meme hastalıkları

advertisement
MEME HASTALIKLARI
Yrd. Doç. Dr. Ömer USLUKAYA
TANIM

Klinik ve radyolojik olarak tesbit
edilen memenin normal dışı çeşitli
hastlalıklarıdır.
Meme Hastalıkları

Benign Meme Hastalıkları
• Konjenital Meme Hastalıkları (Amastie,
Polymastie, Polythelia)
• Akkiz Meme Hastalıkları




Enfeksiyöz Meme Hastalıkları
Travmatik Meme Hastalıkları
Benign Meme Tümörleri
Malign Meme Hastalıkları (MemeCa)
Konjenital Meme Hastalıkları





Athelia: Meme başının olmaması
Polythelia: Bir memede birden fazla meme
başı
Amastia: Memenin tek veya çift taraflı
yokluğu
Polymastia : Memenin 2 den fazla olması.
En sık koltuk altından başlayıp, göbeğin
yanından geçerek ingüinal kanala kadar
uzanan süt çizgisi boyunca herhangi bir
yerde meme dokusu=
Aberran= Aksesuar meme
MEMENİN İNFLAMATUAR VE
İNFEKSİYÖZ HASTALIKLARI

Bakteriyel Enfeksiyon.
• Staf. Aureus ve Streptokokal organizmalar
izole edilmektedir.

Apse
• laktasyonla ilgilidir
Geniş spektrumlu antibiotik başlangıç
tedavisi olarak başlanmalı,
Derin bir apse oluşumu mevcut ise küçük
bir insizyonla cerrahi drenaj
Mastit




Meme dokusunun büyük çoğunu tutan jeneralize bir
selülit durumdur.
Deride eritem, ağrı ve palpasyonda duyarlılık
En sık görülen ise laktasyonel mastittir
• sağılmamış süt, obstrüksiyon ve sekonder
bakteriyel infeksiyon
Tedavi
• sütün boşaltılaması,
• lokal sıcak ya da soğuk tatbiki
• antibiotikler ile desteklenebilir.
Granülomatöz Mastit: Genellikle sebebi
bilinmez, idiyopatikdir.
 Gebelikte veya yüksek prolaktin
düzeyi olan kadınlarda veya
 Sistemik granülomatöz bir hastalığın
memede ki göstergesi
 Bazen kitle ile beraber abse ve akıntı
yapan sinüsler görülür.
MEME AĞRISI (MASTALJİ)
2 Tipi vardır:
1-Siklik ağrı
2-Nonsiklik ağrı
Siklik ağrı: Ensık karşılaşılanıdır.
 Meme polikliniklerinin önemli bir hasta
grubunu oluşturur.
 Adet öncesi başlar adetle birlikte kaybolur.
 1-15 gün sürebilir.
 Genellikle 5 gün orta veya şiddetli
seviyede hissedilir.

Nonsiklik ağrı:
 Çoğu idiopatiktir.
 Mensturel siklusla ilgisi olmamasıyla
siklik ağrıdan ayrılır.
 Sıklıkla tek taraflı ve iyi lokalize
edilir.
 Ani başlayan yanıcı ve batıcı ağrı
olarak tarif edilir.
 Çoğunlukla 40 yaş üzerinde görülür.
MEME BAŞI AKINTISI
2 TİPİ VARDIR:
 1-Fizyolojik
 2-Patolojik
Fizyolojik: Sıklıkla bilateraldir.Birçok
kanaldan sıkmakla gelir.Seröz
vasıftadır. Hehangi bir tetkike gerek
yoktur.Genellikle altta bir meme
patolojisi bulunmaz.
Patolojik: Sıklıkla tek taraflıdır.Spontan aralıklı
tek tarafa lokalize akıntıdır.Kanlı, seröz,
seroanginöz olabilir.
SPONTAN
TEK TARAFLI
TEK DUKTUS KAYNAKLI
KANLI
MALİGN




Spontan tek kanal akıntısı olan
hastalarda aşağıdaki bulgulardan biri
varsa cerrahi girişim gerekir:
1-Kanlı akıntı varsa
2-Akıntı devamlı ise(Haftada 2 fazla)
3-Kitle ile birlikte ise
4-40 yaşın üstündeki bir kadında
yeni oluşmuş koyu yapışkan akıntı
değilse.
GALAKTORE: Süt kıvamında her iki
memeden ve multıple duktuslardan
olan akıntıdır.
JİNEKOMASTİ: Erkek memesinin hem
glandüler hem de stromal
elemanlarının hiperplazisi ve
hipertrofisi sonunda büyümesinden
kaynaklanır.

Yüzeyel ve Derin Mikozlar.
• Nadir
• en sık blastomikoz ve sporotrikozis
• Bulaşma çoğunlukla emme sırasında

Hidradenitis suppurativa.
• çok nadir
• geniş sebase bezlerden köken almaktadır
• Kronik aknesi olanlar meğillidir.

Mondor Hastalığı.
• Göğüs ön duvarı ve memenin yüzeyel venlerinin
tromboflebitidir.
• İpe benzer yapısı olan tromboze bir ven saptanır.
• Nedeni bilinmemektedir.
• Eksizyonel biyopsi endikasyonu vardır
• Tedavide salisilat ve sıcak tatbiki
BENİGN LEZYONLAR


Nonproliferatif Lezyonlar
Fibrokistik Değişiklik.
Klinik muayenede memede palpe edilen
belirgin nodülaritenin bulunması,
mensturasyon ile bu kitlelerde küçülme,
büyüme ve yer değiştirme gibi değişiklikler
oluşması ve beraberinde memede ağrı ve
hassasiyetin bulunması FKD olarak
değerlendirilir.


FKD bir hastalıktan çok memenin
hormonal değişikliklere verdiği artmış
fizyolojik yanıt şeklinde kendini
gösteren çeşitli benign histopatolojik
değişikliklerdir.
Kistler:
• Memede en sık karşılaşılan histolojik
değişikliklerdir.
KİSTLERDE CERRAHİ TEDAVİ
ENDİKASYONLARI





3 cm den büyük kist varsa
Rekürren kist varlığında
Duvar düzensizliği olan kist,
Aspirasyonda kanlı sıvı gelmesi
Ailede Meme Ca öyküsü olması
LOKALİZE SKLEROZAN
LEZYONLAR

Sklerozan Adenozis.
• İnvazif meme karsinomunu taklit eder.
• Lezyon herzaman küme yapan
mikrokalsifikasyon odakları içerir.
• Kanser riski hafifce artmıştır.

Radial Skar ve Kompleks Skar.
• klinik ve histolojik olarak kansere benzer.
• Kanser riski artmıştır.

Duktal Ektazi.
• Meme başı akıntısı sıktır.
• Perimenapozal

Yağ Nekrozu.
• Travmaya sekonder
• klinik ve radyolojik olarak skiro ve inflamatuar
karsinoma ile karıştırılabilir
• Mamografik görüntüsü benign olup
karakteristiktir.
• Kanser riski yoktur.
MEMENİN BENİGN VE MALİGN
TÜMÖRLERİ
BENİGN TÜMÖRLER






Fibroadenom (en sık )
Fibroadenolipom (Hamartom )
Lipom
Papillom ve Papillomatozis
Sistosarkoma Filloides
Diğer nadir tümörler:Leiomyom,
kondrom, nörofibrom, anjiom,
myoblastom(Granüler hücreli tümör)
FİBROADENOM



Memenin en sık benign tümörüdür
Hem stromal hemde epitelyal
komponentin gelişimi ile karakterli miks
tümörlerdir.
Her zaman olabilir, fakat reprodüktif
çağda ve 30 yaş öncesinde sıktır
• Genç kadında palpabl kitle, yaşlı da
mammografide yoğunluk artışı

Karsinom riski çok az, ancak proliferatif
lezyonlar eşlik ediyor veya aile öyküsü var
ise risk artar




Makroskopi; keskin sınırlı, kolay
çıkartılabilen, elastik kıvamlı küresel nodül
şeklindedir
Kesitleri gri-beyaz ve yarık şeklinde
boşluklar içerir
Epiteli hormona duyarlıdır, laktasyonel
değişikliklere bağlı artış ve inflamasyon
maligniteyi taklit etmesine neden olur
Mammografide makrokalsifikasyonlar oç
FİBROADENOLİPOM (HAMARTOM)






Nadir (%1,6 oranında gözlenir.)
Psodokapsül (bağ dokuya ait kapsül
yok )
Normal meme parankimine ait
elementler içerir.
Premalign lezyon değildir.
LİPOM
Orta yaş grubundaki kadınlarda,
Semptom vermeyen mobil lezyonlar
BENİGN EPİTELYAL TÜMÖRLER






BÜYÜK DUKTUS PAPİLLOMU
Laktiferöz duktus ve sinüslerden köken alır
ve çoğu soliterdir
%80 hastada kanlı, seröz meme başı
akıntısı vardır
Palpabl kitle veya dansite artışı şeklindedir
Soliter intraduktal papillomlar benigndir,
papiller Ca prekürsörü değildir
Küçük duktus papillomları ise CA gelişiminde
büyük riske sahiptir
MEME BAŞI ADENOMU VE
FLORİD PAPİLLOMATOZİS



Meme başının tümörünü ve duktus
epitelinin adenozisisini tanımlar
%16 vakada Ca eşlik eder veya
sonrasında gelişir
İntraduktal papillomdan ayırt
edilmelidir.
PAPİLLOM VE
PAPİLLOMATOZİS






Benign fibroepitelyal tümör,
Duktal epitelin papiller
proliferasyonu,
Meme tümörlerinin % 1-1.5
Kanlı meme akıntısı ve ele gelen
kitle,
Memebaşı akıntısının %80’inde
papillom,
Kanlı memebaşı akıntısında %25’den
daha az papiller karsinom,


Galaktografi’de; dolma defekti veya
duktus obstrüksiyonu
Galaktografik olarak benign-malign
ayırımı yapılamaz.Şüpheli segmentin
eksizyonu gerekir.
FİLLOİDES TÜMÖR





İntralobüler stromadan köken alan bifazik
tümördür
Her yaşta olabilir ise de 5-6. Dekadda sıktır
Çoğu düşük gradeli tümörlerdir, rekürrens
ve metastazları olabilir
Yüksek gradeli olanlar agresiv seyredebilir,
1/3 vakada hematojen metastaz olabilir
Sistosarkoma filloides olarakta anılır, fakat
bunların çoğu benigndir
Meme-ca tipleri



Non-infiltratif Meme-Ca (in-situ
meme kanserleri): DCIS ve LCIS
İnfiltratif (İnvaziv) Meme-Ca
Diğer tip meme kanserleri (Lenfoma,
sarkoma, metastatik kanserler vb.)
DUCTAL CARCİNOMA IN-SİTU (DCIS)





DCIS tüm meme kanserlerinin % 0.8-5’ ini
oluşturur.
Mammografik taramalarda tesbit edilen
kanserlerin % 15-25’ i DCIS’ dir.
Tümör hücresi bazal membranı aşmamıştır,
duktus boyunca ve intraduktal olarak
yayılır,.
Mammografide karakteristik olarak
pleomorfik küme yapan
mikrokalsifikasyonlar saptanabilir
V, X, Y ve Z harfleri şeklinde dallanmış
mikrokalsifikasyonlar olabilir.
DCIS – LCIS

Ductal carcinoma in-situ (DCIS)
• Solid tip
• Comedo tip
• Cribriform tip
• Papiller veya micropapiller tip
• Clinging tip veya yapışkan tip

Lobuler carcinoma in-situ (LCIS)
Lobular Carcinoma In-Situ
(LCIS)




Tüm meme kanserlerinin % 1-6 sı,
noninvaziv meme kanserlerinin % 30 unu
oluşturur.
Sıklıkla multifokal veya bilateraldir
LCIS hastaların infilratif lobuler kansere
dönüşme riski 10 kat yüksektir
İnfiltratif lobuler karsinoma açısından
yakın izlem veya profilaktik cerrahi
açısından değerlendirilir
İnfiltratif Lobüler-Ca




İnfiltratif duktal karsinomlara göre 2 kat daha
fazla bilateraldir (% 20 oranında bilateral)
Mammografide sınırları net olmayan asimetrik
dansiteler şeklinde görülür
Parankimal distorsiyon veya düzensiz sınırlı
tümöral kitle şeklinde olabilir.
Bazen mammografik olarak hiçbir bulgu
saptanamayabilir.
İnfiltratif (invaziv) lobuler-Ca
Histolojik alt tiplendirme
Solid tip lobuler-Ca
 Klasik tip lobuler-Ca
 Alveoler tip lobuler-Ca
 Mixt tip lobuler-Ca
 Pleomorfik tip lobuler-Ca
(İndigo file nukleuslu lobuler-Ca)

İnfiltratif duktal-Ca





İnfiltratif duktal karsinom makroskopik görünümüne
göre genel olarak stellat ve sınırlı tip olarak ikiye
ayrılır;
Stellat (yıldız şeklinde) karsinomlarda aksiller
metastazlar daha sıktır.
Aşırı fibröz komponent içerdiği için skirroz tip olarak
adlandırılır
Aşırı elastin ve fibrozis içeren skirroz tipler
mammografide spiküler uzantılar şeklinde görülür.
İnfiltratif duktal karsinomlar klasik olarak US de
düzensiz ve belirsiz konturlu, heterojen kitle şeklinde
izlenir.
İnfiltratif duktal meme-ca
İnvaziv (infiltratif) duktal-Ca
Histolojik alt tiplendirme






Meduller Karsinoma
Kolloid Karsinom
(Müsinöz – Mukoid tip)
Tubüler Karsinoma
Adenoid kistik tip
İnfiltratif Papiller tip
Paget Hastalığı (Meme
başı karsinoması)






İnflamatuar tip
Kribriform tip
Skuamöz kanser
Signet-cell kanser
Sekretuvar tip
karsinoma
Karsinoid tümör
Meduller tip meme-ca




Düşük grade’li ve iyi prognozlu
tümörlerdir.
Hastalar genellikle daha gençtir. 35
yaşından genç kadınlarda görülen meme
tümörlerinin % 11’ i meduller kanserdir
Mammografik olarak meduller karsinomlar
genellikle yuvarlak ve oval, lobüle
konturlu, kalsifikasyon içermeyen homojen
dansitede kitlelerdir.
Aksiller lenf nodları meduller
karsinomlarda reaktif olarak büyüyebilirler
ve bu durum klinik evrelendirmede
yanıltıcı olabilir
Kolloid (müsinöz-mukoid) tip
meme-ca




Tümör yavaş büyür ve gelişir,
prognozu iyidir ve lenf nodu
metastazı nadirdir.
Bol miktarda müsinöz materyal
ile çevrili kanser hücreleri
görülür
Mammografilerde oldukça iyi
sınırlı kitleler şeklinde görülür.
Kalsifikasyon veya desmoplastik
reaksiyon görülmez
Tübüler tip meme-ca
Meme kanserlerinin % 2 sini
oluşturur.
 Prognoz oldukça iyidir.
 Tümör dokusunun % 75’i tubüler
yapılardan oluşmuştur .
 % 60 olguda mammografik olarak
mikrokalsifikasyonlar saptanır.

Adenoid kistik tip meme-ca
Tükrük bezi adeno-ca’nın bir
varyantıdır.
 Aksiller lenf nodu tutulumu ve uzak
metastazlar nadirdir.

İnfiltratif papiller tip meme-ca



Mammografide geniş ve iyi sınırlı
kitleler halinde mikrokalsifikasyonlar
izlenir
60 yaş üstü hastalarda görülür
Ultrasonografide kompleks kistik kitle
şeklinde görülür .
Paget Hastalığı (Meme başı karsinoması)






Meme başı kronik egzematoid reaksiyonu+
santral duktal karsinoma
Genellikle unilateraldir. Meme başında yanma,
kaşınma ve ağrı ile başlar. Hiperemi ve
ülserasyon vardır.
Cilt lezyonu genelde derinde bulunan infiltratif
veya intraduktal meme kanseri ile ilişkilidir.
İleri yaşlarda sıklıkla menapozal veya
perimenapozal kadınlarda görülür .
Mammografilerde meme başı ve areolada
kalınlaşma, subareoler kitle, meme başında
kalsifikasyonlar izlenir.
Meme başının altındaki duktuslar dilatedir.
İnflamatuar tip meme-ca





Meme kanserleri içerisinde en kötü prognozu
olan tip
Mastiti taklit eder
Dermal lenfatiklerde invazyon vardır.
İnflamatuar meme – ca diyebilmek için
patolojik incelemede cilt lenf damarlarında
tümör hücresi görülmelidir.
Tipik mammografik görünümü memede diffüz
olarak artmış doku dansitesidir, cilt ve ciltaltı
dokularının kalınlığında artış izlenir.
Meme başı retraksiyonu veya aksiller
lenfadenopati sıktır .
DİĞER MALİGN MEME LEZYONLARI
Sarkoma
 Lenfoma
 Metastatik meme kanserleri
(Diğer meme kanserinin metastazı, Malign

melanoma, Akciğer-Ca, Over-Ca, Serviks-Ca
metastazı)
Meme-Ca (Tedavi)

Cerrahi tedavi
• Meme koruyucu cerrahi tedavi yöntemleri



Lumpektomi
Quadranektomi
Subkütan mastektomi + Protez rekonstruksiyon
• Mastektomi





Basit total mastektomi
Modifiye radikal mastektomi
Radikal mastektomi
Superradikal mastektomi
Kemoterapi
• Hormonoterapi
• Anti-neoplastik tedavi

Radyoterapi
MKC



Lumpectomy (Geniş lokal eksizyon): Kitlenin
bulunduğu bölge en az 5 mm tümörsüz
sağlam cerrahi sınırla eksize edilir. Aksiller
lenf diseksiyon kararı SLNB ile verilir.
Quadranectomy: Tümörün bulunduğu
kadran tumor-free margin ile çıkarılır.
Aksiller lenf diseksiyon kararı SLNB ile
verilir.
Subcutaneous mastectomy and prosthetic
reconstruction: Meme parankimatöz dokusu
subkütan olarak tamamen çıkarılıp pectoral
fascia altına silicon protez yerleştirilerek
rekonstruksiyon yapılır.
Mastektomi




Basit total mastektomi: Meme dokusu
meme başı ve derisi dahil tam olarak
çıkarılır. Pektoral fascia, M.pectoralis major,
M.pectoralis minor, Axiller lenfatik yapılar
korunur.
Modifiye radikal mastektomi: Mastektomi ile
birlikte M.pectoralis minor eksize edilir,
Aksiller lenf diseksiyonu yapılır.
Radikal mastektomi: Mastektomi ile birlikte
pektoral fascia, pectoral adaleler çıkarılır,
aksiller diseksiyon yapılır.
Süperradikal mastektomi: Radikal
mastektomiye internal mammarian lenf
diseksiyonu eklenir.
BAŞARILAR
Download