Rüyayı Yaşamak - Partiye Devam!

Uluslararası Yatırım
GÖKHAN KULA
Rüyayı Yaşamak - Partiye Devam!
F
inansal krizin beşinci yıldönümünde küresel
piyasalar ve yatırımcılar hala Bernanke ve Fed’in
sözlerine odaklanmış durumda. Merakla beklenen Fed eylül toplantısı bu durumun orta
vadede bile zor değişebileceğini açıkça gösterdi.
Öyle ki Fed’in yüksek etkisi, Avrupa’nın lokomotifi olan
Almanya’daki seçimleri bile arka planda bıraktı: Merkel’in
zaferiyle sonuçlanan seçim piyasalarda beklenen bir durumdu. Merkel’in Avrupa politikası ise kriz yönetimine
aynen devam edilip euro’da kısıtlayıcı fiskal politikayı sürdürmekten ibaret.
Sonuçta Fed piyasaların beklediği gibi parasal genişlemeden çıkışı başlatmayarak büyük bir sürpriz gerçekleştirdi. Bernanke’nin basın toplantısında ekonominin temposu
ile ilgili kaygılar, faizlerde artış ve Kongre’de yeniden
patlak veren mali uçurum telaşı öne çıktı. Fed uzmanları
gelecek yılların büyüme tahminlerini bir miktar aşağı çekerken, QE’den (parasal genişleme) çıkış sinyallerini -kısa
vadede de olsa - düşürmüş oldu. Fed’in hareketsizliği
ve sürpriz “No Taper” kararı küresel piyasaları coşturdu
ve mayıs ayında başlayan “tapering” korkusuyla piyasa
çalkantısını durdurmuş gibi görünüyor -rüya ve parti
Bernanke’nin yardımıyla zorla da devam etse, sonunda
QE’nin sonuçlandırılması ile birlikte kabus görünüyor!
Eylül ayındaki küresel varlık performanslarına bakınca piyasanın hızlı şekilde yeni ve iyimser bir fiyatlandırmaya geçtiğini görebiliyoruz. Fed başkanlık yarışında
Summers’ın çekilişi ve Yellen’ın seçilmesinin yükselen
olasılığı piyasaları düşük faiz politikasının ve gevşek para
politikasının devamının habercisiydi. Son haftalarda
Rusya’nın Suriye konusunda ABD karşısındaki diplomatik
zaferiyle birlikte jeopolitik riskin yani savaş olasılığının
düşmesi piyasalara ayrı bir moral verdi.
Fed tahvil alım programını azaltma işini sonraki bir tarihe atınca tüm dünyadaki finansal araçlar ve varlık grupları bu karardan sonra coştu: Uzun vadeli ABD ve Alman
tahvil faizleri sert düştü, borsalar yeni ‘all-time-high’lara
168
|
forbes EKİM, 2013
ulaştı ve altın bile tekrar yükselişe geçti... Tabii ki parasal
sıkılaştırmanın başlaması korkusuyla en fazla kaybeden
borsalardan biri olan BİST ve Türk Lirası aynı coşkuyla bu
kararı karşıladı.
Ya Devamı?
Kısa vadeli günü kurtarma politikasıyla birlikte Fed’in
parasal genişlemeden çıkış ve iletişim stratejisinin nasıl
olacağı merak konusu. Varlık alımlarını azaltmamakla
birlikte beklentileri yanlış yönlendirip gelecekteki Fed kararları ve Bernanke konuşmaları kredibilite sorununu ön
plana çıkarabilir ve böylece tüm varlık gruplarındaki volatilite tekrar yükselişe geçer.
Şimdilik QE’den çıkış tarihi olarak Aralık 2013 önde
gözükse bile eylül Fed toplantısının hemen ardından St.
Louis Fed Başkanı Bullard’ın ‘tapering’ için ekim toplantısını işaret etmesi ile piyasaların stresi arttı bile. Bunun
yanında bir de borç tavanı sorununun belirsizliği yükselen
dalgalanmanın göstergesi olarak çıkıyor karşımıza.
Bu noktada geriye bakıp Fed’in QE karnesine bir göz
atmak gerekiyor. Bernanke’nin finansal krize kapsamlı ve
güçlü reaksiyonu küresel ekonomiye ve piyasalara derin
bir etki yarattı. Sekiz yıllık başkanlık süresi Ocak 2014’te
sona ermesiyle birlikte agresif üç rauntluk QE politikası,
‘Operation Twist’ ve tahvil alım programlarıyla uzun vadeli tahvil faizlerinin düşmesini sağlamış ve reel ekonomiye
yatırım ile daha riskli varlık türlerine yatırımları teşvik
etmişti. ABD işsizlik oranına bakınca yüzde 10’u geçip 26
yıllık en yüksek seviyeye ulaştıktan sonra QE2 ile birlikte
bir iyileşme gözlenmiş ve ancak 2013 yılında yüzde 8’in
altına inmişti.
S&P 500 endeksinin beş yıllık performansı “Bernanke Put”un mükemmel işleyişinin en iyi göstergesi. Uzun vadeli
gösterge tahvil faizi kontrol altında tutup şirketlerin ve hazinenin faiz maliyetini düşürüp birlikte gayrimenkul piyasasını da canlandırmış durumda. Öyle görünüyor ki Bernanke
en azından şimdilik doğru kararları almış ve ekonomiyi
Uluslararası Yatırım
Resesyon
QE1
ABD İŞSİZLİK ORANI (%)
11
10
9
8
7
6
5
4
2008
2009
2010
18 Eylül’den Sonra
Resesyon
Yatırım Tercihleri
QE1
Bernanke eylül Fed kararıyla
‘partiye devam’ dedi ve piyasaları
S&P 500
coşturdu. Günü kurtararak sadece
1800
zaman kazanmış olması daha doğru
1600
1400
tespit olur. Yakında yine QE’den çıkış
1200
stratejisi ve varlık fiyatlarının suni
1000
yükselişi sorgulanacak. Fed zaman ka800
zanıp reel ekonominin canlanmasını
600
desteklemek ve böylece döngüyü de2008
2009
2010
vam ettirmeyi umut ediyor. Özellikle
kurumsal portföylerin yüksek tahvil
alokasyonları ve yatırımları hızlı faiz
artışından kaynaklanacak olası kayıplar yüksek risk taşıyor.
Küresel borsaların yükseliş trendinin aksine çoğu kurumsal (ve bireysel) yatırımcı eylül ayında görünen DAX ve
S&P 500 endeks rekor seviyelerinden faydalanmamayı
seçti. Yatırımcılar hala hisse alokasyonunu yüzde 10’un
altında tutup getiri potansiyeli düşük yatırım araçlarında
paralarını tutuyor. Faiz riskini daha iyi yönetmek amacıyla
kurulan “duration fleksible” yatırım fonları son haftalarda
yoğun yatırımcı ilgisi çekti. Bu fon türlerinin en önemli
özelliği fon yönetiminin yükselen faiz trendinde de negatif
durasyon pozisyonu alarak yatırımcılara katma değer ve
getiri sağlaması. Yüksek volatilitenin devamını varsayarak esnek bono stratejileri klasik “long-only” portföylere
açıkça üstünlük sağlayabilir. Long-only bono stratejileri
mayıs ayından itibaren zor durumda kalıp zarar gösterdi.
En önemli örnek olarak Pimco’dan Bill Gross’un yönettiği
Pimco Total Return Fund gösterebilir -ki son dört ayda
170
|
forbes EKİM, 2013
fon büyüklüğü 41 milyar dolar azaldı
(yüzde -14). Ona karşılık Goldman
Sachs’in yönettiği GS Strategic Income Fund (Bloomberg: GSZAX) esnek
twıst
QE2
operasyonu
bono fon türlerinden (long/short)
QE3
yüksek ilgi gören alternatif bir strateji
olarak ön plana çıktı.
Mayıs ayından itibaren gelişmekte olan ülkelerin piyasaları ve para
birimleri “tapering” korkusundan
yüksek kayıp gördü ve gelişmekte
olan ülkelerin performansıyla kıyaslayınca son yıllarda sürekli daha cazip
2011
2012
2013
hale gelmiş görünüyor. Beş yıllık
performans tablosundan göründüğü
gibi Brezilya veya MSCI Emerging
twıst
QE2
operasyonu
Markets endeksi önde gelen gelişmiş
QE3
ülke performanslarının arkasında
kaldı. Son haftalarda yatırımcıların
“rebalancing” yapıp gelişmekte olan
ülkelerin hisse fonları (ETF dahil)
aracılığıyla pozisyonlarını yavaş yavaş
yükselttiğini görebiliyoruz. Amaç
tabii ki gelişmekte olan ülkelerin
yüksek büyüme potansiyelinden fay2011
2012
2013
dalanmak ve cazip demografik yapılara yatırım yapmak. iShares MSCI
Emerging Markets ETF (Bloomberg:
ISQX) klasik ve düşük maliyetli bir yatırım aracı olarak
öne çıkıyor. Ancak dikkate almak gerekiyor ki MSCI endeksinde Çin ve Brezilya gibi domine gelişmekte olan ülkelerin yüksek ağırlığı, öncelikle bu ülkelerin performans potansiyelini yatırımcıya sağlıyor. Yatırımcılar ikinci planda
kalan ama yine de cazibesi yüksek gelişmekte olan ülkelere,
yüksek alokasyonla yatırım yapan ve aktif yönetilen fonları
da düşünebilir. Ayrıca gelişmiş piyasalarla klasik gelişmekte olan piyasaları kıyaslayınca “frontier markets”lerin
düşük korelasyonu artı özellik olarak gösterebilir. Mesela
HSBC Frontier Markets Fonu (HSGFACE) geleceğin yıldız
‘emerging markets’ ülkelerine yatırım olanağı sağlıyor.
Her ne kadar Bernanke desteğiyle piyasada parti devam
etse de yatırımcıların aktif risk yönetimini gözden çıkarmaması gerekiyor. Öyle ki mayıs ayından itibaren gözlenen tüm varlık türlerindeki kayıplar ve yüksek korelasyon
her an yine geri gelebilir.
AGRESİF PARASAL GENİŞLEME İŞE YARADI
KAYNAK: Thomson Reuters
stabilize etmiş durumda. Ya ötesi?
ABD’nin agresif parasal genişleme
politikasının etkisi beş yıllık varlık
performanslarından da görünüyor.
ABD piyasaları bu zaman diliminde
en yüksek getirili varlıkların arasında
öne çıkıyor. Bu yılki yüksek kayıplara
rağmen sadece altın ve gümüş fiyatları
finansal krizin başlamasıyla birlikte
en çok prim yapan yatırım seçeneği
olarak öne çıkıyor. Kaybedenlerde
sürpriz yok: Bankalar ve Avrupa - Kriz
ülkeleri.
GÖKHAN KULA, AVUSTURYA MERKEZLİ MYRA CAPITAL’İN KURUCU VE YÖNETİCİ ORTAĞI.
[email protected] / Twitter.com/GokhanKula