledi.
Tatbikatın amacının denizlerdeki tehditlerle ortaklaşa mücadele olduğunun altını çizen Yang,
"Ortak Deniz-2014"ün üçüncü bir tarafı hedef almadığını savundu.
Çin'deki maden kazasında dört iĢçi öldü
Dünya Bülteni
Çin'in kuzeyindeki Şanşi eyaletindeki bir kömür madeninde gaz zehirlenmesi nedeniyle dört
kişi hayatını kaybetti.
Şinhua ajansının haberine göre, kazanın eyaletin Yençuan şehrinde meydana geldiği ve
madenin Yençuan Kömür Endüstrisi şirkertine ait olduğu belirtildi.
Konuyla ilgili araştırmanın sürdüğü açıklandı.
ġi Cinping: “Yeni ekonomik döneme ayak uydurmalıyız”
Euronews
Çin yeni ekonomik durumuna ayak uydurmaya çalışıyor. Son yıllarda yüzde 10 civarında
büyüme gerçekleştiren dünyanın ikinci dev ekonomisi Çin‟de bu oran günümüzde yüzde 7‟ye
kadar indi. Devlet Başkanı Şi Cinping, bu yeni duruma ayak uydurulması gerektiğini
söylüyor.
26
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Son on senedir hızla büyüyen Çin ekonomisi, bu sene büyüme oranlarında yavaşlama
kaydederek “yeni normal” sürecine girdi. Şi Cinping yeni ekonomik döneme giren ülkenin bu
durumu soğukkanlılıkla geçirmesi gerektiğini belirtti.
Türkmenistan gazı Çin'e akacak
Dünya Bülteni
Çin, Türkmenistan'dan 2016'ya kadar yıllık 65 milyar metreküp doğalgaz ithal etmeyi
planladığını açıkladı. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in resmi davetiyle Pekin'de
bulunan TürkmenistanCumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov'un ziyareti sırasında
yapılan ortak açıklamada, tarafların enerji işbirliğinin iki ülkenin de sosyal ve ekonomik
kalkınmalarına katkı sağladığı ifade edildi.
Tayland‟da Buda‟nın doğum günü siyasi tartıĢmalarla kutlanıyor
Euronews
Tayland‟da halk Buda‟nın doğum gününü meydanlarda yapılan ayinlerle hep beraber
kutluyor. Ülkenin içinde bulunduğu siyasi çalkantının arasından Taylandlılar aynı zamanda
siyasi gelişmeleri de yakından takip ediyor. Anayasa Mahkemesi tarafından Başbakan
Yinglung Şinavatra‟nın görevden alınmasını yeterli bulmayan muhalifler gösterilerini
sürdürüyor.
AFRĠKA GÜNDEMĠ
Kaçırılan kızlar için FBI devrede
AA
Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, günlük basın toplantısında, ABD'nin kaçırılan kızların
bulunması kapsamında Nijerya hükümetine yardımlar noktasırda, şu anda sahada
bulunan ABD ekibi hakkında yeni bilgiler verdi.
Sözcü Carney, Nijerya‟daki ekibin, biri ekip lideri olmak üzere beş Dışişleri Bakanlığı
yetkilisi, iki stratejik iletişim uzmanı, bir sivil güvenlik uzmanı ve bir bölgesel tıbbi destek
görevlisi ile Savunma Bakanlığı‟ndan on planlamacı ve danışman, ABD‟nin Afrika
Komutanlığı‟ndan (AFRICOM) yedi ek danışman, kaçırma olaylarında güvenlik kurtarma ve
müzakere uzmanı dört FBI yetkisinden oluştuğunu söyledi.
Hartum Üniversitesi'nde eğitime süresiz ara verildi
Dünya Bülteni
Sudan'da Hartum Üniversitesi'nde, bir öğrencinin öldürülmesinin ardından çıkan şiddet
olayları nedeniyle eğitime ara verildi. Hartum Üniversitesi Fakülteleri Dekanlar Konseyi'nden
yapılan açıklamada, üniversitede güvenlik ve istikrar sağlanıncaya kadar eğitimin askıya
alındığı ve gelecekte üniversitenin güvenliğini sağlayacak stratejilerin belirlenmesi amacıyla
bir komisyon oluşturulmasının kararlaştırıldığı belirtildi.
27
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Somali'de bombalı saldırı: 17 ölü, 20 yaralı
Dünya Bülteni
Görgü tanıklarından alınan bilgiye göre, Somali'nin güneybatısında bulunan Bidve kentinde,
intihar eylemcisinin bomba yüklü aracı patlatması sonucu 2'si asker 17 kişi öldü, 20 kişi
yaralandı. Yaralılardan bazılarının durumunun ağır olduğu belirtildi.
Ban'dan, 'özel mahkeme' çağrısı
Al Jazeera
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu‟nda (BMGK) konuşan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri
Ban Ki-moon, dünyanın en yeni ülkesi Güney Sudan'daki devam eden şiddetle ilgili bir
brifing verdi. Güney Sudan'da şiddetin başladığı beş ay öncesinden beri insanlığa karşı suç
işlendiğini belirten Ban, Güney Sudan için özel mahkeme kurulmasını istedi.
Genel Sekreter Ban, Güney Sudan'da şiddetin devam etmesi halinde, bu yılın sonu itibarıyla,
12 milyonluk ülkenin yarısının yerinden olacağını, yurt dışındaki sığınmacı sayısının, açlığın
ve ölümlerin artacağını vurguladı.
Güney Afrika yine 'Zuma' dedi
AA
Açıklanan resmi sonuçlara göre, Devlet Başkanı Jacob Zuma‟nın da desteklediği Afrika
Ulusal Kongresi (ANC) partisi, oyların yüzde 62,15‟ini alarak beşinci kez seçimleri kazandı.
Sonuçların ilanının ardından teşekkür konuşması yapan Cumhurbaşkanı Zuma, ANC‟nin bu
zaferini Güney Afrika'nın eski Devlet Başkanı Nelson Mandela‟ya adadıklarını söyledi.
Zuma, ANC‟nin zaferinin partinin ne kadar köklü olduğunu gösterdiğini belirtti.
Bu başarının partinin „ulusal geliştirme‟ planını bitirmek için yeşil ışık yaktığını ifade eden
Zuma, devam eden altyapı çalışmalarına daha da hız vereceklerini vurguladı.
Halk desteğini arkasına alan Zuma'nın, yeni
kabineyi teknokrat bakanlardan kurması ve
ülkenin en büyük sorunu olan yüzde 25
oranındaki işsizliğe yabancı yatırımları
arttırmaya
çalışarak
çözüm
bulması
bekleniyor.
Oy dağılımı
Resmi kayıtlara göre, 25 milyon 388 bin 82
seçmenin bulunduğu ülkede genel seçimlere
katılım yüzde 73,5 oldu.
Ana muhalefetteki Demokratik İttifak (DA)
oyların yüzde 22,23‟ünü aldı. İktidar partisi
28
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
ANC, bir önceki seçime oranla yüzde 3,7 oy kaybına uğradı.
Genel seçimin sürprizini ise oyların yüzde 6,35‟ini alarak üçüncü olan Ekonomik Özgürlük
Savaşçıları Partisi (EFF) yaptı.
Bazı aileler kızlarını tespit etti
Anadolu Ajans
Borno eyaleti Valisi Kashim Shettima basına yaptığı açıklamada, "Kaçırılan kızların aileleri
ve öğretmenlerini bir araya getirdik ve onların yardımıyla video görüntülerdeki 54 kızın
kimliğini belirledik" dedi.
Nijerya hükümeti kızlar için Boko Haram‟la görüĢmeye hazır
Nijerya hükümeti kaçırılan 200‟den fazla kız öğrencinin serbest bırakılması için radikal
İslamcı Boko Haram örgütü ile görüşmeye hazır olduğunu açıkladı. Örgütün belirleyeceği
isimlerle bir araya gelip bir uzlaşı komitesi aracılığıyla görüşmeler yapılabileceği belirtiliyor.
Orta Afrika‟da Fransız gazeteci öldürüldü
Euronews
Fransız Gazeteci 26 yaşındaki Camille Lepage Orta Afrika Cumhuriyeti‟nde öldürüldü.
Orta Afrika Cumhuriyet‟inde görev yapan Fransız birlikler, durdurdukları bir arabada genç
gazetecinin cesedini buldu. 2012 haziran ayından beri Güney Sudan‟da görev yapan Lepage,
son olarak Bangui‟de Anti Balaka militanları ile beraber yolculuk yaptığını belirten bir mesaj
atmıştı.
Çin, Afrika'da demiryolu iĢi almayı baĢardı
Dünya Bülteni
Çin şirketleri Afrika'nın doğusundaki Kenya'da uzun bir demiryolu hattının yapımı işini
aldılar. Toplam 3,8 milyar Dolarlık demiryolu inşaatının anlaşması imzalandı. İlk aşamada 3,5
yıl içinde İngiliz koloni döneminden kalma, liman şehri Mombasa ile başkent Nairobi
arasındaki 600 km uzunluğundaki eski demir yolu yenilenecek. Uganda, Ruanda, Burundi ve
Güney Sudan'da da bazı hatlar Çinliler tarafından inşaa edilecek.
Boko Haram ve „Rabbin Ordusu‟ – Mustafa Akyol – Star Gazetesi
Üç yüze yakın kız çocuğunu kaçırıp “köle” olarak satmaya kalkmasıyla bir kez daha gündeme
gelen Nijeryalı Boko Haram, nev-i şahsına münhasır bir yapı değil. Somali‟deki El-Şebab
örgütünün de benzer bir tedhiş stratejisi var. Bu gibi yerel örgütlerin ötesinde daha küresel bir
mücadele yürüten El Kaide‟nin de sayısız terör eylemine imza attığı herkesin malumu.
İşte bu tabloya bakan bazı Batılılar, ucu “Ġslamofobi”ye çıkan bir çıkarım yapıyor.
“Bu kadar Ġslam referanslı terör örgütü çıktığına göre” diyorlar, “Ġslam‟da teröre
kapı açan sorunlu bir yön olmalı.” Buna mukabil, Hıristiyanların hep hayır iĢlediğini,
sevgi mesajı verdiğini, bunun da iki din arasındaki özsel farkı gösterdiğini ileri
sürüyorlar.
29
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Ancak bu argümanda bir haksızlık var: Kıyaslanan, Ortadoğu ve Afrika Müslümanları ile Batı
Hıristiyanları. İkinciler, büyük deneme-yanılmalarla yüzyıllar içinde oluşmuş liberal bir
dünyanın içinde yaşıyor, düşünüyor ve hareket ediyor. İnsan haklarıyla, demokrasiyle,
çoğulculukla uzlaşmış bir Hıristiyanlık anlayışı taşıyorlar yani. (O durumda dahi militan
evanjelizm gibi problemli versiyonlar ortaya çıkıyor.)
Buna karşılık, Ortadoğu ve Afrika gibi coğrafyalara baktığımızda, buralardaki kimi
Hıristiyan toplumlarda da Batı‟nın İslam‟a mal ettiği problemlere rastlayabiliyorsunuz.
“Kadın sünneti”, örneğin, sadece Mısırlı veya Somalili Müslümanlar değil, Etiyopyalı
Hıristiyanlar arasında da rastlanan bir fecaat. “Ataerkil kültür” deseniz, hakeza. (Hatta
“basın özgürlüğü” deseniz, o da hakeza: Pek kimsenin dikkatini çekmedi, ama Freedom
House‟un çok tartışılan son raporunda Hıristiyan Ermenistan‟ın notu Türkiye‟ninkinden daha
düşük idi.)
Konu “terör” olduğunda da Boko Haram‟ın Hıristiyan versiyonları olduğunu tespit
etmek gerek. Ama Batı‟da değil, tahmin edilebileceği gibi aynı coğrafyada: Orta Afrika‟da.
Lord‟s Resistance Army
Bunu görmek için Boko Haram‟ın yurdu Nijerya‟dan doğuya doğru gidip Uganda‟ya
bakmanız lazım. Bu ülkede, 80‟lerin sonundan bu yana merkezi hükümetle savaşan koyu
Hıristiyan bir örgüt var. İsmi, “Rabbin DireniĢ Ordusu” (Lord‟s Resistance Army).
Uyguladığı vahşet ise Boko Haram‟ınkini aratır cinsten.
Söz konusu “ordu”nun (LRA) lideri, Joseph Kony adlı fundamentalist bir Hıristiyan. Kutsal
Kitab‟ın tüm emirlerini lafzi olarak anlıyor, “cadıların yakılması” ve günahkarların
insan eliyle cezalandırılması gerektiğine inanıyor. Asker sayısı bir ara yüz bine kadar çıkan
ordusunun en önemli kaynağı çocuklar. Bu çocuklar ailelerinden kaçırılıyor, sonra dövüpsövülerek, bazen işkence edilerek “eğitiliyor.”
Kony‟nin kız çocuklarına özel ilgisi olduğu, onlardan kendine “harem” kurduğu da biliniyor.
Bu rezil LRA örgütü ile Boko Haram arasındaki benzerliği vurgulayan Afrika uzmanı ABD‟li
akademisyen Juan Cole, her iki grubun da kendi dinlerindeki ana akım otoriteler tarafından
kınandığını belirtiyor. Ama yine de her iki grubun dini söylem kullandığını hatırlatıyor.
Bu tabloya bakıp, “ah, ah, hep bu dinler yüzünden oluyor bu vahĢetler” diyen
seküleristler olabilir. Onlara da, Boko Haram‟ı veya LRA‟yı yüz kere gölgede bırakmış
komünist Kızıl Khmerler gibi seküler vahşet örneklerini hatırlatmak lazım.
Aslında tüm bu farklı örneklerden çıkarmamız gereken sonuç, problemin “din”den çok
“sosyoloji”yle ilgili olduğu. Demokrasi, hürriyet, çoğulculuk, piyasa geleneği olmayan
haĢin coğrafyalardan çok haĢin siyasi hareketler çıkıyor.
İslam dünyasından da çıkıyor haliyle. Ne bunları İslam‟a mâl ettirip İslamofobi‟ye prim
vermek, ne de “Batı komplosu” diye geçiştirmek lazım. Gereken, bir yandan İslam‟ın
erdemlerini vurgulamak, bir yandan da bu sosyolojiyi nasıl düzelteceğimize kafa yormak.
30
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Suriye için yeni adım – Beril Dedeoğlu – Star Gazetesi
Irak‟taki seçimlerin yarattığı belirsizlik ortamı ile Ukrayna‟da yapılan Rusya‟yla birleşme
referandumu, Obama yönetiminin önceliklerinde değişiklik yapmasına yol açmış gibi
gözüküyor. Nisan ayı boyunca Ukrayna konusunda Rusya ile pazarlıkları sürdürme ve Suriye
sorununu bu pazarlıkların ardına eklemeyi uman ABD, yeniden Suriye konusunu öne çekmiş
gibi.
Bilindiği gibi Suriye‟de rejim karşısında mücadele veren muhalif gruplar, bütünsel bir yapı
arz etmiyor. Çoğu zaman birbirleriyle de çatışıyor olmaları ve aralarında radikal İslami
grupların bulunması, muhalifleri destekleyen ülkeleri zor durumda bıraktı. Esad rejiminin
devrilmesi için muhalefete destek verirken radikal grupları ya da terör örgütlerini destekler
hale gelme riski ortaya çıktı. Ayrıca, muhalifler kendilerini temsil edecek bir isim ve kadro
konusunda da aralarında anlaşamadılar, dolayısıyla kendilerini destekleyenler muhatap bulma
konusunda sorunlarla karşılaştılar.
Suriye muhalefetinin lideri olacak kadroların, radikal İslami kuruluşlara mesafeli durması
beklendi, bu da bazı grupların eş zamanlı olarak hem rejim güçleriyle hem de örgütlerle
mücadele etmesine yol açtı.
ABD muhatap arıyor
Gelinen aşama itibarıyla Obama yönetimi yeniden Suriye muhalefetinin çatı örgütü olarak
bilinen Ulusal Koalisyon‟u ve onun başkanı Ahmed Carba‟yı muhatap olarak kabul etti.
Carba, yaklaşık bir yıldır ABD‟den silah yardımı talep ediyordu. Birçok yerden silah temin
etmelerine rağmen ısrarla ABD‟den silah istemesi, ABD‟nin Suriye konusuna ağırlık
koymasını talep etmek anlamına geliyordu. Carba, Esad rejimine İran ve Rusya askeri yardım
yapıyorsa ve radikal örgütleri destekleyen başka devletler de varsa, kendilerinin onları
bastıracak nitelikte silahlarla donatılması gerektiğini ileri sürüyordu.
Muhalefetin içindeki bazı gruplar ise, tam da bu nedenle yani ABD‟yi etkin biçimde Suriye
konusuna dahil etmekle Carba‟yı eleştiriyorlardı.
Oysa günümüz koşullarında görünen o ki, NATO ülkelerinin ya da tek başına ABD‟nin bir
ülkeye aleni askeri yardım yapması ya da dolaylı askeri müdahalelerde bulunmasını sağlayan
gruplar, radikal İslami gruplar. El-Kaide, El-Nusra ya Boko Haram gibi örgütlere karşı verilen
her mücadelenin desteklendiği açıkça görülebiliyor. Hatta Müslüman Kardeşler‟in bile bu
çerçevede değerlendirildiği söylenebilir. Özetle Rusya da dahil birçok ülke, yeni kurulacak
rejimlerin İslam referansıyla siyaset yapmalarına izin vermeyecek gibi gözüküyor.
ABD muhataplarını test ediyor
Carba‟nın girişimleri sonuç vermiş olmalı ki, Obama ile yaptığı görüşme sonrasında ABD‟nin
27 milyon dolarlık askeri yardım yapacağı açıklandı. Ancak açıklamada ilginç birkaç husus
vardı. Verilecek silahların öldürücü olmayacağı, uçak ve tank savar türü silahlar olacağı,
üstelik bunların pilot uygulamalarla aktarılacağı bildirildi.
Bu tür silahların öldürücü olmadığını savunmak zor. Bununla birlikte, açıklamanın amacı
başka. ABD, Esad yanlılarını öldürmeleri için değil, “ılımlı” muhaliflerin kendilerini
31
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
savunmaları için silah vereceğini ima ederek önce Rusya‟ya barışçıl bir mesaj yolluyor. İkinci
mesaj da Carba‟ya, ondan da silahları radikal gruplara aktarmama sözü istiyor.
Uygulama başarılı olursa, Rusya ve ABD‟nin Esad yanlıları ile Carba ekibini bir masa
etrafında toplamaları uzak değil. Görüşmelerin sonucuna göre, Ukrayna konusunda atacakları
adımları netleştirebilirler; tabi bu kurguyu bozacak başka oyuncular araya girmezse.
Boko Haram vakası ve muhalefetin paradoksu – Ceren Kenar – Türkiye Gazetesi
Dünyanın herhangi bir yerinde olan, Türkiye siyasetiyle tamamen alakasız bir olayı, Türkiye
iç siyasetine bağlama olimpiyatlarında birincilik Boko Haram hadisesine gidebilir.
Nijerya'da faaliyet gösteren radikal bir örgüt Boko Haram. Daha önceden yaptığı ölümlü
saldırılar yüzünden uluslararası medyada epey yer bulmuştu. Ancak Boko Haram'ı ana haber
bültenlerine sokan gelişme, 300 kız öğrenciyi kaçırıp köle olarak satacağını açıklaması oldu.
Barbarlığın her türlü şeklinin görüldüğü bir dünyada, bu eylem epey tuhaf ve reytingi yüksek
bu eylemi ile Boko Haram birden tüm dünyanın gözünü diktiği bir örgüt haline gelmeyi
“başardı.”
Peki, bunun Türkiye ile alakası ne diye sorabilirsiniz, haklı olarak. Yerel seçim öncesi
yaşadığımız tape çılgınlığında sızdırılan konuşmalardan THY'yi Nijerya'da Boko Haram'a
silah kaçıran bir firma olarak gösterme amacıyla piyasaya sürülmüş, AK Parti'yi dünyanın
farklı yerlerinde radikal örgütleri destekleyen bir hareket olarak gösterme çabasının bir
hamlesi olmuştu. Bu sızıntının uluslararası medyada yer almasının akabinde Nijerya deniz
kuvvetleri bir açıklama yapmış ve mevzu bahis sevkiyatın kendilerine yapıldığını belirtmişti.
Yani Boko Haram'la mücadele eden Nijerya ordusunun bizzat teyit ettiği üzere THY
üzerinden Boko Haram'a bir sevkiyat olmamıştı. Aksine sevkiyat Nijerya ordusuna yapılmıştı.
Ama ne fark eder... İdeolojik pozisyon uğruna hakikat ve hakkaniyetten uzaklaşmak
Türkiye'de norm kabul edilen bir alışkanlık oldu artık. Boko Haram'ın 300 genç kızı kaçırması
akabinde, bu olaydan Türkiye hükümetini sorumlu tutan iddialar dile getirilebildi. Hatta ve
hatta dünyanın en çok ziyaret edilen referans sitelerinden biri olan Wikipedia'nın Boko Haram
sayfasına Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye örgütün destekçileri olarak kaydedildi.
Bu durum daha sonra sitenin başka kullanıcıları tarafından düzeltilse de, işaret ettiği hastalıklı
psikoloji vahimdi.
Bu tür aşırı ve sorumsuz muhalefet anlayışının ortaya çıkardığı ilginç bir paradoks var. Bir
yandan Türkiye'de muhalefet Türkiye'ye dair fazlasıyla karanlık bir resim çiziyor. Türkiye'de
hiçbir şeyin doğru gitmediğini, hatta Türkiye'nin bir felakete sürüklendiğini iddia ediyor.
Çizilen bu felaket senaryosuna göre, Türkiye'de ekonomi çok kötü, bir ekonomik krizin eli
kulağında. Siyaset ve demokrasi güya çıkmazda, öyle ki diktatörlük ve faşizm kelimelerinin
kullanım sayısı muhtemelen Weimer Cumhuriyeti dönemi gazetelerinden fazla. Diğer yandan
Kürt meselesi Türk ve Kürt taraflarının gayet olumlu mesajlarına rağmen aslında çözülmüyor.
Özgürlükler bitiyor, eşitsizlik tavan yapıyor. Türkiye uluslararası kamuoyu tarafından izole
ediliyor. Yani adım adım uçuruma yuvarlanan bir Türkiye var muhalefete göre.
Paradoks şu: Madem bu kadar kötü Türkiye, madem elinizde bu kötü gidişe dair çok örnek
var, neden somut veriler ile muhalefet etmek yerine fantastik komplo teorilerine
başvuruluyor? Mevcut sorunlar neden kesmiyor? Mevcut veriler (eğer her şey iddia edildiği
gibi kötüyse) neden yetmiyor? Neden hükümet Suriye'de kimyasal silah saldırısı organize
etmek veya Boko Haram'a silah kaçırmak gibi deli saçması iddialar ile suçlanıyor?
32
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Bunun iki cevabı var. Bir gerçek yetmiyor muhalefetin iddialarına. Zira Türkiye'nin bir
felakete sürüklendiği falan yok. Tüm bu olağandışılık meydana getirme çabalarına rağmen,
Türkiye olağan seyrinde gidiyor. Kürt meselesi çözülüyor, ekonomik büyüme sürüyor,
hükümetin demokratikleşme açılımları (bazı eksikleri olmakla beraber) devam ediyor. Yani
gerçek veriler, muhalefetin gerçek olmayan iddialarını doğrulamıyor. Böyle olunca hükümeti
şeytanlaştırmak için şehir efsaneleri ve komplo teorileri devreye giriyor.
İkinci sebep ise şu: Türkiye'de muhalefetin amacı bir süredir hükümeti toptan devirmek. Nasıl
olduğu mühim değil bunun. Sandık olmazsa sokak çatışması, sokak çatışması işe yaramazsa
Kürt meselesinin sabote edilmesi, bu da olmazsa hükümeti uluslararası bir müdahale ile
devirme çabası. “Helikopterle kaçacaksın”, “Lahey'de yargılanacaksın” sözlerinin başka bir
anlamı var mı?
Muhalefetin, böylesi bir strateji izleme hakkı ve özgürlüğü var elbette. Lakin böylesi bir
muhalefetin işe yaramadığı ve amacına hasıl olamadığı (ve olamayacağı) tekrar tekrar ortaya
çıkıyor. Bununla beraber böylesi bir muhalefet üç temel soruna sebebiyet veriyor.
İlk olarak muhalefet ciddi bir itibar erozyonuna uğruyor ve inandırıcılığını kaybediyor. Kendi
elleriyle, kendi pozisyonunu itibarsızlaştırıyor.
İkinci olarak, hükümeti gayrimeşru ilan edip, toptan devirme stratejisi izlemeye karar veren
bir muhalefet herhangi bir iyileştirme girişiminde bulunmayı gereksiz ve hatta yanlış buluyor.
Muhalif gazetecilerin yazılarında hükümete yönelik bir reform önerisine rastlıyor musunuz?
Türkiye'nin mevcut sorunlarının çözümü konusunda bir alternatif geliştirme çabası var mı?
Yok. Türkiye'nin sorunları sıralanırken, “mevcut hükümet gitsin” dışında bir çözüm önerisi
var mı muhalif kamuoyunun? Yok. Zira Türkiye'deki mevcut muhalif iklim, “devrim olsun da
sonrasını düşünürüz” diyen arkaik bir sosyalist stratejinin tekrar hakim olduğu bir döneme
girdi. Amaç iktidarı devirmek olunca, iktidara iyileşmesi yönünde tavsiye vermektense o
iktidarı devirme stratejisi geliştirmek tercih ediliyor. Bu doğrultuda sandık işe yaramayınca,
siyaset dışı ve gayri ahlaki kampanyalar da meşru oluyor.
Ve son olarak “uluslararası itibarımız zedeleniyor” diyerek feryat edenler aslında Türkiye'nin
uluslararası itibarını zedelemeyi halihazırda bir strateji olarak benimsemiş olanlar. Türkiye'nin
bir diktatörlük rejimi haline geldiğine dair gerçeği yansıtmayan yazılar yazıp, sonrasında
Türkiye uluslararası kamuoyunda bir dikta rejimi olarak lanse ediliyor demenin karşılığı olsa
olsa bir kurdun yediği kuzu ile hatıra fotoğrafı çektirmesi olur.
Özetle böylesi bir muhalif stratejinin ne kendine, ne de memlekete bir hayrı olmuyor...
Boko Haram ve „emperyalizm – Mustafa Akyol – Star Gazetesi
Nijerya‟daki Boko Haram örgütü, iki yüzden fazla kız çocuğunu kaçırmakla yeni bir
zulme daha imza attı. Dünya çapında sansasyon meydana getiren bu suçu sözde
“Allah adına” iĢlemekle de, Ġslam algısına yeni bir leke daha sürmüĢ oldu.
Önce Boko Haram nedir, bir hatırlayalım: “Boko” Nijer dilinde “Batı usulü eğitim” demek.
Söz konusu grup da bu eğitimi “haram” ilan eden Selefi çizgide bir örgüt. Ama haram
saydığından sadece kendisi kaçınsa neyse; bu taassubunu tüm Müslümanlara dayatıyor. Farklı
düşüneni de “tekfir” edip (yani “kafir” addedip) meşru hedef sayıyor. Boko Haram
militanları, bu mantıkla 2002‟den beri yürüttükleri saldırılarda 4000‟e yakın cana kıydılar.
33
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Burada karşımıza çıkan taassubun Müslüman dünyada çok marjinal bir tutum olduğunu
vurgulamak lazım. “Batı usulü eğitim” (yani fizik, kimya gibi modern bilimleri içeren, kara
tahtayla, sırayla yapılan eğitim) Osmanlı‟da Tanzimat‟la gelişti, ciddi bir tepkiyle
karşılaşmadı. Bediüzzaman Said Nursi gibi alimler, bilakis modern eğitimi çok gerekli
görmüş, sadece bunun yanında dini ilimleri de içeren “karma” bir sistem öngörmüştü.
Bugün de Türkiye dindarlarının modern eğitime itirazı olmadığı gibi aksine büyük talebi var.
(Yakın zamana dek süren başörtü yasağı gibi engellere rağmen.) Dini eğitim isteyen de bunu
çoğunlukla imam-hatip okullarıyla karşılıyor. Boko Haramcılar ise öyle fanatik ki, görseler,
bizim imam-hatipleri dahi tekfir edip hedef haline getirebilirler.
Bu açıdan, ana akım Sünni geleneğe yaslanan, dahası ciddi bir modernite tecrübesi yaşamış
Türkiye İslamcılığı ile, Selefiliğin en katı yorumuna yaslanan, dahası modern dünyaya karşı
Harici fanatizmiyle savaşan Boko Haram gibi gruplar arasında paralellik aramak abes olur.
Kimi öfkeli muhaliflerin “Türk hükümeti ile Boko Haram arasında” kurmaya çalıştığı
zorlama bağlantılar da aynı sebeple abestir.
Sebep ne?
Gelelim asıl deşmek istediğim meseleye: Boko Haram ve benzeri militan örgütlerin nasıl
ortaya çıktığı sorusuna.
Bu soru ne zaman gündeme gelse, bizim medyada hazır bir cevap bulur: Emperyalizmin
oyunları. Yani söz konusu gruplar sahici değildir, birer “taĢeron”dur. Emperyalist Batılı
devletlerin Ortadoğu ve Afrika politikalarına hizmet etmektedirler.
Teslim edelim ki, bu hazır cevabın tarihsel bazı dayanakları vardır. İngilizlerin Mekke Şerifi
Hüseyin‟i Osmanlı‟ya karşı kullanması, ABD‟nin El Kaide‟nin öncüllerini Sovyetler‟e karşı
desteklemesi gibi.
Fakat, bu tekil örnekler dünyadaki tüm diğer örnekleri açıklar mı? Batılı ülkeler hakikaten
“her yerde radikal örgüt çıksın, biz de oraları iĢgal edelim” diye can atmakta mıdır? Bu
onlar için sahiden kârlı mıdır? Aynı Batılıları, hiç bir Ģey yapmadıklarında, bu sefer
“seyirci kalmakla” suçlamıyor muyuz? Ve dini fanatizm, bir “taĢeronluk” durumu
olmadan, kendiliğinden ortaya çıkamaz mı?
Sanırım bu soruları yeterince tartışmıyoruz. Dahası, etkilememiz mümkün olmayan Batı
politikalarına odaklanmakla, asıl etkileyebileceğimiz alanı, yani İslam-içi tartışmaları göz ardı
ediyoruz.
Bu açıdan ezber bozucu ve ümit verici bir yazıyı geçen Cuma günü Yeni Şafak‟ta İbrahim
Karagül‟ün köşesinde okudum. Meselenin “komplo” boyutunu her zamanki gibi vurgulayan
Karagül‟ün şu sözleri kayda değerdi:
“Yüz yıldır yaĢananlara duyduğumuz öfke ile, coğrafyaya yönelik müdahalelere çok
ciddi reaksiyon gösterdik ama ne yazık ki bu [radikal] örgütlerin kirli yöntemlerini o
kadar baĢarı ve cesaretle sorgulamadık... [Oysa] sadece son yirmi yılda öyle çirkin
34
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
örnekler gördük ki, bu örnekleri içimizden temizlemeden coğrafya için, insanlık için bir
gelecek kurmamızın mümkün olmadığını bilmeliyiz .”
Bence de öyle. Peki ama bu sorgulamayı nasıl yapalım? Boko Haram gibi terör örgütleriyle
İslam arasına tam olarak nasıl çizgi çekelim?
Cevabı, Çarşamba‟ya.
Sahilistan'daki terör – Fehim TaĢtekin – Radikal Gazetesi
Başta Mısır olmak üzere İslam dünyasında 1970'lerden beri ötekine karşı şiddeti meşru gören
hareketler, Müslüman dünyanın makul kesimlerinden çok anlamlı reddeyilerle karşılaşmadığı
için palazlandıkça palazlandı.
Başta Mısır olmak üzere İslam dünyasında 1970‟lerden beri ötekine karşı şiddeti meşru gören
hareketler, Müslüman dünyanın makul kesimlerinden çok anlamlı reddeyilerle karşılaşmadığı
için palazlandıkça palazlandı. Ve dün Sudan‟da siyah kadınlara karşı iğrenç suçlar, bugün
Suriye‟de Kaide-Selefi dehşeti ve Nijerya‟da Boko Haram haydutluğu bile Müslüman
dünyanın şiddetle muhtaç olduğu iç hesaplaşmayı başlatamadı. Maalesef şiddet kendi
cenahına yönelmediği sürece mazur görülüydr ya da önemsizleştiriliyor. Mahcup edalarla
“İslam‟da yeri yok” ve “İslam‟ı lekeliyor” çıkışları yetersiz. Hele hele kendini İslam‟a nisbet
eden grupların sapkınlıkları minberlerden sanal kürsülere, özel seminerlerden uydu
kanallarına kadar sayısız platformda alenen destekleniyorsa bu çıkışlar „barış dini‟ üzerindeki
gölgeyi kaldırmaya yetmez. Cihad adı altında şiddeti teşvik ve finanse edenlerin
dokunulmazlıkları ortadayken birileri çıkıp Boko Haram‟ın CIA‟in güdümünde olduğu ve
ABD‟nin petrol zengini Nijerya‟yı işgal için bahane aradığına dair komplolarla odağı
kaydırıyor. Bu, tipik hiçbir özeleştiriye girmeden her illetin müsebbibi olarak dış mihrakları
görme hastalığı.
Teröre değil Michelle‟e reddiye
Keşke Amerikan „first lady‟ Michelle Obama‟nın poz verdiği “Kızlarımızı geri getirin”
pankartı Müslüman „first hanım‟ların elinde olsaydı! Birçok konuda aynı anda onlarca yerde
mobilize olabilenler, Boko Haram‟ın zorla eş yapmak ve pazarlarda satmakla tehdit ettiği
kızlar için de meydanlara dökülebilseydi! Eylemsizlik yetmezmiş gibi karşı kampanyalar
düzenleniyor. Mesela MPACUK (Birleşik Krallık Müslüman Halkla İlişkiler Komitesi),
Michelle Obama‟ya “Senin kocan Boko Haram‟ın yaptığından daha fazla Müslüman kız
öldürdü. Ölülerimizi geri getiremeyiz” ve “Dronlarını geri getir” pankartlarıyla poz verdi.
Kendi terörünü Amerikan terörü ile aklamaya çalışan bir anlayış. İdeoloji bir yana bu, her
şeyden önce Hıristiyanıyla Müslümanıyla birlikte kızları için eylem yapan annelere karşı
duygusuzluk. CIA terörünü mazur görecek ya da bu tür örgütleri kullanma ihtimalini
dışlayacak değilim. Mesele bu değil; mesele yolsuzluktan arsızlığa, örgütsel terörden devlet
terörüne kadar geniş yelpazede kendi bahçemizde dönen kirli işler ve suçu dışarda arayan
anlayıştır. Elbette Boko Haram‟ı besleyen sosyolojik, ekonomik ve siyasal nedenler önemli.
Önce İslam dünyasının kahdeden haline değinmek istedim. Asıl adı „Davet ve Tevhid için
35
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Ehli Sünnet Cemaati‟ olan Boko
Haram‟a gelince:
Boko Haram‟ın etkin olduğu Kuzey Nijerya, Nijer ve Kamerun‟da 19. yüzyılda Hausa
Krallığı‟na cihat ilan etmiş Osman bin Fudi‟nin kurduğu Sokoto Halifeliği vardı. Bazıları
tarihsel izdüşüme dikkat çekse de Fudi kızların eğitimine önem veren bir Sufi davetçi iken
Boko Haram‟ın lideri Ebubekir Şeku kızları okuldan kaçırıp zorla evlendiren bir zorba. Fudi
gücünü Fulanilerden alırken Boko Haram‟ın lider kadrosu, Kanem-Bornu Devleti‟nin aslı
unsuru Kanuri halkından geliyor. Boko Haram‟ı „Sahilistan‟ diye anılan ve Mali, Çad ve
Güney Sudan‟ı da kapsayan Sahel bölgesinde güçlenen cihadi militanizmin bir parçası olarak
görmek lazım. Şeku, daha çok „Maitatsine‟ (Bedduacı) takma adıyla nam salıp 1970‟lerde
Kano‟da başlattığı isyanla 5 bin cana mal olan Muhammed Merva‟dan rol çalıyor. Merva
kendisini „nebi‟ sanıyordu, Şeku da Allah‟la konuştuğunu iddia ediyor. İkisinin sicilinde de
kız kaçırma var.
Libya‟nın silahları
Kuzeyin ekonomik sefaleti Boko Haram‟ın zemin bulmasını sağladı. Çad Gölü‟nün 40 yılda
yüzde 90 küçülmesiyle tarlalar susuzluktan çöle dönerken kuzey, petrol gelirlerinden mahrum
bırakıldı. Bölgenin yüzde 70‟i yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Boko Haram‟ı 1999‟da
kuran Muhammed Yusuf, Borno eyaletinde devletin umursamadığı fakirlere imkânlar sunan
Kanuri kökenli bir mollaydı. Belki bu yapılanmayı ortaya çıkaran nedenlerden biri de 12
eyalette 12 yıldır uygulanan şeriat hukukunun 2001‟de kaldırılmasıydı. Örgütten kopan
gruplar 2003‟ten itibaren güvenlik güçlerine saldırılara başladı. Yusuf‟un 2009‟da işkenceyle
öldürülmesi üzerine karakolları basan Boko Haram, operasyon adı altında terör estiren
güvenlik güçlerinin örgüt liderlerinin eşleri ve kızlarını kaçırıp işkence etmesi üzerine hepten
kör şiddete yöneldi. Örgüt son yıllarda Nijerya sınırlarını aşıp Sahra altındaki selefi cihadizme
eklemlendi. Hatta 2011‟de Türkiye‟nin de omuz verdiği „devrim‟ sonrası Libya‟dan kaçırılan
silahlar Boko Haram‟ın eline de ulaştı.
Devlet müflis, ordu aciz
Şimdi devlet yıllık 6 milyar dolarlık savunma bütçesine rağmen örgüte karşı etkisiz.
Amnesty‟ye göre ordu, 14 Nisan‟da 276 kızın kaçırıldığı olaydan 4 saat önce örgütün
Chibok‟a ilerlediğini öğrendiği halde önlem almadı. Yazılanlara bakılırsa etnik-dinsel
bölünme yüzünden ordu gönülsüz ve moralsiz; sivil ve askeri bürokrasi de savunma
bütçesiyle ceplerini şişirmekle meşgul. Hıristiyan Devlet Başkanı Goodluck Jonathan terörle
mücadeleyi kazandığını savunadursun Boko Haram‟ın tehditleri yüzünden son üç ayda 15 bin
çocuk eğitimi bıraktı. Ancak Jonathan 2015‟teki seçimi riske atmamak için meselenin
uluslararasılaşmasını istemiyor. ABD ve Britanya‟nın kızların yerini bulmak için yardım
önerisine direnmesinin nedeni de bu. 2011‟de BM binasına saldırıdan sonra ABD‟nin örgütü
terör listesine almasını 2 yıl geciktiren de „küresel desteği artar‟ endişesi taşıyan
Jonathan.Ama örgüt giderek Kamerun, Çad ve Nijer‟in de sorunu haline geldiği için mesele
ister istemez uluslararasılaşıyor.
36
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
AMERĠKA GÜNDEMĠ
Kız Öğrencilerin Kaçırılması Vicdansız Bir Eylem
Amerika‟nın Sesi
First Lady Michelle Obama, Nijerya‟da kız öğrencilerin kaçırılmasını, “genç kızların
hayallerini söndürmeyi amaçlayan yetişkinlerin vicdansız eylemi” diye niteledi.
Başkan Barack Obama‟nın her cumartesi yaptığı haftalık radyo konuşmasını bu kez, Anneler
Günü dolayısıyla eşi Michelle Obama yaptı. Michelle Obama, kız öğrencilerin kaçırılmasının
eşi Barack Obama ve kendisinde büyük üzüntü yarattığını söyledi.
First Lady Michelle Obama, kaçırılan kız öğrencilere atfen “Barack ve ben kendi kızlarımızı
onların yerine koyuyoruz” diye konuştu. Obama çiftinin Malia adına 15 yaşında ve Sasha
adında 12 yaşında iki kızı var. Michelle Obama, Nijeryalı anne-babaların umutlarını,
hayallerini ve şu anda yaşadıkları acıyı hissedebildiğini söyledi.
SMDK BaĢkanı Carba Beyaz Saray'da
TRTTURK
ABD'nin başkenti Washington'daki temaslarını sürdüren Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler
Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Ahmed el-Carba ve heyeti, Beyaz Saray Ulusal
Güvenlik Danışmanı Susan Rice ile görüştü.
Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre, görüşmede Obama ve Rice, Beşşar Esad'ın
Suriye'yi yönetmek için tüm meşruiyetini kaybettiğini ve Suriye'nin geleceğinde hiçbir yeri
olmadığını yeniden teyit etti.
Görüşmede iki taraf da Suriye'de yeni bir yönetim otoritesine geçişi içerecek şekilde krize
siyasi bir çözüm bulunmasına yönelik bağlılıklarını tekrar vurguladı.
ABD BaĢkan Yardımcısı Kıbrıs'a gidiyor
NTV
İki gün sürecek ziyarette liderlerle ayrı ayrı temaslarda bulunacak olan Biden, tarafları kısa
sürede çözüme ulaşmaları konusunda cesaretlendirmeyi amaçlıyor. Tarihi henüz
kesinleşmemekle birlikte, 21 Mayıs‟ta adaya gelmesi beklenen Biden‟in iki liderle birarada
görüşme yapması da olasılıklar arasında…
ABD Başkan Yardımcısı Biden‟in adadaki temaslarının odağında, Kıbrıs sorunun çözümü yer
alacak. Biden taraflara Amerika‟nın desteğini iletecek, çözümün adanın iki kesimine de
getireceği sosyo-ekonomik yararları vurgulayarak liderleri vakit kaybedilmeden anlaşmaya
varmaları konusunda cesaretlendirmeye çalışacak.
Biden‟ın gündeminde Doğu Akdeniz‟deki petrol ve doğalgaz rezervleri ile stratejik konular da
olacak. Amerika‟nın ortadoğudaki enerji politikaları ve Kıbrıs sorununun çözümünün Doğu
Akdeniz‟e getireceği istikrar da gündemde olacak.
37
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Washington Anıtı Yeniden Açılıyor
Amerika‟nın Sesi
Washington‟da 2011 yılı Ağustos ayında meydana gelen depremde zarar gören ve bakıma
alınan Washington Anıtı bugün yeniden ziyarete açılıyor.
Amerika‟nın ilk Başkanı George Washington anısına inşa edilen ve yapımı 1884 yılında
tamamlanan anıt, 33 aydır bakım ve onarım nedeniyle kapalıydı.
Ziyaretçiler, 169 metre yükseklikteki anıtın tepesinde çeşitli sergilerin de açıldığı salona
asansörle çıkabiliyor
ĠĢsizlik Azalırken Büyüme YavaĢlıyor
Amerika‟nın Sesi
Amerika‟da uzun ve sert bir kış sonrasında bahar havası istihdam rakamlarına da yansıdı.
Hemen hemen tüm sektörlerde net yeni iş sahaları açıldı. Ekonomist John Silva
anlatıyor: “Kamu sektörü hariç tüm alanlarda yeni iş alımları oldu. Ortalama çalışılan saat
sayısı da artış gösterdi.”
Ancak bazı ekonomistler hala ihtiyatlı. Örneğin Skype üzerinden konuşan Mark Hamrick,
sektörel bazda artış olsa da, kalifiye işlerin azlığına işaret ediyor: “Gelir artışı hala pek parlak
değil, son bir yılda saat başına alınan ücretlerde sadece %2‟lik bir artış oldu. Dolayısıyla
istihdam pazarında iyileşme olacaksa, ücretlerde de iyileşme beklenmeli.”
Yine de genel eğilim olumlu. Geçen yıl ekonomiye her ay 200 bin yeni iş sahası eklendi.
Beyaz Saray ekonomi danışmanı Jason Furman, bunun yılda 2 milyon 400 bin iş anlamına
geldiğini söylüyor: “Son bir yılda işsizlik rakamı bir puan düştü. Bu trendin devamını
bekliyoruz.”
Küçük işletmelerin haklarını savunan John Arensmeyer, bu grubun da 2014 yılına büyük
iyimserlikle baktığını söylüyor: “İşe alımlar arttı. İstediğimiz hızda olmasa da işsizlik
azalıyor. Bu genel hava, küçük işletmelerin 2014‟e umutlu bakmasını sağlıyor.”
Yılın ilk üç ayında büyüme rakamları yerinde saysa da, ekonomistler, düzelen hava koşulları
ve artan tüketici güveniyle, ikinci çeyrek ve sonrasında daha iyi bir performans bekliyor.
ABD dıĢ politika tartıĢmaları – Soli Özel – Haberturk Gazetesi
ABD‟nin dünya ile daha mesafeli bir ilişki kurması bir dünya gücü olarak kendi çıkarları
doğrultusunda saldırganlık yapmadığı anlamına gelmiyor. Hatta Guantanamo kampının
kapatılamamasında görüldüğü gibi Bush döneminin aşırılıklarından bile tam anlamıyla
dönülemiyor.
Türkiye‟de nedense üzerinde çok az durulan, Almanya-ABD ilişkilerini kopma noktasına
getiren NSA (National Security Agency-Ulusal Güvenlik Kurumu) skandalı arka planda
38
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
olanların bir örneğiydi. NSA‟nın kendi kafasına göre davranıp, yetki almadığı işler yaptığı
ortaya çıktı. Edward Snowden‟in büyük cesaret göstererek paylaştığı belgeler kurumun
Amerikan vatandaşlarını da yasal olmayan şekilde izlediğini göstermişti.
Bu durumda hem dış politika hem de içeride vatandaşlık hakları açısından NSA‟nın yeniden
kurgulanması ve kurumun dizginlenmesi gündeme geldi. Ne var ki eldeki veriler 21. yüzyılın
stratejik mücadelelerinde önemli bir payı olacak belki de başat mücadele haline gelecek
elektronik-siber savaşlarda NSA‟ya çok iş düşeceğini gösteriyor. Bu da güvenlik-özgürlük
denkleminde güvenliğin ağır basması nedeniyle bu türden “derin devlet” operasyonlarının
sürebileceği anlamına geliyor.
Nitekim El Cezire-Amerika‟nın yayınladığı bir habere göre, Sürekli Güvenlik Çerçevesi
(Enduring Security Framework) adlı bir program uyarınca NSA Google gibi önemli teknoloji
şirketleriyle işbirliği yapıyordu. Onları korumak için sistemler geliştiriyor ama aynı zamanda
da onların veri tabanlarına erişmeye de çalışıyordu. Yine el Cezire‟ye göre Snowden‟in
açıkladığı belgelerin ardından Google‟da ve diğer şirketlerde bir tepki doğdu.
Obama yönetimi, ülkeyi belalı savaşlardan çekip yeni belalı savaşlara girmeme konusunda
büyük gayret gösterirken aslında tam anlamıyla kabuğuna çekilmiyor. Giderek ABD güvenlik
anlayışı insansız hava araçları ve özel kuvvetlere ağırlık veren bir “mukabele” ve
“cezalandırma” anlayışını benimsiyor. Afganistan, Yemen veya herhangi bir başka yerdeki
sivillerin askerler tarafından değil insansız bir uçaktan açılan ateşle öldürülmeleri ölenler
açısından durumu pek değiştirmiyor.
Tüm bunların ışığında Obama döneminde ABD‟nin klasik anlamda, ya da yeni
muhafazakârlar dönemindeki gibi her yere saldıran bir ülke olmadığını söyleyebiliriz.
Obama‟nın Amerikan dış politikasına getirdiği birinci farklılık bu. İkincisi, yukarıdaki
değişimin bir uzantısı olarak giderek Amerikan dış politika seçkinleri ABD‟nin dünyaya ayar
vermekten vazgeçmesi gerektiği noktasında birleşiyor.
Tüm bunların ışığında önümüzdeki yıllarda ABD giderek daha fazla realist bir dış politika
uygulayacaktır. Bu realist politikanın içerideki izdüşümü, eğitim altyapı ve gelir eşitsizliği
konularına daha fazla kaynak ve enerji harcanmasıdır. İran, Asya‟ya açılan kapı olarak
giderek önem kazanırken, Ortadoğu‟nun gerisi biraz da kendi kaderine terk edilecek gibidir.
Harvard Üniversitesi‟nden Stephen Walt‟ın yazdığı gibi “büyük güç rekabetinin canlandığı
bir dünyada Amerikalı liderler dostlara da düşmanlara da daha katı davranmalıdır, ki rakipler
Amerikan gücüne saygı duymayı öğrensin, dostlarsa bu gücü istismar etmesin.”
Jeopolitik ve askeri gücün yeniden ön plana çıktığı bir dünyada Obama Asya‟ya yönelik
önceliklerinin ışığında zaten kendince gerekli gördüğü hamleleri yapıyor. Düşüşteki güç
Rusya‟nın veya yükselen güç Çin‟in saldırgan tavırları etraflarındaki ülkelerin hoşlansalar da
hoşlanmasalar da radarı Washington‟a çevirmelerine yol açıyor. Japonya, Kore, Vietnam hatta
Malezya ABD‟nin korumasına ihtiyaç duyuyorlar. O nedenle ABD‟nin taahhütlerine sadık
kalacağına inanmak istiyorlar.
Son tahlilde jeopolitiğin dönüş yaptığı bir dünyada Amerikan hegemonyasını yeniden kurmak
mümkün değil. Ancak onun yerine geçecek başka bir liderli veya alternatif düzen modeli
olmadığı için de ABD‟nin muarızları karşısındaki avantajlı konumu sürecek gibidir.
39
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
ORTADOĞU GÜNDEMĠ
Ġsrail, Suriye sınırını "askeri bölge" ilan etti
Dünya Bülteni
İsrail'in, muhaliflerle rejim birlikleri arasındaki çatışmalar nedeniyle Suriye sınırını "askeri
bölge" ilan ettiği bildirildi. İsrail radyosunun haberine göre, İsrail, Suriye'yle
arasındaki Kuneytra Sınır Kapısı civarında, ÖSO ile rejim birlikleri arasında devam eden
çatışmalardan dolayı bölgeyi giriş çıkışlara kapatarak, "askeri bölge" ilan etti. İsrail güçleri,
daha önce Kuneytra Sınır Kapısı'nın Nusra Cephesi'nin eline geçtiğini duyurmuş ve bölgedeki
askeri varlığını artırma kararı aldığını açıklamıştı.
Suriye Özel Temsilcisi el-Ġbrahimi görevi bırakıyor
AA
Birleşmiş Milletler (BM) ve Arap Ligi'nin Suriye Özel Temsilcisi El Ahdar el-İbrahimi'nin
istifa edeceği açıklandı.
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, BM Eski Genel Sekreteri Kofi Annan'dan sonra Suriye'deki
krizin çözümü konusunda inisiyatif alarak BM ve Arap Ligi'nin Suriye Özel Temsilcisi olan
El Ahdar el-İbrahimi'nin ay sonunda görevi bırakacağını bildirdi.
Genel Sekreter Ban, New York'ta El-ibrahimi ile düzenlediği ortak basın toplantısında,
kararın 31 Mayıs tarihinden itibaren geçerli olacağını ifade etti.
Klor gazı kullanıldığına dair kuvvetli kanıtlar var
AA
Merkezi ABD'de bulunan İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden yapılan açıklamaya göre, Esed
rejimi geçen ayın ortasında Suriye'nin kuzeyindeki üç kasabaya düzenlediği saldırılarda klor
gazı kullandı.
Örgüt, klor gazı bombalarının askeri helikopterle muhaliflerin bulunduğu bölgelere atıldığının
tespit edildiğini, görgü tanıkları, video ve fotoğraflara dayandırarak aktardı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün Orta Doğu ve Kuzey Afrika sorumlularından Nedim Huri,
"Sivillerin hedef alınması bir yana, Suriye'nin klor gazını bir silah olarak kullanması bile
açıkça uluslararası hukukun ihlali anlamına geliyor. Bu, BM Güvenlik Konseyi'nin
Suriye'deki durumu Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne sevk etmesi için bir başka nedendir"
dedi.
Kudüs BarıĢ Ġçin Hayati Önemde
Xinhua
Türk Dışişleri Bakanı Davutoğlu, yaptığı açıklamada, Kudüs‟ün statüsü meselesi çözüme
kavuşturulmazsa Orta Doğu‟da kalıcı barış elde edilemeyeceğini ifade etti.
40
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Davutoğlu, Türkiye‟nin başkenti Ankara‟da düzenlenen Uluslararası Kudüs Toplantısında;
“1948‟den beri İsrail‟in Kudüs‟ü işgal etmesine tanıklık ediyoruz. Uluslararası toplum,
BM‟nin ilgili kararlarının uygulanmasını sağlamalıdır.” dedi.
Davutoğlu, Kudüs‟ün statüsü meselesinin çözüme kavuşturulamaması halinde Orta Doğu‟da
barışa ulaşılamayacağını vurguladı. Kudüs‟ün Filistin‟in toprağı olduğunu yineledi. Türkiye,
Filistin‟in BM‟nin resmî üyesi olmasını desteklemektedir.
Toplantıda uluslararası topluma Filistin‟e insani yardımlarını artırmaları doğrultusunda çağrı
yapan Davutoğlu, İsrail‟in Kudüs‟teki Mescid-i Aksa'da yürüttüğü kısıtlayıcı uygulamaları
durdurmasını istedi.
Kuzey Irak'ta hükümet için son pazarlıklar
Dünya Bülteni
Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani'nin liderliğini yaptığı Kürdistan
Demokrat Partisi (KDP) ile Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin partisi Kürdistan
Yurtseverler Birliği'nin (KYB) kurulması planlanan yeni hükümet kabinesi üzerine
pazarlıkları devam ediyor.
Bugün iki taraf son pazarlıklar için Erbil'de toplanıyor. Geçenlerde İçişleri Bakanlığı'nı
almakta israr eden KYB, KDP'den ret cevabı almıştı.
21 Eylül'de yapılan seçimin üzerinden yaklaşık 8 ay geçmesine rağmen hükümet kurulamadı.
Seçimde KDP 38, Değişim hareketi 24, KYB 18, İslam Birliği Partisi 10, İslami Toplumu 6
sandalye kazanmıştı.
KDP, kurulması planlanan koalisyon hükümeti için KYB dışında tüm partilerle anlaşma
imzaladı.
Kuzey Irak'ta Talabani'nin partisi koalisyona katıldı
Dünya Bülteni
Irak Bölgesel Kürt Yönetimi'nde Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), koalisyon hükümetine
katılma kararı aldı. KYB'nin hükümete katılma kararı, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin
(IKBY) Süleymaniye kentinde parti politbürosunca gerçekleştirilen toplantıdan sonra
duyuruldu.
Partinin üst yönetiminden Nermin Osman, yaptığı açıklamada, "KYB, hükümete katılma ve
kendisine verilen makamları kabul etme kararı aldı" dedi.
Osman, Yüksek Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, İmar Bakanlığı, Kültür Bakanlığı
ve Şehitler ve Enfal Bakanlığı ile Başbakan Yardımcılığı ve Meclis Başkan Yardımcılığının
partilerine verildiğini aktardı. Peşmerge ve İçişleri bakanlıkları yardımcılığının da KYB‟ye
verildiğini bildiren Osman, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile yaptıkları anlaşmaya göre
İçişleri Bakanlığının iki sene sonra kendilerinde olacağını ifade etti.
41
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
KYB, KDP ve Goran Hareketi'nden sonra koalisyonun üçüncü ortağı oldu. Partilerin, bakan
olacak isimleri netleştirmesiyle hükümetin ilan edilmesi bekleniyor.
GENĠġ KATILIMLI HÜKÜMET
Kürt bölgesinde 21 Eyül 2013'te yapılan seçimlerde Mesut Barzani'nin KDP'si 38, Noşirvan
Mustafa'nın Goran'ı 24, Celal Talabani'nin KYB'si 18 milletvekili çıkardı. Hükümetin diğer
ortakları İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) 10, İslami Toplum Partisi (Komela) 6 sandalye
kazandı. Azınlıklar ise 11 sandalye ile temsil ediliyor. Onlar da yeni hükümette yer alıyorlar.
5 milletvekili kotasına sahip Türkmenlere yeni kabinede Adalet Bakanlığı verildi.
Irak Kürt bölgesinde, ilk defa geniş katılımlı bir hükümet kuruldu. Muhalefet yapmak ise
mecliste sadece birer sandalyesi olan küçük partilere kaldı.
Ġran'dan ABD kopyası ĠHA
Al Jazeera
Fars Haber Ajansı'nın haberine göre, pazar günü İran Devrim Muhafızları Hava Uzay Kuvvet
Komutanlığı'na ait sergi alanında yapılan tanıtım törenine İran'ın dini lideri Ayetullah Ali
Hamaney, İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Hasan Firuzabadi, Devrim Muhafızları
Komutanı Tümgeneral Ali Caferi ile üst düzey komutanlar katıldı.
Hamaney törende yaptığı konuşmada, "Ele geçirdiğimiz araç, Amerikalıların bir insansız hava
aracında olabilecek tüm özellikleri uyguladığı bir uçaktı. Bunların başında yaydığı sesin ve
ısının radarlar tarafından farkedilmemesi geliyor. Bir diğer özelliği, sahip olduğu elektronik
hafıza ve bilgisayarındaki bilgilerdi. Afganistan ve Pakistan üzerinde casusluk görevi yapan
uçaktaki bilgilere mühendislerimizin çalışmalarıyla şahit olduk" dedi.
İran, Aralık 2011‟de hava sahasına giren ABD‟ye ait RQ-170 insansız keşif uçağını, ülkenin
doğusundaki Afganistan sınırında düşürdüğünü açıklamıştı. Tahran, uçağı elektronik harp
sistemlerini kullanarak hasarsız olarak indirdiğini belirtmişti.
Mısır'da seçimler ve Ġhvan'ın geleceği – Burhanettin Duran – Sabah Gazetesi
Mayıs sonuna doğru Mısır'da cumhurbaşkanlığı seçimleri var. Her seçim yeni, taze bir
soluktur demokrasilerde. Ancak bugün Mısır, Tahrir'in özgürlük havasında seçimlere
gitmiyor.
İdam kararlarının ve İhvan'a yönelik cadı avının eşliğinde kapalı devre seçimlere tanık
olacağız. Bu seçimler de demokrasiye geçişi mümkün kılamayacak.
Mübarek rejimi Tahrir devrimi ile alaşağı edildiğinde demokratik yeni Mısır'ın hayali
kurulmuştu. Kadim bir medeniyet beşiği olan Mısır, Arap dünyasının da kalbiydi.Mısır,
Ortadoğu ve Kuzey Afrika'yı demokrasiye taşıyacak dalganın sahibi bir modele dönebilirdi.
Ancak umulan olmadı. Cumhurbaşkanı Mursi, 3 Temmuz 2013'te kitlesel gösteriler eşliğinde
bir darbe ile devrildi. Muhalefeti entegre edemeyen ve kendi getirdiği Abdülfettah Sisi'nin
oyununu göremeyen Mursi şimdi demir parmaklıklar arkasında...
Mısır'ın kaybı nedir?
42
AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Mursi yönetiminin devrilmesiyle neler kaybedildi? S. Arabistan'ın ve diğer Körfez ülkelerinin
darbeye verdiği destekle demokratik İslam deneyiminin önü kapatıldı. Bölgedeki statükocu,
otoriter devletler mühlet kazandı. En azından başka bir bahara kadar...
Mısır liberal görünümlü yeni bir otoriterliğe sürüklendi. İslamcı hareketlerin dönüşümüne
örnek olacak İhvan, terörist ilan edildi. Binlerce darbe karşıtı, İhvan bağlısı gösterilerde
öldürüldü, 16 bin kişi tutuklandı ve lider tabakanın neredeyse tamamı içeride.
Lider kadronun geriye kalanı Londra, İstanbul ve Doha'ya sığınmış durumda. Minye Ceza
Mahkemesi önce 528 daha sonra 683 İhvan üyesi hakkında idam cezası verdi. Bu baskı,
İhvan'ın 1954'te Cemal Abdül Nasır döneminde gördüğünden daha ötede... Darbe yönetimi
darbe karşıtı diğer hareketleri de bastırdı. 6 Nisan Hareketinin önde gelenleri de tutuklandı.
Böylesi baskıcı bir ortamda Sisi kolaylıkla yeni cumhurbaşkanı seçilecek. Bu seçimin
normalleşme getirmesi beklenebilir mi? İhvan'ın Mısır siyasal sistemine entegre edilmesi
umulabilir mi?
Kısa vadede mümkün görünmüyor. Zira Sisi'nin seçim vaatlerinden birisi de İhvan'ı tümüyle
yok etmek. Sisi'ye göre Mısır halkı İhvan'ın siyasi ve ideolojik olarak ortadan kaldırılmasını
istiyor. En azından kısa vadede iktidarını pekiştirene kadar Sisi'nin demir yumruğunun İhvan
üzerinde olacağı kuşku götürmez.
İhvan ne yapacak? Öncelikli hedef, teşkilatın hiyerarşisini korumak ve terörize olmasını
engellemek. Tahrir'in devrim ruhunu canlandırarak darbe karşıtı bir cephe oluşturmak da
diğer hedef. Ancak henüz seküler grupları ikna edebilmiş değil.
İhvan, özeleştiri ve samimiyet testinden geçmekte... İhvan'ın asıl sıkıntı yaşadığı grupların
başında Selefi Nur Partisi geliyor.
Selefilerin çıkmazı
Mısır Selefi Dava hareketinin siyasi kolu olan Nur Partisi, Sisi'nin darbesine destek vererek
İhvan'dan boşalacak yeri dolduracağını hesap etmişti.
Nur Partisi Adeviye meydanında yapılan katliama rağmen darbeye destek vermekten geri
durmadı ve şimdi de Sisi'nin cumhurbaşkanlığını destekleyeceklerini açıkladı.
Darbeye destek vererek Nur partisi, İhvan'ın kaderinden kurtulduğu kanaatinde. Halbuki
Mısır'ın yeni anayasasının 74. maddesi dini temelli parti kurulmasını yasaklıyor.
Abdül-Rahman Yusuf ve Mustafa Haşim'e göre 3 Temmuz sonrası İslamcı aleyhtarı
havada Nur Partisi kolaylıkla, seküler kesimlerin yeni düşmanı olabilir. Ayrıca, Nur partisinin
diğer İslamcı grupların da nefretini kazandığı malum.
Selefiler kendi içinde bölünürken siyaset dışı kalma isteği tekrardan canlanıyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasındayeni yönetim, Mısır'ın istikrarı için İhvan'ı ve
Selefileri oyunun içinde tutacak bir formül bulmak zorunda.
Neler olacak göreceğiz.
43
Download