Komisyon MALİYE SORU BANKASI ISBN 978-605-364-899-4 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. © 2014 Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 4. Baskı: Ekim 2014, Ankara Yayın-Proje Yönetmeni: Ayşegül Eroğlu Dizgi-Grafik Tasarım: Seda Kozkıran Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık Ltd. Şti. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 770. Sokak No: 105/A Yenimahalle / ANKARA (0312-394 55 90) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 13987 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: [email protected] Maliye Maliye Teorisi - 1 1. Aşağıdakilerden hangisi kamu kesiminin özelliklerinden değildir? A) B) C) D) E) Test - 1 5. Kamu kesiminde kâr elde etme amacı yoktur. Kamu kesiminde siyasal kararlar esas alınır. Kamu kesiminin işleyişinde temel görev piyasaya düşer ve tüm önemli kararlar piyasanın işleyişine bağlı olarak belirlenir. Kamu kesiminde devlet adına karar alan ve uygulayanlar değişik hareket imkânlarına ve değişik araçlara sahiptirler. Kamu kesiminde zor kullanma mevcuttur. A) Wagner B) Pigou C) Peacock D) Buchanan E) Samuelson 6. 2. I. Kaynak dağılımında etkinliğin sağlanması II. Ekonomik istikrarın sağlanması III. Gelir dağılımında adaletin sağlanması IV. Bölgesel dengesizlikle mücadele Yukarıdakilerden hangisi Richard Musgrave’e göre kamu kesiminin yeni fonksiyonları arasında yer almaz? A) B) C) D) E) Yalnız IV I ve II II ve III III ve IV I, II ve III Aşağıdakilerden hangisi iktisadi rasyonalite ile ilgili olarak devletin piyasada üretilmesi mümkün olmayan mal ve hizmetler üretmesi gerektiği görüşünü ileri sürmüştür? Toplumsal refah artışının, ancak toplumda refahı en kötü durumdaki bireyin refahının artmasına bağlı olduğunu söyleyen bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir? A) Wicksell 7. D) Aşağıdakilerden hangisi devletin ekonomik faaliyette bulunma nedenlerinden değildir? A) B) C) D) E) E) Kamusal malların üretimi Dışsallıklar Doğal tekeller Tam rekabetten sapmalar Özel malların üretimi 8. 4. Demokrasi ile yönetilen bir ülkede hükûmetlerin kendi yaşam sürelerini, seçmenlerin de kendi gerçek gelirlerini maksimum kılma çabası içinde olduğu görüşü kime aittir? A) B) C) D) E) Buchanan, Downs ve Tullock Pigou, Smith ve Ricardo Peacock, Wiseman ve Adams Niskanen, Nitti ve Adams Ricardo, Nitti ve Marshall C) Keynes E) Rawls Tarafsız Maliye Kuramı'nın temel alındığı görüşe göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) B) C) 3. B) Marshall D) Pigou Denk bütçe politikası savunulmaktadır. Borçlanmaya karşı çıkılmıştır. Temel varsayımları ücret ve fiyatın esnek olmamasıdır. Bu görüşe göre ekonomide tam rekabet koşulları geçerlidir. Ekonomiye müdahale edilmesi gerekiyorsa para politikası araçları kullanılmalıdır. Modern maliye ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) B) C) D) E) Faiz tasarruf sahiplerinin likiditelerinden vazgeçmelerinin bedelidir. Faiz, para arzı ile para talebinin kesiştiği noktada oluşur. Devlet süzgeç bir devlettir. Devlet faaliyetleri her zaman özel faaliyetlerden verimsizdir. Devletin müdahalesi önemlidir. Maliye Teorisi - 1 9. Test - 1 Keynesyen görüş ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) B) C) D) E) 13. Aşağıdakilerden hangisi kamu ekonomik faaliyetlerinin temel amaçlarından değildir? Borçlanma normal bir gelir kaynağıdır. Kamu harcamaları önemli politika aracı olarak kullanılır. Devlet müdahalesine karşıdır. Bütçenin açık verebileceğini savunur. Tarafsız vergi ve kamu harcaması olamayacağını ileri sürer. A) B) C) D) E) Ekonomik büyüme Ekonomik kalkınma Ekonomik istikrar Gelir dağılımında adalet Bireysel ihtiyaçları karşılama 14. Kamusal ihtiyaçların kıt kaynaklarla ilişkisi aşağıdakilerden hangisi ile gerçekleştirilir? A) B) C) D) E) 10. Aşağıdakilerden hangisi Keynesyen görüş ile ilgili olarak doğrudur? A) B) C) D) E) Tarafsız maliye kuramını savunur. Devletin ekonomiye müdahale etmesini savunur. Kamu harcamalarının azaltılmasını savunur. Borçlanmaya gidilmemesini savunur. Vergilerin tarafsız olmasını savunur. 15. Bir ekonomide üretim faktörlerinin tamamıyla devlet tarafından kontrol edildiği, hangi mal ve hizmetlerin ne kadar üretileceğini ve nasıl dağıtılacağını devletin belirlediği model aşağıdakilerden hangisi olabilir? 11. Keynes’e göre ekonominin istihdam düzeyini belirleyen en önemli unsur aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Toplam gelir düzeyi Faiz oranı Fiyat ve ücretlerin düzeyi Mal ve hizmetler için olan toplam talep düzeyi Kamu harcamaları 1. C Gelir dağılımında adaleti sağlamak Ekonomik istikrarı sağlamak Ekonomik büyüme ve kalkınmayı sağlamak Ödemeler dengesini sağlamak Kaynak tahsisinde etkinliği sağlamak 2. A 3. E 4. A 5.E 6. E 7. C 8. D A) Serbest Piyasa Sistemi B) C) Liberal Ekonomi Sistemi Karma Ekonomi Sistemi D) E) Kumanda Ekonomisi Kapitalist Ekonomi Modeli 16. Devletin piyasa dengesizliklerinden kaynaklanan enflasyon, deflasyon, işsizlik ve cari işlemlerdeki açık veya fazlalarla mücadele etmesi, aşağıdaki makroekonomik amaçlardan hangisini ifade eder? 12. Aşağıdakilerden hangisi devletin görevlerinden biri değildir? A) B) C) D) E) Fiyatlandırma süreci Piyasa işleyişi Özel ekonomi Firmalar Bütçe 9. C A) B) Ekonomik istikrar Gelir dağılımı C) D) E) Kaynak tahsisi Sosyal fayda maksimizasyonu İktisadi büyüme 10. B 11. D 12. D 13. E 14. E 15. D 16. A Maliye Maliye Teorisi - 2 1. Aşağıdakilerden hangisi piyasa başarısızlığının nedenlerinden biri değildir? A) B) C) D) E) 2. Ekonomik büyüme ve kalkınma Gelir dağılımında adaletin sağlanması Ekonomik istikrarı sağlama Kaynak tahsisinde etkinliği sağlama Ödemeler dengesini sağlama 7. Aşağıdakilerden hangisi fonksiyonel maliye ile ilgili olup her devlet faaliyetinin millî geliri azaltıcı veya artırıcı etkilerini inceleyen yaklaşımdır? A) B) C) D) E) Hukuki yaklaşım Ekonomik yaklaşım Refah yaklaşımı Değişim yaklaşımı Gelir yaklaşımı Aşağıdakilerden hangisi kamusal ihtiyaçların giderilmesinde siyasi organların karar verici olmasının temel nedenidir? Aşağıdakilerden hangisi özel ihtiyaçlarla kıt kaynaklar arasındaki ilişkiyi gerçekleştirir? A) B) C) D) E) 5. Aşağıdakilerden hangisi kurumsal yaklaşım için doğru bir ifadedir? A) Kamu maliyesi ile ilgili konuların ekonomik yönden incelenmesine yöneliktir. B) Vergiler kamu hizmetlerinin bedeli olarak kabul edilir. C) Kamu faaliyetlerinin kanuni ve idari yönlerini inceler. D) Devlet faaliyetlerinin millî geliri azaltıcı ve arttırıcı etkilerini inceler. E) Kamu maliyesi aracılığıyla toplum refahının maksimize edilmesini öngörür. Dışsallıklar Tam kamusal mallar Yarı kamusal mallar Asimetrik enformasyon Özel mal ve hizmetler A) Bireylerin kamusal mallara olan taleplerini açıklamak istememeleri B) Bireylerin özel mal ve hizmetlere olan taleplerini açıklamak istememeleri C) Firmaların üretim faktörlerine olan taleplerini açıklamak istememeleri D) Bireylerin lüks tüketim mallarını talep etme istekleri E) Firmaların kâr amacı gütmeleri 4. 6. Piyasa başarısızlıkları arasında değerlendirilen dışsallık, kamu maliyesinin hangi amacına ters düşmektedir? A) B) C) D) E) 3. Test - 2 Politik süreç Bütçeleme Kamu ekonomisi Kamu İktisadi Teşebbüsleri Piyasa işleyişi Vergileri, sunulan kamu hizmetlerinin bedeli olarak kabul eden yaklaşım hangisidir? A) B) C) D) E) Gelir yaklaşımı Yapısal yaklaşım Kurumsal yaklaşım Değişim yaklaşımı Refah yaklaşımı 8. Aşağıdakilerden hangisi mali olayların gerçek hayatta nasıl oluştuğunu, bu olayları etkileyen unsurların neler olduğunu bulmaya çalışan yaklaşımdır? A) Pozitif yaklaşım B) Normatif yaklaşım C) Hukuki yaklaşım D) Ekonomik yaklaşım E) Kurumsal yaklaşım 9. J. Tinbergen’in piyasa ekonomisi ve devlet konusundaki görüşü aşağıdakilerden hangisidir? A) Kapitalist bir ekonomide kamu kesimine yer yoktur ve olmamalıdır. B) Ekonomik faaliyetlerin tamamı piyasaya bırakılmalı ve piyasada üretilemeyecek olan hizmetler devlet kontrolünde ama yine özel kesim tarafından sunulmalıdır. C) Her ekonomide en azından millî savunma ve benzeri kamusal hizmetleri üreten bir kamu kesimi mevcuttur ve bu durum ekonominin esas yapısının kapitalist özelliğe sahip olmasına engel değildir. D) Millî savunma ve benzeri kamusal hizmetleri üreten bir kamu kesiminin varlığı, ekonominin kapitalist yapısını bozar ve onları piyasadan uzaklaştırır. E) Her ekonomide en azından millî savunma ve benzeri kamusal hizmetleri üreten bir kamu kesimi mevcut olduğundan hiçbir ekonomi kapitalist özelliğe sahip değildir. Maliye Teorisi - 2 Test - 2 10. Kamu maliyesi ile ilgili konuların ekonomik açıdan incelenmesine yönelik olup kaynak dağılımında ve kullanımında etkinlik, devlet faaliyetlerinin etkinliği gibi hususlar üzerinde duran geleneksel yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 13. Aşağıdakilerden hangisi kamu maliyesini açıklamak için kullanılan günümüzdeki yaklaşımlar arasında yer alan iktisadi yaklaşımın öncüleri arasında sayılamaz? A) B) C) D) E) Refah yaklaşımı Hukuk yaklaşımı İktisadi yaklaşım Yapısal yaklaşım Kurumsal yaklaşım 11. Aşağıdakilerden hangisi refah yaklaşımı açısından doğru bir ifadedir? A) Fransa ve İtalya’da çeşitli bilim adamları tarafından ileriye sürülmüş bir yaklaşım olup vergileri kamu hizmetlerinin bedeli olarak kabul etmektedir. B) Devlet faaliyetlerinin optimum düzeyinin piyasa ekonomisine benzer bir şekilde ve vergilerin üretilen kamu hizmetlerinin marjinal maliyetine eşitlendiği noktada oluşacağını belirtmektedir. C) Fonksiyonel maliye ile ilgili olup her devlet faaliyetinin millî geliri azaltıcı ve arttırıcı etkileri incelenmektedir. D) Kamu maliyesi aracılığı ile toplum refahının maksimize edilmesini öngörmekte olup kimsenin durumundan fedakârlık yapılmaksızın toplum refahının arttırılması amaçlanmaktadır. E) Kamu faaliyetlerinin ekonomik analizinin yapılması ve benzeri çalışmaları kapsayan yaklaşımdır. A. G. Pigou R. Musgrave E. Lindahl K. Wicksell E. Allix 14. Bir ekonomik birimin faaliyeti dolayısıyla diğer ekonomik birim veya birimler üzerinde fiyat dışı bir yolla, dolaylı olarak görülen olumlu veya olumsuz etkilere ne ad verilir? A) B) C) D) E) Gelir etkisi Dışsallık İkame etkisi Nötr vergi politikası İktisadi gelişme 15. Elma bahçesinin sahibinin yanında bulunan bal üreticisini olumlu yönde etkilemesi aşağıdaki dışsallık türlerinden hangisine örnektir? A) B) C) D) E) Tüketiciden tüketiciye pozitif dışsallık Tüketiciden üreticiye pozitif dışsallık Üreticiden tüketiciye pozitif dışsallık Üreticiden üreticiye pozitif dışsallık Tüketiciden üreticiye negatif dışsallık 12. Aşağıdakilerden hangisi hukuki yaklaşımla ilgili yanlış bir ifadedir? A) Alman ve Fransız ekolünün yaklaşım şeklidir. B) Siyasi ve idari sistem içinde kamu maliyesinin temel fonksiyonları üzerinde durulmaktadır. C) Bu yaklaşıma göre kamu tüzel kişileri anayasayla kendilerine yüklenmiş olan fonksiyonları gerçekleştirmek için harcama yapmak durumundadırlar. D) Bu yaklaşıma göre, yapılan harcamaların hangi kaynaktan ve hangi usullerle sağlanacağı ile toplumsal mali yük uygulamalarının toplum kesimleri arasında adil bir şekilde dağılımının nasıl gerçekleştirileceği konuları ağırlık kazanmaktadır. E) Devlet faaliyetlerinin optimum düzeyinin piyasa ekonomisine benzer bir şekilde ve vergilerin (fiyatların) üretilen devlet hizmetlerinin marjinal maliyetine eşit olduğu noktada oluşacağını belirtmektedir. 1. E 2. D 3. A 4. E 5. D 6. C 7. E 8. A 16. Dışsal zarar ortaya çıktığında kaynak tahsisi açısından aşağıdakilerden hangisi gerçekleşir? A) Kaynaklar dışsal maliyeti olan mala daha fazla tahsis edilecektir. B) Kaynaklar dışsal maliyeti olan mala daha az tahsis edilecektir. C) Dışsal maliyeti olan mala aşırı talep olacaktır. D) Dışsal maliyeti olan mala eksik talep olacaktır. E) Eksik istihdam gerçekleşecektir. 9. C 10. D 11. D 12. E 13. E 14. B 15. D 16. B Maliye Maliye Teorisi - 3 1. Aşağıdaki mal türlerinin hangisinde bölünememe ve pazarlanamama ilkeleri geçerlidir? A) B) C) D) E) Test - 3 6. Aşağıdakilerden hangisi kamusal mal ve hizmetlerin özelliklerinden değildir? A) Özel mallar Tam kamusal mallar Yarı kamusal mallar Erdemli mallar Kulüp mallar B) C) D) E) 2. Sağlık harcamaları aşağıdaki mal türlerinden hangisine örnek olarak verilebilir? A) B) C) D) E) Tam kamusal mallar Yarı kamusal mallar Özel mal mallar Erdemsiz mal mallar Kulüp malları 7. 3. Bölünemez mallara yönelik olarak yapılan kamu harcamalarının gelir dağılımı üzerindeki etkisi nasıldır? A) B) C) D) E) 5. A) B) C) D) E) Vergi ödemeyen kesimlerin kamu mallarından yararlanmalarına izin verilmemesi Devletin sosyal refah amacıyla kamu mallarını karşılıksız olarak sunması Vergi gelirlerinin yetersiz olması hâlinde devletin kamu mallarını sunamaması Maliyeti çok fazla olduğundan devletin kamu mallarını topluma bedava sunma eğilimi Kamu mallarının bölünemez niteliği nedeniyle kişi başına fiyatlandırma yapılamaması Yarı kamusal bir malın kullanımı için daha çok kişiye izin verilmesi durumunda o malı daha önce kullanan kişilerin sağladıkları faydanın azalmasına ne ad verilir? A) B) C) D) E) Uluslararası kamusal mallar Tam kamusal mallar Yarı kamusal mallar Merit mallar Ekonomik mallar Aşağıdakilerden hangisi kamusal mal ve hizmetlerden bedava yararlanma eğiliminin temel nedenidir? B) Hicks D) Smith E) Samuelson Nötrdür. Konjonktüre bağlıdır. Gelir dağılımını düzeltir. Önce düzeltir, sonra bozar. Gelir dağılımını bozucudur. Devletin müdahalesi olmadığı takdirde tercih çarpıklığına konu olan mallar aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Özel malların üretiminin özel kesime, kamusal malların üretiminin ise kamu kesimine verilmesini öneren bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir? A) Keynes C) Tullock 8. 4. Faydalarının toplum bireyleri arasında bölünememesi Bedel ödemek istemeyenlerin de hizmetlerden yararlanabilmesi Ortak tüketim için üretim veya tüketiminde rekabetin olmaması Kullanımından kimsenin dışlanamaması Faydaların birimlere bölünebilmesi 9. Sıkışıklık maliyeti Birim maliyet İçsel maliyet Alternatif maliyet Marjinal maliyet Aşağıdakilerden hangisi yarı kamusal malların özelliklerinden değildir? A) B) C) D) E) Faydaları ortak tüketilen ancak sıkışabilen mallardır. Özel veya kamu kesimince üretilebilirler. Piyasalarda veya kamu bütçelerinde sunulabilirler. Satış gelirlerinden veya vergi gelirlerinden finanse edilebilirler. Bu mal ve hizmetler birimlere bölünemez ve fiyatlandırılamazlar.