Dr. Güven ÇELEBİ Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı 25 Eylül 2009, Edirne Klinik tanımlama Şüpheli olgu Olası olgu Kesin (doğrulanmış) olgu Laboratuar tanı yöntemleri Kültür Serumda F. tularensis’e kaşı oluşan antikor arama Klinik örnekte F. tularensis antijeni arama PCR Rutin klinik uygulama pratiğinde tanı; Tularemi ile uyumlu klinik bulgular var, Yüksek ateş, Akut tonsilo farenjit Penislin tedavisine yanıtsızlık Bölgesel lenfadenopati Tularemi için riskli bir bölgede yaşam veya tularemi için riskli bir temas öyküsü var, Tek serum örneğinde artmış antikor MAT ile; ≥ 1:160 Bilimsel kriterlere göre tanı CDC kriterleri WHO kriterleri T.C. sağlık Bakanlığı Kriterleri Tanı için laboratuar kriterleri Olası tanı Tek serumda antikor pozitifliği Klinik örnekte F. tularensis antijeni veya DNA’sı saptanması Kesin tanı Antikor titresinde dört kat artış (iki ayrı serum örneğinde) Klinik örnek kültüründe F. tularensis’in izole edilmesi CDC web sitesi WHO web sitesi Klinik Tanımlama Tanı için laboratuar kriterleri Riskli bir temas sonrasında tularemi ile uyumlu klinik bulguların ortaya çıkması Tek serum örneğinde antikor pozitifliği (MAT yöntemiyle) Çift serum örneğinde artmış antikor titresi (≥ 4 kat) Klinik örnekten F. tularensis izolasyonu Olgu sınıflaması Olası olgu: Klinik tanımlama ile uyumlu olgu Kesin olgu: En az bir laboratuar kriteri pozitif olgu 4 T.C. Sağlık Bakanlığı Bulaşıcı Hastalıklar Bildirim Rehberi, 200 Tek serum örneğinde artmış antikor titresi tanı için güvenilir mi? Yalancı pozitiflik ! Çapraz reaksiyon ! Geçirilmiş enfeksiyon ! Şarbon HIV CMV EBV Tüberküloz Riketsiyöz Toksoplazmoz Piyodermi (Stafilokok, strep tokoksal) Kedi tırmığı hastalığı Veba Lenfoma Bruselloz Hantavirüs İnfluenza Atipik pnömoni Tularemi Klinik Formları Ülseroglandüler Glandüler Oküloglandüler Orofaringeal, Pulmoner Tifoidal Ülseroglandüler tularemi Ciltte ülser Bölgesel lenfadenopati Yüksek ateş Şarbon Orf Pasteurella enfeksiyonu Primer sifiliz Fare ısırığı ateşi Riketsiya çiçeği Sellülit Şarbon Primer lezyon ağrısız Siyak eskar Yaygın ödem Hayvan temas öyküsü Orf Orf Etken poxviridea ailesinden Hayvan temas öyküsü Sulanan püstüler ve nodüler lezyon Bölgesel lenfadenopati olağan değil Kendiliğinden iyileşme Pasteurella multocida enfeksiyonu Pasteurella multocida Köpek veya kediyle temas Bölgesel ödem Bölgesel lenfadenopati % 30-40 Primer sifiliz Genital bölgede ağrısız ülser Lenf bezleri genellikle hassas değil VDRL testi pozitif Fare ısırığı ateşi (Rat bite fever) Spirillum minus Ateş ortaya çıktıktan 2-4 gü n sonra el ayası, ayak tabanı ve ekstremitelerde makülopapüler döküntü. Riketsiya çiçeği Başlangıçta ağrısız papül ve siyah eskar 2-3 gün içinde makülopapüler döküntü Lenf bezleri büyük, genellikle hassas değil Tifüs Pire ısırığı sonrası gelişir Sıklıkla tüm vücutta makülopapüler döküntü Sellülit / fronkül Stafilokok / streptokok Minör travma öyküsü Klinik görünüm Tedaviye yanıt Bubonik veba Kedi tırmığı hastalığı (Bartonella hensela) Tüberküloz lenfadenit Sporotrikozis Piyojenik adenit (Stafilokok, sterptekok) Şankroid (H. ducrei) Lenfogarnuloma venereum (C. tarchomatis) Primer genital herpes Sekonder sifiliz Glandüler tularemi Lenfadenopati Yüksek ateş Giriş yerine işaret eden cilt / mukoza lezyonu yok Bubonik Veba Klinik seyir ciddi Fulminan seyir sık Kedi tırmığı hastalığı Kedi tırmalama öyküsü Yavaş klinik seyir Tüberküloz lenfadenit Genellikle servikal bölgede Lenf bezi hassas değil Lenf bezi büyümesi daha yava ş Türkiye’de “tuberküloz lenfadenit” şeklinde yanlış tanı alan tularemi olguları nadir değil ! Tbc lenfadenit Granülomatöz tipte iltihap, lenfositten zengin hücre infiltrasyonu, dev hücreler…. Tularemi lefadeniti Granülomatöz tipte iltihap, lenfositten zengin hücre infiltrasyonu, dev hücreler…. 2004-2005 Zonguldak tularemi salgını Toplam olgu: 61 Anti-tüberküloz tedavi başlanan olgu: 5 Tbc tanısı: histopatolojik inceleme. Sporotrikozis Lenf bezleri hassas değil Sistemik semptom yok Öyküde çoğunlukla toprak, bitki teması var Piyojenik adenit Stafilokok Streptokok … Şankroid Lenfadenopati inguinal bölgede Primer genital ülser mevcut Riskli seksüel temas öyküsü var Lenfogranuloma venereum Lenfadenit yalnızca inguinal bölgede Riskli cinsel temas öyküsü Süpürasyon ve spontan fistül oluşumu sık Toplum kökenli bakteriyel pnömoni Toplum kökenli viral pnömoni İnhalasyon şarbonu Akciğer vebası Q ateşi Akciğer tüberkülozu Bruselloz Leptospiroz Endokardit Sıtma Q ateşi Tifo Meningokoksemi Veba Adenoviral keratokonjonktivit Kedi tırmığı hastalığı Herpes keratokonjonktiviti Sporotrikozis Sfiliz Tüberküloz Adenoviral keratokonjonktivit Genellikle bölgesel LAP yoktur Sistemik semptomlar yok Çoğunlukla hemorajiktir. Kedi tırmığı hastalığı Granülomatöz konjonktival nodül Lenf bezleri hassas değil ?? Sistemik semptomlar belirgin değil Herpes keratokonjonktiviti Streptekokal farenjit Enfeksiyöz mononükleoz Adenoviral enfeksiyon Difteri Tüberküloz lenfadenit Streptokoksal Farenjit Tularemi Penisilin tedavisine yanıt yok Rutin kültürde AGBHS yok Sisteinli besiyerinde F. tul arensis izolasyonu Erken dönemde seroloji yararsız PCR yararlı olabilir Streptokoksal farenjit Penisilin tedavisine iyi yanıt Rutin kültürde AGBHS izolasyonu Enfeksiyöz mononükleoz Çoğunlukla genç erişkinlerde Splenomegali genellikle eşlik eder. Difteri Çoğunlukla 15 yaşından küçüklerde Membran kaldırılınca kanar Dr. İpek AKMAN’ın izniyle Adenoviral enfeksiyon Çocuk ve genç erişkin Rinore mevcut.