PowerPoint Sunusu

TÜTÜN(SİGARA)
ve
İNSAN SAĞLIĞI
Hazırlayan
Eğitim Hemşiresi
Melek YAĞCI
TÜTÜN ZEHİRLİ BİR BİTKİDİR
VE
İSTER ELDE İSTER FABRİKADA
İŞLENSİN
BU ZARARLI ÖZELLİKLERİNDEN
KURTULAMAMAKTADIR
TÜTÜN NASIL OLUYORDA BU KADAR ZARARLI HALE GELİYOR?
Her 8 saniyede bir kişi sigaradan ölüyor
Sigara önlenebilir ölüm nedenidir
Sigara dumanında vücudumuz için zararlı 4.000’den fazla
madde bulunur.
Sigaradaki en tehlikeli
maddeler
NİKOTİN
KARBONMONOKSİT
KATRAN
KADMİNYUM
MUM YAĞI
BÜTAN
RADON
ÇÖZÜCÜ
BÖCEK İLACI
TUVALET
TEMİZLEYİCİSİ
ASETON
BOYA
METHAN
ARSENİK
EGZOS
ROKET YAKITI
Sigara,
içenlerin yarısını
Öldürmektedir
•
•
Her yıl 4 000 000 ölüm sigara
nedeniyledir
2020’ de her üç erişkinden birinin ölümü
sigaradan olacaktır
TÜTÜN ESRAR VE EROİNDEN SEKİZ
KAT DAHA FAZLA BAĞIMLILIK
YAPAR
TÜTÜNÜN YOL AÇTIĞI HASTALIKLAR
•
•
•
•
•
•
•
Bağımlılık
Kanserler
İnfeksiyonlar
Anatomik ve fizyolojik bozukluklar
Genetik bozukluklar
Allerjiye duyarlılık
………………………………………..
Sigaraya Bağlı Hastalıklar
Kanserler
•
•
•
•
•
Ağız-dil-yutak-gırtlak--tükürük bezi-diş eti
Akciğer-bronş
Yemek borusu-mide-karaciğerpankreas-bağırsak-anüs
Böbrek- mesane –üreme organları-rahim
ağzı
Kan kanserleri
Sigaranızdan bir nefes
çektiğinizde,
300 milyon ile 3 milyar
partikül akciğerlerinize
girmektedir

Dünyada en çok rastlanan ve
en fazla ölüme yol açan
kanser, akciğer kanseridir

Akciğer kanserlerinin % 95’i
sigaraya bağlıdır
Sigara
Öncesi
Sigara Sonrası
Sigara, Kanser ve
Ölüm
Sigara içenlerin
kanserden ölüm oranı,
içmeyenlerinkine göre
15
ile
25
kat fazladır
Normal Bronş
Daralmış Bronş
Bronşit
ASTIMA ZEMİN
HAZIRLAR
ASTIMIN TEDAVİSİNİ
ZORLAŞTIRIR
CİDDİ ASTIM
KRİZLERİNE YOL
AÇAR
SİGARA İÇENLERDE
•
•
•
•
Kalp krizi riski 2.5 kat artmaktadır
Hipertansiyonun oluşumunu
kolaylaştırmaktadır
Pasif sigara içimi bile kalp krizi
riskinizi arttırır
Koroner arter hastalığı riskiniz
sigarayı bırakmakla azalmaya
başlar
Sigara İçen Annelerin
Çocuklarında
Büyüme gelişme geriliği
• Ateşli havale
• Davranış bozukluğu
• Alerjik hastalıklar
• Akciğer gelişme bozukluğu
• Solunumsal infeksiyonlar
• Astım
• Kronik bronşit
• Akciğer kanseri
gelişme riski artmıştır
•
PASİF İÇİCİLİK
Ev içinde sigara içiliyorsa
•
•
•
•
•
•
•
Çocuklar ortalama günde 5 sigara içmiş
olmakta
Bebekler hastaneye 3 kat daha fazla
başvurmakta
Ani bebek ölümü riski 2.5 kat artmakta
Bebeklerde kolik tarzı karın ağrısı 2 kat
artmakta
Çocuklarda astım ve solunumsal enfeksiyon
riski 2 kat artmakta
Çocuklarda akciğer kanseri, kronik bronşit
sıklığı artmakta
Kocası sigara içen kadınlarda akciğer
kanserinden ölüm 2-3 kat artmaktadır
Sigarayı bırakmaya doğru
değişen davranış modeli




Düşünme öncesi dönem
Düşünme dönemi
Basın, yayın organları
Arkadaş
Aile
Sağlık çalışanı
Hamilelik, çocuklar
Hastalıklar….
Hazırlık dönemi
Harekete geçme dönemi
SİGARA İÇENLER SİGARAYI
BIRAKMAK İSTİYORLAR MI?
 Sigara
içenlerin %67’si sigarayı bırakmak
istiyor.
 Günde 10 adetten daha az sigara içenlerin
sigara bırakma istekleri az bulunmuştur.
Nikotin yoksunluk belirtileri








Sıkıntı hissi
Sinir bozukluğu, kızgınlık
Hassasiyet
Uyuma güçlüğü
Konsantrasyon bozukluğu
Baş ağrısı
Yorgunluk
İştah artışı
Yoksunluk belirtileri birkaç saatte başlar,
2-3 günde en yüksek düzeye ulaşarak
genellikle 3-4 haftada sona erer.
Sigara birden bırakılmalıdır
Sigarayı bırakma şekli
Başarı oranı
Aniden bırakma
% 80
Azaltarak bırakma
%6
SİGARA BIRAKMA YÖNTEMLERİfarmakoterapi
 Nikotin
yerine koyma
tedavisi




Nikotin bantları
Nikotin sakızı
Nikotin nazal sprey
Nikotin inhaler
 Nikotin

dışı tedaviler
Yavaş salınan bupropion
SİGARAYI BIRAKMANIN YARARLARI
20 dakika sonra: Kan basıncı ve kalp atışları düzelir.
8 saat sonra: Kandaki nikotin ve karbonmonoksit miktarı yarıya
düşer.
24 saat sonra: Karbonmonoksit vücuttan tamamen atılır;
Akciğer sigara kaynaklı mukusu temizlemeye başlar;
Kalp krizi riski azalmaya başlar.
48 Saat sonra: Sinir uçları yenilenmeye başlıyor.
2 hafta-3 ay sonra: Kan dolaşımı dengeye giriyor. Akciğer
fonksiyonu %30 oranında iyileşiyor.
3-9 ay sonra: Öksürük ve göğüsteki hırıltı azalır;
Nefes alma sorunları iyileşir.
SİGARAYI BIRAKMANIN YARARLARI
1 yıl sonra: Kalp hastalığı riski yarıya iner
2-4 yıl sonra: Akciğer kanser ’inden ölme riski yarı
yarıya düşer.
10 yıl sonra: Ölüm riski hiç içmeyenler ile aynı olur.
15 yıl sonra: koroner yetmezlik tehlikesi sigara
içmeyenlerin seviyesine iner.
Sigaranın diğer
Getirileri
•
•
•
•
•
İş ve trafik kazaları
Kötü koku ve renk
Sosyal dışlanma
Çevre kirliliği
Yangınlar
Etik sorunlar
Sigara sadece
sizi yakmıyor!
•
•
ABD'de sigaraya bağlı yangınlarda 2 300
ölüm 5 000 yaralanma ve 500 milyon dolar
ekonomik kayıp olmuştur (1981)
Aydın’da 1999’da 165 yangından 83’ü
sigaraya bağlı: 33 ev, 1 fabrika, 6 işyeri, 1
resmi daire, 13 araç ile 29 bahçe ve ormanlık
alan yanmıştır
KENDİNİZE VE ÇEVRENİZE
BİR İYİLİK YAPIN VE
SİGARAYI HAYATINIZDAN
SONSUZA KADAR
ÇIKARIN
VÜCUDUNUZ KÜLLÜK OLMASIN!!!!!
Sağlık bakanlığı sigara
bırakma hattı
171