MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ Dünya Ekonomisi “2. Büyük Moderasyon” ile İstikrarlı Büyüme Dönemine mi Giriyor? Büyük Buhran’dan bu yana görülen en büyük ekonomik krizin üzerinden beş yıl geçmesiyle ABD ve diğer gelişmiş ekonomilerde istikrarlı büyüme eğilimi başlamış görülüyor. Bloomberg tarafından IMF verileri kullanılarak yapılan hesaplamalara göre, büyüme oranları arasındaki standart sapma 2007’den bu yana en düşük seviyesinde, ondan önceki 20 yıla göre (1987’ye göre) yarı yarıya inmiş durumda. İstihdamdaki sapma da 2009’da %1,7 seviyesindeyken, bu sene %0,1’e indi. Ayrıca, türev piyasalardan yola çıkarak hesaplanan geleceğe yönelik risk algısı da hemen hemen son 7 yılın en düşük düzeyinde. Bu nedenle, 2. bir “Büyük Moderasyon” döneminin başlıyor olabileceği düşünülüyor. “Büyük Moderasyon” ifadesini ilk kez Harvard Üniversitesi’nden Prof. James Stock ve Princeton Üniversitesi’nden Prof. Mark Watson, “İş Döngüleri Değişti mi ve Neden?” başlıklı makalelerinde, krizden önceye denk gelen 15 yıllık dönem için kullandılar. Daha sonra önemli ekonomi yöneticileri tarafından da bu ifade kullanıldı. Makalenin yazarları, ABD’nin ekonomik faaliyetlerindeki dalgalanmanın düştüğüne dair güçlü sonuçlara ulaşmıştı. Makalede, bu düşüşün %10-25’inin enflasyondaki büyük inişten kaynaklandığı belirtilmişti. Krizden önce yazılan makale, 15 yıllık dönemin bir ekonomik türbülans öncesindeki bir ara dönem olabileceğini başarıyla öngörmüştü. G7 ekonomileri için, son dört yıllık ortalama büyüme hızındaki standart sapma 2010’da %3 ve 1987-2007 döneminde %0,8 düzeyindeyken, bu yıl %0,4’e inmesi bekleniyor. Bu bakımdan, 2014’te hisse senetlerinin tahvillere göre daha avantajlı olabileceği, tüketim harcamalarının da canlanabileceği öngörülüyor. Büyüme oranları beklendiği şekilde yükselirse, faiz oranlarının da artacağı, halihazırda çok yüksek olan tahvil talebinin buna paralel olarak gerileyeceği ve hisse senetlerine talebin artacağı belirtiliyor. Ekonomi politikalarının günümüzde büyümeyi ve enflasyonu istikrara kavuşturabilmek için daha fazla araca sahip olduğu belirtiliyor. Yapılan yorumlarda, özellikle küçük şoklara karşı artık daha etkin politikalar üretilebildiği, fakat asıl meselenin büyük şokların ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması olduğu ifade ediliyor. Ayrıca, hizmet sektörünün payının artmasına bağlı olarak ekonomilerin talebe karşı duyarlılığının azaldığına, arz zincirleri ve stok yönetimi ile verimliliğin artırılmasının da imalat sanayiindeki değişkenliği azalttığına dikkat çekiliyor. Goldman Sachs ise, ekonomik büyümedeki dalgalanmaların hafiflemesinde, bankaların ve tüketicilerin borçlarının daha sıkı şekilde düzenlenmesinin etkili olduğunu düşünüyor. Örneğin, Avrupa Merkez Bankası verilerine göre, Avro Bölgesinde firmalara ve hanehalklarına verilen krediler 2014 Mart ayında önceki yılın aynı ayına göre %2,2 azaldı. Diğer taraftan, büyüme hala olması gerekenin altında bulunuyor. Yapılan bir yorumda, henüz istikrarlı büyüme eğiliminin başladığını söylemek için çok erken olduğu, pek çok ülkede enflasyonun hala hedefin altında bulunduğu, hatta deflasyon riskinin olduğu, çoğu ekonominin hala 2007’deki düzeyini yakalayamadığı, ABD’de istihdamdaki kayıpların daha ancak 2014 Mart ayında kapatılabildiği belirtiliyor. Bu yorumda, son dönemde büyüme oranlarındaki değişkenlik azalsa da büyümenin seviyesinin düşük olduğu, 1990’larda %2,6 büyüyen G-7 ekonomilerinin 2000’lerde %2,2, 2009’dan bu yana ise %1,9 büyüdüğü hatırlatılıyor. Bu bakımdan, istikrarlı büyüme konusunda karamsar bakış açıları da devam ediyor. [email protected] | www.evrim.com MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ Ayrıca, toparlanma dönemlerinde yatırımcıların fazla iyimserliğe kapılıp aşırı risk alma eğilimine girmesi halinde ekonomi tekrar yön değiştirebilir. Bilindiği gibi, risk düşük olunca yatırımcılardaki riski göz ardı etme eğilimi artmaktadır. 2014 Nisan ayında İngiltere’de gayrimenkul fiyatlarının %10,9 yükselmesi, ayrıca ABD’de teknoloji hisselerine ve çok riskli (“junk”) tahvillere talebin sıçraması bu yöndeki kaygıları artırıyor. JPMorgan Chase’den yapılan bir yorumda ise, “2. Büyük Moderasyon”un da uzun soluklu olmayabileceği, 2014’ün sonlarına doğru enflasyondaki yükselişin etkisinin büyümedeki kazançların önüne geçebileceği, dalgalanmaların da tekrar artabileceği belirtiliyor. İyimser bakış açısıyla yapılan bir yorumda ise kademeli iyileşme sürecinin istihdamda ve yatırımlarda kalıcı artış sağlayacağı düşüncesi belirtiliyor. Enflasyon düşük olduğu için genişleyici para politikaları uygulanabileceği ve ekonomide aşırı ısınma riskinin düşük olduğu ifade ediliyor. Haberin tamamına erişmek için tıklayınız. Kaynak:Bloomberg, IMF Saygılarımızla,Best Regards Evrim Haberleri; Gümrük mevzuatı, Dış Ticaret, Lojistik, muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü profesyonel anlamda yayınlanan Kanun,Yönetmelik,Tebliğ,Genelge,Tasarruflu yazı, mevzuat taslakları en hızlı şekilde yayınlanmakta ve bilgileri sunulmaktadır. Yayınlanan Gümrük ,Dış Ticaret, Haberler ile ilgili bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi verme amacını taşımaktadır. Yayınlanan Bilgileri konusuna hakim profesyonel bir Gümrük Müşavirine, Mevzuat Danışmanına, başvurmanız tavsiye edilir. Bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır. Evrim Yazılım ve Danışmanlık. [email protected] | www.evrim.com