SES BİLGİSİ - I 9. Coşmuş gene bir aşkın uzak hatırasıyla 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ses Aksetti uyanmış tepelerden sırasıyla olayı yoktur? Yukarıdaki dizelerde aşağıdakilerin hangi- A) Bana bir daha böyle şeyler söyleme sakın. si yoktur? B) Sen söyledin diye bunları yapmayacak A) Kaynaştırma ünsüzü değilim. B) Ünsüz değişimi C) Bu işe bulaştıktan sonra geri dönüşü C) Ulama olmayacağını ikimiz de biliyoruz. D) Ünsüz benzeşmesi D) Sen olmadan pek de anlamı yok bu şehirde olmamın. 657 YAYINEVİ E) Ünlü düşmesi E) Onun buraya bir daha gelmeyeceğini siz söylemiştiniz. 13. Rüzgar essem mi esmesem mi diyor 10. Köyümün titreyerek bağrı yanık toprağını Bir başkalık var arktaki suda İnliyorum baktım, uzaktan görünen bir kağnı Bu saatte yalnız ölüler uykuda Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından Bahar almış başını gidiyor Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünlü daralması hangisi yoktur? B) Ünlü düşmesi A) Ünsüz benzeşmesi C) Ünsüz benzeşmesi B) Ünlü düşmesi D) Ünsüz değişimi C) Ünsüz değişimi E) Ünlü değişimi D) Ünlü daralması 11. Burnundan soluyor, hiçbir şey söylemiyordu, 657 YAYINEVİ E) Ünlü türemesi söyleyeceği de yoktu. 14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ses olayı yoktur? A) Daha lise sıralarındayken şiirin tadını almış ve şiirler yazmaya başlamıştır. Yukarıdaki cümlede aşağıdaki ses olayla- B) Bütün bunları neden yapıyorsunuz, öğre- rından hangisi yoktur? nebilir miyim? A) Ünlü daralması C) Aradan geçen beş asıra rağmen bu yapı B) Ünsüz benzeşmesi sapasağlam duruyor. C) Ünsüz türemesi D) Sana kalsa o hiçbir işte dikiş tutturamaz. D) Ünlü düşmesi E) Genç yazar, dünkü programda hakkında merak edilen her şeyi anlattı. E) Ünsüz değişimi 3 ÇÖZÜMLER 9. SES BİLGİSİ - 1 • hatırası + ile † hatırasıyla = kaynaştırma ünsüzü (A) • bir aşkın = ulama (C) ˘ • Akis + et-di † aksetti = ünsüz benzeş- • ben-a † bana = ünlü değişimi (A) • de-y-e † diye = ünlü daralması (B) • bulaş-dık † bulaştık = ünsüz sertleşmesi (C) mesi ve ünlü düşmesi (D+E) 12. CEVAP: B • gelmeyecek-i † ği = ünsüz yumuşaması (E) 657 YAYINEVİ CEVAP: D 10. • inle-yor † inliyor = ünlü daralması (A) • bağır-ı † bağrı = ünlü düşmesi (B) • bak-dım = baktım = ünsüz benzeşmesi (C) • yalın-ız † yalnız = ünlü düşmesi (B) • toprak-ı = toprağı = ünsüz değişimi (D) • git-iyor † gidiyor = ünsüz değişimi(C) • de-yor † diyor = ünlü daralması (D) 13. • saat-de † saatte = ünsüz benzeşmesi (A) CEVAP: E 657 YAYINEVİ CEVAP: E 11. • söyle-me-yordu = ünlü daralması (A) 14. • tat-ı † tadı = ünsüz yumuşaması (A) • yok-du † yoktu = ünsüz benzeşmesi (B) • sap-a-sağlam = ünlü türemesi (C) • burun-un † burnun = ünlü düşmesi (D) • sen-a † sana = ünlü değişimi (D) • söyleyecek-i † söyleyeceği = ünsüz • anlat-dı † anlattı = ünsüz benzeşmesi (E) değişimi (E) CEVAP: B CEVAP: C 5 TÜRKÇE FİİLLER (KİP - ŞAHIS) - 1 Test 21 1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde haber ve 4. dilek kipleri bir arada kullanılmıştır? kipinde anlam kayması vardır? A) Sana koşuyorum bir vapurun içinden A) Mahalledeki hasarlı evleri boşaltmaya başlamışlar. Fırtınalar kopsa da içimde B) Gerçeğe ulaşmak isteyenler, bilimin B) Serpilen aydınlıkta dalların arasından yolundan ayrılmamalıdır. Büyülenmiş bir ceylan gibi bakıyor zaman C) Fazla değil, yaklaşık üç saat sonra biz de C) Her zaman derin bir iç çekerek uyanmak lerle D) Susarak bir yolu uzatıyordun bana Bir kahve fincanın tüten tadı E) Yıllarca bulutların ardında kaldı yüzün Hâlini hiç bilmedin bu kırılgan öksüzün 2. orada oluruz. Yetişmek kaygısıyla hayata uykulu göz- D) Eve gelir gelmez yemeğini yer ve bir saat kadar uyurdu. 657 YAYINEVİ Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çekimli fiil kullanılmamıştır? A) Kapının önünde bekleyen adam bir anda kayboldu ortalıktan. B) Biz de geçen ay öğrendik evlerin iki ay içinde boşaltılacağını. E) Dün gece konuşurken aklımıza ilginç bir fikir geldi. 5. Gülüş bir yanaşımdır bir öbür kişiye Birden iki kişi dönüşür bir kişiye Anılardan kale yapıp sığınsa bile Yetmez yalnız başına bir ömür bir kişiye Bu dizelerde kaç çekimli fiil vardır? C) Velilerin çoğu, çocuğunun derece yap- A) I masını istiyor. B) II C) III D) IV E) V D) Böyle bir kararı tek başına almamalısın kesinlikle. E) Kedilerin en sevdiğim görüntüleri, yün 6. 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem dilek kiplerinden biriyle çekimlenmiştir? A) Herkes yola çıkmanın heyecanıyla erkenden uyandı. 657 YAYINEVİ yumağıyla oynamalarıydı. Aşağıdaki dizelerin hangisinde farklı türden kiplerle çekimlenmiş fiiller bir arada kullanılmıştır? A) Daha güzel günler göreceğiz sevgilim B) Sonbahar akşamında bahar dolu sözlerin B) Etraftaki insanların uyarılarımızı dikkate almamaları işimizi daha da zorlaştırıyor. Karanlık günlerimizi aydınlatan yıldızlar Lekesiz hatıramı uyandırdı gözlerin C) Giderken kapıların kirpikleri ıslanır C) Kaleme aldığınız yazıları büyük bir zevk- le okuyorum. Yaralı pencereler karanlığa yaslanır D) Küçük bir bahçede susar gibi yapacak D) İşe girmeden önce şöyle güzel bir tatil yapmalıyım. Karşılıklı gizemlere daldığınız gün E) Ölümden korkuyor musun diyor okurun biri E) O, gerçeği olduğu gibi anlatmaz; kendi ilmiğinden geçirerek bize sunar. 77 Neden korkayım, ona ne yaptım ki ÇÖZÜMLER 1. FİİLLER (KİP - ŞAHIS) - 1 A seçeneğinde geçen "koşu-yor-um" sözcü- 6. ğü haber kipi, "kop-sa" sözcüğü dilek kipi kipiyle; "kork-a-yım" sözcüğü dilek kipiyle çekimlenmiştir. almıştır. CEVAP: E CEVAP: A 2. 7. Dilek veya haber kiplerinden herhangi birini alan fiile çekimli fiil denir. A seçeneğindeki seçeneğindeki "istiyor" sözcüğü haber kipiyle çekimlenmiştir; D seçeneğindeki "almamalısın" sözcüğü dilek kipiyle çekimlenmiştir. CEVAP: E B seçeneğinde anlatılış şu anda gerçekleştiriliyor ancak yirmi yıl önce deprem olmuş. CEVAP: B 657 YAYINEVİ "kayboldu"; B seçeneğindeki "öğrendik"; C E seçeneğindeki "kork-uyor" sözcüğü haber 8. D seçeneğindeki "uyandır" sözcüğü geniş zamanla değil, emir kipiyle çekimlenmiştir. CEVAP: D 3. 9. Dilek kipleri şunlardır: ®® -meli/malı gereklilik kibi ®® -se/sa dilek-şart kipi ®® -e/-a istek kipi ®® emir kipi (eki yoktur) C seçeneğinde geçen "ver-ir-sin" geniş zamanla çekimlenmiştir. CEVAP: C 10. A seçeneğindeki "anlat-malı-sın" sözcüğü dilek kiplerinden biri olan gereklilik kipiyle; "ol-ur-sun" sözcüğü haber kipiyle çekimlenmiştir. D seçeneğinde geçen "yap-malı-y-ım" sözcüğü gereklilik kipiyle çekimlenmiştir. CEVAP: D 4. Fiilin aldığı kip ekiyle, kip ekinin cümlede kazandığı anlam farklı ise cümlede anlam (zaman/kip) kayması olur. C seçeneğinde geniş zaman kipi kullanılmıştır ancak cümlede 657 YAYINEVİ CEVAP: A gelecek zaman anlamı bulunmaktadır. 11. Hikaye bileşik zaman "-dı, -di" ekiyle yapılır. C seçeneğinde geçen "ol-uyor-du" sözcüğü şimdiki zamanın hikayesi ile çekimlenmiştir. CEVAP: C CEVAP: C 5. 12. D seçeneğinde "çıkageldin" sözcüğü emir kipiyle "titriyorum" sözcüğü haber kipiyle çekimlenmiştir. "dönüş-ür", "sığın-sa", "yet-mez" sözcükleri kip eki alarak çekimlenmiştir. CEVAP: D CEVAP: C 79 TÜRKÇE KARMA DİL BİLGİSİ – 5 Test 39 1. Aşkın güzelliği vazgeçmededir 3. Dalga kıvrımları ardında büyük tenhalık Bildiğim suların yaman dibi Başka bir çerçevedir gitgide dünya artık Başında ilk yazın ağaçlar gibi Daldığın mihveri gittikçe sarar başka ziya Bir daha büyür, güçlenir Mavidir her taraf, üstün gece, altın derya Yukarıdaki mısralar için aşağıdakilerden Yukarıdaki mısralar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? hangisi söylenemez? A) Tamlayanı ile tamlananı arasına sözcük A) İlk dizede ünsüz yumuşamasının örneği girmiş ad tamlaması vardır. D) Sıfat-fiil kullanılmıştır. E) Son dize yapıca bileşik cümledir. 2. Tez savrul dostum, kümelen Şafağı erit, günü tazele Yorgun kapısında dikil akşamın Hesap sor, alnındaki birikmiş terle Yukarıdaki mısralar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? B) İkinci dize devrik isim cümlesidir. 657 YAYINEVİ C) Benzetme edatı kullanılmamıştır. 657 YAYINEVİ B) Bileşik fiil kullanılmıştır. vardır. A) Birinci dize yapıca sıralı cümledir. B) İkinci dizede emir kipiyle çekimlenmiş fiil C) Belgisiz zamir kullanılmıştır. D) Ek eylem almış sözcük vardır. E) Üçüncü dizenin yüklemi geçişlidir. 4. Dışımda bir dünya var, zıpzıp gibi küçülen İçimde homurtular, inanma diye gülen İnanmıyorum bana öğretilen tarihe Sebep ne mezardansa bu hayatı tercihe Yukarıdaki mısralar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? vardır. A) Ünlü kalınlaşmasının örneği vardır. C) Üçüncü dizede ad tamlaması vardır. B) Ad tamlaması vardır. D) Fiilimsi kullanılmıştır. C) Üçüncü dize yapıca bileşik cümledir. E) Son dize anlamca olumlu, devrik bir cüm- D) Ünlü daralmasına uğramış sözcük vardır. ledir. E) İsim cümlesi kullanılmıştır. 155 ÇÖZÜMLER KARMA DİL BİLGİSİ – 5 1. A= "suların .... dibi" tamlamasında, tamlayan 4. ile tamlanan arasına sözcük girmiştir. ması vardır. B= vazgeçmededir, biçimce kaynaşmış bile- şik eylemdir. C= "gibi" benzetme edatıdır. D= bildiğim sözcüğü, sıfat-fiildir. A= ben-a † bana sözcüğünde ünlü kalınlaşC= "öğretilen" sıfat-fiili cümleyi yapıca bileşik yapmıştır. D= inan-ma-yor-um† inanmıyorum sözcüğünde ünlü daralması vardır. CEVAP: E E= İlk dize isim cümlesine örnektir. Son dizede yüklemler virgülle ayrıldığından yapıca sıralıdır. 2. 657 YAYINEVİ CEVAP: B NOT: NOT: İkinci dize devrik isim cümlesidir. A= "savur, kümelen" yüklemleri virgülle ayrıldığından cümlemiz sıralıdır. B= erit, tazele fiilleri emir kipiyle çekimlenmiştir. 5. ğinden durum zarfıdır. C= "akşamın kapısı " belirtili ad tamlamasıdır. B= "Nasıl" sözcüğü soru zarfıdır. E= "hesap sor" yüklemi anlamca olumludur C= "olan" sözcüğü sıfat-fiildir. D= İlk dizede geçen "ne" sözcüğü soru zami- ve cümlenin sonunda yer almadığından devriktir. ridir. CEVAP: D A= art-ında ¡ ardında sözcüğünde ünsüz CEVAP: E 657 YAYINEVİ 3. yumuşaması vardır. B= ikinci dizede geçen "anıp" zarf-fiiili cümleC= "vardır" sözcüğü ek eylem alarak yüklem olmuştur. D= çerçevedir, mavidir sözcükleri ek-eylem alarak yüklem olmuştur. 6. yi yapıca bileşik yapmıştır. B= "çerçevedir" yüklemi isimdir ve sonda yer almadığından cümle devriktir. A= "bir başıma" tamlaması eylemi niteledi- E= "sarar" yüklemi "neyi, kimi" sorusuna D= "benim günlerim" ad tamlamasıdır. E= üçüncü dizede geçen "okur, inlerim" yüklemleri virgülle ayrıldığından cümle yapıca cevap verdiğinden geçişlidir. sıralıdır. CEVAP: C CEVAP: A 158 TÜRKÇE PARAGRAF – 1 Test 59 I. Bu kitabı ilk okuduğumda serüven tadın- 2. doğanın kendine koyduğu sınırlar içinde kadınlar ve inançlı gençler hepside yaşamını sürdürür. Her yeni doğan hay- Hasan Sabbah'ın oluşturduğu bir yapının van soyu, doğuştan ona sunulmuş içgü- parçası. düsel bilgisine uygun davranır. II. Kitap; insana yaratan olmanın nasıl bir yaşayan, kendini geçmişten geleceğe bir güç olduğunu iliklerine kadar hissetti- uzanan bir dizge içine yerleştiren varlık riyor. Hasan Sabbah herkesin hem fikir olarak karşımıza çıkar. zekâya sahip ve iyi bir taktikçi. Aynı zamanda liderliği bile insana sorgulatan bir önder. Kimisi katil, kimisi kanunsuz der ona. Tarikatı gözüyle bakıldığında nı insan yapan yetileri ortaya koymaktır yişi kendisi bulup uygulamak zorunda olsaydı ilerleme olmazdı. le tarihe mal olmuş bir kitap. İsmaili lık olmanın sonuçlarını yaşar hem de bil- mu etkiliyor. gisini genişletir. IV.Dini boyutu apayrı bir konu? İnançları İçin her şeylerini feda eden insanlar, amacı hangilerinin yer değiştirmesi gerekmekte- Bunların ortasında kırık aşk hikâyeleri? dir? V. Aradan biraz zaman geçince tekrar tekrar A) I ve II okuma isteği oluştu bende artık serüven değil de sırlar kitabı olarak bakıyorum D) I ve III numaralanmış cümlelerin hangi cümlelerin yer değiştirmesi gerekmektedir? A) I ve III B) I ve IV D) IV ve V C) ll ve V 657 YAYINEVİ kitaba. anlamlı bir bütün oluşturabilmesi için Yukarıdaki parçadan anlamlı bir bütün oluşturmak için numaralı cümlelerden için her şeyi mubah gören bir lider. Yukarıdaki V. İnsan geçmişinden biriktirdiklerini yeni kuşaklara aktararak hem tarihsel bir var- öğretisinin ruhu ve kültürü hala bir toplu- IV.İnsan ise yaşamını sürdürmek için öğrenmek zorundadır. Her insan doğadaki işle- III. Kitaba birçok açıdan bakılabilir; her şeyden önce bir gerçeği anlatıyor, bu yönüy- III. İnsanın doğasının niteliğini belirlemek, ilkin en yalın biçimde bir canlı olarak insa- ermiş biri II. İnsan en başta, zamanı çok boyutlu duygu olduğunu merkezde olmanın nasıl olduğu üzere dahi diye nitelenecek bir I. Hiçbir hayvanın tarihi yoktur. Hayvan, daydı. Gizemli bir bahçe, çok güzel 657 YAYINEVİ 1. E) II ve III 241 B) II ve IV E) V ve V C) III ve V ÇÖZÜMLER 1. PARAGRAF – 1 I numaralı cümlede geçen "ilk okuduğumda" 5. Parçada “hat” sanatı üzerinde durularak bu ifadesinden kitabın tekrar okunduğu anlaşıl- sanatın özellikleri anlatılmıştır. V. cümlede maktadır. Bu cümleyi "Aradan biraz zaman “güzel yazı örnekleri” denilmiş; IV. cümlede geçince tekrar tekrar okuma isteği oluştu." ise güzel yazının kullanım alanları genişleti- ifadesinin yer aldığı V numaralı takip etmeli. lerek verilmiştir. Dolayısıyla IV. ve V. cümleler yer değiştirmelidir. CEVAP: C 2. Parçada insan doğasının yapısından ve insanlarla hayvanlar arasındaki belirgin fark- 657 YAYINEVİ CEVAP: A 6. I. cümlede geçen "ormanlar dünyanın akciğeridir" ifadesi ile V. cümlede yer alan "insanın akciğerleri..." arasında bağlantı vardır ve lar anlatılmak istenmiştir. Parçadaki anlam I. cümle ile V. cümle peş peşe gelmelidir. Bu bütünlüğünü sağlamak için I. ve III. cümlenin da A seçeneğindeki değişiklikle mümkündür. yer değiştirmesi gerekmektedir. CEVAP: A CEVAP: D 7. I. cümlede hoşgörünün tanımı yapılmıştır. IV. cümle "diğer bir yaklaşımla" diyerek ilk cüm- 3. ledeki tanımı genişleterek vermiştir. I. cümle- Parçada internetin başlangıcı ve hayatımıza yi IV. cümle takip etmelidir ve bu da D seçe- nasıl girdiği anlatılmaktadır. I. ve IV. cümlele- neği ile mümkündür. rin yerini değiştirdiğimizde anlamlı bir bütün CEVAP: C CEVAP: D 657 YAYINEVİ karşımıza çıkar. 8. 4. Edebiyat ve toplum ilişkisinin anlatıldığı bu paragrafta anlam bütünlüğü için II ve IV Parçada okumanın hayatımızdaki önemin- numaralı cümleler yer değiştirmelidir. Ayrıca den bahsedilmiştir. III. ve V. cümlelerin yerini II. cümlede geçen "böylece" ifadesi paragrafı değiştirdiğimizde anlamsal bütünlük sağlan- özetleyecek bir ifade olduğundan II. cümlede mış olur. yer alamaz. CEVAP: D CEVAP: A 245 SÖZEL MANTIK – 1 6. ve 7. Soruları Aşağıdaki Bilgilere 8. ve 10. Soruları Aşağıdaki Bilgilere Göre Cevaplayınız. Göre Cevaplayınız. N1 Ayşe, Bersu, Cem, Demir, Erhan ve Fırat N2 N3 aynı dershanede çalışan altı öğretmendir. Bunlardan dördü Türkçe, ikisi Coğrafya A1 öğretmenidir. dir. A3 A4 • Ayşe ve Bersu farklı derslerin öğretmeni• Demir ve Erhan aynı dersin öğretmenidir. 657 YAYINEVİ A2 Zemin kat şeması yukarıdaki gibi olan hastanenin zemin kat haricinde yedi katı daha vardır. Bu hastanenin N1, N2 ve N3 olmak üzere üç giriş kapısı vardır. Hastanede merdiven olmadığı için katlar arası ulaşım A1, A2, A3 ve A4 asansörleriyle sağlanmaktadır. Yukarıda gösterildiği gibi hastaneye; • N1 kapısından girildiğinde yalnızca A1 ve A2’ye 6. Aşağıdaki öğretmenlerden hangilerinin A3’e Türkçe öğretmeni olduğu kesindir? A) Ayşe – Bersu B) Demir – Fırat C) Cem – Bersu D) Erhan – Ayşe • N2 kapısından girildiğinde yalnızca A2 ve • N3 kapısından girildiğinde yalnızca A3 ve A4’e ulaşılabilmektedir. E) Demir - Erhan • A1 asansörü ile tek katlara (1, 3, 5, 7) • A2 asansörü ile çift katlara (2, 4, 6) • A3 asansörü ile ilk üç kata (1, 2, 3) 657 YAYINEVİ • A4 asansörü ile son üç kata (5, 6, 7) çıkılıp inilebilmektedir. Birden fazla asansörün ulaştığı katlarda, bir asansörden ötekine geçilebilmektedir. 7. Aşağıdaki öğretmenlerden hangilerinin farklı dersi anlattıkları kesindir? A) Ayşe – Cem B) Demir – Fırat C) Cem - Fırat D) Bersu - Erhan 8. Verilen bilgilere göre, hangi kata sadece bir asansörle gidilir? E) Demir - Erhan A) 1 261 B) 2 C) 3 D) 4 E) 7 ÇÖZÜMLER SÖZEL MANTIK – 1 8. ve 10. Soruların Çözümü 11. ve 12. Soruların Çözümü Verilenleri bir şema halinde gösterelim. A1'in 11. Verilenlerde L ile N illerinin sınır komşusu altında, o asansörün ulaşabileceği katlar ve olduğu söylenmiştir. B seçeneğinde bu müm- bu katların hemen yanında o katlara çıkan kün değildir. diğer asansörler kutu içinde verilmiştir. Aynı CEVAP: B N1 A1 8. N2 A2 N3 A3 A4 A3 1 A3 2 A1 1 A1 5 A3 3 A4 6 A2 2 A2 6 A4 5 4 A1 3 A1 7 A4 7 657 YAYINEVİ şey diğer asansörlerin altında da verilmiştir. 4. kata tek asansörle çıkılır. CEVAP: D 9. N2 kapısından giren doktor, A2 asansörüyle 2. kata çıkmıştır. 2. katta A3 asansörüne bin- 12. Sınır olarak birbirinden bağımsız olan iller miş ve 3. kata çıkmıştır. 3. katta A1 asansörü- aynı renge boyanırsa renkler karışmaz. ne geçerek zemin kata inmiş ve N1 kapısın- Birbirine komşu olmayan iller K ve M’dir. CEVAP: B 657 YAYINEVİ dan çıkmıştır. 10. N1 kapısından giren 7 ziyaretçi A1 ve A2 asansörlerini kullanarak 7 farklı kata çıkabilirler. Dolayısıyla girişte N1 kapısını kullanmışlardır. CEVAP: A 264 Yeşile boyanan iller K ve M’dir. CEVAP: E