Tanı ve Ayırıcı Tanı

advertisement
Dr. Güven ÇELEBİ
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi
Tıp Fakültesi
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim
Dalı
25 Eylül 2009, Edirne
†
Klinik tanımlama
Şüpheli olgu
‡ Olası olgu
‡ Kesin (doğrulanmış) olgu
‡
†
Laboratuar tanı yöntemleri
Kültür
‡ Serumda F. tularensis’e kaşı oluşan antikor arama
‡ Klinik örnekte F. tularensis antijeni arama
‡ PCR
‡
†
Rutin klinik uygulama pratiğinde tanı;
‡
Tularemi ile uyumlu klinik bulgular var,
Yüksek ateş,
ˆ Akut tonsilo farenjit
ˆ Penislin tedavisine yanıtsızlık
ˆ Bölgesel lenfadenopati
ˆ
‡
‡
Tularemi için riskli bir bölgede yaşam veya tularemi için
riskli bir temas öyküsü var,
Tek serum örneğinde artmış antikor
ˆ
MAT ile; ≥ 1:160
†
Bilimsel kriterlere göre tanı
CDC kriterleri
‡ WHO kriterleri
‡ T.C. sağlık Bakanlığı Kriterleri
‡
†
Tanı için laboratuar kriterleri
‡
Olası tanı
Tek serumda antikor pozitifliği
ˆ Klinik örnekte F. tularensis antijeni veya DNA’sı saptanması
ˆ
‡
Kesin tanı
Antikor titresinde dört kat artış (iki ayrı serum örneğinde)
ˆ Klinik örnek kültüründe F. tularensis’in izole edilmesi
ˆ
CDC web sitesi
WHO web sitesi
†
Klinik Tanımlama
‡
†
Tanı için laboratuar kriterleri
‡
‡
‡
†
Riskli bir temas sonrasında tularemi ile uyumlu klinik bulguların
ortaya çıkması
Tek serum örneğinde antikor pozitifliği (MAT yöntemiyle)
Çift serum örneğinde artmış antikor titresi (≥ 4 kat)
Klinik örnekten F. tularensis izolasyonu
Olgu sınıflaması
‡
‡
Olası olgu: Klinik tanımlama ile uyumlu olgu
Kesin olgu: En az bir laboratuar kriteri pozitif olgu
4
T.C. Sağlık Bakanlığı Bulaşıcı Hastalıklar Bildirim Rehberi, 200
†
Tek serum örneğinde artmış antikor
titresi tanı için güvenilir mi?
Yalancı pozitiflik !
‡ Çapraz reaksiyon !
‡ Geçirilmiş enfeksiyon !
‡
†
†
†
†
†
†
†
†
Şarbon
HIV
CMV
EBV
Tüberküloz
Riketsiyöz
Toksoplazmoz
Piyodermi (Stafilokok, strep
tokoksal)
†
†
†
†
†
†
†
Kedi tırmığı hastalığı
Veba
Lenfoma
Bruselloz
Hantavirüs
İnfluenza
Atipik pnömoni
†
Tularemi Klinik Formları
Ülseroglandüler
‡ Glandüler
‡ Oküloglandüler
‡ Orofaringeal,
‡ Pulmoner
‡ Tifoidal
‡
†
Ülseroglandüler tularemi
Ciltte ülser
‡ Bölgesel lenfadenopati
‡ Yüksek ateş
‡
Şarbon
† Orf
† Pasteurella enfeksiyonu
† Primer sifiliz
† Fare ısırığı ateşi
† Riketsiya çiçeği
† Sellülit
†
†
Şarbon
Primer lezyon ağrısız
‡ Siyak eskar
‡ Yaygın ödem
‡ Hayvan temas öyküsü
‡
† Orf
†
Orf
Etken poxviridea ailesinden
‡ Hayvan temas öyküsü
‡ Sulanan püstüler ve nodüler
lezyon
‡ Bölgesel lenfadenopati
olağan değil
‡ Kendiliğinden iyileşme
‡
†
Pasteurella multocida enfeksiyonu
†
Pasteurella multocida
Köpek veya kediyle temas
‡ Bölgesel ödem
‡ Bölgesel lenfadenopati % 30-40
‡
‡
†
Primer sifiliz
Genital bölgede ağrısız ülser
‡ Lenf bezleri genellikle hassas
değil
‡ VDRL testi pozitif
‡
†
Fare ısırığı ateşi
(Rat bite fever)
Spirillum minus
‡ Ateş ortaya çıktıktan 2-4 gü
n sonra el ayası, ayak tabanı
ve ekstremitelerde
makülopapüler döküntü.
‡
†
Riketsiya çiçeği
Başlangıçta ağrısız papül ve
siyah eskar
‡ 2-3 gün içinde makülopapüler
döküntü
‡ Lenf bezleri büyük, genellikle
hassas değil
‡
†
Tifüs
Pire ısırığı sonrası gelişir
‡ Sıklıkla tüm vücutta makülopapüler
döküntü
‡
†
Sellülit / fronkül
Stafilokok / streptokok
‡ Minör travma öyküsü
‡ Klinik görünüm
‡ Tedaviye yanıt
‡
†
†
†
†
†
†
†
†
†
Bubonik veba
Kedi tırmığı hastalığı (Bartonella hensela)
Tüberküloz lenfadenit
Sporotrikozis
Piyojenik adenit (Stafilokok, sterptekok)
Şankroid (H. ducrei)
Lenfogarnuloma venereum (C. tarchomatis)
Primer genital herpes
Sekonder sifiliz
†
Glandüler tularemi
Lenfadenopati
‡ Yüksek ateş
‡
‡
Giriş yerine işaret eden cilt / mukoza lezyonu yok
†
Bubonik Veba
Klinik seyir ciddi
‡ Fulminan seyir sık
‡
†
Kedi tırmığı hastalığı
Kedi tırmalama öyküsü
‡ Yavaş klinik seyir
‡
†
Tüberküloz lenfadenit
Genellikle servikal bölgede
‡ Lenf bezi hassas değil
‡ Lenf bezi büyümesi daha yava
ş
‡
‡
Türkiye’de
“tuberküloz lenfadenit”
şeklinde yanlış tanı alan
tularemi olguları nadir değil !
†
Tbc lenfadenit
‡
†
Granülomatöz tipte iltihap, lenfositten zengin
hücre infiltrasyonu, dev hücreler….
Tularemi lefadeniti
‡
Granülomatöz tipte iltihap, lenfositten zengin
hücre infiltrasyonu, dev hücreler….
†
2004-2005 Zonguldak tularemi salgını
Toplam olgu: 61
‡ Anti-tüberküloz tedavi başlanan olgu: 5
‡
‡
Tbc tanısı: histopatolojik inceleme.
†
Sporotrikozis
Lenf bezleri hassas değil
‡ Sistemik semptom yok
‡ Öyküde çoğunlukla toprak,
bitki teması var
‡
†
Piyojenik adenit
Stafilokok
‡ Streptokok
‡ …
‡
†
Şankroid
Lenfadenopati inguinal bölgede
‡ Primer genital ülser mevcut
‡ Riskli seksüel temas öyküsü var
‡
†
Lenfogranuloma venereum
Lenfadenit yalnızca inguinal bölgede
‡ Riskli cinsel temas öyküsü
‡ Süpürasyon ve spontan fistül oluşumu sık
‡
Toplum kökenli bakteriyel pnömoni
† Toplum kökenli viral pnömoni
† İnhalasyon şarbonu
† Akciğer vebası
† Q ateşi
† Akciğer tüberkülozu
†
Bruselloz
† Leptospiroz
† Endokardit
† Sıtma
† Q ateşi
† Tifo
† Meningokoksemi
† Veba
†
Adenoviral keratokonjonktivit
† Kedi tırmığı hastalığı
† Herpes keratokonjonktiviti
† Sporotrikozis
† Sfiliz
† Tüberküloz
†
†
Adenoviral keratokonjonktivit
Genellikle bölgesel LAP yoktur
‡ Sistemik semptomlar yok
‡ Çoğunlukla hemorajiktir.
‡
†
Kedi tırmığı hastalığı
Granülomatöz konjonktival nodül
‡ Lenf bezleri hassas değil ??
‡ Sistemik semptomlar belirgin değil
‡
†
Herpes keratokonjonktiviti
Streptekokal farenjit
† Enfeksiyöz mononükleoz
† Adenoviral enfeksiyon
† Difteri
† Tüberküloz lenfadenit
†
†
Streptokoksal Farenjit
†
Tularemi
‡
‡
‡
‡
‡
Penisilin tedavisine yanıt
yok
Rutin kültürde AGBHS
yok
Sisteinli besiyerinde F. tul
arensis izolasyonu
Erken dönemde seroloji
yararsız
PCR yararlı olabilir
†
Streptokoksal farenjit
‡
‡
Penisilin tedavisine iyi yanıt
Rutin kültürde AGBHS
izolasyonu
†
Enfeksiyöz mononükleoz
Çoğunlukla genç erişkinlerde
‡ Splenomegali genellikle eşlik eder.
‡
†
Difteri
Çoğunlukla 15 yaşından küçüklerde
‡ Membran kaldırılınca kanar
‡
Dr. İpek AKMAN’ın izniyle
†
Adenoviral enfeksiyon
Çocuk ve genç erişkin
‡ Rinore mevcut.
‡
Download