Slayt 1

ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER
MERYEM UZUNÇAKMAK
ELEMENT
Kimyasal çözümlemeyle ayrıştırılamayan veya bireşim yoluyla elde
edilemeyen maddeye Element denir.
Elementler aynı cins atomlardan meydana gelen saf maddelerdir.
ELEMENTLERİN ÖZELLİKLERİ
1) Elementler fiziksel ve kimyasal yollarla kendisinden daha basit
maddelere
ayrıştırılmazlar.
2) Elementlerin en küçük yapı taşları atomdur.
3) Elementler sembollerle gösterilir.
4) Elementler saf maddelerdir.
5) Elementleri öz kütleleri ve erime, kaynama noktaları sabittir.
MEYEM UZUNÇAKMAK
6) Sabit öz kütleleri vardır.
7) Canlı organizmaların,kendilerine gereken maddeleri hangi oranda
alacağı evrim ile belirlenmiştir.
Aynı şekilde yararsız olan yabancı maddelere karşı direnç de
gelişim
sürecinde kazanılmıştır. Bu direncin seviyesi,
çevrelerindeki element çokluğu ile ilgilidir. Başka bir ifade ile, canlılar
gerekli ve gereksiz elementlerle iç içe yaşar. Ama evrimsel birikimleri
ile metabolizmaları yaşamsal ayrımı gerçekleştirir. Elementlerin
birbirleri ile birleştiklerinde bize garip gelen özellikleri vardır. Hem
oksijen hem de Hidrojen ateşe karşı duyarlıdır. Oksijenin bizzat kendisi
yanıcı değildir,sadece başka maddelerin yanmasını kolaylaştırır.
MERYEM UZUNÇAKMAK
Hidrojen gaz halinde iken son derece yanıcıdır. Ama bir ar Aya
geldiklerinde ortaya çıkan özellik tam tersidir. Ayrı ayrı yanma
olayını tetikleyen bu iki element uygun oranda birleştiklerinde ateşi
söndürür.
Sodyum kararsız bir Elementtir. klor ise oldukça toksiktir. Yani
bünyede zehirlenme etkisi yapar. Su içerisine az miktarda bile saf
Sodyum atılırsa kuvvetli bir patlama olur. Klor az yoğunlukta
kullanılır ise Mikroorganizmaları yok eder. Ama yoğunluğun artması
bizim için çok tehlikelidir.
MERYEM UZUNÇAKMAK
Nitekim Yüzme havuzlarına mikrop öldürücü olarak atılan klor çok
seyreltilmiş haldedir. Buna rağmen onun varlığını hissederiz. Ayrı
ayrı bize zararlı olan bu iki element bir araya gelince ilginç bir
oluşum gerçekleşir.Sodyum klorür. Yani yemeklerimize kattığımız
sofra tuzu. Bir element doğal yollardan bünyemize girmiyorsa ona
karşı direnç sistemimiz yoktur. Şöyle de ifade edebiliriz:Yaşantımız
için doğrudan veya dolaylı ilgisi olmayan maddeler bizim için
zararlıdır. Örneğin; kurşun insan açısından zehirlidir.
Zira onu zararsız hale getirecek savunmamız yoktur. Cıva ve
plütonyum da böyledir.
MERYEM UZUNÇAKMAK
ELEMENTLERİN SINIFLANDIRILMASI
Elementler kimyasal özellikleri bakımından üçe ayrılır. Metaller
Ametaller Soy gazlar .
METALLER
Tabiatta atomik halde bulunur.
Genellikle yüzeyi parlak görünüşlüdür.
Levha ve tel haline getirilebilir.
Isı ve Elektrik akımını iletir.
Oda sıcaklığında hepsi katıdır.
MERYEM UZUNÇAKMAK
AMETALLER
Yüzeyleri parlak görünüşlü değil, mattır.
Genellikle erime noktası düşüktür.
Katı olan ametaller tel ve levha hâline getirilemez. Kırılgandır.
Tabiatta oda sıcaklığında üç halde de bulunur.
( Klor gaz, brom Sıvı, iyot katıdır. )
elektrik akımını iletmez. ( Karbonun bir allotropu olan grafit hariç )
SOY GAZLAR
He, Ne, Ar, Kr, Xe, Rn Elementleri soy gazdır.
Soy Gazlar son yörüngesinde maksimum sayıda elektron
bulundurur. Bu s ayı Helyum için 2, diğer beş soy gaz için 8 dir.
Soy gazlar nötr atomlar olarak kalmayı tercih ederler.
MERYEM UZUNÇAKMAK
ELEMENTLERİN SİMGELERİ
Element simgesi, her elemente ait bir ya da iki harften oluşan
simgelerin, uluslararası geçerliliği vardır. Çok az sayıda elementin
bilindiği zamanlarda, Elementler, Plato’nun Eski Yunanlıların
kullandığı toprak – hava – su ve ateş sembollerinden yaptığı
uyarlamalarla simgeleniyordu. Daha sonra yeni elementler
keşfedildikçe, tüm elementlerin eninde sonunda ” altın “a
dönüşeceği düşüncesinden yola çıkan simyacılar tarafından, Güneş
( Altın ) merkezli sistemdeki her gezegenin adı, bir elemente verildi.
O dönemde bilinen elementlerin bazılarının ” simya ” sembolleri
kullanılıyordu.
MERYEM UZUNÇAKMAK
BİLEŞİKLER
Bileşik iki ya da daha fazla cinste atomun bir araya gelerek
oluşturduğu saf modellere denir. Bileşiklerin en küçük yapı taşı
moleküllerdir.
BİLEŞİKLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ
•Bileşiklerin çoğu moleküler yapıdadır. Ama tuz gibileri atomik
yapıdadır.
•Bileşikler belirli fomüllerle ifade edilirler.
•Bileşikleri asitler, bazlar, oksitler, tuzlar olarak sınıflandırılır.
•Bileşikler oluştukları element atomlarının özeliğini taşımazlar.
MERYEM UZUNÇAKMAK
•Homojendirler.
•Belirli erime ve kaynama noktaları vardır.
BİLEŞİKLE KARIŞIMIN FARKI
Bileşikler belirli sayıda element atomunun kimyasal bir bağ ile
bağlanmasıyla oluşur. Ancak karışımın belirli bir formülü
yoktur. Bileşikleri oluşturan elementler bir araya gelerek kendi
özelliklerini kaybederler, fakat karışımları oluşturan maddeler
kendi özelliklerini kaybetmezler.
MERYEM UZUNÇAKMAK
BAZI BİLEŞİKLERİN FORMÜLLERi
Tuz:NaCl
Kalsiyum karbonat: CaCO3
Baryum sülfat: BaSO4
Karbonat: CO3
Nitrat: NO3
Hidrojen klorür: HCl
Kükürt dioksit: SO2
Karbondioksit: CO2
Glikoz: C6H12O6
Amonyak: NH3
MERYEM UZUNÇAKMAK
ELEMENT
MERYEM UZUNÇAKMAK
BİLEŞİK