BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER 51 } Genitoüriner girişimlere sekonder gelişen endokarditin... en sık etkeni Enterokoklardı. (E.coli) } Ksantogranülamatöz pyelonefritin... en sık etkeni proteus mirabilis'tir. } Scrofuloderma ve lupus vulgaris... etkeni Mycobacterik tuberculosis'tir (Deri tutulumuyla oluşurlar). } Kronik ve konsantrik perikarditlere yol açan... en sık enfesiyoz ajan M. tuberculosis'tir. } Avcı hastalığının... en sık etkeni Francisella tularensis'tir. Akut perikarditin... en sık etkeni Koksaki virüslerdir. } Pontiac ateşi'nin... en sık etkeni Legionella pneumoniphilia (Lejyoner hastalığının hafif bir formudur). } } } Epidemik keratokonjuktivitin... en sık sebebi Adenovirüs Tip 8 ve 19'dur. } Akut hemorajik konjuktivitin... en sık etkeni enterovirüs Tip 70'tir. } Hiperakut bakteriyel konjuktivitin... en sık etkeni N. gonore'dir. } Peritonsiller apsenin... en sık etkeni Beta-hemolitik streptokoklar ve anaeroblar'dır. } Retrofaringeal anaeroblar'dır. } Parafaringeal apselerin... en sık etkeni pettostreptokoklar, bakteroides ve anaeroblar'dır. } Ludwig anjininin... en sık etkeni anaeroblar ve alfahemolitik streptokoklar'dır. } } Üretritlerin... en sık sebebi N. gonore'dir. } Akut sistit, akut prostatit, kronik prostatit ve akut pyelonefritin... en sık sebebi E.coli'dir. Ramsay-Hunt sendromunun... en sık etkeni Herpes Zoster virüsüdür. Ramsey Hunt Sendromu, fosyal paraliz, otalji ve herpes zostenin birlikte görülmesi, 7. cranial sinir ve geniculate ganglionun viral enfeksiyonu ile oluşur. } Whipple hastalığının... en sık etkeni gram (+) bir basil olan tropheryma whiplei'dir. } } } Su çiçeği... etkeni Varicella Zoster virüsüdür. Akut hematoje n flegmanöz gastritin... en sık nedeni Streptokoklar'dır. } } Kronik gastritin... en sık nedeni H. pylori'dir. } } } Tinea nigra... etkeni Exophiala Werneckii'dir. } Whipple hastalığı... Steatore, lenfadenopati, artrit, ateş, öksürükle seyreder. } Epidemik tinea kapitis... etkeni Microsporum audovinii'dir. } } Sporotrikoz... etkeni Sporothrix schenckii'dir. } } } } } } Pitriazis versicolor... etkeni Malessia furfur'dur. } Kutanöz leishmaniasis... etkeni L. tropica, Mukokütanöz leishmanasis etkeni L. brasilliensis'tir. } İntestinal shistosomiasis'in... en sık etkeni Schistosoma japonicum ve mansoni'dir. } Veziküler shistosomiasisin... en sık etkeni Schistosoma haematobium'dur. } } } Filariasis... etkeni Wuchereria buncrofti } } } Chagas Hastalığı... etkeni Trypanosoma cruzi'dir. } } } } } } } Epidemik dönek ateş ...etkeni Borrelia recumentis'tir. } } } Rickettsia ateşi... etkeni Rickettsia akari'dir. } } İnterstisyel nefritin... en sık sebebi E.coli'dir. } } Enterik ateşin... en sık etkeni S.typhii'dir. Veba etkeni Yersini pestis'tir. Yersiniosis... etkeni Yersinia enterocolitica'dır. Malta humması... etkeni Brucella melitensis'tir. Epidemik tifüs... etkeni Rickettsia prowasakii'dir. Endemik tifus... etkeni Rickettsia typhii'dir. Kayalık dağlar lekeli ateşi... etkeni Rickettsia rickettsii'dir. Q ateşi... etkeni coxiella burnetti'dir. Mukopürülan servisitin ... en sık etkeni Chl. trachamatis'tir. Shigellosis ( Basilli dizanteri)... etkeni Shigella dysenteria'dır. Progressif multifokal Lökoensefalopati... etkeni JK virüsü. Favus... etkeni Trich. Schonleinii'dir. Siyah nokta tinea Trich. capitisi ... etkeni tonsurans'tır. Pamukcuk ( oral moniliasis)... etkeni Candida albicans'tır. Beyaz Piedra... etkeni trichosporum beigelii'dir. Siyah Piedra... etkeni Piedraia hortoe'dir. Malign sıtma... etkeni Plazm. falciparum'dur. Kuartan sıtma... etkeni Plazm. malaria'dır. Kala-azar (visseral leishmaniasis)... etkeni Leishmania donovanidir. Visceral larva migrans... etkeni Toxocara canis'tir. Kutanöz larva migrans... etkeni Anyclostoma brasiliense'dir. Uyku hastalığı... etkeni Trypanosoma ganbiense'dir. Üriner enfeksiyonun... en sık etkeni E.coli'dir. Faringokonjunktival ateşin... en sık sebebi Adenovirüs Tip III'tür. apselerin... en sık etkeni Nongonokoksik üretritin... en sık etkeni clamidya trachomatis ve ardından üreoplazma ürealiticum'dur. Stevens-Johnson Sendromu'na yol açan... en sık enfeksiyoz ajan Mycoplasma Pneumonia'dır. 123. En sık infektif endokardit etkenleri: Doğal kapak………….. Akut………………….… Subakut……………..… Genitoüriner girişim..… Prostetik………………. Viridans streptokok S. Aureus Viridans streptokok Enterokok S. Epidermidis (Erken başlangıç) Streptokok (Geç başlangıç) İlaç bağımlısı……….… S. aureus 124. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların etiyolojisinde ilk sırada klamidyalar gelmektedir. Bu etkenin neden olduğu tabloda akıntının mukopürülan olma olasılığı düşüktür. Boyamada bakteri görülmez ve klasik kültürlerde üreme saptanmaz. Ancak inklüzyon cisimciği bakılarak veya floresan antikor tekniği ile tanı konulabilir. İkinci sırada düşünülmesi gereken N.gonorhoeae’dir. Akıntı hiperpürülandır ve boyamada gram negatif ikili kok görülmesi tipiktir. Diğer bir etken C.albicans’dır. Bu etkene bağlı tabloda beyaz peynirimsi akıntıda maya ve pseudohifa yapıları önemlidir. Trichomonas vaginalis tablosunda akıntı sarı-yeşil ve köpüklüdür. Mikroskopide dalgalanan zarı ve kamçısı olan tipik portozoon görülmelidir. Gardnerella vaginalis enfeksiyonunda akıntı tipik değil ancak KOH ile muamelede balık kokusu ve epitel hücrelerine invaze olmuş bakteri görüntüsü tipiktir(clue cell). H.ducreinin neden olduğu enfeksiyonda genital bölgede ağrılı şankr lezyonu ve boyamada gram negatif ince basiller görülmelidir. Treponema pallidum lezyonu ise ağrısız ve genellikle tektir. Karanlık alanda spiral bakteri görülmesi altın testtir. www.tusdata.com 52 TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ 126: Antikorlar 125: Antibiyotiklere direnç mekanizmaları 1. İlacın hedefinde değişiklik olması • Aminoglikozitler • Beta laktamlar àRibozomal proteinlerde değişiklik àPBP değişikliği ya da yeni PBP sentezi • Eritromisin ve klindamisin • Rifampin àRibozomal RNA’nın metilasyonu àDNA giraz enziminde değişiklik àRNA polimeraz enziminde • Sülfonamidler àilaçtan etkilenmeyen yeni • Trimetoprim àİlaçtan etkilenmeyen yeni • Vankomisin àHücre duvarındaki peptitte • Florokinolonlar değişiklik dihidroproteaz enzimi sentezi dihidrofolat redüktaz sentezi değişiklik 2. Bakterinin ilacı inaktive eden enzimler sentezlemesi • Aminoglikozitler à Asetiltransferaz, nükleotidiltransferaz ve fosfotransferaz • Beta laktamlar • Kloramfenikol àBeta laktam azlar àAsetiltransferaz 3. Bakteri Içine giren ilaç miktarının azaltılması a) Duvar permeabilitesinin azalması veya dış membran proteinlerindeki değişiklikler • Beta laktamlar, kloramfenikol, kinolonlar, tetrasiklin, trimetoprim b) Aktif pompalama ile ilacın dışarıya atılması veya yenibir membran transport sistemi • Eritromisin, tetrasiklin ANA à SLE (tarama testi) Anti DNA à SLE (spesifik) Anti smith (anti-SM) à SLE (spesifik) RF à RA ve Sjögren (infeksiyöz ve kollojen doku kast pozitif olabilir) Anti Ro àSjögren ve lupus Anti La à Sjögren ve lupus Anti-SCL70 à Skleroderma Anti-Sentromer antikorlar àCREST sendromu Anti-JO-1 à Polimiyozit/ dermatomtjozit c-ANCA à (Anti-nötrofil stoplazmifı antikor): Wegener Granulomatozu p-ANCA à Mikroskobik PAN Anti-Histon antikorları à İlaca bağlı lupus Anti-RNP à Miks bağ dokusu hastalığı Antikardiyolipin antikor IG M ve IgG à Antifosfolipid antikor sendromu Lupus antikoagülani à Antifosfotipid antikor sendromu Anti-glomerül bazal Membran antikoru à Cood- Pasture sendromu, RPGN Tiroid stimulan immunglobulin à TSH reseptör antikoru: Graves hastalığı Anti-triroglubolin antikorlar à Hasfıimoto (erken dönemde) Anti-mikrozomal antikorlar à Hasfıimoto (geç dönemde), post partuın tiroidit İslet celi antikorlar àTip I diabetes mellitus insülin bağımlı) Anti-insülin antikor àTip II DM (insülin bağımsız) Anti-intrinsik faktör à Pernisiyöz anemi Parietal celi antikorları à Pernisiyöz anemi Anti-mitokondrial antikor à Primer biliyer siroz Anti-Yo à Subakut serebeller dejenerasyon Asetil kolin reseptör antikoru àMyastenia gravis Anti-liver kidney mikrozomal à Otoimmün kronik antikor-1 (LKM-1) Aktif (tepatit Faktör 8 antikoru àHemofili A www.tusdata.com BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER 127: Stafilokokların sınıflandırılması ve önemli özellikleri ÖZELLİK Koagulaz pozitif Koagülaz negatif S.aureus S.epidermidis S.saprocphyticus DNAase (+) (-) (-) Mannitol (+) (-) (-) Hemoliz Beta Yok Yok Protein A Var Yok Yok Tamamında var %30 var %30 var Duyarlı Duyarlı Dirençli Süpüratif hastalık Yabancı cisim enfeksiyonları Üriner infeksiyon Lipaz Novobiosine duyarlılık Yaptığı Hastalık 128.Kompleman sistemi doğal bağışık yanıtın en önemli üyelerindendir. En önemli fonksiyonu vücuda giren yabancı antijenlerin fagositoza uygun hale getirilmesini sağlar. 53 IgM: Birincil antikor yanıtında rol oynar. B hücreleri T hücre cevabı olmaksızın IgM sentezleyebilirler. Serumda pentamer halinde bulunduğundan aglütinasyon, kompleman fiksasyonu,...gibi serolojik testlerde en etkin antikordur. En yüksek aviditeye sahip antikordur. Aglütininlerin ve nötralizan antikorların çoğu Ig M yapısında (ya da Ig A yapısında) antikorlardır. Serumdaki izohemoglütininler (anti-A, anti-B), Wasserman antikorları bu sınıftandır. Genelde akut infeksiyonların teşhisinde kullanılan bir parametredir. Serumdaki Ig M sınıfı antikorlar rivanol, merkaptoetanol ile uzaklaştırılabilir. IgA: Mukozal yüzeylerde, kolostrum, tükrük, gözyaşı gibi yapılarda en bol bulunan antikordur. Bakteri ve virusların mukozal yüzeylere yapışmasını önler. Sekretuar Ig A bir J zinciri ile bağlı toplam iki molekülden ibarettir. Sekretuar yapı ise mukoza yüzeyinden geçişi sağlayan ve epitel hücreleri tarafından salgılanan bir polipeptiddir. Komplemanı alternatif yoldan çok zayıf uyarabilir fakat genelde önemli bir rol oynamaz. IgD: Serumda çok az miktarlarda bulunur, antikor işlevi yoktur. Reseptör olarak görev görmekte olduğu düşünülmektedir ve çok sayıda B-lenfositi yüzeyinde bulunmaktadır. Asıl olarak B hücre farklılaşmasında görevlidir. Hafıza B hücreleri için önemlidir. Kordon kanındaki lenfositlerin membranında çokça bulunur. IgE: Anafilaktik aşırı duyarlık reaksiyonlarına aracılık eder ve helmint infeksiyonlarına karşı savunmada rol oynar. Klasik yol C1 den, alternatif yol C3 ten başlar. Klasik yolda antijen antikor kompleksine tutunarak fagositozu kolaylaştırır. Alternatif yolda yabancı antijene antikor olmaksızın direkt olarak bağlanmaktadır. Ø C1 esteraz anjiyoödem; inhibitörü eksikliğinde herediter Ø C2, C4 eksikliğinde otoimmün hastalıklar artar. 130: Hepatit Serolojisi Yorumları HBs Ag Anti HBc G Anti HBc M HBe Ag Anti HBe Anti HBs + - - - - - Erken kuluçka dönemi + + + + - - Akut HBV hepatiti + + - +/- +/- - Kronik infeksiyon - + + - + - Pencere dönemi - + - - + + Geçirilmiş HBV inf. - - - - - + Aşı ile bağışıklama - + - - - - ? izlenmeli Ø C3 eksikliğinde çok ağır pyojen enfeksiyonlar saptanır. Ø C5-C9 eksikliğinde özellikle Neisseria meningitiis ve N.gonorrhoea enfeksiyonları artar. Ø C3b özellikle opsonizasyondan sorumludur. Ø C3A, C4A, C5A anaflatoksik özelliğe sahiptir. C5A ayrıca kemotaktik özeliğe de sahiptir. Ø C5b6789 membran hücum kompleksidir ve hücrenin lizisine neden olmaktadır. 129. IgG: İkincil yanıtta oluşan asıl antikordur ve bakteri ile viruslara karşı önemli bir savunma sistemidir. Toksin nötralizasyonunda en önemli rolü oynar, antitoksinler Ig G yapısındadır, ayrıca presipitin, opsonin, komplemanla erimeyi uyaran antikorlar (amboseptör) genelde Ig G yapısındadır. Plasentayı aşan tek antikordur. Komplemanı klasik yoldan aktifleştiren iki antikordan birisidir (diğeri Ig M). Direkt olarak opsonizasyonda rol oynayan antikordur. www.tusdata.com Yorum 54 TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ PATOLOJİ’DE BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER 1. İltihap, pannus, ankiloz romatoid artritte; osteofit, eburnasyon, eklem faresi osteoartritte görülür. Osteoartrit eklem kıkırdağında ödem ve fibrilasyon - dejenerasyon ile başlar. 2. Yara kontraksiyonunu fibroblastlar yapar ve yara iyileşmesinin ilk 4-6 haftasında görülür. 3. Ekstremite nabzı alınamayan genç hastada subklavia ve aort intimasını tutup iskemik kalp hastalığı da yapabilen vaskülit: takayasu arteriti koroner arter anevrizması ve vasküliti nedeniyle iskemik kalp hastalığı yapan kawasakidir (anahtar bir başka kelime servikal LAP) yaşlı kadın hasta baş ağrısı, görme bozukluğu yapan temporal (dev hücreli, granülomatöz) vaskülittir (öncesinde sırt ağrısı tarifleyebilir) 4. Marjinasyon stazla, yuvarlanma selektinle, adezyon integrinle olur. 5. Hiler lenf nodu metastazı veya renal ven invazyonu veya sürrenal invazyonu görmek renal hücreli karsinomu evre III yapar. 6. Makrofajlar akut inflamasyon ve onarımın; T lenfositleri spesifik immünnitenin (kronik inflamasyon) yönetici hücreleridir. 7. Makrofajlar antijenlerine opsoninle (C3b ve Ig’nin Fc fragmanı), kollajene fibronektin ve (bazal membranlar için) lamininle bağlanırken; trombositler subendotelyal kollajene von Willebrand faktörle bağlanırlar. 8. Özefagus, mide, karaciğer, mesane, meme ve endometrium karsinomlarının etyolojileri bilinmelidir. 9. Fibrokistik hastalık ve fibroadenom benigndir, malignleşmez. Atipik epitel proliferasyonu en yüksek, sklerozan adenozis ve hafif epitel proliferasyonu en düşük oranda malignite geliştirme riski taşıyan proliferatif meme hastalıklarıdır. 10.Genç hasta, metafiz, diz çevresi malign tm------- osteosarkom yaşlı hasta gövde-pelvis kemikleri malign------- kondrosarkom genç hasta metafiz kanamalı litik lezyon--------anevrizmal kemik kisti orta yaş hasta epifiz kanamalı litik lezyon------ dev hücreli kemik tm (osteoklastom) Nidus; <2cm, uzun kemik, aspirinle ağrısı geçen------osteoid osteom >2cm. vertebra ------ osteoblastom 11. Caspases lar apopitozdan sorumlu enzimlerdir. Jel elektroforezinde merdiven patterni buradadır 12.Vaskülitlerde fibrinoid nekroz, tümörlerde ise koagülasyon nekrozu görülür 13.Lipoksinler lökotrien oldukları halde antilökotrien etkili maddelerdir 14.SLE tip 3, SLE ye bağlı hemolitik anemi tip 2 hipersensitivite örneğidir 15.P53 en sık rastlanan tömör süpresör gen,ras en sık rastlanan protoonkogendir 16.Kompleman sisteminde klasik yol-alternatif yol C3B de birleşirken, pıhtılaşma sisteminde intrensek yok-ekstrensek yol F10 da birleşir. 17.Anjiosarkom F8(+) boyanan malign damar tümörüdür 18.En sık beyin tümörü metastaz, en sık primer beyin tümörü ise astrositomdur 19. Endotele karşı antikorun olduğu ve çocukta MI a neden olabilen vaskülit kawasaki’dir. 20.Bütün tümörlerde görülen nekroz koagulasyon nekrozudur (meme ve beyin tümörleri dahil). 21.İnflamasyonda en erken geçirgenlik artışını sağlayan mediatör histamindir ve bunu endotelial kontraksiyon yaparak sağlar. 22.LTC4-LTD4-LTE4 SRS-A(ANAFLAKSİNİN YAVAŞ REAKTAN SUBSTANSLARI) olarak bilinir. 23.T lenfositlerin B lenfositlere antikor yaptırabilmesi için CD40 Ligand-CD40 bağlantısının yapılması gerekir. 24.RET protoonkogeni MEN2A-2B de bulunur. (MEN1 de yok) 25.DNA onarımının bozuk olduğu hastalıklardan otozomal dominant geçeni LYNCH sendromudur. (Diğer DNA onarımının bozuk olduğu hastalıklar Fanconi anemisi, Xeroderma pigmentozum, Ataksi telenjektazi, Bloom sendromudur) 26.En çok görülen kalp tümörü metastazdır. Erişkinde en sık görülen primer kalp tümörü mixoma, malign tümörü ise anjiosarkomdur. 27.KAR (killing aktive edici reseptör) ve KIR (killing inhibe edici reseptör) reseptörleri olan hücre NK (NATURAL KİLLER) dir. NK lar CD16-CD56+ dirler. 28.Lenfosit infiltrasyonunun bulunduğu nevüs tipi HALO NEVÜS, hemanjiomla karışan nevüs türü SPİTZ NEVÜSTÜR. 29.Viral hepatitlerde yağlanma ve lenfoid folikül oluşumu HEPATİT C de görülür. 30.Sağırlık, katarakt ve ailesel hematüri varsa tanı ALPORT sendromudur. 31.Progresif multifokal lökoensefalopati (PML) ve subakut sklerozan panensefalit (SSPE) YAVAŞ VİRÜS ENFEKSİYONLARIDIR. SSPE kızamıkla ilişkilidir. 32.Subdural hematom en sık izlenen beyin hematomudur. Sarsılmış bebek sendromunda da görülen hematom budur. 33.Duktal karsinoma insitu mamografide sık kalsifikasyon odakları içerir. 34.Eritema nodosum ve lupus pernio sarkoidozda görülen deri bulgularıdır. Ayrıca eritema nodosum en sık görülen pannikülittir (Subkutan yağ doku inflamasyonu) 35.Corpora amilacea astrositlerde glikoproteinden zengin madde birikmesidir. Ayrıca prostattada corpora amilacea görülebilir. **Eozinofilik astrosit çıkıntıları ise rosental fibrilleridir. 36.Rb mitoz siklus regülasyonunu sağlayan bir tümör supresör gendir. Mutasyonunda retinoblastom – osteosarkom gelişir. 37.Osteoklast aktivitesinin bozuk olduğu hastalık ostopetrozistir. Kemik direk grafide radyodens görülür. 38.Steptokoksik pnömoninin evreleri konjesyon, kırmızı hepatizasyon, gri hepatizasyon ve rezolüsyondur. 39.Tuberosklerozla birlikte görülen kalp tümörü rabdomyom, böbrek tümörü anjiyomyolipomdur. 40.Renal hücreli kanser tüp epitelinden köken alır (Glomerülden değil). 41.Orphan anny nükleus (içi boş nükleus) tiroid papiller ca da görülür. 42.Soğuk abse (abse var, bulguları yok) TBC de görülür. 43.İnvolunkrum - sekestrum osteomyelitte görülür 44.Distrofik kalsifikasyon serum kalsiyum düzeyi normalken hasarlı dokuya kalsiyum çökmesidir. 45.İskemik zedelenmede hücre içerisinde azalan moleküller: ATP (ilk azalan), Glikojen, protein sentezi ve K+ Artan moleküller: ADP, H2O, Na, Cl-, Ca inorganik P, Laktikasit, yağ pürin Nükleozitler 46.Ig içeren PAS + inklüzyonlar sitoplazmada bulunursa Russel body, çekirdekte ise Dutcher body denir. 47.Serum Ca++’unun yükselip dokulara çökmesi metastatik kalsifikasyondur. En sık metastik kalsifikasyon görülen doku “Mide mukozası interstisyumudur”. 48.Granülomatöz iltihabın en belirgin histopatolojik bulgusu değişmez temel hücresi “epiteloid histiosittir” (epiteloid makrofaj). Ayrıca granülomda bazen 40-50’li çekirdeği olabilen çekirdekli dev hücreler görülür. Bu dev hücrelerin çekirdekleri hücrenin sitoplazmasının periferinde dizilirse “Langhans tip” orta kısımlarında bulunursa yabancı cisim tipi dev hücre adı verilir. - Langhas tipi dev hücreler; Tbc, Lepra, Sarkoidoz ve Berilyozis’te görülür. www.tusdata.com BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER 55 En sık görülen bulgusu plevral plaklardır. Bu plaklar asbest içermez Asbest ayrıca akciğer dışında kolon, Larinks karsinomlarına neden olabilir. 53.SLE’de % 100 tutulumla en sık tutulan sistem hematolojik sistemdir. İkinci sıklıkta ise % 90 oranıyla eklemler gelir ve lupusta genelde anemi, trombositopeni, lökopeni görülür. Yani artan hücre serisi yoktur. - Ayrıca granülomatöz iltihap örneklerinde bazı ayırt edici bulgular görülebilir; Tbc àKazeifikasyon nekrozu Sifiliz àPlazma hücrelerinden zengin Gom formasyonu Kedi Tırmığı Has. àStellat abse Sarkoidoz àAsteroid cisimcikler, schaumann body, non kazeifiye granülamlar Ayrıca granülom oluşumu kronik inflamatuar proçestir. Burada nötrofilin yeri yoktur. Bir de çok çekirdekli hücreler birer APC değildir. Yani antijen sunmazlar. Dikkat! - Granülom formasyonu oluşumunda IFN γ, IL-12 ve IL-18 gibi sitokinler önemli rol oynarlar. 49. Yuvarlanma Endotelde : E- Selektin, P selektin, CD 34 Lökositte : Sialyl Lewis x, L- selektin Sıkı yapışma Endotelde: ICAM - 1, Lökositte : LFA - 1 (CD11), MAC - 1 (CD18) Transmigrasyon : Endotel ve lökositte PECAM -1 50: Apoptozisi regüle eden genler Apopitozisi artıranlar Apoptozisi engelleyenler P53 Bcl-2 Bax Bcl- XL Bad Bid Bcl-xs Bax mitokondri membranında yer alan bir kanal proteinidir. Bax kaspazların aktivasyonuna neden olan sitokrom-c’yi dışarı çıkarır ve apoptoz kaskadı hızlanır. 51.Asbestozis alt lob ve subplevral tutulum gösterir. En sık görülen bulgusu plevral plaklardır. Bronkojenik karsinom 5 kat, mezotelyoma riski 1000 kat artar. Asbest en sık akciğer Ca’yı neden olur. Asbestozis en sık Adeno Ca yapar! Ama mezotelyomanın yegane sebebi asbesttir. Dikkat! 52.Berilyum Sarkoidoza çok benzeyen granülomlar oluşturur. İleri aşamada nodüler fibrozis yapar. Berilyozis akciğer Ca riskini arttırır. Silikozis dünyada en sık görülen meslek hastalığıdır. Maden taş ocağı, cam ve seramik işçilerinde görülür. Akciğer üst loblarında en sık direkt nodüler fibrozis yapar. Hiler lenf nodları ve plevrada fibrotik lezyonlar görülebilir. Lenf nodlarında kalsifikasyon yapabilir bu yumurta kabuğu şeklinde görülür. Silikoziste akciğer Ca ve Tbc insidansı artar! Kömür işçi pnömokonyozu önce makrofajlardan zengin selüler nodül, ileri dönemde nodüler fibrozis yapar. akciğer Ca riskini arttırmaz ama Tbc riskini artırır! Asbest silikozisin aksine direkt diffüz interstisyel fibrozis yapar. Buradaki fibrozis diğer patolojilerden farklı olarak demir içeren proteinöz materyalla çevrilmiş “asbest cisimcikleridir”. Ayrıca asbest kömür işçi pnömokonyozunun aksine alt lobları ve subplevral alanları tutar. Fe-protein kompleksleri Asbest içermiyorsa “ferriginöz cisimcikler” adını alır. 54. Diyaliz à B2 - mikroglobülin Alzheimer àA4 amiloid, Amiloid B2 protein Senil amiloidozà transthyretin Tip II DM à amilin 55. Antijen sunan hücreler: Karaciğer Dalak ve lenf nodları SSS Deri à à à à Kupffer hücreleri Sinüs histiositleri Mikroglia Langerhans hücreleri (Dikkat stratum spinozumda) Osteoklast Alveolar makrofaj Kemik à Akciğer à 56.Apoptozis’te Çekirdek kromatini koyulaşıp, büzüşür. Sitoplazma koyu pembe bir hal alır. Çekirdek bir tarafa çekilir. Parçalanan kromatin içeriğini saran sitoplazmik tomurcuklar oluşur. 57.Spontan regrese olabilen tümörler; nöroblastom , Retinablastom, Wilms Tm, Sellüler fibromatozis, İnfantil fibrosarkom, Hemanjiom 58.Skirröz Kanser: Meme, Prostat, Pankreas kanserlerinde olduğu gibi aşırı fibröz stromaya (desmoplazi) sahip, sert kıvamlı kanserlere skirröz kanser denir. Fakat tümör Stromal orjinli olup sert kıvamda ise buna Skirröz kanser değil “Skirröz Tümör” denir. Aradaki farka dikkat edelim! Skirröz karsinom stromal değil, epitelyal tümördür! Stromadan fakir, tümör hücresinden zengin ve yumuşak kıvamlı kanserlere “medüller kanser denir. Memenin, Tiroidin modüller kanserleri, Hepatoselüler ve Renal hücreli Ca medüller” özellikte kanserlere örnektir! Bir de parotisin adenoid kistik karsinomu, prostat Ca ve Pankreas Ca’da perinöral invazyon sıktır. Dolayısıyla bu tümörlerde ağrı sıktır. Yansıyan ağrı da olabilir. (Parotis tümöründe otalji gibi) 59. Mavi yuvarlak hücreli tümörler; Nöroblastom Lenfoma Rabdomyosarkom Ewing sarkom Wilm’s tümörü 60. HIV’de laboratuar bulguları: 1. Lenfopeni 2. Azalmış T4 ve T8 hücre fonksiyonu 3. Poliklonal B hücre proliferasyonu, hipergamaglobulinemi 4. Azalmış makrofaj fonksiyonu 61.Temporal arterit à orta ve küçük boy arterler (daha çok kranial damarlar) tutulur. Yaşlı bayanlarda sık izlenir. İnternal elastik laminanın parçalanması temporal arterit için çok önemli bir histopatolojik bulgudur. 62.Fibrinöz perikardit akut MI, Dressler sendromu, üremi, göğüs radyasyonu, romatizmal ateş, SLE ve travma sonrası görülür. 63.ARA’dan 1-2 mm’lik verrüköz vejetasyonlar kapanma çizgisinde birikir. Bu lezyonlar erozyon ve fibrinoid nekroz alanlarına fibrin çökmesi sonucu oluşur. NBTE 1-5 mm vejetasyon Libman - Sachs endokarditi (1-4 mm) vejetasyon Enfektif endokardit en sık mitral kapağın atrial yüzünü tutar. SLE’de görülen Libman- Sacks endokarditi mitral (en sık) triküspit (daha az) bu kapakların ventriküler yüzü tutulur. Ancak kapakların her iki yüzü de tutulabilir. www.tusdata.com 56 TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ Non bakteryel Trombotik endokardit en sık aort kapağını tutar. Karsinoid kalp hastalığı en sık ve en ağır triküspit kapakta izlenir. 64.DIC primer bir hastalık değildir. Mikrosirkülasyonda tıkanma yapan yaygın trombin aktivasyonu sonucu oluşur. 65.Koagülasyon nekrozu (protein denatürasyonu sonucu olan en sık görülen nekroz tipi) Örn: MI Likefaksiyon nekrozu (enzimatik sindirim sonucu) Örn: Beyin nekrozu Kazeöz nekroz Örn: tbc Gangrenöz nekroz Örn: diabetik ayak Yağ nekrozu Örn: Memede ve pankreatitte görülen nekroz Fibrinoid nekroz Örn: Vaskülitler 66. ARA’da mikroskopik bulgular: • Aschoff cisimleri • Anitschkow hücreleri • Aschoff hücreleri 67. ARA’da makroskopik bulgular: • Perikardda tereyağlı ekmek görünümü (Fibrinöz perikardit) • Verrüköz endokardit • Mac Callum plakları 68.Akut myokard infarktüsünün en sık komplikasyonu ventriküler aritmilerdir. (%25) En ölümcül komplikasyonu ise myokard rüptürüdür. İlk iki haftada özellikle ilk 4-7 gün genelde sol ventrikül serbest duvarında izlenir. Ventriküler anevrizma ve Dressler Sendromu geç komplikasyonlardır. Akut MI’da mikroskobik olarak 12-24. saatlerde marjinal kontraksiyon band nekrozu ve nötrofilik infiltrasyon görülmeye başlar. 48-72. saatte demarkasyon hattı belirir ve nötrofilik infiltrasyon belirginleşir. 69.Klinikte en sık izlenen amfizem türü sentrasiner (sentrlobüler) amfizem olmasına rağmen, otopsi serilerinde en sık izlenen amfizem ise daima skar dokusu ile birlikte olan irregüler amfizemdir. İrregüler amfizem genelde asemptomatiktir. Bir de kontraksiyon atelektazisi irreversible olan tek atelektazidir. İltihap ve tümörlere bağlı oluşan skar dokusu kontraksiyon atelektazisinin en sık nedenidir. 70.Karsinoid tümör ilk apendikste ardından ince barsak, pankreas ve rektum yerleşir. 71.Erken gastrik kanser lenf nodu metaztası olsun veya olmasın mukoza ve submukozaya sınırlı mide karsinomudur. Prognozu çok iyidir. 72.Portal alanda granülom denince şu 3 hastalık mutlaka hatırlanmalıdır: 1) PRİMER BİLİYER SİROZ 2) SİSTOZOMİYAZİS 3) SARKOİDOZ 73.Medüller tiroid karsinomunda prognozun iyiden kötüye doğru sıralanışı: - Familyal non MEN - MEN II a - Sporadik - MEN II b. 74.Hashimato’da B-hücreli lenfoma riski artmıştır. DİKKAT! Hurthle hücreli tümör değil!!! 75.Çölyak → T hücreli lenfoma riski artmıştır. 76.Renal papiller nekroz Akut pyelonefritin komplikasyonlarından biridir ve özel durumlarda (DM, analjezik kullanım obstriktif üropatilerde ve orak hücreli anemide) izlenir. 77.Renal ven trombozunun yetişkindeki en sık nedeni à membranöz glomerülonefrit Renal ven trombozunun çocuktaki en sık nedeni à dehidratasyon AIDS’te en sık görülen GNF à FSGS 78.Endometriozis tanı için bez, stroma ve hemosiderin yüklü makrofajların görülmesi gerekir. 79.İntermedier trofoblastlardan oluşan plasental side trofoblastik tümördür. Sito ve sinsityotrofoblastlardan gelişen ise koryokarsinomdur. 80.Disgerminom en radyosensitif over tümörüdür. Seminom ise en radyosensitif testis tümörüdür. 81.Tükrük bezlerinde görülen en sık tümör pleomorfik adenom, aynı zamanda en sık görülen benign tümörüdür. 82.Pannus romatoid artritte oluşur. 83.Kondroblastom ve dev hücreli kemik tümörü genelde epifiz yerleşimlidir. Ewing, lenfoma ve adamantimo diafiz yerleşimlidir. Diğer kemik tümörleri genelde metafiz yerleşimlidir. Kordoma spinal korda primitif notokord artıklarından gelişen malign bir tümördür. Adamantimolar nadir görülen diafiz yerleşimli kemik tümörüdür. En sık tibiada görülür. Kemiğin metastatik tümörlerinden prostat Ca’nın metastazında osteoblastik aktive belirgindir. En sık dediferansiyasyon gösteren kemik tümörü kondrosarkomdur. Dediferansiyasyon düşük grade kondrosarkomun başka bir yüksek dereceli sarkoma dönüşmesidir ki bu genelde osteosarkomdur. 84.Nevüs hücreleri melanositlerdir. Kongenital Dev Nevüs ve Displastik Nevüs (Clark Nevüsü) malign melanoma dönüşebilir. Blue nevüs à Görünümü melanomla karışır Spindl (epiteloid) nevüs à Hemangioma benzer. Çocuklarda sıktır. Halo nevüs à Nevüs hücreleri çevresinde lenfosit infiltrasyonu vardır. Bazal hücreli karsinom en sık nazolabial sulkusta yerleşir. Syringoma : Ekrin bezlerin tümörüdür. Sylindroma : Apokrin bezlerin tümörüdür. Trichoepithelioma: Kıl folikülünden köken alan tümördür. 85.Çocukluk çağının en sık germ hücreli tümörü teratomdur ama en sık testis tümörü yolk–salktır. 86. ARDS’de majör etken hipoksidir. 87. Nazofarenks Kanseri Klasik klinik ileri yaşta tek taraflı seröz otit,posterior servial üçgende LAP’tır. 88.Hepatit C haricinde viral hepatitlerde yağlanma beklenmez!!! 89. Primer biliyer siroz • Ana histolojik bulgusu, orta boy safra kanallarında nonsüpüratif, granülomatöz yıkım olmasıdır. • Tam gelişmiş hastalarda intrahepatik safra kanalları ortadan kalkar. • Son aşama biliyer siroz gelişimidir. 90.Demansla karakterize majör hastalıklar: • Alzheimer • Multi-infarkt demans • Creutzfeldt – Jakob hastalığı • Pick hastalığı 91.Tiroid tümörleri immunohistokimyasal olarak tyroglobulin boyanır. Sadece meduller karsinom kalsitonin ve CEA boyanır. 92.ENFEKSİYÖZ MONONÜKLEOZ Bu hastalık için karakteristik kabül edilen dolaşımdaki atipik lenfositler, gerçekte virüse spesifik sitotoksik T (CD8+) hücreleridir. (Downey hücreleri) 93.HIV’in nihai hedefi immün sistem ve SSS’dir. Sifilizin nihai hedefi ise obliteratif endarterittir. 94. RPGN’İN OLASI NEDENLERİ m Tip 1 RPGN - İdiopatik - Goodpasture sendromu m Tip 2 RPGN (immün kompleks nedenli) - İdiopatik - Postinfeksiyöz - SLE - Henoch-Schönlein purpura m Tip 3 RPGN (pauci-immün) (ANCA ile birlikte) - İdiopatik - Wegener granülomatozis - Mikroskopik poliarteritis nodosa www.tusdata.com BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER Tip II sitotoksik tip, IgG, IgM ve kompleman aktivasyonu ile hedef hücre lizisi sağlanır. Örnek otoimmün hemolitik anemi, Eritroblastozis fetalis, Good Pasture ve transfüzyon reaksiyonlarıdır. Tip III immün kompleks bozukluğu: Antijen-antikor ve kompleman aktivasyonu ile nötrofillerin gelip lizozom ve diğer toksik maddeleri salgılaması ile oluşur. Arthus reaksiyonu, serum hastalığı, sis temik lupus eritematozus ve akut glomerülonefritin bazı tipleri bu gruba girer. Tip IV Hücresel gecikmiş aşırı duyarlılık; T lenfosit duyarlanması ile oluşur. Örnek tüberkülin testi, kontakt dermatit ve transplantasyon reddi bu tiptir. 95: İntestinal/diffüz tip mide adenokarsinomları karşılaştırması Lauren İntestinal Tip Lauren Diffüz Tip Neoplastik gland (tubulus) yapıları Gland yapısı oluşturmaz, bazen taşlı yüzük hücreleri. 50 yaş sonrası sıktır Daha genç yaşlarda olur. A kan grubunda sıktır Erkeklerde daha sık oluşur Her iki cinsi eşit tutar Kronik atrofik gastrit ve intestinal metaplazi ile birliktelik sıktır. Kronik gastrit ve intestinal metaplaziye eşlik etmez Epidemik bölgelerde diffüz tipe göre daha sık Prognozu daha kötüdür. 100: Bening ve malign tümörler arası karakter farklılıkları Benign 96: Dokularda biriken maddeleri gösteren boylar Glikojen Demir Melanin Amiloid Yağ Müsin Bakır Kollojen-kas 57 Büyüme hızı Mitoz Nükleer kromatin Differansiasyon Lokal büyüme PAS Prusya mavisi Masson Fontana Kongo Red Sudan- Oil red Alcian-Blue, PAS Orcein, Rhodamin Masson trikrom Kapsül 97. DİSTROFİK KALSİFİKASYON • Aterosklerozda damar duvarında • Pankreatitte yağ nekrozunda • Tüberküloz granülomlarında • Psammom cisimcikleri (Tiroid papiller, over seröz tümörleri, menengiom gibi tümörlerde) • Diğer tümöral kalsifikasyonlar METASTATİK KALSİFİKASYON • Primer hiperparatroidizm (en sık sebebi paratroid adenomu) • Sekonder hiperparatroidizm (böbrek yetmezliği; fosfor yüksekliği nedeniyle hiperparatroidizm olur) • İmmobilizasyon, kemiğin Paget hastalığı gibi kemikten kalsiyum salınımının arttığı durumlar • Kemiğe metastaz yapan bazı tümörler • Multipl myelom • Ektopik PTH üretimi (akciğer squamöz, renal cell CA) • Sarkoidoz (D vitamini prekürsörleri artar) • Süt – alkali sendromuna yol açan maddelerin alınımıT 98.REJENERASYON KAPASİTELERİNE GÖRE VÜCUTTAKİ HÜCRE GURUPLARI A- Labil ( sürekli bölünen) hücreler: Skuamoz epitel: Deri, oral kavite, vagina, serviks uteri epiteli Küboidal epitel: Pankreas, tükrük bezi, safra kanalları gibi ekzokrin organ duktusları, uterus-tubaendoserviks epiteli, GIS trakt epiteli, Mesane değişici epiteli Kemik iliği hücreleri B- Stabil sessiz hücreler: Gerekli durumlarda çoğalırlar. Genellikle Go da bulunurlar. Stimulus oluşursa G1’e girerler. Parankimal epitel: Hepatositler, Renal hücreler, Pankreatik epitel. Mezenkimal hücreler: Düz kas hücresi, fibroblastlar. kondrositler, osteositler, vasküler endotel. C- Bölünmeyen (permanant) hücreler: Mitotik aktivitelerini intrauterin dönemde tamamlanmış olup postnatal hayatta bölünmezler; Nöronlar Çizgili kashücreleri Kalp kası hücreleri Glomerüler visseral epitel hücresi 99. HİPERSENSİVİTE REAKSİYONLARI Tip I anafilaktik tip reaksiyon: IgE, bazofil ve mast hücreleri rol oynar. Anafilaksi, deri ve yiyecek allerji tipleri, saman nezlesi ve bazı astım tipleri ile atopi bu gruba girer. Doku destrüksiyonu Damar invazyonu Metastaz Konağa etki Yavaş Az Normal İyi Ekspansif Sıklıkla mevcut Minimal Yok Yok Anlamsız Malign Hızlı Çok Artmış ve kabalaşmış Kötü İnvazive Yok Belirgin Sıklıkla Sıklıkla Anlamlı 101.Jinekolojide Hücre ve Cisimcikler • Balon” hücreleri Condyloma accuminatum (HPV enfeksiyonu) • Koilostik” hücreler (PAP smearda) Condyloma accuminatum (HPV enfeksiyonu) • Cowdry A” cisimciği Herpes Virus enfeksiyonu • Donovan” cisimciği Calymmatobacterium granulomatis enfeksiyonu • Clue” hücreleri Gardnerella vaginalis enfeksiyonları • Call-Exner” cisimcikleri Overin Granuloza-Theca hücreli tümörleri • Orphan Annie” hücreleri Overin papiller karsinoması • Psammoma” cisimcikleri Overin seröz kistadenokarsinoması • Reinke” kristalleri Leydig hücreli tümör • Hilus” hücresi Brenner tümör (over) • Schiller-Duval” cisimcikleri Yolk sac tümörleri • Signet cells”Overin krukenberg tümörü • Coffee-bean” görüntüsü Granüloza hücreli tümör • Zimmerman” hücreleri Hemangioperisitoma (en çok uterusun etrafındaki damarlarda) 102. İNTERMEDIATE FLAMENT VE POZİTİF BULUNDUĞU KANSERLER • Sitokeratin ..................... Karsinomlar ve mezotelioma • EMA............................... Epitelyal Membran Antijeni ...................................... (bütün kanserler) • LCA (CD45) ................... Leucocite Common Antigen ...................................... (tüm lenfomalar) • Desmin .......................... Çizgili ve düz kas tümörleri • Vimentin ........................ Mezenkimal tümörler,bazen de ...................................... karsinomlar. • Nörofilament ................. (NSE)Nöronal tümörler • Sinaptofizin.................... Nöronal tümörler • Glial filament ................. Glial tümörler • S-100............................. Malign melanom, nörojenik ...................................... tümörler, mezetelyoma • HMB-45 ......................... Malign melanom • Kromagranin.................. Endokrin organ kanserleri 103. PREKANSERÖZ HASTALIKLAR • Lökoplakiler: Ağız,vulva,penis vs deri ve mukozalarda yer alabilen beyaz lezyonlardır www.tusdata.com 58 TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ • Eritroplaki: %50 den fazla malignleşir • Adenomatöz polipler: Özellikle villöz tipte malignleşme olasılığı fazladır • Deride kronik fistül ağızları ve ülser alanları: Kronik osteomyelitin neden olduğu kronik irritasyon zemininde,yanık skarlarında (marjolin ülser) skuamöz hücreli kanser gelişebilir. • Aktinik keratoz: Skuamoz ca gelişir. • Siroz: Hepatosellüler ca gelişir. • Endometrial hiperplazi: Endometriyum ca gelişebilir. • Bronşial ve serviks uteride metaplazi ve displazi: Skuamoz ca gelişebilir. • Kronik gastrit: Adenokanser,lenfoma gelişebilir. • Displastik nevus: Malign melanoma dönüşebilir. • Fibrokistik hastalık: Eğer hiperplazi eşlik ederse meme kanseri gelişebilir. • Komplet moller, koryokarsinom vakalarının % 50’sinden sorumlu olan benign koryonik villüs neoplazmlardır. • Serviks karsinomu servikal displaziden • Endometrial karsinomların çoğu atipik endometrial hiperplaziden köken alabilir. • Hepatik sirozda hepatoselüler karsinom Vazodilatasyon • Kronik ülseratif kolitte ise kolon adenokarsinomu riski artmıştır. Ağrı @ DİKKAT!!! • Endometrial polipler, menorajinin sık bir nedenidir, fakat prekanseröz değildir. • Liken sklerozus, lökoplaki ile kendini gösteren benign bir vulvar dermatozdur. • İntraduktal papillom, 50 yaş altındaki kadınlarda en sık kanlı meme başı akıntısı nedeni olan benign bir tümördür, prekanseröz değildir. Çok sayıda papillomun olduğu intraduktal papillomatozis ise prekanserözdür. • Travmatik yağ nekrozu, meme kanserini taklid eder fakat prekanseröz değildir. Leiomyomdan leiomyosarkom, benign prostat hiperplazisinden prostat kanseri, tiroid folliküler adenomundan folliküler karsinom GELİŞMEZ!... 104: Etkilerine göre mediatörler Kemotaksis Permeabilite artışı Ateş (akut faz reaksiyonları) Doku Hasarı www.tusdata.com C5a, LTB4, IL-8, bakteri ürünleri, IL-1, TNFα, PAF, serbest radikaller - Vazoaktif aminler (Histamin, Serotonin - C3a, C5a (amin salgılatır) - Bradikinin - Lökotrienler C4, D4, E4 - PAF - Prostoglandinler - Nitrik oksid - Prostoglandinler - Bradikinin IL-1, IL-6, TNFα, Prostoglandinler - Nötrofil ve makrofaj lizozomal enzimleri - Oksijen metabolitleri - Nitrik oksid BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER 105: Hemostazla İlişkili Faktörler Anti Trombotik Agregasyonun inhibisyonu • PGI2 • NO • ADPaz Antikoagulan – trombin inhisyonu • Antitrombin III • Protein C/S’nin trombomodulin ile aktivasyonu Fibrinolizis • t-PA 109: Akut ve kronik hepatitin morfolojik bulgular Protrombotik Agregasyon ve adhezyonun uyarılması • VWF • PAF • ADP,TXA2 Prokoagulasyon faktörleri • Doku faktörü • FaktörIXa,Xa bağlayıcı faktörler • Faktör V RA, çeşitli diğer hastalıklar SLE, skleroderma, RA, miyozit, diğer hastalıklar SLE SLE SLE İlaca bağlı SLE’de daha sık Anti-Sm Anti-dsDNa Antihiston H1, H3-H4 Antihiston H2A, H2B Anti-RNP (yüksek titreler) Anti-SSB MCTD , SLE Sjögren sendromu, SLE Sjögen sendromu, SLE, neonatal lupus En sık sınırlı sklerodermada Anti-SSA Antisentomer Antitopoisomeraz I (SCI-70) En sık yaygın sklerodermada Wegener granulomatozu, ve diğer antikor (ANCA) vastülitlerde SLE, antifosfolipid antikor sendromu SLE -antifosfolipid antikor sendromu Dermatomyozit/polimiyozit, intertisyel akciğer hastalığıyla beraber Antinötrofil stoplazmik Antikardiolipin Lupus antikoagülanı Anti-jo-1 RA: Romatoid artrit; SLE: Sistemik lupus eritematozus; MCTD: Mikst bağ dokusu hastalığı 107: Tükrük bezi tümörlerinin sınıflandırması Benign tümörler Pleomorfik adenom (benign mikst tümör) Warthin tümörü % Malign tümörler 50 5-10 Onkositoma 1 Diğer adenomlar 5-10 “Councilman Body’s”: Apoptotik hepatosit nekrozu Buzlu cam görünümlü hepatositler (taşıyıcılar ve kronik B hepatitinde) Dropaut nekroz, makrofaj birikimi Portal alanda lenfoid folliküller (HCV) Hepatositlerde balonlaşma nekrozu Bridging fibrozis (irreversibl) Kolestaz (hepatosit Persistan dejenerasyonsitoplazmasında, safra rejenerasyon- fibrozis.....⇒ kanaliklleri ve du ktuslarında) siroz Fibrinoliz inhibisyonu • t–PA inhibitörü Testi Bulunan Hastalıklar Antinükleer antikor Kronik Viral Hepatit Mikroskopisi Akut Viral Hepatit Mikroskopisi 106: Kas-İskelet hastalıklarında kullanılan serolojik testler Romatoid faktör 59 % Mukoepidermoid karsinom Adenokarsinom (NOS) Asinik hücreli karsinom Malign mikst tümör 15 10 5 3-5 108: Glomerulonefritlerin kronik glomerulnefrite dönüşme oranları Poststreptokokal GN Rapidly Progressive (CRESCENTRIC) GN Membranoz GN %1-2 % 90 % 50 Fokal Glomerülosklerozis % 50-80 Membranoprpliferatif GN % 50 IGA Nefropatisi % 30-50 Kupffer hücre hipertrofi ve hiperplazisi Enfekte hepatosit çekirdeklerinde Kumlu görünüm Portal traktta ve parenkimde mikst inflamasyon Portal traktta ve parenkimde mikst inflamasyon (KAH) Periportal parenkimde güve yeniği “Piecemeal “nekroz Periportal parenkimde güve yeniği “Piecemeal “nekroz (KAH) Hepatositlerde yağ birikimi (HCV) Hepatositlerde yağ birikimi (HCV) Bridging nekroz Bridging nekroz (KAH.) Lobüler histolojik yapı bozulması Lobüler histolojik yapı bozulması(KAH) Akut Ve Kronik Viral Hepatitlerin Ortak Mikroskopik Bulguları 110. PROTOONKOGEN MUTASYONLARI Çok sayıda protoonkogen mutasyonu bilinmekle birlikte en önemli olanlar şunlardır: • neu (erb-B2): Meme, over, akciğer, mide karsinomları • ras: Akciğer, kolon, pankreas karsinomları, lösemiler • abl: KML (Philedelphia kromozomu), ALL • myc: Burkitt lenfoma nöroblastom, akciğer küçük hücreli Ca. 111: Onkojen aktivasyonununa bağlı gelişen tümörler Aktivasyon türü Onkojen Tümör C-myc (Nükleer regülatör protein) Burkitt lenfoma, mem, Translokasyon akciğer Ca N-myc Nöroblastom,akciğer Amplifikasyon L-myc Akciğer Amplifikasyon Abl (sinyal ileti protein) KML (Ph), ALL Translokasyon Bcl-2 Foliküler B hücreli lenfoma Ras K(sinyal ileti prot) Kolon ve pankreas Ca Nokta mutasyonu Ras N AML, ALL Amplifikasyon Erbb-1 Glioblastoma multiforme Amplifikasyon G-1 siklin Meme ve yassı hücreli Nokta mutasyonu kanser Ras-alfa/APL Akut promyelositik lösemi Translokasyon Ros Glioblastoma multiforme Amplifikasyon www.tusdata.com Translokasyon TUS KAMPI KAPANIŞ HEDİYESİ 60 112: Hodgkin hastalığının rye sınıflamasına göre patolojik sınıflaması 1. Lenfositten zengin tip: %5’ni oluşturur, en iyi prognoza sahiptir, B semptomları yoktur. 2. Nodüler skleroz: En sık görülen tipidir. Genç kadınlarda sıktır. Mediastinal tutulum sıktır 3. Miks tip: B (sistemik) semptomlara sık rastlanılır. ıkinci sıklıkta görülür. 4. Lenfositten fakir tip: En az görülen tipidir. En kötü prognoza sahiptir. Kemik iliği tutulumu sıktır. 113. HEREDİTER GEÇİŞ GÖSTEREN HASTALIKLAR Bazı kanserlerin oluşumunda genetik yatkınlık olduğu kabul edilmektedir. Kanserle ilişkili sendromlar üç gruba ayrılabilir: • Otozomal dominant geçiş gösteren kanser sendromları: Tümör süpresör (baskılayıcı) gen mutasyonları ile oluşurlar. • Otozomal resesif geçiş gösteren herediter preneoplastik sendromlar: DNA tamir defektleri bu grupta yer alır. • X’e bağlı resesif geçen immün yetmezlik sendromları: Herediter ve edinsel immün yetmezliklerde lenfoma ve lösemi riski artar. OD HEREDİTER KANSER SENDROMLARI • Familyal retinoblastom: Genellikle bilateral, osteojenik sarkom gibi ikincil tümörler • Familyal adenomatöz polipozis koli: Sayısız polipöz adenomlar, profilaktik kolektomi yapılmazsa 50 yaş civarında %100 kanser gelişimi • MEN tip I: Pituiter, paratiroid, pankreas ada hücreleri adenomları • MEN tip II: Tiroid meduller karsinomu, feokromasitoma, paratiroid tümörleri • MEN tip III: Tiroid meduller karsinomu, feokromasitoma, ganglionöromlar • Nörofibromatozis tip I (von Recklinghausen hastalığı): Multiple nöral tümörler (beyin ve optik sinir gliomları, feokromasitoma, nörofibrom, schwannom, menenjiom), café au lait lekeleri, pigmentli iris hamartomu (Lisch nodülleri), kemik defektleri ve malign periferik sinir kılıfı tümörü (MPSKT) riski • Nörofibromatozis tip II: Bilateral akustik sinir tümörleri (schwannom, menenjiom) cilt tümörleri, café au lait lekeleri.. Lisch nodülleri görülmez. MPSKT riski var. • Von Hippel-Lindau sendromu: Retina, serebellum, beyin sapı hemanjiomları, organ kistleri ve renal hücreli karsinom riski • Wilms tümörü: Konjenital malformasyon ve böbrekte Wilms tümörü • Li Fraumeni Sendromu: Meme, kolon kanserleri, sarkomlar gibi çok sayıda tümörler OR HEREDİTER PRENEOPLAZİK DURUMLAR • Kseroderma pigmentozum: Ciltte bazal hücreli ve skuamöz hücreli karsinom, malign melanom • Bloom sendromu: Akut lösemi ve değişik karsinomlar • Fankoni anemisi: Akut lösemi, skuamöz hücreli karsinom ve karaciğer kanser • Ataksi-telenjiektazi: Akut lösemi, lenfoma, meme kanseri X’E BAĞLI İMMÜN YETMEZLİKLER • X’e bağlı agamaglobulinemi: Lenfoma ve lösemi • Wiskott-Aldrich sendromu: Akut lösemi, lenfoma • X’e bağlı lenfoproliferatif sendrom: EBV’e anormal yanıt ve buna bağlı B hücreli immünoblastik lenfoma 114: ANEVRİZMALAR Tip Özellikler En sık abdominal aortada, rüptür ve ölüm Aterosklerotik potansiyeli var. Tersiyer; en sık asendan aortada, kapakta Sifilitik aortik yetmezlik yapabilir, ağaç kabuğu görünümü var. Marfan sendromu ile ilişkili olabilir, rüptür ve Dissekan kardiak tamponad yapabilir. Willis poligonunda; rüptürü mortalite ve Berry morbiditeye neden olur. Travmatik veya konjenital arteriovenöz fistül; Arteriovenöz yüksek debili kalp yetmezliği yapabilir. 115: Tümör baskılayıcı genler Tümör baskılayıcı gen veya kromozom bölgesi Gelişen Tümör Retinoblastom, glial tümörler osteosarkom, meme, mesane, küçük hücreli akciğer Ca, KML blastik transformasyon P53 (siklus+apopitoz) Akciğer, meme, kolon, glial tm Nöroblastom, feokromasitoma, Ip medüller troid karsinomu 3p Akciğer, böbrek,glial tm 18q Kolon 22 Meningiom, kolon, akustik nörom WT1 Wilms tümörü RCC Böbrek karsinomu APC Kolon NF1 Nörofibromatozis E-Cadherin Familiyal gastrik kanser NF2 Schwannoma MEN1 Pituiter adenom 10 Glial tm Willm’s tm, hepatobalstom, 11p rabdomyosarkom, adrenal kanser Rb(hücre siklus düzenleyici) 116: Gastrointestinal sistemin endokrin tümörleri Sendrom Hücre tipi Karsinoid sendrom Enterokromofin hücreler Zollinger Ellison Non beta islet cell Flushing, diyare, wheezing, hipotansiyon, Peptik ülser, ishal İnsülinoma İslet Beta cell Hipoglisemi VİPOMA İslet D1 Cell Glucagonoma İslet A cell Somatostatiİslet D cell noma www.tusdata.com Klinik Diyare, hipokalemi, hipoklorhidri DM, glossit, nekrolitik eritema migrans DM, diare, steatore, kolelitiyazis Malignite % ve mediatör %100, Serotonin, histamin %70, Gastrin %10, İnsülin %60, Vazoaktif intes.peptid >%75, Glukagon %70, Somatostatin