ekonomi bakanlığı

EKONOMİ BAKANLIĞI
SUDAN
T.C. Hartum Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği
E-mail: [email protected]
Tel: 00 249 183 22 70 01
00 249 183 21 44 01
Adres:Turkish Embassy Office Of The Commercial
Counsellor Farah Abdelmageeed Farah Building, Alnus
Street, Elriyadh Square18, No: 9 Khartoum, Sudan
Ticaret Müşaviri Mustafa Yavuz
Genel Bilgiler
GENEL BİLGİLER
Devletin Adı
Başkent
Yönetim Biçimi
SUDAN CUMHURİYETİ
HARTUM
FEDERAL CUMHURİYET
Resmi Dili
ARAPÇA
Yüzölçümü
1.886.068 km²
Nüfusu
Önemli Şehirler
30,894,000
HARTUM, OMDURMAN, PORT SUDAN
Başlıca Limanlar ve
Sevkiyat Noktaları
HARTUM, PORT SUDAN
Para Birimi
Saat dilimi
Telefon Kodu
İnternet Uzantısı
THY Uçuş Noktaları
SUDAN STERLİNİ
UTC+3
249
.SD
HARTUM
Hartum Ticaret Müşavirliği
2
Ekonomik Göstergeler
GSYH (Milyar $, Cari Fiyatlarla)
Kişi Başına Milli Gelir (GSYH, $)
GSYH Büyümesi
İşsizlik Oranı (%)
Para Birimi/Dolar Paritesi
Cari İşlemler Dengesi (Milyar $)
Cari İşlemler Dengesi / GSYH (%)
Enflasyon Oranı
Doğrudan Yabancı Sermaye Girişi (Milyar $)*
Yabancı Yatırımlar ( Milyar $)
Toplam Rezervler (Milyar $)*
Toplam Dış Borç (Milyar $)
2009
2010
2011
2012
2013*
2014*
84
1.980
1,7
2,3
-4
-7,3
11,2
5.566
6
1.094
36
88
2.020
3,7
2,3
-1
-1,1
13,2
6.114
6
1.036
38
89
2.000
-0,8
2,6
1
1,2
22,1
3.056
3
192.5
39
83
2.310
-8,7
3,6
-5
,9,0
37,4
2
192.6
40
87
2.360
3,1
5,8
-2
-4,2
27,1
2
41
91
2.420
2,9
6,5
-2
-3,3
11,7
2
42
Kaynak: EIU, Dünya Bankası (*)
Hartum Ticaret Müşavirliği
3
Dünya ile Ticaret (I)
Mal Ticareti
İhracat
İthalat
Dış Ticaret Hacmi
Dış Ticaret Açığı
İhracat/İthalat (%)
Hizmet Ticareti
İhracat
İthalat
Dış Ticaret Hacmi
Dış Ticaret Açığı
İhracat/İthalat (%)
2008
9.501
16.417
25.918
-6.916
57,9
2008
493
2.620
3.112
-2.127
18,8
Değer (Milyon Dolar)
2009
2010
9.080
9.501
8.590
7.330
17.669
16.831
490
2.171
105,7
129,6
Değer (Milyon Dolar)
2009
2010
392
254
1.907
2.321
2.299
2.575
-1.515
-2.067
20,6
10,9
2011
13.675
7.658
21.333
6.018
178,6
2011
838
2.153
2.991
-1.315
38,9
2012
3.336
7.337
10.672
-4.001
45,5
2012
483
2.000
2.483
-1.518
24,1
Değişim (%)
2010-2011 2011-2012
43,9
-75,6
4,5
-4,2
26,7
-50,0
177,1
-166,5
-
Değişim (%)
2010-2011 2011-2012
230,0
-42,4
-7,3
-7,1
16,2
-17,0
-36,4
15,5
-
Kaynak: Trade Map
Hartum Ticaret Müşavirliği
4
Dünya ile Ticarette Önemli Sektörler (II)
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
Fasıl
27
12
71
13
17
85
74
8 22
9 41
10 72
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Fasıl
84
10
85
17
87
72
27
73
30
39
Milyon Dolar
Dönemsel (Ocak-Aralık)
MİNERAL YAKITLAR, MİNERAL YAĞLAR VE MÜSTAHSALLARI, MUMLAR
YAĞLI TOHUM VE MEYVALAR, SANAYİ BİTKİLERİ, SAMAN, HAYVAN YEMİ
İNCİ, KIYMETLİ TAŞ VE METAL MAMULLERİ, MADENİ PARA
LAKLAR, SAKIZLAR, BİTKİSEL ÖZSU VE HÜLASALAR
ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ
ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR, AKSAM VE PARÇALARI
BAKIR VE BAKIRDAN EŞYA
2009
7.152
175,6
1.278,5
61,4
18,2
2,4
7,7
İHRACAT
2010
2011
8.683
12.623
218,1
241,5
84,3
116,2
81,3
92,1
13,7
16,9
9,5
20,2
19,0
30,4
MEŞRUBAT, ALKOLLÜ İÇKİLER VE SİRKE
HAM POSTLAR, DERİLER (KÜRKLER HARİÇ) VE KÖSELELER
DEMİR VE ÇELİK
LİSTE TOPLAMI
TOPLAM
0,0
19,5
5,8
8.721
9.080
13,5
15,1
41,3
9.179
9.501
Milyon Dolar
Dönemsel (Ocak-Aralık)
NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZAN; MAKİNA VE CİHAZLAR, ALETLER, PARÇALARI
HUBUBAT
ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR, AKSAM VE PARÇALARI
ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ
MOTORLU KARA TAŞITLARI VB. AKSAM VE PARÇALARI
DEMİR VE ÇELİK
MİNERAL YAKITLAR, MİNERAL YAĞLAR VE MÜSTAHSALLARI, MUMLAR
DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA
ECZACILIK ÜRÜNLERİ
PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA
LİSTE TOPLAMI
TOPLAM
2009
1.028
437
782
99
1.291
556
367,3
293
281
279,5
5.415
8.590
İTHALAT
2010
2011
960
1.014
549
703
721
861
423
432
618
508
258
339
74,8
126
352
322
247
270
208,3
201
4.410
4.777
7.330
7.658
24,3
19,1
33,9
13.218
13.675
2012
2.758
126,1
106,0
95,6
44,2
39,8
26,6
23,5
22,1
15,4
3.258
3.336
2012
767
713
554
438
407
348
272
259
257
250
4.266
7.337
Pay (%)
82,7
3,8
3,2
2,9
1,3
1,2
0,8
0,7
0,7
0,5
97,7
100
Pay (%)
10,5
9,7
7,6
6,0
5,5
4,7
3,7
3,5
3,5
3,4
58,1
100
Kaynak: Trade Map
Hartum Ticaret Müşavirliği
5
Dünya ile Ticaret (III)
Milyon Dolar
Ülkeler
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ÇİN
JAPONYA
HİNDİSTAN
KANADA
ETİYOPYA
FRANSA
KORE
LİBYA
ALMANYA
MISIR
LİSTE TOPLAMI
TOPLAM
Milyon Dolar
Ülkeler
ÇİN
HİNDİSTAN
MISIR
UGANDA
TÜRKİYE
AVUSTURALYA
MALEZYA
BİRLEŞİK KRALLIK
ALMANYA
İTALYA
LİSTE TOPLAMI
TOPLAM
2009
4.685
1.077
376,6
60,1
71,5
29,2
14,6
21,3
15,9
43,7
6.394
7.567
İHRACAT
2010
2011
6.672
9.542
1.220
2.264
641,3
468,9
80,6
118,3
109,3
145,6
39,1
50,6
17,4
22,3
25,6
23,5
22,4
33,4
41,5
26,7
8.869
12.695
9.501
13.675
2012
2.051
578
179,3
106,4
70,6
55,8
43,2
26,4
24,1
23,1
3.158
3.336
2009
1.705
462,4
560,4
184,7
244,8
243,7
39,9
191,8
283,1
228,7
4.145
6.573
İTHALAT
2010
2011
1.951
1.995
487,8
711,7
559,2
537,0
208,6
329,2
227,6
243,7
164,6
208,5
34,2
93,9
213,7
194,3
314,2
436,5
207,2
192,5
4.368
4.942
7.330
7.658
2012
2.209
739,9
452,2
424,3
279,8
262,6
230,9
219,6
211,7
206,0
5.236
7.337
Pay (%)
61,5
17,3
5,4
3,2
2,1
1,7
1,3
0,8
0,7
0,7
94,7
100
Pay (%)
30,1
10,1
6,2
5,8
3,8
3,6
3,1
3,0
2,9
2,8
71,4
100
Kaynak: Trade Map
• Türkiye 2012 yılında, Sudan’ın ihracatında 16’ncı, ithalatında ise 5’inci sırada gelmektedir.
Hartum Ticaret Müşavirliği
6
Türkiye ile Ekonomik ve Ticari İlişkiler
Anlaşmalar:
Protokoller:
• Ticaret Anlaşması (05.07.1980)
• Güvenlik ve İşbirliği Protokolü (05.08.1992)
• Ekonomik, Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması
• Kültürel Değişim Programı (15.09.1997)
(02.08.1982)
• Sağlık ve Tıp Alanında İşbirliğine Dair Protokol
• Kültür İşbirliği Anlaşması (02.08.1982)
(26.06.1998)
• Teknik İşbirliği Anlaşması (11.10.1989)
• IX. Dönem KEK Toplantısı Protokolü (16.12.2004)
• Sağlık Alanında İşbirliği Anlaşması (13.11.1990)
• X. Dönem KEK Toplantısı Protokolü (14.03.2007)
• İkili Hava Ulaştırma Anlaşması (12.08.1998)
• Sağlık ve Tıp Alanında İşbirliğine Dair Protokol
(28.03.2007)
• Standartlar Alanında Teknik İşbirliği Anlaşması
(07.11.1998)
• Siyasi İstişare Mekanizması Kurulmasına İlişkin
Mutabakat Muhtırası (21.01.2008)
• Merkez Bankaları Arasında Borç Sorununun Çözümü
Anlaşması (17.12.1999)
• XI. Dönem KEK Toplantısı Protokolü (09.04.2009)
• Tarım Alanında İşbirliği Anlaşması (17.12.1999)
• XII. Dönem KEK Toplantısı Protokolü (03.05.2012)
• Milli Arşiv Kuruluşları Arasında İşbirliği Anlaşması • XIII. Dönem KEK Toplantısı Protokolü (06.11.2013)
(17.12.1999)
• Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması (19.12.1999)
• Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması
(26.08.2001)
• Türkiye-Sudan İş Konseyi Kuruluş Anlaşması
(22.01.2008)
• Gümrük Konularında İşbirliği ve Karşılıklı Yardım
Anlaşması (01.02.2011)
• Diplomatik Pasaport Hamillerine Vizelerin karşılıklı
Olarak Kaldırılması Anlaşması (13.03.2011)
Hartum Ticaret Müşavirliği
7
Türkiye ile İkili Ticaret (I)
Türkiye'nin İhracatı
Türkiye'nin İthalatı
Dış Ticaret Hacmi
Dış Ticaret Dengesi
2008
234,2
9,2
243,4
225,0
Değer (Milyon Dolar)
2009
2010
2011
244,8
227,6
243,7
7,3
5,2
9,4
252,1
232,8
253,1
237,5
222,4
234,4
2012
279,8
11,2
290,9
268,6
Değişim (%)
2010-2011 2011-2012
7,1
22,9
79,7
114,2
8,7
25,0
5,4
20,8
Kaynak: Trade Map
Hartum Ticaret Müşavirliği
8
Türkiye ile İkili Ticaret (II)
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Fasıl
84
72
07
21
11
73
85
87
39
62
Sıra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Fasıl
17
41
12
44
13
10
25
03
08
39
Milyon Dolar
Dönemsel (Ocak-Aralık)
NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZAN; MAKİNA VE CİHAZLAR, ALETLER, PARÇALARI
DEMİR VE ÇELİK
YENİLEN SEBZELER VE BAZI KÖK VE YUMRULAR
YENİLEN ÇEŞİTLİ GIDA MÜSTAHZARLARI
DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ, MALT, NİŞASTA, İNÜLİN, BUĞDAY GLUTENİ
DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA
ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR, AKSAM VE PARÇALARI
MOTORLU KARA TAŞITLARI VB. AKSAM VE PARÇALARI
PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA
ÖRÜLMEMİŞ GİYİM EŞYASI VE AKSESUARLARI
LİSTE TOPLAMI
TOPLAM
TÜRKİYE'NİN İHRACATI
Pay (%)
2009
2010
2011
2012
39,9
40,8
48,1
40,0
14,3
20,2
16,0
30,9
35,8
12,8
15,3
35,0
28,7
28,8
10,3
18,0
16,9
18,0
22,5
8,0
21,3
11,7
7,0
21,7
7,8
25,0
10,2
16,5
17,7
6,3
13,0
8,4
10,8
11,5
4,1
7,4
8,9
9,7
11,4
4,1
7,3
7,7
10,2
10,7
3,8
3,5
4,1
4,2
7,0
2,5
171,0
159,7
184,3
207,2
74,1
244,8
227,6
243,7
279,8
100,0
Milyon Dolar
Dönemsel (Ocak-Aralık)
ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ
HAM POSTLAR, DERİLER (KÜRKLER HARİÇ) VE KÖSELELER
YAĞLI TOHUM VE MEYVALAR, SANAYİ BİTKİLERİ, SAMAN, HAYVAN YEMİ
AĞAÇ VE AĞAÇTAN MAMUL EŞYA; ODUN KÖMÜRÜ
LAKLAR, SAKIZLAR, BİTKİSEL ÖZSU VE HÜLASALAR
HUBUBAT
TUZ, KÜKÜRT, TOPRAK VE TAŞLAR, ALÇILAR VE ÇİMENTO
BALIKLAR, KABUKLU HAYVANLAR, YUMUŞAKÇALAR, DİĞER OMURGASIZLAR
YENİLEN MEYVALAR, KABUKLU YEMİŞLER, TURUNÇGİL VE KAVUN KABUĞU
PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA
LİSTE TOPLAMI
TOPLAM
TÜRKİYE'NİN İTHALATI
Pay (%)
2009
2010
2011
2012
3,9
0,0
4,2
4,5
40,1
1,1
1,8
3,2
3,5
31,3
2,0
2,7
1,1
2,0
18,0
0,0
0,0
0,0
0,8
7,2
0,1
0,2
0,2
0,2
1,8
0,0
0,0
0,0
0,1
0,8
0,0
0,0
0,2
0,1
0,5
0,0
0,0
0,0
0,0
0,1
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
7,1
4,6
8,9
11,2
99,9
7,3
5,2
9,4
11,2
100
Kaynak: Trade Map
Hartum Ticaret Müşavirliği
9
Fırsatlar
İkili Ekonomik İlişkilerin Gelişme Alanları (Sektörler)
•Mal Ticareti :Şeker ve şekerli mamuller, bakliyat, un ve unlu mamuller, maya, tarım
makineleri, gıda işleme makineleri, oto yan sanayi, demir-çelik ürünleri
Hartum Ticaret Müşavirliği
10
Faydalı Bilgiler
Firmalarımız İçin Önemli Adresler (*)
Fuarlar
- Sudan Projex (Yapı ve inşaat malzemeleri ile makineleri; gıda, tarım ve teknolojileri)
- Le Salon Automoto (Otomotiv)
İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları
Sudan Cumhuriyeti Hükümeti (www.sudan.gov.sd), Enformasyon Bakanlığı (www.minic.gov.sd), Finans ve
Ekonomi Bakanlığı (www.mof.gov.sd), Sulama ve Su Kaynakları Bakanlığı (www.moiwr.gov.sd), Tarım ve
Orman Bakanlığı (www.sudagric.gov.sd), Sanayi Bakanlığı (www.industry.gov.sd), Yatırım Bakanlığı
(www.sudaninvest.gov.sd), Hayvancılık ve Balıkçılık Bakanlığı (www.marf.gov.sd), Sağlık Bakanlığı
(www.fmoh.gov.sd), Çalışma Bakanlığı (www.molar.gov.sd), Eğitim Bakanlığı (www.moe.gov.sd), Bilim ve
Teknoloji bakanlığı (www.most.gov.sd), Gümrük İdaresi (www.customs.gov.sd), Merkez Bankası
(www.bankofsudan.org)
Firma Bilgi Kaynakları
İhracat Bilgi Platformu (www.ibp.gov.tr) adlı web sitemizdeki ülke raporları ve aynı sitede yer alan Pazar
Geliştirme bölümündeki Ticari Bilgi Kaynakları Rehberinden yararlanılabilir.
(*) Firmalarımızın söz konusu ülkeye ilişkin bilgi almak amacıyla takip edebilecekleri düşünülerek yukarıda listelenen web adres bilgileri;
güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan temin edilen referans bilgilerdir. Ekonomi Bakanlığı, bu adreslerdeki içeriklerin doğru ve tam
olması konusunda garanti vermez; bu içeriklerin kullanımı ile ilgili doğabilecek sorunlarda hukuki sorumluluk kabul etmez .
Hartum Ticaret Müşavirliği
11