DOSYA: GASPIRALI VE KIRIM tepki veremedi. Rusya`nın attığı adım

advertisement
DOSYA: GASPIRALI VE KIRIM
tepki veremedi. Rusya’nın attığı
adım başarılı oldu. Ancak burada Kırım’ın işgaliyle olan fark
Rusya’nın doğrudan bir toprak kazanımının olmamasıdır.
Toprak kazanımını bugüne yani
Kırım’ın işgaline bırakmıştır.
Kırım’ın işgali süreci hem
Osetya’daki hamleleri içermekte hem de yeni bir adımı bizlere
sunmaktadır. Rusya önce bölgeye kendi askerini sokmadan
ya da resmi bir işgal yapmadan
“öz savunma güçleri” dediği ve
Kırım’da yaşayan Rusların oluşturduğunu ifade ettiği birliklerle
başlamış, Kırım meclisinden bir
referandum kararı çıkarmış ve
ardından da Kırım’ı ilhak ettiğini açıklamıştır. Putin Rusya’daki
ülkesindeki bütün dini ve etnik
grupların temsil edildiği bir topluluğun karşısında ilhak kararını
imzalamıştır. Burada açıkça bir
imparatorluk ya da “çarlık” ruhu
görülmektedir. Sarıklı Müslüman din adamlarının, papazların
ve hahamların yan yana oturduğu salonda yapılan bu seremoni
gerçekten bir şeylerin değiştirilmek istendiğine yada bir meydan okumanın varlığına delildir.
Son dönem siyasi tarihine bakıldığında toprak kazanımı, işgali
ve ilhakları görülmemektedir.
Rusya adeta uluslararası ilişkilerde ezber bozmuş ve Kırım’ı
bütün dünyanın gözleri önünde
topraklarına katmıştır. Hatta öyle
ki, nükleer silahlarından vazgeçen ülkelerin toprak bütünlüğünün korunması ilkesi üzerine
1994 yılında “Budapeşte Mutabakatı” adıyla bilinen bir anlaşma Ukrayna, ABD, Rusya ve
İngiltere tarafından imzalanmış,
Ukrayna nükleer silahlarından
vazgeçmiştir. Yani Ukrayna’nın
toprak bütünlüğü aslında bu ülkelerin garantörlüğü altındadır.
Ancak hiç bir ülke bu anlaşma
doğrultusunda hareket etmeyi
40 | Gökkubbe | Sayı:2 | Yıl:1
de göze alamamıştır. Bazı ülke bölgesini de sınırlarına katmaya
sözcüleri de bu anlaşmanın bir hazırlanmaktadır.
niyet beyanı olduğunu ve bağKırım’ın
İşgali’nde
layıcı olmadığını dahi ifade etRusya’nın
Diğer
Meselemişlerdir. Batı’nın duruşuna bir
leri
örnekte budur.
Rusya’nın “çarlık ülküsü”
Zaman
zaman
yapılan
diyebileceğimiz
ve müesses
ve Kırım’ın bir şekilde tekrar
Ukrayna’ya verilebileceği ya da dünya düzenine karşı önementegrasyonun sağlanamaya- li bir darbe olarak nitelediğicağı tezlerini en son Kremlin miz işgal hareketinin diğer bazı
Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov, sebeplerinden de bahsetmek
Kırım’ın Rusya’dan ayrılmasının gerekir. Rusya’nın Kırım’da
söz konusu dahi olamayacağı- Sivastopol’de bulunan askeri
nı ifade etmesiyle bir kere daha varlığı Karadeniz’e etki ve tarihi
çürütmüştür. Rusya Kırım’dan sıcak denizlere inme stratejisinin
çıkmayı
düşünmemektedir. merkezidir. Rusya dünya üzeHatta Kırım’ın Kerç limanı ile rinde bir güç dengesi olabilmek
Rusya’nın Krasnodar bölgesin- için bu bölgede hiç bir şüphe bıdeki Kavkaz limanını birbirine rakmayan bir hakimiyete ihtiyaç
bağlayacak bir köprü yapılacağı duyuyordu. Yani Ukrayna’dan
Yanukoviç ve Medvedev tara- kiralanan bir üsse değil istediği
fından ifade edilmiştir. Bu köp- gibi genişletebileceği ve istediği
rünün 2 milyar dolar civarında donanımı taşıyabileceği bir üsse
bir maliyetinin olacağı tahmin ihtiyacı vardı. İşgalle birlikte artık
edilmektedir. Rusya’nın bu ma- Rusya bölgede askeri varlığını
liyeti göze alması ve Kırım’da bu garanti altına almıştır. Ayrıca Sukadar net bir duruş gösterme- riye’deki gelişmelerle Rusya’nın
si olayın sadece ekonomik ve Suriye’den Akdeniz’e açılan
jeopolitik sebepleri olmadığını gücünü tehdit etmesi ihtimaline
göstermektedir. Rusya açık- karşı da Karadeniz kuvvetlerinin
ça mevcut dünya düzenine bir güçlendirilmesi elzemdi. Rusya
meydan okuma yapmaktadır. bunun yanısıra Kırım’daki Rus
Bu meydan okumaya ABD ve nüfusunu da korumayı da heAvrupa’dan sert bir tepki gel- deflemekteydi. Ayrıca Ukrayna
memesi daha doğrusu bir yaptı- üzerinde etkisini artırarak Kırım uygulanamaması da – eko- rım olaylarının başlangıcındaki
nomik yaptırım adına bazı he- Avrupa ile Ukrayna’nın entegsapların dondurulması hariç ki rasyonu ve enerji hatlarında
Rusya’ya fazla zarar vermeye- Avrupa’nın üstünlük elde etmesi
ceği bellidir – artık imparatorlu- ihtimalini de bu şekilde engelleğun tepesinde sadece ABD’nin miş oldu. Rusya Avrupa’nın doolmadığını gelecekte ulusla- ğuya doğru yaptığı hamlelerin
rarası düzeni sadece ABD’nin önünü kesti. Burada Avrupa’ya
şekillendirmeyeceğini bize gös- da kendi eski coğrafyasında
termektedir. Rusya Ukrayna’nın atacağı adımlarda daha dikkatli
doğu bölgelerinde de Kırım’da- olması için sert bir uyarı vermiş
kine benzer “öz savunma oldu. Putin’in ilhak metnini imgüçleri”nin desteklemektedir. zalarken Kosova meselesini dile
Ayrıca Moldova’da bulunan ve getirmesi de burada rövanş altek taraflı olarak bağımsızlığını dığını da göstermektedir. Açıkilan etmiş olan Transdinyester ça “Kosova için oluyor da Kırım
Download