IMM B - TBMM

*.I.M.M.
B: X7
iıee kısmına mutla'ka müessir olması gereken
tona. ve diğer şahadetlerin hiç dinlenilmemiş ve
zapta geçirilmemiş olduğu (hissini veren bir
kayıtsızlıkla ihmal edilmesi ve dikkate alınma­
mış olması şayanı teessür ve teessüf >olmakla
'beraber aynı zamanda raporu mutlak surette
mUûl kılan belli başlı sebeplerden birisidir.
3. Hâdiseye muh'bir olarak ismi karıştırı­
lan ve aslında 'bizim kanaatimizce bu hâdisenin
adalet huzuruna çıkarılması için vicdanından
aldığı emirle ye büyük bir dürüstlükle hareket
eden ve bu satışa muvafakat etmiyeceği için vazi­
fesinden uzaklaştırılan Turan Çakın Dış Ticaret
Dairesindeki vazifesinden resmen 1 Haziran 1961
ve fiilen 24 Mayıs 1961 tarihinde ayrılmış ve bir
daha avdet etmemiş olduğu halde raporda, mesmuımuz olduğu gibi, bu tahkikata konu teşkil eden
ve Temmuz 1961 ayı ilk haftası sonunda ilk ya­
zışmaları başlayıp Eylül haftasında nihayetlenen arpa satışında vazife başında bulunduğu­
nun sarahatle beyan edilmesi tamamiyle haki­
kate muhaliftir. 'Bu derecede ağır 'bir maddî
hata ile malûl olan bu raporum hâdiseye ne
'kadar bigâne 'bir tarzda tanzim edilmiş oldu­
ğu bu vakıa ile de sabittir. Nitekim Turan Çakum, Baydur'un vâki tasarrufu
karşısında
Devlet Şûrasına dâva açmış ve bu dâvayı kaza­
narak Bay dur'un (haksızlığını ilâmla ortaya
koymuştur.
4. Hâdisede suçlu durumda bulunması ge­
reken 'bâzı şahitlerin ifadelerine körü fcörüne
ittı'ba eyleyen ve 'bunları bir sübut delili olarak
kullanan Tahkik Heyeti (muhalefet şer*hi ver­
miş olan sayın komisyon başkanı hariçtir.) ar­
palardan bir kısmım esleha 'borçlarımıza mah­
suben satmış olmanın bir mazereti olarak Av­
rupa'da mavi küf hastalığının zuhur ettiğini ve
!
bundan dolayı tütünlerimizin kıymet kazanaraik ihracının kolaylaştığını ve buna mukabil
•arpalarımızın ihracı zfor maddelerden 'biri ha­
line .geldiğini bir kanaat olarak izhar etmekte­
dir.
Raporun netice kısmında bir noktai nazar
olarak dermeyan edilen bu kanaat son dereciasılsız, 'bilgi ve tetkikten uzak bir mahiyet ta­
şımakta olup tamamen yanlıştır.
Çünlü, arpaların satışına tevessül edildiği
6.7.1962
0:1
tarihten bir buçuk ay sonra Türkiye'de tütün
mevzuunda en ileri otoriteleri temsil eden ve
(Ticaret Bakanlığı, Tekel Genel Müdürlüğü,
Türkiye Tütüncüler Federasyonu ve Türkiye
Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği temsilcileri­
nin iştiraki ile 8 ilâ 16 Ağustos 1961 tarihinde
yapılan 1961 - 1962 tütün ihracat yılma hazır­
lık çalışmaları sonunda tanzim olunan raporda)
tüccar ve Tekel idaresi eski yıllar stokları ola­
rak 43 165 ton tütün bulunduğu tebarüz ettiril­
dikten sonra bu tütünlerin tasfiye çaresi ola­
rak aynen şu hususlar zikredilmektedir: Müsa­
adenizle aynen rapordan okuyorum :
Ekseriyetle Tekel idaresi malı olan ve bu­
günkü şartlar altında serbest rekabet piyasala­
rına ihracı imkânsız görülen 43 165 tonluk eski
stokların aşağıda tes'bit olunan yollardan tas­
fiyeleri cihetine gidilmesi uygun mütalâa edil­
mektedir :
Eski tütünlerin İngiliz Borçları Tasfiye An­
laşmasından istifade ettirilmesi :
Malûmdur ki, 9 Aralık 1960 tarihli ingiliz
Borçlarını Tasfiye Anlaşmasında 1958 ve daha
eski yıllar mahsulü tütünler (1958 mansulü
Amerikan Gradlar hariç) karşılık olarak kabul
edilmiş ve Anlaşma müddeti 1 Haziran 1961 ta­
rihinden itibaren 6 ay uzatılmıştır.
Aradan zaman geçip 1960 -1961 ihracat mev­
simi kapanmış ve 1959 mahsulü bakiye tütünler
de stoka intikal etmiş bulunduğundan, mezkûr
anlaşma müddetinin 1961 - 1962 ihracat mevsi­
mi sonuna, yani 31 Mayıs 1962 tarihine kadar
temdidedilmesi ve 1958 yılı mahsulü bakiye
Amerikan Grand'lar ile, 1959 mahsulü B. ve Ka^a nevi tütünlerin dahi bu Anlaşmadan fayda­
landırılması tasfiyeye hizmet edecektir.
Ticaret Bakanlığı
Dış Ticaret D. Tütün
Mütehassısı
Osman Zihni Besen
— 3Q£' -
Tekel Genel
Müdürlüğünden
Ticaret Gr. Müdürü
Hakkı Himran
Y. T. işletme ve Bakım
Şb. Müdürü
Feridun Pekcan
Y. T. Alım Şb. Md.
Muavini
Semih Erel