Gülten KIYAK

advertisement
MEME KANSERİ TANISINDA
KULLANILAN BİYOPSİ YÖNTEMLERİ
Dr Gülten Kıyak
• Meme kanseri tüm dünyada kadınlar arasında
en sık görülen kanserdir.
• FM ve/veya görüntüleme yöntemleri ile
saptanan şüpheli lezyondan biyopsi yapılarak
histopatolojik tanı sağlanmalıdır.
BİYOPSİ YÖNTEMLERİ
•
•
•
•
•
İİAB
Kor biyopsi
VAB
ABBI
Açık biyopsi (insizyonel, eksizyonel )
LOKALİZASYON YÖNTEMLERİ
• USG ile görülebilen tüm lezyonlarda USG
eşliğinde biyopsi tercih edilir. USG’nin yaygın
bir kullanımının olması, kolay uygulanabilir
olması, radyasyon yaymaması, eş zamanlı
görüntülemenin yapılması, iğnenin kolaylıkla
lezyona yaklaştırılabilmesi, hastanın rahat bir
pozisyonda olması avantajlarıdır.
• Stereotaksik görüntüleme: USG’de
görüntülenemeyen sadece MMG’de görünür
lezyonlar için yapılır. Çok küçük lezyonlar,
yapısal distorsiyonlar ve mikrokalsifikasyonlar
için kullanılır.
• Lezyon plak penceresinde kalacak şekilde meme
kompresyonu
• 0 derece açıyla ilk film alınır
• + 15 ve –15 derecelerde,tüp açıları ile stereotaksik
dijital görüntüler alınır.
• Bu görüntülerden X, Y, Z koordinatlar belirlenir.
itilir
• Biyopsi iğnesi hedefe yönlendirilir.
MR eşliğinde biyopsi oldukça pahalı olması ve
özel ekipmanlar gerektirmesi nedeniyle USG
ya da MMG’de olmayıp sadece MRI’da
saptanan lezyonlarda yapılmaktadır.
İNCE İĞNE ASPİRASYON
BİYOPSİSİ
• 18, 20, 22 g iğne ve 20 ml enjektör
• Kitlenin değişik yerlerinde negatif basınçla
hücre örneği alınır.
• Basit, maliyeti düşük, kolay uygulanabilir,
komplikasyon riski yok, hasta tarafından kolay
uygulanabilir.
• Deneyimli bir sitolog tarafından
değerlendirilmelidir.
• Oldukça yüksek oranda yetersiz materyal ( %
8.5-46) ve yanlış negatif (% 2-36) sonuçlar
verebilmektedir.
• Benign kitlelerde spesifik bir tanı veremez,
invaziv kanser ve DCIS ayırımı yapılamaz, HR
durumu ve gradeleme vb detaylı incelemeler
yapılamaz.
Yetersiz örnekleme oranları
•
•
•
•
Stereotaktik yöntemle; % 40
USG eşliğinde; % 8
Kalsifikasyonlarda; %46
Kitle de; % 26.
KOR BİYOPSİ
• Lezyondan ufak parçalar şeklinde doku örnekleri
alınması ve bunların histolojik incelenmesidir.İğnenin
boyutu ve aletin özellikleri önemlidir.
• 14-18 gauge
• Boyut : 7.6 cm tercih edilir
• Serbest elle/ otomatik tabancayla
• İç trokar, kesici kanül
Trokar ilerletilir
Çentikde doku toplanır
Kesici kanül ilerletilir
Doku kanül içinde kalır
• Sensitivite: % 92-98
• Spesifite: % 100
• Yalancı negatiflik oranı: %2-4
USG EŞLİĞİNDE YAPILIRKEN
• İğne ilerleyişi USG probunun uzun aksına
paralel olmalı
• Giriş noktası lezyona yakın olmalı
• İğne ilerleyişi ve atış torax duvarına paralel
olmalı
• Giriş yönü medialden laterale olmalı
• Giriş yeri cerrahi insizyon sınırları içinde olmalı
Örnekleme sayısı
•
•
•
•
Örnekleme sayısı arttıkça doğruluk oranı artar
Yapı distorsiyonu ve kitleler için 3-5 adet
Mikrokalsifikasyonlar için 5-20 adet
Stereotaksik biyopsilerde 6 veya daha fazla
Yanlış negatif sonuç alınmasının
nedenleri
• Lezyonun boyutu, lokalizasyonu, mobilitesi,
meme dokusunun dansitesi
• Doktorun deneyimi
• Hastanın tolerabilitesi
KOR BİYOPSİ
• Benign lezyonlarda spesifik tanı verebilir.
• Malign lezyonlarda HR durumu, histopatolojik
tip, grade vb gibi detaylı değerlendirme
mümkündür.
Kor biyopsi ile sonuç
•
•
•
•
•
ADH
Radial skar
Papiller lezyonlar
LCIS
Filloides tümör ise eksizyonel biyopsi
yapılmalıdır.
KOMPLİKASYONLARI
•
•
•
•
•
•
Ağrı
Vazovagal reaksiyon
Enfeksiyon
Pnömotorax
Kanama, hematom, ekimoz
Hücre ekimi
Neden kor biyopsi?
• MMG’de saptanan şüpheli lezyonlar
çıkarıldığında saptanan kanser oranı: % 15-40
• Daha az invaziv
• Ciltde minimal skar
• Memede deformiteye neden olmuyor
• MMG’ik görüntü bozulmuyor
VAB
• 8,11,14 gauge prob denilen ignelerle uygulanır
• İğne meme içinden çıkarılmadan arka arkaya birden
fazla örnekleme yapılır
• Dönen kesici ile kesilen doku, probun arkasına
ilerletilir
• Daha kalın ve daha fazla örnekleme yapılır
• Sensitivite %87.5, spesifite %100dür
Endikasyonları
•
•
•
•
Mikrokalsifikasyonların stereotaksik biyopsisi
Fibroadenom ve papillomların eksizyonu
Kompleks meme apselerinin drenajı
Görüntüleme ile patolojinin uyuşmadığı
durumlar
PERKÜTAN EKSİZYONEL BİYOPSİ
YÖNTEMLERİ
• ABBI: Prone stereotaksik meme biyopsi aletidir.
• Primer parça, 20mm çaplı plastik bir kanül içinde
elektrikli motor yardımıyla dönen yuvarlak bir
kesicidir
• Radial skar, parankimal distorsiyon, şüpheli
mikrokalsifikasyonlarda tercih edilir
• The Site Select, Imagyn Medical
Technologies,Irvine, CA, USA: ABBI’nin
modifiye şeklidir. Prone stereotaktik meme
biyopsi aletidir.Lezyon yapısını koruyarak
çıkartır. Stereotaktik prone ünitesi ile
kullanılabilir.
• The Intact Breast Lesion Excision System, BLES;
Intact Medical Corporation, Natick, MA, USA:
Bu daha yeni bir alet , radyofrekans enerjisi ile
çalışıyor.
• 2 cm’nin altındaki kitlelerinin total eksizyonunu sağlar.
• Lezyon göğüs duvarına ve cilde en az 1 cm uzaklıkta
olmalıdır.
• En az meme kompresyon kalınlığı 30 mm olmalıdır.
• Subareoler, meme kuyruğu ve posterior lezyonlarda
kullanılamaz.
• Küçük meme ve obesite (130 kg ve üzeri) de
kullanılmaz.
• Uzun sure prone pozisyonda yatamayan hastalarda
kullanılamaz.
• Antikoagülan alan, KOAH vb hastalarda uygulanamaz.
Kılavuz tel yardımıyla açık biyopsi
EKSİZYONEL BİYOPSİ
EKSİZYONEL BİYOPSİ
• Görüntüleme ve patoloji arasında uyumsuzluk
varsa
BİYOPSİ TEKRARI
Download