Dünyanın En Tehlikeli Volkanları

On5yirmi5.com
Dünyanın En Tehlikeli Volkanları
Tarihte çoğu yerleşim birimi insanlarla birlikte lavlar altında kaldı. Peki, dünyadaki en
tehlikeli volkanlar hangileri biliyor musunuz?
Yayın Tarihi : 21 Eylül 2009 Pazartesi (oluşturma : 10/10/2017)
10.Galunggung, Endonezya
17000’den fazla sayıda adası bulunan Endonezya’daki muhteşem sahiller, bu ülkeyi bir tatil cenneti
haline getirdi. Ancak Endonezya sadece turizmiyle değil, öfkeli volkanlarıyla da ünlü. Asya’nın doğu
kıyılarını, Orta ve Güney Amerika’nın batı kıyılarını ve birçok adayı içine alan Pasifik Ateş
Çemberi’nin bir parçası olan Endonezya, dünya üzerinde en fazla volkan dağına sahip ülkedir. Java
Adası’nda bulunan Galungung Dağı’nda kaydedilen ilk patlama 1822’de gerçekleşti. Patlama
sonucunda gerçekleşen toprak kaymasında 4000 kişi öldü. 1982’de ard arda gerçekleşen
patlamalar nedeniyle yerel bölge yönetimi adayı boşaltmak durumunda kalmıştı. Neyse ki bu
patlamalar büyüklüklerine rağmen sadece 68 kişinin ölümüne sebep oldu. Ancak 22 köy ve 579
kilometre karelik tarım alanı zarar gördü.
Gezginlere Not: Galunggung Dağı Tasikmalaya şehrinden iki saatlik bir yürüyüş mesafesi uzakta.
Eğer Batı Java’nın başkenti Bandung’dan gidecekseniz bu süre üç saate çıkar.
9.Santa Maria, Guatemala
Bu volkan dağı Guatemala’nın batı bölgesinde, Sierra Madre Dağları sırasında yer alır ve Gagxanul
adıyla bilinir. 1902 yılının 24 Ekim günü patlamadan önce 500 yıl kadar susan bu dağ, patladığı
zaman bu uzun sürenin intikamını almış gibidir. Volkanik Patlama Endeksi’nde “büyük” olarak
tanımlanan bu patlama 193000 kilometre karelik kırsal alana zarar verdi ve 5000 kişinin ölümüne
sebep oldu. Patlamadan sonraki haftalarda sıtma nedeniyle ölümler devam etti. Santa Maria hala
aktif ve yüksek derecede tehlikeli bir volkan. Öyle ki, dünyanın en tehlikeli volkanları listesinde yer
alabildi.
Gezginlere Not: Bölgedeki, Xela olarak da bilinen Quetzaltenango bölgesinin yakınlarına her hafta
Pazar kuruluyor. Bölgenin hem sanatında, hem mimarisinde volkanik taşların kullanılması dikkatleri
çekiyor.
8.Kelut, Endonezya
Bazı volkanlar müthiş bir şekilde patlamadan önce uzun süre sessiz sessiz durur. Ancak Java’nın
doğusundaki Kelut için bu geçerli değil. Son bin yılda 300’dan fazla patlama gerçekleşti.Kelut en
fazla hasara 1919’daki patlamasıyla yol açtı. Bu patlamada erimiş kayalar ve lavlar 100’den fazla
köye zarar verdi. 1990’da büyük volkanik kayaların parçalanarak yuvarlanmasıyla yine can kaybı
meydana geldi. 2007 yılının Ekim ayında 30000 kişi tahliye edilmiş, bölgeye 12 kilometre kadar
mesafedeki yerleşimleri bile küllere boğan patlamaysa iki hafta sonra yaşanmıştı.
Gezginlere Not: Java, özellikle doğu sahilindeki Bali’yi ziyaret eden turistlerin uğradığı, çok bilinen
bir tatil yeri. Kelut Dağı’nın eteklerinde 350000 kişi hayatını sürdürüyor.
7.Unzen, Japonya
Unzen Dağı patlamasıyla değil ama, patlamasının neden olduğu tsunamiyle birçok can aldı. 1792’de
dağın volkan bacalarından biri çöktü ve ortaya çıkan büyük dalgalar Japonya’nın güney kıyısında
birçok cana mal oldu. Kyuşu Adası’daki Şimabara bölgesinin yakınlarında bulunan volkan, hala aktif.
1991’de sıcak gaz ve kayalardan oluşan ve saatte 724 kilometrelik bir hızla ilerleyen 5 kilometrelik
bir volkanik akıntı, bilim adamları ve gazetecilerden oluşan 43 kişinin ölmesine sebep oldu. Unzen
Dağı da en tehlikeli volkanlar listesinde yer almaktadır.
Gezginlere Not: 1957’de açılmış olan Unzen Teleferiği Unzen Dağı’nın Myoken Zirvesine tırmanıyor.
Bu çevre özellikle, pembe açelyaların açtığı Harizan ayında birçok turistin ilgi odağı oluyor.
6.Vesuvius, İtalya
M.S. 79 yılında patlamasıyla hem Pompeii’yi hem de kardeşi Herculaneum şehrini yerle bir eden
Vesuvius Dağı tahmini olarak 10000 Romalıyı 18 metre kalınlığında bir kül ve ponza yığınına
gömmüştü. 1631’de, İtalya’nın anakarasındaki tek volkan olan Vesuvius 6000 kişinin daha ölümüne
sebep oldu. 1906’da gerçekleşen bir patlamada 100 kişi daha öldü. Günümüze en yakın tarihteki
patlamasıysa 1944’te gerçekleşti, birkaç köyde hasara yol açtı. Vesuvius hala aktif ve gölgesinde
yaşayan üç milyon insanla, Avrupa’nın en tehlikeli volkanı olarak düşünülüyor.
Gezginlere not: Vesuvius Dağı’nın çevresi 1995’ten beri bir milli park. Volkanın kraterine kadar
yürüyüş yapabileceğiniz patikalar var. Pompeii Şehri’nin kalıntılarını UNESCO Dünya Kültür Mirası’na
dahil etti. Bu kalıntıları her yıl 2 milyon turist ziyaret ediyor.
5.Laki, İzlanda
1783’ün yazında gerçekleşen bir patlama, yaz aylarının kara bulutlar içinde geçmesine neden
olmuştu. Volkan İzlanda’nın sığırlarının ve diğer çiftlik hayvanlarının üçte birinin telef olmasına,
bunun ardından gerçekleşen kıtlık da 10000 İzlandalının yani İzlanda nüfusunun 1/5’inin ölümüne
sebep olmuştu.
Gezginlere not: Bütün bunları gerçekleştiği yer Lakagigar ya da Laki’nin Kraterleri adıyla biliniyor.
Kirkjubæjarklaustur adındaki küçük kasabanın yakınlarında, Skaftafell Milli Parkı’nda yer alıyor.
4.Nevada del Ruiz, Kolombiya
Bir volkanın öldürücü olabilmesi için bütün dünyayı sarsacak kadar güçlü olmasına gerek yok. 1985’
te, bu yanardağda diğer bahsettiğimiz patlamalara göre daha küçük çaplı bir patlama meydana
geldi. Ancak o kadar fazla volkanik madde fışkırdı ki, çevredeki kırsal alan adeta sıvı bir betonla
süpürülüp kaplandı. Kolombiya’nin Andean bölgesindeki Armero kasabasında saatte 64 kilometre
hızla ilerleyen volkanik akıntı her yeri kapladı. Nüfusun ¾’ü yani yaklaşık olarak 23000 insan bu
olayın sonucunda hayatını kaybetti. Aslında, yerel yönetim patlama tehlikesinden haberdardı; ancak
asıl alarmdan önce yapılan yanlış alarmlar sebebiyle kasaba boşaltılamamıştı.
Gezginlere not: Kasabanın küller ve çamur altında kalmış olan kalıntılarının üzerinde artık anıtlar var.
Armando Armero Derneği bu kasabanın kütür mirasını korumak için çalışıyor.
3.Pelee, Martinique
Sönmüş volkanlar, sanıldığının aksine tehlikesiz değildir. Karayipler’de bulunan Martinique
bölgesinin sakinleri bunu kendileri acı bir şekilde tecrübe ettiler. Martinique halkı tarafından “Ateş
Dağı” olarak bilinmesine rağmen, Pelee Dağı volkanik bir hareket göstermiyordu. Ancak bu durum
25 Nisan 1902’de dağın derinliklerinden gelen ilk gümbürtülerin duyulmasıyla değişti. İki hafta
sonra, volkan patladı ve Saint Pierre şehrini tamamen yıkarak 30000 can aldı. Felaketten tek
kurtulan, havasız bir hapishane hücresinde cezasını çekmekte olan bir işçiydi.
Gezginlere not: Bütün bunlara rağmen Martinique çok sevilip turist akınına uğrayan bir tatil yeri.
Pelee’yse dünyanın en tehlikeli tabakalı volkanlarından biri, sessiz bir tehdit.
2.Krakatau, Endonezya
Krakatau Dağı 1883’te patlayarak bacasını havaya uçurduğunda, adanın 2/3’üne zarar verdi.
Patlamanın gücü Hiroshima’da atom bombasının patlamasından tahmini olarak 13000 kat daha
güçlüydü. Patlama o kadar gürültülüydü ki Avustralya’da Perth’te bile duyuldu. Japonya’daki Unzen
Dağı gibi, bu dağ da patlamayla öldürmedi. Ancak patlamayı takip eden tsunami, 165 köyün ve
kasabanın sular altında kalmasına, resmi olarak kaydedilen 36417 kişinin ölümüne sebep oldu. O
zamandan beri, patlamalar aynı bölgede bir ada oluşturdu. Bölge halkı bu adaya Anak Kratau, yani
“Kratau’nun Oğlu” diyorlar.
Gezginlere Not: 1992’de Krakatau Adaları Doğa Koruma Alanı UNESCO tarafından Dünya Kültür
Mirası alanı seçildi. Soyu tükenme tehlikesinde olan Java gergedanlarının yaşadığı iki bölgeden biri.
1.Tambora, Endonezya
Endonezya’nın Sumbawa Adası’ndaki Tambora Yanardağı’nda 1815’te gerçekleşen patlama dünya
tarihinde kaydedilen en kötü patlamaydı. 12000 insanı patlama nedeniyle, 80000 insansa,
sonrasında gele kıtlık nedeniyle hayatını kaybetti. İnsanlar 1816’ya “Yazsız Yıl” demeye başladı.
Çünkü atmosferdeki kül miktarı çok fazlaydı ve bu sıcaklığın düşmesine neden oluyordu. ABD’nin
bile bazı bölgelerinde Temmuz ve Ağustos aylarında kar yağdı.
Gezginlere Not: Sumbawa Yanardağı’nın tepesine muhteşem bir manzara eşliğinde yürüyüş
yapabilirsiniz. Ayrıca “Doğu’nun Pompeii’si” denen arkeolojik kazı alanlarını görebilirsiniz. Lombok ve
Bali’den bu adaya kolaylıkla ulaşabilirsiniz.
Bu dökümanı orjinal adreste göster
Dünyanın En Tehlikeli Volkanları