Slayt 1

Onkolojik Aciller ve Hemşirelik
Yaklaşımları: Nörolojik Aciller
Yrd. Doç. Dr. Figen Işık Esenay
Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Sağ. Ve Hast. Hem.
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi, 4-8 Mayıs 2016, Çeşme
Giriş

Primer kanser veya tedavisi = hayatı tehdit eden
komplikasyonlar riski

Nörolojik komplikasyonlar, çocuk hastaların %5-30’unda
görülen ve hayatı tehdit edebilen acil durumlardır.

Bu komplikasyonların önlenmesi, erken tanısı,
değerlendirilmesi ve tedavisi ile pediatrik kanser
hastalarının


2
yaşam kaliteleri yükseltilebilir
morbidite ve mortalite azaltılabilir
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Nörolojik aciller
Genellikle tümörün merkezi sinir sistemine basısı ya da
obstrüksiyonu ile oluşan mekanik durumları kapsar.



4
Spinal kord basısı
İntrakranial basınç artışı
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
SPİNAL KORD BASISI (SKB)
5
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Tanım (SKB)

Lokal ya da metastatik bir
tümörün epidural alana
genişleyerek spinal korda
herhangi bir düzeyde bası
yapması sonucu oluşur

Nadir görülür (%2.7–5)


6
%67’si tanı anında
En sık metastatik
kanserlerin terminal
aşamasında
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Colen 2008, Nicolin 2002)
Etyoloji (SKB)
Çocuklarda %80 yumuşak doku sarkom ve nöroblastom
NBL, EWS, RMS, MBL, OSTEO, WMS, metCNS, AML,
Lenfoma


7
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Pollono et al 2003)
İnsidans (SKB)
Basının %70’i ekstradural

8
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Patofizyoloji (SKB)
Primer tümör




Kan yayılımı (%85)
Direkt tümör genişlemesi (NHL)
Direkt metastatik tümör hücresi
Vertebral yapının bozulması



Tümör büyümesi
Kemik parçası
Spinal kordda mekanik hasar
Epidural alana bası


9
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Patofizyoloji (SKB)





Vertebral venöz pleksusa bası
Vazojenik ödem
Venöz hemoraji
Nörolojik bulgular
İleti bloğu

Spinal kord kan akımı
Demyelinizasyon  Denervasyon
İskemi
Sitotoksik ödem
Hücre ölümü

Parapleji (Geri dönüşsüz)




10
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Siegal 1995)
Klinik Bulgular (SKB)

SKB düzeyi




11
%70 Toraksik düzey
%10 Servikal düzey
%20 lumbosakral düzey
%85 multiple vertebral
metastaz…
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
SKB Düzeyine Göre Etiyoloji Ve Klinik Tablo
Spinal düzey
ve insidans
Malignansi
Ağrı özelliği
Klinik bulgular
Servikal
Baş ve boyun
Melanoma
Akciğer
Lenfoma
Oksipital baş
ağrısı
Baş boyun ve
kollarda
radiküler ağrı,
boyun
fleksiyonuyla
şiddetlenen
Boyun sertliği
-
(10%)
Torasik
(70%)
Göğüs
Akciğerler,
Lenfoma
Multiple
myeloma,
Lumbosakral Prostat, renal,
(20%)
over
Alt düzeyleri Kolon, uterus ve
servikal
-
C4 ve üstündeki lezyonlarda, diyafragmatik zayıflık ve paralizi (tek/çift taraflı) ve
solunum yetersizliği
Boyun, omuz ve kol kaslarında güçsüzlük, spastisite, zayıflık; ilerleyici
Nörojenik şok; hipotansiyon, bradikardi, ya da periferal vazodilatasyon
Kuadripleji
Parestezi ya da duyu kaybı
Lhermitte’s işareti: boyun fleksiyon/ekstansiyonunda sırt ve ekstremitelerde
elektrik karıncalanma hissi
Horner sendromu: (C8) konstrakte pupil, üst göz kapağı düşmesi, etkilenen yüz
tarafında terlemenin kaybolması
Refleksler: hiperaktif DTR, pozitif babinski
Otonomik etkiler: mesane, barsak ve cinsel disfonksiyon
Otonomik hiperrefleksi riski: hipertansiyon, bradikardi, baş ağrısı, bol terleme
Ağrı lokal,
radikular, ya da
hem göğüs ve
sırtta
-
Abdominal kaslarda güçsüzlük
Alt ekstremite güçsüzlüğü ya da paralizisi
Bel çevresinde bant tarzı parestezi
Vücudun alt yarısında azalmış, üstte artmış his
Refleksler: artmış DTR, pozitif babinski
Otonomik etkiler: mesane, barsak ve cinsel disfonksiyon
Otonomik hiperrefleksi riski: hipertansiyon, terleme
Ağrı lokal,
radikular, ya da
hem
kasık bölgesi ve
bacakta
-
Pelvik kaslarda güçsüzlük
Alt ekstremite güçsüzlüğü, kas atrofisi, ataksik yürüme
Alt ekstremitelerde uyuşma, parestezi ve his kaybı
Refleksler: artmış DTR, pozitif babinski
Otonomik etkiler: mesane, barsak ve cinsel disfonksiyon
-
Klinik bulgular (SKB)

1. Sırt ağrısı: (%80-90)


supine pozisyonda yattığında geçmeyen
Lokal, radiküler yayılan

2. Duyusal bozukluklar: uyuşukluk, karıncalanma, parestezi, duyu
kaybı

3. Motor bozukluklar: Güçsüzlük, parapleji, quadripleji

4.Yürüme bozukluğu: ataksi, sakarlık, yürüyüşte değişim,
yürümek istememe

5. Sfinkter bozukluğu: konstipasyon, retansiyon, inkontinans,
Nörojenik mesane
14
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Pollono et al 2003)
Tanı (SKB)


Öykü
FM

Tanı testleri

Erken belirtiler Geç belirtiler


Ağrı
İdrar retansiyonu
Konstipasyon
İdrar inkontinansı
Gaita
inkontinansı
15
Motor güçsüzlük
Duyularda azalma
- Uyuşma
- Karıncalanma
Duyu kaybı
Paralizi

Direkt grafi
BT
Kemik scan
MR
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Stefan et al 2014)
Tedavi (SKB)




Amaç: SKB azaltmak ve nörolojik fonksiyonları korumak
Nörolojik bulguları ve yeni sırt ağrısı olan çocukta düşük doz
steroid (ör.dexametazone 0.5 mg/kg), oral analjezikler verilerek
acil MR çekilir
Primer tümör ya da spinal metastaz nedenli SKB teşhis edilen
çocukta, alandaki ödemi ve ağrıyı azaltmak için
 Steroidler (ör.dexametazone 1-2 mg/kg)
Tümörü küçültmek ve basıyı azaltmak için (Dekompresyon)
 RT
 KT
 Cerrahi
16
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Tomlinson Kline, 2010)
Hemşirelik tanıları (SKB)










Spinal basıya bağlı Ağrı
Ağrıya bağlı uykuda değişim, yorgunluk
Denervasyona bağlı Güçsüzlük
İleti bloğu ve denervasyona bağlı duyu kaybı
Motor fonksiyonlarda bozulmaya bağlı yutmada güçlük
Duyu kaybına bağlı etkisiz korunma, travma riski, bası yarası riski
Ataksi ve yürüme bozukluğuna bağlı fiziksel mobilitede azalma, aktivite
intoleransı, travma riski
Sfinkter disfonksiyonuna bağlı üriner eliminasyonda değişim,
konstipasyon, enfeksiyon riski
Cerrahi tedavi nedeniyle cerrahi iyileşmede gecikme riski
Steroidlerin yan etkileri
18
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Hemşirelik bakımı (SKB)

Erken bulgular konusunda uyanık olmak (ağrı, güçsüzlük)

Çocuğun ağrısının özelliklerini, başlangıcı, yeri, şiddeti, süresi, arttıran-azaltan faktörleri
değerlendir

Yatak istirahati ve Spinal stabilizasyon

Sürekli nörolojik değerlendirme yapmak

Bilinç, Duyu – Motor, Derin tendon vb refleksler

Sürekli ağrı değerlendirilmesi ve yönetimi

Hareketsizlik nedenli komplikasyonların (Bası yarası vb) önlemek

İyi cilt bakımı

Spinal kordu koruyacak ve düşmeyi önleyecek güvenlik önlemleri

Günlük yaşam aktivitelerine yardım etmek

Mesane/barsak fonksiyonlarını/AÇT izlemekve enfeksiyonu önleyici girişimler

Steroidlerin yan etkilerini izlemek ve önleyici girişimler
19
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Steroid yan etkilerinden koruma

Hiperglisemi riski

Yorgunluk-halsizlik

Sodyum-su tutulumunu

Kan basıncı yükselmesi

Büyüme hormonunun salgılanmasının engellenme

İştahı artışı, kilo artışı

Santral obesite ve aydede yüzü

Enfeksiyon riski

Osteoporoz, osteopeni ve osteonekroz riski

Ülser ya da gastrit riski

Davranış değişiklikleri

Hipokalemi (halsizlik, yüzeyel solunum, abdominal distansiyon, iştahsızlık, poliüri, mental
konfüzyon, aritmi, irregüler nabız gibi )

Ödem ve dekübit ülseri riski

Adrenal kriz riski
20
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Alpaslan Kapucu 2008)
Spinal stabilizasyon

İmmobilizasyonun yan etkilerinden korumak  pozisyon
vermek

21
Burun boyun hizalaması
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Nörolojik değerlendirme
22
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Ağrı değerlendirme
23
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
KAFA İÇİ BASINÇ ARTIŞI (KİBA)
24
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Tanım

IKB: Beyin (%80), kan (%10) ve BOS (%10) tarafından kafa
içine uygulanan toplam basınç

KİBA: Total volümde artış  kafa içi basıncında artma 
herniasyon

Kafatası elastikiyeti, fontanel ve süturlar


Sütur kapanması (~2-4 yaş arası)
Kompansatuar mekanizmaların varlığı
25
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Marcoux 2005)
Kompansasyon: Monro-Kellie mekanizması

Herhangi bir oluşumda volüm artışı diğerininkinde azalma
ile dengelenir.



26
Arterlerde vazokonstruksiyon
İK kan  venöz sinüslere geçişi
BOS absorbsiyon hızında artma ve spinal subaraknoid aralığa
itilmesi
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Josephson 2004)
KİBA



Kompansasyon kapasitesi sınırlıdır
Sınırlar aşıldığında KİBAS oluşur.
Normal İKB, yaşa göre değişir (LP)
27
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Dunn 2002)
KİBAS





A.C. 12 yaşında. Üç aydır frontal baş ağrısı ve kusma hikayesi
var. Hastaneye yatmadan 2 hafta okul devamsızlığı var. Tedavi
için servise yattığında sabah artan başağrısı ve kusmaları
hemşirenin dikkatini çekiyor. Gdavranışlarında ve okul
başarısında değişim yok. FM’de gözde hafif kayma (şaşılık) ve
çift görme, sol gözünde hareket kısıtlığı (6.kraniyal sinir) ve
bilateral papillödemi var.
MR’da medullada, 4.ventrikülü tıkayan kitle, obstrüktif
hidrosefali tespit ediliyor.
Serebral ödemi azaltmak için dexamethasone veriliyor ve
tümör rezeksiyonu planlanıyor.
Tanı: grade 4 medulloblastoma,
Tedavi: cerrahi, KT, RT
28
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Etyoloji (KİBA)

Primer beyin tümörleri (kaynak hücreye göre nöronal, glial
vb)

Çocuklarda IK tümörler nadir, ancak KİBA riskli!!
29
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Emnez&Egemen 2010)
Fizyopatoloji (KİBA)

Lokal hacim artışı  lokal basınç artışı  beyin yapısında yer
değişimleri  total basınç artışı 


Kraniyal sinirlere bası  inerve edilen organ fonk. bozukluğu
Meninkslerde gerilme  ağrı
Lokal beyin alanlarına (solunum merkezi, kemoreseptör alan vb) bası
/ herniasyon  solunum ve kardiyovasküler değişimler
Serebral perfüzyonun azalması (CPP=OAB-IKB)  Serebral iskemi
 beyin doku hasarı
Beyin parankiminin foramen magnuma doğru itilmesi  herniasyon

Geri dönüşsüz nörolojik hasar / ÖLÜM



30
(Feusner et al 2014)
Klinik bulgular (KİBA)

Basınç miktarı, tümörün yerleşimi, çocuğun yaşına göre değişir
1.
Baş ağrısı (En sık bulgu! %30-60 – Non-Spesifik)
2.
Kusma (özellikle sabahları, supine İKB kalkma)
3.
Bilinç değişiklikleri (orta beyinde retiküler aktive edici sistem basısı)

İrritabilite (bebeklerde tek semptom) - KOMA
Fokal nörolojik bulgular
4.






31
Optik sinir ödemi  papilödem
3.4.6. kranial sinir etkilenimi  paralizi, anormal göz hareketleri, diplopi
3. kranial sinir  Pupilin ışığa reaksiyonunda azalma, midriyazis (büyüme)
Fokal nöbetler
Kazanılmış gelişimsel becerilerin kaybı
Ani kişilik değişimi
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Paul and Walker 2013)
Klinik bulgular (KİBA)

Küçük çocuklarda









İrritabilite
Baş çevresinde artış
Sütürlarda genişleme
Fontenellerde şişkinlik
Gözlerde batan güneş
görüntüsü
Bilinç düzeyinde değişim

Pupilin ışığa reaksiyonu I
İrritabilite ya da laterji
Ense sertliği
Tiz ağlama
32

Duyu motor fonksiyonlarda
değişim




Güçsüzlük, parezi
Beslenme, konuşma güçlüğü
Duyu kaybı
Ataksi, afazi

Baş ağrısı
Bulantı kusma
Papilödem
Nöbet

Endokrin değişiklikler




Cushing’s (irregüler solunum,
bradikardi, hipertansiyon) GEÇ!
(National Institute tor Health and Clinical Excellence 2010)
KİBAS Acil Yönetim:
1. Kardiyopulmoner stabilizasyonu





ABCD (airway, breathing, circulation and disability).
O2 ve hava yolu (PaCO2  vazodilatasyon  KİBA)
Yeterli kan basıncı (CPP=OAB-KİB  iskemi : sıvı inf.)
Yeterli ventilasyon (Hipoksi, hipoventilasyon, sedatize edilen,
koruyucu hava yolu refleksleri olmayan hastalarda  entübasyon)
MV


Pozitif basınç, venöz dönüşü azaltarak İKB arttıracağından dikkatli
kullanılmalıdır (North & Reilly 1990).
CO2, serebral vazodilatasyon yaratarak İKB arttırabilir, oksijenizasyon
izlenmelidir (Allen & Ward 1998).
2. Nörolojik değerlendirme (15dk/1)

33
Bilinç düzeyi değerlendirme
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(ALSG 2011).
Nörolojik değerlendirme
34
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
KİBAS Acil Yönetim:

İKB azaltıcı girişimler

Başı yüksekte tutma
Başı orta hatta tutma

Ağrı kontrolü





Hipertermiyi önleme
Hipoglisemiyi önleme (Kapiller kan şekeri ölçümü)
Nöbet takibi (güvenlik önlemleri/acil müdahale)
Hasta stabil hale geldiğinde tanı (CT, MRI)
35
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Tedavi (KİBA)

Amaç:





Yeterli perfüzyon basıncını idame ettirmek
Oksijenizasyonu sağlamak,
Metabolik gereksinimleri karşılamak,
Serebral herniasyonu önlemektir.
Tıbbi tedavi

Hiperozmolar tedavi (beyin sıvı içeriğini azaltmak)




Tümörün etrafındaki vazojenik ödemi azaltmak ve antiinflamatuar etki
için Deksametazon
Sedasyon, Analjezi ve Kas Gevşeticiler


36
0,25-1 g/kg %20 Mannitol 6 saatte/1 serum osmolaritesi 300-320mOsm/L’e
yükselene kadar (Pitfield et al 2012)
Hipovolemik hastalarda ozmotik diürese yol açmayacak Hipertonik SF (Khanna et
al 2000)
Ağrı, stres  hipertansiyon  KİBA
MV desteğini kolaylaştırmak
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Upadhyay et al 2010)
Hemşirelik tanıları (KİBA)

Kusma nedeniyle Aspirasyon riski

Solunum merkezine bası nedeniyle Solunum biçiminde yetersizlik riski

Kafa içi basınç artışına bağlı Konforda değişiklik, Ağrı

Ağrıya bağlı Uykuda değişim, yorgunluk

Ağrı, paraparezinin neden olduğu hareketsizliğe bağlı Deri bütünlüğünde bozulma riski

Bilinç düzeyi değişikliği ile ilgili Beden gereksiniminden az beslenme

Bilinç düzeyi değişikliğine bağlı İletişimde bozulma riski

Motor/duyusal yetersizliğe bağlı Travma riski, Etkisiz korunma, bası yarası riski

Duyu/Motor değişime bağlı Fiziksel mobilitede azalma, Aktivite intoleransı,Travma riski

Motor fonksiyonlarda bozulmaya bağlı Aktivite intoleransı riski, Yorgunluk

Hareketsizliğe bağlı Deri bütünlüğünde bozulma riski

Hipervolemik sıvı/Diüretik kullanımına bağlı Sıvı-elektrolit dengesinde bozulma riski

Steroidlerin yan etkileri

Bireysel baş etmede yetersizlik riski, Bilgi eksikliği…
37
Hemşirelik bakımı (KİBA)



Kardiyopulmoner stabilizasyonu sağlamak ve yakın izlem
Mekanik ventilasyonun komplikasyonlarını önlemek ve yakın izlem
Sık nörolojik değerlendirme








Duyu-motor azalmasına bağlı travmaların önlenmesi
Barsak (sfinkter kontrol kaybı) eğitim programı
İmmobilitenin komplikasyonlarını (Dekübüt, İYE vb.) önlemek
Asit-baz ve elektrolit dengesinin izlenmesi
Steroidlerin yan etkilerinin önlenmesi ve yakın izlem
Bakım süresince IKB izlemek ve bulguları değerlendirmek
Büyüme-Gelişme izlemi
Aileyi durumu hakkında sürekli bilgilendirmek
38
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Hemşirelik bakımı (KİBA)

Hipotansiyon, hiperkarbi ve hipoksiyi önlemek

PaCO2, PaO2 izlemi


ETT varsa hava yolu açıklığı ve oksijenizasyonu izlemek





hipoksi/hiperkapni  serebral vazolilatasyon  KİBA
ET aspirasyon İKB arttırır (Kerr et al. 1993) X enf riski?
Rutin değil ihtiyaca göre yapılmalı
Preoksijenizasyon
Bir sonraki aspirasyonla arasında vakit olmalı (İKB düşsün)
Herniasyon belirtileri izlemek

39
bilinç kaybı, pupil ışığa reaksiyonunda azalma ve dilatasyonu, ağrılı
uyaranlara cevabın azalması, dolaşım ve solunum yetmezliği vb
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Palmer 2000)
Hemşirelik bakımı (KİBA)

İKB arttıracak durumları engellemek





Gürültü, ışık gibi çevresel uyaranları azaltmak
Ağrı kontrolü
Ateş kontrolü (serebral VD)
Konvülsyonları önlemek (serebral metabolik hız)
Abdominal ve intratorasik basıncı arttıracak durumlar önlemek





Bakımın kümelenmesi İKB arttırır. Her seferinde bir işlem
Ailenin çocuğun yanında olmasının İKB azalttığı


Konstipasyon, öksürük, kusma,
Prone pozisyonu, kalçanın döndürülmesi, sık pozisyonlama
Duygusal stresörler
Ebeveynlerin bakıma katılması, rahatlatıcı ses, dokunma ile
İKB azaltacak uygulamalar


40
Başın 30˚yükseltilmesi (semifawler pozisyon)
Başı orta hatta tutma, boynun kıvrılmasının önlenmesi (v.dönüş)
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(McGuinness 2007)
KİBAS’lı çocuğu Pozisyonlamada..


Boyun düz ve baş orta hatta olmalı, juguler venöz drenaj
engellenmemeli
Juguler venöz drenaj için Baş 15-30 yükseltilebilir. Daha
fazlasından kaçınılmalı
42
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Cree 2003, Mestecky 2007)
44
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Olson et al, 2013

11 hemşirelik girişiminden sadece 3 tanesi



Aile üyelerinin konuşması
Sedatif/analjezik uygulaması
Pozisyon verme

Girişim sonrası 5.dkda İKB düşmesini istatistiksel olarak
anlamlı şekilde ilgili

Ancak; sonuçlar tutarlı değil!
45
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
NÖROLOJİK ACİLLERDE HB
46
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
İyi gözlem!! (KİBAS)

Bilinç düzeyi



Oryantasyon
Bellek


Görünüş ve davranış


uzak-yakın
akılda tutma ve hatırlama

Ruhsal durum, yüz ifadesi,
tutumu
Konuşmanın akıcılığı
Dikkat ve konsantrasyon


Motor işlev



Yürüyüş

Düşünme süreci

Duyu işlev

Görme keskinliği



III.,IV.,V.,VI.,VII. Kraniyal sinir
işlevleri
47
Kısa süreli dikkat

Hesap yapma
Sözcük bilgisi
Özetleme/kısaca yorumlama
Benzeştirme
Karar verme
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Havayolu açıklığının sürdürülmesi







4-8 saatte bir solunum seslerini dinlemek
Önerildiği şekilde oksijen tedavisi uygulamak
Gerekli olduğunda önceden %100 oksijenizasyon
sağlayarak aspire etmek
Aspirasyonu aralıklı yapmak ve kısa süreli uygulamak (<15
saniye)
Solunumu deprese edebileceği için narkotiklerin
kullanımında dikkatli olmak
Kan gazı değerlerini izlemek
Trakeostomi açılmışsa her 4 saatte bir trakeostomi bakımı
vermek
48
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Vücut pozisyonun sürdürülmesi ve hareket










Yatak istirahatını sürdürmek
2 saatte bir poziyon değiştirmek
Basınç azaltıcı materyaller (köpük, havalı yatak, ayak tahtası vb)
Dikkatli/nazik masaj uygulamak
Hastayı başını orta hatta tutmak
Venöz drenajı sağlamak için başı 30 yükseltmek
Pasif egzersizler
Hastayı döndürürken çarşaf kullanmak ya da tomruk yöntemi
Gereksiz sınırlamalardan kaçınmak
Bilinç düzeyinde değişiklikler olan hastada aspirasyon riski
açısından yan yatar pozisyonu tercih edilebilir
49
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
İmmobilizasyona bağlı komplikasyonlar

Kas-iskelet sistemi















Kalp hızında artış
Kardiyak rezervde, atım hacminde azalma
Ortostatik hipotansiyon
Venöz tromboembolizm






50
Bası yarası
Atrofi


Enfeksiyon
Taş oluşumu
Gastrointestinal sistem
Anoreksi
Kabızlık
Endokrin sistem

Ventilasyonda azalma
Ventilasyon ve perfüzyonda bölgesel
değişiklikler
Öksürmede güçsüzlük
Atelektazi
Deri
Genitoüriner sistem

Solunum sistemi


Kas gücünde azalma ve atrofi
Dayanıklılığın azalması
Kontraktür
Osteoporoz
Kardiyovasküler sistem



Bazal metabolizmada azalma
Diürez, natriürez artışı
Negatif nitrojen dengesi
Glikoz intoleransı
Hiperkalsemi ve kalsiyum kaybı
Merkezi sinir sistemi






Duysal değişiklikler
Motor aktivitede azalma
Otonom instabilite
Duygusal ve davranışsal bozukluklar, anksiyete
Entellektüel bozukluk, oryantasyon bozukluğu
Koordinasyon bozukluğu
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Steroid kullanımına bağlı yan etkiler

Hiperglisemi riski

Yorgunluk-halsizlik

Sodyum-su tutulumunu

Kan basıncı yükselmesi

Büyüme hormonunun salgılanmasının engellenme

İştahı artışı, kilo artışı

Santral obesite ve aydede yüzü

Enfeksiyon riski

Osteoporoz, osteopeni ve osteonekroz riski

Ülser ya da gastrit riski

Davranış değişiklikleri

Hipokalemi (halsizlik, yüzeyel solunum, abdominal distansiyon, iştahsızlık, poliüri, mental
konfüzyon, aritmi, irregüler nabız gibi )

Ödem ve dekübit ülseri riski
 51Adrenal
kriz riski
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Alpaslan Kapucu 2008)
Steroidlerin yan etkilerini önlemek









Mental durumu değerlendiriniz ve değişiklikleri izlemek
GIS durumunu izlemek
Steroidleri yemeklerle, antiasidlere, sütle alınmasını sağlamak
Aspirin kullanımından kaçınmak
Gaitada gizli kanama kontrolü
Enfeksiyon kontrolü
Gereksiz invaziv girişimlerden kaçınmak
Hastaya bakım veren tüm personel için el yıkama
Beslenme durumunu izlemek



Yüksek protein ve kalsiyumlu diyet almasını sağlamak
Hiperglisemi ve glikozüri bulgularını izlemek
Kan elektrolitleri, AÇT, ödem bulgularını izlemek
52
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
İKB arttıracak durumları önlemek





Öksürük  antitusif
Kusma  antiemetik
Konstipasyonu önlemek, lavmandan kaçınmak
Koridorlardaki ve araç gereçten kaynaklanan kaçınılmaz
gürültüleri açıklayınız
Aşırı uyarılmayı önlemek



Sessiz, loş bir oda sağlamak
Kapı girişine uyarıcı yazı/not
Duygusal stresi önlemek


53
Sakin bir ortam sağlanması ve sürdürülmesi
Çocuk, aile ve ekip üyeleri ile açık iletişim
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Güvenlik faktörleri




Hastayı yakın izlemek
Yatak kenarlıklarını kaldırmak
Yürüme ve GYA’ni desteklemek
Deri bütünlüğünü günlük değerlendirmek ve sürdürmek
54
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Ağrı yönetimi
55
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
BG izlemi
Yaş (Ay) Motor gelişim
Dil gelişimi
Sosyal gelişim
2
Yüzüstü başını tutar
3
Yüzüstü baş ve göğsünü tutar
Eline konulan objeleri kavrar
4
Yuvarlanır, uzanır
6
Destekli oturur
Agular, sese döner
8
Desteksiz oturur
İsmine döner
10
Pençe kavrama, emekleme,
gezinme
Baybay yapar
Bardaktan içer
12
Yürür ama kolayca düşer
İlk kelimeler
Parmak emme,
kutudan obje almaçıkarma
15
Kesintisiz yürür, kalemle
karalama yapar
Bir çok tekli kelime
bilir
Kaşık kullanabilir,
yardımla giyinebilir
18
İki kelimeli cümleler Kule yapar,
Yardımla merdiven iner-çıkar,
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
(Rudolf et al 2011)
diğerleriyle oynar
tırmanır, top fırlatır
56
Gülümser, izler
Mırıldanma
Nesneleri ağzına
sokar
Kaynaklar (SKB)

Colen FN. (2008). Oncologıc Emergencıes: Superior Vena Cava Syndrome, Tumor Lysis Syndrome,
and Spinal Cord Compression. J Emerg Nurs 2008;34:535-7.

Flounders, J.A., Ott, BB. (2003). Oncology emergency modules: spinal cord compression. Oncology
nursing forum 30(1), E17.

Jefferson MR., et al. (2011). Pediatric Oncologic Emergencies. The Practical Journal Of Pediatric
Emergency Medicine 16(5): 57-67.

Kaplan M. Back Pain: Is It Spinal Cord Compression? Clinical Journal of Oncology Nursing 2009
13(5); 592-5.

Marrs JA. (2006). Nurse, My Back Hurts: Understand Malignant Spinal Cord Compression. Clinical
Journal of Oncology Nursing 10(1), 14- 18.

O’Phelan KH, Bunney EB, Weingart SD, Smith WS. (2012)Emergency Neurological Life Support:
Spinal Cord Compression (SCC). Neurocritical Care17(1), 96-101.

O’Phalen KH, Bunney EB, Kuluz JW. (2015) Emergency Neurologic Life Support: Spinal Cord
Compression Neurocritical Care, 23(2), 129-135.

Pollono, D., Tomarchia, S., Drut, R., Ibañez, O., Ferreyra, M., & Cédola, J. (2003). Spinal cord
compression: a review of 70 pediatric patients. Pediatric hematology and oncology, 20(6), 457-66.

Prusakowski MK., Cannone D. (2014). Pediatric Oncologic Emergencies. Emergency medicine
clinics of North America 32(3): 527-548.

Shandro J., Sohoni A. (2011). A practical guide to pediatric emergency medicine: caring for
children in the emergency department. Cambridge University Press, p.358-359.
58
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Kaynaklar (KİBAS)

Aysun S. (2006). Akut Kafa İçi Basınç Artımı ve Acil Yaklaşım. J Curr Pediatr 4(1): 9-11.

Beal, J., & Ryall-henke, L. (2013). Considerations For Neuroscience Nursing.

Carney NA, Chestnut R, Kochanek PM. Guidelines for the acute medical management of severe traumatic
brain injury in infants, children and adolescents. Pediatr Crit Care Med 2003;4(supp3):S1-S75.

Emmez ÖH, Egemen E, Kafa İçi Basınç Artışı Tedavisinde Pratik Yaklaşımlar
http://www.yogunbakimdergisi.org/managete/fu_folder/2010-02/html/2010-9-2-077-084.htm

Khanna, S., et al. (2000). Use of hypertonic saline in the treatment of severe refractory posttraumatic
intracranial hypertension in pediatric traumatic brain injury. Critical care medicine, 28(4), 1144-1151.

Olson D. et al (2013). Effects Of Nursing Interventions O Intracranial Pressure. American Journal Of
Critical Care, 22(5): 431-8.

Palmer J. (2000). Management of raised intracranial pressure in children. Intensive and Critical Care
Nursing 6(1), 319–327.

Paul S, et al. (2013). Managing children with raised intracranial pressure: part one (introduction and
meningitis). Nursing Children and Young People 25(10): 31-36.

Paul S, et al. (2014). Managing children with raised intracranial pressure: part two (brain tumours and
intracranial bleeds). Nursing Children and Young People 26(1): 30-37.

Pitfield AF., Carroll AB., Kissoon,N. (2012). Emergency management of increased intracranial
pressure. Pediatric emergency care, 28(2), 200-204.

Suadoni MT (2009). Raised intracranial pressure: nursing observations and interventions. Nursing
Standard. 23(43), 35-40.

Shandro, J SohoniA (2011) Hematology and Oncology Emergencies . A Practical Guide to Pediatric
Emergency Medicine: Caring for Children in Emergency Department. Cambridge Uni. Press, 78-81.
59
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Kaynaklar (kitaplar)





Stefan DC, Rodriguez-Galindo C. (2014) Oncologic Emergency.
Pediatric Hematology-Oncology in Countries with Limited Resources,
Springer Inc, UK p.113-128.
Feusner J, Hastings CA, Agrawal AK. (2015) Supportive Care in
Pediatric Oncology: A Practical Evidence-Based Approach, Springer
Inc, UK. p.72-86.
Sabnis A, Finlay JL., Mueller S. (2015). Neurologic
Emergencies. Supportive Care in Pediatric Oncology. Springer Berlin
Heidelberg, Berlin. p.71-96.
Haut, C. (2005). Oncological emergencies in the pediatric intensive
care unit. AACN Advanced Critical Care, 16(2), 232-245.
Tomlinson D, Kline NE (2010) Pediatric Oncology Nursing Advanced
Clinical Handbook. Springer Inc, 453-60.
60
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Soru

Nörolojik acillerde en sık görülen semptom hangisidir?





61
A) Ağrı
B) Kusma
C) Görme bozukluğu
D) Bilinç değişikliği
E) Paralizi
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
AĞRI
62
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi
Teşekkür Ederim…
63
XIX. Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi