lt ULUSLARARASI KURB SEMPO MU 8-9 ARALIK 2007 İSTANBUL LÜTFi KIRDAR ULUSLARARASI KONGRE VE SERGİ SARAYI HALİÇ SALONU HARBİYE 1 İSTANBUL BAYRAMPAŞA BELEDİYESİ DİYANET İŞLERi BAŞKANLI GI Almanya'da Kurban Tecrübesi --------~ Ali ~IZILKAYA ~,.......------Almanya Islam Konseyi Baıkanı sevgili katılımcı­ lar, hepin.izi saygıyla selamlıyorum. Seküler bır dünyada ya§ıyoruz. Nüfusunun ciddi bir kısmı Müslüman olan ülkemizde bile bu kadar sorunlar varken, biz referans gösterilecek bir ülke-ortam olmadığı için, bu §anstan mahrum kalıyoruz. Sayın ba§kanlarıma da te§ekkür ediyorum. Sunumlarını izlerken duygulandım. İstenirse, bu hizmetler yapılabiliyormu§. Her §ey, çok ince detaylarına kadar dü§ünülmü§. Bundan önceki zamanları hepimiz hatırlıyoruz. Hem insana, hem hayvana eziyet oluyordu. İbadetin ruhunu da gölgeliyordu. Dı§arıda da Müslüman, Türk, İslam imajlarını gölgeliyordu. İnsana ve dünyaya saygıyı temel alan bir dinin, böyle lanse edilmesi üzücüdür. Bunun önüne nasıl geçileceğinin örneklerini de gördük. D eğerli ba§kanım, Almanya, kurban i§imizi zorla§tırırken, bu kötü görüntülerin fotoğraflarını önümüze koyuyordu. Hatta Almanya'da, kanun yapıcının önüne de bu fotoğraflar, manzaralar konuyor; gayri insani bir uygulama olduğu vurgulanı­ yordu. Ba§ka dinlerde de kurbarı olgusu var ama İslam'daki gibi uygulanmıyor. Seküler dünyanın bireyleri de sekülerle§mi§. Din ile aralarına ciddi mesafe koymu§lar. O nedenle dini anlamakta zorlanıyorlar. O nedenle bu sı­ kıntılar bize de yansıyor. Almanya İslam konseyi ve diğer kurulu§lar olarak, insanlarımızın dini veeibelerini yerine getirmeleri konusun- da gayret gösteriyoruz. Bunu anlamak için de sistemini bilmek gerekiyor. Almanya'nın Belki süre yeterli olmayacağı için bu konuya, detaylı olarak giremeyeceğim, ama Almanya ile Türkiye'nin laiklik anlayı§ı çok farklı. Almanya'da din ile devlet ayrıdır ancak ne devlet dinin; ne de din, devletin i§leyi§ine karı§madığı gibi, birbirlerinin alanlarına da müdahale etmiyorlar. Herkesin sınırları belirlenmi§tir. Bir ibadet söz konusu olduğun­ da, dini otoritenin görü§leri çok önemlidir. Bizim, Almanya'da, kurban konusunda en büyük sıkıntımız, İslami kesimler konusunda, kanunların bize hürriyet tanımıyor olmasıdır. Eğer İslami usullere göre kesilmesi gerekirse, pek çok ülkede istisna kanunlar vardır. Biz de dini bir kural gösterdiğimiz zaman, kesmemize izin veriyorlar. Oradaki laiklik anlayı§ı bu §ekildedir. Bayıltarak kesilmesinin, hayvan için iyi olduğu aksi takdirde çok acı çekeceği dü§ünülüyor. Biz de bunun mümkün olmadığını söylediğimizde, dini otoriteden, bunun ispatını; yani bir fetva istiyorlar. Ancak verilen fetvalar da farklı farklı. O nedenle, devlet otoritesi neye karar vereceği konusunda çeli§kiye dü§üyor. Oradaki seküler anlayı§, bunu ölçme hakkına sahip değil. Ben Müslüman olarak, hangi §ekilde keseceğime karar vermek hakkı­ na sahibim. Burada bazı sürtü§meler olmu§tur. Müslümanlar, bu haklarını anayasa mahkemesine kadar götürmü§lerdir. Kurban, aynı zamanda oradaki Müslümanlara bir kimlik de veriyor. Bu ibadete. sahip çık­ mak, kimliğimize sahip çıkmak konusunda da önemli bir i§leve sahip. Almanya'da, 1995 yılından beri süren bir tartı§ma var. Müslümanlara, bayıltmadan kesme imkanı verilecek mi? Almanya anayasa mahkemesi, dünyanın farklı Müslüman ülkelerinden, diyanet i§leri ba§kanlığı ve el- Ezher Üniversitesi de dahil olmak üzere, fetvalar aldı. Bu fetvalar, bizim i§imizi orada oldukça zorla§tırdı. Çünkü fetvalarda, demokratik olmayan, özgürlüklerin olmadığı ülkelerde, bayıltarak yapılabileceği yönünde görü§ler geldi. Ancak b~z buna itiraz ettik. Çünkü Almanya'da, djn özgürlüğü var, demokrasi var ve orası bir hukuk ülkesi. Seri mahkemeler oldu. Nihayet 2002 yılında, Müslümanlar da Y~h u dil er gibi hayvan kesmenin istisnai maddelerinden istifade etmeye ba§ladılar. Bu karar alındıktan sonra mahkeme bazı §artlar ko§tu. Bayıltmadan kesme izni verildi diye, her Müslüman, istediği yerde kurban kesme hakkına sahip değil. Eyalet yönetimleri de bu yasalar çerçevesinde, kriter kataloğu çıkarttı. Hijyen, liyakat gibi bazı §artları belirledi. Esasta hayvanları koruma altına alarak, Müslümanları bu uygulamadan caydırma yoluna gitmek istiyorlar. Almanya'da, İslami usullere göre kurban kesrnek ist.eyen vatanda§, önce veteriner dairesine yazılı müracaat ediyor. Ben, bir Müs- lüman olarak istisnai maddeden yararlanarak, kurban kesrnek istiyorum, diyor. Ba§vuruyu yaparken, bunun dini kaynaklarını referanslarını da belirtmek zorundadır. Ba§vuru sırasında ayrıca, hangi dine ve mezhebe bağlı olduğu da bildirilmek zorunda. Yakındaki bir camiden de, Müslüman olduğuna dair belge isteniyor. Bunun haricinde, müracaatı yapan ki§i eğer tüccarsa ve İslami usullere göre kesip Müslümanlara satacağım diyorsa, onun müracaatı daha farklı oluyor. Ben Müslümanım, bu hayvanı falan yerde kesip falan ki§ilere ve gruplara satacağım diyor. Yani istisnai durum olduğundan, istediği yerde de satamıyor. Yalnızca Müslümanlara kesiyor. Bunların haricinde, kesimhanelerdeki hijyen §artları, kesilecek hayvan sayısı gibi kriterler aranıyor. Tüm bunlardan sonra, veteriner hekim kontrolünde kesimler yapılıyor ve sağlık §artlarına uygundur §eklinde bir raporla satı§ yapılabiliyor. Kurban kesme hakkı Almanya' da çok zor elde edildiği için, bu olay orada çok azaldı. İnsan­ lar kurbanlarını vekalet yoluyla, ba§ka ülkelere gönderiyorlar. Bu durumda da maalesef çocuklarımız kurbanı görmeden, ya§amadan büyüyorlar. Tabii Almanya'da, Türkiye'deki gibi bayramlar tatil olmuyor. İzin alabilenler alıyorlar, alamayanlar i§lerine gidiyorlar. Evde bayram havası olmuyor. Bir binanın önüne gidildiğinde, kapı ziline bakılıyor. Eğer bir Müslüman ismi varsa kapı çalınıyar ve bayramla§ı­ lıyor. Biz de buna alternatif olarak, bayramdan sonraki ilk hafta sonu en yakın camide toplanı­ yoruz ve bayramımızı bu §ekilde ya§amaya çalı§ıyoruz. Çocuklarımıza ya§atmaya çalıyoruz. Almanya'nın i§imizi zorla§tırmasını anayasaya aykırı bu.luyoruz ve bu konuda da hukuki mücadelemizi yapacağız. Hakkımız alma konusunda da ümitvarız. Hijyen §artları konusunda Almanya devletine hak veriyoruz ancak dini konularda belgeler istemesini vicdan kontrolü . olarak görüyoruz. Dinlediğiniz gılar için hepinize te§ekkür ediyor, saysunuyorum.