Modern Radyoterapi Tekniklerine Radyobiolojik Açıdan Bakış Klinik Radyobiyoloji Kursu 19-20 Şubat 2010 Ankara Dr. Serra Kamer [email protected] Dahiliye uzmanları için Farmakoloji Radyasyon Onkologları için Radyobioloji aynı anlamdadır Fletcher Dersin Başlıkları • Proton • IMRT • Fraksiyonasyon (daha önce işlendi) IMRT • IMRT ile sekonder kanser riskinde artış beklenebilir. • Günümüzde ABD’de tedavi olan olguların %10’u ikincil malignite olarak tedavi almaktadır. Brenner DJ, Cancer 2000 IMRT ‘nin etkisi • Daha fazla monitör ünite nedeni ile total vücut dozu artmaktadır. • Daha fazla saha kullanılması nedeni ile düşük doz alan normal doku volümü artmaktadır. Gray 1965 RT ‘ye bağlı kanser oluşumunda kanser oluşturan dozun geniş bir aralıkta olduğu gözlenmektedir. Bu bulgular klinik gözlemleri tam olarak karşılıyor mu? • Hayır • Sekonder kanserlerin çoğu yüksek doz bölgelerinde veya bu bölgelere yakın alanlarda izlenmektedir. Eğrilerin düşük doz bölgelerinde artış gösterdiği ancak yüksek doz bölgelerinde plato yaptığı izlenmektedir. Konvansiyonel tedavilerle karşılaştırıldığında rsik 2 katı kadar artacağı hesaplanmaktadır. Bazı cihazlarda sızıntı- leak nedeni ile risk farklı görülmektedir. Özel bir durum Çocuk Olgularda IMRT? • Çocuklar erişkinlere göre RT ye bağlı kanser gelişimine 10 kat daha fazla duyarlıdır. • Saçılan radyasyon volümü çocuklarda küçük vücut kütleleri nedeni ile erişkinlerden daha önemlidir. • Genetik yatkınlık-Çocukluk çağı kanserleri genellikle germ hücre mutasyonları ile ilişkilendirilir ve sekonder kanser gelişimi eğilimleri daha fazladır. Çocuk duyarlılığı • Atom bombası verileri olgulaştıkça radyasyona maruziyet yaşının ne kadar önemli olduğu daha net olarak ortaya konmuştur. Tedavi volümüde saçılmanın önemi Lineer Akselatörlerden meydana gelen saçılmanın kaynağı Protonlar • Normal dokularda dozu azalltığı için bu aşamada protonlar X ışınlarına göre avantajlı gibi görülebilir. • Ancak bu proton pencil beam şekli yaratırsa geçerlidir. • Saçıcı filtreler nötron kaynağı olabilir ve total vucut dozu artar göz ardı edilmemelidir. Bu dersten neler öğrendik? • RT ye bağlı kanserler 10 yılda 1.5 risk artışı yaratır. • Modern tekniklerle bu riskin daha fazla olabileceği düşünülmelidir. TEŞEKKÜRLER