ÜNİTE
advertisement
HEDEFLER İÇİNDEKİLER ACİL SERVİSTE BULUNDURULMASI GEREKEN İLAÇLAR • Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar • Adenozin • Adrenalin • Amiodaron • Atropin • Diazepam • Digoksin • Diltiazem • Dopamin • Etomidat • Feniramin • Fenitoin • Fenobarbital • Fentanil • Furosemid • Ketamin • Lidokain • Bu üniteyi çalıştıktan sonra; • Acil serviste sık kullanılan ilaçları öğrenebilecek, • Acil serviste sık kullanılan ilaçların endikasyon ve kontraendikasyonlarını kavrabilecek, • Acil serviste sık kullanılan ilaçların yan etkileri öğrenebilecek, • Bu ilaçların dozları ve uygulanışları hakkında bilgi sahibi olabileceksiniz. ACİL SERVİS ARAÇLARI EĞİTİMİ Dr. İbrahim ÖZLÜ ÜNİTE 3 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar GİRİŞ Hastalıkların tedavisinde ilaçlar çok önemli bir yere sahiptir. İlaçlar, canlı organizma tarafından alındığında vücudun çalışmasında değişiklik yapan maddelerdir. Farmakolojinin ana konusunu oluşturan ilaç, tıpta kullanılan ve biyolojik etkinliği olan (biyoaktif) saf bir maddeyi ya da ona eş değer olan bitkisel veya hayvansal kaynaklı standart miktarda aktif madde içeren bir karışımı ifade eder. Dünya Sağlık Örgütü ise ilacı, “fizyolojik sistemleri veya patolojik durumları, kullanıcının yararı için değiştirmek veya incelemek amacıyla kullanılan veya kullanılması öngörülen bir madde ya da ürün” olarak tanımlamaktadır. Hastalıkların tedavisinde ilaçlar çok önemli bir yere sahiptir. İlaçların etkili olabilmesi için düzenli ve doğru kullanılmaları gerekmektedir. Doğru kullanıldığında insan sağlığı ve yaşamını tehdit eden olumsuzlukların önleyebilen ilaçlar, hatalı kullanıldıklarında yaşamın sonlanmasına kadar varabilen olumsuz durumların oluşmasına neden olabilmektedirler. İlaç uygulamaları multisistem ve multidisipliner bir süreçtir. İlaç tedavisi bir hastaya ilacı vermeden önce dört aşamanın-istem etme, istemin alınması, ilacın hazırlanması ve uygulanması doğru bir şekilde gerçekleştirilmesini gerektirir. Acil ilaç; aniden gelişen olay ve hastalıklar sonucunda durumu hayati önem arz eden hasta veya kazazedelerin hayati fonksiyonlarını kontrol altına almak, ölümle yaşam arasındaki kritik anı hızlı ve doğru şekilde çözmek için kullanılan ilaçlardır. Karşılaşılan vakaya göre sağlık kurtarıcısı hangi ilacı kullanacağını, kullanacağı bu ilacın dozunu ve veriliş yolunu çok iyi bilmelidir. Bazı ilaçların kullanımı için doktor onayı gerekmektedir. ACİL SERVİSTE BULUNDURULMASI GEREKEN İLAÇLAR Acil servislerde bulundurulan ve sık kullanılan ilaçlar alfabetik olarak aşağıda sınıflandırılmıştır. Adenozin Atriyoventriküler (AV) nodda iletimi yavaşlatır ve paroksismal supra ventriküler taşikardiyi sonlandırır. Endikasyonları: Subraventrilüler taşikardide, Tanı konulamamış dar kompleksli taşikardilerde kullanılır. Kontrendikasyonları: Etken maddeye karşı bilinen alerjilerde, Atriyal fibrilasyon, Atriyal flutter, Atriyal ventriküler taşikardilerde kontrendikedir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Yanetkiletri Bradikardi, A-V blok görülebilir. Dozu ve uygulanışı Erişkin hastada; 6 mg IV hızlı bolus (1-3) sn, her 2 dk. bir 12 mg 3 kez tekrarlanır. Pediatrik hastada; 0.1 mg/kg'a IV bolus hızlı uygulanmalı ve devamında serum fizyolojik bolus uygulanmalıdır. Adrenalin Sentetik olarak yapılır. Sempatik sisteme ait α ve β adrenerjik reseptörleri güçlü bir şekilde stimüle ederek yaygın etkilere neden olur. Kardiak arrestte ilk seçenektir. Adrenalin, koroner perfüzyon basıncını artırarak kalp masajı sırasında kalbe daha fazla kan ve oksijen gitmesini sağlar. α adrenerjik etkileri: Koroner perfüzyon basıncını artırır. Serebral perfüzyon basıncını artırır. Güçlü vazokonstrüksiyon etkilidir. β adrenerjik etkileri: Kalp hızını artırır, miyokardın kontraksiyonunu artırır, bronkodilatasyon yapar, histamin etkilerini antagonize eder. Adrenalin aortik diastolik basıncı ve koroner perfüzyon basıncını artırarak kalp masajı sırasında kalbe daha fazla kan ve oksijen gitmesini sağlar. Spontan kalp kasılmalarını uyarır ve Ventriküler Fibrilasyonu (VF) büyük dalgalı hâle getirerek defibrilasyonun başarı şansını yükseltir. Kalp hızını, kan basıncını ve beraberinde kalp kasının oksijen ihtiyacını artırır. Etki başlama süresi 1-2 dk’dır. Etkisi 2-10 dk sürer. Endikasyonları: Anaflaktik şok ve şiddetli allerjik reaksiyonlarda, Akut astım krizi, Lokal anesteziklerin etki süresini uzatmak için, Bazı glokom çeşitlerinde (kronik açılı glokom), Kardiak arrestte (ilk şoka yanıtsız VF ya da nabızsız Ventriküler Taşikardi (VT), asistoli nabızsız elektriksel aktivite), β-bloker, Ca antagonistleri ve diğer kardiyak depresanların aşırı dozlarına bağlı hipotansiyonun tedavisinde de kullanılmaktadır. Kontrendikasyonları: Etken maddeye karşı bilinen alerjilerde, feokromositoma, şok (anafilaktik şok hariç), organik kalp hastalıkları, aritmiler, kalp dilatasyonu, organik beyin hasarı, serebrovasküler hastalıklar, dar açılı glokom, genel anestezide siklopropan veya halojenli hidrokarbon türevi anestezik alanlarda; lokal anesteziklere karıştırıldığında parmaklar, kulak, burun ve genital bölgelerde kullanılmamalıdır. Yan etkileri Korku, endişe, huzursuzluk, baş ağrısı, titreme, hâlsizlik, baş dönmesi, ciltte solukluk, solunum güçlüğü, çarpıntı, bazı hastalarda panik, halüsinasyonlar, agresyon, psikoz gibi klinik bulgulara neden olabilir. Adrenalin, kendisi de aritmojeniktir. Adrenalin miyokardiyal iskemiyi presipite edebilir ve alevlendirebilir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Kan basıncının ani yükselmesine bağlı subaraknoidal kanama ve hemiplejiler gelişebilir. β-adrenerjik etkileri nedeni ile hipokalemi, hipofosfatemi, hiperglisemi ve lökositoza neden olabilir. Dozu ve uygulanışı Subkutan olarak 1:1000 lik solusyonundan 0.3-0.5 ml uygulanır. İntravenöz (IV) olarak; 1:10 000 lik solüsyondan 10 ml (1 mg) verilir. 3-5 dakikada arayla doz tekrarlanır. Eğer damar yolu açılmamışsa IV dozun 2-2.5 katı endotrakeal yolla verilir. Pediatrik hastalarda Adrenalin IV Doz: 0,01 mg/kg (0,1 ml/kg 1:10000 konsantrasyonda) her 3-5 dk’da bir tekrarlanır. Yenidoğan Adrenalin IV Doz: Önerilen IV doz, 0,01 ile 0,03 mg/kg’dır. Daha yüksek IV dozlar önerilmemektedir. Kardiayak arrestte: Her 3-5 dk’da 1 mgr IV puşe (1:10.000) Anaflakside: 0,3 – 0,5 mg im (1:1000) ya da 0.01 mg/kg dozunda (Erişkin: max:0.5 mg, çocuk: 0.3 mg), İnfüzyon dozu: 1 mg adrenalin + 500 cc %5 Dextroz, 1 – 4 mcg/dk Ağır astımda: -0.01 mg/kg (1:1000), 20 dk aralıklarla 3 doza bölünerek, subkutan uygulanabilir. Uyarılar Adrenalin güvenli bir damar yolundan verilmelidir, çünkü ilacın damar dışına kaçması sonucu lokal iskemiye bağlı doku hasarı ve ülser ortaya çıkabilir. Alkalen solüsyonlar içinde inaktive olduğundan NaHCO3 ile bir arada kullanılmamalıdır. Amiodaron Ventriküler ve supraventriküler taşikardinin (SVT) tedavisinde kullanılan en güçlü ilaçlardan biridir. Çoklu kanal blokeridir (Na, K, Ca kanalları ve kompetetif olmayan α/β-Bloker). Amiodaron, Ventriküler ve supraventriküler taşikardinin tedavisinde kullanılan en güçlü ilaçlardan biridir. Endikasyonları Hemodinamik olarak stabil hastalarda ventriküler ve supraventriküler taşikardilerin tedavisinde kullanılabilir. Küçük dozlarda Wolff-Parkinson White Sendromu ile birlikte olan supraventriküler aritmilerde kullanılır. Koroner arter hastalığı ve zayıf ventriküler fonksiyonu olan hastalarda tekrarlayan monomorfik VT’yi önlemede veya tedavisi güç ventriküler aritmileri tedavi etmede etkilidir. Kontrendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerji, ciddi sinüs düğümü disfonksiyonları, 2. ve 3.derece AV Blok, bradikardik ataklar, gebelik, tiroid fonksiyon bozukluğu, benzil alkol içermesi nedeniyle, 3 yaşın altındaki çocuklarda ve KOAH’lı hastalarda uzun süreli kullanımı tercih edilmez. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 4 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Yan etkileri Ağır bradikardi, kalp bloğu ve asistoli yapabilir, Hipotansiyon yapar, kalp yetmezliğini ağırlaştırabilir, Hipotiroidi, hipertiroidi, Nadiren hepatit ve hepatosellüler nekroz (siroza ilerleyebilir) yapabilir. Işığa duyarlılık, ağızda metalik tat, bulantı, kusma, Uyku bozukluğu, kas seyirmeleri, parestezi, tremor, ataksi ve baş ağrısı, Pulmoner infiltrasyon ve alveolite (%1’den az vakada) neden olabilir. Dozu ve uygulanışı KPR’ de (kardiyo-pulmoner ressüsitasyon), VF ya da nabızsız VT’de 300 mg doz, 20 ml %5 dextroz içinde dilüe edilerek, bolus tarzda (3 dakikada gidecek şekilde) verilir. Amiodaron, tercihen santral venöz yolla verilmelidir ancak geniş bir periferik damar yolundan da verilebilir. Yaşamı tehdit eden aritmilerde 150 mg (1 ampul) amiodaron, 20 ml %5 dekstroz içinde sulandırılarak, 10 dakikada gidecek şekilde IV infüzyonla verilir. Sonraki 6 saatte 1 mg/dk hızda IV infüzyona devam edilir. Daha sonraki 18-24 saatte ise 0.5 mg/dk hızda infüzyona devam edilir. Ürünün formülasyonu nedeniyle ilaç, 500 ml içinde 2 ampulden daha düşük derişimde kullanılmamalıdır. Yalnızca izotonik dekstroz çözeltisi kullanılmalıdır. İnfüzyon çözeltisine başka hiçbir ürün eklenmemelidir. 25 °C’nin altında ve ışıktan korunarak saklanmalıdır. Uyarılar Atropin, miyokardiyal oksijen ihtiyacını arttırdığı için miyokardiyal iskemi ve hipoksi durumlarında dikkatli kullanılmalıdır. İlacın muhtevâsındaki yüksek iyot miktarı tiroid ve diğer dokular üzerinde olumsuz etkilere sahip olduğundan ürünün kullanımını sınırlamaktadır. Periferik venöz yolla uygulama, yüzeysel flebit gibi lokal etkilere neden olabilir. Enjektabl amiodaron yalnızca infüzyon şeklinde uygulanmalıdır. IV enjeksiyon çok yavaş yapılsa bile hipotansiyon, kalp yetmezliği veya ağır solunum yetmezliğini şiddetlendirebilir. Tedaviye başlamadan önce EKG ölçümlerinin yapılması gerekir. Atropin Antikolinerjik ve spazmolitik etkilidir. Endikasyonları: Asistol, nabızsız elektriki aktivite ve hemodinamik bozukluğun olduğu sinuzal, atrial veya nodal bradikardilerde, Aspirasyon proflaksisinde, Nöromusküler blokun kaldırılmasında, İritabl kolon sendromunda, Siklopleji oluşturulmasında, Kardiyapulmoner resüsitasyon, ventriküler asistolde, Midriyazis indüksiyonunda, Atrioventriküler (AV) bloklarda, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 5 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Preanestezik medikasyonlar için, Muskarin (inocybe ve clitocybe türü mantar zehirlenmelerinde), kolinesteraz inhibitörlerinin (neostigmin, pridostigmin, pilokarbin gibi) veya organofosfat pestisitlerin toksisitelerinin tedavisinde antidot olarak kullanılır. Kontraendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerji hızlı ventriküler yanıtın olduğu atriyal flutter veya atriyal fibrilasyonda, Tip II - 2. derece AV bloklarda, ön duvar akut myokard infarktüsünde oluşan tam (3. derece) AV bloklarda, glokom, gastrointestinal obstrüksiyon, şiddetli ülseratif kolit, toksik megakolon, mesane çıkım obstrüksiyonu, KOAH gibi durumlarda kullanılmamalıdır. Yan etkileri Bulanık görme, siklopleji, fotofobi, baş ağrısı ve göz bebeklerinde genişleme, Dudaklarda kuruluk, susama hissi, Deride sıcaklık (ateş basması), Konstipasyon, Genellikle yaşlı erkeklerde idrar yaparken zorlanma görülebilir. Dozu ve uygulanışı Bradikardide 0.5-1 mg (0.04 mg/kg) IV olarak verilir, kalp istenen hıza ulaşıncaya kadar 5 dakika aralıklarla aynı doz tekrarlanabilir. Verilen Atropinin toplam dozu 3 mg üzerine çıkmamalıdır (çünkü bir insanda vagal uyarı yapacak doz 3 mg’dır). Organik fosfat zehirlenmesinde 2 mg IM ve 1 mg IV verilir. Sekresyonda gözle görülür bir azalma olana kadar 5-10 dakika aralıklarla IV doz tekrarlanabilir. Asistolde 1 mg IV veya endotrakeal tüpten verilebilir, asistol devam ettiği sürece 5 dakikada bir tekrarlanabilir. Pediatrik dozu: 0,02 mg/kg IV uygulanır. Minimum doz: 0,1 mg IV, maksimum tek doz: 0,5 mg IV’dir. Uyarılar Antikolinerjik ilaçlar öncelikle tremor ve rijidite üzerine etkilidirler. Atropin miyokardiyal oksijen ihtiyacını arttırdığı için miyokardiyal iskemi ve hipoksi durumlarında dikkatli kullanılmalıdır. İskemik kalp hastalığı olanlarda atropinin tekrarlayan dozlarından kaçınmak gerekir. Ayrıca Atropi’nin yanlışlıkla fazla miktarda yapılması deliryum, taşikardi, koma, flushing, sıcak deri, ataksi ve görme bulanıklığı ile karakterize antikolinerjik sendroma neden olabilir. Diazepam Sedatif, hipnotik, anksiyolitik etkisinin yanı sıra, antikonvülzan, amnestik ve kas gevşetici etkisi de vardır. Ağrı kesici etkisi bulunmamaktadır. Diazepam karaciğerde metabolize olur. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 6 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Endikasyonları: Status Epilepticus (nöbetlerin) tedavisinde, Kardiyoversiyon öncesinde sedasyon (sakinleştirici) amacıyla, Özel durumlarda anksiyeteyi azaltmak için kullanılır. Kontrendikasyonları: Etken maddeye karşı bilinen alerji, alkol intoksikasyonu, mental depresyon, myastenia gravis, dar açılı glokom ve psikozlarda kullanılmamalıdır. Yan etkileri Hipotansiyon, Bilinç düzeyinde değişiklik, Yaşlılarda ve pulmoner hastalığı olanlarda solunum ve/veya kalp durmasına neden olabilir. Dozu ve uygulanışı 2-10 mg dozda, IV olarak uygulanır. IM kullanımı önerilmemektedir. Küçük dozlarda (2-3 mg) titre edilerek, yavaş olarak verilebilir. Çocuk dozu 0.05-0,2 mg/kg’dır. Digoksin Kalbin kasılma kuvvetini artıran ve AF’de kalp hızını düzenleyen digoksin, %80 oranında değişmeden böbrekle atılır. Bu nedenle böbrek fonksiyon bozukluklarında digoksin eliminasyonu yavaşlar ve yarı ömrü uzar. Digoksin kalbin kasılma gücünü artırır. Endikasyonları Etiyolojisi ve ciddiyet derecesi ne olursa olsun, kronik kalp yetmezliğinde, Potansiyel ve gizli kalp yetmezliğinde, Taşikardik disritmi (atriyum fibrilasyonu ve flatteri, paroksismal taşikardi) ile beraber olan belirgin veya latent kalp yetmezliğinde, Çocuklarda kalp dekompansasyonunda endikedir. Kontrendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerji, Kalp bloklarında, Ventriküler taşikardide, Kardiyoversiyonda, Hipopotasemide, Atrial fibrilasyonlu WPW (Wolf Parkinson White) sendromlu hastalarda kullanılmamalıdır. Yan etkileri Bulantı, kusma, görme bozuklukları (ambliopi, diplopi, fotofobi, görme keskinliğinin azalması, renk ayıramama ve yeşil renkli görme gibi bulgular), baş Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 7 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar dönmesi, mental bozukluklar, halüsinasyon, müsküler atoni, nevraljik ağrılar, myalji ve paralizi, bradikardi, kalp bloğu, senkop, ritim bozukluğu, ventriküler taşikardi ve fibrilasyon sonucu ölüm meydana gelebilir. Dozu ve uygulanışı Digoksinin konjestif kalp yetmezliği, kardiyojenik şok, atrial fibrilasyon ve atrial flatter tedavisinde ortalama günlük doz 0,125-0,50 mg’dır.Böbrek fonksiyonları ve kan digoxin düzeyine göre doz ayarlaması yapılır. Hızlı dijitalizasyon IV yolla veya IV yolla birlikte oral kombinasyonla sağlanabilir. 0.5 mg Digoksin (1 ampul), 50 ml %5 dekstroz ile sulandırılarak en az 30 dakikada gidecek şekilde IV infüzyonla verilir. Uyarılar Başka bazı ilaçlar da Digoksi’nin bağırsak emilimini veya böbrekten atılımını etkilediği için Digoksin tedavisi alan hastaların başka ilaç kullanmaları söz konusu olduğunda doktorlarına danışmaları gerekmektedir. Diltiazem Antiaritmik etkili kalsiyum kanal blokerlerindendir. Etki mekanizması ve endikasyonları verapamile benzer. Verapamilden daha zayıf kardiyak etkinlik gösterir. A-V iletimini deprese eder. Akut myokart infarktüsü geçirmiş kişilerde uzun süre kullanılmasının kardiyoprotektif etkinlik gösterdiği ve kardiyovasküler mortaliteyi azalttığı tespit edilmiştir. Koroner arter spazmını çözer ve tansiyonu düşürür. Endikasyonları: Hafif ve orta derecede arteriyel hipertansiyon, Koroner arter spazmının neden olduğu anjina pektoris, Efor ile oluşan kronik ve inatçı anjina pektoriste kullanılır. Kontrendikasyonları: Dopamin, adrenalin ve noradrenalinin doğal öncülüdür. Diltiazeme karşı aşırı duyarlı hastalarda, Ventriküler pace-maker kullanılmayan hasta sinüs sendromu ya da II./III. derecede AV bloku olan hastalarda, Sistolik kan basıncı 90 mmHg altında olan hipotansif hastalarda, Akut miyokard infarktüs tanısı konmuş olgular ile radyolojik olarak kanıtlanmış akciğer konjesyonu bulunan hastalarda kullanılmamalıdır. Yan etkileri Bulantı, baş ağrısı, ödem, aritmi, kalp yetmezliği, senkop görülebilir. Dozu ve uygulanışı Supraventriküler taşikardi, atrial fibrilasyon ve atrial flatter tedavisinde 0.25 mg/kg dozda, en az 2-3 dakikada gidecek şekilde IV yolla verilir. Eğer istenilen hız kontrolü sağlanamaz ise ilk bolustan 15 dakika sonra 0.35 mg/kg ek doz, 2-5 dakikada gidecek şekilde verilebilir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 8 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Hipertansiyon tedavisinde başlangıçta, 90 mg/gün dozda verilir (3X30 mg), alınan cevaba göre günlük doz 360 mg’a kadar arttırılabilir. Dopamin Adrenalin ve noradrenalinin doğal öncülüdür. Dopamin, kalpte β1 adrenerjik reseptörleri stimüle ederek (kalp kasının kasılma gücünün artması), sistolik basıncı arttırır, diastolik basıncı değiştirmez veya hafifçe arttırabilir. Normal dozlarda total periferik damar direncini etkilemez. Endikasyonları Semptomatik bradikardilerde atropin sonrası ikinci seçenek olarak, Hipovolemiye bağlı olamayan hipotansiyonda, Şok tedavisinde kullanılır. Kontrendikasyonları Taşikardi, hipertansiyon, hipertiroidi, düzeltilmemiş atriyal veya ventriküler taşiaritmi veya VF’si olan hastalarda kullanılmamalıdır. Yan etkileri Baş ağrısı, piloereksiyon, midriyasiz, ektopik kalp atışı, taşikardi, angina ağrısı, palpitasyon, hipotansiyon, vazokonstriksiyon, dispne, bulantı ve kusmadır. Dozu ve uygulanışı IV olarak kullanılır, 0.5-2 mg/kg/dk renal, koroner ve serebral damarlarda gevşeme yapar, 2-10 mg/kg/dk dozunda ise kalp debisini ve kalp atım hacmini artırır. Etomidat Etomidat saniyeler içinde hipnoz oluşturur. Sedasyon, anksiyolizis ve amnezi yapar. Saniyeler içinde hipnoz oluşturur. Etomidat’ın, kısa etkili olması, endotrakeal entübasyona izin veren gevşemeyi sağlaması ve daha önemlisi bunları yaparken sağladığı hemodinamik stabilite nedeniyle en çok tercih edilen ajanlardandır. Ancak etomidatın sürekli infüzyonu veya tekrarlayan dozlarının adrenal süpresyon yaparak yoğun bakım hastalarında mortaliteyi artırabileceği bildirilmiştir. Endikasyonları Etomidat IV yoldan uygulanan kısa etki süreli bir sedatif-hipnotiktir. Kısa süreli girişimlerde anestezi (genel) indüksiyonu ve idamesi için kullanılır. Hızlı etkili bir ilaçtır ve etkisinden ayrılma da hızlıdır. Kalp ve solunum üzerindeki depresan etkileri minimal düzeydedir. Aneljezik etkisi yoktur. Kardiyovasküler hastalıkta (koroner arter veya kapak cerrahisinde) fentanil ile birlikte mükemmel bir indüksiyon ajanıdır. Özellikle kalp ve akciğer transplantasyonunda, reaktif havayolu hastalığında, intrakranial basınç artışı olan hastalarda sınırlı ve yararlı yan etkileri beklenen hastaların indüksiyonda kullanılır. Hemodinamik olarak stabil olmayan hastaların kısa süreli sedasyonunda elektrokonvulsif tedavide sıklıkla kullanılır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 9 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Kontrendikasyonları Çocuklarda, immün yetmezlik durumu olanlarda, sepsiste, yaşlılarda, gebelerde, etomidata bilinen aşırı duyarlılığı olan hastalarda kontrendikedir. Yan etkileri Bulantı, kusma, Solunum depresyonu ve apne, Bronkospazm, Anafilaktoid reaksiyondur. Dozu ve kullanılışı Genellikle, etkin hipnotik doz, 0.15-0.3 mg/kg’dır. 15 yaşına kadar çocuklara ve yaşlı hastalara tek doz 0.15-0.2 mg/kg şeklinde verilir. Karaciğer sirozu olanlarda ve nöroleptik opioidler ya da sedatifler ile premedikasyon uygulanmış hastalarda doz düşürülmelidir. Status epileptikus ya da epilepsi nöbetlerini ortadan kaldırmak için yeterli miktarda etomidatın (0.3 mg/kg) hızlı bir şekilde, örn: 10 saniye içinde enjekte edilmesi özel bir anestezi endikasyonudur. Feniramin Antihistaminik bir ilaçtır. Anti alerjik etkilidir, tansiyonu hafif derecede düşürebilir, taşikardi yapar, bronşlarda sekresyonu artırır, sakinleşme ve uyku hali yapabilir. Endikasyonları Aşırı duyarlılık reaksiyonlarıyla çeşitli nedenlerden kaynaklanan kaşıntıların tedavisinde, Allerjik hastalıklarla ilgili yakınmalar, aksırık nöbetleri, burunda kaşıntı ve akıntı ile seyreden saman nezlesi, gözde konjunktiva iltihabı, ürtiker ve deride kızarıklık ya da şişkinlik yapan kaşıntılı ekzema tedavisinde kullanılır. Kontrendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerji, Gebeliğin ilk 3 ayında, yeni doğanlarda ve prematürelerde, emzirenlerde, Astım dâhil alt solunum yolları hastalıklarında, MAO (monoamino oksidaz) inhibitörleriyle tedavi görenlerde kullanılmamalıdır. Yan etkileri Karın ağrısı, nefes almada güçlük, kurdeşen, yüzde, dudaklarda, dilde ve boğazda şişlik, kalp atışlarında düzensizlik, düşük tansiyon, sık idrar yapma isteği ya da hiç idrar yapamama, irade dışı kasılmalar görülebilir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 10 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Dozu ve uygulanışı Hastanın kliniğine göre günde 1-2 kez 1/2-1 ampul yavaş yavaş (dakikada 1 ml) IV veya IM olarak uygulanır. 6 ay ile 3 yaş aralığındaki çocuklara IM yoldan 1-2 kez 0,4-1 ml; 4 yaşından büyük çocuklara günde 1-2 kez 0,8-2 ml uygulanır. Tek bir dozun etki süresi 4-8 saattir. Fenitoin Antiepileptik özellikli bir ilaçtır. Epileptik nöbetlerin oluşmasını engeller. Endikasyonları Fenitoin, epileptik nöbetlerin oluşmasını engeller. Tonik-klonik (grand mal) tipte status epileptikusta, Beyin cerrahisinde ve/veya ağır kafa travması sırasında ya da sonrasında konvülsiyonların önlenmesi ve tedavisinde, Migren, trigeminal nevralji ve psikoz tedavisinde, Dijital glikozidleriyle zehirlenmeye bağlı ritim bozukluklarının tedavisinde kullanılır. Kontrendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerjilerde kullanılmamalıdır. Yan etkileri Tedavinin başlamasından 3-4 ay sonra hipertrofik jinjivit görülebilir. Deride pigmentasyon ve hipertrikoz meydana gelebilir. Hamilelik boyunca kullanılmasından sakınılmalıdır. Anemi, nötropeni, hiperlenfositoz, hiperlökositoz, aplazi, hiperglisemi, hipokalsemi, nistagmus, diplopi, görme bozukluğu ve konuşma zorluğu görülür. Dozu ve uygulanışı: IV yükleme dozu; (15-20 mg/kg, yetişkinde 50 mg/dakikayı, çocukta 1 mg/ kg/dakikayı aşmayacak biçimde) 50-150 ml serum fizyolojik içinde verilir. Yükleme dozundan 6 saat sonra oral doza geçilir. Oral yolla 5 mg/kg/gün, günde 1-2 kez verilir. Fenobarbital Hipnotik bir ilaçtır. Epileptik nöbetlerin oluşmasını engeller. Endikasyonları Tonik-klonik konvülziyonlarda, Status epileptikusta, Eklampsinin uzun dönem tedavisinde, Tekrarlayan febril konvülziyonları olan çocukların tedavisinde ilk tercih olarak, Boğmaca öksürüğünün kombine tedavisinde, İnatçı uykusuzluklarda kullanılır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 11 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Kontrendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerji, alkol, uyku ilaçları, analjezikler ve psikofarmakalar ile olan akut zehirlenmelerde, ağır miyokard harabiyetlerinde, obstrüktif solunum yolu hastalığı olan kişilerde kontrendikedir. Yan etkileri Fentanil, morfine göre 75-125 kat daha güçlü opioiddir. Mental konfüzyon (intolerans veya dozaşımı), mental depresyon, Nefes almada güçlük (respiratuvar depresyon), Hipersensitivite reaksiyonları (ciltte döküntü), Boğaz ağrısı, Ateş (agranülositoz), anemi, trombositopeni, Hepatik disfonksiyon, SSS depresyonudur. Dozu ve uygulanışı Status epileptikus tedavisinde 10-15 mg/kg dozda IV infüzyon yoluyla kullanılır. Gerekirse IM olarak da kullanılabilir. Yetişkinlerde günlük sedasyon için günde 2-3 defa 30-120 mg, oral hipnotik olarak 100-200 mg, antikonvülsan etki için 60-200 mg/gün, çocuklarda antikonvülsan etki için 3-6 mg/kg / gün şeklinde kullanılır. Fentanil Morfine göre 75-125 kat daha güçlü, sentetik bir opioiddir. Sedasyon ve analjezik amaçla kullanılır. Solunumu deprese eder. Endikasyonları Genel ya da bölgesel anestezide narkotik analjezik katkısı olarak, Anestezinin indüksiyonunda bir nöroleptik ile birlikte anestezik premedikasyon olarak, genel ya da bölgesel anestezinin idamesinde yardımcı olarak kullanılır. Kontrendikasyonları İlacın etkin maddesine ya da yardımcı maddelerden herhangi birine karşı aşırı duyarlılığı olanlar, Solunum depresyonu olanlar, Obstrüktif solunum yolu hastalığı olanlar için kontraendikedir. Yan etkileri Kaşıntı (yüz ve burunda), solunum depresyonu, çok az oranda bulantı, kusma, hipotansiyon, kardiyovasküler değişiklikler yapabilir. Dozu ve uygulanışı Dozu 1-5 mcg/kg’dır. Çok yavaş (60 sn) verilmelidir. Çocuklarda da aynı dozda kullanılır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 12 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Furosemid Güçlü bir diüretik ajandır. Böbreklerde sodyum emilimini önleyerek su atılımını sağlar. Endikasyonları Furosemid, güçlü bir diüretiktir. Akut ve kronik böbrek yetmezliği tedavisinde, Ödem tedavisinde (kardiak, hepatik ve renal kaynaklı), Hipertansiyonda, İlaç zehirlenmelerinde (Zorunlu diürez amacıyla), Karaciğer sirozuna bağlı asit ve ödemde, Hiperkalsemi tedavisinde kullanılır. Kontrendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerji (Sülfonamidlere), anüri, hipovelemi ve elektrolit bozukluğu durumlarında kullanılmamalıdır. Yan etkileri Hipotansiyon, Hipopotasemi, Hipomagnezemi, Metabolik alkaloz, Hiperürisemidir. Dozu ve uygulanışı Başlangıç IV yolla 40 mg verilir, maksimum dozu 160 mg'dır. Ketamin Kortikal ve limbik sistem arasında elektrofizyolojik dissosiyasyon sağladığından dissosiyatif ilaç olarak adlandırılır. Hasta sıklıkla gözleri açık haldedir. Ancak trans şeklinde kalır ve dış uyaranları algılamaz, ağrı hissetmez. Havayolu reflekslerinin korunması ve solunum baskılanması yapmaması nedeniyle çocuk hastalarda güvenle kullanılabilir. Bu özelliğinden ötürü acil serviste kullanılan diğer sedatiflerden farklıdır. İşlemsel sedasyon ve analjezi işlemlerinde en önemli özelliği hem analjezi hem de amnezi yapan tek ilaç olmasıdır. Endikasyonları Çocuklarda ve yetişkinlerdeki akut fraktür ya da eklem müdahaleleri, yanık ve yara depritmanı ve pansumanı, büyük laserasyonların onarımı, geniş abse insizyonu ve drenajı, ayrıca diğer ağrılı girişimlerde analjezi sağlamak için, Çocuklarda tanı amaçlı işlemlerde hareket kontrolü ve intra oral laserasyonların tamirinde, Bir miktar sempatomimetik etkisi nedeniyle hipotansif ve astımlı hastalarda tercih edilir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Kontrendikasyonları Kafa travmalı olgularda ve kafa içi basınç artışı oluşabilecek olgularda, perforan göz yaralanmaları, etken maddeye karşı bilinen alerji kullanılmamalıdır. Yan etkileri Kardiyak outputda artış, taşikardi, tonik-klonik hareketler, görsel halüsinasyonlar, bradikardi, diplopi, hipotansiyon, enjeksiyon yerinde ağrı, nistagmus, anaflaksi, kardiyak aritmi, depresif öksürük refleksi, fasikülasyonlar, hipersalivasyon, artmış metabolizma hızı, hipertoni, laringospazm, büyük dozlarda ya da hızlı infüzyon ile solunum depresyonu veya apne görülebilir. Dozu ve uygulanışı Hızlı ve seri entübasyonda 1-2 mg/kg dozda IV yolla, 30-60 saniyede gidecek şekilde yavaş yavaş verilir. Uygun analjezi ve sedasyonu sürdürmek için gerekirse 5-10 mg’lık ek dozlar uygulanabilir. Ketamin, IV olarak verildiğinde yaklaşık 30 saniyede bilinç kaybı ve analjezi oluşturur. IM dozu, 2-4 mg/kg’dır ve etkisi tek bir injeksiyondan sonra 10 dakika devam eder. IM İnjeksiyonu 3-4 dakikada cerrahi anestezi oluşturur ve bu etki 1230 dakika devam eder. Çocuklarda IM uygulama tercih edilir ve doz 2-5 mg/kg’dır. Çocuklarda IV kullanılacaksa önerilen doz, 1-1.5 mg/kg yavaş infüzyondur (30-60 sn). 3 aylık ve daha küçük çocuklarda kullanılması kontrendikedir. Lidokain Antiaritmik ilaçlardandır. Na kanal blokeridir. Lokal anestezik etkilidir. Endikasyonları Lidokain, lokal anestezik etkilidir. Defibrilasyon ve adrenaline yanıtsız VF veya nabızsız VT de, VT veya VF sonlandığında hipokalemi, myokardial iskemi veya belirgin sol ventrikül disfonksiyonu gibi malign ventriküler aritmiler için risk faktörleri olan hastalarda, Orijini bilinmeyen geniş kompleksli taşikardilerde kullanılır. Kontrendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerji, Adams-Stokes ve Wolf-Parkinson-White sendromlarında, sinoatrial, atrioventriküler ve intraventriküler bloklarında kullanılmamalıdır. Yan etkileri Uyuşukluk, baş dönmesi, öfori, kulak çınlaması, bulanık veya çift görme, tremorlar, kaslarda seğirmeler, kusma, bradikardi, hipotansiyon ve kardiyovasküler kollaps (kardiyak arrestle sonuçlanabilir), hassasiyet reaksiyonlarıdır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Dozu ve uygulanışı Ventriküler taşikardi ya da ventriküler fibrilasyon tedavisinde 1-1.5 mg/kg dozda IV bolus uygulandıktan sonra 2-4 mg/kg dozda idame tedavisine geçilir. Metoprolol Kardiyoselektif bir β bloker olmakla birlikte antihipertansiftir. Hipertansiyon, angina pektorisin uzun süreli profilaksisi; supraventriküler ve ventriküler aritmileri içeren kardiyak ritim bozukluklarında kullanılır. Endikasyonları Hipertansiyonda, Angina pektorisde, Sol ventriküler sistolik fonksiyon bozukluğu ile birlikte görülen stabil semptomatik kronik kalp yetmezliğinde, Miyokard enfarktüsünün akut döneminden sonra ani ölüm riski ve miyokard enfarktüslerinin tekrarlanma riskinin önlenmesinde, Özellikle supraventriküler taşikardi dahil olmak üzere kalp ritim bozukluklarında, Ventriküler ekstra-sistol ve atriyal fibrilasyonda ventriküler hızın azaltılmasında, Migren proflaksisinde kullanılır. Kontrendikasyonları Midazolamın analjezik etkisi olmadığı için acil girişimlerde yanında bir analjezikle birlikte uygulanması gereklidir. Astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, kardiyojenik şok, hasta sinüs sendromu, ikinci ya da üçüncü derece AV bloklar dekompanse kalp yetmezliği olan hastalar (pulmoner ödem, hipoperfüzyon veya hipotansiyon), β reseptör agonistleri ile sürekli ya da intermittent inotropik tedavi alan hastalarda, semptomatik bradikardi de kontrendikedir. Yan etkileri Göğüs ağrısı, kilo artışı, uyku bozuklukları, parestezi, nefes darlığı, bronkospazmdır. Dozu ve uygulanışı Parenteral formu 5 mg (1 ampul) 2-3 dakikada gidecek şekilde IV yolla yavaş yavaş verilmelidir. Midazolam Midazolam kısa etkili bir benzodiazepin olarak sedatif, hipnotik, anksiyolitik, amnestik, antikonvülzan ve kas gevşetici etkileri olduğu bilinen bir ilaçtır. Etki süresi yaklaşık 30 dk’dır. Midazolamın analjezik etkisi olmadığı için acil girişimlerde yanında bir analjezikle birlikte uygulanması gereklidir. Acil serviste sedasyon ve analjezi uygulamalarında midazolamın tek başına ve fentanille birlikte kullanımı güvenli ve etkindir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Endikasyonları Anestezi öncesi premedikasyon için, Hızlı seri entübasyonda, Lokal anestezi altında gerçekleştirilen diyagnostik veya cerrahi girişimlerden önce bazal sedasyon oluşturmak için, Yoğun bakım ünitelerinde uzun süreli sedasyon oluşturmak için kullanılır. Kontrendikasyonları Hipersensitivite, akut alkol zehirlenmesi, myastenia gravis (sınırlı koşullarda izin verilebilir) dar açılı glokom, şiddetli solunum depresyonu, depresif nevroz, psikotik reaksiyonlar, şok (kardiyovasküler), emziren anne, santral sinir sistemi depresyonu, solunum yetmezliği ve renal hastalıklarda kontendikedir. Yan etkileri Azalmış solunum hızı, apne, uyuşukluk, bulantı/kusma, öksürük, enjeksiyon bölgesinde ağrı, baş ağrısı, sedasyon, hıçkırık, sayıklama, öfori, hipoksi, hipotansiyon istemsiz hareketler, laringospazm, tremor, yoksunluk sendromu görülebilir. Dozu ve uygulanışı Hızlı seri entübasyonda, 0.1-0.2 mg/kg dozda, IV olarak en az 30 saniyede gidecek şekilde uygulanır. Gerekirse 3-5 dakikada bir tekrarlanabilir. Total doz 5-7 mg’a kadar çıkarılabilir. Yetişkinlerde 1 mg’lık dozlar halinde uygulanabilir. 6 yaşından küçük çocuklarda 0.05-0.1 mg/kg dozda kullanılır. Naloksan Narkotik anlajeziklerin antidotudur, uyuşturucu zehirlenmelerinde antidot olarak kullanılmaktadır. Solunumun baskılanmasını önler, koma bulgularının düzelmesini sağlar. Endikasyonları Narkotik aşırı doz alımı veya şüphesinde, Nedeni belli olmayan koma halindeki hastalarda kullanılır. Naloksan, narkotik anlajeziklerin antidotudur. Kontrendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerji, alkol zehirlenmelerinde, Miyastenia gravis, gebelik durumları veya şüphesi olanlarda kullanılmamalıdır. Yan etkileri Bulantı, kusma, terleme, taşikardi, hipertansiyon, aritmidir. Dozu ve uygulanışı 2 mg IV yavaş puşe, erişkinde opiyat kullanımında maksimum dozu yoktur her 5 dk. bir tekrarlanabilir. Pediatrik hastada 0.1 mg/kg IV yavaş, her 5’dk. bir tekrarlanabilir (max:2 mg). Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 16 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar Salbutamol Astımda selektif β2 bloker adrenoreseptör agonisti bir ilaçtır. Astımın semptomatik belirtilerini azaltır. Endikasyonları Akut şiddetli astım tedavisinde (status astmatikus) kullanılır. Kontrendikasyonları Etken maddeye karşı bilinen alerji, beta blokerler, MAO inhibitörleri, trisiklik antidepresanlar diğer sempatomimetikleri kullanan hastalarda dikkatle kullanmalıdır. Yan etkileri Tremor, baş ağrısı, taşikardi, aşırı duyarlılık reaksiyonlarıdır. Dozu ve uygulanışı Erişkinler ve çocuklarda nebules başlama dozu 2.5mg'dır (bir nebül) fakat bu doz 5mg'a yükseltilebilir. Tedavi bir nebülizer ile günde 4 kez tekrarlanabilir. Çok ağır havayolu tıkanmalarında yetişkinlere, günde 40mg'a kadar yüksek dozlar çok sıkı medikal gözetim altında hastanede uygulanabilir. Nebules 2.5 mg seyreltilmeden kullanılmak için hazırlanmıştır. Bununla birlikte ilacın uzun sürede verilmesi istenirse (10 dakikadan fazla) enjeksiyonluk fizyolojik serum ile seyreltilmesi gerekebilir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 17 Özet Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar • İlaçlar; hastalıklardan korunma, hastalıkları tedavi etme, tanı koyma, hastalık semptomlarını azaltma gibi değişik amaçlarla kullanılan maddelerdir. •İlaçların etkili olabilmesi için düzenli ve doğru kullanılması gerekmektedir. İlaçlar doğru kullanıldığında insan sağlığı ve yaşamını tehdit eden olumsuzluklar önlenebilir. Ancak ilaçlar hatalı kullanıldığında ölüme kadar varabilen istenmeyen durumlara neden olabilmektedir. •Acil servisler yoğun ilaç uygulamalarının yapıldığı birimlerdir. Acil ünitelerinde beklenmeyen akut durumların tedavisi ve yaşamın sürdürülmesi genellikle ilaç uygulamalarının başarısına bağlıdır. •Ani gelişen ve hastanın yaşamını tehdit eden karmaşık durumlar, çoğu zaman birden fazla ilacın aynı anda ve çok kısa sürede uygulanmasını gerektirir. •Acil servislerde sık kullanılan ilaçlar; Adenozin, Adrenalin, Amiodaron, Atropin, Biperiden, Diazepam, Digoksin, Diltiazem, Dopamin, Etomidat, Feniramin, Fenitoin, Fenobarbital, Fentanil, Furosemid, Ketamin, Lidokain, Metoprolol, Midazolam, Naloksan, Salbutamol'dur. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 18 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Adenozin aşağıdaki durumlardan hangisinde kullanılabilir? a) Tanı konulamamış geniş kompleksli taşikardilerde b) Subraventrilüler taşikardide c) Atriyal fibrilasyonda d) Atriyal flutterde e) Atriyal ventriküler taşikardilerde I. Anaflaktik şok ve şiddetli allerjik reaksiyonlarda kullanılır. II. β-bloker, Ca antagonistleri ve diğer kardiyak depresanların aşırı dozlarına bağlı hipotansiyonun tedavisinde kullanılır. III. Kardiayak arrestte: Her 3-5 dk’da 1 mgr iv puşe (1:10.000) IV. Anaflakside: 0,3 – 0,5 mg im (1:1000) ya da 0.01 mg / kg dozunda kullanılır. 2. Adrenalinle ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur? a) I, II ve III b) I, II ve IV c) I, III ve IV d) II, III ve IV e) I, II, III ve IV 3. Atropin aşağıdaki durumlardan hangisinde kullanılır? a) Asistol, nabızsız elektriki aktivite ve hemodinamik bozukluğun olduğu sinuzal, atrial veya nodal bradikardilerde b) Aspirasyon proflaksisinde c) Preanestezik medikasyonlar için d) Tip II - 2. derece AV bloklarda e) Nöromusküler blokun kaldırılmasında 4. Digoksin aşağıdaki durumlardan hangisinde kontrendike olur? a) Atrial fibrilasyonlu WPW (wolf parkinson white) sendromlu hastalarda, b) Etiyolojisi ve ciddiyet derecesi ne olursa olsun, kronik kalp yetmezliğinde, c) Potansiyel ve gizli kalp yetmezliğinde, d) Taşikardik disritmi (atriyum fibrilasyonu ve flateri, paroksismal taşikardi) ile beraber olan belirgin veya latent kalp yetmezliğinde, e) Çocuklarda kalp dekompansasyonunda, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 19 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar I. Adrenalin ve noradrenalinin doğal öncülüdür. II. Dopamin, sistolik basıncı artırır, diastolik basıncı değiştirmez veya hafifçe artırabilir. III. Normal dozlarda total periferik damar direncini etkilemez. IV. Ventriküler taşiaritmisi olan hastalarında kullanılabilir. 5. Dopaminle ilgili olarak aşağıdakilerden hangileri doğrudur? a) I, II ve III b) I, II ve IV c) I, III ve IV d) II, III ve IV e) I, II, III ve IV 6. Fenitoin aşağıdaki durumlardan hangisi için kullanılır? a) Epilepsi geçiren hastada b) Hipotansiyonu olan hastada c) Hipertansiyonu olan hastada d) Nodal ritimli olan hastada e) Hertürlü kalp bloğunda 7. Aşağıdakilerden hangisi Furosemid’in yanetkilerinden biri değildir? a) Hipotansiyon b) Hipopotasemi c) Hipomagnezemi d) Hiperürisemi e) Metabolik asidoz I. Kafa travmalı olgularda ve kafa içi basınç artışı oluşabilecek olgularda, perforan göz yaralanmalarında kullanılmamalıdır. II. Sedatize olan hasta sıklıkla gözleri açık halde ancak trans şeklinde kalır ve dış uyaranları algılamaz, ağrı duymaz. III. Hem analjezi hem de amnezi yapar. IV. Migren proflaksisinde kullanılır. 8. Ketamin ile ilgili olarak yukarıdakilerden hangileri doğrudur? a) I ve II b) III ve IV c) I, II ve III d) I, III ve IV e) II, III ve IV 9. Metoprolol için aşağıdaki durumlardan hangisi kontraendikedir? a) Hipertansiyonda b) Angina pectorisde c) Kalp yetmezliğinde d) Astımda e) Supraventriküler taşikardide Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 20 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar I. Ventriküler ve Supraventriküler Taşikardinin (SVT) tedavisinde kullanılan en güçlü ilaçlardan biridir. II. Hemodinamik olarak stabil hastalarda ventriküler ve supraventriküler taşikardilerin tedavisinde kullanılabilir. III. Hipotiroidi, hipertiroidi yapabilir. IV. Ağır bradikardi, kalp bloğu ve asistoli yapabilir. 10.Amiodaron ile ilgili olarak yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur? a) I, II ve III b) II, III ve IV c) I, III ve IV d) II ve III e) I, II, III ve IV Cevap Anahtarı 1.B, 2.E, 3.D, 4.A, 5.A, 6.A, 7.E, 8.C, 9.E, 10.E Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 21 Acil Serviste Bulundurulması Gereken İlaçlar YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER KAYNAKLAR Ayrık C, Karcıoğlu Ö, Ünverir P. Ani kalp durmasında ileri kardiyovasküler yaşam desteği ilaçlarının kullanımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2006; 20(2):125-133. Demir Ö, Gidener S, Soner B C. Antidotlar Özel Sayısı-1, Türk Farmakoloji Derneği, 2013;5:13. Esener Z. Sinir-kas iletimi ve kas gevşeticiler. Klinik Anestezi. İstanbul. Logos Yayıncılık Tic. A.Ş. 2004; 151-180. Farmadex Güncel İlaç Rehberi, 4. Baskı, 2013; 2299. http://www.emedicine.medscape.com, 2013. Erişim tarihi: 11.06.2016 http://www.atuder.org.tr, 2013. Erişim tarihi: 11.06.2016 http://www.fda.gov, 2013. Erişim tarihi: 11.06.2016 http://www.saglik.gov.tr (ilaç prespektüsleri Sağlık Bakanlığı onay tarihi; Metoprolol, 2011, 2012; Kalsiyum, 2012; Potasyum Klorür, 2012; Dopamin, 2012; Aminodarone, 2007). Morgan GE, Mikhail MS, Murray MJ. Clinical Anesthesiology. Third edition, Lange Medical Books. U.S.A. 2002; 1-15, 114-126, 178-198. Kayhan Z. Klinik Anestezi, İstanbul, Logos Yayıncılık. 2004; 22-72. Kıyan S. Acil serviste sedasyon ve analjezi. Türkiye Acil Tıp Dergisi. 2008;8(3):144151. Martindale. The Complete Drug Reference. 35th Edition. The Pharm.Pres. London. 2007. McKeage K, Perry CM. Propofol. CNS Drugs, 2003;17(4): 235–72. Medication Errors. Food and Drug Administration. 2010. Vademecum Modern İlaç Rehberi, 35. Baskı, 2013; 2030. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 22
