ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar January / February / March / April 2015 Issue: 02 Volume: 02 Spring www. uhpdergisi.com ISSN PRINT: 2148-8215 ve ISSN ONLINE: 2149-2506 UHPPD DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir” yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. Dergimizde yayınlanmaya hak kazanan “Etik Kurul Raporu” bulunan yayınlara dair etik kurul bilgileri yazılı olarak editörlüğe gönderilmesi ve sisteme yayın yüklenirken sisteme yüklenmesi zorunludur. Etik kurul raporu olan ve sisteme bilgisi girilmeyen ya da yazılı olarak editörlüğe bilgileri ulaştırılmayan çalışmalardan doğan her türlü sorumluluk yazar(lar)’a aittir. Dergimizin hiçbir kurulu ve yetkilisi bu konuda maddi ve manevi sorumluluk kabul etmez. Dergi kurul ve üyeleri “yetkilileri” Hukuki yükümlülük altına alınamaz. Her yazar ve yazarlar bu durumu peşinen kabul etmiştir. 2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar) dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin web sayfasında www.uhpdergisi.com adresinden edinilebilir. 3. Dergimiz yılda üç sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Nisan – Ağustos – Aralık” aylarının son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser “makale” ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır. 4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 140012004 Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/04312-2015-GE-18968) Marka patent ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası güvence sağlamaktadır. 5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print ISSN NO: 2148-8215 ve Online ISSN NO:2149-2506 numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü bilgiye ulaşılabilir. II 6. Dergimizde apa sistemi uygulanmaktadır. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Çalışanlarda Ödüllendirmenin İş ve Performans Üzerine Etkisi, UHPPD Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, Sayı: 1, Cilt: 1, ss.1-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında mutlaka erişim tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve metinin kullanıldığı sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur. 7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır. 8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır. 9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı “makale formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir. 10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir. Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar. Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder. III GENERAL INFORMATION ABOUT UHPPD JOURNAL 1. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by two referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two field referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our journal in this case. Data, concerning the ethics committe of the studies, approved to be published in our journal, having the Ethics Committee Report, should be submitted to the editors in written and uploaded to the system with the article. Author(s) should take the responsibility of their articles, having the Ethics Committee Report, which were not submitted to the editors in written and were not uploaded to the system. None of the committes and the authorities in our journal are responsible for financial and emotional damage. The committes and the authorities in our journal do not have any legal obligations. Author(s) have accepted this situation beforehand. 2. Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians in journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t given any information, system process cannot be changed. All kinds of information about our journal can be obtained from the website of the journal www.uhpdergisi.com 3. Our journal publishes three times a year, all articles in the relevant volume of journal are uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months “April – August – December.” All readers can download the articles from the journal’s web system and the relevant paper “article” can be used on condition that our journal is cited. Readers can download all volumes of our journal for free. 4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008 Doc. No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent (2015/043122015-GE-18968). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights and international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi information. IV 5. Our journal has both printed and online version. All kinds of information about our journal can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print ISSN NO: 21488215 and Online ISSN NO: 2149-2506 6. APA system is used in our journal. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015: 1) or (Yılmaz et al. 2015:1), in the reference part “YILMAZ, M., (2015)”. It is indicated as Effect of Rewarding in Employees on Job and Performance, UHPPD International Journal of Psychiatry and Psychological Researches, Issue:1, Volume:1, pp.1-2. All authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the published articles in their own papers. It is an obligation to indicate the access date of the internet sources and the last accessed full internet link in the references and below the page by giving numbers. 7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of the journal should be taken into account by all authors. 8. Our journal is an internationally indexed journal, and all articles and papers published in our journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal. 9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to be in an article format” and these publications are also included. 10. All papers sent to the journal and uploaded to the system shouldn’t be previously published, not evaluated and not rejected. All articles uploaded to the system are acknowledged that author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All material and moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our journal acts in line with the T.R. Law. V İÇİNDEKİLER KADINA YÖNELİK CİNSİYETÇİLİK “BEDEN EĞİTİMİ ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN İNTERNET ÖĞRETMENİ ADAYLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME” 1-9 ORTAMINDA GEÇİRDİKLERİ BOŞ ZAMAN İLE Nurgül ÖZDEMİR MUTLULUK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN ANNELERİNİN KAYGI DURUMU 47-56 Şenol GÖRAL, Suat KARAKÜÇÜK 10-22 GELENEKSEL ÇOCUK OYUNLARININ Hatice YALÇIN ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN HOŞGÖRÜ HASTANEDE YATAN YAŞLI HASTALARDA EĞİLİM DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ DEPRESYON RİSKİ VE ETKİLEYEN ETMENLERİN İNCELENMESİ 57-67 Mehibe AKANDERE, Erkan YARIMKAYA, İrfan ASLAN 23-35 Tülay SAĞKAL MİDİLLİ, Mine ÖNDER ŞAHİN, DERLEME MAKALELER Sonnur TAŞ REHABİLİTASYON HASTANELERİNDE SPORDA ŞİDDET VE SALDIRGANLIĞI ETKİLEYEN REKREASYON UYGULAMALARI; ESKİŞEHİR UNSURLAR DEVLET HASTANESİ ZÜBEYDE HANIM FİZİK Ali Serdar YÜCEL, Ahmet ATALAY, Ayça GÜRKAN TEDAVİ VE REHABİLİTASYON MERKEZİ YATAN HASTALARI ÜZERİNDE MÜZİĞİN ETKİSİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA 36-46 Nefize ÇİMEN VI 68-90 BAŞ EDİTÖRLER Tanju SÜRMELİ Ayça GÜRKAN BAŞ EDİTÖR YARDIMCISI Murat KORKMAZ GENEL YAYIN YÖNETMENİ Ali Serdar YÜCEL DERGİ İLETİŞİM VE SEKRETERYA Ali Murat KIRIK TÜRÇE DİL EDİTÖRÜ Gülsemin HAZER İNGİLİZCE DİL EDİTÖRÜ Gökşen ARAS PSİKOMOTOR Gülten HERGÜNER Serdar TOK Yener ÖZEN GELİŞİM PSİKOLOJİSİ OKUL ÖNCESİ Adalet KANDIR Nezahat GÜÇLÜ Fatma TEZEL ŞAHİN Arzu ÖZYÜREK Neylan ZİYALAR Yücel GELİŞLİ Mustafa USLU Nurhayat ÇELEBİ Dilek GÖKTÜRK CARY Mustafa TALAS MEDYA, TEKNOLOJİ, ŞİDDET VE KADIN Emine DEMİRAY Murat KORKMAZ SPOR PSİKOLOJİSİ & SPORDA ŞİDDET Yavuz TAŞKIRAN Aylin ZEKİOĞLU Fatih ÇATIKKAŞ Kemal GÖRAL Elif KARAGÜN OBEZİTE VE PSİKOLOJİ Aslı UÇAR Çetin YAMAN ANNE VE ÇOCUK İLİŞKİSİ Ümran SEVİL Emre YANIKKEREM Sezer ER GÜNERİ TÜKETİM PSİKOLOJİSİ Yelda ŞENER PARA PSİKOLOJİ Ayhan AYTAÇ Nur DİLBAZ ALACAHAN Yasemin KESKİN BENLİ İSTATİSTİK Saliha ALTIPARMAK ÇOCUK PSİKOLOJİSİ Şeyda DÜLGELLER Ayça GÜRKAN İNTERNET ve SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI Michael KUYUCU PSİKİYATRİ İsmet KIRKPINAR SOSYOLOJİ & KİŞİSEL PSİKOLOJİ & SOSYAL PSİKOLOJİ Şengül HABLEMİTOĞLU UYUŞTURUCU VE MADDE BAĞIMLILIĞI & KAYGI VE KORKU & KLİNİK PSİKOLOJİ Tanju SÜRMELİ ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Işık BAYRAKTAR Gökhan DELİCEOĞLU YAYIN VE DANIŞMA KURULU Adalet KANDIR Yasemin KESKİN BENLİ Yelda ŞENER Arzu ÖZYÜREK Ayhan AYTAÇ Ali Murat KIRIK Ali Serdar YÜCEL Bülent KILIÇ Çetin YAMAN Dilek GÖKTÜRK CARY Emine DEMİRAY Fatma TEZEL ŞAHİN Gülten HERGÜNER Gökşen ARAS Gülsemin HAZER Emre YANIKKEREM Mustafa USLU Murat KORKMAZ Mustafa TALAS Michael KUYUCU Nurhayat ÇELEBİ Nurullah KARTA Şengül HABLEMİTOĞLU Nur DİLBAZ ALACAHAN Tanju SÜRMELİ Sezer ER GÜNERİ Serdar TOK Saliha ALTIPARMAK Ümran SEVİL Yücel GELİŞLİ Yavuz TAŞKIRAN Şeyda DÜLGELLER Ayça GÜRKAN Nezahat GÜÇLÜ İsmet KIRKPINAR Işık BAYRAKTAR Gökhan DELİCEOĞLU VII YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ BİLİM DALLARI ³³ Çocuk Psikiyatri ³³ Psikiyatri ³³ Çocuk Psikolojisi ³³ Psikoloji ³³ Deneysel Psikoloji ³³ Psikomotor ³³ Fizyolojik Psikoloji ³³ Sosyal Psikoloji ³³ Gelişim Psikolojisi ³³ Sosyoloji ³³ Kadın ve Şiddet ³³ Spor Psikolojisi ³³ Kaygı ve Korku ³³ Tüketim Psikolojisi ³³ Klinik Psikoloji ³³ Uyuşturucu ve Madde Bağımlılığı ³³ Medya Teknoloji ³³ İnternet ve Sosyal Medya Bağımlılığı ³³ Obezite ve Psikoloji ³³ Zihinsel Anatomi ³³ Para Psikoloji ³³ Şiddet Türleri VIII DISCIPLINES ³³ Child Psychiatry ³³ Psychiatry ³³ Child Psychology ³³ Psychology ³³ ExperimentalPsychology ³³ Psychomotor ³³ PhysiologicalPsychology ³³ SocialPsychology ³³ DevelopmentalPsychology ³³ Sociology ³³ WomenandViolence ³³ Sports Psychology ³³ AnxietyandFear ³³ Consumer Psychology ³³ ClinicalPsychology ³³ DrugsandDrugAddiction ³³ Media Technology ³³ Internet andSocial Media Addiction ³³ ObesityandPsychology ³³ MentalAnatomy ³³ Psychology of money ³³ Types of Violence IX DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER X DİĞER DERGİLERİMİZ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. BESLENME ARAŞTIRMALARI KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ ORTOPEDİ TRAVMATOLOJİ PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ MULTİDİSİPLİNER SOSYAL BİLİMLER SPOR SAĞLIK TIP BİLİMLERİ EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ARAŞTIRMALARI HEMŞİRELİK MİMARLIK VE TASARIM MÜZİK VE SAHNE SANATLARI EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI XI http://www.dbhadergisi.com http://www.jacsdergisi.com http://www.otshdergisi.com http://www.uhpadergisi.com http://www.hmfdergisi.com http://www.iibdergisi.com http://www.uhbabdergisi.com http://www.sstbdergisi.com http://www.uhedergisi.com http://www.aceddergisi.com http://www.khsdergisi.com http://www.mtddergisi.com http://www.uhmadergisi.com http://www.uheyadergisi.com Uzm. Dr. Tanju SÜRMELİ Baş Editör Değerli Bilim İnsanları., Dergimizin bu sayısında toplam 7 çalışmaya yer vermiş bulunmaktayız. Dergimizin bu sayısında yine birbirinden değerli farklı konularda ve disiplinlerde hazırlanmış çalışmalar bulunmaktadır. 6 araştırma ve uygulama 1 literatür inceleme ve derleme şeklinde çalışma bu sayıdaki yerini almıştır. Her sayımızda olduğu gibi yine bu sayımızda da alanında uzman değerli hakemlerimiz sayının hazırlanmasına katkı sağlamış ve emek sarf etmiştir. Kendilerine bu katkılarından dolayı teşekkür ederim. Ayrıca dergimizin uluslararası alanda ve akademik çevrede tanınması konusunda çalışmalar yapan tüm ekip arkadaşlarımıza da ayrıca teşekkür ederim. Değerli yazar(lar) bu sayımız itibariyle geçmişten gelen tüm sayılardaki makaleler ile bu sayıdan itibaren yayınlanacak tüm makalelere artık DOI vermeye başlamış bulunmaktayız. Tüm yazarlarımızın geçmiş sayılarda yayınlanmış olan makalelerine yönelik DOI numaralarını derginin web sayfasından ilgili makalenin özetinin yayınlandığı sayfaya girerek özetlerin altında bulunan DOI numaralarını kullanmaları yeterli olacaktır. Bir sonraki sayımız Mayıs – Haziran - Temmuz ve Ağustos aylarını içine alacak şekilde sistemdeki yerini alacaktır. Tüm okurlarımıza yazarlarımıza ve dergi kurullarında bulunan bilim insanlarına hayırlı uğurlu olmasını temenni eder saygılarımı sunarım. (Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin siste¬mine yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda oluşan ya da oluşacak bir sorunda – problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem ve bilim kurulları sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür. Bu konuda tüm sorumluluk yazar(lar) a aittir). Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yü¬kümlülükleri kabul etmez. Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu, kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur. XII Distinguished Scientists., We have published 7 articles in this volume of our journal. This issue is composed of scholarly articles prepared in different fields and disciplines. 6 of them are research and application articles, and 1 of them is a research and analysis article. As in every volume, our specialist referees worked hard and contributed to the preparation of this volume. I extend my thanks to them for their contribution. I also thank the whole team who conduct studies for international and academic recognition of the journal. Dear author(s), we have started to give DOI numbers to all articles both the ones previously published and those that will be published as of this volume. All authors can learn the DOI numbers of their previously published articles from the web page where the relevant article’s abstract is published, DOI number is just below the abstract. Our next volume that includes the months of May-June- July- August will be uploaded to the system. I hope this new volume will yield fruitful results for all our readers, authors and scientists in the boards of our journal. (In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the data of necessary ethical board report while uploading their publication to the editorship and journal system. Our journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake any responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged to give this information to jo¬urnal in written. Allliability in this issue belongs to author(s)). As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of m-13-14 unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and publisher don’t ac¬cept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which contribute to literature are ac¬cepted and published in ourjournal. Apart from this, the papers with political, legal and commercial content whic¬h are against the intellectual property rights are not accepted. In case of a possible negative situation, author(s) is/ are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible material and emotional damage beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t accept any responsibility regarding the second, third and other person¬s and institutions under any condition. In this sense, a legal sanction on our journal and its boards is out of question. The content and the current status of the papers belong to author(s) and our journal only takes part in the publication of these papers and contribution to literature. Respectfully announced to all readers, public and followers by publication.. XIII UHPPD ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES KADINA YÖNELİK CİNSİYETÇİLİK “BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENİ TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNDE MEDYANIN ROLÜ 1 ADAYLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME” THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY SEXISM AGAINST WOMAN “PROSPECTIVE STUDY ON PHYSICAL EDUCATION TEACHER CANDIDATES” Ali Murat KIRIK1, Murat KORKMAZ1 Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü Nurgül ÖZDEMİR 1 Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni Adnan Menderes University , School of Physical Education and Sport Aydın/Turkey 1 Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal olarak yüklenenbeden rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal Öz: Bu çalışmada eğitimi öğretmen adaylarının cinsiyetçi cinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. dünyaya tutumlarının belirlenmesine ve bu tutumlarıBirey etkileyen çeşitli geldiği andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini değişkenlerin saptanmasına çalışılmıştır. Araştırma tarama göstermekte ve insani ilişkilerAraştırma de farklılaşmaktadır. modeline göre olarak yapılmıştır. verileri Fiske ve Glickgünümüzde (1996) tarafından geliştirilengerekse ve Sakallı-Uğurlu Ancak gerek toplumsal de siyasal (2002) Türkçe’ye Duygulu açıdantarafından kadın ikinci planauyarlanan atılmaktaÇelişik ve erkeklerin Cinsiyetçilik Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan gölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kakişisel bilgi formu kullanılarak elde edilmiştir. Çalışmanın dın-erkek eşitsizliği medyanın farklı alanlarına da verileri Beden Eğitimi ve Spor Eğitimi Bölümü’nde öğreyansımakta ve bu durum eşitsizliği giderek somut nim gören 132 öğrencinin görüşleri alınarak toplanmıştır. bir düzene oturtmaktadır. Teoride kadın ve erkekler Veriler SPSS 17.00 istatistik paket programı kullanılarak aynı hak ve yükümlülüklere sahipken, uygulama analiz edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatisnoktasında durumun bu şekilde olmadığı medyada tikler, bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi, yer alan programlardan ve sunulan içeriklerden de korelasyon istatistik teknikleri kullanılmıştır. Araştırma açıkça anlaşılmaktadır. Bu çalışmada toplumsal cinsiyet sonucunda beden eğitimi öğretmeni adaylarının cinsiyetçi eşitsizliğinde medyanın rolü irdelenmiş ve kadının tutumlarının düşmanca cinsiyetçilik boyutunda cinsiyete, en medyadaki konumlandırılışı çıkarımlarda uzun süre yaşanılan yere; korumacıüzerine cinsiyetçilik boyutunda ise ailenin spor yapma konusunda sağladığıkadının desteğemedgöre bulunulmuştur. Araştırma neticesinde değiştiği gözlenmiştir.Cinsiyetçi tutumlarının öğretmen yada cinsel bir obje olarak kullanıldığı ve erkeklerin adaylarının profesyonel sporcu olup olmamasına, spor gerisinde yer aldığı ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte yapma nedenine, ekonomik koşullarına ve branşlarına elde edilen bulgular örneklerle desteklenmiştir. göre Abstract: Roles and responsibilities socially attributed to women and men in different periods of history, different In geographies and different cultures aresexexAbstract: this study, physical education teachers’ pressed as gender in short. Gender appears since the ist attitudes, and these attitudes affect the determination individual is born and human differ. However, of the number of variables haveaffairs been studied to detect. women are pushed socially The research has beeninto donethe asbackground according to both the screening model. Research data with and politically and were they collected are forced to The live Contradicunder the tory Sensitive SexismGender Scale developed by Fiske and Glick shadow of men. inequality is reflected to (1996) and adapted by Sakallı-Uğurlu (2002) Besides different fields of media and this condition increasusing personal information the study were inglyaputs inequality on a form. solid Data basis.ofWhile women collected from Physical Education Teacher Candidates. In and men have the same rights and responsibilities in data analysis were used descriptive statistics, independent theory, it is clearly understood from the programs and sample t-test, one-way analysis of variance, correlation contents presented in media that the situation is the statistical techniques. As a result of the physical education right opposite in hostile practice. In this study, the in role of teachers’ attitudes sexism sexist gender size, media in gender inequality is emphasized and some the longest place of residence; the family about making conclusions have been madesize on varies positioning women in the sport protectionist sexism according to the media. was Following theBesides research, it has been of indicated support observed. sexist attitudes teacher that women arenot used as a sexual object in and candidates were observed that change to media the professionalism the situation, why do sports to, economic they fall of behind men. Moreover, findings obtained conditions, income . have beenaccording supportedto with examples. Key Words: Woman, Sport,Sexism,Physical Education Key Words: Gender, Gender Inequality, Male HegeTeacher Canditates mony, Media, Positive Discrimination Ethics In Media değişmediği gözlenmiştir. AnahtarKelimeler: Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Kadın-ErAnahtar Kadın, Spor, Cinsiyetçilik, Beden kek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif Eğitimi Öğretmeni Adayları Ayrımcılık, Medyada Etik Doi: 10.17360/UHPPD.201529600 (1) Sorumlu Yazar: Nurgül ÖZDEMİR, Adnan Menderes Beden Eğitimi Spor Yoksek Okulu Aydın / Türkiye noz- [email protected] Geliş Tarihi / Received: 05.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 17.02.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” 11 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I12-30 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:08 K:15 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 1.INTRODUCTION to this perception, they also have poor decision- GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ making skills in social life (Ölçer, 2003). Gender is the process of defining women and ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 men as social beings within the culture. While Gender is a cultural issue and leads to social clasADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER social roles provided for women and men are sifying of men and women in “masculine” and CUSTOM DUTIES often attributed to biological sex, they are actually “feminine” roles. It can be determined whether a 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER a result of person is male or female by looking at biological 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliindicators. Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi However it can’t be determined whether 3 Bayar Üniversitesi institutionalization of the socialCelal culture. ChangesSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü a person is masculine or feminine because the in gender roles (where biological gender doesn’t Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising criteria are cultural, thus changeable. Gender roles eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities change) throughout the history is one proof of miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those during children’s socialization process are thought ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of above statement.sosyal Because social gender roles can dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy and internalized in different ways (Bhasin, 2003). türüdür. Aynı zamandatoharcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and change, they can be subject critical studies. dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on vergisilives gibi belirli regular basis like income corporate tax, as For example, akurumlar girl who in aaralıklarla villagealınan canbir Discrimination is tax theandprocess where behavioral vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe andaorbirgo defaya are collected only when commodities subject pasture the animals, climb geldiği a tree to mahsus the tendencies andonce intentions towards prejudiced groups olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom crop field all by herself while a girl who lives become clear behaviors and actions (Dökmen, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrükwander vergilerininsafely usul ve uygulama esasları 4458 2004). procedures and practises of custom dutieshas are been defined in the city can only near her own Gender discrimination sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete olan eşyanın regions Türkiye Gümrük this where law, a systematization been house. If even being born konu in different of asThrough the state women arehaspositioned in lower Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin bir create sistematik levels, international trade entering customs territories the same country (rural orsırasına urban)göre can help ignored or kept aside in ofsocial, cultural, oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. vergisinde de aşamalar olanbe tarh, political Like all other compalsiveareas levels such different normsgümrük of behavior, thezorunlu reason can’t andtaxes, economic as aasresult of men’s tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan negative by General attitude Directorate toward of Customsthem as a part just biological (Bhasin, 2003). inofmale-dominant 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution 2002). process of disputes overdiscrimination societies (Sakallı, Gender türetilmiĢtir. vergisindencertain doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the In the process ofGümrük socializing, thought and süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir generally process of other taxes. within Customs the duty disputes begins family. In addition, behavior patterns thatsahiptir. are appropriate foruyuşmazlıkları gender yapıya Gümrük vergisi have to be resolved administratively in the first boys are manipulated diföncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. girls place.and However, in the caseshaped of disputesand not being roles are adopted. following Ancak Allidari aşamada experiences çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 ferently by using cultural values. This causes uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. takes places within this conditioning. Gender Key words: Custom, Custom Duties, Custom individuals to grow into men and women Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, these Disputes polarization separates characteristics of men and Gümrük Uyuşmazlıkları who approve and defend gender discrimination. women, despite the fact that these characteristics Different levels of importance given to education define human beings when unified. This leads to is one of the most important factors that causes a perception that men are rational, reasonable and and cultivates gender discrimination. objective. Because of these characteristics, men are seen to be the creators of the culture. In this Gender discrimination can be seen in direct actions perception however, women are closer to nature, as well as hidden or indirect actions. Today, gender therefore more prone to lose control. According prejudice and discrimination continues to be an 2 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I12-30 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:08 K:15 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) issue, taking a covert and complex form, in socition and evaluation of sports activities, which GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ eties where these kinds of discrimination are not feed biological differences between sexes. As a 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM tolerated (Dökmen, 2004). Gender discrimination sportsYOLLARI activity is defined with high level sports structure continues to ADMINISTRATIVE exits by institutionalizing performances, superior physical characteristics, SOLUTIONS TO DISPUTES OVER in different forms. For example, certainCUSTOM places DUTIES talents, achievements, ambition and records while where people go to socialize are subjectSelin to gender practicing sports is slowly restricted for those who KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 discrimination as well. The presence of a woman do not possess above characteristics, biological 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar DıĢ Ticaret Bölümü where mostly men go to can have the Üniversitesi meaningSalihli MYO, differences and between the sexes are normalized that the dignity of theGümrük woman is injured, least and transforms into The determining Özet: vergisi, gümrüğe or tabiatolan ticari Abstract: Custom duty is a dichotomy. kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities subject to questions (Ölçer, 2003). Existing factor transformation female miktarı veya değeri üzerinden alınan,gender ekonomik, subject in to this customs which is based is onemphasizing those ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of discrimination insosyal business life is also internalized. body (which is marginalized as opposed to male dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Pilots and surgeons are generally not visualized body) in sexual context, sexualizing women’s dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as as women because these jobs are thought to be sports events and presenting men’s sports as natural vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanıncertain gümrüğe occupational geldiği anda bir defaya mahsus are collected only onceexperiences when commodities(Koca, subject 2006). From feminine. However groups state of athletic olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu second itemperspective, of tax procedural like kindergarten teachers, nurses and flight athe historical it law, hascustom been observed that kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve conditionings uygulama esasları 4458 proceduresathletes and practises custom duties are attendants are feminine. As these female not oftolerated. Greeks women not sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been are determining factors where men and women only forbidden to participate in the game but also Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin gendered sırasına (sexist) göre birdivision sistematik international trade entering customs territories of in death (Le positions themselves, even watching the games resulted oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. vergisindemechanism de zorunlu aşamalar olan tarh, Like alland otherNation taxes, compalsive of labor uses angümrük approval (Bhasin, Unes 1989).levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 2003). According 1 to England and Farkas (1986), Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs sports and Economy according Seeing as a male-specific activity by integProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over in study performed by the second, fourth, and türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customsathletic duties hasform a different form from the is a product of rating of male body süreci,todiğer vergilerde the oluşanoccupational süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes sixth grade students determine yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in patriarchal understanding inthethefirstmale-dominant öncelikle idari aşamada zorundadır. place. However, in the case of disputes not being preferences, %54 of females wantçözümlenmek to be teacher, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, action canrelationship be taken. society. There islegal a close between 1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. nurse, housewife, secretary,yargı and waitress, while Key words: Custom, Custom Duties, in Custom gender roles of individuals society (dictated Kelimeler: Gümrük,And Gümrük Vergisi, Disputes the number is Anahtar only %1 for males. males by this understanding) and their participation in Gümrük Uyuşmazlıkları %57 of them prefer firefighters, police, car sports and sports experiences. Like in many socimechanic, builder or mechanic or sport related eties, family and school are extremely important occupations, while only %4 of females prefer for learning gender roles during socialization these occupations. process in Turkish society (Kağıtçıbaşı, 1982; Sports is another area where this kind of sexism vd. Koca,2006). During educational process, applies to. The social reality of women in sports both female and male students can be exposed to (second position) is closely related to percepdifferent sexist attitude from teachers of different 3 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I12-30 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:08 K:15 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 2.MATERİALS AND METHODS courses. For example, teachers’ low expectations GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ for male students and negative beliefs regarding The research employs screening model. In order ĠDARĠ history AġAMADA YOLLARI1 their attitude in courses like literature, and ÇÖZÜM to measure social gender discrimination, subjects SOLUTIONS TO DISPUTES OVER biology may lead for ADMINISTRATIVE male students to develop who were selected by sampling from population CUSTOM an understanding that there is a problem with DUTIES were given the Ambivalent Sexism Inventory, 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 these courses (Myhill and Jones, 2006). Just as which was developed by Fiske and Glick in 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi well, female students are often3 Celal implicitly exclu1996DıĢand adapted Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Ticaret Bölümü to Turkish in 2002 by Sakallı and Uğurlu. Subject were also given personal ded from all teaching process and practices in Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising forms. eşyanınclass. yer değiştirmesi nedeniyle,be bu said eşyanın information from the movement of commercial commodities physical education It can easily miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve sufficiently mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of that they don’t benefit from physical dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi 3.SAMPLE tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and education teaching process as a whole. Physical dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on were kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Research regular basis data like income tax obtained and corporate from tax, as a total of 132 education courses/classes hold a special place in vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties students (47 female, 85 male) betweeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus volunteer are collected only once when commodities subject gender discrimination context because in vergileri, physical olmak üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to who continue their education in Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu en theages second18-27, item of tax procedural law, custom education, students’ roles are restructured kanun gender kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Menderes School of Physical gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Adnan procedures and practisesUniversity, of custom duties are and multi-layered sides ofKanunu’nda these gender identities sayılı Gümrük düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. anda Sports, Physical ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Education Through this law, systematization has beenEducation and Bölgesine activities girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to are emerged. Indeed, and practices in Teacher Education who attend işlemlerin sırasına göre bir sistematik Sports international trade entering customs department, territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu and continuing with operation sequence. physical education classes act as educational areasgibi toTurkey 1st,all 2nd, 3rd compalsive and 4th levels classes. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like other taxes, such as tahakkuk ve male tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated where both female and teachers reinforce Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler4.DATA Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to ANALYSİS Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according hegemonic masculine stereotypes and prejudices Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the (Parker and Curtner-Smith, 2011). Assüreçten sexism in bir Obtained datataxes. wereCustoms analyzed using version 17.00 süreci, diğer vergilerde oluşan farklı process of other duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first sports become more internalized SPSS statistical package Descriptive öncelikleprominent idari aşamada and çözümlenmek zorundadır. of place. However, in the case of disputes program. not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. statistics, independent samples1 t-test, one-way both for male and female students, especially with uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, analysis Disputes of variance, simple and partial correlation physical isolation practices in physical education Gümrük Uyuşmazlıkları techniques were used for data analysis. process, the aim of this study is to determine se- xist attitudes of physical education teachers (who 5.RESULTS are the main actors regarding sexism in sports) Physical education teacher candidates’ sexist behavior by gender variable were analyzed using t-test. Analysis results are shown in Table 1. and various variables that affect these attitudes. 4 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I12-30 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:08 K:15 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Table 1. T-test Analysis Results of Sexist Behavior by Gender Variable Hostile Sexism GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Gender n X Ss T ĠDARĠ ÇÖZÜM YOLLARI1 Male AġAMADA 85 42.8 8.03 p Female 47 48.0 TO 8.02 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS DISPUTES OVER 2 Protective Sexism Male 85 46.7 7.13 CUSTOM DUTIES 3.09 .00 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Female 47 44.0 8.77 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 1.66 .09 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Protective Sexism Hostile Sexism Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to (teacher customs which is based on have those higher hostile Table 1 shows miktarı that, regarding hostile sexism, students candidates) sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracıbetween olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy there is a statistically significant variance türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrumentscores in additionwhile to its economic, and have higher sexism male social students dolaylı birWhen vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on sexes (t=3.09, p=.00). sexist attitude mean kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü itolmadığından, dış that ticaretefemale konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties scores were examined, can be seen protective sexism. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul KanunuAnalysis (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu theofsecond item Behavior of tax procedural custom Place of Table 2. One-way of Variance Results Sexist bylaw, Longest kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulamaResidence esasları 4458 Variable procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Family n X created beginning Ss T commodities p subject to Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak with işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Support oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Support 102 44.80 8.52 tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Block 30 44.46Enstitüsü Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Maliye Anabilim Dalı.88 Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs8.26 and Economy according .14 Ministry Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm duties has a different form from the Support 102 45.14customs 7.87 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes 2.02 .04 not being Block 30 49.53 6.81 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Physical education teacher candidates’ sexist nificant variance by place of residence variable (f=2.87;p=.04) while protective sexism attitudes do not. A Scheffe’s analysis was carried out and results show that the biggest variance is between students (physical education candidates) who live long in the city and those who live in rural areas for long time. When hostile sexist attitude attitudes by the variable of longest place of residence were analyzed using one-way analysis of variance. Analysis results are shown in Table 2. When Table 2 is examined, it can be seen that attitudes of hostile sexism show statistically sig5 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I12-30 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:08 K:15 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) mean scores were examined, it can be seen that Physical education teacher candidates’ sexist attiGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ those who live in the city have higher levels of tudes by perceived family support was analyzed 1 AġAMADA hostile sexism when comparedĠDARĠ to other groups. ÇÖZÜM using YOLLARI t-test and results are shown in Table 3. 2 Hostile Sexism ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Table 3. T-test Analysis Results of Sexist Behavior by Perceived Family Support Variable Location Village CUSTOM DUTIES N x Ss 10 41.50 8.55 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 F p Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi MYO, DıĢ 7.84 Ticaret Bölümü District 25 Salihli 47.53 Protective Sexism Citygümrüğe tabi olan74ticari 49.14 Özet: Gümrük vergisi, Abstract:8.10 Custom duty is a kind of tariff arising 2.87 .04commodities eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial Metropolis 23 44.74 8.40 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Village 10vergi 41.00 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir tariff that7.25 is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and 6.00 Since they are not collected on dolaylı bir vergi türüDistrict olan gümrük vergisi, 25 gelir ve 45.26 fiscal functions. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as City dış ticarete konu 74 olan 46.89 7.73 vergi türü olmadığından, an indirect tariff on expenditures, custom duties 1.79 .15 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Metropolis 23Vergi 45.75 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, to foreign9.43 trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Table 3 shows sayılı thatGümrük thereKanunu’nda is no statistically sigsocietybyhas a cultural part and a psychological düzenlenmiştir. Bu kanun inregulated customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been nificant varianceBölgesine in hostile sexism perceived which is with alsocommodities related to biological parts of girişinden başlayıp,by eşyaya uygulanacak part created beginning subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of family support variable while there a difference determines rolessequence. are learned by use oluşturulmuştur. Diğer tüm is vergilerde olduğu gibi human Turkey and continuing withthe operation gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as in protective sexism levels (t=2.02;p=.04) taking accrual a model or imitating somebody in the tahakkuk ve tahsil aşamaları GümrükWhen ve Ticaret of assessment, and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 protective sexist Gümrükler attitude mean scores were examiBu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimlerterm Enstitüsü AnabilimMinistry Dalıgets Mali Hukuk of Maliye childhood. It a necessity in human Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy according to Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over ned, it can be seen thatvergisinden those who were blocked/ türetilmiĢtir. life has anda organizes life as a Gümrük doğan uyuşmazlıkların çözüm normal customs duties different form the from society the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes restrained by their families have higher levels of belongs toinsociety yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları tradition have to be which resolved administratively the first time by time. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being protective sexism. thisadministratively, organizedlegal life,action thecanperson Ancak idari aşamada çözümlenemeyen In solved be taken. behaves accor1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ding to traditional society lifeCustom or she is otherized Key words: Custom, Custom Duties, Sexist attitudes of students (physical education Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes by other people. At school which is one of the Gümrük Uyuşmazlıkları teacher candidates) were found not to change by most important place for socializing, children are exposed this determined genders and they live these roles not only clearly but also subconsciously through their life. For instance, at the same school building the students are divided into different groups. Their playgrounds, toys, toilets, school uniforms, seating arrangement in their class and professionalism, reason play sports, economic conditions and sports branch variables. 6.CONCLUSIONS AND DISCUSSION Social gender describes meanings of genders and expectations which are determined by common culture from females and males. Social gender 6 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I12-30 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:08 K:15 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) missions are determined according to their gender are free/independent from masculine domination GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ (Koca, Bulgu; 2006). (Delamont, 1990; Gray and Leith, 2004). ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 As the other group of jobs, teachers are future According to Therberge (1993), experience in ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER of traditions and codes of culture in society life sports, being ultimate in terms of body condiCUSTOM DUTIES determined according to genders. Teachers build tions and physical performance gets the sport 2 3 Selin KILINÇ , Hatice theirYURTSEVER relationship with the students according to environment to be important place for formations 2 Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malisocial Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi genders consciously or subconsciously. and affirmation ofCelal genders. Competition sportsSalihli MYO, 3 Celal Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü They choose their classroom activities according to give a social message about being a female and a Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising the factors. The expectations male. It is assume thatyerbranches sports belong eşyanın değiştirmesiofnedeniyle, bu eşyanın fromsame the movement of commercial commodities from students miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those of disciplines, evaluating students, commento males and superior isyanında seemed asbir types sosyal ve performance mali fonksiyonlarının önemli commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy ting of students behaviors are shaped according being a male. Assuming a characteristic türüdür. Aynısports zamandaas harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on toregular social genders by teachers (Robinson,1992; of athletic malekurumlar is conclusion percept vergisi gibi of belirli aralıklarlawhich alınan bir basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff 1994; on expenditures, Streitmatter, Arnot,custom 2002;duties UNESCO, 2004; accepts males areeşyanın important gümrüğefactor geldiği for andasociety. bir defayaAnd mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to step in partiTan, 2008). As the most important there is a relationship between social Usul Kanunu (VUK)’nun ikincigenders maddesine and göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are of excluded from in thissports law. Therefore, cipation women is education, and by determined sports branches gümrük vergilerininfor usulgenders ve uygulamabecause esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by schools, customs law numbered 4458. extension, a great responsibility fall over of paternalistic ile life. dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to physical education teachers. The fact that girls işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Empowering women in sports environment will oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. is often cause participating in sports in Turkey gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as no doubt be achieved of women tahakkuk by ve participation tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual to andhave collecting are regulated their families negative attitude towards Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk in sports and exercises. Participating in sports Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customsthe and responsibility Economy Ministry according to them, of physical education Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. and exercises may serve for both physical and Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from teachers becomes even greater. Inthecurrent situation, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes psychological empowerment of women. It also yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to candidates be resolved administratively in theeducation first where of physical teachers öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being may enable women test their physical skills, Ancak to idari aşamada çözümlenemeyen solved explicit administratively, action can be taken.attitudes, it can have or legal implicit sexist 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. develop a personal sense of ccomplishment and words: Custom, Custom Duties, Custom beKeyimplied that sports will be seen as a maleAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes control their ownGümrük bodies. This aspect of women’s specific public space in the future. As a matter Uyuşmazlıkları participation in sports can also be expressed as the of fact, this research shows that mean score for “political” potential (a way for women to fight the measuring sexism levels of male and female dominant patriarchal social ideologies by using candidates is 45. Given the lowest possible score sports). In this context, the potential for sports is 11 and highest possible score is 66, this result to be an agent of women’s freedom comes not is a remarkable finding. Besides, it’s a point that from the history of oppression towards women average of female candidates score about hostile in sports, but from the fact that their own bodies sexism level is 48. It can be said that female 7 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I12-30 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:08 K:15 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) teachers start to think as a male teacher by deveEconomic and Demographic Issues.Aldine GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ loping more conservative aspect than even males Publishing Company, New York s. 154. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 although females are victims of this perspective GRAY, C., & LEİTH, H., (2004). Perpetuating they become a future ADMINISTRATIVE of gender discrimination. SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Gender Stereotypes İn The Classroom: A Conservator behaviors which can be assumed CUSTOM DUTIES Teacher Perspective. Educational Studies, as a characteristic of females can be described 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER 30 (1), 3-17 as a society impression belong to paternalistic 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi DıĢ TicaretJ., Bölümü culture. However, in a changing world whereSalihli MYO, HUDSON, (1978). Physical Parameters Used sexist attitudes are expected to diminish, these For Female Exclusion From Law EnforÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yer değiştirmesi nedeniyle, eşyanın fromcement the movement of commercial commodities results show thateşyanın unfortunately there hasn’tbubeen And Athletics-In C.Oglesby (Ed). miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve regard. mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and Sport value. It isFrom are a kind of much progress in this Women And Myth To Reality. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Philadephia And Febiger türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition toLea its economic, social and It can be said that, elimination of obstacles dolaylıthe bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as women’s representation and existence in thekonu fieldolan KOCA,C., N.,custom (2005). vergi türü olmadığından, dış ticarete an indirect tariffBULGU, on expenditures, duties Spor ve Topeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject of sports, as in many public areas, is directly relalumsal Cinsiyet:Genel BirtoBakış,Toplum olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom ted teachers, coaches, sportsdışında managers a healthy, kanun kapsamı tutulmuştur. Bu nedenle, dutiesveareBilim excludedDer. from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are egalitarian understanding of gender roles. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. KOCA, C., (2006). Beden Eğitimi ve Spor Alanında ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning commodities subject to REFERENCES ToplumsalwithCinsiyet İlişkileri,Spor Bilimleri işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. 17(2),81-99 Dergisi, Hacettepe Üniveristesi gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar Lonolan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ARNOT, M., (2002). Reproducing gender. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan LE by General Directorate ofNATİON, Customs as a part of (1989). Sport don: Routledge UNES, A.D., J.R., 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over psychology: An ofIntroduction-Chicago: türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğanCinsiyet uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the BHASİN, K., (2003). Toplumsal ‘‘Bize Nelson-Hall süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Yüklenen Roller”, Çev. Gümrük Kader vergisi Ay, İstanbul: yapıya sahiptir. uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Kadınlarla Ancak Dayanışma Yayınları D., & JONES, S.,be(2006). She Doesn’t idari Vakfı aşamada çözümlenemeyen MYHİLL, solved administratively, legal action can taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. No Custom Girls’:Duties, Pupils’ Key Shout words: At Custom, CustomPerceptions Of DELAMONT,Anahtar S., (1990). Sex rolesGümrük and the Kelimeler: Gümrük, Vergisi, Disputes Gender Equity İn The Classroom. Cambridge Gümrük Uyuşmazlıkları school London: Routledge Journal of Education, 36(1), 99-113 DÖKMEN, Y. Z., (2004).Toplumsal Cinsiyet PARKER, M. B., & CURTNER-SMİTH, M. Sosyal PsikolojikAçıklamalar, İstanbul: D., (2011). Sport Education: A Panacea Sistem Yay For Hegemonic Masculinity İn Physical ENGLAND, P., FARKAS, G., (1986). HouseEducation Or More Of The Same? Sport, holds, Employment, And Gender A Social, Education and Society, 17(4),479-496. DOI: 10.1080/13573322. 2011.608945 8 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I12-30 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:08 K:15 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) ROBİNSON, K.H., (1992). Class-Room DisTAN, M., (2008). Eğitim. M. Tan, Y. Ecevit, GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ cipline: Power, Resistance And Gender. A S. S. Üşür ve S. Acuner (Ed.), Türkiye’de ĠDARĠGender AġAMADA YOLLARI1Cinsiyet Eşitliği: Sorunlar, ÖnLook AtTeacher Perspectives’. And ÇÖZÜMToplumsal Education, 4(3), 273-288 celikler Ve Çözüm ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVERÖnerileri (ss.23-105). İstanbul:TÜSİAD-KAGİDER CUSTOM ÖLÇER, E., (2003).TürkiyeMasallarında Top- DUTIES SelinBilkent KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 N., (1993). The Construction Of lumsal Cinsiyet ve Mekan İlişkisi, THERBERGE, 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı İn Yüksek LisansWomen, Öğrencisi Coaching, And Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Gender Sport: 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Tezi, Ankara The Naturalization Of Difference. Social Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty kind of tariff arising Problems, 40,is a301–313 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle,Çelişik bu eşyanın from the movement of commercial commodities SAKALLI-UĞURLU, N., (2002). miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli commodities’quantity and value. It is are a Sensitivity: kind of Duygulu Cinsiyetçilik Ölçeği: Geçerlik Vebir UNESCO, (2004). Gender A Tradış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Güvenirlik Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, ining Manual For Sensitizing Education türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on 17(49), 47-58 Managers, Curriculum And kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, asMaterial Devevergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties lopersonly And Professionals To Gender eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected once Media when commodities subject SAKALLI-UĞURLU, (2002). ODTÜ-Psiolmak üzere N., alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Concerns .Paris: UNESCO. 6 Temmuz Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom koloji Bölümü Türk Bu Kadın kanun Öğrencilerinin kapsamı dışında tutulmuştur. nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 2011andtarihinde gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures practises of http://unesdoc.unesco.org/ custom duties are Ve Erkekleri Hakkındaki Kalıp Yargıları. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. images/0013/001376/137604eo.pdf adreile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Yayınlanmamış Çalışma Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to sinden alınmıştır işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerdeGender olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. STREİTMATTER, J., (1994). Toward gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Equity İn The Classroom: EveryGümrük Day TeacBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according hers’ BeliefsGümrükler And Practices. Newyork: State Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the University Gümrük süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 9 process of other taxes. Customs duty disputes have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. Key words: Disputes 1 Custom, Custom Duties, Custom UHPPD ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNDE MEDYANIN ROLÜ ANNELERİNİN KAYGI DURUMU1 THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY ANXIETY LEVEL OF MOTHERS OF CHILDREN WITH HYPERACTIVITY DISORDER Ali Murat KIRIK1, Murat KORKMAZ1 Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü Hatice YALÇIN 1 Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sağlık Hizmetleri MYO Çocuk Gelişimi Bölümü, Karaman / Türkiye 1 Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal olarak rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal Öz: Bu yüklenen araştırma, hiperaktif çocuk davranışlarının, annelercinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey çıkarmak dünyaya de kaygı düzeyini ne ölçüde tetiklediğini ortaya geldiği andan itibaren toplumsaldikkat cinsiyet kendisini amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya eksikliği ve göstermektebozukluğu ve insanitanısı ilişkiler de çocukların farklılaşmaktadır. hiperaktivite konan anneleri çalışmaya dahil edilmiştir (N=48). Araştırmada “DurumlukAncak günümüzde gerek toplumsal gerekse de siyasal Sürekli Envanteri”, ve “Parental Acceptance-Rejection açıdanKaygı kadın ikinci plana atılmakta ve erkeklerin Questionnaire-PARQ Mother Form”bırakılmaktadır. (Aile Çocuk İlişkileri gölgesinde yaşamaya mecbur KaÖlçeği-Anne Formu) kullanılarak veriler edilmiştir. dın-erkek eşitsizliği medyanın farklı elde alanlarına da Araştırma kapsamında yer alan annelerin % 54.1’i 31-40 yansımakta ve bu durum eşitsizliği giderek somut yaşında, % 50’i ilköğretim mezunu, % 72.9’u ev hanımıdır. bir düzene oturtmaktadır. Teoride kadın ve erkekler Çocukların % 68.7’i psikolojik yardım almış/almaktadır. aynı hak ve yükümlülüklere sahipken, uygulama Hiperaktif çocuğa sahip annelerin yaşı ile sürekli kaygısı noktasında durumun bu şekilde olmadığı medyada arasında anlamlı ilişki olup olmadığı Kruskal-Wallis H yer alan programlardan ve sunulan içeriklerden de Testi ile değerlendirilmiş, 41 yaş ve üstü grupta yer alan açıkça anlaşılmaktadır. Bu çalışmada toplumsal annelerin sürekli kaygı durumlarının 30 yaş ve altı ilecinsiyet 31–40 eşitsizliğinde medyanındaha rolüyüksek irdelenmiş kadının yaş arasındaki annelerden olduğu ve ve farkların medyadaki üzerine çıkarımlarda anlamlı olduğukonumlandırılışı bulunmuştur. İlköğretim mezunu annelerin sürekli kaygı durumları lise ve üniversite mezunu annelerden bulunulmuştur. Araştırma neticesinde kadının meddaha eğitimkullanıldığı düzeyi yükseldikçe kaygı yadayüksektir. cinsel birAnnenin obje olarak ve erkeklerin düzeyi düşmektedir. destek algısının alt boyutu olan gerisinde yer aldığıSosyal ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte Duygusal Destek düzeyi hiperaktif çocuğa sahip annelerde elde edilen bulgular örneklerle desteklenmiştir. Abstract: Roles and responsibilities socially attributed to women and men in different periods of history, different geographies andthe different are exAbstract: In this research, behaviorcultures of hyperactive pressed as gender in short. Gender appears since the children, mothers level of anxiety was carried out to reveal individual is born and human affairs differ. However, to what extent it triggers. The study of children diagnosed women are pushed into the background both socially with attention deficit hyperactivity disorder and their mothers includedand in thethey study = 48). Study, andwere politically are(Nforced to live“State-Trait under the Anxiety and “Parental Acceptance-Rejection shadowInventory,” of men. Gender inequality is reflected to Questionnaire-Parq Mother Form” were obtained the different fields of media and this conditionusing increasdata. The study of mothers covered 54.1% of 31-40 years ingly puts inequality on a solid basis. While women old, 50% of primary school graduates, 72.9% ‘u housewife. and men have the same rights and responsibilities in 68.7% of the children I have received psychological help / theory, it is clearly understood from the programs and is. With the constant concern of mothers of children with contents presented in media that the situation is the hyperactive significant relationship between age whether right opposite in practice.HIn this role of evaluated by Kruskal-Wallis test, in astudy, groupthe of mothers media in gender inequality is emphasized and some who were 41 years and over 30 years and under conditions conclusions have been made on positioning women in of trait anxiety than the mothers between the ages of 31-40 media. Following the research, it has been are high and the differences were significant found.indicated Primary that anxiety womenmothers are used as a sexual object in media and Trait graduated from high school and college graduates higher men. than the mothers. Mother’s they fall isbehind Moreover, findings education obtained level decreaseswith anxiety levels. Lower perception haveincreases, been supported examples. of social support in mothers of children with hyperactive, Key Words: Gender, Gender Male HegeEmotional Support levels were Inequality, high, this suggests that mothers perceivePositive as adequate emotional support mony, Media, Discrimination Ethicsresources. In Media yüksek çıkmıştır, bu durum annelerin duygusal destek kaynaklarını yeterli olarakToplumsal algıladıklarını düşündürmektedir. Anahtar Kelimeler: Cinsiyet, Kadın-Er- Key Words: Hyperactivity, the mother’s anxiety state, behavior and hyperactivity kek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Pozitif Anahtar Kelimeler: Hiperaktivite, anneninMedya, kaygı durumu, Ayrımcılık,davranışları Medyada Etik hiperaktivite Doi: 10.17360/UHPPD.201529598 (1) Sorumlu Yazar: Hatice YALÇIN, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sağlık Hizmetleri MYO Çocuk Gelişimi Bölümü Karaman / Türkiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 22.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 19.02.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” 1 10 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GİRİŞ Hiperaktivite olarak değerlendirilen durumlarda GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ “dikkatsizliğin ön planda olduğu tip”, “aşırı ha- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI reketlilik ve dürtüselliğin ön planda olduğu tip” çocukluk çağının gelişimsel bir bozukluğudur. ve her gruptan daOVER belirtiler içeren “bileşik tip” ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOiki DISPUTES DEHB’in başlangıcı genellikle 3 yaş dolaylaolmak üzere üç alt tipi vardır (Ünal, 2004: 161). CUSTOM rındadır. Ancak tanı; öğrenim için gerekli olan DUTIES 3 Selin KILINÇ2, Hatice AşırıYURTSEVER hareketlilik (hiperaktivite) durumundaki dikkat süresi artışının ve yoğunlaşma yetisinin 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliçocuklar Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisisürülüyormuş gibi bir motor tarafından kazanılmasının beklendiği ilkokul döneminde 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü sürekli hareket hâlindedirler. Bitmek tükenmek konulmaktadır (Arı, 2006: 3). Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari bilmeyen Abstract: Custom duty is a kindvardır. of tariff arising bir enerjileri Yükseklere tırmaeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Bir davranışın miktarı aşırı veya hareketlilik olarak değeri üzerinden alınan,adlanekonomik, nır, subject to customs which is based on thoseiçinde koşturur koltuk tepelerinde gezer, ev sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dırılabilmesi için; çocuğun dış ticaret ve ekonomikendi politikasıyaşıtlarıyla aracı olan bir vergi ve tariff that sözünden is a foreign trade and economic policy dur anlamazlar. Sakin bir şekilde türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and karşılaştırıldığında olarak fazla vergisi, hareketli dolaylıbelirgin bir vergi türü olan gümrük gelir ve oynamayı fiscal functions. Since they are bir not collected on beceremez, süre sakin bir şekilde kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as olması; bu davranışlarının, oyun, anaokulu, okulolan oturamazlar. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu an indirect tariff Oturmaları on expenditures, custom dutiesdurumlarda ise gereken eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject gibi günlük işlevlerde, aile veya öğretmenler için ayakları kıpırdır. Çok olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi elleri to foreign trade arrivekıpır at the custom. According to konuşur, iki Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom sorun oluşturması Oyun çağı ve kişi konuşurken sık this sıklaw. söze karışırlar. Masanın kanungerekmektedir. kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are okul öncesi çocuklardaki belirtiler,düzenlenmiştir. kendi yaşıtladolayısıyla derslerini uygun sayılı Gümrük Kanunu’nda Bu kanun başında regulated oturamaz, by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been rına göre sürekliBölgesine ve çokgirişinden daha hareketli olmaları, başlayıp, eşyaya uygulanacak mekânlarda created beginningçalışamazlar. with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of ileri geri zıplama, ceketiniDiğer giyemeden oluşturulmuştur. tüm vergilerdedışarıya olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. bulunanlevels çocukta gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Dikkat Like all eksikliği other taxes, compalsive such as dikkat kusuru, fırlama, mobilyaların atlama, tahakkuk veüzerinden tahsil aşamaları Gümrük zıplave Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated özellikle eğitim hayatının başlamasıyla belirgin Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 ma, ev içinde koşturma, sakinlik isteyen grup Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according hâle gelir. Okul öncesi dönemde de her şeyden Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over etkinliklerine katılmada zorlanmalarla kendini türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm çabuk customs sıkılan duties has ve a different form from the bıkan bu çocuklar, oyuncaksüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes gösterir. Oturmada, beklemede zorluk çekerler, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları lardan have to be resolved administratively in thesüre first sonra onları dahi sıkılıp kısa bir öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being sık sık ayağa kalkıp gezinirler ya da mobilyaların Ancak idari aşamada çözümlenemeyen parçalamayı solved administratively, legal action can Okulun be taken. başlamasıyla tercih ederler. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. kenarlarına asılırlar. Ellerinde sürekli bir şeylerle birlikte Key words: Custom, Custom Duties, Custom öğrenmeye karşı ilgisizdirler. Masanın Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes oynarlar, elleriniAnahtar ve ayaklarını sallarlar. Yemek Gümrük Uyuşmazlıkları başında oturamaz, otursalar dahi çeşitli bahaneler yerken, TV seyrederken ya da ödev yaparken sık uydurarak (tuvalete gitme, su içme gibi) sık sık sık yerinden kalkar gezinip tekrar otururlar. Çok masa başından kalkarlar. Üzerine aldıkları bir konuşur ve sessiz etkinlikler sırasında gürültü işi bitirmekte zorlanır, bir işi bitirmeden hemen yaparlar. Ergen ve yetişkinlerde hiperaktivite diğerine geçerler. Kendileriyle konuşulduğunda belirtileri ise huzursuzluk ve sessiz etkinliklere sanki konuşanı dinlemiyormuş görüntüsü verirler. yoğunlaşmada zorlanmalar seklindedir (O’Malley, Bir komutu birkaç defa söyledikten sonra yerine 2002: 351, Tahiroğlu, 2003: 29). getirirler. Dışarıdan gelen uyarılarla hemen dikkatleri 11 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) dağılır. Unutkandırlar. Sık sık eşya kaybetmenin hastalık bildirmişlerdir (Befera&Barkley, 1985: GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ yanında, iyi öğrendikleri düşünülen bir bilgiyi de 65, 79-81). ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 çabuk unutabilirler. Kendilerine uygun bir çalışHiperaktif çocukların annelerinde Zung depresyon ma düzeni ve sistemi ADMINISTRATIVE geliştiremezler (Keown& SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ölçeği ile yürütülen bir çalışmada % 17.9 oranında Woodward, 2002: 97. Şenol, 2001: 751.CUSTOM Ünal, DUTIES major depresyon saptanmıştır (McCormick, 1995: 2004: 162-163). Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 178. Ünal, 2004: 168). 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal BilimlerhiEns. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Aile içinde önemli bir sıkıntı yaratabilen 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Annelerinin depresyonu olan 8-11 yaşı arası peraktiviteli çocukların annelerinde depresyon Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi çocuk olan ticari hiperaktif Abstract: Custom duty is a kind ofuzun tariff arising çocuklarının süreli izleminde, yaygınlığını araştıran çalışmalar, sağlıklı eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities değeri bir üzerinden alınan,bildirekonomik, anneleri subject to depresif customs which is based çocuklara on those olmayan göre daha annelerine göremiktarı dahaveya yüksek yaygın sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi aracı olan bir vergi fazla tariff that is a foreign trade andgösterdikleri economic policy bulunmuştur davranış sorunu mişlerdir (Brown&Pacini 1989,politikası Befera&Barkley türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve (Fergusson& fiscal functions. Since they are not collected on 1985, Virtanen& Moilanen 1991). Lynskey, 1993: 92-95. Ünal, 2004: kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan 169). an indirect tariff on expenditures, custom eşlik duties eden davranım Bu durum hiperaktiviteye gümrüğe geldiği andaartırdığı bir defaya bimahsus are collected only once when commodities subject Kadın olmanıneşyanın depresyon riskini olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi bozukluğunun to foreign trade arrive at the custom. Accordingsemptomatolojiyi to annelerde depresif linmektedir. Hiperaktif Usul Kanunu çocukların (VUK)’nun ikinciannelerinin maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, tetikleyebileceğini duties are excluded from this law. Therefore, Sekiz yıllık demografik açıdan eşleştirilmiş göre4458 procedures and practises düşündürmektedir. gümrük vergilerinin usul kontrollere ve uygulama esasları of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun bir regulated customs law numbered 4458. izlembyçalışmasının, başlangıcında ve sonunçocuklarına hükmetmekte yetersiz kaldıklarını ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak da, created beginning with commodities subject to hiperaktif çocuklar sağlıklı kontrollere göre düşündükleri, iyi anne olmadıkları daha işlemlerin sırasına görehissine bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi anneleriyle Turkey and continuing with operation ilişkilerini dahasequence. olumsuz ve kontrol çok kapıldıkları ve dahavergisinde fazla olumsuz gümrük de zorunlu duygulanım aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret edici assessment, accrual and collecting are regulated olarak değerlendirdikleri bulunmuştur. gösterdikleri bulunmuştur (Virtanen&Moilanen, Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Aynı Customs and Economy according çalışmada hiperaktif çocuk toanneleri normal 1991: 49. Ünal,Gümrükler 2004: 163). çocuklaProgramı Yüksek Hiperaktif Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm kontrollere customs duties göre has a daha differentfazla form from the psikolojik bozukluk rın anne babalarının aile algılarını inceleyen bir süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya Gümrük uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first çalışma, bu anne ve sahiptir. babaların ailevergisi ortamlarını bildirmişlerdir (Barkley at all, 1991: 37, 61-63). öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. klinik veya yeti yitimi olmayan kontrollere göre 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Hiperaktif çocukların ebeveynleri incelendiğinKey words: Custom, Custom Duties, Custom daha az destekleyici ve daha çok stres verici olaAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes de, annelerde histrionik kişilik özelliği, artmış Gümrük Uyuşmazlıkları rak algıladıklarını, kontrol gruplarına göre anne depresyon düzeyi, anksiyete düzeyi ve sosyal ve babanın anlamlı ölçüde daha fazla depresif semptomatoloji gösterdiğini ve hiperaktif çocuğu olan ailelerde boşanma oranının daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur (Brown&Pacini, 1989: 39-41). Bir başka çalışmada da hiperaktif çocukların anneleri daha fazla depresyon, evlilik sorunu ve birinci derece yakınlarda psikiyatrik izolasyon görüldüğü, babalarda ise antisosyal kişilik özelliği ve alkol bağımlılığının daha sık görüldüğü saptanmıştır. Hiperaktif çocukların aile üyelerinde ayrıca duygulanım bozukluğu, anksiyete bozukluğu, özgül öğrenme bozukluğu, madde bağımlılığı ve antisosyal kişilik bozukluğunun 12 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) daha sık görüldüğü belirlenmiştir (Norvilitis ve Eğitim Durumu VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ark., 2002; Akt: Arı, 2006:GÜMRÜK 27). İlköğretim Lise YOLLARI ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM 1 Ailelerin yaşadığı kaygı düzeyinin, algıladıkları Üniversite ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER sosyal destek düzeyinin ve ana-babalık tutumlarının Mesleği Çalışmıyor incelenerek ailelere uygun hizmetlerin CUSTOM sağlan- DUTIES Memur 2 Selin KILINÇ YURTSEVER3 masında ve aile rehberlik programlarının daha , Hatice Serbest meslek 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi işlevsel hale dönüştürülebilmesinde bu Bilimler konuyu Emekli 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü İşçi araştırmanın önemli olduğu düşünülmektedir. Esnaf Custom duty is a kind of tariff arising Abstract: from the movement of commercial commodities DEHBtoTanısını Öğrenme subject customs which is basedZamanı on those commodities’quantity and value. It is are a kind of 1-2 yıl tariff that is a foreign trade and economic policy 3-4 yıl in addition to its economic, social and instrument fiscal functions. Since they are not collected on 5-6 yıl regular basis like income tax and corporate tax, as 78 yıl vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties 9-10 yıl only once when commodities subject eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected YÖNTEM olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second itemyardım of tax procedural law, custom Psikolojik alma durumu kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Aldı Bu araştırmanın gümrük evrenini Karaman merkezindeki vergilerinin usul veiluygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Almadı by customs law numbered 4458. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated dikkat eksikliğiileve hiperaktivite bozukluğuna dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Sağlıkbeginning Güvencesi Bölgesine girişinden başlayıp, oluşturmakeşyaya uygulanacak created with commodities subject to (DEHB) sahip çocukların anneleri işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Yok Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. tadır. Çocukları oluşturulmuştur. Rehberlik Araştırma Merkezinde Var all other taxes, compalsive levels such as gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ve özel eğitim tahakkuk merkezlerinde tanı alan anneler Gelir durumu Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy according çalışmaya dahil Gümrükler edilmiştir. Bu merkezlere devam Gelir-giderden az Lisans Tezinden Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gelir-gidere eşita different form from the Gümrük vergisinden çözüm customs duties has eden DEHB’li çocuğa sahip 48doğan anneuyuşmazlıkların araştırmanın süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Gelir-giderden fazla örneklemini oluşturmuştur. örnekyapıya sahiptir. Araştırmanın Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the casedestek of disputes not being Çocuk bakımında kişiler lemini oluşturanAncak annelerin özellikleri idaridemografik aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Var 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. tablo 1’de verilmiştir. Key words: Bazen var Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Yok Gümrük Uyuşmazlıkları Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari eşyanın aile yer içinde değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Yaptığımız çalışma, önemli değişimmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, sosyal ve maliçocuk fonksiyonlarının yanında önemli bir lere yol açan hiperaktif davranışlarının, dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi annelerde kaygıtürüdür. düzeyini ne ölçüde tetiklediğini Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve ortaya çıkarmakkurumlar amacıyla vergisi yapılmıştır. gibi belirli aralıklarla alınan bir Tablo 1. Annelerin Sosyodemografik Özellikleri (N=48) Sosyodemografik özellikler n % Annenin Yaşı 30 yaş altı 31-40 yaş 40 yaş üzeri 15 26 7 31,2 54,1 14,5 24 16 8 50 33,3 16,6 35 8 2 2 1 - 72,9 16,6 4,1 4,1 2 - 12 19 12 4 1 25 39,5 25 8,3 2 33 15 68,7 31,2 2 46 4,1 95,8 9 23 16 18,7 47,9 33,3 26 17 5 54.1 35.4 10.4 Araştırmada Spielberger ve Gorsuch (1964) tarafından geliştirilen ve Öner ve Le Compte (1985) tarafından Türkçeye uyarlanıp geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılan “Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri”, Rohner (1980) tarafından geliştirilen ve Anjel ve Erkman (1993) tarafından 13 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Türkçeye uyarlanıp geçerlik ve güvenirlik çalışgetirmektedir. Durumluk-Sürekli Kaygı EnvanGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ maları yapılan “Parental Acceptance-Rejection teri bireyin belirli bir anda ve belirli koşullarda 1 ĠDARĠ(Aile AġAMADA YOLLARI Questionnaire-PARQ Mother Form” Çocuk ÇÖZÜM kendisini nasıl hissettiğini betimlemesini, içinde İlişkileri Ölçeği-AnneADMINISTRATIVE Formu) kullanılmıştır ve bulunduğu durumlaOVER ilişkili duygularını dikkate SOLUTIONS TO DISPUTES veriler bu yolla elde edilmiştir. alarak yanıtlamasını gerektirmektedir. Durumluk CUSTOM DUTIES Kaygı Ölçeği maddelerinde ifade edilen duygu Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri: Spielberger ya da davranışlar bu tür yaşantıların şiddet de2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ve arkadaşları tarafından (1970) geliştirilmiş olan 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret recesine göreBölümü (1) “hiç”, (2) “biraz”, (3) “çok” ve (State-Trait Anxiety Iventory) ve Necla Öner ile (4) “tamamen” olarak işaretlenir. Sürekli kaygı Özet: (1985) Gümrük vergisi, gümrüğe ülkemize tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Ayhan Le Compte tarafından eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın maddelerinde from the movementifade of commercial commodities edilen duygu ya da davranışlar miktarı veya değeri üzerinden alınan,içinde ekonomik, subject to customs which is based on those uyarlanan bu envanter aracılığıyla bireyin sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir ise commodities’quantity and value. It is (1) are a “hiçbir kind of sıklık derecesine göre zaman”, (2) bulunduğu durumda kendini nasıl hissettiği, dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olankaybir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy “çok” (4) “tamamen” olarak işatürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan “biraz”, instrument (3) in addition to itsve economic, social and gıya olan yatkınlığı Başlangıçta dolaylıbelirlenmektedir. bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Her ölçekten elde edilen kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir retlenir. regular basis like iki income tax and corporate tax, as toplam puan normal yetişkinlerde kaygıyı araştırmak amacıyla vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties 20 only ileonce 80when arasında değişebilir. Puanların eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus değeri are collected commodities subject geliştirilmiş olanolmak bu üzere ölçeğin sonraki uygulamaalınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to olması seviyesinin yüksek olduğuna Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu yüksek the second item of kaygı tax procedural law, custom larda lise öğrencilerine, psikiyatrik bozuklukları kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, işaret etmektedir. Puanlar 60 veya üstünde ise gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are ve fiziki hastalıkları olan bireylere de uygun sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. kaygı düzeyinin normal sınırları aşmış olduğu ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been olduğu görülmüştür. Okunulanı anlayabilen 14 Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak şeklinde created beginning with commodities subject toTürk ailelerine değerlendirilir. Aracın sırasına uygulanmaktadır. göre bir sistematik international trade entering customs territories of yaş ve üstündekiişlemlerin tüm bireylere oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi yapılan Turkey and continuing with geçerlik-güvenirlik operation sequence. çalışmalarda katsayısı gümrüksınırlaması vergisinde de bulunmamaktadır. zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Uygulamada zaman tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret oldukça assessment,yüksek accrual andolduğu collectingbulunmuştur are regulated (Arı, 2006 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Genelbulunduğu, Müdürlüğü tarafından, Gümrük ve Customs and Economy Ministry according to Lehazırlanan Compte, 1982). Bu envanter kısaGümrükler ifadelerin kırk madProgramı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğaniki uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the deden oluşan, yirmişer maddelik ayrı ölçeği İlişkileri (Anne Formu) süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Aile processÇocuk of other taxes. Customs Ölçeği duty disputes içeren bir öz-değerlendirme (self-evaluation) yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first formu (Parental öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. (PARQ): place. However,Asıl in the case of disputes not being Acceptance anketidir. Bu ikiAncak ölçek TX-1 TX-2 şeklindedir. idari veaşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Rejection Questionnaire, PARQ-Mother Form), 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Ancak envanterde 7 adet tersine dönmüş madde Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Rohner, Disputes Saavedra ve Granum tarafından gelişbulunmaktadır. Bu maddelerin puanlaması tersine Gümrük Uyuşmazlıkları tirilmiştir. Türkçe formu ise Miryam Anjel ve yapılmakta doğru ve ters ifadelerin puanları topFatoş Erkman tarafından uyarlanmıştır. Annenin, lanarak bu değere sabit 35 puan eklenip sürekli çocuğunu kabullenme ve reddetme davranışlarıkaygı puanı hesaplanmaktadır. Her iki ölçekte iki na ait algılamasını ölçer. Toplam 56 maddeden tür ifade bulunmaktadır. Bunlara doğrudan ya da oluşan ölçeğin 4 alt testi vardır: düz (direkt) ve tersine dönmüş (reverse) ifadeler denilmektedir. Doğrudan ifadeler, olumsuz duyguları; 1. Sıcaklık ve sevgi (19 Madde) tersine dönmüş ifadeler ise olumlu duyguları dile 14 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) 2. Saldırganlık ve kin (14 Madde) Öncelikle, hiperaktiviteli çocuğa sahip annelerin GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ yaşadıkları sürekli kaygı düzeylerini belirlemek 3. İlgisizlik ve ihmal (12 Madde) 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI amacıyla annelere ait sürekli kaygı puanları hesaplanmıştır. 4. Ayırtedilmemiş reddetme (11 Madde) SOLUTIONS ADMINISTRATIVE TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Hiperaktiviteli çocuğa sahip annelerin sürekli Formun İngilizce’den ilk çevirisi 1988’de Polat ve 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER kaygı puanı (X=37,2856) 60 puanın üzerindedir. Sunar tarafından yapılmıştır. Daha sonra 1993’te 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Puanlar 60 veya 3 Anjel ve Erkman’ın bazı düzeltmeleriyle çeviriSalihli MYO, Celal Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü üstünde ise kaygı düzeyinin normal sınırları aşmış olduğu kabul edilir (Le son şeklini almıştır. Dilsel eşitlik çalışmasında Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Compte; 1982). Bu durum hiperaktif çocuğa yer değiştirmesi bu eşyanın from the movement of commercial commodities Cronbach alfa eşyanın katsayıları .45 ilenedeniyle, .85 arasında miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sahip annelerinandkaygı yüksek olve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity value. Itseviyelerinin is are a kind of bulunmuştur. sosyal dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy duğu sonucunu türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition tovermektedir. its economic, social Bu and sonuç, Roos dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Verilerin analizi SPSS 14.0 programında yapılmıştır. (1978)’un yaptığı araştırma da özel gekurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporatesonucu tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Sosyodemografikeşyanın özelliklere ilişkin veriler yüzdelik reksinimli bironce çocuğun, ailedesubject bir hayal kırıklığı gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only when commodities olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to ve frekans olarak Hiperaktif çocuğa olarak algılanmakta olduğunu, yoğun bir kaygı Usulverilmiştir. Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, sahip anne ve babanın dempgrafik özelliklerine veprocedures endişeand kaynağı gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 practises oluşturduğunu of custom duties arebelirtmektedir. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. göre sürekli kaygı Kronenberger Thompson özel geile dışdüzeyleri ticarete konu ise olan Kruskal-Wallis eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, avesystematization has (1990)’ın been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to H Testi yöntemiyle değerlendirilmiştir. reksinimli çocuğa ailelerin, işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering sahip customs territories of çocuklarının oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ihtiyaçları gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other ve taxes,geleceği compalsive konusunda levels such as yoğun kaygı BULGULAR VE TARTIŞMA tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated yaşadıkları sonucunu veren çalışmalarıyla da Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Selin KILINÇ hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden paralellik göstermektedir. Ayrıca, Singg (1981)’in, Araştırma kapsamında yerLisans alanÖğrencisi annelerin % tarafından Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the hiperaktivite konan duty çocuğa sahip ailelerdeki 54.1’i 31-40 yaşında, % 50’i ilköğretim mezunu, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other tanısı taxes. Customs disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first kaygı durumunu inceleyen araştırması, ailelerin öncelikle idariAnnelerin aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being % 72.9’u ev hanımıdır. % 39.5’inin Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. yaşadıkları kaygı ve gerginlik 1duygularının çok uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. çocuğuna 3-4 yıl süre öncesinde hiperaktivite Key words: Custom, Custom Duties, Custom yönlü Anahtar Kelimeler: Gümrük, dahil Gümrük olan Vergisi, Disputesolduğunu, çocuğun özrünün ağır ya da hafif tanısı konmuştur. Çalışma grubuna Gümrük Uyuşmazlıkları olmasına bağlı olmadığını, çocuğun durumunun çocukların % 68.7’i psikolojik yardım almış/alkesin olarak teşhis edilmesinden sonra kabule maktadır. Annelerin % 95.8’inin sağlık ve sosyal doğru gittiğini gösterir nitelikte olduğunu ortaya güvencesi vardır ve % 47.9’u maddi gelirlerinin çıkarmıştır (Arı, 2006: 55). giderlerine eşit olduğunu belirtmiştir. Çalışma grubundaki annelerin % 54.1’i hiperaktivite tanısı Bu sonuçlar, çocukta özel gereksinim durumunun bulunmasının ailede kaygı oluşturduğunu göstermektedir. Hiperaktif çocuğa sahip annelerin kaygı konan çocuklarının bakımını destekleyen kişiler bulunduğunu belirtmektedir. 15 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) seviyelerinin yüksek bulunması da beklenen bir sonuçtur. test etmek için, annelerin yaşına ait sürekli kaygı GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ puanlarının Kolmogorov Simirnova göre normal 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI dağılım göstermemesinden dolayı Kruskal-Wallis Hiperaktif çocuğa sahip annelerin yaşı ile sürekli H Testi ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO yapılmıştır. DISPUTES Buna OVERait istatistik veriler Tablo kaygısı arasında anlamlı ilişki olup olmadığını 2’de verilmiştir. CUSTOM DUTIES 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Tablo 2. Hiperaktif Çocuğa Sahip Annelerin Yaşlarına Göre Sürekli Kaygı Düzeylerine 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi İlişkin Kruskal-Wallis H Testi Sonuçları 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Anne yaşı N S.O. Sd X2 p Anlamlı fark Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities I- eşyanın 30 yaş 15 16.30 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those 2 14,872 ,001 III-I, sosyalaltı ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kindIII-II of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy II- türüdür. 31-40 Aynı yaş zamanda26 harcamalar 27.26 üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on aralıklarla regular basis like income tax and corporate tax, as III- kurumlar 40 vergisi yaş gibi belirli 6 30.58alınan bir vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties üstü eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Hiperaktif çocuğa sahip annelerin yaşlarına çocuğu olmayan ailelere göre özel kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu göre nedenle, gereksinimli duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sürekli kaygı düzeyleri anlamlı düzeyde farklıgereksinimli çocuğu olan ailelerin stresinin fazla sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Through this law, a systematization has been 2ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük laşmaktadır (X Bölgesine (2)= 14,872, p<.05). Bu bulgu olduğu annelerin genç ya da yaşlı oluşuna göre girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin göre bir sistematik international trade entering customs territories of sürekli kaygının, annelerisırasına yaşlarına göre farklı stres seviyesinin değişebildiği, 30 yaş üstündeki oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all otherçocuklarını taxes, compalsive levels such asve entellektüel etkilediğini gösterir. Grupların sıra ortalamaları annelerin anlamaları tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrıkaygının bir kuruluş (III) niteliği41 olan gelişimleri, by General Directorate ofannelere Customs as göre a part of 1 dikkate alındığında, en yüksek genç (30 yaşın altınBu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun(II) olarak31–40 yürütülmektedir. Customsdaha Law. Resolution process of disputes yaş ve üstü grupta olduğu, bunu yaş daki) fazla olduğu, genç over annelerin stresle türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde oluşan görülmeksüreçten farklı bir 30 process other taxes. Customs duty disputes ve (I) 30 yaş ve süreci, altı grupların izlediği yaşofüstündeki annelere göre daha iyi başa yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle gözlenen idari aşamadafarkın çözümlenmek zorundadır. çıkabildikleri place. However, in belirtilmektedir. the case of disputes not being tedir. Yaş gruplarında kaynağını Özel gereksinimli Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 erken tedaviye yargı yoluna başvurulabilmektedir. tespit etmek içinuyuşmazlıklarda Kruskal-Wallis H Testi yapılmış çocukların aileleri tarafından da Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Gümrük, Vergisi, yönlendirilmenin Disputes ve (III) 41 yaş ve üstü Kelimeler: grupta yer alan Gümrük annelerin önemi kabul edilmektedir (Arı, Gümrük Uyuşmazlıkları sürekli kaygı durumlarının (I) 30 yaş ve altı ile (II) 31–40 yaş arasındaki annelerden daha yüksek olduğu ve farkların anlamlı olduğu bulunmuştur. 2006: 50, Wilton ve Renaut, 1986). Gabay’ın (1992) araştırmasında anne yaşının kaygı düzeyine etkisi incelenmiştir. Anne yaşının kaygı düzeyine etki ettiği, anne yaşı arttıkça çocuk yetiştirme stresinin de arttığı belirlenmiştir (Arı, 2006: 51). Bu sonuç yaşın ilerlemesiyle beraber gelecek endişesinin ve sağlıkla ilgili problemlerin Çeşitli derecelerdeki özel gereksinimli çocukların varlığının aile stresini yükseltebildiği okulöncesi çocukların aileleri ile ilgili stres seviyesini belirleyen çalışmaların çok az olduğu, özel 16 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) ortaya çıkması, statü kaybı endişesi olarak yoolmadığını test etmek için; annelerin eğitim duGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ rumlanmıştır. Bu çalışmalar araştırma bulgularını rumuna ait sürekli kaygı puanlarının Kolmogorov 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI destekler niteliktedir. Simirnova göre normal dağılım göstermemesinden dolayı H Testi yapılmıştır. Buna SOLUTIONS TOKruskal-Wallis DISPUTES OVER Hiperaktif çocuğa sahipADMINISTRATIVE annelerin eğitim durumu ait istatistik veriler Tablo 3’de verilmiştir. CUSTOM ile sürekli kaygısı arasında anlamlı fark olup DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Tablo 3. Hiperaktif Çocuğa Sahip Annelerin Eğitim Durumuna Göre Sürekli Kaygı Düzey2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, H DıĢTesti Ticaret Sonuçları Bölümü lerine İlişkin Kruskal-Wallis Özet: Gümrük Anne eğitim durumu 2 vergisi, N gümrüğe tabi olan ticari Sd Abstract: X Custom duty is a p kind of tariffAnlamlı arising S.O. fark eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those I- İlköğretim 19 33,85 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ,000and economic I-III, I-II olan bir vergi 2 tariff32,579 that is a foreign trade policy II- dış ticaret Lise ve ekonomi politikası 21 aracı19,72 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and bir vergi türü olan8gümrük vergisi, fiscal functions. Since they are not collected on III- dolaylı Üniversite 13,31gelir ve kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are ilgili collectedyazılı only onceve when commodities subject Hiperaktif çocuğa sahip annelerin eğitim duruile görsel kaynaklara karşı daha olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom muna göre sürekli kaygı düzeyleri anlamlı düilgili ve duyarlı olmaktadırlar. Bu da anneleri kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 2 gümrük vergilerinin usul ve uygulamap<.05). esasları 4458 procedures and practisessokmakta of custom duties are yoğun kaygı zeyde farklılaşmaktadır (X (2)= 32,579, sürekli beklentiye ve daha sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile kaygının dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, neden a systematization has beenAncak annenin Bu bulgu sürekli anneleri eğitimlerine yaşamalarına olmaktadır. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to göre farklı etkilediğini Grupların sıra tersine babanın kaygısı durumuna göre işlemlerin gösterir. sırasına göre bir sistematik international trade entering customs eğitim territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ortalamaları dikkate alındığında, yüksek değişmemektedir. Bu bulgu babanın gümrük vergisinde de zorunlu en aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levelsaraştırmanın such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated kaygının (I) ilköğretim grubunda bunuolan eğitim durumuna yaşadığı kaygı düzeyine Bakanlığı’na bağlı ayrı birolduğu, kuruluş niteliği by General Directorate ofgöre Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksekgruplarının Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden (II) lise ve (III)Kanunu üniversite izlediği ilişkin bulguyu destekler nitelikte hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over iken annelere türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the görülmektedir.süreci, Eğitim gruplarında gözlenen ait bulguyu diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of otherdesteklememektedir. taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first farkın kaynağınıöncelikle tespit idari etmek için Kruskal-Wallis aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Quinne ve Pahl (1991)’in yaptıkları araştırmaya idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. H Testi yapılmışAncak ve (I) İlköğretim grubunda yer 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. göre ise yüksek eğitim düzeyine sahip olmanın Key words: Custom, Custom Duties, Custom alan annelerin Anahtar sürekliKelimeler: kaygı durumlarının (II) Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes annelerin gereksinim duydukları bilgiye ulaşmaGümrük Uyuşmazlıkları lise ve (III) üniversite gruplarındaki annelerden larını, kendilerine yardımcı olabilecek hizmetlerden haberdar olmalarını ve bu hizmetlerden yararlanmalarını kolaylaştırdığını bulmuşlardır. daha yüksek olduğu ve farkların anlamlı olduğu bulunmuştur. Annelerde eğitim düzeyi yükseldikçe kaygı düzeyi düşmektedir. Bu araştırma sonuçlarından yola çıkılarak, hiperaktif çocuğa sahip annelerin kaygı düzeylerinin eğitim durumlarına göre ters orantılı olduğu İçöz (2001)’ün yaptığı araştırmaya göre annelerin öğrenim düzeyleri arttıkça daha akademik bilinç oluşmakta ve özel gereksinimli çocuğun durumu 17 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) söylenebilir, başka bir deyişle annenin eğitim Hiperaktif çocuğa sahip annelerin aile destek GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ düzeyi yükselirken kaygı düzeyi düşmektedir. ilişkilerinin düzeylerini belirlemek amacıyla ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI annelere ait aile 1destek puanları hesaplanmıştır. Buna istatistik veriler ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOaitDISPUTES OVERTablo 4’de verilmiştir. CUSTOM DUTIES Tablo 4. Hiperaktif Çocuğa Sahip Annelerin Aile Destek İlişkileri Durumu (N=48) Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 En yüksek En düşük _ 14,00 5,00 23,4167 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ortalama ortalama X 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü (DD) Duygusal destek ss 4,67168 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising (BİD) Bilgi desteği 12,00 from the movement 7,00 of commercial 19,0313 3,42269 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those (BD) Bakım desteği 3,00 and value. 11,9792 2,70274 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli 8,00 bir commodities’quantity It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda addition to its economic, (B-YD) Bağlılık-yakın ilişkiharcamalar üzerinden alınan 9,00 instrument in3,00 14,6875social and3,25516 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan 5,00 bir regular basis3,00 like income tax and corporate tax, as (MD) Maddi destek 7,4896 1,74715 vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrükannelerin, vergileri, Vergi özel to foreign trade arrive at the daha custom.çok According to oldukları kayTablo 4’e göre hiperaktif çocuğa sahip durumlarından sahip Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. nedenle, naklarla, duties are excluded from this law. Therefore, aile destek ilişkilerinden Duygusal DestekBu(DD) başa çıkma tarzlarıyla ve sosyal destek gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are konusundaki görüşlerinin aritmetik ortalaması ilişkililawolduğunu Feiring sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun sistemleriyle regulated by customs numbered bulmuştur. 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been annelerde 23,417 ve buna göre aile eşyaya destek ilişvecreated arkadaşları (1987), yüksek risk Bölgesine girişinden başlayıp, uygulanacak beginning with commodities subject to grubunda beişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of kilerinden Duygusal Destek durumunun olan İspanyol kökenli ailelerde, annelerin oluşturulmuştur. Diğer(DD) tüm vergilerde olduğu gibi bekleri Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as annelerde yüksek olduğu sonucuna varılabilir. destek tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret sosyal assessment, accrual ağlarının and collectingyapısını are regulatedtanımlamak ve Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Aile destek ilişkileri ölçeğinin Duygusal Destek destek ile annelik davranışı Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimlerannelerin Enstitüsü Anabilim Dalı ağları Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye andsosyal Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over (DD) boyutunda 9 madde bulunmaktadır. Bu arasındaki ilişkiyi incelemek üzere bir araştırma türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes maddelerden toplamda en az 9, en çok 27 puan yapmışlardır. Araştırmanın değişkenlerini, annelerin yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first idari aşamada place. However, in the case of disputesakrabalar, not being alınabilmektedir.öncelikle Bu bölümde 18çözümlenmek puançözümlenemeyen ve zorundadır. üzeri destek kaynakları (babalar, arkadaşlar) Ancak idari aşamada solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ilişki düzeyinin olumlu yönde yüksek olduğu ve alınan desteğin türü (eşya, hizmetler, öneri ve Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük,aile Gümrük Vergisi, parasal Disputes destek) oluşturmuştur. Bulgular, akraba anlamına gelmektedir. Annelerin destek Gümrük Uyuşmazlıkları ilişkileri ölçeğinin Duygusal Destek (DD) boyutu puanlarının ortalaması 18’den yüksek olduğundan, annelerin duygusal destek açısından yüksek düzeyde olduğu sonucuna varılabilir. ve arkadaşlardan gelen desteğin anneye, bebeğin ve kendisinin sosyal çevresi içinde kabul edildiği ve güvenlik içinde olduğu duygusunu yaşattığını göstermiştir (Arı, 2006: 64, Pearson, 2003: 211). Zeitlin, Williamson ve Rosenblatt (1987) hiperaktivite tanısı alan çocukların ailelerinin yaşadıkları problemlerin genellikle çocuklarının Yakın çevrenin, çocuğu ve anneyi kabullenmekte zorlanabildiği ve gereksinim duyulan duygusal desteği karşılayamadığı da belirtilmektedir. Hipe18 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) raktivite tanısı konan çocuğa sahip birçok ailede, etkilenmektedir (Arı, 2006: 65, Harada, 2002: VERGĠSĠ 362, Morgan, 1996: 329) çocuğun davranışlarındaki GÜMRÜK hareketliliğin, ailenin UYUġMAZLIKLARININ 1 ĠDARĠ AġAMADA akraba ve arkadaşlık ilişkilerinin olumsuz yönde ÇÖZÜM YOLLARI Araştırmamızda sosyal destek algısının alt boADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER etkilenebildiği belirtilmektedir (Cohen, 2001: yutu olan DD (Duygusal Destek) düzeyinin 392). Kazak ve Marvin (1984)’e göre bu durumun CUSTOM DUTIES hiperaktif çocuğa sahip annelerde yüksek çık3 nedeni aile üyelerinin, akrabaların ve arkadaşların Selin KILINÇ2, Hatice mışYURTSEVER olması annelerin sahip olduğu duygusal 2 hiperaktif bir çocuğun kendilerini rahatsız Celalyanında Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malidestek Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi kaynaklarını yeterli olarak algıladıklarını 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü hissetmeleri ve çocuğun durumunu kabul etmede düşündürmektedir. Ayrıca araştırmalar dikkate Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi Yakın olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising zorlanmaları şeklinde açıklanmaktadır. alındığında hiperaktif çocuk ailesinin duygusal eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those çevre tarafından yapılan yardımların da daha çok destek puanlarının yüksek çıkmış olmasının bir sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy hiperaktif olmayan kardeşe yönelmesi annelerin diğer nedeni de çocuklarının toplum tarafından türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on daha çok incinmelerine ve yalnız bırakıldıklarını diğer özel gereksinimli çocuklara oranla daha kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi açabilmektedir. türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties düşünmelerine yol kolay kabul görebilmeleri olarak düşünülebilir. eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu maddesine the second item of tax procedural law,araştırmalarda; custom Hiperaktivite tanısı konan(VUK)’nun çocuğaikinci sahip annegöre ve bu Batı toplumlarında yapılan hipekanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük durumunu vergilerinin usul öğrendikleri ve uygulama esasları 4458 procedures tanısı and practises of çocuğa custom duties are olmanın, anne babalar çocuklarının döraktivite konan sahip sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through thisduygusal law, a systematization has been belirlenmiştir. nem içerisinde gerek aile bireyleri gerekse yakın üzerinde baskı yarattığı Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına sevilmeye, göre bir kabul sistematik international trade entering customs territories of konusunda en Toplumumuzda, çocuk yetiştirme ve uzak çevreleri tarafından oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrükalmaya vergisindegereksinim de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all sorumluluğun other taxes, compalsive such asanneye bırakılbüyük velevels yükün görmeye ve yardım duyarlar. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı sorular, ayrı bir kuruluş niteliğive olan by General Directorate anneler of Customs duygusal as a part of baskıyı daha ması nedeniyle, 1 Ancak çoğu zaman meraklı suçlayıcı Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over problemlerin yoğun hissetmekte ve çocukla ilgili ilgilenmez tavırlar eşlerin de kendi aralarında bazı türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci,çıkmasına diğer vergilerde oluşan olabilmeksüreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes ve yardımsız çözümlerinde kendilerini desteksiz çatışmaların ortaya neden yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in theÇalışmaların case of disputes notbir being bulmaktadırlar. kısmında ise antedir. Anne ve babanın çocuğa karşı tutumu da Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 sıralamasında, yargı yoluna başvurulabilmektedir. nelerin, kendilerine destek olanlar bu tepkilerden uyuşmazlıklarda etkilenebilir. Buna karşın yakın Key words: Custom, Custom Duties, Custom eşlerine Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes yer verdikleri, babaların özel gereksinimli ve uzak çevreden alınan sosyal destek annelerin Gümrük Uyuşmazlıkları çocukla ilgili problemlerin çözümünde aktif rol çocuğun istek ve/veya problemleriyle başa çıkalarak etkin oldukları ve bu konuda annelerin mada yeterli hale gelmesini sağlayabilmektedir. kendilerini yalnız hissetmedikleri belirtilmiştir Çevreleri tarafından desteklenen anneler, çocuk(Arı, 2006: 70). larına karşı olumlu tutum geliştirebilmekte onları çocuklarıyla birlikte kabul ettiği sürece onların Hiperaktivite tanısı konan çocuklarla annelerinin ilgilenmeleri için kendilerine ve çevreleriyle ilgili etkinliklere daha az zaman ayırmaları, giderek da çocuklarını kabul etmeleri kolaylaşmakta ve buna bağlı olarak çocuğun gelişimi olumlu yönde 19 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) annenin anne-babalık rolü açısından yetersizlik Araştırma bulgularımıza göre hiperaktif çocuğa GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ sahip annelerin eğitim durumuna göre sürekli duygusu yaşamasına yol açabilir. Araştırmamızda 1 ĠDARĠannelerinin AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI kaygı düzeyleri anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. hiperaktivite grubundaki çocukların En yüksek kaygınınOVER ilköğretim mezunu annelerde ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES aile destek ilişkilerinden Duygusal Destek (DD) olduğu, bunu lise ve üniversite gruplarının izlediği durumunun annelerde yüksek olduğu sonucuna CUSTOM DUTIES belirlenmiştir. Eğitim gruplarında gözlenen farulaşılmıştır. Aile ve sosyal destek sistemi, Selinkişinin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 kın kaynağını tespit etmek için yapılan analizde Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi yaşadığı sıkıntı ya 2da güçlüğün çözümlenmesinde 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ilköğretim grubunda yer alan annelerin sürekli etkin bir yaklaşımdır. kaygı durumlarının lise ve üniversite gruplarınÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın daki from annelerden the movement ofdaha commercial commodities yüksek olduğu ve farkların SONUÇ VE ÖNERİLER miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir anlamlı commodities’quantity value. It is are a kind of olduğu and bulunmuştur. Annelerde eğitim dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Bu araştırma, aile içinde önemli değişimlere yol türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan düzeyi instrumentyükseldikçe in addition to its economic, social and düşmektedir. kaygı düzeyi dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on açan hiperaktif çocuk davranışlarının, annelerde kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan Elde an indirect tariff bulgulardan on expenditures, custom duties edilen yararlanılarak, ileride kaygı düzeyinieşyanın ne ölçüde tetiklediğini ortaya gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olan çalışmalara ve hiperaktif çocukların olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi yapılacak to foreign trade arrive at the custom. According to çıkarmak amacıyla yapılmıştır. analizi Usul Kanunu (VUK)’nun Verilen ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom sunulacak hizmetlerin kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, annelerine duties are excluded from this law. Therefore,geliştirilmesine sonucunda hiperaktif çocuğa annelerin gümrük vergilerinin usulsahip ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun yönelik regulated şu by önerilerde customs law bulunulabilir. numbered 4458. kaygı seviyelerinin olduğu sonucu ortaya ile dışyüksek ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to çocuğa konmuştur. Hiperaktif annelerin işlemlerin çocuğa sırasına sahip göre bir sistematik Hiperaktif international trade entering sahip customs annelere territories of sosyal destek oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. tarafından progyaşı ile sürekli gümrük kaygısı arasında anlamlı vergisinde de zorunlu aşamalar ilişki olan tarh, konusunda Like all other uzmanlar taxes, compalsive levels such hazırlanan as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated uygulanmalı ve annelerin çocuk olup olmadığı test edilmiş, yaşlarına Bakanlığı’na bağlı annelerin ayrı bir kuruluş niteliği olan ramlar by General Directorate of Customs as a part hiperaktif of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according konusundaki bilinçleri Hiperaktif Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisansarttırılmalıdır. Tezinden göre sürekli kaygı düzeylerinin anlamlı düzeyde Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the çocuğa sahip annelerin yaşadıkları kaygılarını süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes farklılaştığı belirlenmiştir. En yüksek kaygının yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları azaltmak have to be amacıyla resolved administratively in the düzeylerini first sosyal destek olumlu aşamadabunu çözümlenmek place. However, in the case of disputes not being 41 yaş ve üstü öncelikle grupta idari olduğu, 31–40zorundadır. yaş Ancak idari aşamada çözümlenemeyen yönde solved administratively, legal action can be taken. etkileyecek ve aileler arası dayanışmayı 1 yoluna başvurulabilmektedir. ve 30 yaş ve altıuyuşmazlıklarda gruplarınyargı izlediği görülmüştür. Key words: Custom, Custom sayılarının Duties, Customarttırılarak tüm sağlayacak kurumların Anahtar Kelimeler:yer Gümrük, Vergisi, Disputes Ayrıca 41 yaş ve üstü grupta alan Gümrük annelerin Gümrük Uyuşmazlıkları ülke genelinde yaygınlaştırılması gerekmektedir. sürekli kaygı durumlarının, 30 yaş ve altı ile Hiperaktif çocuğa sahip ailelerin yaşadıkları kaygı 31–40 yaş arasındaki annelerden daha yüksek düzeyinin azaltılması ve sosyal destek düzeyinin olduğu ve farkların anlamlı olduğu bulunmuştur. arttırılması adına üniversiteler ile işbirliğine Yaşın ilerlemesiyle beraber gelecek endişesinin önem verilerek bu konuda hazırlanacak eğitim ve sağlıkla ilgili problemlerin ortaya çıkması, programlarının daha işlevsel olmasına katkı sağstatü kaybı endişesi gibi durumların bu duruma lanmalıdır. Okullarda hiperaktif çocuk bulunan etki ettiği söylenebilir. sınıf öğretmenlerine hiperaktivite konusundaki 20 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) COHEN R., LOHR I., PAUL R., BOLAND yöneltme hizmetlerine katkı sağlaması amacıyla GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ R., (2001). Impairments of attention and Rehberlik Araştırma Merkezleri’nin bünyesinde ĠDARĠolan AġAMADA YOLLARI among1 patients with major affective hiperaktivite konusunda donanımlı çocuk ÇÖZÜMeffort disorders. J Neuropsychiatry Clin Neurosci. gelişim uzmanı ya da özel eğitim uzmanı bulunADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 13(3):385-395 durulabilir. Hiperaktivite konusunda kitle CUSTOM iletişim DUTIES araçları vasıtasıyla halkı bilinçlendirecekSelin yayınlara KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 D. M., LYNSKEY M. T., (1993). FERGUSSON daha fazla yer verilmesi sağlanmalıdır. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Öğrencisi The effects of Lisans maternal depression on child 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü conduct disorder and attention deficit behaKAYNAKLAR Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom dutyPsychiatry is a kind of tariff arising viours, Soc Psychiatry Epidemiol yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities ARI E., (2006).eşyanın Dikkat eksikliği ve hiperaktivite miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those 28(3):116-23 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of bozukluğu (dehb) olan çocuğa sahip ailelerin dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic,T., social and HARADA Y., YAMAZAKI SAITOH K., (2002). yaşadıkları türüdür. kaygı düzeyi, algıladıkları sosyal dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income taxproblems and corporate tax, Pyschosocial in asattentiondeficit destek ve ana-babalık tutumlarının incelenmesi. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe anda birEnstitüsü defaya mahsus are collected only once whendisorder commodities subject hyperactivity with oppositional Gazi Üniversitesi Eğitimgeldiği Bilimleri olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to defiant Psychiatry Usul Kanunu (VUK)’nunAna ikinci Bilim maddesineDalı göre bu the second item disorder. of tax procedural law, customClin Neurosci. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 56(4):365-369 gümrükTezi. vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Yüksek Lisans Ankara sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been İÇÖZ A., (2001). Zihinselsubject engelli bir çocuğa Bölgesine girişinden M., başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities to BARKLEY, R, A., - FISCHER EDELBROCK işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of sahip aile bireylerinin kaygı düzeylerinin oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. C., VE ARK., (1991). The adolescent outcome gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as incelenmesi. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual andAnkara collectingÜniversitesi are regulated Fen Bilimleri of hyperactive children diagnosed by research Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according to criteria-ııı. mother-child ınteractions, family Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisindenpsychopathology, doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the conflicts and maternal J KAZAK, A.E., MARVIN, R.S., (1984). Differences, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have diffuculties to be resolved administratively in the first Child Psychol Psychiatry 1991;32(2):233-55 and adaptation: stres and social öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. networks in families with a handicapped 1 yargıN., yoluna başvurulabilmektedir. BROWN R. T.,uyuşmazlıklarda PACINI J. (1989). PerceiKey child. words: Family Custom, Custom Duties, Custom Relations, 33 ved familyAnahtar functioning, Kelimeler:marital Gümrük, status, Gümrük and Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları depression in parents of boys with attention deficit disorder., J Learn Disabil 22(9):581-7 KEOWN L. J., WOODWARD L. J., (2002). Early parent-child relations and family functioning of preschool boys with pervasive hyperactivity. J Abnorm Child Psychol. 30(6):541-53 BEFERA M. S., BARKLEY R. A., (1985). Hyperactive and normal girls and boys: mother-child ınteraction, parent psychiatric status and child psychopathology. J Clin Psychol Psychiatry 26(3):439-52 KRONENBERGER, W., THOMPSON, R. J., (1990). Dimention of family functioning in families with chronically ıll children: a 21 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:09 K:16 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) higher order factor analysis of the family ROSS, P., (1978). Parents of mentaliy retarded GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ environment scale. Journal Of Clinical Child children - misunderstood and mistreated 1 YOLLARI Psychology. 19, 380-388 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMparents speak out. Columbus ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER LE COMPTE, A., (1982). Durumluk-sürekli TAHIROĞLU YOLGA A., (2003). Dikkat CUSTOM DUTIES kaygı envanteri el kitabı. Boğaziçi Ünivereksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ço2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER sitesi Yayınları, İstanbul cukların sosyodemografik özellikleri, eslik 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi eden bozukluklar ve tedavi yaklaşımları. 3 Celal Bayar Üniversitesi MCCORMICK LH., (1995). Depression inSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp mothers of children with attention deficit Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: duty s.2-35 is a kind of tariff arising Fak.Custom Adana eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities hyperactivity disorder. Fam Med 27:176-179 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir ŞENOL, commodities’quantity and value. are a kind Dikkat of S, ŞENER S.,It is(2001). eksikliği MORGAN AE, dış HYND RICCO HALL ticaret veGW, ekonomi politikası CA, aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy hiperaktivite yüksel türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition tobozukluğu. its economic, social and n (ed). ruhsal J., (1996). Validity of DSM-IV ADHD dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi,pregelir ve fiscal functions. Since they are not collected on hastalıklar (2.taxBaskı). Çizgi kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income and corporate tax, as Tıp Yayınevi. dominantlyvergi ınattentive and combined türü olmadığından, dış ticarete types: konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Ankara. s.747-759 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject relationshipolmak to previous. J Am Acad Child üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Adolesc Psychiatry. (2004). kanun kapsamı35(3); dışında 325-333 tutulmuştur. Bu nedenle, ÜNAL duties areFATIH excluded from this law.Dikkat Therefore,eksikliği hipegümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are raktivite bozukluğu. Hacettepe Tıp Dergisi sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. O’MALLEY KD, NANSON J., (2002). Clinical ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been 35:160-167 girişinden başlayıp,fetal eşyayaalcohol uygulanacak created beginning with commodities subject to implicationBölgesine of a link between işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde Turkey and continuing with operation sequence. spectrum disorder and attention deficit olduğu hype-gibi VIRTANEN TA, MOILANEN IK, IHALAINEN gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ractivity disorder. J Psychiatry. 47(4):349-354 MM., (1991). What causes stres for mothers Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim DalıMBD? Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according to ofhazırlanan children with Scand J Soc Med Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over QUINE, L., VEKanunu PAHL, J., (1985). Examining türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the 19(1):47-52 the causes of stress families with severely süreci, diğerinvergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first mentally handicapped British Journal RENAUT, J.,not(1986). öncelikle idari children. aşamada çözümlenmek zorundadır. WILTON, place. However,K., in the case of disputes being Stress levels Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Of Social Work. 15, 501–517 in families with intellectually handicapped 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom preschool childrerı and families with nonKelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes PEARSON DA,Anahtar SONTOS CW, ROACHE JD, Gümrük Uyuşmazlıkları handicapped preschool children. Journal On CASET CD, LOVELAND KA, LARCHAR Mental Deficiency Research, 30, 163–69 D ET AL., (2003). Treatment effects of methylphenidate on behavioral adjusment in children with mental retardation. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 42(2):209-216 22 UHPPD ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES HASTANEDE YATAN YAŞLI EŞİTSİZLİĞİNDE HASTALARDA DEPRESYON TOPLUMSAL CİNSİYET MEDYANINRİSKİ ROLÜVE ETKİLEYEN ETMENLERİN İNCELENMESİ1 THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY EXAMINATION OF THE RISK OF DEPRESSION IN HOSPITALIZED ELDERLY PATIENTS IN A HOSPITAL AND THE FACTORS OF 1 Ali Murat KIRIK , Murat KORKMAZ1 AFFECTING 1 Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü 1 Güven Grup 1 A.Ş. Finans Yönetmeni 2 3 Tülay SAĞKAL MİDİLLİ Mine ÖNDER ŞAHİN Sonnur TAŞ Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları A.D, Manisa / Türkiye 2 Diyarbakır Çocuk Hastanesi, Diyarbakır / Türkiye 3 Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında Abstract: Roles and responsibilities Ege Üniversitesi Ödemiş Sağlık Yüksekokulu, Ödemiş / Türkiye socially attributed farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal to women and men in different periods of history, olarak yüklenen rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal different geographies and different cultures are excinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya pressed as gender inofshort. Gender since the Öz: Bu araştırmanın amacı, hastanede yatan yaşlı hastaAbstract: The purpose this study was appears to examine the risk individual born and human affairs differ. geldiği andan riski itibaren toplumsal cinsiyet kendisini larda depresyon ve etkileyen etmenleri incelemektir. of depressionisin hospitalized elderly patients in However, a hospital Araştırma, tanımlayıcı, kesitsel bir çalışma olarak İzmir’in and the factors of affecting. This research was conducted women are pushed into the background both socially göstermekte ve insani ilişkiler de farklılaşmaktadır. bir ilçesinde bir devletgerek hastanesinde yapıldı. Veriler, 60 yaş as descriptive, in to thelive stateunder hospital and politicallycross-sectional and they arestudy forced the Ancak günümüzde toplumsal gerekse de siyasal ve üzeri hastanede yatarak tedavi gören 213 yaşlı hastadan in a district of Izmir. The data were collected from 213 açıdan kadın ikinci plana atılmakta ve erkeklerin shadow of men. Gender inequality is reflected to toplandı. Veri toplamada Tanıtıcı Bilgi Formu ve Geriatrik elderly patients who hospitalized above the age of 60. A gölgesindeÖlçeği yaşamaya bırakılmaktadır. Kadifferent fields of media this condition increasDepresyon (GDÖ)mecbur kullanıldı. Verilerin değerlenDescriptive Information Form and and Geriatric Depression Scale dın-erkek eşitsizliği medyanın da ingly puts on a solid basis. and While women dirilmesinde sayı ve yüzde dağılımı,farklı puan alanlarına ortalaması ve (GDS) usedinequality for data collection. Number percentage tyansımakta testleri kullanıldı. yaş ortalaması 69.73±6.09 distribution, chi-square, mean score and t tests were used ve buYaşlıların durum eşitsizliği giderek somut and men have the same rights and responsibilities in olarak bulundu. Yaşlıların GDÖ’nden aldıkları in the evaluation of data. The mean age the of elderly patients bir düzene oturtmaktadır. Teoride kadın ve ortalama erkekler theory, it is clearly understood from programs and puan 13.16±5.10 olarak bulundu. Yaşlıların %43.86’sında was 69.73±6.09. The mean score of elderly patients for aynı hak ve yükümlülüklere sahipken, uygulama contents presented in media that the situation is the depresyon riski saptandı. Cinsiyet, eğitim düzeyi, medeni depression risk with the GDS form was 13.16±5.10 and noktasında durumun bu şekilde olmadığı medyada right opposite in patients practice.hadIndepression this study,risk. theGender, role of durum, yakına sahip olma, yakınlarıyla görüşme durumu, 43.86% of elderly yer alan programlardan ve sunulan içeriklerden de media in gender inequality is emphasized and some ziyaretçi gelme durumu, yatış süresi, yaşam memnuniyeti, level of education, marital status, the situation of having açıkçave anlaşılmaktadır. Bu çalışmada toplumsal cinsiyet conclusions have been made on positioning women in sağlığı yaşlılığı algılama, uyku sorunu depresyon riski relatives, the situation of interview with relatives, the situarasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0.05). ation of coming visitors, hospitalized time in hospital, the eşitsizliğinde medyanın rolü irdelenmiş ve kadının media. Following the research, it has been indicated Yaşlıların yaşı,konumlandırılışı çocuklarıyla görüşme durumu, kronik hassituation of satisfaction from their lives, aging and health medyadaki üzerine çıkarımlarda that women are used as a sexual object in media and talık durumunun depresyon riskini etkilemediği bulundu perception and sleep problem were associated with the bulunulmuştur. Araştırma neticesinde kadının medthey fall behind men. Moreover, findings obtained (p>0.05). Hastanede yatan yaşlıların GDÖ puanına göre risk of depression in the elderly patients (p<0.05). Age, yada cinsel bir obje olarak ve erkeklerin have been supported %43.86’sında depresyon riski kullanıldığı saptandı. Hastanede yatan the situation of interviewwith withexamples. their children, the situation gerisindeözellikle yer aldığı ortaya çıkmıştır. yaşlılarda depresyon yönündenBununla riskli olanbirlikte yaşlıof having chronically ill didn’t affect the risk of depression Key Gender, GenderAccording Inequality,toMale ların desteklerini artırma yönünde ele alınmaları in the Words: elderly patients (p>0.05). GDS Hegescore, eldekurumsal edilen bulgular örneklerle desteklenmiştir. mony, Media, Positiveelderly Discrimination In Media önemlidir. 43.86% of hospitalized patients inEthics a hospital had risk of depression. It is important that elderly patients who Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Kadın-ErAnahtar Kelimeler: Yaşlı, Depresyon, Risk have especially depression risk are increased to provide the kek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif support from hospital. Ayrımcılık, Medyada Etik 1 Key Words: Elderly, Depression, Risk Doi: 10.17360/UHPPD.201529601 (1) Sorumlu Yazar: Tülay SAĞKAL MİDİLLİ, Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, İstasyon Mevkii Manisa / Türkiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 07.02.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 01.03.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Var - Yes Ethics Committee”(T.C. Sağlık Bakanlığı Ödemiş Devlet Hastanesi Baştabipliği Sayı:B104ISM4357401/774-222 Tarih:12.01.2009) 1 23 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GİRİŞ ve ark., 1999; Lesman-Leegte ve ark., 2006). Bu GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ çalışmalar sonucunda fiziksel hastalığı nedeniyle Yaşlının fiziksel sağlığının bozulması, kronikleşmesi 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI hastanede yatan yaşlıların depresyon gibi ruhsal ve bu nedenle kişinin hareketlerinin kısıtlanması, sorunlar yönündenOVER ihmal edildiği görülmüştür. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES başkalarına bağımlılığının artması, klinik olarak Dolayısıyla servislerde çalışan sağlık personeCUSTOM DUTIES ruhsal sorunlara zemin hazırlamaktadır (Göktaş 3 line YURTSEVER önemli sorumluluklar düşmektedir. Sağlık Selin KILINÇ ve Özkan, 2006; Kılıçoğlu, 2006; Bunevicius ve 2, Hatice 2 tedavisini ve Öğrencisi bakımını sağladığı yaşlı Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Ens. Malipersoneli Hukuk Programı Yüksek Lisans ark., 2007; Burg ve Abrams, 2001; NitiBilimler ve ark., 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 2007). Bu ruhsal sorunların başında ise depresyon hastalarda depresyon belirtilerinin farkında olabilhastalığın seyri ilerlemeden Özet: Gümrükkalp vergisi, gümrüğe tabi diabeolan ticari meli, Abstract: Custom duty is a kind of tariff arisingbu sorunları ele gelmektedir. Depresyon, hastalıkları, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Bu nedenle gören yaşlı miktarı gibi veya tıbbi değeri üzerinden alınan, sahip ekonomik, almalıdır. subject to customs which is yatarak based on tedavi those tes mellitus, kanser hastalıklara sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of açısından risk durumunu ve ticaret vekalitesini, ekonomi politikası aracıoranı olan birve vergi hastaların tariff that is adepresyon foreign trade and economic policy yaşlı hastaların dış yaşam ölüm türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and etmeleri dolaylı bir vergi ve türünegatif olan gümrük vergisi,olan gelir ve depresyonu fiscal functions. etkileyen Since they arebazı not collected on incelemenin sakatlıkları üzerine önemli etkileri kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as ruhsal bozukluklardır (Niti ve ark., 2007; Anderson vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan önemli an indirectolduğu tariff on düşünülmektedir. expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject ve ark., 2001; Kelleci ark., 2009; olmak üzereve alınmaktadır. GümrükBingöl vergileri, ve Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to METOT Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu MATERYAL the second item of VE tax procedural law, custom ark., 2010). Tıbbi dolayı yatarak kanunhastalıklardan kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are kesitsel4458. bir araştırma olatedavi gören yaşlı depresyon görülme sayılıhastalarda Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Araştırma regulated by tanımlayıcı, customs law numbered ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been riski çok yaygındır vegirişinden yüksekbaşlayıp, oranda ölümlere İzmir’in ilçesinde devlet Bölgesine eşyaya uygulanacak rak created beginningbir with commoditiesbir subject to hastanesinde işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of sebep olmaktadır (Conde Martel ark., 2013). Araştırmanın örneklemini oluşturulmuştur. Diğer tümve vergilerde olduğu gibi yapıldı. Turkey and continuing with operation sequence.213 yaşlı hasta gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Hastane yatışları ve genel tıbbi hastalıklar yaşlı Örneklem seçimine gidilmeyip 3 aylık tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret oluşturdu. assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 hastalarda ruhsalGümrükler sorunları açığa çıkarabildiği gibi toplama sürecinde ulaşabildiğimiz 60 yaş ve Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimlerveri Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over ruhsal sorunlar da tıbbivergisinden hastalıkların seyrini, hashastanede tedavi yaşlı hastatüretilmiĢtir. Gümrük doğan uyuşmazlıkların çözüm üzeri customs duties has ayatarak different form fromgören the diğer vergilerde oluşan süreçtentedavi farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes tane yatışlarını, süreci, hastanede kalış sürelerini, örnekleme edildi.in Araştırmada veriler, yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları lar have to be resolved dâhil administratively the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being maliyetini ve tedavi etkinliğini olumsuz yönde hastalarla yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 yoluna2009; başvurulabilmektedir. etkilemektedir uyuşmazlıklarda (Kelleci veyargı ark., Francis Örnekleme seçiminde dikkate alınan kriterler; 60 Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Martin ve Kapoor, 1990). yaş ve üzeri olma, dahili ve cerrahi servislerde Gümrük Uyuşmazlıkları en az 3 gün yatış süresi, Türkçe okuma yazma bilme, araştırmaya katılmayı kabul etme olarak belirlendi. Örneklem dışında tutulan kriterler ise; psikiyatri servisinde yatan, zihinsel özrü, belirgin işitsel güçlüğü, orta-ağır düzeyde demansı olan ve araştırmaya katılmayı kabul etmeyen olarak belirlendi. Hastanede yatarak tedavi gören yaşlı hastalarda yapılan çalışmalarda depresyon belirtilerinin sık ortaya çıktığı ve bu oranların %30-69 arasında değiştiği bildirilmektedir (Göktaş ve Özkan, 2006; Niti ve ark., 2007; Kelleci ve ark., 2009; Bingöl ve ark., 2010; Altay ve Üstün, 2012; Bektaş ve Şahin, 2010; Koç ve Sağlam, 2011; Covinsky 24 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Veri toplamada Tanıtıcı Bilgi Formu ve Geriatrik anlatıldı, sözlü onamları alındı ve daha sonra GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Depresyon Ölçeği kullanıldı. veriler toplandı. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Tanıtıcı Bilgi Formu: Araştırmacılar tarafından BULGULAR ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER hazırlanan bu formda yaşlı hastaların sosyodeAraştırmaya katılan 213 yaşlı bireyin %51.6’sı CUSTOM DUTIES mografik özellikleri ve depresyonu etkileyen bazı 2 3 erkek, yaş ortalaması 69.73±6.09 idi. Yaşlıların Selin etmenleri belirlemeyi amaçlayan sorular yerKILINÇ aldı. , Hatice YURTSEVER 2 ilköğretim ve Öğrencisi üzeri mezunu, %50.7’si Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali%43.7’si Hukuk Programı Yüksek Lisans 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ): Yesavaga gelir gidere denk, %80.3’ü sosyal güvencesi var, ve arkadaşları (1982) tarafından geliştirilmiş ve Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: evli, Custom%93’ü duty is a çocuğu kind of tariffvar arising %62’si olduğu belirleneşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Sağduyu ve Özmen tarafından Türkçeye miktarı (1997) veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs%62.9’u which is based on those ile görüşüyor, di. Yaşlıların çocukları sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of uyarlanmış, geçerlik vevegüvenirliği saptanmıştır. dış ticaret ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policysaptandı. Sos%78.4’ünün yalnız yaşamadığı türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and GDÖ, toplam 30 sorudan Ölçekte dolaylı bir vergioluşmaktadır. türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not Tablo collected 1’de on yodemografik özellikler verilmiştir. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as 1.5.7.9.15.19.21.28.29.30. sorulara verilen Evet vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected when commodities subject (n= 213) Tabloonly1:once Tanıtıcı Özellikler yanıtı:0 puan Hayır yanıtı:1 puandır. olmak üzere alınmaktadır. GümrükDiğer vergileri,soVergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom rularda ise kodlama yöndedir; Evet yanıtı:1 kanun ters kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this Sayı law. Therefore, (n) Yüzde (%) gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are puan Hayır yanıtı:0 puandır. Toplam puan 0-30 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated Cinsiyetby customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been arasında değişmektedir. Ölçeğin için Bölgesine girişinden başlayıp,Türkçe eşyaya uygulanacak created subject to Kadınbeginning with commodities103 48.4 işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of duyarlılık ve özgüllük kesme puanı 13\14 olarak oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey Erkekand continuing with operation 110sequence. 51.6 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as kabul edilmiştir.tahakkuk Bu kesme puanın üzerinde puan ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Yaş Grubu Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to alan bireylerde Gümrükler depresyon bulunma olasılığının Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according 60–64 48 22.5 Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. yüksek olduğu düşünülmüştür (Sağduyu, 1997). Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 16.00 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen paket programında sayı, yüzde dağılımı, puan uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ortalaması, Paired Sample t testi,Gümrük, MannGümrük Whitney Anahtar Kelimeler: Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları U testi, Kruskal Wallis Testi, One Way Anova testi kullanılarak değerlendirildi. İstatistiksel anlamlılık p<0.05 olarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın Etik Yönü: Araştırmaya başlamadan önce çalışmanın yapıldığı devlet hastanesinin başhekimliğinden yazılı izin alındı. Anketler uygulanmadan önce yaşlılara araştırmanın amacı 65–69 57 process of other taxes. Customs duty disputes have to be resolved administratively in the first 70–74 59not being place. However, in the case of disputes solved administratively, legal action can be taken. 75 yaş ve üzeri 49 1 26.8 27.7 23.0 Key words: Custom, Custom Duties, Custom Yaş ortalaması 69.73±6.09 Disputes Öğrenim Durumu Okuryazar değil 68 31.9 Okuryazar 52 24.4 İlköğretim ve üzeri 93 43.7 Gelir Giderden Az 95 44.6 Gelir Gidere Denk 108 50.7 Gelir algısı 25 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Gelir Giderden Fazla 10 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI yaşlılığı normal bir durum algıladığı, %56.8’inin Sosyal Güvence Var gündür hastanede yattığı, %94.8’i yaşamından 4.7 GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ memnun olduğu belirlendi. Yaşlıların %46.5’i sağlık orta, %76,1’i ADMINISTRATIVE TOalgısı DISPUTES OVER kronik hastalığı var, 171 80.3 SOLUTIONS ruhsal rahatsızlığı olmadığı saptandı. Yaşlıların %84’i şu an sigara kullanmadığı, Medeni Durum Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 %90.1’i şu an alkol kullanmadığı, %51.2’si uyku 2 Evli 132 62.0 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ olduğu, Ticaret Bölümü sorunu %43.7’si günde 5 saatten daha az Bekâr, Boşanmış, 81 38.0 uyuduğu belirlendi. Dul Yok 42 %83.6’sı 19.7 CUSTOM DUTIES Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Çocuk sahip olma miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Araştırmaya subject to customs whichyaşlıların is based on those katılan depresyon ortalaması sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Yok 15 politikası aracı 7.0olan bir vergi 13.16±5.10 ile ılımlı depresyon olarak bulunmuş dış ticaret ve ekonomi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Var 198 yaşlıların %43.86’sında riski dolaylı bir vergi türü olan gümrük93.0 vergisi, gelir ve olup, fiscal functions. Since they are not collected depresyon on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Çocukları ile vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan saptandı. an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject görüşme olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Tablo 3’de Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine the second item depresyonu of tax procedural etkileyen law, custom etmenler ile Çocuk Yok 15 7.0 göre bu kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, yaşlılık depresyon ölçeği puanları arasındaki gümrük vergilerinin procedures and practises of custom duties are Görüşüyor 192 usul ve uygulama 90.2esasları 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ilişki gösterilmiştir. Yaşlıların kadın, okuryazar dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Görüşmüyor ile 8 3.8 Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak olmaması, created beginning commoditiesyakına subject sahip to evliwith olmaması, olmaması, işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Beraber yaşadığı oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi yakınlarıyla Turkey and continuing with operation sequence. görüşmemesi, ziyaretçinin gelmekişi sayısı gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret mesi, assessment, accrual and collecting are regulated yatış süresinin 10 gün ve üzerinde olması, Yalnız 46 ayrı bir kuruluş 21.6niteliği olan Bakanlığı’na bağlı by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük yaşamdan Customs Maliye and memnuniyetsizliği, Economy according to yaşlılık algısı kötü, Programı Yüksek Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over 1 100 Lisans 47.0 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm sağlığı customs duties has a different algısı form from the uyku sorunu değerlendirme kötü, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten process of other taxes. Customs duty disputes 2 ve üzeri 67 31.4 farklı bir süresinin günde 3 first saatten az olması yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları olması, have to beuyku resolved administratively in the öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being depresyon görülme riskini belirlendi idarive sağlık aşamadaalgıları çözümlenemeyen solved administratively, legal action can beetkilediği taken. Yaşlıların sağlıkAncak durumu Tablo 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. (p<0.05). yaşı, çocuklarıyla görüşme Key words: Yaşlıların Custom, Custom Duties, Custom 2’de gösterilmiştir. Yaşlıların %84.5’i ziyaretçisiAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes durumu, kronik hastalık durumunun depresyon nin geldiği, %77’si yaşadığı ilçede yakına sahip, Gümrük Uyuşmazlıkları görülme riskini etkilemediği bulundu (p>0.05). %90’unu yakınları ile görüştüğü, %46.6’sı 3–5 26 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 2: Yaşlıların Sağlık Durumu, Sağlık Algıları (n=213) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Sayı (n) ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Yüzde (%) Ziyaretçi gelme durumu Geliyor ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Gelmiyor CUSTOM DUTIES 180 84.5 33 15.5 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Yaşadığı ilçede yakına sahip olma 2 Var Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 164 77.0 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Yok 49 23.0 Diğer (Birine Bağımlı Olma) 6 2.8 İyi 59 27.7 Orta 121 56.8 Kötü 33 15.5 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer ile değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Yakınları görüşme durumu miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity are a kind of Görüşüyor 192 and value. It is90.0 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition social and Görüşmüyor 21 to its economic, 10.0 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi süreleri belirli aralıklarla regular basis like income tax and corporate tax, as Hastanede yatış (gün)alınan bir vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only 3–5 98once when commodities 46.0 subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item78of tax procedural36.6 law, custom 5–10 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük procedures and37 practises of custom duties are 10 günvergilerinin ve üzeri usul ve uygulama esasları 4458 17.4 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Yaşam memnuniyeti Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Çok Memnun 91 42.7 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Orta Derecede 111 and collecting 52.1 tahakkuk ve tahsilMemnun aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Hiç Değil 11AnabilimMinistry 5.2 BuMemnun çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Yaşlılık algısı doğan uyuşmazlıkların çözüm türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Normal Bir Durum 99 administratively 46.5 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Kötü Durum aşamada 40 Ancak Bir idari çözümlenemeyen solved administratively, legal action 18.8 can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Bir Hastalık 49 23.0 Custom Key words: Custom, Custom Duties, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes İşe Yaramazlık 19 8.9 Gümrük Uyuşmazlıkları Sağlığı Değerlendirme Algısı Kronik Hastalık 27 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Yok Var 51 23.9 162 76.1 GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Ruhsal rahatsızlık Yok ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER83.6 178 Var Sigara Kullanımı CUSTOM DUTIES 35 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER 16.4 3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Kullanmıyorum 99 46.5 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Kullanıyorum 34 16.0 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Bıraktım 80 of commercial37.5 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Alkol kullanımı sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Hiç Kullanmıyorum 133 to its economic, 62.4 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Kullanıyorum 21income tax and corporate 9.9 tax, as kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only Bıraktım 59once when commodities 27.7 subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Uyku sorunu kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and109 practises of custom duties are Var 51.2 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this 104 law, a systematization Yok 48.8has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına international trade entering customs territories of Uyku süreleri (saat)göre bir sistematik oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrükAz vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other 36 taxes, compalsive levels 3’den 16.9 such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs26.8 as a part of 1 3–5 57Anabilim Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes 5–7 59 27.7 over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes 7süreci, saat ve üzeri 61 28.6 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 28 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 3: Depresyonu Etkileyen Etmenler İle Yaşlılık Depresyon GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Ölçeği Puanları Arasındaki İlişki (n=213) ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Sayı Depresyon puan ort. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER (n) Cinsiyet Kadın Erkek (Ortalama±ss) CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 103 İstatistik 15.00 ± 4.90 t=5.393 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar MYO,±DıĢ Ticaret Bölümü 110 Üniversitesi Salihli 11.45 4.68 p= 0.000* Yaş Grubu Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities 48 13.89 ± 4.71 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of 65–69 ± that 4.36 dış ticaret ve ekonomi politikası57 aracı olan bir vergi 13.01 tariff is a foreign trade andF=1.702 economic policyp=0.168 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and 70–74 59 13.79 ± 5.60 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as 75 yaş ve üzerivergi türü olmadığından, dış 49 ± 5.46tariff on expenditures, custom duties ticarete konu olan 11.87 an indirect eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Eğitim Durumu olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Okuryazar değil (a)kapsamı dışında tutulmuştur. 68 ± 5.78 kanun Bu nedenle, 14.57 duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Okuryazar (b)sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. 52 ± 3.95by customs law numbered Bu kanun 13.57 regulated F=5.8074458.p=0.04* ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been İlköğretim ve Bölgesine üzeri (c)girişinden başlayıp, 93 ± 4.87 eşyaya uygulanacak 11.91 created beginning with commodities subject to a>cof işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Medeni Durum gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir 132 kuruluş niteliği olan 12.48 by General as a part p= of 0.012* Evli ± 5.10 Directorate of Customs t=2.530 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu Customs Law. Resolution process of disputes over Bekâr, boşanmış, dulhükümlerine uygun olarak 81yürütülmektedir. 14.28 ± 4.93 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Çocuklarıyla süreci, Görüşme yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first zorundadır. 13.08 place. However, in the case of U=661.500 disputes not being p=0.097 Görüşüyor öncelikle idari aşamada çözümlenmek 192 ± 5.12 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 Görüşmüyor uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. 10 15.90 ± 3.78 Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Disputes Yaşadığı ilçede yakına sahip Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 60–64 olma Var 164 12.54 ± 5.16 Yok 49 15.26 ± 4.30 Görüşüyor 192 12.88 ± 5.11 Görüşmüyor 21 15.76 ± 4.27 U=2587.500 p=0.000* Yakınları İle Görüşme Ziyaretçi gelme durumu 29 U=1285.000 p=0.006* ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Geliyor 180 12.62 ± 5.15 33 16.15 ± 3.63 GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Gelmiyor Yatış Süresi (gün) 3–5 (a) ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 p=0.000* ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 98 5–10 (b) 78 10 gün ve üzeri (c) 37 2 U=1605.500 11.97 ± 4.72 CUSTOM DUTIES 13.19 ± 5.47 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 kW=21.106 p= 0.000* 16.27 ± 3.90 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisib<c 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Yaşam memnuniyeti Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe Abstract: 202 tabi olan ticari 12.91 ± 5.13Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities subject to customs which is based on those Memnun Değilmiktarı veya değeri üzerinden11alınan, ekonomik, 17.90 ± 4.01 U=517.000 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind ofp=0.003* dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Yaşlılık algısıtürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli 99 aralıklarla alınan bir 12.01±5.20 regular basis like income tax and corporate tax, as İyi vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus 14.17±4.80 are collected only once when commodities subject Kötü 114 t=-3.153 p=0.002* olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Sağlığı Değerlendirme algısı kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are İyi (a) 59 11.59 ± 4.77by customs law numbered F=9.662 4458. p=0.000* sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Orta (b) ± 4.99 Bölgesine girişinden başlayıp,121 eşyaya uygulanacak 13.09 created beginning with commodities subject a<cto işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Kötü (c) 33 ± 4.82 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi 16.27 Turkey and continuing with operation sequence. b<cas gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Kronik hastalık Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak Customs Law. Resolution disputes over p=0.098 Var 51 yürütülmektedir. 12.15±4.65 U= of 3497.500 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir 13.48±5.20 process of other taxes. Customs duty disputes Yok 162 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being Uyku sorunu öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Var 109 14.07 ± 5.14 t=2.687 1 p=0.008* Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Disputes Yok 104Gümrük Vergisi, 12.22 ± 4.90 Gümrük Uyuşmazlıkları Memnun Uyku Süresi (Saat) 3 saatten az (a) 36 15.11 ± 4.32 3–7 (b) 116 13.58 ± 5.58 7 saat ve üzeri (c) 61 11.22 ± 4.81 *p<0.05 30 F=7.882 p=0.001* a>c b>c ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) TARTIŞMA Toplumda yaşayan yaşlılarda kronik sağlık sorunla- GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ rına paralel olarak depresyonda artma gözlenirken, Tıbbi hastalıklardan dolayı yatarak tedavi gören ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI hastanede yatıyor1 olmak depresyon için anlamlı yaşlı hastalarda depresyon görülme riski yaygınbir risk etkeni olarak ortaya çıkmaktadır (Altay SOLUTIONS TO DISPUTES OVER dır (Conde Martel veADMINISTRATIVE ark., 2013). Araştırmada ve Üstün, 2012). Hastanede yatan yaşlı bireylerin CUSTOM DUTIES hastanede yatan yaşlıların GDÖ puan ortalaması yalnızlık, yeterli sosyal desteğin olmaması, tek Selin KILINÇ 13.16±5.10 ile ılımlı depresyonu olduğu ve 2, Hatice YURTSEVER3 başına kalamayacak derecede ekonomik zorluklara 2 Celal Bayar Üniversitesiaçısından Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi yaşlıların %43.86’sının depresyon risk 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Ticaret gerektiren Bölümü veyaDıĢ bakım hastalıklara sahip olmak altında oldukları saptanmıştır. Ülkemiz dışında gibi etkenler depresyonda başlıca rol oynayabilir. Özet: Gümrük gümrüğe tabi(2013) olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yapılan çalışmalarda; Condevergisi, Martel ve ark. eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities veya değeri üzerinden ekonomik, subject to customs which is based on hazırlayan those hastanede yatanmiktarı 115 yaşlı hastada %40,alınan, LesmanYaşlılarda depresyona zemin etmensosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Leegte ve ark. (2006) yaptıkları çalışmada lerin; kadın olmak, duleconomic olmak, yalnız yaşamak, dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olankalp bir vergi tariff that is a foreign trade and policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and yetmezliğindendolaylı hastanede yatarak tedavi gören sosyal destek bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Sinceazlığı they are olduğu not collectedbelirtilmektedir on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as 572 yaşlı hastada %41, ve ticarete ark. (2006) (Papadopoulos ve ark., custom 2005). Araştırma gruvergi türü Pepersack olmadığından, dış konu olan an indirect tariff on expenditures, duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject geriatri servisinde yatan 155 yaşlıGümrük hastada %43, bumuzun kadınlar olmak üzere alınmaktadır. vergileri, Vergi to foreign trade%48.4’ünü arrive at the custom. Accordingoluşturmaktadır. to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom German ve ark. kanun (2008) hastanede yatan yaşlı Kadınların GDÖ ortalaması kapsamı dışında tutulmuştur. Bu hasnedenle, duties are excluded frompuan this law. Therefore, erkeklerden gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are talarda beslenmesayılı riski ve depresyon semptomları yüksek bulunmuştur. Yapılan birçok çalışmada Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been arasındaki ilişkiyi incelediği çalışmada 195 yaşlı dacreated kadınların erkeklere göre daha yüksek oranda Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak beginning with commodities subject to işlemlerin depresyon sırasına göre bir sistematik international trade entering customsbildirilmiştir territories of hastada %28 oranında riski olduğunu depresyon riski taşıdığı (Bingöl ve oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan Like 2010; all otherAltay taxes, compalsive levels such as bildirmiştir. Ülkemizde yapılan çalışmalarda ise;tarh, ark., ve Üstün, 2012; Lesman-Leegte, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrıçalışmada bir kuruluş kronik niteliği olan by General Directorateve of ark., Customs2004; as a partÇınar of Unsar ve Sut (2010) yaptıkları 2006; Gottlieb ve Kartal, 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun%64, olarak yürütülmektedir. Customs Bu Law. durum Resolution kadınların process of disputes over hastalığı olan 100 yaşlı hastada Altay ve 2008). erkeklere göre daha türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Üstün (2012), psikiyatri dışı kliniklerde yatarak duygusal olmalarına bağlanabilir. süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first tedavi gören 154öncelikle yaşlı hastada %46,çözümlenmek Koç ve Sağlam idari aşamada zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Araştırmada bekâr, veya olan yaşlı Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legaldul action can beboşanmış taken. (2011), hastanede yatarak tedavi gören 162 yaşlı 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. hastaların, evli olanlardan Key words: Custom, Custom Duties,daha Customyüksek oranda hastada %69, Bingöl ark. (2010) Anahtar ve Kelimeler: Gümrük, hastanede Gümrük Vergisi, Disputes depresyon görülmüştür. Dolayısıyla medeni duGümrük Uyuşmazlıkları yatmakta olan 200 yaşlı hastada %52, Bektaş ve rumun depresyon görülme riski üzerinde etkili Şahin (2010), dahili kliniklerinde yatarak tedavi olduğu saptanmıştır. Bu bulgu, diğer araştırmaların gören 31 yaşlı hastada %49 oranında depresyon sonuçlarıyla da benzerdir (Bingöl ve ark., 2010; riski saptadığını belirtmiştir. Bu sonuçlar ülkemiz Çınar ve Kartal, 2008; Güz ve ark., 2007; Kesdışında yapılan araştırmalarla karşılaştırıldığında, kinoğlu ve ark., 2006). Yaşlılık dönemini yalnız ülkemizde yatarak tedavi gören yaşlı hastalarda geçirmek hayatı zorlaştırabildiğinden, bakımı ve depresyon görülme riski oranı oldukça yüksektir. sorunları ile ilgilenecek kimsesi olmayan yaşlının 31 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) diğerlerine oranla daha kolay çaresizliğe, umuttırdığı belirtilmiştir (Koç ve Sağlam, 2011). Aynı GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ suzluğa düşebileceği ve depresyona yatkınlığı zamanda yaşlıların hastalığı hakkında daha çok 1 AġAMADA YOLLARI arttırabileceği düşünülmektedir.ĠDARĠ Yaşlılarda evlilik ÇÖZÜM okuyarak ve araştırarak bilgilenme fırsatlarının durumunun paylaşım ve destek yönüyle depresolduğu ya da sağlıkOVER personelinden bilgi almaya ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES yondan koruyucu rol üstlendiği söylenebilir. daha istekli olmalarının stresle baş etme ya da CUSTOM DUTIES depresyonla mücadele konusunda şanslı olduğu Selin görüşKILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Araştırmada yakını olmayan, yakınlarıyla bildirilmiştir (Altay ve Üstün, 2012). 2 Celalgelmeyen Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi meyen ve ziyaretçisi yaşlı hastalarda 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü depresyon görülme riski yüksek bulunmuştur. Yaşlı hastaların hastanede yatış süresinin uzun Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Altay ve Üstün (2012) çalışmalarında, ziyaretçisi riskinicommodities arttırmıştır. Bu riskin eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın olması from the depresyon movement of commercial miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those az ya da olmayan yaşlılarda depresyon riskinin artması yaşlının iyileşme sürecinin uzun sürmesine, sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy yüksek olduğunu belirtmiştir. Hastane ortamı aile ve sosyal ortamından uzun süre uzak kalmatürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir türü olan gümrükve vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on bireylerin evlerinden vevergi yakınlarından sosyal sına, alışkanlıklarını terk etmesine bağlanabilir. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türüortamdır. olmadığından,Böyle dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties çevresinden ayrıldığı ortamlar eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Araştırmada are collected onlyyaşamdan once when commodities subject memnun olmayan, yaşlılık yaşlıların kendilerini yalnız hissetmelerine olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,neVergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu algısı the second item of tax procedural law, custom ve sağlığı değerlendirme algısı kötü olan den olabilmektedir. yaşlıların kanun Hastanede kapsamı dışında yatan tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 yaşlı procedures and practises of custom görülme duties are oranı yüksek hastalarda depresyon bakıma muhtaç sayılı duruma yalnız yaşıyor Gümrükdüşmesi, Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük bulunmuştur. Through this law,Huzurevlerinde a systematization has yaşayan been yaşlıların olması, desteğin az olması depresyon Bölgesine girişindensonucu başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik yaşlılık international trade (Bingöl entering customs territories of Altay ve Üsalgısı ve ark., 2010; riskini artırmış oluşturulmuştur. olabilir. BuDiğer nedenle hastanede tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, tün, Like 2012) all otherve taxes, compalsive levels such as algısı (Bingöl sağlığı değerlendirme yatan yaşlılarıngümrük yakına olmasıGümrük ve ziyaret tahakkuk ve sahip tahsil aşamaları ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ve by ark., General2010; Directorate of Customs as a part2012; of Altay ve Üstün, Altıntaş ve 1 önemlidir. edilmesi oldukça Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over Üstün ve ark., ark., 2006; Keremprocess ve ark., 2001; türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Yapılan çalışmalar incelendiğinde eğitim sevisüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir 2005) process of other olduğunu taxes. Customsbelirtenlerde duty disputes kötü depresyon sahiptir. Gümrük depresyon vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first yesi düşük olanyapıya yaşlı hastalarda sık öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. riski place. saptanmıştır. However, in the case of disputes not being Ancak idariÜstün, aşamada solved administratively, legal action can be taken. görülmektedir (Altay ve 2012;çözümlenemeyen Koç ve 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Araştırmada uykuCustom sorunu olanCustom ve günde 3 saatten Key words: Custom, Duties, Sağlam, 2011; Keskinoğlu ve ark., 2006; Noel ve Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes daha az uyuyan yaşlı hastalarda depresyon riski Gümrük Uyuşmazlıkları ark., 2004; Altay ve Avcı, 2009). Bu çalışmada yüksek bulunmuştur. Uyku bozuklukları yaşlıokuryazar olmayan yaşlı hastalarda depresyon larda yaygın ve önde gelen sorunlardan biridir. görülme riskinin yüksek olduğu, yapılan çalışmaPek çok yaşlı uykusuzluk yakınması ile hekime ların sonuçlarıyla da benzer olduğu görülmüştür. başvurmaktadır (Güz ve Çolak, 2002). Yaşlılarda Literatürde eğitim seviyesinin yüksek olması uykuyu pek çok faktör etkiler. Bunlardan bazıları; yaşam tarzı üzerine olumlu etkisinin, yaşlıların eşlik eden fiziksel ve ruhsal hastalıklar, kullanılan ruhsal yapılarına da olumlu etki ettiği, hastalık ve problemlerle baş edebilme yeteneklerini arilaçlar, yaşa bağlı uyku değişiklikleridir (Göktaş 32 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) KAYNAKLAR ve Özkan, 2006). Yaşlıların uyku sorunları ile fiGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ziksel, ruhsal ve sosyal sıkıntıları karşılıklı olarak GÖKTAŞ, K., ÖZKAN, İ., (2006). Yaşlılarda Uyku 1 ĠDARĠ AġAMADA birbirlerini etkilemektedir. Yaşlıların ev ortamı ÇÖZÜM YOLLARI Bozuklukları, Turk J of Geriatr, 9:226-233 dışında farklı bir ortamda yatıyor olması, yeni bir ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER KILIÇOĞLU, A., (2006). Yaşlılık Çağı Deportama uyum sağlamada sıkıntı yaşaması, CUSTOM kendini DUTIES resyonunun Risk Etkenleri Ve Etiyolojisine yalnız hissetmesi, fiziksel rahatsızlığı,Selin hastanede KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Yönelik Bir Gözden Geçirme, Anadolu uygulanan ilaçlar 2yaşlının uyku kalitesini etkiler Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Psikiyatri DıĢ Ticaret Bölümü Dergisi, 7:49-54 ve dolayısıyla depresyona yatkınlığı arttırır. Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising BUNEVICIUS, A., PECELIUNIENE, J., MICeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those KUVIENE, N., VALIUS, L., BUNEVICIUS, sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Araştırmaya katılan yaşlı hastalarda; kadınlarda, dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy R., (2007). Screening For Depression And türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and okuryazar olmayan, bekâr, boşanmış veya dul dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Anxiety Disorders In Primary Care Patients, kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as olan, yakını olmayan, yakınları ile görüşmeyen, vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariffAnxiety, on expenditures, custom duties Depres 24:455-460 eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defayasüre mahsus are collected only once when commodities subject ziyaretçisi gelmeyen, hastanede en uzun olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Kanunu (VUK)’nun ikinci yaşlılığı maddesine göre bu the secondMM., item of ABRAMS, tax procedural law, BURG, D.,custom (2001). Depression yatan, yaşamdanUsul memnun olmayan, ve kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük değerlendiren, vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom Illness: duties are The Case Of In Chronic Medical sağlığını kötü olarak uyku sorunu sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete eşyanın yaşlılarda Türkiye Gümrük Through this law, aHeart systematization has been Coronary Disease, J Clin Psychol, olan, günde 3 saatten dahakonu az olan uyuyan Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of 57:1323-1337 depresyon riski işlemlerin yüksek bulundu. Yaşlı hastaların oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as yaşı, çocuklarıylagümrük görüşme durumu, kronik hastalık tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and T.P., collecting are regulated NITI, M., NG, KUA, E.H., HO, R.C., Bakanlığı’na bağlı riskini ayrı bir etkilemediği kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of durumu depresyon görülme 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and C.H., Economy MinistryDepression according to And Chronic TAN, (2007). Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yaşlıların, yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over saptandı. Bu sonuçlar doğrultusunda; türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a differentInform fromOlder the Medical Illnesses Asian Adults: The süreci, diğer vergilerdedepresyon oluşan süreçtenbelirfarklı bir process of other taxes. Customs duty disputes fiziksel problemlerin yanında yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have Role to be resolved administrativelyHealth in the first Of Subjective And Functional idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being tileri açısındanöncelikle da değerlendirilmesi gerektiği Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 22:1087-1094 Status, Int J Geriatr Psychiatry, 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. düşünülmektedir. Hastanede yatan yaşlılarda Key words: Custom, Custom Duties, Custom ANDERSON, R.J., FREELAND, K.E., CLOözellikle depresyon riskli Gümrük olan yaşAnahtaryönünden Kelimeler: Gümrük, Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları SONUÇ USE, R.E., LUSTMAN, P.J, (2001). The Prevalence Of Comorbid Depression In Adults With Diabetes: A Metaanalysis, Diabetes Care, 24:1069-1078 lıların kurumsal desteklerini artırma yönünde ele alınmaları önemlidir. Sağlık personelinin bu konuda daha dikkatli olması gerekir. Yaşlı hastaların tedavisine yönelik bütüncül yaklaşılması ve depresyondan koruyacak önlemlerin işbirliği içerisinde değerlendirilmesi gerekmektedir. KELLECİ, M., AYDIN, D., SABANCIOĞULLARI, S., DOĞAN, S., (2009). Hastanede Yatan Hastaların Bazı Tanı Gruplarına Göre 33 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) COVINSKY, K.E., KAHANA, E., CHİN, M.H., Anksiyete Ve Depresyon Düzeyleri, Klinik GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Psikiyatri, 12:90-98 PALMER, R.M., FORTİNSKY, R.H., LAN1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMDEFELD, YOLLARI C.S., (1999). Depressive Symptoms BİNGÖL, G., DEMİR, A., KARABEK, R., AndDISPUTES 3-Year Mortality ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO OVER In Older Hospitalized KEPENEK, B., YILDIRIM, N., KAYTAZ, Medical Patients, Ann Intern Med, 130:563-569 CUSTOM E.G., (2010). Bazı Değişkenler Açısından 65 DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Yaş Üstü Bireylerin Depresyon Düzeylerinin LESMAN-LEEGTE, I., JAARSMA, T., SAN2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Öğrencisi G., VAN VELDİncelenmesi, Göztepe Tıp Dergisi, 25:169-176 DERMAN, R.,Lisans LINSSEN, 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü HUISEN, D.J., (2006). Depressive Symptoms CONDEMARTEL, A., HEMMERSBACH-MİLLER, Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Prominent Among Elderly Hospitalised eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın fromAre the movement of commercial commodities M., ANÍA LAFUENTE, B.J., SUJANANİ miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Heart Failure Patients, Eur J Heart Fail, ve mali fonksiyonlarının yanında önemli and value. It is are a kind of AFONSO, sosyal N., SERRANO-FUENTES, M., bir commodities’quantity dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy 8:634-640 türüdür. Aynı harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and (2013). Prevalence Ofzamanda Depressive Symptoms dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi Medical gibi belirli Patients, aralıklarla alınan regular basis like income tax and corporate tax, as In Hospitalized Elderly Rev bir SAĞDUYU, A., (1997). Yaşlılar için Depresyon vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties gümrüğe48:224-227 geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Esp Geriatreşyanın Gerontol, Ölçeği: Hamilton Depresyon Ölçeği ile olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Karşılaştırmalı Güvenirlilik Ve Geçerlilik FRANCIS MARTIN, D.,dışında KAPOOR, W.N., kanun kapsamı tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of Psikiyatr custom dutiesDerg, are Çalışması, Turk 8:3-8 (1990). A Prospective Study Of Delirium sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu In kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes HospitalizedBölgesine Elderly, JAMA, 263:1097-1101 girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak PEPERSACK, created beginning withT., DE commodities subject to BREUCKER, S., MEişlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. KONGO, Y.P., ROGIERS, A., BEYER, I., ALTAY, B., ÜSTÜN, G., (2012). Biraşamalar Üniversite gümrük vergisinde de zorunlu olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret accrual and collecting regulated (2006). Correlates OfareUnrecognized DepresHastanesinde Yatan bağlı YaşlıayrıHastalarda Dep-olan assessment, Bakanlığı’na bir kuruluş niteliği by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and EconomyHospitalized Ministry according to sion Among Geriatric Patients. resyon Riski Vehükümlerine Bazı Programı YüksekSosyo-Demografik Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a Pract, different 12:160-167 form from the J Psychiatr ÖzelliklerinGümrük Etkisi, ACU Sağlık Bil Derg, sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 3: 108-116 yapıya öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. GERMAN, place. However, inL., FELDBLUM, the case of disputes not beingI., BİLENKO, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 başvurulabilmektedir. N., CASTEL, H., HARMAN-BOEHM, BEKTAŞ, H.A.,uyuşmazlıklarda ŞAHİN, yargı H.,yoluna (2010). Dahiliye Key words: Custom, Custom Duties, Custom I., SHAHAR, D.R., (2008). Depressive Anahtar Kelimeler: Vergisi, Disputes Kliniklerinde Yatarak TedaviGümrük, GörenGümrük Geriatrik Gümrük Uyuşmazlıkları Symptoms And Risk For Malnutrition Hastaların Günlük Yaşam Aktivite Durumları Among Hospitalized Elderly People, J Nutr Ve Depresyon Düzeyleri, Akad Geriatri, Health Aging,12:313-318 2:155-161 UNSAR, S., SUT, N., (2010). Depression And Health Status In Elderly Hospitalized Patients With Chronic Illness, Arch Gerontol Geriatr, 50:6-10 KOÇ, Z., SAĞLAM, Z., (2011). Hastanede Yatan Yaşlı Hastaların Anksiyete Ve Depresyon Düzeylerinin Belirlenmesi, HEMAR-G, 3:42-52 34 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I10-12 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:11 K:20 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) PAPADOPOULOS, F.C., PETRIDOU, E., ALTAY, B., AVCI, İ., (2009). Samsun HuzureGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ARGYROPOULOU, S., KONTAXAKIS, vinde Yaşayan Yaşlıların Bazı Özellikleri İle 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARIRiski V., DESSYPRIS, N., ANASTASIOU, A., ÇÖZÜMDepresyon Arasındaki İlişki, Turk J of et al., (2005). Prevalence And Correlates Geriatr, 12:147-155 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Of Depression In Late Life: A Population CUSTOM DUTIES ALTINTAŞ, H., ATİLLA, S., SEVENCAN, Based Study From A Rural Greek Town, Int 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER F., AKÇALAR, S., SEVİM, Y., SOLAK, J Geriatr Psychiatry, 20: 350-357 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans O.S., ŞAHİN, E.K.,Öğrencisi VELAGİÇ, Z., (2006). 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü GOTTLIEB, S.S., KHATTA, M., FRIEDMANN, Ankara’da Bir Yaşlı Bakımevinde Yaşayan Özet: Gümrük gümrüğe tabi ticari Abstract: Custom duty is a kind of Belirtilerinin tariff arising E., et al., (2004). Thevergisi, Influence Of olan Age, Yaşlılarda Depresyon Taranması, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya On değeriThe üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which Bull, is based5:on332-341 those Gender, And Race Prevalence Of TAF Prev Med sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of DepressiondışInticaret Heart Failure Patients, J Am ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy KEREM, MERİÇ, A., KIRDI, türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in M., addition to its economic, social and N., CAVLAK, Coll Cardiol, 43:1542-1549 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on U., Ortamında Ve Huzurevinkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis(2001). like incomeEv tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties ÇINAR, I.Ö., KARTAL, A.,geldiği (2008). Yaşlılarda de Yaşayan Yaşlıların Yönlerden eşyanın gümrüğe anda bir defaya mahsus are collected only once when commoditiesDeğişik subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Depresif Belirtiler Ve Sosyodemografik Değerlendi­ ilmesi, Turklaw,J of Geriatr, 4:106-112 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of rtax procedural custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Özellikler İle İlişkisi, TAF Prev Med Bull, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are ÜSTÜN, B., BAHAR, Z., PARTLAK, N., AKsayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun by customs law numbered 4458. 7: 399- 404ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük regulated Through this law, a systematization has been GÜN, E., MALAY, U., (2005). Bakımevinde Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin M., sırasına göre N., bir (2007). sistematik international trade Yaşlılarda entering customsDepresyon territories of ve Etkileyen GÜZ, H., AY YAMAN, DİLBAZ, Yaşayan oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like Faktörlerin all other taxes, compalsive levels such as Fiziksel Hastalığı Olan Yaşlılarda Depresyon İncelenmesi, Zonguldak Sağlık tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir Psychiatry kuruluş niteliği in olan by General Directorate of Customs as aEğitimi part of Ve Diğer Psikiyatrik Belirtiler, Yüksekokulu Sağlık Araştırma 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Customs Law. Resolution process of disputes over Türkiye, 9:Kanunu 44-49hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Dergisi, 1:26-33 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir KESKİNOĞLU,yapıya P., PIÇAKÇIEFE, M., GİRAY, sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. H., BİLGİÇ, N., UÇKU, R., TUNCA, Z., Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. (2006). Yaşlılarda Depresif Belirtiler Ve Risk Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Etmenleri, Anahtar GenelUyuşmazlıkları Tıp Derg, 16: 21-26 Gümrük NOEL, P.H., WILLIAMS JW, J.R., UNUTZER, J., et al., (2004). Depression And Comorbid Illness In Elderly Primary Care Patients Impact On Multiple Domains Of Health Status And Well-Being, Ann Fam Med, 2:555-562 customs duties has a different form from the process of other taxes. Customs duty disputes GÜZ, H., ÇOLAK, E.G., (2002). Yaşlılıkta have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being Görülen Psikiyatrik Rahatsızlıklar, Türkiye solved administratively, legal action can be taken. 1 J Psychiatry, Key Klinikleri words: Custom, Custom Duties, 3:63-74 Custom Disputes Yazar Notu: Dipnot: Türk Geriatri 2010- 4. Ulusal Yaşlı Sağlığı Kongresinde poster olarak sunulmuştur. 35 UHPPD ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES REHABİLİTASYON HASTANELERİNDE REKREASYON TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNDE MEDYANIN ROLÜ UYGULAMALARI; ESKİŞEHİR DEVLET HASTANESİ ZÜBEYDE HANIM FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON MERKEZİ YATAN THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY HASTALARI ÜZERİNDE MÜZİĞİN ETKİSİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA Ali Murat KIRIK1, Murat KORKMAZ1 1 Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü RECREATION APPLICATIONS IN REHABILITATION HOSPITALS 1 Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni EFFECTS OF AN APPLICATION OF MUSIC ON INPATIENTS AT ESKİŞEHİR STATE HOSPITAL, ZÜBEYDE HANIM PHYSICAL THERAPY AND REHABILITATION CENTER1 Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında Abstract: Roles and responsibilities socially attributed farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal to women and men in different periods of history, olarak yüklenen rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal different geographies and different cultures are exNefize ÇİMEN cinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya pressed as gender in short. Gender appears since the T.C Sağlık Bakanlığı Eskişehir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Tıbbi Hizmetler Birimi, individual is born and human affairs differ. However, geldiği andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini OdunpazarıEskişehir / Türkiye women are pushed into the background both socially göstermekte ve insani ilişkiler de farklılaşmaktadır. and politically and they are forced to live under the Ancak günümüzde gerek toplumsal gerekse de siyasal açıdan kadın ikinci plana atılmakta ve erkeklerin shadowObjective: of men.ToGender is reflected to Öz: Amaç: Terapatik rekreasyonun rehabilitasyonla olan ilişkisini Abstract: explain theinequality relationship between therapeutic açıklamak, müziğin rekreasyon uygulamalarındaki yerini ve etkisini recreation and rehabilitation, to determine the effect of the music gölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kadifferent fields of media and this condition increastespit etmek Türkiye’de terapatik rekreasyonun durumunu araştırapplication and its place in the recreation, to investigate the theradın-erkek eşitsizliği medyanın farklı alanlarına da inglyrecreation puts inequality oninaTurkey, solid basis. While women mak, konumunu ortaya koymak ve Türkiye’de terapatik rekreasyon peutic application reveal its position and to faaliyetlerinin bir model oluşturulabilmektir. construct a model order to develop therapeutic recreation activities yansımaktageliştirilebilmesi ve bu durumiçineşitsizliği giderek somut and men haveinthe same rights and responsibilities in Bu bilinçle Eskişehir Devlet Hastanesi Zübeyde Hanım Fizik Tedavi in Turkey. With this awareness; applications are made for patients bir düzene oturtmaktadır. Teoride kadın ve erkekler theory, it is clearly understood from the programs and ve Rehabilitasyon Merkezi’nde engelli bireylerin fiziksel ve sosyal with a variety of recreational to help the treatment, to contribute gelişimlerine doğrudan katkı sağlamak, tedavilerine yardımcı olmak directly on physical and in social development individualsiswith aynı hak ve yükümlülüklere sahipken, uygulama contents presented media that theofsituation the amaçlı hastalara yönelik çeşitli rekreasyon uygulamaları yapılmaktadır. disabilities who were at Eskişehir State Hospital Zubeyde Hanım noktasında bu şekildetüm olmadığı medyada right opposite in Rehabilitation practice. InCenter. this study, the role of Bu çalışmada, durumun rekreaktif çalışmalardan hasta grubuna hitap Physical Therapy and In this project study; eden müzik dinletisi ele alınmış olup memnuniyeti ile ilgili yatan we discussed the recreation application which includes music recital yer alan programlardan ve sunulan içeriklerden de media in gender inequality is emphasized and some hasta görüşlerini araştıran bir anket çalışması yapılmıştır. Gereç ve that appeals to all patient groups and measured the satisfaction of Yöntem: Araştırma kapsamına Nisan - 31toplumsal Mayıs 2013cinsiyet tarihleri inpatients. Materials Methods: hospitalized rehabilitation açıkça anlaşılmaktadır. Bu01 çalışmada conclusions haveand been madeFifty on positioning women in arasında yatarak tedavi gören 50 rehabilitasyon hastası alınmıştır. patients between April 1 - May 31, 2013 were included in this eşitsizliğinde medyanınAnket rolüformu irdelenmiş ve yüz kadının media. it has beenwas indicated Anket formu kullanılmıştır. iki aşamada yüze study. TheFollowing questionnairethe wasresearch, used. The questionnaire applied görüşme tekniğikonumlandırılışı kullanılarak uygulanmıştır. Bulgular: Araştırma in twowomen steps andare face to face technique. Results: and We medyadaki üzerine çıkarımlarda that used as ainterview sexual object in media sonuçlarına göre yatan fizik tedavi ve rehabilitasyon hastalarının, found that recreation applications increase the level of satisfaction bulunulmuştur. Araştırma neticesinde kadının medthey fall behind men. Moreover, findings obtained rekreasyon uygulamaları ile kurumdan memnuniyet düzeyinin arttığı and positive impact on theraphy of hospitalized FTR patients in ve tedavisine olduğu görülmüştür. Doğru the result of study. At the end of examples. this study, right selected music yada cinseldebirolumlu obje katkılarının olarak kullanıldığı ve erkeklerin have been supported with seçilmiş müzik yayınının hasta ve psikolojisi üzerinde olumlu has a positive effect on the psychology of patient. Conclusion: gerisinde yer aldığı çıkmıştır. Bununla birlikte etkisinin olduğu yapılan ortaya çalışmanın sonuçlarıyla tespit edilmiştir. The clinical treatment, rehabilitation and therapeutic recreation Key Words: Gender, Gender Inequality, HegeSonuç: Araştırma sonucuna göre, fizikdesteklenmiştir. tedavi ve rehabilitasyon of Physical Therapy and Rehabilitation patients Male are important elde edilen bulgular örneklerle hastalarının bakım ve tedavisinde klinik tedavi, rehabilitasyon ve issues need toPositive be dealt Discrimination with have been identified according mony,that Media, Ethics In Media terapatik rekreasyonun birlikte ele alınması gereken önemli konular to research results, the recreation application have been found to Anahtar Toplumsal Cinsiyet, Kadın-Erolduğu tespitKelimeler: edilmiş, rekreasyon uygulamalarından müziğin bu be higher role and significance in this triple. üçlünün içindeki yeri ve öneminin yüksek olduğu bulunmuştur. kek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif Key Words: Therapeutic Recreation, Rehabilitation Patients, Music Anahtar Kelimeler: Terapatikrekreasyon, Rehabilitasyon Hastaları, Event, Patient Satisfaction Ayrımcılık, Medyada Etik Müzik Etkinliği, Hasta Memnuniyeti Doi: 10.17360/UHPPD.201529602 (1) Sorumlu Yazar: Nefize ÇİMEN, T.C Sağlık Bakanlığı Eskişehir İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Tıbbi Hizmetler Birimi, Arifiye Mahallesi Kıbrıs Şehitleri Cad. No:37 Odunpazarı Eskişehir / Türkiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 23.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 17.02.2015Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik Kurul Raporu Var - Yes Ethics Committee”(Eskişehir Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği Sayı:5611 Tarih: 26.05.2014) 1 36 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GİRİŞ hizmetleri “Rekreasyon” kapsamında, engelli GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ve sağlık sorunu olan kişilere verilen rekreasyon Rehabilitasyon merkezi hasta kişinin sağlığına 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI hizmetleri “Terapatik Rekreasyon” kapsamında kavuşup hayata mutlu bir şekilde devam etmesini değerlendirilmektedir (Austin, 2004). ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER sağlayan kliniktir. Rehabilitasyon ile ilgili ilk CUSTOM DUTIES Terapatikrekreasyon özel gruplar (hasta, yaşlı ve uygulamalar Hipokrat ile başlamıştır. Hipokrat, 2 3 Selin KILINÇ YURTSEVER engelliler) için özel olarak tasarlanmış rekreasyonel organların kullanılmamasına bağlı atrofileri egzer- , Hatice 2 Celal Bayar Üniversitesitanımlamış Sosyal Bilimler ve Ens. Maliaktiviteler Hukuk Programı Yüksek onların Lisans Öğrencisi yoluyla eğlenerek, oynayarak, sizle tedavi etmiş, takma cihazları 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü şişman hastalara yürümeyle zayıflama önermiştir uğraşarak, yarışarak ve mutluluk yaşayarak genel Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari vücut Abstract: Custom duty iskatkıda a kind of tariff arising Sorun farklılığı gelişimlerine bulunur. (Oğuz vd., 2000: 3-11). eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, ve subject to customs is based on those niteliğine görewhich fiziksel, ruhsal, zihinsel ve sosyal sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Dünya Sağlık Örgütü, rehabilitasyona yönelik dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi sınırlamalarını tariff that is a foreignve trade and economic policy rekreasyonel dezavantajlarını; türüdür. Aynı zamanda yer harcamalar üzerindenBu alınan instrument in addition to its economic, social and raporunda üç önemli konuya vermiştir. dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve etkinliklerle fiscal functions. Since they are not collected onazaltmayı veya ortadan kaldırmayı, kurumlar vergisi gibi belirlive aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as raporda rehabilitasyon; sakatlık engelliğin vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan bu an sorunlara indirect tariff uyum on expenditures, duties içindecustom olabilmeyi ve böylece eşyanın gümrüğe geldiği anda biruyumsuzdefaya mahsus are collected only once when commodities subject etkisini, sakat ve engellilerin çevreye bağımsız veAccording niteliklito sürdürebilmeolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi yaşamı to foreign daha trade arrive at the custom. Usul Kanunu (VUK)’nuntüm ikinci yöntemler, maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom luğunu azaltmayı amaçlayan 2012: 19). kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, lerini duties hedefler are excluded(Karaküçük, from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are bireylerin sadece çevreye uyumlarını sağlamak sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. bir planlama özelliklehasfizik ile dış ticarete konu olandeğil, eşyanın toplumsal Türkiye Gümrük İyi Through this law, a ile systematization beentedavi ve rehaiçin sakat ve engellileri eğitmek Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to rekreasyon için bir sistematik international hastaneleri trade entering customs territoriesuygulamaları of bütünleşme içinişlemlerin yaşadığı sırasına çevre vegöretoplumla ilgili bilitasyon oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. rehabilitasyon hastasıgümrükve vergisinde de bireylerin zorunlu aşamalar olan tarh, çok Likeuygun all other birimlerdir. taxes, compalsiveBir levels such as düzenlemeler, sakat engelli birlikte tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated nın günlük boş vakit değerlendirmesini yapacak Bakanlığı’na bağlı ayrı birbirlikte kuruluş rehabiniteliği olan by General Directorate of Customs as a part of yaşadıkları aileleri ve toplumlarla 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according olursak; 1–2 saat seansı, hemşirelik Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekfizik Lisanstedavi Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over litasyon hizmetlerinin planlanması ve yürütülmesi türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm girişimleri customs dutiesve hasdoktor a differentvizit form saatleri from the dışında birey süreci, diğer vergilerde oluşan255-8). süreçten Tüm farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes şeklinde açıklanmıştır (Oral vd.,2012: yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları tamamen have to be resolved administratively the first hastalığı ile baş inbaşa kalmaktadır. Bu bu amaçların gerçekleştirilebilmesi için dünyada öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen dönemde solved administratively, legal action can be taken. de rehabilitasyon hastasında beklenen 1 rehabilitasyon ve rekreasyon bir arada uyuşmazlıklarda yargıhizmetleri yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom Duties, Custom klasik tabloCustom, gelişir; durumunu kabullenememe, yürütülmeye başlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları içine kapanma ve ağlama nöbetleri gibi… 2010 Sağlık açısından rekreasyon temel olarak iki yılında hizmete başlayan Eskişehir Devlet Hastanesi kısımda değerlendirilmektedir. Bunlardan ilki Zübeyde Hanım Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında sağlıklı Merkezi’nde (EDHZH-FTRM) rehabilitasyon bireylere, ikincisi ise iyileştirme ve esenlik (re- hastalarının tedavilerine yardımcı olmak amaçlı habilitasyon) hizmetleri kapsamında engelli ve hastalara yönelik bahçe yürüyüşleri, ebru çalışması, yetersiz kişilere verilen rekreasyon hizmetleridir. boncuk tasarımı, sinema günleri, masa tenisi, mini Dünyada sağlıklı bireylere verilen rekreasyon basket, kütüphane, dart, satranç, müzik dinletisi vb. 37 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) gibi açık ve kapalı alan rekreasyon uygulamaları bakış açısıyla, hayatımızda böylesine yer almış GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ yapılmaktadır. 2011 yılından itibaren kademeli bir kültürün özellikle sağlık kuruluşlarındaki ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 yerini de araştırmak gerçekolarak uygulanmaya başlayan bu etkinlikler ile boş zamanlardaki rehabilitasyon hastaları özür durumları ileSOLUTIONS baş ADMINISTRATIVE TO DISPUTES OVER ten terapatikrekreasyon açısından da önemli bir başa bırakılmamış hastaneye veya yatağa mahkum durumdur. CUSTOM DUTIES edilmemiştir. 2013Ocakta da rekreaktif uygulama 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 Bu araştırma Nisan 2013 – Mayıs 2013 tarihleri olarak müzik yayınına başlanmıştır. İlk günler 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 arasında EDHZH-FTRM’de10.00 ile 17.00 saatleri Celal Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü hastaların tepkisinin nasıl olacağı konusunda soruSalihli MYO, arasında yayınlanan müzik dinletisi etkinliğinin işaretleri olsa da hiçbir aktivitesi olmayan tamamen Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu bile eşyanın yatağa bağımlı (paraplejik) hastalar tarafından miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, sosyal ve mali fonksiyonlarının önemli bir olumlu karşılanmıştır. Halbuki müzikyanında yayınına dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan başlamadan önce en hassas davrandığımız hasta dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir grubu onlar olmuştur. Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising from the movement ofüzerindeki commercial commodities yatan hastaların etkisini ölçmeye yösubject to customs which is based on those commodities’quantity and value. It is are a kind ofsayısı 124’dir. nelik anket çalışmasıdır.Evrenin tariff that is a foreign trade and economic policy instrument in addition to its economic, social and 2013 – Mayıs Araştırmanın örneklemini, Nisan fiscal functions. Since they are not collected on regular basis like income tax and corporate tax, as 2013 tarihleri arasında araştırmaya katılmayı vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus kabul are collected only 50 once hasta when commodities subject eden oluşturmaktadır. Evreni olmak üzere alınmaktadır. Gümrük üzerinde vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Müzik, eski zamanlardan beri insanlar Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu temsil the second item of tax procedural law, custom edecek örneklem hesaplaması yapılmış önemli bir yer işgal İnsanlar üzüntülerini, kanunetmiştir. kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 ve procedures and practises of custom (+/duties örneklem are 50 sayısı bulunmuştur. hatası, sevinçlerini, kahramanlıklarını, sayılı Gümrük Kanunu’nda heyecanlarını, düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük p=0.5, Through q=0.5) this law, .a systematization has been sevgilerini duygularını müzik Bölgesine çoğunlukla girişinden başlayıp, eşyayasanatını uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of kullanarak ifadeoluşturulmuştur. etmeye çalışmışlardır Diğer tüm vergilerde(Şahin, olduğu gibi Veri TurkeyToplama and continuing with operation sequence. Araçları gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as 1997: 5). tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Bu by çalışmada General Directorate of Customs asözellikleri a part of 1 veriler, kişisel Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to ve hastanede Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according Günümüzde maalesef müziğin tedavi edici, madProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over yatmaktan memnun olup olmadığını tanımlamak türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the di ve manevi olgunlaştırıcı ve eğitici özellikleri süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes üzere ve müzik dinletisinin etkinliğini ölçmek sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first unutulup sadeceyapıya eğlence ve vakit geçirmek için öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being için; Hillmer 2003, Chorna 2010, Shih-Tzu, idarihaleaşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. bir vasıta olarakAncak algılanır gelmiştir. Tarihte 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. 2006, Bauer, Victorson, Rosenbloom, Barocas, Key words: Custom, Custom Duties, Custom tedavi ve şifa niyetine kullanılan müzik birçok Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Silver 2010,Hurley 2008’den yararlanılarak ölçek Gümrük Uyuşmazlıkları sağlık merkezinde yeniden keşfedilmektedir. Bu ifadeleri oluşturulup kullanılmıştır. proje çalışmasında tüm hasta grubuna hitap eden müzik dinletisi memnuniyeti ile ilgili yatan hasta görüşlerini araştıran bir anket çalışması yapılmıştır. Müzik Dinletisi Etkinlik Formu Araştırmaya katılan hastaların müzik dinletisi GEREÇ VE YÖNTEM etkinliğine yönelik 20 soruya verdiği cevaplarla müzik dinletisi ile ilgili genel düşünce, memnu- Müzik sadece bir etkinlik, bir eğlence aracı değildir, aynı zamanda bir kültür ve şifa kaynağıdır. Bu niyet ve tutumu değerlendirilmiştir. 38 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Maddeler 5’li basamak (1–5) üzerinde değerlenveriler sınıflandırılmıştır. Puanlaması ve kodlaGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ dirilmekte ve her biri memnuniyet boyutuna ait ması yapılan veriler ise bilgisayara aktarılmıştır. 1 AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI olmak üzere beş ayrı toplam puanĠDARĠ elde edilmektedir; Verilerin değerlendirilmesinde SPSS paket prog‘kesinlikle katılmıyorum’ şıkkı 1, ‘katılmıyorum’ ramıTO (versiyon17) Tanımlayıcı veri ADMINISTRATIVE SOLUTIONS DISPUTESkullanılmıştır. OVER şıkkı 2, ‘ne katılıyorum ne katılmıyorum’ şıkkı analizinde; frekans, yüzde, ortalama, standart CUSTOM DUTIES 3, ‘katılıyorum’ şıkkı 4, ‘kesinlikle katılıyorum’ 2 sapma analizlerinden yararlanılmıştır. Ölçek niSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 şıkkı ise 5 puan verilerek değerlendirildi. Ayrıca teliğindeki değişkenlerin güvenilirlik analizi için 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ TicaretAlpha’dan Bölümü boş bırakılan sorular ‘0’ olarak değerlendirilmiştir. Cronbach’s yararlanılmıştır. Tanıtım FormuÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising BULGULAR eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal vehastaların mali fonksiyonlarının yanında önemli commodities’quantity value.bulgular It is are a kindiki of bölümde ele Araştırmaya katılan hastanede yatışbir Çalışmada yer and alan dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy sebebi, toplam yatış hizmet anlayışı alınmıştır. Bunlar; türüdür. süreleri, Aynı zamanda harcamalar üzerinden ile alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on müzik bağlantısı, müziği sevmedikleri, kurumlar vergisi sevip gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as I.an Hastaların demografik göre vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan indirect tariff on expenditures, customözelliklerine duties yaşı, cinsiyeti, eğitim durumları, ve gelir eşyanın gümrüğe geldiğimesleği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject dağılımı, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to durumlarını sorgulayan sorudan Usul Kanunu toplam (VUK)’nun dokuz ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, oluşmuştur. kanun II. Hastaların demografik özellikleri ile müzik gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. dinletisi memnuniyet düzeyi karşılaştırılması. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Veri Toplama Yöntemi Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Katılımcıların Demografik Özellikleri oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Çalışma öncesinde ilgili kurumun yöneticilerinden gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk araştırmacı ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual demografik and collecting areözellikleri, regulated izin alınmıştır. Veriler, tarafından araşKatılımcıların cinsiyetine Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customsyaş and durumuna Economy Ministry according to durumlarına tırmaya katılmayı kabulYüksek edenMüdürlüğü hastalara anketler göre, göre, eğitim Programı Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerineLisans uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğançoğunluğunun uyuşmazlıkların çözüm customsmeslek duties has durumuna a different formgöre, from the şeklinde dağıtılmıştır. Hastaların göre, gelir durumuna süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes felçli yada engelli olmalarından göre, sebebine göre, yapıya sahiptir. Gümrükdolayı vergisi anketler uyuşmazlıkları have torahatsızlık be resolved administratively in the yatış first gününe göre öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being kurumumuzda staj refavesolved müzik dinlemekten hoşlanma Ancak yapan idari öğrenciler aşamada yada çözümlenemeyen administratively, legal action can be taken.durumuna göre 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. katçileri tarafından soru-cevap şeklinde sorularak dağılımları yapılarak Key words: Custom, Customanaliz Duties, edilmiştir. Custom Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes doldurulmuştur. Anahtar Okuma-yazma Gümrük Uyuşmazlıklarıproblemi olmayan Ankete katılan hastaların cinsiyete göre dağılımı Tablo 1.’de verilmiştir. Tablo1’ de görülebileceği gibi; araştırmaya katılan hastaların %74’ünü kadınlar, %26 ‘sınıda erkekler oluşturmaktadır. kişilere anketler dağılmış ve alınmak için bir gün belirlenerek geri toplanmıştır. Verilerin Değerlendirilmesi Ham verilerin puanlanması, ölçeğin kendi puanlama sistemine göre yapılmış, tanıtım formu başlığı altında toplanmış olan bağımsız değişkenlere ait 39 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 1. Katılımcıların Cinsiyet Durumu Cinsiyet Kadın Erkek TOPLAM Tablo 3. Katılımcıların Eğitim Durumu GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Frekans Yüzde(%) Eğitim Durumu Frekans Yüzde(%) 37 74 İlkokul ve altı 35 70 13 26 Ortaokul 3 6 50 100,0 Lise 11 22 Ön lisans-Lisans 1 2 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Araştırmaya katılanların yaş değişkenine ilişkin Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Lisansüstü Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü frekans ve yüzde verileri Tablo 2’de verilmiştir. TOPLAM 50 100,0 Hastaların yaş grubunu değerlendirdiğimizde Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi 30 olan ve ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities altı yaş arası grubun yaş arası grubun miktarı %8, veya 31–40 değeri üzerinden alınan, ekonomik, Ankete subject tokatılan customs hastaların which is based on thosedurumuna göre meslek sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of %6, 41–50 yaşdışarası grubun %10, aracı 51–60 yaş ticaret ve ekonomi politikası olan bir vergi dağılımı tariff that isTablo a foreign4’de trade and economic policy verilmiştir. Ankete katılantürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and arası grubun %32 ve son olarak ta 61 ve üstü yaş esnaf,on%12’si emekli, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve ların fiscal %8’i functions.memur, Since they %4’ü are not collected kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as arası grubun %44 oranında olduğu görülmektedir. hanımı, %8’i işçi veduties %2’si öğrencidir. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan %66’sı an indirectev tariff on expenditures, custom eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject daarrive anlaşılacağı katılan ve olmak üzere alınmaktadır. vergileri, Vergi Tablodan to foreign trade at the custom. üzere Accordingankete to Tablo 2.Katılımcıların Yaş Gümrük Durumu Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom hastalarının çoğunluğunu ev kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, rehabilitasyon duties are excludedyatan from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Yaş Frekans Yüzde(%) sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun hanımları regulated by oluşturmaktadır. customs law numbered 4458. 30 ve altı ile dış ticarete 4konu olan eşyanın Through this law, a systematization has been 8 Türkiye Gümrük Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Tablo 4. Katılımcıların Meslek işlemlerin sırasına göre6 bir sistematik international trade entering customs territories of 31-40 3 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuingGöre with operation sequence. Dağılımı gümrük vergisinde Like all other taxes, compalsive levels such as 41-50 5 de zorunlu10aşamalar olan tarh, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir 32 kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs Frekans as a part of Meslek 1 51-60 16 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over Memur 4 61 ve üstü 22 44 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process Esnaf of other taxes. Customs duty 2 disputes TOPLAM 50 100,0 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes Emekli 6 not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Ankete katılan hastaların eğitim durumları Tablo uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Ev Hanımı 33 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom 3’de verilmiştir. Ankete katılanların %35’i ilkokul Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes İşçi 4 Gümrük Uyuşmazlıkları veya daha düşük eğitim durumuna sahipken %3’ü ortaokul mezunudur. Lise mezunu hasta sayısı %11 ve ön lisans mezunu %2’dir. Tablodan da görüldüğü üzere ankete katılanların çoğunluğunu ilkokul ve daha düşük eğitim düzeyine sahip hastalar oluşturmaktadır. Durumuna Yüzde(%) 8 4 12 66 8 Öğrenci 1 2 TOPLAM 50 100,0 Ankete katılan hastaların aylık gelir durumuna göre dağılımı Tablo 5’de verilmiştir. Ankete katılanların %62’si 1000 TL ve altı gelir durumuna sahipken, %28’i 1001–2000 TL arası aylık gelir 40 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 6. Katılımcıların Rahatsızlık durumuna sahiptir. Tablodan da anlaşıldığı gibi GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Durumuna Göre Dağılımı ankete katılan ve devlet kuruluşu olarak hizmet ĠDARĠ AġAMADA veren fizik tedavi ve rehabilitasyon servisinde ÇÖZÜM YOLLARI1 Rahatsızlık Nedeni Frekans Yüzde(%) yatan hastaların çoğunluğunun gelir durumu ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Paraplejik Hasta 9 18 1000 TL ve altındadır. CUSTOM DUTIES Boyun ve Omuz Hastası 9 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER Tablo 5. Katılımcıların Aylık Gelir Hemiplejik Hasta 32 2 Celal Bayar Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Durumuna GöreÜniversitesi Dağılımı TOPLAM 50 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Aylık Hane Geliri Frekans 18 64 100,0 Yüzde(%) Ankete serviste Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: katılan Custom dutyhastaların is a kind of tariff arising yatış süreleri değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities 1000 TL ve altı eşyanın yer 31 62 Tablo verilmiştir. günonvethose altı kalan hastalar miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject 7’de to customs which is 7based commodities’quantity and value. It is are a kind of 1001-2000 TL sosyal ve mali14fonksiyonlarının28yanında önemli bir %10, 8–14 gün trade kalan %28, 15–21 gün dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign and hastalar economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and 2001-3000 TL kalan hastalar günon kalan hastalar dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since%24, they are22–28 not collected regular basis like income tax and corporate tax, as 3001-4000 TL kurumlar vergisi - gibi belirli -aralıklarla alınan bir %22, 28 tariff ve üstünde kalanlar ise %16’lık kısmı vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Cevapsız 5 10 oluşturmaktadır. Sonuçlardan da anlaşıldığı gibi olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law,fazla customhastanede yatan anketin %90’ı 8 günden daha TOPLAM 50 100,0 kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practisesbilen of custom are hastaneyi tanıyıp hastaduties grubuna yapılmıştır. Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Ankete katılan sayılı hastaların yatış nedenine göre ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Tablo 7. Katılımcıların Serviste Yatış dağılımı Tablo 6işlemlerin da verilmiştir. Tablodan dasistematik ansırasına göre bir international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation Süresine Göre sequence. Dağılımı laşıldığı gibi EDHZH-FTRM’deyatan hastaların gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk Gümrükhastası ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated çoğunu %64’lük oranveiletahsil belaşamaları ve bacak Serviste Yatış Süresi Yüzde(%) Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs asFrekans a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according olan ya da aynı Gümrükler grupta değerlendirdiğimiz kısmi Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden 7 Gün ve Altı 5 10 Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the felçli (hemipleji) hastalar oluşturmaktadır. Felçli süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty 8–14 Gün 14disputes 28 yapıya sahiptir. Gümrük vergisitam uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first grubun içerisinde ise tamamen yatalak felçli öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, 15–21 Gün in the case of disputes12not being 24 (parapleji) hastalar değerlendirilmiştir onlar da Ancak idari aşamada kiçözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. 22–28 gün 11 1 22 %18’i ve boyun ve omuz hastaları da %18’lik Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes 8 5 16 kısmı oluşturmuştur. Gümrük Uyuşmazlıkları TOPLAM 50 100,0 Ankete katılan hastaların müzik dinlemekten hoşlanıp hoşlanmama durumu Tablo 8’de verilmiştir. Verilen cevapların %88 ini ‘evet’ cevabı oluşturduğundan rehabilitasyon hastalarının çoğu müzik dinlemekten hoşlanmaktadır. ‘Hayır’ cevabının oranı % 12’dir. 41 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 8. Katılımcıların Müzik Dinlemekten hesaplanmıştır. Güvenilirliği değerlendirirken ilk GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Hoşlanma Durumuna Göre Dağılımı önce tüm ölçek ifadesi değerlendirilmiş (20 ifade) 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARIAlpha ve Cronbach’s değeri 0.80 bulunmuştur. Müzikten Hoşlanıyor mu? Frekans Yüzde(%) Bu değer ölçek ifadelerinin güvenilir olduğunu ADMINISTRATIVE Evet 44 88 SOLUTIONS TO DISPUTES OVER göstermektedir. Hayır 6 12 CUSTOM DUTIES TOPLAM 50 3 100,0KILINÇ2, Hatice Selin YURTSEVER Hastaların müzik terapisi ile ilgili verilen ifadelere 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malikatılma Hukuk Programı Yüksekölçek Lisans Öğrencisi durumu, ifadelerinin ortalama ve Katılımcıların Müzik Terapisine İlişkin 3 Celal BayarBulguları Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü standart sapmaları Tablo 9’da gösterilmiştir. İlk önce ölçek ifadeleri ile ilgili ölçeğin güvenilirÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities liğini ortaya koymak için Cronbach’s Alpha değeri miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Tablo 9. Katılımcıların Müzik Terapisine İlişkin Bulguları türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as İFADELER ORTALAMA vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject üzerebeni alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. 4,4200 According to Buradaki müzik olmak dinletisi rahatlatıyor. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Müzik ile birliktekanun uyanmak iyitutulmuştur. geliyor. Bu nedenle, 4,3200 kapsamıbana dışında duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Müzik dinleyincesayılı psikolojik ruh halimin daha iyiye gittiğini düşünüyorum. 4,4800 Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın müzik Türkiye Gümrük Through etkisi this law, a systematization has been Fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezinde dinlemek terapi (olumlu 4,3200 Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to etki) yaratıyor. işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğersağlığıma tüm vergilerde gibi Turkey and continuing with operation sequence. Müzik ruhun gıdası olduğundan çokolduğu iyi geliyor. 4,6400 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Çeşitli müzik türlerinden türküler dinlemek can sıkıntısını sağlıyor. tahakkuk veşarkılar, tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment,atmamı accrual and collecting 4,5600 are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Müzik dinleyinceGümrükler stresimin azaldığını hissediyorum. 4,5600 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes Burada müzik dinlemenin bir çok açıdan fayda sağladığını düşünüyorum. 4,7400over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Müzik dinleyincesüreci, kaygılarımın azaldığını hissediyorum. 4,3400 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Burada müzik etkinliğinin devam etmesini istiyorum. 4,6400 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idarirahatlamam aşamada için çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Müzik dinletisi etkinliğinin etkili bir yöntem olduğunu düşünüyo4,0800 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. rum. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Müzik ve rehabilitasyon kavramlarının iç içe olduğunu düşünüyorum. 4,4286 Gümrük Uyuşmazlıkları Müzik dinlerken zamanın nasıl geçtiğini anlayamıyorum. Ağrılarımın azalmasına müziğin yardımcı olduğunu düşünüyorum. Müzik dinlemek rahatsızlığımla ilgili düşünmemi engelleyip ağrımı unutturuyor. Buradaki müzik etkinliği bana önemsendiğimi hissettiriyor. Burada müzik dinleyerek mutlu oluyorum. Müzik etkinliği olmasaydı kendimi huzursuz hissederdim. n=50 42 4,5000 4,0000 4,0800 4,4898 4,6200 4,2400 STANDART SAPMA 1,01197 1,09619 0,83885 0,76772 0,66271 0,76024 0,67491 0,52722 0,82338 0,85141 1,08496 0,81650 0,73540 1,14286 1,04667 0,81961 0,75295 1,15281 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 9’u ayrıntılı olarak inceleyecek olursak; Hastaların rehabilitasyon merkezinden memnuGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ‘Buradaki müzik dinletisi ile ilgili yorumlarda niyet ile ilgili verilen ifadelere katılma durumu, ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI1 ortalama ve standart sapmaları katılıyorum’ ifadesinin yüksek oranda olduğu ÇÖZÜM ölçek ifadelerinin tespit edilmiştir. Tablo gösterilmiştir. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO10’da DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES Tablo 10. Katılımcıların Rehabilitasyon Merkezinde Memnuniyet Ve Tavsiye Etme Durumu İFADELER Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 ORTALAMA Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü İyi ki bu merkezde tedavi oluyorum. Bu merkezi tanıdıklarıma tavsiye Özet: Gümrük vergisi,ederim. gümrüğe 4,8200 Abstract: Custom duty is a kind of 4,9200 tariff arising STANDART SAPMA 0,48192 0,34047 tabi olan ticari eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those n=50 ile ilgili verilenandifadelerin katıldıkları sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity value. It is are açoğuna kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy görülmüştür. Müzik dinletisi türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, socialile andilgili hastaların Tablo 10’u ayrıntılı inceleyecek olursak; dolaylı olarak bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on görüşleri demografik özellikler kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis ile like income tax and corporate tax, as arasında ya‘İyi ki bu merkezde tedavi oluyorum’, ‘Bu merkezi vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties pılan çeşitli analizler sonucunda (ki-kare, ti testi eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject tanıdıklarıma tavsiye ederim’, ifadelerine verilen olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to vetheOneWay ANOVA) gruplar arasında istatistiki Usul Kanunu (VUK)’nun ikincimerkezinde maddesine göre bu second item of tax procedural law, custom cevaplar ile hastaların rehabilitasyon kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties areanlamlı excluded from this law. Therefore, olarak farklılıklar ortaya çıkmamıştır. gümrük oldukları vergilerinin usul uygulama esaslarıda 4458 procedures and practises of custom duties are kalmaktan memnun veveyakınlarına sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered Serviste yatan hastaların müzik4458. dinletisi ile ilgili ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been tavsiye etme oranlarının yüksek olduğu tespit Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to katıldıkları ve verilen ifadelerin tümüne en azından işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of edilmiştir. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence.(tüm ifadelerin tamamen katıldıkları söylenebilir gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ortalaması 4’ünandüzerindedir). Katılımcılarıntahakkuk Servisten Memnun ve tahsil aşamaları GümrükOlma ve Ticaret assessment, accrual collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Durumlarının Gümrükler Hastaneyi Başkasına Tavsiye Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden ÇalışmadaEDHZH-FTRM’deyatmakta olan Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Etme Üzerindeki Etkisi Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the hastalar memnunluk düzeylerinin hassüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process ofhastaneden other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first taneyi yakıninçevresindeki kişilere Çalışma genel öncelikle anlamda idari değerlendirildiğinde; aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, the case of disputes not being tavsiye etmesi Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. üzerinde etkili olup olmadığını EDHZH-FTRM’deyatmakta olan hastalar tara1 ortaya koymak uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom için basit regresyon analizinden faydalanılmıştır. fından verilen cevaplar doğrultusunda, rekreasyon Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları uygulamalarından olan müzik dinletisi etkinliği 43 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 11. Servisten Memnun Olma Durumunun Tavsiye Davranışı Üzerindeki Etkisi GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Bağımlı Değişken ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Tavsiye Etme ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 2 Faktörler Stdβ Faktör 1. Memnuniyet Sabit 2 0,754 t P 4,357 0.00** CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 R Ayar. R2 0.28 0.27 F 18,983** Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler 1,305 Ens. Mali Hukuk0.00** Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü *p < 0,05; **p < 0,01 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities Servisten memnun durumunun hastaneyi Ancak engellilik miktarıolma veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, karşılaşmışlardır. subject to customs which is basedgünümüzde on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of başkalarına tavsiye etme davranışı sağlık biri haline dış ticaret ve ekonomi politikası üzerindeki aracı olan bir vergi dünyanın tariff that is önemli a foreign trade and problemlerinden economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and etkisini ortayadolaylı koyan regresyon analiz (F = konuyla birnotdizi çalışma bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve gelmiş fiscal functions. Sinceilgili they are collected on başlatılmıştır kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as 18,983; p < 0,00) değerleri dikkate alındığında vd.,on2000: 73-9). EDHZH-FTRM’de vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan (Kayhan an indirect tariff expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur. Servisten önceleri, yaşlılık, cerrahi uygulama, ağrı ve olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi de to foreign trade arrive at the custom. According to Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom memnun olmaUsul durumu hastaneyi başkasına gibi merkeze yatan haskanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, hareket duties arekaybı excluded fromnedenlerle this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are tavsiye etme durumunun tamamının %27’sini rehabilitasyon bakım4458. iç içe verilmekte sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun talara regulated by customs law ve numbered dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been açıklamaktadır.ile Yani serviste memnun olanlar Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak kişinin created beginning with commodities to hastalıkların sebepsubject olduğu güçlüklerle işlemlerin göre anlatmakta bir sistematik international trade entering customs territories of memnuniyetlerini yakın sırasına çevrelerine oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi baş Turkey and continuing with operation sequence. etmesi sağlanarak yaşam kalitesini artırması gümrükolanlara vergisinde de aşamalar olanya tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ve tedavi ihtiyaçları dazorunlu bu hastanede tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret amaçlamaktaydı. assessment, accrual andAncak collectingzaman are regulated geçtikçe hastaların Bakanlığı’na bağlıolmaları ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of da yattıkları serviste tedavi konusunda 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük ihtiyaçları Customs andve Economy Ministry according to memnuniyeti doğrultusunda başarılı Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over tavsiyede bulunmaktadırlar. türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm bir customs duties has a different form from rehabilitasyon tedavisi içinthesadece fiziksel süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes have to be resolved administratively in the first TARTIŞMA yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları fonksiyona odaklanılmaması gerektiği, geniş bir öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargıhastalarının yoluna başvurulabilmektedir. rehabilitasyon bakım Bu çalışmada Kelimeler: rehabilitasyon Gümrük, Gümrük Vergisi, ve tedavisinde Anahtar klinik tedavi, ve Gümrük Uyuşmazlıkları terapatik rekreasyonun birlikte ele alınması gereken önemli konular olduğu tespit edilmiş, rekreasyon uygulamalarından müziğin bu üçlünün içindeki yeri ve önemine değinilmiştir. place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. problemlerin perspektiften sosyal ve psikolojik 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom yaklaşımların belirlenmesi ve bunlara uygun Disputes belirlenmesi için de terapatik rekreasyon uygulamalarının kullanılması gerektiği ortaya çıkmıştır. Bu amaçla merkezde konu içinde de bahsetti- ğimiz birçok uygulama başlatılmış, ancak her hastaya hitap eden müzik etkinliği üzerinde Tarihsel süreç boyunca, engelli (yetersiz, özürlü, sakat) olan bireyler yok edilme, yaşamlarına izin verilmeme, toplum dışına itilme gibi durumlarla durulmuştur. Müzik ile ilgili yaptığımız nicel gözlemlerde oldukça iyi bir uygulama olduğu 44 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) ve hastalar arasında yüksek memnuniyet oranı Aramızda olup da aramıza gerçekten katılmak GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ isteyen engellilerin “BİZ DE VARIZ!!” çağrıile karşılandığı tespit edilmiştir. 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI sına kulak tıkamamalıyız. Ne zaman ki sağlıklı, Müzik tarihte tedavi yöntemi olarak da kulla- üretken, sevgi doluOVER bireylere katkıda bulunuruz ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES nılmıştır (Çoban, 2005: 39).Bu etkisinden yola işte biz o zaman gerçek toplum oluruz. CUSTOM DUTIES çıkarak çalışmamızda yapılan nitel gözlemler Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 merkezinden Rehabilitasyon taburcu olan bireCelal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliyin Hukuk Programı Yüksek Lisanszorluklar Öğrencisi yaşamaması ve yaşamında hastalarda ağlama nöbetleri,3 Celal ajitasyon ve içeSalihli MYO, kendi Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü kendine yetebilen bireyler olabilmesi için simükapanma gibi bulgularda azalma olduğu, günlük Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract:evleri Custom (engele duty is a kind of tariffevler) arising uygulamaları lasyon uygun eşyanınseanslarına yer değiştirmesikatılımın nedeniyle, bu from the movement of commercial commodities yapılan fizik tedavi ve eşyanın temiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those yaygınlaştırılmalıdır. sosyaldaha ve mali fonksiyonlarının önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of daviye uyumunun etkili olduğu,yanında poliklinik dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social Hastalardan, yakınlarından ve and sağlık ekibinden hastaların sıra türüdür. beklerken ayakta durmaktansa dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on vergisi gibiuygun belirli aralıklarla alınan bir regular basis income tax and corporate alınmalı tax, as alınan gerilikedönütler dikkate ve değeroturmayı tercih kurumlar ettiği ve daha ses tonuyla vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği personelin anda bir defayadaha mahsus are collected only once commoditiesyapılmalıdır. subject lendirilmeler bu when doğrultuda ve daha sakin konuştuğu, çalışan merkez genelinde değerlendirildiğinde ise, yatan 2 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Kanunugözlemlenmiştir. (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom mutlu ve pozitifUsul olduğu Müzik Bu yöntemlerle tespit kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dutiesçalışmada are excluded da from de this nicel law. Therefore, gümrük vergilerinin usul veeleştirilerin uygulama esaslarıise 4458 procedures and practises of custom duties are etkinliği hakkında gelen negatif edemediğimiz bazı nitel gözsayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law küçük numberedsıkıntılar 4458. ile dış ticarete konu olanağrısının eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been hastaların yattığı ilk günlerde, yoğun lem yoluyla edilmiş,subject müzik Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning tespit with commodities to sesi ve saat işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of olduğu dönemlerde, namaz ve ezan saatlerinde ayarlamaları gibiwith küçük ama etkili müdahaleler oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as olduğu gözlemlenmiştir. yapılarak çözüm Kuşkusuz fiziksel tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual andbulunmuştur. collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 fizyolojik bilinen Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimleregzersizin, Enstitüsü AnabilimMinistry Dalıfaydaları Mali Hukuk herkesçe Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according to Rehabilitasyon Gümrükler gerektiren hastalar hem hareket Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over bir gerçektir. Ancak desteklenmesi gereken bir türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the zorluğu olan hem de bu zorluğu yenmeye çalışan süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes gerçek vardır ki o da, fiziksel egzersizin eğlenceli yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first kişiler ve hem de rekreasyon uygulamalarına seöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being bir ortamda yapılması gerekliliğidir. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. verek ve bir engelle karşılaşmadan katılabilmesi 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words:aktivite Custom, ve Custom Duties,ile Custom Fiziksel müzik ilgili günümüzde, için hastane girişinden itibaren mekan hastalara Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları özellikle kilo vermek ve sağlık için dans ve egzersiz göre düzenlenmelidir. gibi etkinliklerin planlanması ve halka sunulması Rehabilitasyon hastalarının tedavisinde rekreasyon gittikçe yayın bir hal almıştır. Ancak unutulmaması uygulamaları ve faydaları tanınmalı, konusungereken bir gerçek yaptığımız anket uygulaması da uzman kişilerle ekip halinde çalışılmalıdır. ile de desteklenmiştir ki o da bu tür eğlenceli Toplum ve çalışanlar tarafından yeni tanışılan bir faaliyetleri rehabilitasyon hastalarına yapıldığında uygulama olduğundan konuyla ilgili eğitimlere fiziksel aktivitelerin bireylerde sağladığı olumlu ağırlık verilmelidir. değişim oldukça yüksektir. Tüm bunlar alternatif 45 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar YazI00-12-20 Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 JEL KODU: International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www.uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:12 K:17 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) KAYHAN Ö., BEYAZOVA M., KUTSAL YG., tıbbın göz ardı edilemeyeceğini ve modern tıpla GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ (2000). Yaygın Toplumsal Rehabilitasyon. iç içe uygulanabileceğini göstermektedir. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMFiziksel YOLLARI Tıp1 ve Rehabilitasyon. Ed. I Cilt, Hastalara yapılacak birçok girişimde müzik gibi Güneş Kitabevi,Ankara; s.73-79 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER non–farmakolojik yöntemlerin, farmakolojik CUSTOM DUTIES OĞUZ H., BEYAZOVA M., KUTSAL YG., yöntemlerle beraber kullanılması, bu konuda 2 3 Selinmüzik KILINÇ , Hatice YURTSEVER (2000). Uzmanlığın Tarihçesi. Fiziksel geniş popülasyonları kapsayan değişik 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans ÖğrencisiEd. I Cilt. Güneş Tıp ve Rehabilitasyon. türleri ile ilgili araştırmaların yapılması ve bu 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Kitabevi,Ankara; s.3-11 yöntemle ilgili sağlık çalışanlarının bilinçlendiGümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising rilmesi oldukçaÖzet: önemlidir. eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın ORAL from the A., movement of commercial commoditiesD., AYDIN R., AKYÜZ G., SİNDEL miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those (2012). Türkiye Fiziksel and value. It is areTıp a kindve of Rehabilitasyon KAYNAKLARsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Dergisi 58; to255-258 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition its economic, social and AUSTIN, D. R.,dolaylı (2004).TherapeuticRecreation. bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as A.,on(1997). Avrupa ve Türk İslam (5. baskı). Illinois: Publishing vergi türü Sagamore olmadığından, dış ticarete konu olan ŞAHİN an indirect tariff expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Medeniyetinde Tedavi olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at theMüzikle custom. According to Tarihi Gelişim ÇOBAN, A., (2005). Müzik Terapi. Sağlığı Usul Kanunu (VUK)’nun ikinciRuh maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom veareUygulamaları. ÖzTherefore, Eğitim Yayınevi, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, excluded from this law. İçin Müzikle Terapi. İstanbul; s.39 esasları 4458 duties gümrük vergilerinin usul ve uygulama procedures and practises of custom duties are Konya; s.5 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been KARAKÜÇÜK Bölgesine S., (2012). Terapatik Rekreasyon. girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Gazi Kitabevi, Ankara; s.19 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 46 UHPPD ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES ÜNİVERSİTECİNSİYET ÖĞRENCİLERİNİN İNTERNET ORTAMINDA TOPLUMSAL EŞİTSİZLİĞİNDE MEDYANIN ROLÜ GEÇİRDİKLERİ BOŞ ZAMAN İLE MUTLULUK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ1 THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY EFFECTS OF LEISURE TIME SPENT ON INTERNET TO UNIVERSITY 1 1 Ali Murat KIRIK , Murat KORKMAZ STUDENTS’ HAPPINESS LEVELS 1 Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü 1 Güven Grup1A.Ş. Finans Yönetmeni 1 Şenol GÖRAL , Suat KARAKÜÇÜK Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Ankara/Türkiye Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal Öz: Bu çalışmanın öğrencilerinin ortaolarak yüklenen amacı, rol veüniversite sorumluluklar kısacaİnternet toplumsal mında geçirildikleri boş zaman ile mutluluk düzeyleri arasındaki cinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya ilişkinin incelenmesidir. Çalışmaya, 2012-2013 Eğitim-Öğretim yılında farklı üniversite gören cinsiyet toplam 438kendisini üniversite geldiği20andan itibarenöğrenim toplumsal öğrencisi katılmıştır. Araştırmaya ilişkin verilerin toplanmasında, göstermekte ve insani ilişkiler farklılaşmaktadır. 15 kişisel bilgi sorusu ve 34 boş zaman de değerlendirme alışkanlığı sorusu üzere 49 sorudan anket formu ile Hills&Argyle Ancakolmak günümüzde gerekoluşan toplumsal gerekse de siyasal (2002) tarafından geliştirilen “Oxford Mutluluk Ölçeği” kullanılmıştır. açıdan kadın plana16.0) atılmakta ve erkeklerin Elde edilen verilerikinci SPSS (version programında kaydedilmiş, tanımlayıcı istatistikler için frekans ve yüzde değerleri hesaplanarak gölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kayorumlanmıştır. İlişkiyi incelemek için ise Pearson Korelâsyon dın-erkek eşitsizliği medyanın farklı da testleri uygulanmış ve P değerinin 0.05’ten küçükalanlarına olduğu durumlarda gruplar arası anlamlı kabul edilmiştir. Sonuç somut olarak; yansımakta ve fark bu durum eşitsizliği giderek Üniversite öğrencilerinin %72.8’i bir günde 4 saat ve daha fazla bir zamana düzenesahipken, oturtmaktadır. Teoride kadın erkekler boş yarısına yakını (%44.5) boşve zamanlarının yeterli olmadığından yakınmaktadır. Üniversite öğrencilerinin boş aynı hak ve yükümlülüklere sahipken, uygulama zamanlarını evde geçirmeyi tercih etme nedenleri, evlerini güzel noktasında durumun bu şekilde olmadığı medyada bir ortam olarak kabul etmeleri, kendilerinde dinlendirici bir etki bırakması, rahatça TV izleme, internete girme, müzik dinleme yer alan programlardan ve sunulan içeriklerden de vb. etkinlikleri kolayca yapabilmeleri, bilgisayar sahibi olmaları ve internet ortamında boş zaman geçirmeyitoplumsal sevmeleri, cinsiyet interneti açıkça anlaşılmaktadır. Bu çalışmada eğlenceli ve mutluluk verici olarak görme, ev dışında geçirenlerin eşitsizliğinde rolü irdelenmiş ve kadının ise ev dışında eldemedyanın edilen serbestliğin, arkadaş gruplarıyla rahatça hareket edebilme, sosyal ortamlara girme, yeni arkadaşlıklar için medyadaki konumlandırılışı üzerine çıkarımlarda fırsatlar sunma, yenilenme ve rahatlama, açık hava faaliyetlerine bulunulmuştur. Araştırma neticesinde kadının medkatılma gibi etkenler olduğu düşünülmektedir. Sonuç olarak, üniversite öğrencilerin internette geçirdikleri boş zaman ile mutluluk yada cinsel bir obje olarak kullanıldığı ve erkeklerin düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olmamasına rağmen, internet gerisinde yerpaylaşım aldığı ortaya Bununla birlikte üzerinde sosyal siteleriniçıkmıştır. kullanma durumları ile mutluluk düzeyleri arasında anlamlıörneklerle bir ilişki bulunması, internet ortamında elde edilen bulgular desteklenmiştir. Abstract: Roles and responsibilities socially attributed to women and men in different periods of history, Abstract: purpose of this study is to examine the effects of differentThe geographies and different cultures are examount of leisure time spent on internet by university students to their pressed as gender in short. Gender appears since the happiness values. 438 university students in 2012-2013 academic year from 20 different participated this research. Data individual is bornuniversities and human affairsindiffer. However, collection process was carried out with a questionnaire consisting women areinformation pushed into background both of a personal formthe containing 49 items (15 socially personal information and 34 and leisure items), “Oxford Scale” and politically they areand forced to Happiness live under the developed by Hills & Argyle. Data recorded by SPSS (version 16.0) shadow of men. Gender inequality is reflected to program, frequency and percentage calculations were conducted for descriptive statistics. To reveal the relation “Pearson Correladifferent fields of media and this condition increastion Tests” were performed and conditions p<0.05 were accepted ingly puts on a solid basis.toWhile as a proof of inequality significant relation. According researchwomen results; %72.8 of university students 4 hours more leisure time and men have the samehave rights andand responsibilities in daily and almost half of them (% 44.5) have complaints about theory, it is clearly understood from the programs and having not enough leisure time. The reasons of university students “home” choice for theirin leisure times arethe being considered as; contents presented media that situation is the home is a fair and relaxing environment, easy to watch TV and right opposite in practice. this role of use of internet, listening music etc.,Inalso the study, reasons the of “outdoor” choice for their leisure times are being considered as; freedom to media in gender inequality is emphasized and some move, seeing friends, visiting social environments, opportunities for new friends,have recreation, events. As a result, although conclusions been outdoor made on positioning women in there is not significant differences between students’ leisure time media. Following thehappiness research, it hasthere been spent on internet and their values, are indicated significant differences between students’ networks rates and and that women are used as asocial sexual objectusage in media happiness values which proves that there is a direct influence of they fall behind men. Moreover, findings obtained spending leisure times on internet and social networks to happiness values university students. have of been supported with examples. Key Words: Leisure-time, Recreation, Student, Internet, HappiKeyLevels Words: Gender, Gender Inequality, Male Hegeness mony, Media, Positive Discrimination Ethics In Media geçirilen boş zamanın üniversite öğrencilerinin mutluluk düzeylerine direkt olarak etki ettiğini göstermektedir diyebiliriz. Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Kadın-ErAnahtar Kelimeler: Boş Zaman, Rekreasyon, Öğrenci, İnternet, kek Eşitsizliği, Mutluluk Düzeyi Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif Ayrımcılık, Medyada Etik Doi: 10.17360/UHPPD.201529599 (1) Sorumlu Yazar: Şenol GÖRAL, Gazi Üniversitesi Beden Eğitim Spor Yüksek Okulu Ankara / Türkiye senolgo- [email protected] Geliş Tarihi / Received: 22.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 19.02.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” 1 47 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I2-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:13 K:22 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GİRİŞ karşılaşılabilmektedir. Bunun yanında, internetin GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ bireyi çevreden soğutabileceği düşüncesinin aksine Teknoloji alanındaki gelişmeler ve yenilikler 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM bireyinYOLLARI internet sayesinde farklı sosyal çevrelere insanoğlunun yaşamına birçok alanda büyük dahaTO rahat ulaşma olanağı ADMINISTRATIVE SOLUTIONS DISPUTES OVER bulduğu ve dolayısıyla kolaylıklar sunmaktadır. Özellikle bilgisayarların bu yolla ilişkilerini sosyal alana taşıdığı dikkate elektronik bilginin işlenmesi, saklanması,CUSTOM payla- DUTIES alındığında internetin beraberinde getirdiği olumlu Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 şılması ve ulaşılmasında sağladığı büyük kolaylık ve olumsuz durumların olabileceği açıktır (Çavuş 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ve verimlilikler nedeniyle eğitim, bankacılık, 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret2006). Bölümü ve Gökdaş, sağlık ve iletişim gibi birçok sektörde bilgisayar Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari İnternet, Abstract: Custom duty is a kind üretilen of tariff arising insanoğlunun bilgiyi saklama/ yaygınlık oranları giderek artmaktadır. Fakat bileşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, paylaşma subject to customs which is based on those ve ona kolayca ulaşabilme istekleri gisayar yaygınlık oranlarının her geçen gün biraz sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi doğrultusunda tariff that is a foreignortaya trade andçıkmış economicbir policy teknoloji olarak daha artmasına dış rağmen bu araçlardan verimli ve türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and bir vergi türükullanıcıların olan gümrük vergisi, gelir ve tanımlanmaktadır. fiscal functions. Since theyBu are teknoloji not collected on yardımıyla pek etkin bir şekildedolaylı yararlanmak yeterli kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türüsahip olmadığından, dış ticarete konu olan çok an indirect tariff bilgilere on expenditures, custom dutieshızlı ve güvenli alandaki kolay, ucuz, kullanım becerilerine olmalarına bağlıdır eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject şekilde mümkündür (Şentürk olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi bir to foreign trade erişilebilmek arrive at the custom. According to (Tekinarslan, 2008). Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom ark., Günümüzde geleneksel kitle kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, ve duties are 2005). excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve bir uygulama esaslarıile 4458 procedures and practises of custom duties are İnternet birçok bilgisayar sistemini protokol önüne geçen internet, günlük sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun iletişim regulated araçlarının by customs law numbered 4458. ile dışdünya ticarete çapında konu olan eşyanın Türkiye Through this law, a systematization has been birbirine bağlayan, yaygın olanGümrük ve yaşamı hızla with değiştirmekte ve toetkilemektedir. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning commodities subject sırasınabir göre bir aracıdır. sistematik international trade entering customs territories of sürekli büyüyenişlemlerin geniş, kitlesel iletişim yaşamın internet yoluyla oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Sosyal Turkey and continuingörgütlenmesinde with operation sequence. gümrük ucuz, vergisinde de zorunlu aşamalarulaşıp, olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as İnternet bilgiye kolay, hızlı ve güvenli gerçekleşen toplumsal etkileşim üst düzeydedir. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of paylaşmanın enBakanlığı’na 1 modern yoludur. Genel olarak doğrultuda internet son zamanların en etkili Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi BilimlerBu Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over günlük hayatta iş arama, kayıp arama, eş arama, iletişim aygıtı olarak nitelenebilir (Güzel, 2007). türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir İnternette process of other taxes. Customs arkadaş arama,süreci, alışveriş, bankacılık işlemleri, meydana gelenduty budisputes gelişmeler kendine yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first tanıtım, seyahat,öncelikle eğitim, savunmazorundadır. gibi özgü idarisağlık aşamadave çözümlenmek place. However, in the case of disputes being özellikleri olan sanalnotdünyaların ortaya Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 dünyaların bir birçok alanda internet kullanılmaktadır (Altun, çıkmasına neden olmuştur. Sanal uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom 2003). Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, parçası Disputes olan sosyal ağların gerçek yaşamla benGümrük Uyuşmazlıkları zer yanları bulunduğu gibi bazı farklılıkları da İnternet’in en belirgin özelliği, kolay ve hızlı bir bulunmaktadır. Örneğin sosyal ağlarda insanlarla iletişim imkânı sunmasıdır. Ancak bunun yanı iletişime geçmek ve grupların içerisine girmek sıra internetin ‘amacı dışında hatalı’ kullanımı daha kolaydır (Pempek, 2009). sonucunda aile içi çatışmalar, yüksek telefon faturası ve internet kafelere yapılan ödemeler Zamanı iyi kullanabilmek, insanın kendisine, nedeniyle ekonomik kayıplar, bağımlılık oluş- çalışma hayatına, sosyal hayatına, dinlenme ve turma ve çevreden soyutlanma gibi sorunlarla da eğlenmesine, biyolojik ve fizyolojik ihtiyaçların 48 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I2-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:13 K:22 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) YÖNTEM karşılanmasına ayırdığı zaman birimleri arasında GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ dengeyi iyi kurabilmesine bağlıdır. Zaman kullaBu çalışmada araştırma grubunu Türkiye’deki 1 ĠDARĠ AġAMADA nımında hâkimiyet insanda olmalıdır. Zamanın ÇÖZÜM YOLLARI farklı üniversitelerden toplam 438 öğrencisi kullanım planı insan iradesinde olduğunda,SOLUTIONS onu ADMINISTRATIVE TO DISPUTES OVER rastlantısal olarak oluşturmuştur. Üniversite öğverimli kullanmak mümkün olabilir (Karaküçük, CUSTOM DUTIES rencilerinin internet ortamında geçirildikleri boş 2008). 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER zaman ile mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyaliyi Bilimler Ens. Maliincelenmesine Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisitoplanmasında, 15 ilişkin verilerin Mutluluk (ya da diğer bir deyişle öznel oluş) 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü kişisel bilgi sorusu, 34 boş zaman değerlendirme insan yaşamının bütün alanlarını etkileyen önemli Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising alışkanlığı sorusu olmak üzere 49 sorudan oluşan bir kavram olarak uzunyerzamandır eşyanın değiştirmesiaraştırmacıların nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those anket formu ile Hills ve Argyle (2002) tarafından ilgisini çekmektedir. Öznel iyi oluş kişinin hissetsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and policy(2012) tarafıngeliştirilmiş, Doğan veeconomic Sapmaz tiği olumlu duyguların olumsuz duygulardan çok türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscalgeçerlilik functions. Since are not collected on dan vetheygüvenirlik çalışması yapılmış olması ve geneldolaylı olarak yaşamdan alınan doyum kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect Mutluluk tariff on expenditures, custom duties Oxford Ölçeğinden yararlanılmıştır. olarak tanımlanmaktadır (Özdemir ve Koruklu, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive the custom. According to SPSS (version Araştırmada eldeatedilen tüm veriler 2011). Bireyin, genel olarak, güven, neşe,vergileri, sevinç, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Buöfke, nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, 16.0) programında kaydedilmiştir. Elde edilen umut gibi olumlu duyguları sık yaşaması; gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun regulated byaritmetik customs law numbered ve 4458. verilerin ortalama standart sapma nefret, kaygı, korku, umutsuzluk, üzüntü Bu gibi ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to değerleri hesaplanarak yorumlanmıştır. Değişkenolumsuz duyguları görece daha az yaşaması ve işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ler arasındaki ilişkiyi incelemek için ise Pearson evlilik, iş ya daoluşturulmuştur. sağlık gibiDiğer yaşam alanlarından gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as ve tahsil aşamaları Gümrükmutluve Ticaret assessment, accrual collecting are regulated Korelâsyon testianduygulanmış ve anlamlılık düzeyi doyum alması tahakkuk (memnuniyet duyması) Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimlerp<0.05 Enstitüsü Anabilim Dalı Mali Hukuk to olarak kabul edilmiştir. Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy Ministry according luğunun göstergesi olarak kabul edilmektedir Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the (Eryılmaz, 2011). BULGULAR süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari boş aşamada çözümlenmekve zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Üniversite öğrencilerinin zamanları boş Tablo 1: Araştırmaya Katılan Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Öğrencilerin 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. zaman değerlendirme alışkanlıkları öğrencilerin ve Cinsiyet Dağılımları Key words:Yaş Custom, Custom Duties, Custom kişisel gelişimleri içinKelimeler: olduğu Gümrük, kadar ülkemizin Anahtar Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Cinsiyet toplumsal gelişimi için de önemle üzerinde durulması ve takip edilmesi gereken bir konu olduğundan hareketle, bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin İnternet ortamında geçirildikleri boş zaman ile mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. N % Yaş (yıl) Erkek 267 61.0 23.8±3.54 Kadın 171 39.0 22.4±2.92 Araştırmaya katılan toplam 438 öğrencinin %61’i yaş ortalamaları 23.8±3.54 yıl olan erkek öğrencilerden ve %39’u ise 22.4±2.92 yıl yaş ortalamasına sahip kadın öğrencilerden oluşmaktadır. 49 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I2-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:13 K:22 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 2: Araştırmaya Katılan Öğrencilerin Tablo 3: Araştırmaya Katılan Öğrencilerin GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Bir Günde Sahip Oldukları Boş Zaman Boş Zamanlarını Verimli Kullanma DuDağılımları ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 rumları Boş Zaman ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER N % Boş zamanlarınızı verimli N kullandığınızı düşünüyor CUSTOM DUTIES 1 saat ve daha az 8 1.8 musunuz? 2 3 Selin 2 saat 29 6.6 KILINÇ , Hatice YURTSEVER Evet 118 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 saat 91 3 Celal Bayar20.8 Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Hayır 119 4 saat 108 24.7 Kısmen Custom duty is a kind of tariff arising 201 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: 5 saat 22.4bu eşyanın eşyanın yer 98 değiştirmesi nedeniyle, from the movement of commercial commodities Toplam miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those 438 6 saat ve daha sosyal ve mali 104 23.7 önemli bir fonksiyonlarının yanında commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy fazla Üniversite öğrencilerinin %26.9’unun % 26.9 27.2 45.9 100 boş zatürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Toplam 438 100 verimli verimli kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir manlarını regular basis like income kullandığı, tax and corporate%27.2’sinin tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties kullanamadığı, %45.9’unun ise kısmen verimli eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Araştırmaya katılan öğrencilerin %24.7’sinin 4 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to kullandıkları belirlenmiştir. Kanunu (VUK)’nun ikinci%22.4’ünün maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom saat, %23.7’sininUsul 6 saat ve daha fazla, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük usul ve uygulama esaslarıve 4458 Tablo procedures practises of custom duties are Öğrencilerin 5 saat, %20.8’inin 3 vergilerinin saat, %6.6’sının 2 saat 4:and Araştırmaya Katılan sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile ve dış ticarete Türkiye Gümrük Through this law, a systematization been %1.8’inin 1 saat dahakonu az olan boşeşyanın zamanları olBoş Zamanlarını Evde/EvhasDışında Geçirme Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik ve international trade entering customs territories of dukları görülmektedir. Bilgisayar Sahibi Olma Durumları oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Boş zaman geçirme yeri are regulated N % tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs and Economy according Evde Maliye 242 55.3 Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Ev Dışında 196 44.7 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Bilgisayar sahibi olma durumu N % öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved Evet administratively, legal action can be taken. 369 84.2 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Hayır 69 15.8 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları Üniversite öğrencilerinin %55.3’ünün boş zamanlarını daha çok evde, %44.7’sinin ise ev dışında geçirdikleri belirlenirken, %84.2’sinin kendilerine ait bir bilgisayarı olduğu, sadece %15.8’lik bir kısmının bilgisayar sahibi olmadıkları bulunmuştur. 50 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I2-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:13 K:22 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 5: Üniversite Öğrencilerinin Boş Zamanlarında İnternet Kullanıcısı Olma ve İnternet GÜMRÜK VERGĠSĠ Başında Zaman UYUġMAZLIKLARININ Geçirme Durumları ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 İnternet kullanıyor musunuz? Süre (Günde) N % 1 saat ve daha az 73 16.7 104 23.7 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM2 DUTIES saat 3 Selin KILINÇ2,3 Hatice saat YURTSEVER 85 2 19.4 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Evet 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli 4 saat 61 MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 5 saat 35 13.9 8.0 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 6 saat veya daha 10.5 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from fazla the movement of 46 commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Toplam 404 92.2 dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar instrument in addition to34 its economic, social 7.8 and Hayır üzerinden alınan dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income438 tax and corporate tax, as Toplam 100 vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. vergileri, Vergi to foreign trade at the custom. According to ve daha az, Üniversite öğrencilerinin %92.2’siGümrük boş zamanla%19.4’ü 3 arrive saat, %16.7’si 1 saat Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom rında internete girdiğini, %7.8’i girmediğini, %13.9’u 4 saat,from %10.5’i saat veya daha fazla kanun kapsamı dışında ise tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded this law.6 Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are %23.7’si internet başında günde ortalama 2 saat, veregulated %8’i by 5 saat geçirdiklerini sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun customs law numbered belirtmişlerdir. 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak beginning with commodities subject to Tablo 6: Öğrencilerin Sosyal göre Paylaşım Sitelerinecreated Üyelik ve Boş Zaman Ayırma Durumları işlemlerin sırasına bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Süre Like all other taxes, compalsive levels Sosyal paylaşım sitelerinde hesabınız var mı? N such as % tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 1 saat ve daha az 143 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to 34.9 Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over 92from the 22.5 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm 2 saat customs duties has a different form süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları 3 saat have to be resolved administratively80 in the first 19.6 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Evet 34be taken. 8.3 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen 4 saat solved administratively, legal action can 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. 5 saat 22 Custom 5.4 Key words: Custom, Custom Duties, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes 6 saat veya daha fazla 38 9.3 Gümrük Uyuşmazlıkları Toplam 409 93.4 Hayır 29 6.6 Toplam 438 100 Üniversite öğrencilerinin %93.4’ünün internetteki sosyal paylaşım sitelerine üyeliği, %6.6’sının ise bu sitelerde hesabı bulunmaktadır. %34.9’u bir günde internet başında sosyal paylaşım sitelerine 1 saat ve daha az, %22.5’i 2 saat, %19.6’sı 3 saat, %8.3’ü 4 saat, %5.4’ü 5 saat ve %9.3’ü de 6 saat veya daha fazla boş zamanlarını ayırmaktadırlar. 51 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I2-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:13 K:22 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 7: Araştırmaya Katılan Üniversite Üniversite öğrencilerinin mutluluk düzeylerine GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Öğrencilerinin Mutluluk Düzeyleri bakıldığında, %42.5’inin mutlu, %25.8’inin ne ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI mutlu ne mutsuz, 1%18.9’unın biraz mutlu, %8’inin Mutluluk Düzeyi N % çok TO mutlu, %4.1’inin biraz mutsuz, %0.7’lik bir ADMINISTRATIVE SOLUTIONS DISPUTES OVER Mutsuz 3 0.7 kısmının ise mutsuz oldukları tespit edilmiştir. Biraz mutsuz 18 Ne mutlu ne mutsuz 113 Biraz mutlu 2 CUSTOM DUTIES 4.1 Selin25.8 KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 18.9 Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 3 83 Celal Bayar Üniversitesi Mutlu 186 42.5 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Çok mutlu 35 nedeniyle, 8.0 eşyanın yer değiştirmesi bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those Toplam 438 100 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı birOrtamında vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Zaman fiscal functions. Since they are not collected on Tablo 8. İnternet Geçirilen Boş ve Sosyal Paylaşım Sitelerini (SPS) kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Kullanma Durumları Düzeyleri Arasındaki Korelâsyon Analizi vergi türü olmadığından, ile dış Mutluluk ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Değişkenler Boşgöre zaman P itemSPS Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine bu the second of taxKullanma procedural law, custom P kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, r -,070 -,131 gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. MutlulukileDüzeyleri P Türkiye Gümrük ,158 >0.05this law, a systematization ,006 <0.05 dış ticarete konu olan eşyanın Through has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to 404 409customs territories of işlemlerin sırasına göre N bir sistematik international trade entering oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk öğrencilerin ve tahsil aşamaları internet Gümrük ve orTicaret olan assessment, and collecting ve are %39’u regulated ise 22.4±2.92 Araştırmaya katılan erkekaccrual öğrencilerden Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimleryıl Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk tamında geçirdikleri boş zaman iletarafından, mutluluk yaş Maliye ortalamasına sahip kadınto öğrencilerden Gümrükler Genel Müdürlüğü Gümrük Customs and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. düzeyi değerleri arasında anlamlı bir ilişkiye Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm oluşmaktadır. customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes rastlanmazken (r=-0.070; sosyal payyapıya sahiptir. p>0.05), Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Üniversite 4 saat, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, öğrencilerinin in the case of disputes %24.7’sinin not being laşım sitelerini kullanma durumları mutluluk Ancak idari aşamada ile çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. %23.7’sinin 6 saat ve daha fazla, %22.4’ünün 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. düzeyleri arasında ise anlamlı bir ilişki tespit Key words: Custom, Custom Duties, Custom 5Disputes saat, %20.8’inin 3 saat, %6.6’sının 2 saat boş Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, edilmiştir (r=-0.131; p<0.05). Gümrük Uyuşmazlıkları zamana sahip oldukları, %26.9’unun boş zamanlarını verimli kullanırken, %27.2’sinin verimli kullanamadığı, %92.2’sinin boş zamanlarında internete girdiği, %23.7’sinin internet başında günde ortalama 2 saat, %19.4’ünün 3 saat, %10.5’inin 6 saat veya daha fazla zaman geçirdikleri tespit edilirken, %93.4’ünün internetteki TARTIŞMA VE SONUÇ Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin internet ortamında geçirdikleri boş zaman ile mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya katılan toplam 438 öğrencinin %61’i yaş ortalamaları 23.8±3.54 yıl 52 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I2-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:13 K:22 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) sosyal paylaşım sitelerine üyeliğinin bulunduğu rülmektedir. Boş zamanların bedensel faaliyetlere GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ belirlenmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin ayrılma oranları oldukça düşüktür. Dolayısıyla aktif 1 ĠDARĠ internet ortamında geçirdikleri boş AġAMADA zaman ile ÇÖZÜM katılımYOLLARI ile boş zamanları değerlendirme anlayışı mutluluk düzeyi değerleri arasında anlamlı bir gelişmemiştir. Bu sonuç pasif ve olumsuz yöndeki ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ilişkiye rastlanmazken (p>0.05), sosyal paylarekreatif eğilimlerin artışına zemin hazırlamakCUSTOM DUTIES şım sitelerini kullanma durumları ile mutluluk 2 tadır. Bedensel3 faaliyetlerin yaygınlaştırılmaya Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER düzeyleri arasında ise anlamlı bir ilişki tespit çalışıldığı günümüzde, bedensel katılımın azlığı 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü edilmiştir (p<0.05). üzüntü vericidir. Boş zaman faaliyetlerinde pasif katılım olarak nitelediğimiz kitap, gazete okuma, Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Süzer’e (1997)Özet: göre üniversite öğrencilerinin eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities sinema ve tiyatroya gitme faaliyetlerinin, aktif miktarıl0veya üzerinden subject to customs which is based on those %53.8’inin haftada saatdeğeri ya da dahaalınan, fazlaekonomik, boş sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity andboş value.zaman It is are a faaliyetlerinden kind of katılım gerektiren çok zamana sahip olduğu görülmüştür. Bunuaracı takip dış ticaret ve ekonomi politikası olaneden bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy daha fazla oranda gördüğü ortaya çıkmıştır. türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to itsilgi economic, social and oran %l8.8 ile haftada boşgümrük zamana sahip dolaylı bir4-5 vergisaat türü olan vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as olan öğrencilerevergi aittir. öğrencilerinin Karaküçük, (2008) “Boş zamanları iki tarafı türü Üniversite olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject boş zamanlarını,olmak dağılım içinde en Gümrük yüksekvergileri, oranda keskin mümkündür” ifadesi üzere alınmaktadır. Vergi to foreignbir tradekılıca arrive atbenzetmek the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom (%62.3), açık hava, bahçe vb.tutulmuştur. yerlerdeBugeçirile boşarezamanların kişisel ve kanunpark kapsamı dışında nedenle, duties excluded fromolumlu this law. kullanılırsa, Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are meyi tercih ettikleri görülmüştür. Boş zamanlarını toplumsal gelişim, olumsuz kullanılırsa bunalım, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been evlerinde geçirmeyi tercih eden öğrencilerin başıbozukluk gibi problemler doğurabileceğini Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin göre Üniversite bir sistematik international trade entering customs territories of oranı ise toplam içinde sırasına %42.l’dir. vurgulamaktadır. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan öğrencilerinin boş zamanlarını, anlaştıkları birtarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Okay ve Aydoğan’ın (2010) araştırmasına göre, Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of arkadaş grubuyla 1 geçirmeyi tercih etme oranları Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according tosıklıkları inceöğrencilerin interneti kullanma Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olaraköğrencileri yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over bir hayli yüksektir (%60.l). Üniversite türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from thedüzenli olarak lendiğinde, %54’ünün interneti boş zamanlarında kitap (%22.7), müzik süreci, diğerokumak vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes kullandığı görülmektedir. yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively inBunun the first yanında katıdinlemek (%22.4), sinema, tiyatro ve konserlere öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being lımcıların %39.9’u haftada kez, %5.5’i Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be birkaç taken. gitmek (%10.4), uyuşmazlıklarda radyo dinlemek (%8.4), televizyon 1 yargı yoluna başvurulabilmektedir. ise kez interneti kullandıklarını Keyayda words: birkaç Custom, Custom Duties, Custom izlemek (%10.2), arkadaşlarla oyun oynamak, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes belirtmişlerdir. Araştırmaya katılan öğrencilerin Gümrük Uyuşmazlıkları sohbet etmek (%11.2) ve spor yapmak (kızlar yarıdan fazlası (%53.1) interneti 5 yıl ve daha %2.7, erkekler %9.4) gibi faaliyetlerle meşgul fazla süredir, %17.6’sı 4 yıldır ve %14.8’i ise 3 olmaktadırlar. Boş zamanlarında dinlendiklerini yıldır kullanmaktadırlar. belirten öğrencilerin oranı ise %9.2’dir. Ayhan ve Balcı’nın (2009) araştırma sonuçlarına Terzioğlu ve Yazıcı’nın (2003) yapmış olduğu göre üniversite öğrencilerinin %3.9’u 6 aydan az, çalışmanın bulgularına göre öğrencilerinin günlük %8.8’i 6-12 ay, %34.7’si 1-3 yıl, %39.3’ü 4-6 boş zaman sürelerinin 3-4 saatte yoğunlaştığı gö53 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I2-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:13 K:22 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) yıl ve %13.3’ü ise 7 yıl ve üzeri bir zamandan ise boş zamanlarında internete girmeleri ve GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ beri internet kullanmaktadırlar. Öğrencilerin internete girenlerin sosyal paylaşım sitelerini 1 ĠDARĠhaftada AġAMADA YOLLARI %25.6’sı her gün düzenli, %41.9’u 4-5 ÇÖZÜM kullanma oranlarının çok yüksek olması (%93.4) gün, %21.8’i haftada 2-3 gün ve %10.7’si haftada gözeTO çarpmaktadır. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS DISPUTES OVER bir gün internete bağlandığını ifade etmektedir. CUSTOM DUTIES Üniversite öğrencilerinin boş zamanlarını evde 2 3 Selinsiteleri KILINÇ , Hatice YURTSEVER Facebook ve Twitter gibi sosyal paylaşım geçirmeyi tercih etme nedenleri, evlerini güzel 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyalgüne Bilimler Ens. Malibir Hukuk Programı Yüksekkabul Lisans Öğrencisi sundukları imkânlar nedeniyle günden poortam olarak etmeleri, kendilerinde 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü pülerliğini artırmaktadırlar. Haziran 2011 itibarı dinlendirici bir etki bırakması, rahatça TV izleme, Özet: üzerinde Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari internete Abstract: Custom duty müzik is a kind ofdinleme tariff arisingvb. etkinlikleri ile 500 milyonun kullanıcı sayısına girme, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değerien üzerinden alınan,sosyal ekonomik, kolayca subject to yapabilmeleri, customs which is based on thosesahibi olmaları ulaşan Facebook dünyanın popüler bilgisayar sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of ağı konumundadır (Turan vepolitikası Göktaş, 2011). internet boşeconomic zamanpolicy geçirmeyi sevmedış ticaret ve ekonomi aracı olan bir vergi ve tariff that is aortamında foreign trade and türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Facebook’u 200dolaylı milyonun üzerindeki eğlenceli ve collected mutluluk bir vergi türü olan gümrük kullanıcı vergisi, gelir ve leri, fiscalinterneti functions. Since they are not on verici olarak kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as sayısı ile Twittervergi takip dışında geçirenlerin ise ev dışında elde türü etmektedir. olmadığından, dışFacebook ticarete konuşu olan görme, an indirectev tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject anda sosyal paylaşım arasında en hızlı arkadaş gruplarıyla rahatça olmak üzeresiteleri alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi edilen to foreignserbestliğin, trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom büyüyen ve üniversite öğrencileri arasında en hareket girme, yeni kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are edebilme, excluded fromsosyal this law. ortamlara Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are çok tercih edilensayılı sosyal paylaşım sitesidir (Genç, arkadaşlıklar için fırsatlar sunma, yenilenme ve Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been 2008). rahatlama, açık hava faaliyetlerine katılma gibi Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik etkenler internationalolduğu trade entering customs territories of düşünülmektedir. Diğer tüm vergilerdesiteleri olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Turan ve Göktaşoluşturulmuştur. (2011) sosyal paylaşım gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ile ilgili yaptıkları araştırmada, Türkiye’nin, 20 Sonuç olarak, üniversite öğrencilerin internette Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük geçirdikleri Customs and Economy Ministry ile according to milyonun üzerindeki kullanıcı sayısı ile dünyada boş zaman mutluluk düzeyleri Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğanolduğu uyuşmazlıkların çözüm arasında customs duties has a different form olmamasına from the Facebook kullanımının en yüksek beşinci anlamlı bir ilişki rağmen, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes ülke konumundayapıya bulunduğunu, bu vergisi kullanıcıların sosyal paylaşım sahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları internet have to beüzerindeki resolved administratively in the first sitelerini kulöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being %34’ünü 18-24 Ancak yaş, %28’ini durumları legal ile mutluluk düzeyleri arasında idari 25-34 aşamadayaş aralığında çözümlenemeyen lanma solved administratively, action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. bulunan bireylerin oluşturduğunu tespit etmişlerdir. anlamlı düzeyde bir ilişki internet Key words: Custom, Custom Duties, bulunması, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes ortamında geçirilen boş zamanın üniversite öğUyuşmazlıkları Bu çalışmanın Gümrük bulgularına göre, öğrencilerin rencilerinin mutluluk düzeylerine direkt olarak büyük çoğunluğunun bir günde 4 saat ve daha etki ettiğini göstermektedir diyebiliriz. fazla boş zamana sahip oldukları görülürken, öğrencilerin çok büyük bir kısmının (%84.2) bilgisayar sahibi olmaları, yarısından fazlasının (%55.3) boş zamanlarını evde geçirmeyi tercih etmeleri, tamamına yakın bir kısmının (%92.2) 54 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I2-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:13 K:22 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) OKAY Ş., ve AYDOĞAN E., (2010). MYO Öğ- KAYNAKLAR GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ rencilerinin İnternet Kullanım Amaçlarının ALTUN A., (2003). Elektronik Okuryazarlık. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMİncelenmesine YOLLARI1 İlişkin Bir Araştırma, Selçuk Milli Eğitim Dergisi, 158, 1-9 Üniversitesi, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTESSosyal OVERBilimler Enstitüsü Der- AYHAN B., ve BALCI Ş., (2009). Kırgızistan’da gisi, 23: 283-296 CUSTOM DUTIES Üniversite Gençliği ve İnternet: Bir Kullanımlar 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER ÖZDEMİR, Y., ve KORUKLU, N., (2011). Ünive Doyumlar2 Araştırması. Bilig, 48: 13-40 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Değerler Ve Mutluluk Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, versite DıĢ TicaretÖğrencilerinde Bölümü ÇAVUŞ H., ve GÖKDAŞ İ., (2006). Eğitim Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüzüncü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Fakültesinde Öğrenim Gören Öğrencilerin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from Yıl the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those İnternetten sosyal Yararlanma Nedenleri ve KazaVIII(I): 190-210 ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy nımları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and PEMPEK, YERMOLAYEVA, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions.T., Since they are not collected on A.Y., ve CALFakültesi Dergisi, III, 56-78 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as VERT (2009). custom College Students’ Social vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariffL.onS., expenditures, duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject ERYILMAZ A. olmak (2011). Investigating adolescents’ Networking on toFacebook, Jourüzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive atExperiences the custom. According Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom subjective well-being with respect to using Applied kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dutiesnal are of excluded from Developmental this law. Therefore, Psychology, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are subjective well-being increasing strategies 30(2009): 227–238 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been and determining life goals. Düşünen Adam: Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to SÜZER, (1997). Üniversite sırasına and göreNeurological bir sistematik international M., trade entering customs territories ofÖğrencilerinin The Journalişlemlerin of Psychiatry oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Zamanlarını Değerlendirme Alışkanlıkgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like Boş all other taxes, compalsive levels such as Sciences, 24: 44-51. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ları. Pamukkale Üniversitesi Fakültesi Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part Eğitim of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according GENÇ, Z., (2008). Web 2.0 Yeniliklerinin Eğitimde Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Dergisi, 8: 123-133 Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Kullanımı: Bir Facebook Eğitim Uygulama süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes ŞENTÜRK A., administratively KORCUKLU yapıya sahiptir. Gümrük vergisi have to be resolved in theN., firstve BALAY M., Örneği. Akademik Bilişim’10 - XII. uyuşmazlıkları Akadeöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being (2005). Bilgisayar ve İnternet. idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action Kullanımı can be taken. mik BilişimAncak Konferansı Bildirileri, Muğla 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Bursa Key Ekin words: Kitabevi, Custom, Custom Duties, Custom Üniversitesi, 237-242 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları Disputes GÜZEL M., (2007). Küreselleşme, Tüketim Kültürü ve İnternet’deki Gençlik Siteleri. Yeni Medya Çalışmaları, M. Binark (der.), Dipnot Yayınları, Ankara TEKİNARSLAN E., (2008). Eğitimciler İçin Temel Teknoloji Yeterlilikleri Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26): 186-205 KARAKÜÇÜK, S., (2008). Rekreasyon Boş Zamanları Değerlendirme, Gazi Kitabevi, Ankara TERZİOĞLU E. A., ve YAZICI M., (2003). Üniversite Öğrencilerinin Boş Zamanlarını Değerlendirme Anlayış ve Alışkanlıkları. Er55 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I2-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:13 K:22 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) zincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, TURAN Z. ve GÖKTAŞ Y. (2011). Çevrimiçi GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Cilt-Sayı: 5(2): 1-31 Sosyal Ağlar, Öğrenciler Neden Facebook ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMKullanmıyor? YOLLARI1 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Fırat University, Elazığ- Turkey CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 56 UHPPD ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES GELENEKSEL ÇOCUK OYUNLARININ ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNDE MEDYANIN ROLÜ HOŞGÖRÜ EĞİLİM DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ1 THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY THE EFFECT OF TRADITIONAL CHILDREN’S PLAYS ON THE TENDENCY TO TOLERANCE LEVELS OF SECONDARY SCHOOL 1 Ali Murat KIRIK , Murat KORKMAZ1 STUDENTS 1 Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü 1 Güven 1Grup A.Ş. Finans Yönetmeni 2 3 Mehibe AKANDERE , Erkan YARIMKAYA , İrfan ASLAN 1 Selçuk Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Konya/Türkiye 2 Keçiören Hacı Sabancı Ortaokulu Ankara/Türkiye Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, farklı coğrafyalarında Abstract: Roles and responsibilities socially attributed 3 Nergis Adala Ortaokulu Manisa/Türkiye farklı kültürlerde kadınlara ve Salihli erkeklere toplumsal to women and men in different periods of history, olarak yüklenen rol ve sorumluluklar kısaca toplumsal different geographies and different cultures are excinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya pressed as gender in short. Gender appears since the individual is born andwas human affairs differ. geldiği andan geleneksel itibaren çocuk toplumsal cinsiyet Öz: Bu araştırma, oyunlarına katılan kendisini ve katılmaAbstract: This research performed in order to However, investigate yan ortaokul öğrencilerinin düzeylerinde anlamlı whether is a significant difference between tendency to womenthere are pushed into the background both socially göstermekte ve insanihoşgörü ilişkilereğilim de farklılaşmaktadır. bir farklılığın olup olmadığını incelemek amacıyla yürütülmüştür. tolerance levels of secondary school students who are participatand politically and they are forced to live under the Ancak günümüzde gerek toplumsal gerekse de siyasal Araştırma grubunu, Kırıkkale ilindeki geleneksel çocuk oyunları ing and not participating in traditional children’s plays or not. The açıdan kadın ikinci plana atılmakta ve erkeklerin shadowgroup of men. Genderofinequality is reflected to şenliğine katılan (200 kız, 200 erkek) 400 sporcu-öğrenci ve spor research was constituted totally 800 secondary school yapmayan (200 kız, 200 erkek) 400 ortaokul öğrencisi olmak üzere students (400 females, 400 males) who participated in traditional gölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kadifferent fields of media and this condition increastoplam 800 ortaokul öğrencisi (400 kız, 400 erkek) oluşturmakchildren’s play festival in Kirikkale including 400 sportsmen-student dın-erkek eşitsizliği medyanın farklı alanlarına da ingly puts inequality on a solid basis. While women tadır. Veri toplama aracı olarak Hoşgörü Eğilim Ölçeği (Çalışkan (200 females, 200 males) and 400 secondary school students not yansımakta ve bu durum eşitsizliği giderek somut and men have thefemales, same 200 rights andTendency responsibilities in ve Sağlam, 2012) kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde doing exercises (200 males). to Tolerance SPSS 15.0 paket programdan faydalanılmıştır. Gruplarvearası anlamlı Scale (Caliskan and Saglam, 2012) was usedthe as aprograms data collecting bir düzene oturtmaktadır. Teoride kadın erkekler theory, it is clearly understood from and farklılığın Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H tool. For thepresented analysis ofin themedia data, SPSS aynı hakbelirlenmesinde ve yükümlülüklere sahipken, uygulama contents that 15.0 the software situationprogram is the test yöntemlerinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; was used. In the determination of significant difference between noktasında durumun bu şekilde olmadığı medyada right opposite in practice. In this study, the role of öğrencilerin hoşgörü eğilim düzeylerinde geleneksel çocuk oyunları groups, Manny Whitney U and Kruskal Wallis test methods were yer alankatılanların programlardan ve sunulan de media inAccording gender to inequality is itemphasized andsignifisome şenliğine lehine istatistiksel olarak içeriklerden anlamlı farklılıklar benefited. the findings, was observed that görülmüştür (p<0,05). Geleneksel çocuk oyunlarına ve cant difference have in terms of ststistics waspositioning indicated in tendency açıkça anlaşılmaktadır. Bu çalışmada toplumsalkatılan cinsiyet conclusions been made on women to in katılmayan öğrencilerin (n:800) kardeş sayısı, cinsiyet ve anne tolerance levels of students on behalf of those who participated eşitsizliğinde medyanın rolü irdelenmiş ve kadının media. Following the research, it has been indicated eğitim durumlarına göre hoşgörü eğilim düzeylerinde istatistiksel in traditional children’s plays festival (p<0.05). When the number medyadaki konumlandırılışı üzerine çıkarımlarda that women areasused sexual object in media and olarak anlamlı farklılıklar görülmemiştir. Ancak geleneksel çocuk of sisters/brothers well as as aeducation of mothers and gender oyunlarına katılan veAraştırma katılmayan öğrencilerin (n:800) baba eğitim of students are Moreover, participating findings and not participating bulunulmuştur. neticesinde kadının medthey fall (n:800) behindwho men. obtained durumlarına göre hoşgörü eğilim düzeylerinde istatistiksel olarak in traditional children’s plays were considered, there wasn’t a yada cinsel bir obje olarak kullanıldığı ve erkeklerin have been supported with examples. anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Sonuç olarak geleneksel çocuk significant difference between their tendency to tolerance levels gerisinde öğrencilerin yer aldığı hoşgörü ortaya eğilim çıkmıştır. Bununla oyunlarının düzeyleri üzerindebirlikte olumlu in terms of statistics. However, significant differences in terms of Key Words: Gender, between Gendertendency Inequality, Male Hegeetkilere sahip olduğu söylenebilir. statistics were determined to tolerance levels elde edilen bulgular örneklerle desteklenmiştir. mony, Media, Positive Discrimination In Media of students (n: 800) who are participating andEthics not participating Anahtar Kelimeler: Geleneksel Çocuk Oyunları, Öğrenci, Hoşgörü in traditional children’s plays when education of fathers were Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Kadın-Ertaken into consideration. Consequently, it can be indicated that kek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif traditional children’s plays has positive effects on tendency to Ayrımcılık, Medyada Etik tolerance levels of students. Key Words: Traditional Children’s Plays, Student, Tolerance Doi: 10.17360/UHPPD.201529604 (1) Sorumlu Yazar: Erkan YARIMKAYA, Keçiören Hacı Sabancı Ortaokulu Ankara / Türkiye kuzzgun@mynet. com Geliş Tarihi / Received: 29.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 01.03.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” 1 57 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GİRİŞ gösterilmesi demektir. Yani hoşgörü katlanmak ve GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ tahammüldür (Evkuran ve ark., 2010; Ateş, 1997). Bireylerin içinde bulunduğu toplumdaki farklı görüş ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 ve yapıdaki bireylerin düşünce ve davranışlarını Hoşgörüsüz olma ise önyargı, ötekileştirme, bağADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER anlaması ve topluma uyum sağlayabilmesinde nazlık, ayrımcılık, dışlama, baskı, yıkım, şiddet, CUSTOM hiç şüphesiz hoşgörü kavramı çok önemli bir DUTIES ırkçılık, soykırım gibi insanlık dışı olarak tanı2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER yere sahiptir. Çünkü toplumdaki bireylerin birbi- lanabilecek, evrensel değerlere aykırı durumları Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi rine karşı hoşgörü2 Celal içinde bulunmaları toplumsal içermektedir (Gültekin, 2007). 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü kaynaşma, uyum ve bir arada olmanın önemli sevgi, saygı, kabul gibi Abstract: Custom duty is a kind of tariffanlayış, arising bir destekçisidir.Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Bünyesindeki eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities ile demokrasi, uyum ve özgürlük gibi miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, özellikler subject to customs which is based on those sosyal veimkânı mali fonksiyonlarının önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of İnsanlar arası işbirliği sağlayanyanında ve bağları durumların ortaya çıkmasına dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi pozitif tariff that is a foreign trade and economic policy katkı sağlayan türüdür. Aynı zamandaarası harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and güçlendiren hoşgörü, insanlar çatışmaların hemSince kişiler arası deontoplumlar arası dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve hoşgörü, fiscal functions. they are not hem collected kurumlar vergisi gibi belirli alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as üstesinden gelinmesine destek oluraralıklarla ve toplum oluşup devam etmesi açısından vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan sağlıklı an indirectiletişimin tariff on expenditures, custom duties içinde güven duygusu oluşturur. insan, eşyanın gümrüğe geldiğiHoşgörülü anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject önemlidir 2010). olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi çok to foreign trade arrive(Kolaç, at the custom. According to başkasının fikirlerine saygı duyarikinci ve affedebilme Usul Kanunu (VUK)’nun maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, demokrasi, gücüne sahiptir gümrük (Reardon, 2000). vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Toplumun, procedures andeşitlik, practises farklılıklara of custom dutiessaygı, are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. velaw, barış içerisinde yaşaması için gerekli ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük özgürlük Through this a systematization has been Hoşgörü, diğer Bölgesine insanların fikir, görüşeşyaya ve uygulanacak davragirişinden başlayıp, created beginning with commodities subject to hoşgörü kavramı, işlemlerin sırasına göre bir sistematik olan international trade entering customsnesillere territories ofçocukluk çağı nışlarına karşı anlayışlı olabilmenin (Öcal, 2006); oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. dönemlerde Çünkü gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, kadar Like allerken other taxes, compalsive kazandırılmalıdır. levels such as yanında farklı inanç, düşünce ve davranışlara, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated hoşgörü sahibi yetiştirmek Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan günümüzde by General Directorate of Customs as abireyler part of 1 kendi yaşam anlayışımıza uymasa müdahale Bu çalıĢma, Celal Bayar dahi Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according geçmişe nazaran daha önemli Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes overhale gelmiştir etmemeyi içermektedir (Çağbayır, 2007, Ashford, türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Demirtaş, 2013: 13-19). Çocuksüreci, diğer vergilerdedikkate oluşan süreçten farklı bir (Yeşilkayalı process of otherve taxes. Customs duty disputes 2009). Hoşgörü farklılıkları almadan yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öğretilmesi için etkili öncelikle idarianlama aşamada çözümlenmek place.hoşgörü However, inkavramının the case of disputes not being insanları değerlendirme, ve kabul zorundadır. etme, lara Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. yargı yoluna başvurulabilmektedir. saygı duyma veuyuşmazlıklarda açık tutumlu olma yeteneğidir yöntemler tespit edilmeli ve bu1 yöntemler erken Key words: Custom, Custom Duties, Custom uygulanmaya başlanmalıdır. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, dönemlerde Disputes (Kouchok, 2008). Başka bir ifadeyle hoşgörü, Gümrük Uyuşmazlıkları insanın kendisine yapılan yanlışları görmezden gelmeye çalışması, insanlara anlayışla yaklaşması, gönül incitmemesi ve insanlara sevgi, saygı içerisinde yakınlık göstermesi gibi anlamlara gelir (Özdemir, 2011: 18). Bu noktadan hareketle toplumsal ve evrensel değerlerin nesillere kazandırılmasında önemli ve etkili eğitim araçlarından bir tanesi olarak spor düşünülebilir. Çünkü spor vasıtası ile bireylerin ruhen ve bedenen sağlıklı, sosyal yönü gelişmiş birer kişilik kazanmaları sağlanırken diğer yönden sağduyulu, yapıcı, centilmen, ahlaklı ve hoşgörülü Hoşgörülü olma, farklı görüş, inanç, değer ve yaşama biçimine sahip insanlara karşı tahammül 58 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) bir insan olarak yetişmeleri de desteklenebilir olmak üzere toplamda 800 öğrenci katılmıştır. GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Araştırmanın evrenini, Kırıkkale ilinde öğrenim (Yetim, 2005: 137). 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM gören YOLLARI ortaokul öğrencileri, örneklem grubunu ise Sportif faaliyetler, hakkaniyet, sorumluluk, Kırıkkale ilindeki geleneksel çocuk oyunlarına ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER güvenilirlik, sosyal değerler, grupla etkileşim, katılan (200 kız, 200 erkek) 400 sporcu-öğrenci ve CUSTOM DUTIES kendini disipline etmek gibi pek çok kazanım spor yapmayan (200 kız, 200 erkek) 400 ortaokul Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 yanında öğrencilere hoşgörüyü de öğretmektedir öğrencisi olmak üzere toplam 800 öğrenci (400 2 Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi (Akgün, 2011: 49).Celal Bayar Üniversitesi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü kız, 400 erkek) oluşturmaktadır. Bir spor etkinliğiÖzet: olarak geleneksel çocuk tabi oyunları, Gümrük vergisi, gümrüğe olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Araştırma grubunu oluşturan kız ve erkek öğreneşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities çocukların karakterlerine uygun etkinlikler içerimiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ciler (n:800) tesadüfî yöntemle tespit edilmiştir. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of sinde paylaşmayı öğrenmesi ve spor alışkanlığı dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Her iki gruba da ‘’Hoşgörü Eğilim Ölçeği’’ Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and kazandırılmasınıtürüdür. içermektedir (GÇOŞ Kılavuz dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on uygulanmıştır (Çalışkan ve Sağlam, 2012). Çavergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Kitabı, 2013: 3).kurumlar vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties lışma için Kırıkkale İl Milli Eğitim Müdürlüğü eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign tradevelilerinden arrive at the custom. Accordingizinler to Geleneksel çocuk oyunları, 81 ilde Milli Eğitim vetheöğrenci gerekli alınmıştır. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu second item of tax procedural law, custom kanunBakanlığı kapsamı dışında tutulmuştur.organize Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, ve Gençlik ve Spor tarafından gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practisesÖlçeği of custom duties are Hoşgörü Eğilim Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. edilmektedir. sayılı ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Hoşgörü Eğilim Ölçeği, Çalışkan ve Sağlam işlemlerin sırasına bir (Tomsistematik international trade entering customs territories of Milli kültürümüzün simgesi olangöre oyunlar oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. (2012) tarafından, ilköğretim öğrencilerinin hoşgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as bik, kaleli yakan top, al satarım vb) aracılığı tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting regulated görü eğilimlerinin çeşitliaredeğişkenler açısından Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of ile çocukların empati ve başkalarına saygı gibi 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according to olup ‘değer’, incelenmesi amacıyla geliştirilmiş Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over değerleri öğrenmeleri amaçlanmaktadır (GÇOŞ türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs ve duties has a different form 3 from ‘kabul’ ‘empati’yi içeren alt the faktörden oluşan diğer Kılavuz Kitabı,süreci, 2013: 8).vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively the first tipi bir ölçme 18maddelik, beş dereceli inLikert öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being idari aşamada geleneksel çözümlenemeyen solved administratively, action can be taken. aracıdır. Hoşgörülegal Eğilim Ölçeği’nin güvenirliği Dolayısıyla, buAncak çalışmanın amacı, 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Çalışkan Sağlam tarafından yapılan Key words: ve Custom, Custom(2012) Duties, Custom çocuk oyunları şenliğine katılımın, ortaokul Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes analizde Cronbach Alfa katsayısı 0.89; araştırmacı öğrencilerinin hoşgörü eğilim düzeyleri üzerinde Gümrük Uyuşmazlıkları yapılan analizde 0.903 çıkmıştır. Bu sonuç ölçme etkili olup olmadığının incelenmesidir. aracının güvenirliğinin oldukça yüksek olduğunu MATERYAL VE METOD göstermektedir. Ölçeği oluşturan her bir faktörle Geleneksel çocuk oyunlarına katılan ve katılilgili araştırmacı tarafından yapılan Cronbach Alfa mayan ortaokul öğrencilerinin hoşgörü eğilim Analizi sonucunda, ‘Değer’ faktörünün Cronbach düzeylerini araştırmak amacıyla yürütülen çaAlfa katsayısı, 0.857; ‘Kabul’ faktörünün Cronlışmaya, 400 kız 400 erkek (11-12 yaş arası) bach Alfa katsayısı 0.772; ‘Empati’ faktörünün 59 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Cronbach Alfa katsayısı0. 772 çıkmıştır. Bu dağılım gösterip göstermediği One-Sample GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ sonuçlar, Çalışkan ve Sağlam (2012) tarafından Kolmogorov-Smirnov testi ile test edilmiş ve ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI geliştirilen Hoşgörü Eğilim Ölçeği’nin yüksek ÇÖZÜM verilerin normal1 dağılım göstermediği tespit düzeyde güvenilir olduğunu göstermektedir. edilmiştir. Veriler normal ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER dağılım göstermediği için gruplar arasındaki farklılığın tespiti için CUSTOM DUTIES Verilerin Analizi Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis H testleri Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 kullanılmıştır. Bu çalışmada hata düzeyi 0.05 ve Verilerin değerlendirilmesinde ve hesaplanmış 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal15.0 Bayar Üniversitesi Ticaretalınmıştır. Bölümü 0.01 DıĢ olarak değerlerin bulunmasında SPSS istatistikSalihli MYO, paket program kullanılmıştır. Verilerin normal Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari BULGULAR Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve Çocuk mali fonksiyonlarının yanında önemli bir vecommodities’quantity value. It is are a kind of Tablo 1: Geleneksel Oyunlarına Katılan Katılmayanand Öğrencilerin Hoşgörü Eğilim dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Puanlarının Karşılaştırılması türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Grup N konu olan Sıraan indirect tariff Sıra p vergi türü olmadığından, dış ticarete on expenditures, customUduties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Ort.are collected only Top once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Oyunlarına Kanunu (VUK)’nun the second item of tax procedural law, custom Geleneksel Çocuk Ka- ikinci maddesine göre bu kanun kapsamı dışında tutulmuştur. duties are excluded from this law. Therefore, 400Bu nedenle,441,83 176730,50 tılan gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are 63469,54458. 0,000* sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered Geleneksel Çocuk ile dışOyunlarına ticarete konu Kaolan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been 400 359,17 143669,50 Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to tılmayan işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, anlamlı Like all other taxes, compalsive levelssaptanmıştır. such as *(p<0,01) bir farklılık olduğu Tabloda tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan görüldüğü by General Directorate ofgeleneksel Customs as a part of üzere çocuk oyunlarına 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Tablo 1 incelendiğinde, geleneksel çocuk oyunProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes eğilim over katılan öğrencilerin hoşgörü düzeyleri türetilmiĢtir. vergisinden öğrencilerin doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the larına katılan veGümrük katılmayan (800) süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir katılmayan process of otheröğrencilere taxes. Customs duty göredisputes anlamlı derecede hoşgörü eğilim puanları arasında p<0.01 yapıya sahiptir. Gümrük vergisidüzeyinde uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. daha place. yüksek However, inbulunmuştur. the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Tablo 2: Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılan Key ve Katılmayan Kız Öğrencilerin Hoşgörü words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük UyuşmazlıklarıEğilim Puanlarının Karşılaştırılması Cinsiyet Grup N Sıra Ort. Sıra Top. 208,37 41673,0 Kız Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılan 200 Kız Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılmayan 200 U 18427,0 60 192,64 38527,0 p 0,173 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 2 incelendiğinde, geleneksel çocuk oyunlahoşgörü eğilim puanları arasında istatistiksel olarak GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ rına katılan ve katılmayan kız öğrencilerin (400) anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p>0,05). ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Tablo 3: Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılan ve Katılmayan Erkek Öğrencilerin Hoşgörü ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Eğilim Puanlarının Karşılaştırılması Cinsiyet Grup 2 Erkek CUSTOM DUTIES N Sıra Ort. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Sıra Top. U p Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi DıĢ 233,1 Ticaret Bölümü 46619,0 3 Geleneksel Çocuk CelalOyunlarına Bayar Üniversitesi Salihli200 MYO, Katılan 13481,0 0,000* Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Geleneksel Çocuk Oyunlarına eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın 200 from the 167,9 movement of 33581,0 commercial commodities Erkek Katılmayan miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to itsbir economic, socialolduğu and *(p<0,01) düzeyinde anlamlı farklılık saptanmışdolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on tır. Geleneksel çocuk kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and oyunlarına corporate tax, as katılan erkek Tablo 3 incelendiğinde, gelenekseldışçocuk vergi türü olmadığından, ticarete oyunkonu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties öğrencilerin eğilim düzeyleri katılmayan eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected onlyhoşgörü once when commodities subject larına katılan veolmak katılmayan erkek öğrencilerin üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to öğrencilere derecede Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second itemgöre of tax anlamlı procedural law, custom daha yüksek (400) hoşgörü eğilim puanları kanun kapsamı dışında arasında tutulmuştur. p<0.01 Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, bulunmuştur. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Tablo 4: Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılan Öğrencilerin Hoşgörü Eğilim Puanlarının Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin Bağlı sırasınaOlarak göre Karşılaştırılması bir sistematik international trade entering customs territories of Cinsiyet Değişkenine oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve Ticaret Nassessment, accrual and collecting Grup ve tahsil aşamaları Gümrük Cinsiyet Sıra Sıra are regulated U p Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Ort. Top. Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry according to Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Geleneksel Çocuk Oyunlarına Kız çözüm 200customs 208,19 Gümrük vergisindenKatılan doğan uyuşmazlıkların duties has a 41637,5 different form from the 18462,5 0,182 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılanvergisi uyuşmazlıkları Erkek 200have to 192,81 38562,5 in the first yapıya sahiptir. Gümrük be resolved administratively öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Tablo 4 incelendiğinde, geleneksel çocuk oyunlarına Erkek) hoşgörü eğilim puanları1 arasında anlamlı uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom katılan kız ve erkek (200Gümrük kız, 200 bir farklılık saptanmamıştır (p>0,05). Anahtaröğrencilerin Kelimeler: Gümrük, Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları 61 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 5: Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılmayan Öğrencilerin Hoşgörü Eğilim PuanlarıGÜMRÜK VERGĠSĠ Bağlı UYUġMAZLIKLARININ nın Cinsiyet Değişkenine Olarak Karşılaştırılması Grup ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Cinsiyet N Sıra Sıra 229,30 45859,0 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO Ort. DISPUTESTop. OVER Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılmayan Kız CUSTOM DUTIES 200 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 U 14241,0 Geleneksel Çocuk 2Oyunlarına KatılErkek Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Lisans Öğrencisi 200 171,71 Yüksek 34341,0 3 mayan Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü *(p<0,01) p 0,000* Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanındaoyunönemli bir p<0.01 commodities’quantity and value. It is are abir kindfarklılık of Tablo 5 incelendiğinde, geleneksel çocuk düzeyinde anlamlı olduğu dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy larına katılmayan kız Aynı ve erkek (200 türüdür. zamandaöğrencilerin harcamalar üzerinden alınan saptanmıştır. instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kız, 200 Erkek) kurumlar hoşgörü eğilim puanları arasında vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Tablo 6: Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılan Hoşgörü Eğilim olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi veto Katılmayan foreign trade arrive atÖğrencilerin the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Puanlarının Sayısı Değişkenine Bağlı OlarakfromKarşılaştırılması kanun kapsamı Kardeş dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Kardeş sayılı Sıra ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Sayısı Bölgesine girişinden N başlayıp, eşyayaOrt. Sd X2subject to p uygulanacak created beginning with commodities işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur.48 Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Yok 402,29 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated 1-2 373 aşamaları Gümrük 404,23 Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General3 Directorate of Customs as a part of 0,917 0,507 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according 3-4 321 399,35 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. vergisinden customs duties has a different form from the 5 ve üstü Gümrük 58 doğan uyuşmazlıkların 381,37 çözüm süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle geleneksel idari aşamada çocuk çözümlenmek zorundadır. olarak place. However, in the case of disputes not being Tablo 6 incelendiğinde, oyunlarına değerlendirilmesinde istatistikî anlamlı bir Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna(800) başvurulabilmektedir. katılan ve katılmayan öğrencilerin hoşgörü farklılık tespit edilmemiştir (p>0,05). Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrükbağlı Vergisi, Disputes eğilim puanlarının kardeş sayısı değişkenine Gümrük Uyuşmazlıkları 62 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Tablo 7: Geleneksel Çocuk Oyunlarına KaTablo 7 incelendiğinde, geleneksel çocuk oyunGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ tılan ve Katılmayan Öğrencilerin Hoşgörü larına katılan ve katılmayan öğrencilerin (800) 1 ĠDARĠDurumuna AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Eğilim Puanlarının Anne Eğitim hoşgörü eğilim puanlarının anne eğitim durumu Bağlı Olarak ADMINISTRATIVE Karşılaştırılması SOLUTIONS değişkenine bağlı OVER olarak değerlendirilmesinde TO DISPUTES istatistikî anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir CUSTOM DUTIES Anne (p>0,05). 2 3 Mezuniyet Sıra Durumu İlkokul Ortaokul N 2 Ort. 256 406,78 Sd Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER X2 p Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 297 389,08 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising 2,389 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities İlköğretim 46 378,02 4 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those 0,665 sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of Lise 155 dış ticaret ve409,75 ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and Üniversite 46 430,63 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties Tablo 8: Geleneksel Çocuk Oyunlarına Katılan Hoşgörü Eğilim eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ve areKatılmayan collected only once Öğrencilerin when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Puanlarının Baba ikinci Eğitim Durumuna Bağlı Usul Kanunu (VUK)’nun maddesine göre bu the secondOlarak item of taxKarşılaştırılması procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Baba Mezuniyet Sıra sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Durumu ile dış ticarete konu N olan eşyanın Türkiye Ort.Gümrük X2has been p Through Sd this law, a systematization Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to İlkokul işlemlerin sırasına 142 360,38 göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Ortaokul gümrük vergisinde 236de zorunlu aşamalar 391,88 tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated bağlı niteliği olan by General4 Directorate of Customs11,807 as a part of İlköğretim Bakanlığı’na 33 ayrı bir kuruluş338,30 0,019* 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine Customs Law. Resolution process of disputes over Lise 260 uygun olarak yürütülmektedir. 428,91 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Üniversite süreci, diğer vergilerde 129 419,09 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. *(p<0,05) TARTIŞMA 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Tablo 8 incelendiğinde, geleneksel çocuk oyunGeleneksel çocuk oyunları şenliğine katılan orGümrük Uyuşmazlıkları larına katılan ve katılmayan öğrencilerin (800) hoşgörü eğilim puanlarının baba eğitim durumu değişkenine bağlı olarak değerlendirilmesinde istatistikî anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir (p<0,05). taokul öğrencilerinin hoşgörü eğilim düzeylerini araştırmak amacıyla yapılan çalışmaya, 400 kız 400 erkek olmak üzere toplamda 800 öğrenci katılmıştır. Tablo 1 incelendiğinde, geleneksel çocuk oyunlarına katılan ve katılmayan öğrencilerin (800) hoşgörü eğilim puanları arasında p<0.01 düzeyinde 63 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır. Tabloda Hoşgörü toplumlarda özümsendiği vakit topGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ görüldüğü üzere geleneksel çocuk oyunlarına lumlarda demokratik bir kültür oluşmasından 1 YOLLARI katılan öğrencilerin hoşgörü ĠDARĠ eğilim AġAMADA düzeyleri ÇÖZÜM söz edilebilir (Fukuyama, 2011). Bu sebeple katılmayan öğrencilere göre anlamlı derecede hoşgörü değerinin OVER nesillere aktarımı çok büyük ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES daha yüksek bulunmuştur. öneme sahiptir. CUSTOM DUTIES 3 Selin KILINÇ YURTSEVER Tablo 2 incelendiğinde, geleneksel çocuk oyun- 2, Hatice Tablo 4 incelendiğinde, geleneksel çocuk oyunCelal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malilarına Hukuk Programı Öğrencisi larına katılan ve 2 katılmayan kız öğrencilerin katılanYüksek kız veLisans erkek öğrencilerin (200 kız, 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü (400) hoşgörü eğilim puanları arasında istatis200 Erkek) hoşgörü eğilim puanları arasında anÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari lamlı Abstract: duty is a kind of tariff arising(p>0,05). Buna tiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır birCustom farklılık saptanmamıştır eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities veyaTablo değeri 3 üzerinden alınan, ekonomik, karşın subject Tablo to customs which is based on those (p>0,05). Bunamiktarı karşın incelendiğinde, 5 incelendiğinde, geleneksel çocuk sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of geleneksel çocukdışoyunlarına katılan ve aracı katılmayan katılmayan kız ve policy erkek öğrencilerin ticaret ve ekonomi politikası olan bir vergi oyunlarına tariff that is a foreign trade and economic türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and erkek öğrencilerin (400) hoşgörü puanları kız, 200 hoşgörü eğilim puanları dolaylı bir vergi türü olaneğilim gümrük vergisi, gelir ve (200 fiscal functions. SinceErkek) they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as arasında p<0.01vergi düzeyinde anlamlı farklılık p<0.01 düzeyinde anlamlı bir farklılık türü olmadığından, dış bir ticarete konu olan arasında an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olduğu saptanmıştır. Geleneksel oyunlaolmak üzere alınmaktadır. çocuk Gümrük vergileri, Vergi olduğu to foreign saptanmıştır. trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom rına katılan erkek kanunöğrencilerin kapsamı dışında hoşgörü tutulmuştur. eğilim Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Çalışkan ve Sağlam (2012), ilköğretim öğrencilegümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are düzeyleri katılmayan öğrencilere göre anlamlı sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. rinin hoşgörü eğilimlerini incelediği çalışmasında ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been derecede daha yüksek bulunmuştur. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak kızların created beginning with commodities subjectyüksek to erkeklere göre daha hoşgörü işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerdesporun olduğu gibi düzeyine Turkey and continuing with operation sequence. Akandere ve ark (2009), çalışmasında sahip olduklarını tespit etmiştir. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated öğrencilerin ahlaki gelişimleri üzerinde etkili Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Gürbüz by Generalve Directorate of Customs as a7. part Gündüz (2011), veof 8. sınıf öğren1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according olduğunu tespitGümrükler etmiştir. Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolutioneğitimi process ofalt disputes over olan hoşgörü cilerinin değerler boyutu türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Spor, kişilerde hoşgörü ve vergilerde işbirliğioluşan gibi özelliklerin göreduty farklılaştığını bulmuştur. süreci, diğer süreçten farklı bir düzeylerinin process of othercinsiyete taxes. Customs disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first gelişimini destekler (Kuru, 2000;çözümlenmek Yetim, 2000). bir sonucu Nalçacı (2011), 5. öncelikle idari aşamada zorundadır. Benzer place. However, in the caseda of Türk disputes ve not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Spor içerisinde uyuşmazlıklarda bireyler, başkalarının haklarına sınıf öğrencileri üzerine yaptıkları çalışmada kız 1 yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom saygıyı, başarı Anahtar ve başarısızlığı kabullenmeyi, erkek öğrencilerin hoşgörü değerini kazanma Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ve Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları işbirliği ve hoşgörüyü öğrenirler (Şahan, 2007: 8). düzeyleri arasında bulmuştur. Söğüt (2006), spora katılımın engelli bireylerde sosyal gelişim üzerine etkisini incelemiş, sporun grup üyeliği, kendini değerli hissetme, işbirliği ve hoşgörü gibi değerler üzerinde olumlu etkileri olduğunu tespit etmiştir. Ayrıca demokratik değerler, eğitim hakkı, dayanışma ve özgürlük ile ilgili yapılan araştırmalarda dayanışma ve özgürlük ile ilgili olarak bayan ve erkek öğretmenlerin görüşlerinin farklılaştığını tespit etmişlerdir (Sağlam, 2000; Genç ve Kalafat, 2008; Akın ve Özdemir, 2009). 64 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Büyükkaragöz ve arkadaşları (1996) öğretmenlerin istatistiksel anlamlı bir farklık saptanmamıştır GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ hoşgörü ve demokratik tutumlarını belirlemek (p>0,05). ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 amacıyla yaptıkları çalışma sonucunda; bayan Yazıcı (2011), Genç ve Kalafat (2008), çalışmave erkek ilkokul öğretmenlerinin hoşgörü ve ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER larında bulgularımız doğrultusunda demokratik demokrasi konusundaki sergiledikleri tutumlar CUSTOM DUTIES değerlerin anne eğitim düzeyine göre farklılaşarasında bayanlar lehine anlamlı fark bulunmuştur. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 madığını tespit etmiştir. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Söğüt (2006), spora katılımın3 Celal engelli Bayarbireylerde Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Çalışkan ve Sağlam (2012), çalışmasında bulgusosyal gelişim üzerine etkisini incelemiş, sporun larımız eğitim ile hoşgörü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract:dışında, Custom dutyanne is a kind of tariffdurumu arising grup üyeliği, kendini değerli hissetme, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle,işbirliği bu eşyanın from the movement of commercial commodities eğilim düzeyi istatistikî yönden anlamlı miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customsarasında which is based on those ve hoşgörü gibi sosyal değerler olumlu etkileri ve maliüzerinde fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of bir farklılık tespittrade etmiştir. Yinepolicy aynı şekilde Türk dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign and economic olduğunu tespittürüdür. etmiştir. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and vefiscal Nalçacı değerler eğitimi dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve functions.(2011), Since theyçalışmasında are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Tablo 6 incelendiğinde, oyunlarına ölçeği alttariff boyutu olan hoşgörü ile anne eğitim vergi türügeleneksel olmadığından,çocuk dış ticarete konu olan an indirect on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject katılan ve katılmayan öğrencilerin (800) vergileri, hoşgörü durumu arasında anlamlı fark bulmuştur. olmak üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom eğilim puanlarının kardeş kanun kapsamısayısı dışındadeğişkenine tutulmuştur. Bubağlı nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Tablo 8 incelendiğinde geleneksel gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are çocuk oyunolarak yapılan sayılı istatistikî değerlendirilmesinde Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. larına katılmayan (800) ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Throughkatılan this law, ve a systematization has öğrencilerin been anlamlı bir farklık saptanmamıştır Bölgesine girişinden başlayıp,(p>0,05). eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to hoşgörü puanlarının, babaofeğitim durumu işlemlerin sırasına göre bir sistematik internationaleğilim trade entering customs territories oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Yazıcı (2011), gümrük çalışmasında sayısıolanvetarh, değişkenine bağlı olarak vergisinde de kardeş zorunlu aşamalar Like all other taxes, compalsive levelskarşılaştırılmasında such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated hoşgörünün de Bakanlığı’na arasında bulunduğu demokratik istatistiksel anlamlı bir farklık edilmiştir bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a parttesdpit of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden değerler arasındaKanunu anlamlı bir farklılık bulamamıştır. p>0,05). hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Türk ve Nalçacıyapıya (2011), çalışmasında araştırmasahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. mız bulguları dışında kardeş sayısı ileçözümlenemeyen hoşgörü Ancak idari aşamada uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. customs duties has a different form from the process of other taxes. Customs duty disputes Bu Türk ve Nalçacı’nın (2011), çalışması havebulgular to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being ile paralellik gösterirken, Çalışkan solved administratively, legal action can be taken. ve Sağlam’ın 1 düzeyi arasında anlamlı bir farklılık tespit etmiştir. (2012), çalışması ile zıtlık Key words: Custom, Custom Duties,göstermektedir. Custom Yazıcı (2011), çalışmasında kardeş sayısı ve hoşgörünün de arasında bulunduğu demokratik değerler arasında anlamlı bir farklılık bulamamıştır. Araştırma sonucunda bulunan bulgular, daha önce hoşgörü ile yapılan çalışmalar ile benzerlikler göstermektedir. Bu bağlamda; bir spor faaliyeti olarak geleneksel çocuk oyunlarının çocukların hoşgörü eğilim düzeylerini olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları Tablo 7 incelendiğinde, geleneksel çocuk oyunlarına katılan ve katılmayan öğrencilerin (800) hoşgörü eğilim puanlarının, anne eğitim durumu değişkenine bağlı olarak karşılaştırılmasında 65 Disputes ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) KAYNAKLAR Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ 12(2), 1432-1446 AKANDERE, M., BAŞTUĞ, G., GÜLER, D., ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 (2009). Orta Öğretim Kurumlarında Spora EVKURAN, M., CENGİL, M., KORUKCU, ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Katılımın Çocuğun Ahlaki Gelişimine Etkisi, A., YAVUZ, S., AKYOL, A., ÜNLÜER, C., CUSTOM Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor DUTIES (2010). Birlikte Yaşama Kültürü ve Hoşgörü. 2 3 Bilimleri Dergisi, 3(1), 59-68 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Ankara: Öncü 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 CelalKurumlarında Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü AKGÜN, A., (2011). İlköğretim FUKUYAMA, F., (2011). Tarihin Sonu ve İnsan. Ders Dışı Egzersiz Faaliyetlerine Katılan (Çev. Zülfü Dicleli). İstanbul: Profil Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yer değiştirmesi nedeniyle,Yüksek bu eşyanın from the movement of commercial commodities Öğrencilerineşyanın Sosyalleşme Düzeyleri, miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, GÇOŞ subject toKILAVUZ customs whichKİTABI., is based on(2013). those Geleneksel Lisans Tezi,sosyal Manisa Bayaryanında Üniversive mali Celal fonksiyonlarının önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of http://kmaras.meb.gov.tr/ dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariffÇocuk that is a Oyunları foreign tradeŞenliği, and economic policy tesi, 49 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscalmeb_iys_dosyalar/2014_03/21103438_02114106_ functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as AKIN, U., ÖZDEMİR, M., (2009). Öğretmen klavuz.pdf, Erişim Tarihi: 10.02.2015 vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Adaylarınınolmak De­müzere okratik Değerlerinin Çeşitli alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to T.,custom (2008). Öğretmen Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu GENÇ, the second S.Z., item ofKALAFAT, tax procedural law, Değişkenlerkanun Açısından İncelen­ mesi: Eğitim kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Adaylarının Demok­ ratik Tutumları ile Emgümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Bilimleri Fakültesi Örneği, Ankara Üniversayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. patik Becerilerinin Değerlendirilmesi Üzerine ile dış ticarete konuFakültesi olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been sitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created with commodities to Birbeginning Araş­tırma, Manassubject Üniversitesi Sosyal işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of 42(2), 183-198 oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Bilimler Dergisi, 19, 211-222 gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahsil aşamaları GümrükLiberte ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated ASHFORD, N.,tahakkuk (2009).veHoşgörü. Ankara: Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan GÜLTEKİN, by General Directorate Customs asTarih a part ofI Dersinde İşe F.,of(2007). 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over ATEŞ, T., (1997). Hoşgörü veuygun Uzlaşma. Ankara: Koşulabilecek Değer Öğretiminin Yeni türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Ümit Yaklaşımlarının Öğrencilerin süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes ‘‘Hoşgörü’’ yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Anlayışlarının Gelişimine Etkisi. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place.Değeri However, in the case of disputes not being BÜYÜKKARAGÖZ, S., (1996). Ancak idari KESİCİ, aşamada Ş.,çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Öğretmenlerin Hoşgörü ve Demokratik Key words: Custom, Custom Duties, Custom Bilimleri Enstitüsü, Ankara Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Tutumları, Anahtar EğitimUyuşmazlıkları Yönetimi, 3, 353-365 Gümrük GÜRBÜZ, G., GÜNDÜZ, S., (2011). İlköğretim ÇAĞBAYIR, Y., (2007). Ötüken Türkçe Sözlük. Okulu Öğrencilerinin Demokrasi Unsurları İle İstanbul: Ötüken İlgili Görüşleri, Turan Stratejik Araştırmalar ÇALIŞKAN, H., SAĞLAM, H.İ., (2012). Hoşgörü Merkezi Dergisi, 3, 17-30 Eğilim Ölçeğinin Geliştirilmesi ve İlköğreKOLAÇ, E., (2010). Hacı Bektaş Veli, Mevlana tim Öğrencilerinin Hoşgörü Eğilimlerinin ve Yunus Felsefesiyle Türkçe Derslerinde Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, 66 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I20-21 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:15 K:21 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Değerler ve Hoşgörü Eğitimi, Türk Kültürü ŞAHAN, H., (2007). Üniversite Öğrencilerinin GÜMRÜKDergisi, VERGĠSĠ ve Hacı Bektaş Veli Araştırma 55,UYUġMAZLIKLARININ Sosyalleşme Sürecinde Spor Aktivitelerinin ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI 193-208 Rolü, Doktora1 Tezi, Konya Selçuk Üniversitesi BilimlerOVER Enstitüsü, 8- 125 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS Sosyal TO DISPUTES KOUCHOK, K.H., (2008). Çocuklara Hoşgörüyü CUSTOM Öğretmek İçin Neler Yapmalı, Neler Yap- DUTIES TÜRK, N., NALÇACI, A., (2011). İlköğretim 2 3 Selin KILINÇ , Hatice Beşinci YURTSEVER mamalı: Mısır Örneğinden Bazı Yansımalar, Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi (Çev. Cemil Oruç), Fırat Üniversitesi İlahiyat Programında Verilen Değerleri Edinme Dü3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Fakültesi Dergisi,13(2), 403-412 zeyleri, 13(2), 39-56 Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes eşyanın Sporda yer değiştirmesi nedeniyle,Ankara: bu eşyanın YAZICI, from the movement of commercial commodities KURU, E., (2000). Psikoloji. K., (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmen miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve İletişim mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity value. Itrisatik are aDeğerlerinin kind of Gazi Üniversitesi Fakültesi Basımevi Adaylarınınand Demok­ Çeşitli dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Değişkenler İncelenmesi, Eğitim türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition toAçısından its economic, social and ÖCAL, M., (2006). İlköğretim Dinve fiscal functions. Since they are not collected on dolaylı bir vergi türü olanOkullarında gümrük vergisi, gelir ve basis Bilim, 36 (159), 165-178 kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular like income tax and corporate tax, as Kültürü ve Ahlâk Öğretim Yöntemleri. vergi türüBilgisi olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject İstanbul: Düşünce DEMİRTAŞ, olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi YEŞİLKAYALI, to foreign trade arrive atE., the custom. According to V.Y., (2013). Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Ebeveynlerin İlişkin Tukanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded fromÇocuk this law. Haklarına Therefore, ÖZDEMİR, M., (2011). Hoşgörülü Birey gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları ve 4458 procedures and practises of custom duties are tumları ile İlköğretim Öğrencilerinin Hoşgörü Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Hoşgörülü sayılı Toplum, Gençay Dergisi, 1, 18 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Eğilimleri Arasındaki İlişki, Buca Eğitim Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to göreBarışa bir Açılan sistematik international trade Dergisi, entering customs REARDON, B.,işlemlerin (2000). sırasına Hoşgörü: Fakültesi 36, territories 12-25 of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. zorunlu aşamalar tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Kapı. (Çev.gümrük Tubavergisinde Asrakde Hasdemir veolanNur tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret YETİM, assessment,A., accrual and collecting are regulated (2000). Sporun Sosyal Görünümü, Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of Ziyal). Ankara: Tihak 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy Ministry ve according Gazi Beden Eğitimi SportoBilimleri DerProgramı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs has a different form from the SÖĞÜT, M., (2006). Sporun Bedensel Engellilerin gisi,duties 1, 61-70 süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Sosyalleşmeleri Etkisi, Yüksek Lisans yapıya Üzerine sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first A., (2005). Sosyoloji ve Spor. Yaylacık öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. YETİM, place. However, in the case of disputes not being Tezi, Mersin Üniversitesi Sağlıkçözümlenemeyen Bilimleri Ancak idari aşamada solved administratively, legal action can be taken. Matbaası. İstanbul: Morpa 1Kültür Yayınları. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Enstitüsü, 9 Key words: Custom, Custom Duties, Custom Uyuşmazlıkları SAĞLAM, H.İ.,Gümrük (2000). Sosyal Bilgiler Dersinin Demok­ratik Tutum Geliştirmedeki Rolü, Milli Eğitim Dergisi, 146, 67-71 67 UHPPD ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES 1 SPORDA ŞİDDET VE SALDIRGANLIĞI ETKİLEYEN UNSURLAR TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİNDE MEDYANIN ROLÜ FACTORS AFFECTING VIOLENCE AND AGGRESSION IN SPORTS THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY Ali Serdar YÜCEL1, Ahmet ATALAY2, Ayça GÜRKAN3 Ali Murat KIRIK1, Murat KORKMAZ1 1 Fırat Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi, Elazığ / Türkiye Marmara Üniversitesi Beden İletişimEğitimi Fakültesi Radyo Televizyon ve SinemaTürkiye Bölümü Ardahan Üniversitesi, ve Spor Yüksekokulu, Ardahan/ 1 Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni 3 Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Psikiyatri Hemşireliği A.D. İzmir / Türkiye 1 2 Öz: Spor barışfarklı kardeşlik ve sevginin bir arada yaşandığı Özet: Tarihin dönemlerinde, farklı coğrafyalarında ve toplumun her kesimini bir araya getiren sosyal bir farklı kültürlerde kadınlara ve erkeklere toplumsal bağ olarak ifaderol edilebilir. Ancak kazanma ve kayolarak yüklenen ve sorumluluklar kısaca toplumsal betme somutlaşması ve rekabetin cinsiyetalgısının şeklinde ifade edilmektedir. Bireyekonomik dünyaya ölçüler değerlendirilmesi ile birlikte sporun yapısı geldiği ile andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini ve algılanış biçimi değişime uğramıştır. Spora saha göstermekte ve insani ilişkiler de farklılaşmaktadır. ve alanlarında meydana gelen şiddet, saldırganlık Ancak günümüzde gerek toplumsal gerekse de siyasal ve sapkın davranışlarını temel sebebi ve olarak da bu açıdan kadın ikinci plana atılmakta erkeklerin değişimi gösterebiliriz. Kendiliğinden oluşmayan gölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kabu sürecin eşitsizliği sebepleri arasında iletişim araçları, dın-erkek medyanınkitle farklı alanlarına da kulüp yöneticileri, hakemler, antrenörler, yansımakta ve bu sporcular, durum eşitsizliği giderek somut seyirciler sporun içindeTeoride yer alan diğer bir düzenevboturtmaktadır. kadın veunsurları erkekler sayabiliriz. Bu bağlamda mevcut literatürün taranması aynı hak ve yükümlülüklere sahipken, uygulama ile gerçekleştirilen bu çalışmanın sporda şiddet noktasında durumun bu şekilde amacı olmadığı medyada ve inceleyerekvebusunulan davranışların sebeplerini yersaldırganlığı alan programlardan içeriklerden de ortaya koymaktır. açıkça anlaşılmaktadır. Bu çalışmada toplumsal cinsiyet Abstract: Sportsand can be expressedsocially as a social tie Abstract: Roles responsibilities attributed that brings the whole community together in which to women and men in different periods of history, peace, brotherhood andand lovedifferent are shared all together. different geographies cultures are exHowever, structure of sports its perception pressed asthe gender in short. Genderand appears since the have changed due and to the embodiment of theHowever, winning individual is born human affairs differ. and losing concepts and to the evaluation of competiwomen are pushed into the background both socially tion economic measures. We can indicate and with politically and they are forced to live underthis the change main reasoninequality of violence, aggression shadowasofthe men. Gender is reflected to and aberrant behaviours occurring in sports fields different fields of media and this condition increasand Among theonreasons of thisWhile process that inglyareas. puts inequality a solid basis. women doesn’t come itself, can count mass and men haveinto thebeing same by rights andwe responsibilities in media club managers, athletes, referees, trainers, theory,tools, it is clearly understood from the programs and audiences etc. and other elements of situation sports. Inisthis contents presented in media that the the sense, the purpose of this study that is conducted with right opposite in practice. In this study, the role of the review of current literature is to analyseand violence media in gender inequality is emphasized some and aggression sports andontopositioning present thewomen reasons conclusions haveinbeen made in of these behaviours. media. Following the research, it has been indicated eşitsizliğinde medyanın irdelenmiş ve kadının Anahtar Kelimeler: Spor, rolü Şiddet, Saldırganlık, Sporcu, medyadaki konumlandırılışı üzerine çıkarımlarda Hakem, Seyirci bulunulmuştur. Araştırma neticesinde kadının medyada cinsel bir obje olarak kullanıldığı ve erkeklerin gerisinde yer aldığı ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte elde edilen bulgular örneklerle desteklenmiştir. that Words: women Sports, are usedViolence, as a sexual object in media and Key Aggression, Athletes, they fall behind men. Moreover, findings obtained Referees, Spectators have been supported with examples. Key Words: Gender, Gender Inequality, Male Hegemony, Media, Positive Discrimination Ethics In Media Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Kadın-Erkek Eşitsizliği, Erkek Hegemonyası, Medya, Pozitif Ayrımcılık, Medyada Etik Doi: 10.17360/UHPPD.201529603 (1) Sorumlu Yazar: Ali Serdar YÜCEL, Fırat Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Spor Yönetimi A.D. Elazığ / Türkiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 11.11.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 03.22.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Literatür Araştırması – Derleme / Literature Review) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” 1 68 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) GİRİŞ bir kavram olarak algılanır hale gelmesine neden GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ olmaktadır” (Girginer vd., 2006). Her ne kadar başlangıçta sporun bir oyun ve işten ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1 Toplumsal zenginliğin gösteri alanlarından biri de bugün gerek ekonomik gerek siyasi gerek uluslar olan spor, saldırganlık, sapkın davranışlar ve CUSTOM DUTIES arası barış ve gerekse de hukuki yönden farklı şiddet olayları ile gündeme gelmeye başlamıştır. 3 KILINÇ2, Hatice YURTSEVER Dolayısı ile insanların ilgileri azalmakta, spor bir nitelik kazanmıştır (Atalay, 2012).Selin Özellikle 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malisaha Hukukve Programı Yüksek Lisans Öğrencisive holiganizm boy alanlarında fanatizm 3 spor anlayışının sonuçları ve çıktılarının daha daSalihli MYO, DıĢ Celal Bayar Üniversitesi Ticaret Bölümü göstermeye başlamaktadır. Kitlesel bağlılığın somutlaşması ve ticari ve ekonomik kaygıların Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari nadir Abstract: Custom duty is aolan kind ofsporun tariff arising alanlarından dokusu ve özü eşyanın bu yer niteliği değiştirmesiifade nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities da ön plana çıkması edebilir. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, korunarak subject to customs which is based on those bu tarz olayların önüne geçilmesi önem sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası beraberinde aracı olan bir vergi arz tariffetmektedir. that is a foreign trade and economic policy Bu dönüşüm birçok olumlu gelişmeyi türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylısporda bir vergi şiddetin, türü olan gümrük vergisi, gelir getirmekle birlikte saldırgan veve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Sporda regular basis like income tax and corporate as şiddet, bireyin ya datax,kitlelerin sosyal vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties sapkın davranışların ortaya çıkmasına da neden bağımsız düşünülmemelidir. Her eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus koşullarından are collected only once when commodities subject olmak ve üzerekaybetme alınmaktadır. olgusu Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to olmuştur. Kazanma izleyicisporda Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu toplumda the second item of taxşiddete proceduralbaşvuran law, customkişiler, şiddetin kanun kapsamı tutulmuştur. nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, lerin gözünde yaşamsal ya dışında da ölümcül birBuanlam gerçekleştiği alanlar farklılıklar gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 nedenleri procedures ve and şiddetin practises of custom duties are sayılı Gümrükve Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun regulated by customs law numbered 4458. ihtiva etmeye başlamış bu noktada spor Bu saha Sporda şiddetehasyönelik davranışlar ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük gösterebilir. Through this law, a systematization been Bölgesine başlayıp,eylemleri eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to ve alanlarında şiddet vegirişinden saldırganlık boy değişik şekillerde çıkabilmektedir; oyun işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade enteringortaya customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm ve vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. göstermeye başlamıştır. Girginer arkadaşları ihlal edilmesi, gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, kurallarının Like all other taxes, compalsive levels küfür, such as saldırganlık, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated (2006) sporda şiddet ve saldırganlık konusunu fiziki güç kullanımı, sportmenlik dışı tutum ve Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according şöyle ifade etmektedir: davranışlar, doping, şike ve teşvik primi gibi. Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm (Özdemir customs duties has a different form ve Mercan, 2006).from the süreci, diğer vergilerde oluşankeyifli süreçten anlar farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes “Spor kişileri stresten uzaklaştırarak yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Şiddet place. However, in the case of disputes not being yaşamalarını, rahatlamalarını ve mutlu olmalarını uzaklaşma aracı olarak ortaya çıktığı kabul edilse ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. sağlayan bir faaliyettir. Ancak günümüzde spor Anahtar Kelimeler: Gümrük Vergisi, faaliyetlerine bakıldığında sporunGümrük, anlamına, özünde Gümrük Uyuşmazlıkları var olan güzel duygulara yakışmayan, görüntüler ile karşılaşılmakta ve bu görüntülerin dozu ve etkileri de giderek artmaktadır. Spordaki kardeşlik, sevgi ve huzur kavramlarının yerini artık küfür, kavga ve saldırganlık almaya başlamıştır. Bu ise sporun asıl amacından uzaklaşmasına, kişilerin birbirlerine eziyet ettiği ve şiddetin körüklendiği 69 solved administratively, legal action can be taken. 1 Key words: Custom, Customolarak Duties, Custom Şiddet kelime anlamı insanın fiziksel ve Disputes ruhsal bütünlüğüne yönelik her türlü maddi ve manevi olumsuzluğu dile getiren bir kavramdır. Kendisini çok farklı biçimlerde gösterebilen şiddet olgusu, günümüzde toplumsal ve bireysel boyutta sık sık karşımıza çıkmaktadır (Ayan, 2006). Yukarıdaki tanımdan da anlaşılacağı üzere bireylerin ya da belli bir grubun maddi ve manevi bütünlüğünün hedef alınması olarak ifade edilebilecek ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) olan şiddet, günlük yaşamın ve iş hayatının her Sözel Şiddet: Aşağılayıcı sözler söylemek, suçGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ anı ve evresinde karşımıza çıkarken, aslında bu lamak, küfür etmek, küçük düşürmek, hakaret 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM durumun toplumsal bir sorun olduğunu söylemek etmek,YOLLARI tehdit etmek, yüksek sesle bağırmak, süde yanlış olmayacaktır.ADMINISTRATIVE SOLUTIONS DISPUTES OVERkatılımı engellemek vs. rekliTO eleştirmek, kararlara CUSTOM DUTIES Literatürde şiddete yönelik yapılmış farklı taFiziksel Şiddet: Tokat atmak, vurmak, itmek, 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 nımlamalarda mevcuttur. Bu tanımlamalardan kemiklerini kırmak, tükürmek, yumruklamak, 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 biri şiddeti; insanoğlunun doğasında bulunanSalihli MYO, duvara vurmak, saç çekmek, tekmelemek, bıçak Celal Bayar Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü içgüdüsel duyguların, içinde yaşanılan koşulların çekmek, yaralamak, silahla yaralamak, öldürmek, vs Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising da etkisi ile dışa vurumu olarak ifade eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle,ederken bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Ekonomik subject to customs whichEvin is based on those Şiddet: masraflarını karşılama(Talimciler, 2003). Ailede Şiddet Komisyonu sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi mak, tariff that a foreign trade and economic policyizin vermemek, aileis bireylerinin çalışmasına Raporu (2013)’nda kişiye üzerinden fiziksel, türüdür. ise Aynı şiddet; zamanda harcamalar alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve çalışan fiscal functions. Since they are not collected on almak, mal/ bireyin parasını elinden cinsel, psikolojik veyavergisi ekonomik kurumlar gibi belirli açıdan aralıklarla zarar alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan mülkünü an indirect tariff on expenditures, kontrol etmek,custom vs. duties vermesiyle veya acıgümrüğe çekmesiyle eşyanın geldiği andasonuçlanan bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Psikolojik the second item of tax procedural customeşle doğrudan Şiddet: Keyfi law, surette kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, yönelik tehdit vegümrük baskıyı ya dausulözgürlüğün keyfi vergilerinin ve uygulama esasları 4458 iletişimi procedures and practises of custom duties are kesmek, onunla konuşmamak, surat sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. engellenmesini içeren toplumsal, ve özel ile dış ticarete konu olankamusal eşyanın Türkiye Gümrük asmak, Through aile this law, a systematization has beenifade etmesini, bireylerinin kendisini Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to alanda meydanaişlemlerin gelen fiziksel, psikoloji, sırasına cinsel, göre bir sistematik görüş international trade entering customs territories of engellemek, ve düşüncelerini açıklamasını oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. sözlü ve ekonomik türlüdetutum davranış gümrükher vergisinde zorunlu ve aşamalar olan tarh, ailesiyle Like all other taxes, compalsive levels such as ve arkadaşlarıyla görüşmesini engellemek, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated olarak tanımlanmaktadır (Ailede Şiddet KomisBakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan aile by General Directorate birbirlerini of Customs as adeğersiz part of 1 bireylerinin görmesi. Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden yonu Raporu, 2013). Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Sosyal customs duties has aAile different form from the Şiddet: bireylerini başkaları önünsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Şiddet, temel özellikleri ne olursa olsun, zamana yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları de havesürekli to be resolved administratively in thebaşkaları first küçük düşürmek, önünde öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being ve topluma göreAncak değişen olgudur. idaritoplumsal aşamada birçözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. zaaflarıyla alay etmek, başkalarının önünde 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Bir şiddet olayı farklı toplumlarda farklı anKey words: Custom, Custom Duties, Custom kıskançlık gösterilerinde bulunmak suretiyle Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes lamlandırılabileceği aynı toplumda farklı Gümrük gibi, Uyuşmazlıkları bireylerin davranışlarını kontrol etmek, ailesi, zamanlarda farklı algılanabilir. Toplumlar değiştiği arkadaşları, komşuları ile görüşmesini ve evden gibi toplumsal normların da değişmesi doğaldır dışarı çıkmasını engellemek. (TBMM, Meclis araştırma raporu, 2013). Cinsel Şiddet: Başkalarıyla cinsel ilişkiye zorlama, Şiddet Türleri eşlerin rızası olmadan çocuk doğurmaya veya doğurmamaya, kürtaja, yakın akrabalarla cinsel Ailede şiddet komisyonu raporu (2013)’e göre şiddet türleri şu şekilde belirtilmektedir. ilişkiye (taciz veya tecavüz), zorlama, evlenmeye 70 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) zorlama, telefon, mektup veya sözle cinsel içerikli durum olduğunu söylemek yanlış olacaktır. Zira GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ rahatsızlık verici davranışlar vs. bireylerin öğrenme süreçlerini oluşturan evrelerin 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI başında bulunduğu ortam, gördüğü eylem ve Saldırganlık duyduğu söylem gelmektedir. Bu süreçte öğrenADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER me eylemi ve model alınan roller saldırganlığın Saldırganlık; başka kişilere ya da nesnelere CUSTOM DUTIES yönelmiş olan zararlı, yok edici (Köknel, Ö., 2 öğrenilmesinde3 belirleyici olabilmektedir. Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER 1986), ya da karşısındakine üstün gelmek, onu 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliGösterilen Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi saldırganlık çoğunlukla çirkin tezahürat 3 Celalçıkarmak Bayar Üniversitesi yönetmek; bir işi bozmak, boşa içinSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü şeklinde olmakla birlikte, fiziksel saldırganlık düşmanca, incitici, hırpalayıcı, acı/ağrı verici Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Customde duty kind of tariff arising gösterimine sıkis aolarak rastlanmaktadır. Sözlü yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities amaçlar taşıyaneşyanın bir davranış biçimidir. Saldırgan miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, to customssaldırganlığın which is based on those yasubject da fiziksel hangisinin daha tehsosyalyönelik ve mali fonksiyonlarının yanındave önemli davranışlar amaca davranışlardır birbir commodities’quantity and value. It is are a kind of likeli olabileceği tartışılabilir. Şüphesiz sözle bir dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy kişiye, gruba yatürüdür. da topluma yönelik olabilir. Aynı zamanda harcamalar üzerindenBu alınan instrument in addition to its economic, social and kişiye verilebilecek birlikte, dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they zarar are not sınırlı collected olmakla on tür davranışlarlakurumlar karşılaşan ya kaçınma vergisi kişilerde gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as belirlenen “kışkırtıcı” fonksiyonu nedeniyle, sözlü vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties davranışı, ya da eşyanın benzergümrüğe davranışlarla koyma geldiği andakarşı bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject saldırganlık da atoldukça olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi trade arrive the custom. tehlikeli According to sonuçlara yol davranışı görülür 2000).ikinci maddesine göre bu totheforeign Usul(Tiryaki, Kanunu (VUK)’nun second item of tax procedural law, custom açabilecek bir yapıdadır (Şahin, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore,2003). gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Sporda saldırganlık bir organizasyona zarar vermek sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Saldırganlıkta başkasını incitme niyetinin olması ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been üzere yapılan davranış türü olarak tanımlanabilir. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with subject to(Göksu, 2007). bu davranışın temelcommodities belirleyicisidir sırasınakişiden göre ziyade bir sistematik international trade entering customs territories of Sporda saldırganişlemlerin davranışlar müoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey andve continuing with (2008) operation sequence. Bostan Kılcıgil saldırganlığı yıkıcı gümrük etki vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as sabakanın sonucuna etmek amacıyla yapılır. tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated saldırganlık, atılganlık ve edilgen saldırganlık Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği by General Directorate of Customs as a part of Yani sporda skorun lehine dönmeyeceğini anla-olan 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs üzere and Economy Ministry according olmak üç başlıkta incelenmektedir. Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu davranışlarla hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over yan kişiler saldırgan sonucu lehine türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the çevirmeye çalışırlar. spor müsabakalarında Yıkıcı süreci, Bu diğerda vergilerde oluşan süreçten farklı bir process Saldırganlık of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first rakibe kaba kuvvet kullanarak karşılaşmanın soöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being İnsanlar beklentilerini zaAncak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal actiongerçekleştiremediği can be taken. nucunu kendi lehine çevirme sporda 1 uyuşmazlıklarda yargı anlamında yoluna başvurulabilmektedir. manlarda üzgünlük, korku gibi Key words: hayal Custom, kırıklığı, Custom Duties, Custom şiddeti doğurur Anahtar (Yeter,Kelimeler: 2006). Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes karmaşık duygular içerisine girebilirler. Bu Gümrük Uyuşmazlıkları Saldırganlık konusunda ailede ve toplumda saldırduygu yoğunluğu içindeki kişi, toplumun kabul ganlıkla ilgili değer yargılarının, saldırganlığa karşı etmeyeceği saldırgan bir tutum sergileyebilir. gösterilen tutumların önemi de unutulmamalıdır. Yıkıcı saldırganlıkta, kişi kendine zarar verdiğine Küçük yaşlardan başlayarak saldırganlığı öğrenen inandığı kaynağa doğru hareketle, zarar verme çocuklar, bu tür davranışları genellikle yaşam amacını taşır. boyu sürdürürler (Erşan vd., 2009). Dolayısı ile saldırganlığın kendiliğinden ortaya çıkan bir 71 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Atılganlık getiriler sporun özünde bir değişim başlatmıştır. GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Sporda yüksek ve daha iyi performansın ticari Atılganlık, saldırgan olma anlamına gelmez. İnĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI ölçü değerleri ile1 belirlenmesinin sporun içinde sanın kendini kolayca ifade edebiliyor olması da şiddetin ve saldırganlığın ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVERortaya çıkmasına neden bir tür atılganlık olabilir. Atılganlık, başkalarının olduğu söylenebilir. Yüksek düzeyde mücadele CUSTOM DUTIES haklarını ihlal etmeden, kişinin kendi haklarını ve rekabet de sporcu psikolojisini zorlamaya Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 kabul edilebilir biçimde savunmasıdır. Atılganbaşlamış, sporun gerek üreticileri gerekse de 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal kurulan Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi lık, dolaysız yollardan faydalanılarak 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaretarasında Bölümü tüketicileri şiddetin, saldırganlığın ve dürüstçe, etkileyici ve açık bir iletişim çeşididir. çirkin tezahüratın ortaya çıkmasına zemin haÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Ancak çeşitli gereksinimlerinizi ve haklarınızı eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın zırlamıştır. from the movement of commercial commodities Özsoy (2013)’a göre; miktarı veya değeri üzerinden ekonomik, subject to customs which is based on those bu yolla savunurken, bu hakların sizinalınan, hakkınız sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of olduğuna inanmanız kadar, daha hızlıya, dış ticaretgerekmektedir. ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi “Spor, tariff thather is a ne foreign trade and economic policy daha güçlüye, türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and ulaşmak içincollected yapılan dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve daha fiscal yükseğe functions. Since they are not on bir mücadele Edilgen Saldırganlık kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as de, aynı evrensel ilke ve kurallarla vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan ise an indirect tariffzamanda on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Edilgen saldırganlıkta amaç, karşısındaki kişinin bir atoyun, yarış ve eğlencedir. İdeal olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi gerçekleşen to foreign trade arrive the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom öfkesini ve kızgınlığını kazanmadan, saldırganlık spor, yarışma veTherefore, rakip olmanın yanı kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, anlamda duties are excluded from this law. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are duygusunun tatmin edilmesidir. Burada, karşısıra sevgi, barış ve kardeşliktir. Ancak sporu sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been sındakini soyut Bölgesine olarak girişinden değil ama somut olarak yapanların ya da seyirci ve taraftarların, bireysel başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin arzusu sırasına baskındır. göre bir sistematik ya international tradenedenlerle entering customs of görmezlikten incitme veya yaralama da sosyal buterritories amaçları oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, gelmeleri, Like all othersaptırmaları, taxes, compalsive levels such as kötüye kullanmaları, sporun ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Sporda Şiddet tahakkuk ve Saldırganlık Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan saldırgan by General Directorate of Customs a part eylemlerinin of davranışların ve asşiddet yer 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine olarak yürütülmektedir. Customsbir Law.alana Resolution process of disputes over Spor günümüzde dünyanın heruygun yerinde izleyicisi aldığı dönüşmesine neden olmuştur” türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the olan ve hızla gelişen gelmiştir. süreci, bir diğerendüstri vergilerde haline oluşan süreçten farklı bir (Özsoy, process of 2013). other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Finansal açıdan bakıldığında milyonlarca dolarları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being ve Var (2009) ise; can be taken. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen Kuru solved administratively, legal action kapsayan bir sektör halini yargı almıştır. Bu sektörün 1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom üretimi ve tüketimi pek çok meydana gelen hızlı değişmelerin Anahtar dünya Kelimeler:üzerinde Gümrük, Gümrük Vergisi, “Dünyada Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları insanı yakından ilgilendirmektedir. Bu yüzden (nüfus artışı, teknolojik gelişme, enformasyon, spor müsabakalarına bakış açısı da günden güne bölgeselleşme, küreselleşme, v.b. gibi) oluşumdeğişmekte, her gün daha yüksek performans lardan dolayı insanlar, maddi yönden tatmin ve daha iyi sonuçlar almayı gerektirir (Özen seviyesine ulaşmalarına rağmen, manevi yönden vd., 2013). büyük bir tatminsizlik içindedirler. Bu tatminsizlik problemiyle tribünleri dolduran kişiler, seyirci ve Endüstriyelleşme ile birlikte sportif yapı evrim taraftar denen kitleyi meydana getirmektedir. Bu sürecine girmiş, ticari ve ekonomik kaygı ve 72 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) doyumsuzluğun beraberinde getirdiği problemleri dönüşmüş, dostlukların yerini düşmanca tavırlar GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ geçiştirmek için bu kitle çeşitli deşarj yöntemlealmıştır. Zira sporda şiddet, bilindiği gibi bir sebep 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI rini (küfür, kötü tezahürat, saldırgan davranma ÇÖZÜM olmaktan çok sonuç olup sosyal ve psikolojik ve şiddete başvurma ADMINISTRATIVE gibi) kullanmaktadırlar” bir sorundur. Bu nedenle, SOLUTIONS TO DISPUTES OVER şiddetin ortaya çıktığı (Kuru ve Var, 2009) diyerek spordaki şiddet ve beslendiği sosyal ve psikolojik zeminin çok iyi CUSTOM DUTIES saldırganlığı ifade etmişlerdir”. analiz edilmesi3 gerekmektedir” (Biçici, 2013). 2 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliSpor Hukuk açısından, Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Spor olgusunun yapısında ve3 seyirci ortamında saldırganlık konusunda dikkate Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü şiddet unsurları belirgin bir biçimde görülebilir. alınması gereken iki önemli husus vardır: bunÖzet: Gümrük vergisi, belirli gümrüğekoşulların tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff ve arising Spordaki söz konusu eğilimler, lar; saldırının hangi amaçla kasıtla yapıldığı eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değerieyleme üzerinden dönüşmekalınan, ekonomik, subject to customsyöneldiği which is based on those Fakat rakibe oluşması ile açığa çıkmakta, ve saldırının hedeftir. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of tedir (Kuru, 2000). Saldırganlık, küfür etmek zarar veren her trade davranışı da saldırganlık olarak dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and gibi sözel saldırganlığın yanı sıra;gümrük yakın temas nitelendirmememiz dolaylı bir vergi türü olan vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they aregereklidir. not collected onSpor karşılaşkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as gerektiren bireysel sporlarında malarındaki sınırlarını, ilgili spor vergi mücadele türü olmadığından, dış ticarete ortaya konu olan an indirect tariff saldırganlığın on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject çıkan; çelme takma, tekme, yumruk atma, spor dalının kurallarıyla yapılan hareketin taşıdığı olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom aletleriyle vurmakanun gibi kapsamı bedenidışında saldırganlıktan da nedenle, söz niyet kasıt belirler. güreş ve boksta tutulmuştur. Bu duties ve are excluded from this Örneğin law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are edildiği gibi, intihara kadar varan kişinin kendine yapılan bir mücadeleyi aynı şekilde, futbolda, sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been yönelik saldırganlığı ve saldırının sporcu dışında; voleybol ve basketbolda uygulamak mümkün Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasınahakem göre vebir sistematik international(Acet, trade entering customs territories of hedef rakip oyuncu, antrenör, ya takım değildir 2005). oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. de kaçına, zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as arkadaşlarındangümrük birisivergisinde veya bir seyirciye tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bir spor faaliyeti sırasındaki saldırganlığı şöyle bağlı ayrı bir kuruluş niteliğide olan by General Directorate of Customs as a part of yöneldiği, dışa Bakanlığı’na yönelik saldırganlık şeklinde 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economybir Ministry according ilgili to tanımlayabiliriz; sporcunun, spor dalına Programı Yüksek1994). Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over ifade edilmektedir (İkizler, türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the ait kuralların dışına taşarak, karşısındakine zarar süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Biliç (2013) sporda saldırganlık konuvermek kastı ile inbirthe davranışta bulunyapıya şiddet sahiptir. ve Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be niyet resolvedve administratively first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being sunu şöyle ifadeAncak etmektedir. ma eğilimi göstermesidir. Sporda saldırganlık idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. davranışları; söz,Custom beden veCustom işaretlerle yapılır Key words: Custom, Duties, “Sporun amaçlarındaki sonuca yönelik Anahtar farklılaşma, Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes (İkizler, 1993). Uyuşmazlıkları farklı araçları daGümrük ortaya çıkarmıştır. Yani başarıya giden yolda her şey mubah olarak görülmüştür. Sporda Şiddet ve Saldırganlığın Nedenleri Bunun sonucunda spor sahalardan çok, saha dışına Sporda şiddete neden olan unsurlar arasında; itilmiş, asıl amacından sapmıştır. Oyuncusundan, rekabet hırsı, itiraz etme ve karşı koyna sonucu yöneticisinden, taraftarına kadar her kesimin, oluşan saldırganlık, kendi evinde ya da rakip farklı hesaplar yaptığı bir organizasyon şekline sahada oynanan maçlar ve bu maçlara gelen gelmiş bunun sonucunda da; rekabetler kavgaya fanatik seyircilerin neden olduğu saldırganlık, 73 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) fiziksel temas, oyuncuların sosyo-kültürel durumu, Bununla beraber yarışmaya ilişkin bazı koşulGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ hakemlerin vermiş olduğu kararlar doğrultusunda lar da saldırganlık davranışına etki etmektedir. 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI ortaya çıkan tepkiler ve amigolar şeklinde özet- ÇÖZÜM Örneğin; ısı, skor, oynanan saha (ev sahibi ya lenebilir (Bull, 1991). ADMINISTRATIVE SOLUTIONS da deplasman), yarışma TO DISPUTES OVERsonucu, takımın genel puan durumu ve karşılaşmanın evreleri bunlardan Sporda saldırgan davranışlar ve şiddeti CUSTOM sadece DUTIES bazılarıdır (Tiryaki, 2000). Tüm bu etkenlerin Selinsporcu, KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 taraftarlar değil, sporun içinde bulunan dışında şiddet ve saldırganlık konusunda etkili Bayar medya Üniversitesivb. Sosyalfaktörler Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi yönetici, hakem,2 Celal amigo, 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Ticaret Bölümü ise şöyle sıralanabilir. olan DıĢ diğer unsurlar de teşvik etmektedir. Örneğin, maçlardan önce Özet: vergisi, gümrüğe olan ticari Kitle Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising kulüp başkanı ya daGümrük sözcülerinin, karşıtabikulübe İletişim Araçları eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities veyasözlü değeri saldırı üzerindenve alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those ve taraftarlarına miktarı yönelik kışkırtıcı sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir İletişimin commodities’quantity value. It is are of bir teknoloji bazı and teknikler ilea kind belli davranışları, maçdışsırasında taraftarların gösteri ticaret ve ekonomi politikası aracı olan birve vergi tariff that is a foreign trade and economic policy çoğaltılıp, güçlendirilerek çok sayıda türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan uygulanarak instrument in addition to its economic, social and tezahüratları, oyuncuların davranışları, dolaylı bir vergisert türü olan gümrük vergisi,amigelir ve fiscal functions. Since they are not collected on getirilmesine kitle iletikurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir kişiyi regular etkileyecek basis like income biçime tax and corporate tax, as goların kışkırtmaları, hakemlerin kararları, vergi türü olmadığından, hatalı dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties bu işonly içinonce kullanılan araçlara eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus şimi, are collected when commodities subjectda kitle iletişim tartışmalı durumlar, ve yorumcularının olmakspor üzere yazar alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to denmektedir (Yetim, 2000). Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu araçları the secondve itemmedya of tax procedural law, custom reyting uğruna federasyonu, hakemleri, kulüpleri kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are suçlayan yayınları, sporda saldırgan davranışlara Kitle iletişim araçları, bu fonksiyonlarının iyi sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been ve şiddet eylemlerine açık davetiye çıkarmaktadır yönde kullandıkları zaman insanlığa çok fayBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to sırasına göre bir sistematik dalı international trade olumsuz entering customs territories of (Köknel, 1996).işlemlerin olacağı, kullanıldıkları zaman da oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, toplumu Like all other taxes,yönde compalsive levels such as bir gerçektir kötü etkileyeceği tahakkuk ve tahsil aşamalarıdavranışların Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Spor ortamında sergilenen saldırgan Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan (Çolakoğlu, by General Directorate of Customs as a part of 2000). 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according çeşitli nedenleri Gümrükler bulunmaktadır. Örneğin; Tiryaki Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Kitle customsiletişim duties has araçlarının; a different form spor from the (2000), spor ortamında sporcuların sergilediği dalları ile ilgili süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes saldırgan davranışların nedenlerini başlıkuyuşmazlıkları altında teorik, teknik pratik bilgiler kazandırıcı, spor yapıya sahiptir. Gümrük 5vergisi have to be resolvedve administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being toplayarak şu şekilde eğiticilegal ve action yönlendirici, Ancak ifade idari etmektedir. aşamada çözümlenemeyen seyircilerini solved administratively, can be taken.spor alanlarında 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. zaman zaman görülen terör Custom olaylarını önleyici Key words: Custom, Custom Duties, • Sporcu veyaAnahtar takımıKelimeler: kaybediyorsa Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes rolü olabilir (Erkal, 1992). Ayrıca spor olayları Gümrük Uyuşmazlıkları • Hakem veya hakemlerin kötü bir müsabaka ve organizasyonlarının topluma aktarılması ve yönettikleriyle ilgili bir algıları varsa anlatılmasında kitle iletişim araçlarına büyük • Şaşırmışlarsa ihtiyaç duyulmaktadır (Yıldırım, 2003). • Herhangi bir fiziksel temas ya da sakatlanma Bireysel ve toplumsal bilgilendirmenin yoğun ve sonucu fiziksel olarak acı çekiyorlarsa yaygın bir şekilde gerçekleştiği günümüzde kitle • Sporcu kapasitesinin altında oynuyorsa daha iletişim araçları ve sosyal medya ortamlarının saldırgan olmaktadır. 74 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) önemi giderek artmaktadır. Dolayısı ile toplumGörsel ve yazılı medyada spor da kullanılan dil GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ları etkileme ve hatta maniple etme konusunda farklılaşmakta ve şiddet ve saldırganlık algısı AġAMADA YOLLARI o kadar büyük bir güçten söz ĠDARĠ edebiliriz ki kitle ÇÖZÜM oluşturan ifadeler1 kullanılmaktadır. hareketlerinin başlatılması noktasında da medyanın ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Bu şekilde spor müsabakalarının televizyonlar da gücü yadsınamaz. CUSTOM DUTIES bir savaş havasında verilmesi, şiddet görüntülerini 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Tiraj kaygısı ile futbol yazarları köşelerinde izleyen herkesimi etkilerken özellikle çocuklar için 2 Celal Bayar bütünüyle Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliiki Hukuk Yüksek Lisans Öğrencisi ve futbol manşetlerinde fanatizm katProgramı daha tehlikeli olmaktadır (Rigel, 1995). 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü psikolojisi içerisinde bulunan insanların tuttuğu Spor basınının dilinin incelendiği bir araştırmada Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising takım aleyhinde,Özet: rakip takımı destekler nitelikte, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial (Talimciler, 2006) Türkiye commodities liglerinin dört şampiyon miktarı veya değeridirektörler üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those hakemler, futbolcular, teknik ve kulüp sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind ofmüsabakalarda takımının birbirleri ile oynadıkları yöneticileri aleyhinde, insanların dış ticaret bu ve ekonomi politikasıruh aracıhallerini olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy veinstrument yurtdışı müsabakalarında daha türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan in addition to its economic, social and çok militarist olumsuz etkileyebilecek yazılar yazdıkları takdirdolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on bir dil basis ve söylem Araşkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular like incomekullanıldığı tax and corporatebelirlenmiştir. tax, as de yine bu insanlar olumsuz etkilenmekteler vergi türü olmadığından, dış ticarete konuve olan an indirect tariff on expenditures, custom duties tırmaya göre, “Ölüm Kalım Maçı”, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject “Bu Derbiye fanatizme yönlenmektedirler (Çolakoğlu, 2000). olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Yürek Dayanmaz”, “Yüksek Gerilim-KapışmaUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Türkiye’de futbolda şiddet ve holiganizmin nedenParçalamak-Düello”, “Rus Ruleti”, “Kıdemli gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. leriyle ilgili polisin bakış açısını ortaya koymak Yüzbaşı”, “F16”, “Hizaya Sokmak”, “Keskin ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject “OHAL”, to amacıyla yapılan araştırmada (Arıkan, 2007), Nişancı”, “Kapışma”, “Nakavt”, “İmha işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. tüm vergilerde olduğu Turkey and with operation sequence. medya % 34.9 ile sahalardaDiğer yaşanan şiddetin engibi Planı” gibicontinuing kelimeler sıkça kullanılmaktadır (Tagümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated büyük sorumlusu olarak görülmüştür. limciler, 2006). Türk sporunda şike, şiddet, haksız Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and according rekabet ve Economy teşvik primi iddialarını araştırmak Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden hükümlerine uygun bir olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Futbol taraftarlarıKanunu üzerinde yapılan araştırmada türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customskurulan duties hasTBMM a different araştırma form from the üzere komisyonu’nun (Kuru ve Var, 2009), seyirci saldırganlığı üzerinsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes raporunda, Türk futbolunda şiddet ve yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in theyaşanan first de medyanın (%17.9), rakip seyirci (%33.9) ve öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being saldırganlık olaylarından Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action candolayı be taken. spor medyası hakemin (%23.1) ardındanyargı en fazla etkili üçüncü 1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. suçlanmıştır. SporCustom medyasının maçlardan önce Key words: Custom, Duties, Custom unsur olduğu saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes “savaşmak”, “zafer kazanmak”, “parçalamak” Gümrük Uyuşmazlıkları gibi ilgi çekecek başlıklar kullandığı, bunun da Kitle haberleşme araçlarının, spor da şiddet taraftarlar üzerinde etki ettiği vurgulanmıştır olaylarını giderme, seyirciyi eğitme ve yönlen(Toprak, 2005’den aktaran: Şahin ve diğ., 2014). dirme rolü olması gerekirken; sadece kar amaçlı hareket etmekte ve spor da kamusal yayıncılığı Medya stad şiddetinin ve fanatizmin başlıca göz ardı ederek bir dizi etik problemlere neden tetikleyicilerinden birisidir. Hatta medyanın bazı olmaktadırlar (Erkal, 1992). kesimlerini ve TV’de program yapan bazı kişilerle 75 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) yazılı basında bazı köşe yazarlarını azmettirici saatlerce yorumlar yapılmakta ve genellikle dört GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ büyük kulübün temsil edildiği bu programlarda olarak dahi veya en azından teşvik edici olarak 1 ĠDARĠbilinmekteAġAMADA ÇÖZÜM reytingYOLLARI uğruna basit kavgalar çıkartıldığını ifade nitelemek mümkündür. Diğer taraftan etmektedir (http://www.sporhukuku.org). Ayrıca dir ki basının temel ilkesi haberleri doğru, yansız ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER görsel ve yazılı basının hafta boyunca yaptığı ve zamanında topluma duyurmaktır. Ancak asla DUTIES CUSTOM yayınlarda kendi3 takımının mutlaka kazanacağına haber yaratmak değildir, olmamalıdır.Selin OysaKILINÇ bazı 2, Hatice YURTSEVER inanan ve mağlubiyeti aklından bile geçirmeyen önde gelen program yapımcılarının yapay kav2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Ticaret beklenilmeyen Bölümü şartlı DıĢ taraftar, mağlubiyet sonrasında ga haberleri oluşturduğu ve bunu halka büyükSalihli MYO, etrafını yıkma, kırma ve zarar verme eylemine bir habercilik başarısı olarak sunduğu, bunlara Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın girmektedir from the movement of commercial (Kuru, 2000).commodities dayanarak bazı eşyanın kişi, çevre veya o esnada oynamiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of nan - oynanacakdışmaçın ev sahibi halkına karşı, ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Toplumsal tariff that is a reflekslerin foreign trade and hızla economic policy harekete geçmesinde türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and ekrandan bir takım tehditler savurarak, toplumu dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve medyanın fiscal functions.etkisi Since they are not collected Spor on yadsınamaz. ortamının vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as kışkırttığı; bunukurumlar da gerek ülke içi ve bilhassa vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan canlı an indirect tariff da on expenditures, duties yapısı bu sürecicustom hızlandırabilmekte ve gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject ülke dışı maçlareşyanın dolayısı ile yaptığı saptanmıştır. fanatizm olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi kitleler to foreigngaleyana trade arrive atgelip the custom. Accordingadı to verilen şiddet Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Dikkat çekici husus da bu davranışların belli bir başlatabilmektedirler. kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, olaylarını duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are TV kanalının tutumu olmaktan ziyade program sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. tarafındanhasyapılan çalışmada ile dış ticarete konuve olanonunla eşyanın Türkiye Gümrük Pulur Throughvd. this (2004) law, a systematization been yapıcının davranışı olduğu birlikte Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to yönelten işlemlerin sırasına göre bir sistematik araştırmaya international tradekatılanların entering customs saldırganlığa territories of kanaldan kanala aktarıldığıdır (Spor Hukuku oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. sorusuna verdikleri gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, unsurlar Like all other taxes, compalsive levelscevaplar such as şu şekildedir Enstitüsü Derneği, 2011). tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated vd., 2004).of Customs as a part of Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan (Pulur by General Directorate 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Kıraç, taraftarların şiddet ve holiganca davraProgramı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Tablo 1: Saldırganlığa Yönelten Unsurlar türetilmiĢtir. Gümrük vergisindennedenleri doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the nış eğilimi içinde bulunma arasında, süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya arası sahiptir.rekabeti Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be Basın resolved administratively in the medyanın kulüpler körüklemesi, 6.5first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancakve futbolcuların idari aşamada demeçlerini çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be1.8 taken. kulüp yöneticileri Kulüp Yöneticileri 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Key words: Custom, Custom Duties, Custom hakemler, futbol federasyonu ya da rakip kulüp Hakemler 1.8 Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes aleyhine tahrik Gümrük kar bir havaya sokarak, şiddeti Uyuşmazlıkları kışkırtıcı ve saldırganlığı tahrik edici yayınlarda bulunması olarak vurgulamaktadır. Ayrıca futbol medyasında tiraj ve reyting uğruna yer yer milliyetçiliği kışkırtan, rakip takım futbolcu ve yöneticilerini rencide eden yayınlar yapıldığını, maç görüntülerinin yayınlanmadığı birçok TV kanalında futbolcular ve hakem kararları üzerine Karşı Takım Sey. 4.4 Oyuncu Hataları 0.9 Teknik Adam 1.7 Amigolar 17.3 Hepsi 65.6 Diğer unsurlar dikkate alındığında % 6.5 oranla basının yüksek bir değere sahip olduğu ve spor 76 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) alanlarında saldırganlığın ortaya çıkmasında açılmaması gereken pankartlar, yanıcı ve patlayıcı GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ belirleyici olduğu söylenebilir. Ayrıca Kuru ve maddeler sokan yöneticiler olduğu bilinmektedir; 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI Var (2009)’ın yapmış olduğu çalışmada katılım- ÇÖZÜM bu konuda saptamalar yapılmıştır (Spor Hukuku cıların % 59’u medyada spor camiasının SOLUTIONS fazla Enstitüsü Derneği, OVER 2011) ADMINISTRATIVE TO DISPUTES eleştirilmesinin saldırgan davranışların gösterilCUSTOM DUTIES Spor kulüplerinin amaçlarına ulaşmasında en mesini etkilediği yönünde fikir beyan etmiştir. 2 3 Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER önemli rolü oynayan yöneticiler, kendi ahlaki Medya ve sporda2 saldırganlığa ilişkin olarak Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malidavranış Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi kurallarını geçerli ilke ve standartlara 3 Celal Bayar Üniversitesi Ulus (2013), Türkiye’de yazılı basında yer alanSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü göre biçimlendirmelidir. Yapılan bazı çalışmaspor haberlerinde özellikle manşetler ve haber Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind ve of tariff arising larda kendi seyircileri rakip takım seyircileeşyanın yer değiştirmesi bu eşyanın from the movement of commercial commodities başlıklarında provakatif bir dilin nedeniyle, kullanıldığını miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subjectkulüp to customs which is based on those demeçler ve rinin yöneticilerinin verdiği sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of belirtirken, bu durumun rakip taraftarlar arasında yaptıkları etkilendikleri sonucu dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a açıklamalardan foreign trade and economic policy gerginliği körükleyerek şiddetiharcamalar beslemekte türüdür. Aynı zamanda üzerinden ve alınan instrument in addition to its economic, social and ortaya çıkmıştır. dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on yaygınlaştırmakta olduğuna dikkat kurumlar vergisi gibi belirli çekmektedir aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties (Ulus, 2013). eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Zira Koçeronly(2012)’nin yapmışsubject olduğu çalışmada are collected once when commodities olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to taraftarları şiddet saldırganlığa Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax ve procedural law, customyönelten dışsal Kulüp Yöneticileri kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, faktörler nelerdir sorusunda katılımcıların % 11’i gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Sporda hiç bir yeterlilik, ehliyet aranmayan görev kulüp yöneticilerinin açıklamaları cevabını verile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to vd. (2003)’nin kulüp başkanlığıişlemlerin ve yöneticiliğidir. SporbirHukuku miştir (Koçer, 2012). Yine Tüksoy sırasına göre sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu Turkey andolduğu continuingçalışmada with operation taraftarın sequence. Enstitüsü Derneğinin 2011 yılında hazırladığı rapor-gibi yapmış sporda şidgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated da, bazı başkan ve yöneticilerin bir yandan şöhret detin başlıca sorumlusu olarak gördükleri kişi Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel yandan Müdürlüğü kulüplerinin tarafından, Gümrük Customs and Economy according to sarhoşluğu yaşarken diğer ve kuruma ilişkin soruya katılımcıların % 25’i Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form (Türksoy from the seyirci ve taraftar kitleleri ile diyaloga girmekte yönetici cevabını vermiştir vd., 2003). süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes olduğu, bu diyalogda öncelikle, taraftarı, lehinde yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Dolayısı ile insporun yönetici kimliği öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, the case ofiçerisinde disputes not being tezahürata yöneltmek için yapıldığı, Ancak idari girişimler aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. ile yer alan kişilerin söylem ve1 eylemlerinin souyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. diğer taraftan kulüp içinde bulunabilecek potanKey words: Custom, Custom Duties, Custom rumluluğunun bilincinde olması gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes siyel rakipler veya rakip kulüplerin başkan veya Gümrük Uyuşmazlıkları Spor saha ve alanlarında şiddet ve saldırganlığa yöneticileri aleyhine tezahürat ve eylemlerin el mahal verecek tavır davranış ve söylemlerden altından teşvik edildiği belirtilmektedir. Yine bu uzak durmaları da gerekmektedir. Zira milyonlarca raporda bazı yöneticilerin ön plana çıkma sevdası taraftarı olan takımların yöneticilerinin gerekli ile bir takım magazinsel söylemler, davranışlar hassasiyeti göstermeleri diğer kulüp yöneticileri ve hatta beden show’una başvurduğu ve seyirciyi için de örnek teşkil edecek saldırganlık ve şiddete tahrik ettiği ifade edilmektedir. Ayrıca stadlara el ilişkin ortamların oluşmamasına katkı sağlayacaktır. altından, yetkilerinin verdiği olanakları zorlayarak 77 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Spor alanlarındaki şiddetin kabahatini kulüp yöne- Hakemler sporun her branşında oyunun merkezinde VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ve oyunun dengede ve adil aklamasında önemli ticilerine yükleyen Kongar GÜMRÜK ise, bir toplumbilimci 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI rol oynarlar. Verdikleri kararlar ve uygulamaları gözüyle durumu şöyle değerlendirmektedir: ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ile gerek oyuncuların gerekse de izleyicilerin “Tribün şiddetinin ardındaki temel öğe, kulüpler tepkilerine kolayca yön verebilecek kadar oyunun CUSTOM DUTIES tarafından beslenen (fanatik taraftar/amigo) bir avuç 3 içinde yer alırlar. Ne var ki her iki tarafı da aynı Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER insanın önderliğidir. Sağlanan çeşitli avantajların 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malianda Hukukmemnun Programı Yüksek Lisans Öğrencisi edememenin zorluğunu da birebir 3 Celal Bayarde Üniversitesi yanında, bu taraftarlara bedava bilet verilir.Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü yaşamaktadırlar. Dolayısı ile spor sahalarında Bunlar da bu biletlerin bir kısmını satar ve para Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising meydana gelen saldırgan davranışların sergileneşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities kazanır, bir kısmını da tribünlerde kendilerine miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those mesinde hakemlerin verdikleri kararların etkili sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of destek olsunlar diye yandaşlarına verir. Toplumu dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan olduğu instrumentsöylenebilir. in addition to its economic, social and şiddet eğilimleritürüdür. bakımından suçlamadan önce dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vetariff Çelik olduğu çalışmada bu örgütlü amigo önlenmesi gerekir. vergişiddetinin türü olmadığından, dış ticarete konu olan Arıkan an indirect on (2007)’in expenditures, yapmış custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject katılanların 5.8’itospor sahaların Kulüp yönetimlerinin, bu alınmaktadır. konuda alacakları bir iki olmak üzere Gümrük vergileri, Vergi araştırmaya to foreign trade arrive at the custom. % According Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom birisinin hakemler karar ve bir iki küçük önlemle şiddet bıçakla kanun kapsamı dışındabututulmuştur. Bu nedenle, şiddetin duties are temel excluded sebeplerinden from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are (Arıkan4458. ve Çelik, 2007). keser gibi sonasayılı erdirebilir.” (Aktaran: İlhanBuve Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. kanun olduğunu regulated by belirtmiştir customs law numbered ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Özmaden ve Yıldıran (2003)’ın, yapmış Çimen, 2011). Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Ayrıca created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of araştırmada katılımcıların % 56.4’ü oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi olduğu Turkey and continuing with da operation sequence. Hakemler gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as saldırganlığı üzerinde belirleyici olan en tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret seyirci assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Bilimlerönemli Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk to ifade etmiştir Hakem, oyunun Gümrükler orkestra şefidir. BirÜniversitesi karşılaşmanın Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs faktörün and Economy Ministry according hakemler olduğunu Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm (Özmaden customs dutiesve hasYıldıran, a different form from the normal, ciddi, güzel, heyecanlı olarak geçmesinde 2003). süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi have to be resolved administratively in the first olduğu kadar, gevşek, düzensiz, olaylı ve uyuşmazlıkları kavgalı öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Hakemlerin place. However, intakımım the case of disputes not being aleyhine vermiş oldukları Ancak idari deaşamada solved administratively, legal action can be taken. bir hava içinde geçmesinde hakeminçözümlenemeyen rolü son 1 ederim soruuyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. karar sonrasında nasıl hareket Key words: Custom, Custom Duties, Custom derece önemlidir (Acet, 2005). Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, larından Disputes sinirlendiğimden dolayı kötü sözler Gümrük Uyuşmazlıkları Hakemin sözcük anlamı “oyunu yöneten so- söylerim ifadesi katılımcıların yaşlarıyla ilişkili rumludur”. O hâlde hakem, kendisine verilen olduğu belirlenmiştir. Taraftarı olunan takım ile yetkilerle bir yargı görevi üstlenerek müsabakanın hakemlerin takımım aleyhine vermiş oldukları kurallar içinde oynanması, aksi davranışların da karar sonrasında nasıl hareket ederim soruların- cezalandırılması ile görevlendirilen kişidir. Ha- dan elime geçirdiğim her şeyi atarım, kararları kemlik futbolun en önemli yanını oluşturmaktadır saygıyla karşılarım ifadeleriyle ilişkili olduğu (Özmaden, 2004a). belirlenmiştir (Özen vd., 2013). 78 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Fakat bu durumun ortaya çıkmasında ve hakemdavranışı içinde bulunanlar ise, genellikle takımına GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ lerin bu sürecin içine dahil edilmesinde çok farklı ölesiye bağlı olan, aynı zamanda, yıkıcı ve şiddet 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM unsurların etkili olduğu söylenebilir. Hakemlerin içerenYOLLARI davranışlarda (vandalizm) bulunan fanabaskı altına alınması, tarafgir bir tavır takınması ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER tiklerdir. Bu tip davranışlarda bulunan kişilere ise gibi görünmesinde bazı dış faktörlerinCUSTOM etkili DUTIES holigan adı verilmektedir (Toros ve Koruç, 2004) olduğu da söylenebilir. Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Seyircileri stadyumlara çeken nedenlerden biri 2 Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Müsabaka öncesi Celal ve sonrası hakemler hakkın3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü de, ekonomik refahın artışının, kişi başına düşen da futbolcu, antrenör ve yöneticilerin verdiği milli gelirin yükselmesinin insanları tek başına Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising olumsuz demeçler hakemler üzerinde bir baskı eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities mutlu eden faktörler olmamasıdır. Bütün bu sosyal miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those yaratmaktadır. sosyal Ayrıca televizyonlarda yorum ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of hastalıkların çeşitli şekiller altında toplum vitridış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy yapan eski hakem ve futbolcuların, spor yorumtürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and nine bir gerçektir, bu hastalıklardan biri bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal geldiği functions. Since they are not collected on cularının zamandolaylı zaman hakarete varan suçlayıcı kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as dean insanın kendine yabancılaşmasıdır. Bu yüzden vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan indirect tariff on expenditures, custom duties söylevleri hakemlerin hatalı kararlar vermesine eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject toplumdaki kişiler, monotonluktan kurtulmak olmak üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to neden olabilmekte ve hakemleri hedefvergileri, haline Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom için deşarj olarak kullanırlar kanun kapsamı dışında vd., tutulmuştur. Bu Donedenle, dutiesmaçları are excluded from olma this law.aracı Therefore, getirebilmektedir (Fişekçioğlu 2010). gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are (Acet, sayılı Gümrük düzenlenmiştir. Bu kanun regulated2005). by customs law numbered 4458. layısı ile de hakemler bu Kanunu’nda süreçte zihinsel olarak ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been girişinden başlayıp, eşyayakararlar uygulanacak created beginning with commodities subject to yıpranabilmekteBölgesine ve zaman zaman hatalı Taraftar kavramı dahacustoms çok kişinin/kişilerin takımını işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. vererek saldırgan davranışların ortaya çıkmasına sevmesi, ona duygusal bağlanması gibi iyi gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsiveolarak levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated zemin hazırlayabilmektedirler. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of niyet hissini ifade ederken, holigan ve fanatik 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekçok Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes over kavramları daha kişinin/kişilerin saldırgan türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of otheriçinde taxes. Customs duty disputes davranışlar bulunması, şiddet, yıkım gibi sahiptir. Gümrükseyirci, vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first Futbol literatürüyapıya incelendiğinde, fanatik, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case içinde of disputesbulunması not being olumsuz eğilimler durumunu idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. taraftar, holiganAncak terimlerinin sıkça kullanıldığı 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ifade etmektedir (Koçer, 2012). görülmektedir. Bir spor faaliyetini doğrudan ya da Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes televizyon gibi medya aracılığıyla izleyen kişiye Gümrük Uyuşmazlıkları Seyirci ve taraftar, birbirinden ayrı kavramlardır. Taraftarlar seyirci (Arslanoğlu, 2005); tuttuğu takıma aşırı derecede tutkuyla bağlanmış olan kişiye fanatik (Koruç vd., 2004); takımına bağlı olan, onu ya da sporcularını takip eden, onlara olumlu duygular besleyen, onları destekleyen ve futbolla ilgili arzularını bu şekilde karşılayan kişiye taraftar denilmektedir (Arslanoğlu, 2005). Holiganizm Seyirci, daha çok bir tüketici şeklinde algılanmalıdır. Spor karşılaşmalarını izleyen, dinleyen veya medyadan takip eden seyirci, bir spor tüketicisi olarak taraftardan ayrılır (Toros, 2003). Taraftarlar grup psikolojisi içinde birbirlerini şiddete doğru yöneltmektedirler (Comeron, 2002). 79 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Fanatik kelimesi ise; bir şeye körü körüne bağlı, federasyonun eğitici kurallar düşünmemiş olması, GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ bağnaz anlamlarında kullanılmaktadır. Futbol seyircinin öğrenme isteksizliği, okullarda genel bir ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI1verilmeyişi, seyircinin spor dışı seyirciliği açısından fanatiklik, kazanmak için her ÇÖZÜM spor kültürünün yolu meşru gören, sporun estetiği ve güzelliğiyle nedenlerden kaynaklanan ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVERgerginliğinin giderilmeilgilenmeyen ve sadece sonuca bakan, tuttukları yişi, oyun dışı zamanların doğru kullanılmayışı, CUSTOM DUTIES takımın renklerini, marşlarını hastalık derecesinde 2 amigoların seyircileri olumsuz etkilemeleri ve Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3 önemseyen vb. davranış özelliklerini gösteren eğitimsiz oluşları, kulüplerin ve federasyonların 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaretolarak Bölümü görülmektedir” (Acet, 2005). seyirci çeşididir (Arıkan ve Çelik, 2007). yetersizliği vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Şiddete neden Özet: olanGümrük fanatik seyirciler, dolaylı eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın miktarı veya değeri üzerindentoplanabilir. alınan, ekonomik, ve dolaysız olmak üzere iki grupta sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Birinci grup karşılaşmaları stadyumda seyreden türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan vergikarşılaşmaları türü olan gümrük vergisi, gelir ve seyirciler, ikincidolaylı grupbirise iletişim kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir vergi türü olmadığından, dış ticarete konu2) olan araçları ile seyreden gruptur (Bjelajac, 2005: Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising Bununla ilgili olarak, Uzun vd. (2012)’nin yapfrom the movement of commercial commodities subject to customs which is based on those mış olduğu çalışmada araştırmaya katılanların % commodities’quantity and value. It is are a kind of tariff that is a foreign trade and economic policy 34’ü sporda etkileyen temel faktörlerden birisinin instrument in addition to its economic, social and fiscal functions. Since they are not collected on deregular rakip takım taraftarları olduğunu belirtmiştir basis like income tax and corporate tax, as an indirect tariff on expenditures, custom duties (Uzun vd., 2012). Kuru (2000) ise bu konuda; are collected only once when commodities subject eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Seyirci saldırganlığındaki amaç, rakip takım Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu “Seyirciler the second itemrakip of tax seyircilerin, procedural law, custom kendi şahıslarına, kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, oyuncusuna acıgümrük çektirme, rakip taraftarlavergilerinin usul takım ve uygulama esasları 4458 takımlarına, procedures and practises custom dutiesvearefutbolcularına kendiofantrenör sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. rına sözlü ve direkt olarakkonu yapılan saldırılardır. ile dış ticarete olan eşyanın Türkiye Gümrük karşı Through this law, açirkin systematization has been yaptıkları ve küfürlü tezahüratlardan Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Örneğin; saha içerisine atılan sert cisimler, sahaya işlemlerin sırasına göre bir sistematik etkilenmekte international trade entering customs territories of ve saldırgan davranışlara başvuroluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. inilerek yapılan gümrük saldırılar gibi. (Şahin vd., 2014). vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, maktadırlar Like all other taxes, compalsive levels suchtezahürat, as (çirkin ve küfürlü yabacı tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan madde by Generalatma Directorate of Customs a part of vb.), rakip asseyircilerin saldırgan 1 Günümüzde seyirci ve Genel seyircilerin davranışları, Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process ofde disputes over davranışları saha içinde kalmayıp saha dışına bunların kişilikKanunu özellikleri bir tartışma konusu türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir da process of other taxes. Customs duty disputes taşmaktadır. Seyirciler birbirlerine taşlı, sopalı, halini almıştır. Son yıllarda tribünler birer problem yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikleseyircilerin idari aşamada çözümlenmek zorundadır. bıçaklı place. However, in the case of disputes notbulunup being ve silahlı saldırılarda ağır hasararenası halini almış, ve taraftarların Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. yoluna başvurulabilmektedir. lar vermekte ve ne yazık ki bu1 kavgaların sonu davranışlarında uyuşmazlıklarda istenmedikyargı yönde değişiklikler Key words: Custom, Custom Duties, Custom bile sonuçlanmaktadır” (Kuru, 2000) Anahtar Disputes olmuştur (Yüksel vd., Kelimeler: 1998). Gümrük, Gümrük Vergisi, ölümlerle Gümrük Uyuşmazlıkları diyerek konunun önemini vurgulamıştır. Rakip Takım Seyircileri Rakip taraftar gruplarının arasındaki saha işgallerini ve değişik ölçeklerde, sık sık şiddetli ve tahribata yol açan türden meydan kavgalarını görmek mümkündür. Fanatizm olgusunun ele alınan biçimlerinden birisi de budur. Fanatizm olaylarına belirli ölçülerde kendini kaptıran pek Acet (2005) seyircileri şiddete iten unsurları şöyle ifade etmektedir; “Seyircileri şiddete iten yetersizlikler; seyircilerin spor kültürü ve oyun kuralları konusundaki eksiklikleri, kitle iletişim araçlarının bilgi vermeyişi, 80 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) çok taraftar, saldırgan davranışı, maça gitmenin Atalay (2010), antrenörlerin sorumluluklarından VERGĠSĠ birisinin müsabaka esnasında seyircilere karşı ayrılmaz bir parçası olarakGÜMRÜK görmektedir (Boz- UYUġMAZLIKLARININ 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI olduğunu belirtirken, bu sorumluluğun önemli demir, 1998). olduğunu, zira müsabaka ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVEResnasında ve sonrasında Seyirci şiddetinin nedenleri arasında; sosyo eko- kullanacağı ifadeler ve sergileyeceği hareketler CUSTOM DUTIES nomik, politik, coğrafi ya da medya gibi öğeleri ile seyirciler üzerinde etkili olduğuna vurgulamaktadır (Atalay, 2010). Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 içine alan sosyo 2kültürel etkenlerin yanı sıra, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi grupla veya takımla özdeşleşme, kimlik yitimiSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Antrenör, başarısızlığı başkasına yüklememeli, insanlıktan çıkarma (dehumanization) mekanizÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty isön a kind of tariff arising başarı durumunda plana çıkmamalıdır. Başarıyı eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities malarının devreye girmesi gerekmektedir. Saha miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those da başarısızlığı da kabul eden, başarısızlık durusosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of içinde: sporun tarzı, skor, oyuncu ya da koçların dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that sporcusunu is a foreign trade and economic policy munda yalnız bırakmayan kişilikte Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and model alınması türüdür. ve oyunun kuralları; saha dışında dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since theykarşılaşmalarda are not collected on değil, sosyal olmalıdır. Sadece kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as ise: alkol, yoğunluk, almaolan ortamda vergi türüengellenme, olmadığından, dışmodel ticarete konu an indirect tariff on expenditures, custom duties olmalı iyi bir da sporcuların yanında eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject gibi etkenler katkı yapmaktadır (Yetim, 2005). olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the (Acet, custom. According iletişim kurmalıdır 2005).to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, Özmaden (2004)gümrük taraftarların şiddet ve holiganca Bazı sporcuların, vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practisesantrenmanlardaki of custom duties are yüklenmenin sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. davranış eğilimi ile içinde bulunma nedenleri arasında fazla olması nedeniyle çektikleri dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has beenacı yüzlerinden Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to okunmaktadır. Hattacustoms bazıterritories sporcular bu nedenle rakip taraftarların olumsuz tezahüratlarına işlemlerin sırasına göre bir vurgu sistematik international trade entering of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ağlamaktadır. Sporcusuna karşı bir davrayapmaktadır (Özmaden, 2004b). gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such böyle as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated nışta bulunan koç,of saldırgan Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate Customs as amıdır? part of Koçun niyeti 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Diğer FaktörlerGümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according sporcusunun yarışmalarda daha iyi performans Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the göstermesi ise burada saldırganlıktan söz edilediğer vergilerde oluşanbranşlarında süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Antrenörler, hersüreci, zaman sporun farklı yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have toAma be resolved in the firstiyi performans mez. eğeradministratively koç, yarışmada öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being önemli rol oynayan birincil aktörlerdir. Takımların Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, can be taken. bir ceza olarak göstermediği içinlegal buaction yüklenmeyi 1 uyuşmazlıklarda yargıalması yoluna başvurulabilmektedir. kazanması ve başarılı sonuçlar antrenörlerin Key words: Custom, Custom Duties, Custom söz edilebilir uyguluyorsa burada saldırganlıktan Kelimeler: Gümrük Vergisi, Disputes mesleki bilgi veAnahtar deneyimleri ile Gümrük, mümkün olmakGümrük Uyuşmazlıkları (Tiryaki, 2000). tadır. Ancak antrenörler salt kazanmak anlayışı ile Sporda saldırganlık ve şiddete yönelten bir başka unsurda amigoların seyirciler üzerindeki etkisidir. Amigo, seyirci, sporcu ve yönetici arasında köprü vazifesi yapan ve bu öğeler arasında bütünleyici rol oynayan kimsedir (Acet, 2005). hareket etmemelidir. Tıpkı kulüp yöneticilerinde olduğu gibi antrenörlerin de konumları gereği milyonlarca insanı olumlu ya da olumsuz bir şekilde etkileyebilme durumu söz konusudur. Dolayısı ile antrenörlerin de bilinçli ve yapıcı davranışlar sergilemesi gerektiğini söyleyebiliriz. Orhan (2007)’a göre; 81 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) “Günümüzde tribün liderleri olarak da tanımlaiçinde kurdukları olumlu iletişimin, gol atma ve GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ nan amigoların, takımları için saatlerce tezahürat başarı sevincinin onlarla paylaşmaları yanında 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI yapmaları, deplasmana giderek takımlarını desbazı olumsuz, kendi taraftarlarını ve rakip takım teklemeleri, takımına sahip çıkarak oyuncularını taraftarlarını az veya çok tahrik eden hareketleri ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER motive etmeleri, takımları için şarkı bestelemeleri görüldüğü belirtilmektedir. Özellikle yıldız futbolcuCUSTOM DUTIES olumlu davranışlar olarak kabul edilse de son 3 larınYURTSEVER çok genç yaşta para ve şöhrete ulaşmalarının, Selin KILINÇ2, Hatice zamanlarda sıkça 2görülen şiddet olaylarının içinbüyük kesiminin toplumun Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliçok Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi sosyal bakımdan 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü de olmaları, müsabakalarda hakem, oyuncular, dar gelirli ailelerinden gelmelerinin, bireysel rakip taraftarlaraÖzet: ve teknik karşı aile kültürü eksik olmasının Gümrük adamlara vergisi, gümrüğe tabisportif olan ticari ve Abstract: Custom dutyve is a eğitiminin kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities erdeme yakışmayacak davranışlar sergilemeleri, sporcularda davranış neden miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, bazı subject to customs which is basedbozukluklarına on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of karaborsa bilet satışı vevealkol alarak müsabakaya sporcuların dış ticaret ekonomi politikası aracı olan bir vergi olduğu tariff that isvurgulanmaktadır. a foreign trade and economicAyrıca policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and gelmeleri olumsuz davranışlar olarak görülmekulaşırken önceleri özel onyaşamlarını da dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve şöhrete fiscal functions. Since they are not collected kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as tedir” (Orhan, 2007). basını ile paylaşmaları, vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan magazin an indirect tariff on expenditures, custom duties bir süre sonra eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen yargıdöngüsünün yoluna başvurulabilmektedir. Sporcular aslına uyuşmazlıklarda bakılırsa spor en asli place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. duruma tepkiat gösterip bazı basın mensupları üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi bu to foreign trade arrive the custom. According to Sporda şiddet veolmak nedenlerine ilişkin olarak amiUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom yaşadıkları tribünlerin kanunbir kapsamı tutulmuştur. Bu nedenle, ile duties are excluded sorunlar from this law. Therefore, bazı kitlesel goların ya da diğer ifadedışında ile tribün liderlerinin gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are da yol sayılı hazırlamasına Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun davranışlarına regulated by customs law açmaktadır numbered 4458.(Spor Hukuku şiddet ortamlarını ilişkin olarak ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Derneği, 2011). subject to girişinden başlayıp, bir eşyaya uygulanacak Enstitüsü created beginning with commodities Kongar (2003),Bölgesine şiddetin çok berrak biçimde işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu with operation sequence. ortaya çıkan, tribün şiddetinin ardındaki temelgibi Turkey and continuing gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Başarıyı Like all otherhedefleyen taxes, compalsivetakımlarda, levels such as başarısızlık ve tahsil aşamaları Gümrük Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated öğeyi, kulüpler tahakkuk tarafından beslenen, (adınaveister meydana gelen hayal kırıklığı kaygı ve Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan anında by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according fanatik taraftar Gümrükler deyin, isterse amigo), bir avuç Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden stres, taraftarlar veprocess sporcuların centilmenlik dışı Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the insanın önderliği şeklinde ifade etmiştir (Kongar, artırmaktadır. Taraftarların sporsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir eğilimlerini process of otherde taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first 2003). cuları şiddete davet eden tezahüratları ile sporcuların seyirci psikolojisini doğrudan etkileyen 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom davranışları, saldırgan bir kimliğe bürünmelerine Disputes neden olmaktadır (Peker, 2007). unsuru olarak kabul edilir. GerekGümrük, saha içi gerekse Anahtar Kelimeler: Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları de saha dışı söylem ve eylemleri ile taraftarları etkileyebilmekte; zaman zaman da taraftarlardan Güvenlik güçleri kitlesel talebin olduğu spor kendileri etkilenebilmekte ve doğrudan ya da alanlarında düzensizliğin önlenmesi amacı ile dolaylı olarak sporda şiddet ve saldırganlığının konumlandırılan ve bu amaca göre hareket sebebi olabilmekteler. etmesi beklenen birimlerdir. Ancak bazen bu düzensizliğin, saldırganlığın ve şiddetin asıl sebebi Spor Hukuku Enstitüsü Derneğinin 2011 yılında hazırladığı raporda sporcuların seyirciler ile stad olabilmektedirler. Müdahale anında kullandıkları 82 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) yöntemler ve davranışlar insanları daha da hırçın Spor sahaları zaman zaman acı olaylara sahne GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ hale getirebilmektedir. olmaktadır. Bu olaylarda görünür neden bir gol, 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI bir tezahürat şekli, maç çıkışı bir gerginlik olurken, Türkmen vd. (2013)’nin yapmış olduğu çalışmaADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER bunların gerisinde uluslararası tarihi çekişmeler; da araştırmaya katılanların % 71.3’ü güvenlik din, mezhep farklılıkları, yöresel problemler de CUSTOM DUTIES güçlerinin yanlış müdahaleleri şiddeti körükle3 yatmaktadır. Şiddete dayalı olmasa da zaman KILINÇ2, Hatice YURTSEVER mektedir cevabını vermiştir (Türkmen Selin vd., 2013). 2 tribünYüksek çökmesi panik sonucu meydana Celal yapmış Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malizaman Hukuk Programı Lisansve Öğrencisi Yine Koçer (2012)’in olduğu çalışmada 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü gelen kazalar da ölümler de yaşanmaktadır. Dünda katılımcıların bir kısmı taraftarları şiddet ve Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi birisiolan ticari Abstract: Custom duty is afanatizmin kind of tariff arising yada futbol tarihi, doğurduğu şiddet saldırganlığa yönelten dışsal faktörlerden eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities veya olduğunu değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which(Özsoy, is based 2011). on those Bu olaylardan olaylarıyla doludur nin de güvenlikmiktarı güçleri ifade etmiştir sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of tariff that istablo a foreign tradeverilmiştir. and economic policy (Koçer, 2012). dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi bazıları 2’de türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on Tablo vergisi 2: Çeşitli Ülkelerde Meydana Gelen Bazı Şiddet Olayları kurumlar gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Ülkeolmak üzere alınmaktadır. Yıl Gümrük vergileri, Sportif (müsabaka) Ölü to Yaralı Vergi faaliyet to foreign trade arrive at the custom. According Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law,sayısı custom sayısı kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom 25 duties are Glasgow (iskoçya) 1902 Tribün çökmesi 350 sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bolton (ingiltere) 1946 Çitlerin yıkılması 33 500 Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına bir sistematik international trade entering customs territories of İstanbul (Türkiye) 1949göre Veli Efendi Hipodromu’nun yıkılması oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as Floransa (italya)tahakkuk ve tahsil 1957 Tribün çökmesi assessment, accrual and collecting are- regulated 120 aşamaları Gümrük ve Ticaret bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Napoli (italya) Bakanlığı’na 1959 Seyirci itişmeleri 65 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according to Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over Santiago (şili) Gümrük Tribün çökmesi 300 türetilmiĢtir. vergisinden 1961 doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form5from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes Lima (Peru) 1964 vergisi Peru-Arjantin 320 1000 yapıya sahiptir. Gümrük uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Türkiye 1967 Ancak idari aşamada Kayserispor-Sivasspor çözümlenemeyen solved administratively, legal action can43 be taken. 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Arjantin 1968 River Plate-Boca Juniors 74Custom 150 Key words: Custom, Custom Duties, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Arjantin 1969 Honduras-Elsalvador Savaş ilan edilmiştir. Gümrük Uyuşmazlıkları ölü sayısı 2000 Bikara (Kongo) 1969 Seyirci itişmeleri 27 52 Brezilya 1970 Brezilya’nın şampiyonluğu zafer şenlikleri kutlamalarında 73 2100 Glasgow (iskoçya) 1971 Seyirci itişmeleri 66 100 Almanya (Münih) 1972 Terör (Olimpiyatlar) 17 - Kahire (Mısır) 1974 Tribünlerin aşırı doldurulması 48 47 83 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Hamburg (Almanya) 1977 Taraftar kavgası GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI 1979 Taraftar kavgası Lagos (Nijerya) Kalküta (Hindistan) 1 1 24 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 16 1980 Taraftar kavgası Yüzlerce yaralı 27 100 Atina (Yunanistan) 1981 Taraftar kavgasıDUTIES CUSTOM 21 54 Ibagua (Kolombiya) 1981 2 Stadyumun Selin KILINÇyıkılması , Hatice YURTSEVER3 17 - Brezilya Colombiya 2 1982 Sosyal SanBilimler Luis-Forttaleza 3 Celal Bayar Üniversitesi Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 1982 Despertivo Cali- Racing Club Arjantin 22 25 200 Özet: Gümrük vergisi, tabi olanMoskova-Harlem ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff 1982gümrüğeSpartak 69 arising 100 eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri1984 üzerinden Calialınan, Amerika ekonomik, subject to customs which is based24 on those Cali (Kolombiya) sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergiziyareti tariffnedeniyle that is a foreign trade and economic Brüksel (Belçika) 1984 Totenham’ın çıkan - policy 60 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and kargaşa dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as Belçika 1985 dış ticarete LiverpoolJuventus 39 duties vergi türü olmadığından, konu olan an indirect tariff on expenditures, custom eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject Bradford (ingiltere) 1985 Gümrük Tribün yangını kargaşa 53 200 olmak üzere alınmaktadır. vergileri, Vergi ve to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Birmingham (ingiltere) 1985tutulmuştur. Stat Bu duvarının 176 kanun kapsamı dışında nedenle, çökmesi duties are excluded from this law. 1Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda kanun regulated by customs law numbered Meksiko (Meksika) 1985düzenlenmiştir. TaraftarBukavgası 10 4458. 50 ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden1985 başlayıp, eşyaya uygulanacak to yaralı sayısı Pekin (Çin) Kavga ve kargaşa created beginning with commodities subject Ölü ve işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of Çin yetkililerince gizli oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels suchtutulmuştur. as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı 1987 ayrı bir kuruluş olanHoogby General Directorate of Customs as- a part of Hollanda Ajaxniteliği ve Den 50 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine 1988 uygun olarakYıldırım yürütülmektedir. Customs Law. Resolution process of disputes Katmandu (Nepal) düşmesi sonucu yaşanan panik 72 over 27 türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty Sheffield (ingiltere) 1989 Kargaşa 94disputes 100 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada zorundadır. place. However, in the case of disputes62 not being Mogadiscio (Somali) 1990çözümlenmek Kargaşa 200 Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yargı1991 yoluna başvurulabilmektedir. Almanya Leipzig- Berlin 1 1 Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler:1991 Gümrük, Taraftar Gümrük Vergisi, Johannesburg (Güney kavgası Disputes 40 50 Gümrük Uyuşmazlıkları Rusya Afrika) Bastia (Fransa) 1992 Tribün yıkılması 16 200 Hollanda 1995 Genova-AC Milan 1 - ABD (Atlanta) 1996 Olimpiyat parkında bomba patlaması 1 Türkiye 2000 Galatasaray-Leeds United maç öncesi 2 Türkiye 2004 Beşiktaş taraftarının bıçaklanması 1 84 100’den fazla ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) Kaynaklar: Sezer, 2006; Girginer vd., 2006; söylemleri ışığında eylemlerde bulunmakta ve GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Kapuscinski, 2000; Sayın, 2005; Acet, 2005; sporun özüne ya da aksi yönde hareketler de ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI1 Erkal vd., 1998; Milliyet gazetesi, 1987; Sunay, ÇÖZÜM bulunmaktadırlar. 2010; Özsoy, 2011. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Sporda seyirci ya da taraftarların şiddet ve salCUSTOM DUTIES SONUÇ dırganlığın merkezinde olduğu söylenebilir. Zira 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER eğitim, ekonomik durum, aile içi iletişim, alkol Spor saha ve alanlarının barış, kardeşlik ve 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malikullanımı Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi gibi unsurlar seyircilerin taşkınlık 3 Celal Bayar Üniversitesi sevginin mabedi olarak anıldığı günlerin aksineSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü yapması ve saldırgan davranışlar içerisinde bugünümüzde sporda şiddet ve saldırganlık ve Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising lunmalarını etkileyebilmekte, bunlara ek olarak eşyanın giderek yer değiştirmesi nedeniyle,Birden bu eşyanın from the movement of commercial commodities sapkın davranışlar artmakta. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those yönetici, sporcu, antrenör ve hakemlerin tutum ve sosyal veolduğu mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of fazla unsurun sebep bu durum sporun dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy davranışları da seyircilerin şiddete başvurmalarına türüdür. Aynı zamanda harcamalar duymaya üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and içinde yer alan her kesimin rahatsızlık dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on ivme kazandırmaktadır. kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as başlamasına neden olmaktadır. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only when commodities subject tavır ve davToplumun heronce kesiminin sağduyulu Kitle iletişim araçları ve alınmaktadır. görsel veGümrük yazılıvergileri, basının olmak üzere Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second ile itembirlikte of tax procedural custom ranışları sporunlaw,öznelerinin de yapıcı tahrik edici yayınları, köşedışında yazarlarının hedef kanun kapsamı tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures andsergilemesi practises of custom duties are davranışlar ile birlikte sporda şiddet ve gösteren üslupları, spor Kanunu’nda haber vedüzenlenmiştir. bültenlerinin sayılı Gümrük Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been düzensizliğin önlenebileceği söylenebilir. Ayrıca tiraj ve reytingBölgesine kaygısı ile daha girişinden başlayıp,çok eşyayasporun uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of içinde gerçekçi caydırıcı uygulanması kötü yüzünün izleyiciye şiddet vegibi Turkey andyaptırımların oluşturulmuştur. aktarılması Diğer tüm vergilerde olduğu continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, all other taxes, compalsive levels such as veLikeuygulanabilir bir spor yasasının çıkartılması saldırganlığa zemin Aksine bu tahakkukhazırlamaktadır. ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by bu General Directorate of Customs asolacaktır. a part of da süreçte belirleyici Aksi halde 1 iletişim araçlarının kitlelerin bir olmasını Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayararada Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law.istenilen Resolution process of disputes overkalacak, somut yapılmak her şey sözde sağlayacak, şiddet vevergisinden saldırganlığın önüne set türetilmiĢtir. Gümrük doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the diğer vergilerde oluşan yol süreçten process of atılmadıkça other taxes. Customs duty disputes da sporun ruhuna ve özüne olacak yayın vesüreci, haberler ile topluma ve farklı yönbir adımlar yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being aykırı tüm faaliyetler giderek artacaktır. göstermesi gerekmektedir. Zira günümüz medAncak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. 1 uyuşmazlıklarda yoluna başvurulabilmektedir. yasının toplumları etkilemeyargı gücü bilinmektedir.. Sporda şiddet ve saldırganlığın önlenmesine ilişkin Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes her yaştan ve her kesimden bireyin şiddet, saldırUyuşmazlıkları Sporun içinde Gümrük yer alan kulüp yöneticilerinin, ganlık ve fair-play konularında bilinçlendirilmesi, yasal mevzuat konusunda bilgilendirilmeleri, bu konuda ulusal alanda kongre, konferans, panel vb. etkinliklerin düzenlenmesi, medyada bu konu ile ilgili olumlu ve yapıcı dil kullanımının yanısıra bu konunun sürekli gündemde tutulması ve gerekli yayınların yapılması konunun bireysel ve hakemlerin, sporcuların ve antrenörlerin sağduyulu yaklaşımlar sergilemesi, fair play, sevgi, saygı ve kardeşlik çerçevesinde insanları spora teşvik edecek eylem ve söylemlerde bulunması gerekmektedir. Aidiyet duygusunun yoğun olarak yaşandığı sporun içinde yer alan seyirciler ve taraftarlar, yönetici, sporcu ya da antrenörlerin 85 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) BJELAJAC, S., (2005). The social structure of toplumsal olarak öneminin kavranması açısından GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ football fans in the city of split, erişim adresi: önemli adımlar olarak değerlendirilebilir. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMhttp://www.kakanien.ac.at/beitr/fallstudie/ YOLLARI1 KAYNAKLAR ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER SBjelajac1.pdf, erişim tarihi: 20.02.2015 ACET, M., (2005). Sporda saldırganlık veCUSTOM şiddet, DUTIES BOSTAN, G., KILCIGİL, E., (2008). Beden Morpa kültür yayınları, 1. Baskı,Selin İstanbul KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 Eğitimi ve spor Yüksekokulu Olan ve Ol2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 AİLEDE ŞİDDET KOMİSYONU RAPORU., Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, mayan DıĢ TicaretAnkara Bölümü Üniversitesi Öğrencilerinin (2013). Tüm Yönleri İle Şiddet. (Edt: Eyigün Saldırganlık Boyutları, Spormetre, 6(3): Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yerR.değiştirmesi bu eşyanın from133-140 the movement of commercial commodities S. Oral B. Günay Başarannedeniyle, S. Yıldız H. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those sosyalÜniversitesi ve mali fonksiyonlarının yanında s. önemli Efe R.). Dicle Basımevi, 43 bir commodities’quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi BOZDEMİR, tariff that is a foreignM., trade(1998). and economic policy Fanatizminin Futbol türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı birO., vergi türü olanFutbolda gümrük vergisi, gelir ve fiscalSosyolojik functions. SinceAçıdan they are not collected Sağlık on ARIKAN, Y., ÇELİK, (2007). Şiddet Tahlili, Bilimleri kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türüJournal olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on Yüksek expenditures,lisans customtezi, duties İstanbul: MarVe Polis, Turkish of Police Studies Enstitüsü, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom.15-40 According to Vol: 9 (1-4),olmak ss.109-132 mara Üniversitesi, Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerininFutbolun usul ve uygulama esasları 4458 BULL, proceduresS.J., and practises of Sport custom duties are ARSLANOĞLU, K., (2005). Psikiyatrisi, (1991). psychology, the crosayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this pres, law, a ramsbury, systematization marlborough has been İthaki Yayınları, İstanbul, s.309 wood Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm Boyutları vergilerde olduğu Turkey and continuing with(2002). operation sequence. ATALAY, A., (2010). Hukuksal ilegibi COMERON, M., The prevention of gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Futbolda Şiddet Olgusu. Selçuk Üniversitesi, violence in sport. Printed at the council of Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to GümrüklerEnstitüsü, Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs Maliye and Economy according Sağlık Bilimleri Yüksek Lisans europe Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over türetilmiĢtir. duties has a different form from the Tezi, s. 28, Gümrük Konyavergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ÇOLAKOĞLU, process of other taxes. T., Customs duty disputes (2000). Sporun Topluma yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle Türk idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being ATALAY, A., (2012). Futbolunda Sendikal Yaygınlaştırılmasında Medyanın Etkisi (Güreş Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Süreç, Akademik Bakış, 30: 1-16 Örneği), Gazi Üniversitesi1 Sağlık Bilimleri Key words: Custom, Custom Duties, Custom Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, s. 42. Ankara. Gümrük Uyuşmazlıkları AYAN, S., (2006). Şiddet ve Fanatizm, C.Ü. İİBF ERKAL, M., (1992). Sosyolojik Açıdan Spor, Dergisi, 7(2): 191-209 Genişletilmiş 3. Baskı. İstanbul: Der Yayın- BİÇİCİ, R., (2013). Aynı Bedendeki Farklı ları; p.119, 40 Karakterler Spor ve Şiddet. İçinde. Tüm Yönleri İle Şiddet. (Edt. Eyigün S. Oral B. ERKAL, M., GÜVEN, Ö., AYAN, D., (1998). Günay R. Başaran S. Yıldız H. Efe R.) Dicle Sosyolojik açıdan spor, 3. Baskı, Der ya- Üniversitesi Basımevi, s. 120 yınları, İstanbul 86 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) ERŞAN, E.E., DOĞAN, O., DOĞAN, S., KAPUSCINSKI, R., (2000). Futbol Savaşı, (Çev: VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Gül Çağalı Güven), İstanbul, s.151-178 (2009). Beden Eğitimi GÜMRÜK ve Spor Yüksekokulu 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin KOÇER, M., (2012). Futbol Derneklerine Üye SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Sosyo-DemografikADMINISTRATIVE Açıdan Değerlendirilmesi, Olan Taraftarların Şiddet ve Holiganizm 31(3): 231-238 CUSTOM DUTIES Eğilimlerinin Belirlenmesi: Kayseri Örneği, 3 Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı: 32, FİŞEKÇİOĞLU,2 İ.B., ÖZDAĞ, S., DUMAN, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Şiddet Üniversitesi DıĢ Ticaret Bölümü S., ATALAY, A., (2010). Futbolda veSalihli MYO, 111-135 Yasal KarşıÖzet: Tedbirler. Türkiye Kickboks FeKONGAR, E.,duty(2003). Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom is a kind Futbolda of tariff arisingTribün Şiddeti, eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities derasyonu Spor Bilimleri Dergisi, 3(2): 12-27 available http://www.kongar.org/aydinmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs at: which is based on those sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is are a kind of lanma/2003/356_Futbolda_Tribun_Siddeti. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy GİRGİNER, N., AYDIN, S., ÇAVDAR, Z., türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and php Erişim Tarihi: 11.01.2015 dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on (2006). Üniversite Öğrencilerinin Sporda kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties KORUÇ, Z.., BAYAR, P., ARSLAN, F., (2004). Şiddet Konusuna Yaklaşımları: eşyanın gümrüğe geldiği anda birEskişehir defaya mahsus are collected only once when commodities subject olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Sosyal Kimlik Türkiye’de Futbol Fanatikleri: OsmangaziUsul Üniversitesi ve Anadolu ÜniverKanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dutiesve areŞiddet, excluded Türkiye from this law. Therefore, Futbol adamları Derneği sitesi Öğrencilerine Yönelik Uygulama. gümrük vergilerinin usul veBir uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs numbered Ankara Şubesilaw ve Spor Toto4458. Genel Müdürlüğü Eskişehir Osman Gazi Sosyal ile dış ticarete konuÜniversitesi olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to Futbol Müsabakalarında Terörün Nedenleri Bilimler Dergisi, 1-30 göre bir sistematik international işlemlerin 7(2): sırasına trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey continuing Yolları with operation sequence. Araştırma YaveandÖnleme Bilimsel gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as GÖKSU, T., (2007). Psikoloji, Ankara: tahakkuk Sosyal ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting rışması, Ankara, s.6 are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according Seçkin Yay.Gümrükler Programı Yüksek Lisans Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess Lisans of Tezinden Kanunu hükümlerine uygunÖğrencisi olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution disputes over KÖKNEL, Ö., (1986). İnsanı anlamak, 428, altın türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğerSporda vergilerdeBaşarının oluşan süreçten farklı bir process of other matbaası, taxes. Customsİstanbul duty disputes İKİZLER, C., (1994). Psikokitaplar yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada zorundadır. lojisi, 2. Baskı. İstanbul: Alfaçözümlenmek Basım Yayım Dağıtım İKİZLER, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları H.C., (1993). Sporda başarının psi- kolojisi, Alfa basım dağıtım, İstanbul, s. 77 İLHAN, E., ÇİMEN, Z., (2011). Spor alanla- have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action Bireysel can be taken. ve KÖKNEL, Ö., (1996). 1 Toplumsal Key Şiddet, words: Custom, Custom Duties, Custom altın kitaplar, İstanbul Disputes KURU, E., (2000). Sporda Psikoloji. s. 74. Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Basımevi KURU, E., VAR, L., (2009). Futbol Seyircilerinin Spor Alanlarındaki Saldırganlık Davranışları Hakkında Betimsel Bir Çalışma (Kırşehir İli Örneği). Ahi Evren Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2): 141-153 rında şiddet ve spor medyasının etkileri: spor yazarlarının algıları, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi Cilt 5, Sayı 3 87 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) MİLLİYET GAZETESİ., (1987). “Hollanda adamları Derneği Ankara Şubesi ve Spor GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ Liginde Olay” s. 15. (3 Mart 1987) Toto Genel Müdürlüğü Futbol Müsabakala- 1 ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMrında YOLLARI Terörün Nedenleri ve Önleme Yolları ORHAN, Ü., (2007). 5149 Sayılı Sporda Şiddet ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER Bilimsel Araştırma Yarışması, Ankara, s.58 ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun CUSTOM Çerçevesinde Spor Güvenliği. Marmara Üni- DUTIES ÖZSOY, S., (2013). Sporda şiddet ve Medya, Tüm Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 versitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Yönleri İle Şiddet Çalıştayı Tebliğleri. (Edt. Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Lisans Tezi, s.2 Celal 23,Bayar İstanbul 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Eyigün DıĢ TicaretS. Bölümü Oral B. Günay R. Başaran S. Yıldız ÖZDEMİR, C.,Özet: MERCAN, R., (2006), Spor ve Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, Beden bu eşyanın Şiddet: Adnan Menderes Üniversitesi miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, mali fonksiyonlarınınÖğrencileri yanında önemli bir Eğitimi ve sosyal Sporve Yüksekokulu dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi türüdür. Aynı harcamalar üzerinden alınan Üzerine Sosyolojik Birzamanda Çalışma, 9. Uluslararası dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve kurumlar vergisi gibiMuğla; belirli aralıklarla alınan bir Spor Bilimleri Kongresi, 936-938 H. Efe R.) Dicle Üniversitesi Basımevi, 2013; Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising from the movement of commercial commodities s. 105. Erişim adresi: http://www.sabrieyigun. subject to customs which is based on those commodities’quantity and value. It is are a kind of com.tr/wp-content/uploads/akademik%20 tariff that is a foreign trade and economic policy instrument in addition to its economic, social and fiscal%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fmalar/E-%20 functions. Since they are not collected on regular basis like income tax and corporate tax, as E d itariff t %onC expenditures, 3 % B 6 rcustom l % Cduties 3%BCk%20 vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject ve%20B%C3%B6l%C3%BCm%20 ÖZEN, Ü., EYGÜ, KABAKUŞ, A.K.,vergileri, (2013). olmakH., üzere alınmaktadır. Gümrük Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom Üniversite Öğrencilerinin Sporda Şiddet ve kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dutiesyazarl%C4%B1%C4%9F%C4%B1/2-%20 are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are Saldırganlıksayılı Algıları, Üniversitesi %C5%9Eiddet%20Nedenleri-%20Kitap.pdf, GümrükGümüşhane Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Sosyal Bilimler Elektronik 7: 323-342 erişim tarihi: 22.02.2015 Bölgesine girişinden Dergisi, başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. ÖZMADEN, M., S.,taxes, (2011). Sporlevels Gazetelerinin Başlıklagümrük(2004a). vergisinde deSeyircilere zorunlu aşamalarGöre olan tarh, ÖZSOY, Like all other compalsive such as tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Futbolda Saldırganlığı Bakanlığı’na bağlıTeşvik ayrı bir Eden kuruluş Faktörniteliği olan by General of Customs as a part of rındaDirectorate Militarist Ve Şiddet İçerikli Metaforlar, 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü Bayar Üniversitesi Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından,Sosyal Gümrük Customs Maliye and Economy according ler ÜzerineKanunu Bir Araştırma, Sağlık Bilimleri Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. ResolutionÜniversitesi, process of disputes İletişim over Gümüşhane Fakültesi türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the Enstitüsü, Doktora tezi, Ankara: Gazi Ünisüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs sayı. duty disputes Elektronik Dergisi, 1 yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first versitesi, 42-71 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen PEKER, solved administratively, legal action can be taken. Şiddetin İçsel E., (2007). Futbolda 1 uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ÖZMADEN, M., YILDIRAN, İ., (2003). Futbola Key Bir words: Custom, Custom Duties, Custom Yazılı Basının Olgu Haline Gelmesinde Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes İlişkin Dışsal Etkenlerin Seyirci Saldırganlığı Gümrük Uyuşmazlıkları Rolü, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Üzerindeki Etki düzeylerinin Araştırılması. Beden Eğitimi ve Sporda Sosyal Alanlar Kongresi Bildiriler Kitabı. 4-6 Ocak. Ankara: Belge Matbaacılık, 188-198 Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, s. 28, İstanbul PULUR, A., KAYNAK, İ., ORHAN, S., (2004). Polislerin Spor Müsabakalarındaki Saldırgan Seyircilere Müdahalelerinde Kendi Taraftar- ÖZMADEN, M., (2004b). Futbola İlişkin Dışsal etkenlerin Seyirci Saldırganlığı Üzerindeki Etki Düzeylerinin Araştırılması, Türkiye Futbol lığının Etkisinin Araştırılması. G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2): 241-260 88 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik Bilimler January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02 Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) RİGEL, N., (1995). Haber, çocuk ve şiddet, Üretim, TBMM., (2013). Sağlık Çalışanlarına Yönelik GÜMRÜK VERGĠSĠ Artan Şiddet Olaylarının Araştırılarak Alınması Kitle İletişim ve Tüketim Sürecinde Haberin UYUġMAZLIKLARININ 1 ĠDARĠ AġAMADA YOLLARI Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyİncelenmesi. Der Yayınları; İstanbul, s. 215 ÇÖZÜMGereken ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVERAraştırma Komisyonu la Kurulan Meclis SAYIN, G., (2005). Spor Müsabakalarında ŞidRaporu 2013, Yasama dönemi. 24, yasama CUSTOM DUTIES det ve Düzensizliğe Yol Açan Eylemlerin 2 3 yılı. 3, erişim adresi: http://www.tbmm.gov. Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER Önlenmesi ve2 Takibi, Yüksek Lisans Tezi, tr/sirasayi/donem24/yil01/ss454.pdf, erişim Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bilimler Bayar Üniversitesi Başkent Üniversitesi, Sosyal Ens-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü tarihi: 22.02.2015. s. 454 titüsü, Ankara Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement commercialSpor commodities TİRYAKİ, Ş., of(2000). Psikolojisi, Eylül miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those SEZER, A., (2006). Şiddet ve Fanatizm, C.Ü. sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir commodities’quantity and value. It is5, areAnkara a kind of yayınevi, Yayın no: dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7 (2), s.203 türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions.V., Since they are Sporda not collected on TOPRAK, (2005). Şiddeti Medya ve kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as SPOR HUKUKU ENSTİTÜSÜ DERNEĞİ., vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff onKörüklüyor, expenditures, custom duties Kulüpler Yeni Şafak Gazetesi, eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject to foreign trade arrive at the custom. According to 31.05.2005 Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kında İrdeleme Çözüm kanun ve kapsamı dışındaÖnerileri tutulmuştur. Raporu Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures T., and (2003). practises of custom duties are TOROS, Spor Taraftarı ve Spor Seyircisi sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. SUNAY, H., (2010). Sporda ile dış ticarete konuOrganizasyon, olan eşyanın TürkiyeGazi Gümrük Through this law, a Farklar systematization has been Arasındaki Nelerdir, Futbolda Şiddet Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to kitabevi, Ankara işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade enteringSempozyumu, customs territories ofAnkara, Ankara ve Önlenmesi oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like Emniyet all other taxes, compalsive levels such as Müdürlüğü Yayınları, ss.311-318 ŞAHİN, H.M., tahakkuk (2003).veSporda ŞiddetGümrük ve Saldırtahsil aşamaları ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of 1 Bu çalıĢma, CelalMüdürlüğü BayarAnkara, Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel tarafından, Gümrük Customs Maliye andT., Economy according ganlık, Nobel Yayın Dağıtım, Mayıs, TOROS, KORUÇ, (2004). Futbol MüsaProgramı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksekprocess LisansZ., Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. Customs Law. Resolution of disputes over türetilmiĢtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the ss.104-113,Gümrük 291-292 bakalarında Terörün Nedenleri ve Önleme süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have Olanakları, to be resolved administratively in the first Türkiye Futbol adamları Derneği öncelikle K., idariYILMAZ, aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes not being ŞAHİN, M., ŞEBİN, M., ŞAHİN, Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. Ankara Şubesi ve Spor Toto1Genel Müdürlüğü yargı yoluna başvurulabilmektedir. M., (2014). uyuşmazlıklarda Sporda Şiddetin Boyutları, Nobel Key words: Custom, Custom Duties, Custom Futbol Müsabakalarında Terörün Nedenleri Kelimeler: yayınevi, 1.Anahtar Basım, AnkaraGümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Gümrük Uyuşmazlıkları (2011). Türkiye’de Hakolmak üzere Spor’un alınmaktadır.Sorunları Gümrük vergileri, Vergi ve Önleme Yolları Bilimsel Araştırma Ya- TALİMCİLER, A., (2006). Sosyolojik Açıdan rışması, Ankara, s.70 Futbol Fanatizmi, Ege Üniversitesi Sosyoloji TÜRKMEN, M., YILDIZ, K., ZEKİOĞLU, A., Dergisi, Sayı: 15, s. 91-104 (2013). Sosyolojik Açıdan Sporda Şiddet ve TALİMCİLER, A., (2003). Türkiye’de Futbol Çirkin Tezahüratin Nedenlerinin Araştırılması: Fanatizmi ve Medya İlişkisi, Bağlam Ya- Manisaspor Taraftarları Örneği. Spor Yönetimi yıncılık, İstanbul, s.28 ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 8(2): 15-34 89 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ ve PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ UHBAB AND PSYCHOLOGICAL RESEARCHES INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHIATRY www.uhbabdergisi.com Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2015 Sayı: 02 Cilt: 02 İlkbahar Uluslararası Hakemli Akademik January / February / MarchBeĢeri / Aprilve2015 Issue: 02Bilimler Volume:Dergisi 02 Spring Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi JEL KODU: I00-20 Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science www. uhpdergisi.com April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015 ID:16 K:25 (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 ISO 14001-2004 ID:230 K:509&Jel Kodu: K34 Belge No: 12880) (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880) TÜRKSOY, A., ÇİÇEK, M., BAYANSALDUZ, M., YETİM, A., (2000). Sosyoloji ve Spor, Topkar GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ (2003). Üç Büyük Kulüp Futbol Taraftarının Matbaacılık, s. 64. Ankara ĠDARĠ AġAMADA Sosyal Kimlikleri ve Şiddete Bakış Açıları. ÇÖZÜM YOLLARI1 YETİM, A., (2005). Sosyoloji ve Spor, 3. Baskı. İ.Ü. Spor Bilimleri Dergisi, 11(3): 94-99 ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER İstanbul: Morpa Kültür Yayınları; 210-217 CUSTOM DUTIES ULUS, S., (2013). Bir Derbi Cinayetinin Ardından YILDIRIM, H.L., (2003). Futbol Antrenörlerinin SelinTemsili KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3 futbolda Şiddetin Türk Basınında Saldırganlık Olaylarına Bakış Açıları. Sosyal 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Üzerine, Global Media Journal, ss. Bilimler 187-213 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,Bilimler DıĢ Ticaret Bölümü Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor UZUN, A., EKER, S., PAKİŞ, I., POLAT, O., Anabilim Dalı. Yüksek lisans tezi, Niğde: Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising eşyanın yerÖğrencileri değiştirmesi nedeniyle, bu Şideşyanın fromNiğde the movement of commercial25-48 commodities (2012). Üniversite Arasında Üniversitesi, miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those detin Önlenmesine Farkındalık vebir commodities’quantity and value. It is are a kind of sosyal ve maliYönelik fonksiyonlarının yanında önemli DOĞAN, B., MORAL, S., ACAR, dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi YÜKSEL, tariff that is aH., foreign trade and economic policy Bilgi Düzeyi Araştırması, Dünyada türüdür. Aynı zamandaDeğişen harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and M.F., (1998). dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since Futbolda they are not Şiddetin collected onToplumbilimsel Biyoetik (Edt. Eyigün Artvinli F.)bir regular basis like income tax and corporate tax, as kurumlar vergisi Ülman gibi belirliYI. aralıklarla alınan Boyutları, Hacettepe vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures,Üniversitesi custom duties Futbol Bilim Türkiye Biyoetik Yayını, 18, 303eşyanın Derneği gümrüğe geldiği anda No: bir defaya mahsus are collected only once when commodities subject ve Teknoloji Yıl:5, Sayı:1 üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive atDergisi, the custom. According to 310. Erişimolmak adresi: http://www.acibadem.edu. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, tr/tr-tr/akademik/fakulte/tip/bolumler/temeltip/ http://www.sporhukuku.org/makaleler/103gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and practises of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458. Documents/Degisen_Dunyada_Biyoetik.pdf, futbolda-iddet-ve-ck-yollar-uezerine-birile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, a systematization has been Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject Kıraç, to erişim tarihi: 23.02.2015 deneme-averkan-krac.html, E., Spor işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. Hukuku Enstitüsü, Futbolda Şiddet ve Çıkış gümrük vergisinde de zorunlu aşamalarMarpa olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as YETER, A. A., (2006). Sosyoloji ve Spor, tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated Yolları Üzerine Bir Deneme”, Erişim Tarihi: Bakanlığı’na bağlı ayrıs.214 bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of Kültür Yayınları, İstanbul, 1 Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye AnabilimMinistry Dalı Mali Hukuk to Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Customs and Economy according 05.02.2015 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir. türetilmiĢtir. Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Ancak idari aşamada çözümlenemeyen uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Gümrük Uyuşmazlıkları 90 Customs Law. Resolution process of disputes over customs duties has a different form from the process of other taxes. Customs duty disputes have to be resolved administratively in the first place. However, in the case of disputes not being solved administratively, legal action can be taken. Key words: Disputes 1 Custom, Custom Duties, Custom DERGİ HAKKINDA UHPPD “Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi”; 2014 yılı itibariyle yayın hayatına girmiştir. Dergimizde literatüre kaynak sağlayacak nitelik ve değerde olan yayınlara yer verilmektedir. Dergimiz uluslararası hakemli bir dergi olup, yılda ÜÇ sayı çıkarmaktadır. Dergimizin sayıları NİSAN, AĞUSTOS ve ARALIK aylarında sistem üzerinden yayınlanmaktadır. Dergimiz gerek basılı, gerekse de internet üzerinden ulaşılabilen bir dergidir. Dergimizde Psikiyatri, Psikoloji ve bu alanları içine alan Tıp içerikli değerlendirilebilecek her türlü yayına yer verilebilmektedir. Dergimizin baş editörleri Tanju SÜRMELİ - Ayça GÜRKAN olup, dergi yönetim kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Yönetim kurulu başkanı derginin o anki en üst unvana sahip hocamız olup yönetim kurulunun %51’ inin aldığı kararlar uygulanmaktadır. Gönderilen her yayın kendi alanında uzman iki hakemin onayından geçmeli ve hakemler tarafından yayınlanabilir görüşüne sahip olmalıdır. Aynı sayı içerisinde yazarın bir yayınına yer verilir. Aynı yazar(lar)’ın birden fazla yayını var ise hakem ve yönetim kurulu onayından geçen çalışmaları sıraya alınarak ilerleyen sayılarda yayınlanır. Hiçbir yazar(lar); hakem ve yönetim kurulu üyeleri üzerinde etkili değildir. Dergimizde yayınlanmak üzere sisteme yüklenen çalışmalar için yayın telif hakkı sözleşmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar dergiye devredilmiş olarak kabul edilir. Yazar(lar) bu durumu kabul etmiş ve derginin yayın kabul şartlarına uygun hareket etmeyi teyit ederek bu sisteme dahil olmuştur. Dergimiz hakem ve bilim kurullarında yer almak isteyen akademisyen ve bilim araştırmacılarının mutlaka Dr. unvanı almış ve alanında uzman olması gerekmektedir. Ayrıca bilimsel çalışmalar yapmış olması şartı aranır. Dr. ya da Uzman unvanına sahip olmayan ve alanında yayın yapmayan hiç kimse bilim, danışma ve hakem kurullarında yer alamaz. Dergi yönetim kurulu derginin en üst karar ve yürütme mekanizmasını oluşturur. Yönetim kurulunun aldığı her türlü karar kesin ve değiştirilemez niteliktedir. Yönetim kurulu kararı olmaksızın hiçbir koşul ve şartta dergi üzerinde işlem gerçekleştirilemez ve uygulamaya gidilmez. Dergi baş editörü hakem onayına gönderilmeyen çalışmaların dergide kabul edilip edilmeyeceğine, hakem sürecine gönderilip gönderilmeyeceğine karar verebilir. Bu karar sürecinde yönetim kuruluna bilgi vermek zorunda değildir. Dergimiz bünyesinde hakem, bilim ve danışma kurulunda yer almak isteyen bilim insanlarının katılımına ancak yönetim kurulu karar verebilir. Dergimizde bazı ulusal ya da uluslararası kongrelerde yayınlanmış sözlü ve hakem onayından geçmiş çalışmalar için özel sayılar şeklinde çalışmalar da gerçekleştirilmektedir. Bu tip özel sayılar ancak anlaşma yapılan kongrelerde sunulmuş sözlü bildiriler için geçerlidir. Bu bildirilerin mutlaka kongre bilim kurulundan onay almış hakem değerlendirmesi yapılmış olmalıdır. Hakem değerlendirmesi yapılan çalışmalarda mutlaka iki hakem raporu isterin. Tam metinler üzerinde alan uzmanı iki hakem raporu olmayan çalışmalar dergimiz sisteminde hakem değerlendirmesine tabi tutulur. Hakem değerlendirilmesi yapılmamış hiçbir çalışma yayına alınmaz. Hangi amaçla olursa olsun yayınlanmak için gönderilen çalışmalar dergi hakem onayına gönderilir. Dergi hakemlerimizden alana hakim iki hakemden olumlu dönüş alan çalışmalar ancak yayına alınır. Ayrıca sözlü sunulan bildirilerin mutlaka basılı materyali ile hakem onay raporları dergimiz yönetim kuruluna ve baş editörüne sunulmuş olmalıdır. Bu bilgi ve materyallere sahip olmayan bildirilere dergimizde yer verilmez. Dergimizde işlem sürecine dair bilgiler yazar ve yazarlara yazılı olarak dergi internet adresinden “sistem tarafından otomatik olarak” bildirilir. Ayrıca dergimize üye olup sisteme giriş yapan her bir yazar süreç ile ilgili bilgileri derginin web sayfasından kendisine ait olan üyelik panelinden izleyip gelişmeleri takip edebilir. Dergimizdeki koşul ve şartlar her bir yazar ve yazarlar için aynıdır. Hiçbir kimse için bu kurallar ve koşullar değiştirilmez. Farklılık sağlanması istenemez talep edilemez. Dergimiz bünyesinde yayınlanması istenen eserlerin mutlaka derginin yayın kabul ettiği alanlardan olması şartı aranır. Bu özellikleri taşımayan hiçbir yayına dergimizde yer verilemez. Hakem sürecine dair işleyiş baş editör kontrolünde gerçekleştirilir. Baş editör yayının dergide hakem sürecine dair işleyişine yönelik bilgi ve karar verme yetkisine sahip bulunur. Baş editörün uygun bulmadığı ya da kabul etmediği bir yayın dergide sürece dâhil edilmez. Bu konuda yazar ya da yazarlar dergi ile diğer organlar üzerinde bir yükümlülük oluşturamaz. Hakem onayından geçse bile editörler ya da yönetim kurulu mevcut çalışmanın yayınlanmasına olumlu görüş bildirmemesi veya makale sistemde yayına alınsa bile kurulların kararı ile iptal edilebilir. Böyle bir durumda yazar ya da yazarlar dergiye bir yaptırım uygulamaz. Her türlü yetki tek taraflı olarak dergi yönetim kuruluna aittir. Dergimiz T.C. hukuk kuralları çerçevesinde “5846” sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanun ve Hükümleri’ne tabi hareket eder. Bu kanunun gerekliliklerini yerine getirmeyen yazar ya da yazarlar hakkında dergimiz tek taraflı olarak hukuki haklarını korumaya sahiptir. Dergimizde yayınlanması amacıyla gönderilen çalışmalarda yapılan ilgili kanunlara uygun olarak gerçekleştirilmeyen alıntılar, intihal gibi konularda yazar ya da yazarlar tek taraflı olarak sorumludur. Araştırma çalışmalarında ve uygulamalı çalışmalarda mutlaka etik kurul raporu istenir. Etik kurul raporu olmayan çalışmalar kabul edilmez. Hakem onayından geçse bile yayına alınmaz. Yazar ya da yazarlar bu konuda bir hak talebinde bulunamaz. Bu konuda dergimiz üzerinde hiçbir kurum, kişi ya da diğer yetkili olanlar yaptırım uygulayamaz. Her bir yazar ve yazarlar uluslararası akademik, bilimsel etik kurallara uymak zorundadır. Bu kurallara uymayan yazarlar hakkında ilgili kurum ve kuruluşlara dergimiz doğrudan resmi olarak bilgi verir. Doktora, Yüksek Lisans ve Uzmanlık tezlerinden yararlanılarak hazırlanan çalışmalarda mutlaka kaynakça ya da özet altında hangi çalışmadan yararlanılarak hazırlandığı belir- tilmelidir. Aksi durumda bu tip çalışmalar etik kabul edilmez ve intihal çerçevesinde değerlendirilir. Tez ve uzmanlık tezlerinde mutlaka ilgili yayının asıl sahibinin ismi bulunmalıdır. Bu tip çalışmalarda farklı yazar isimleri bulunuyor ise çalışmaya ne tür bir katkı sağlandığı kaynakça kısmında açıkça belirtilmelidir. Dergimiz basılı ve online olarak hareket eden bir yayın organıdır. Akademik alanda hazırlanan çalışmaların yer aldığı bir materyal olarak bilimsel araştırma yapan kurum ve kişilere fayda sağlamak amacıyla toplumsal hizmet sunan sosyal bir organdır. Dergimiz paralı bir dergi olmayıp, hiçbir yazara ya da yazarlara basılı materyal göndermek zorunda değildir. Dergimizde kabul edilen ve basıma hak kazanan çalışmalar dergi yayın kabul şartları ve yazım kurallarına uygun olarak mizanpajı yapılır ve sisteme yüklenir. İhtiyacı olan yazar ya da yazarlar ile okuyucular sistemden bu sayıyı indirerek ihtiyacını giderebilir. Mizanpaj yazar tarafından dergi makale kabul ve şablonunu baz alınarak yapılmaktadır. ABOUT THE JOURNAL UHPPD “International Refereed Journal of Psychiatry and Psychological Researches” began to be published as of the year 2014. Our journal gives place to the publications having the qualification and value that will provide source to the literature. Our journal is an international refereed journal and it is issued THREE times a year. The volumes of our journal are published in APRIL, AUGUST and DECEMBER on the system. Our journal has both a printed version and can be reached online. All kinds of publications within the field of Psychiatry and Psychology and papers that can be considered within the medical content can be incorporated in our journal. Our journal’s editor-in-chief Tanju SÜRMELİ - Ayça GÜRKAN and carries out the diligent activities in line with the decisions taken by the executive board of the journal. The head of the executive board is the professor with the highest title in the journal at that time and the decisions given by 51% of the executive board are performed. Each publication sent must be gone through two referees of that field and it must be approved by referees for publication. Only one submission of the same author is included in the same volume. The publications of authors with more than one paper are approved by referee and executive boards and taken to queue to publish in next volumes. None of the authors can affect referees and executive board. Publication copyright agreement is not demanded for the submissions uploaded to the system for the publication. The submissions uploaded to the system are regarded as assigned to the journal. Author or authors should accept this condition and they have been included in this system by confirming that they will act in line with the publication principles of the journal. The academicians and researchers who want to be in our journal’s referee and science boards must bear the title Dr. and they must carry out scientific studies in their fields. No one without the title Dr. and publication in her/his field can be involved in science, advising and referee boards. Executive board is the highest decision-making and execution mechanism of the journal. All decisions made by the executive board are absolute and unchangeable. Under no circumstances, an operation can be conducted on journal without the decision of the executive board. Editor-in-chief can decide on whether the submissions not sent to referee approval are accepted in the journal and whether they will be sent to referee approval. It isn’t required to inform the executive board during this decision process. The participation of scientists in referee, science and advisory boards are only up to the decision of the executive board. Some special issues are also published in our journal for the submissions published in some national and international congresses and approved by referees. Such special issues are only valid for verbal papers presented in the agreed congresses. Those papers must get the approval of congress science board and that of the referees. Two referee reports are required for the papers evaluated by referees. The papers without two referee reports for full texts by the field experts are subject to referee evaluation in our journal’s system. None of the submissions not evaluated by referees can be published. Papers submitted for publication for any reason are sent to the referees for approval. The submissions getting the approval of two field referees are taken into publication. Hard copy and referee approval reports of the verbal papers must be presented to the executive board and editor-in-chief. Our journal doesn’t include the papers without this information and materials. Author or authors are informed about the process of our journal as written via the internet address automatically from the system. Every author logging in as a member of our journal can monitor the course of process from her/ his own member panel on journal’s website and follow the developments. Conditions of our journal are the same for all authors. Those rules and conditions cannot be changed for anyone. A privilege cannot be demanded. The submissions to be published in our journal must be within a field accepted by the journal. None of the submissions not suitable with those conditions can be published in our journal. The referee process is performed under the supervision of editor-in-chief. Editor-in-chief has the authority to inform and decide on the course of referee process. A submission not approved or accepted by the editor-in-chief isn’t included in the process. In this regard, author or authors cannot put the responsibility on the journal or other organs. Even if the submission is approved by the referees and it is accepted for publication on the system, it can be cancelled with negative opinions of editors or executive board and the decisions of the boards. In that case, author or authors cannot impose sanctions on the journal. All kinds of authority belong to the executive board unilaterally. Our journal acts as per the provisions of Law on Intellectual and Artistic Works No. 5846 within the framework of legal rules of T.R. Our journal has the right to protect its legal rights unilaterally about author or authors who do not fulfill the requirements of this law. Author or authors shall be unilaterally responsible regarding plagiarism and the citations not suitable with the relevant laws in the submissions sent for publication. Ethical board report is required for research papers and case studies. The papers without ethical board report are not accepted. They aren’t taken into publication even if they pass through the referee evaluation. Author(s) cannot make any claims regarding this matter. None of the institutions, individuals or other authorities can impose any sanctions on our journal. All authors have to comply with the international academic, scientific codes of conduct. Our journal directly and formally informs the relevant institutions and organizations regarding the authors who do not comply with these rules. Citation must be absolutely stated or the resources used must exist under the summary in the papers prepared by using Doctoral, Master’s theses and Dissertation. Otherwise, such papers aren’t accepted as ethical and considered within the framework of plagiarism. The name of the real owner of the relevant paper must be stated in thesis and dissertation. If there are other author names in these papers, type of contributions made must be clearly stated in the references. Our journal is a media organ with printed and online versions. As a material incorporating academic studies, it is a social organ offering social service to the institutions and individuals carrying out scientific researches. Our journal is a free journal and doesn’t have to send a written material to any author or authors. The submissions accepted in our journal and approved for publication are sent to edit for layout in line with the journal’s publication principles and spelling rules and it is uploaded to the system. Author/authors and readers can download the volume from the system. Layout is conducted by the author on the basis of the sample article for journal acceptance. YAZARLARA BİLGİ 1. UHPPD “Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi”; 4 ayda bir yayınlanan akademik ve bilimsel nitelikli uluslararası hakemli bir dergidir. Ancak derginin özel durumlarda ara dönem içerisinde de yayın çıkarma hakkı bulunmaktadır. 2. Dergimizde Psikiyatri, Psikoloji ve bu alanları içine alan Tıp içerikli değerlendirilebilecek her türlü yayına yer verilebilmektedir. Çalışmaların bilimsel kaygılarla yazılmış olması, alana katkıda bulunacak nitelikte olması, alandaki önemli kaynakları referans göstermesi, önyargı ile yazılmamış olması, slogan niteliğinde cümleler içermemesi, gelişkin bir dile sahip olması beklenir. Ayrıca tarama, araştırma, bildiriden geliştirilme vb. niteliklerinden birine sahip olmalıdır. 3. Derginin yazım kurallarına uymayan, kaynakçasız, ön sözsüz ya da özetsiz yazılar için hakem süreci başlatılmaz. 4. Birden fazla yazarın bulunduğu çalışmalarda ilk sırada yer alan 1. “Yayın İlkeleri M-16” yazar muhatap kabul edilir. 5. Kullanılan kaynaklar dergimiz yayın kurallarına uygun şablona göre hazırlanmalıdır. 6. Düzenleme ve çalışmanın dizgisi apa sistemine uygun olarak hazırlanmalı, çalışma içerisinde kaynak gösterimi bu şekilde düzenlenmelidir. 7. Yazar(lar) kendi inisiyatifleri doğrultusunda yayının dergimiz hakem ve bilim kurulu içerisinde bulunan daha önce sorun yaşamış olduğu ve etik olmayacağına inandığı hakemlerin isimlerini resmi yazı ile dergi baş editör(ler)’ine bildirebilir. Bu durumda yazar(lar)’ın talebi değerlendirilir ve baş editör(ler)’in kararı ile uygulamaya geçilir. 8. Yazıların değerlendirilmesi aşamasında öncelikle hakem ve yazarların aynı kurumdan olmamasına özen gösterilir. Hakem ve yazarların isimleri titizlikle saklanır ve hiçbir şekilde açıklanmaz. Hakem Kurulu her sayıda değişir ve yazıların konusuna göre oluşturulur. İnterdisipliner nitelikli yazıların hakemleri ilgili oldukları alanlara göre belirlenir. 9. Her yazının alanına göre ilk aşamada iki hakem tayin edilir. Hakem raporlarından birinin “Yayınlanamaz”, diğerinin “Düzeltilerek Yayınlanabilir” ya da “Yayınlanabilir” olması durumunda ilgili alandan 3. hakeme tayin edilir. Üçüncü hakemden gelen bilgi ve talebe göre hareket edilir. Yazar(lar)’ın sadece iki düzeltme hakkı bulunur. Her bir düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre kesinlikle geçilmez. Düzeltme talebine göre ve hakem raporuna göre hareket edilir. Bu çerçeve dışına asla çıkılmaz. 10. Yazarların, kendilerinden istenen düzeltmelere titizlikle ve ivedilikle uymaları, yazının son şeklini düzeltilmiş haliyle dergiye 15 gün içinde göndermeleri beklenir. Düzeltmeler konusuna yeterince uyulmadığı anlaşılırsa bu durum yazara bildirilir. “Yayın İlkeleri M-16” Belirtilen sürede düzeltilmiş olarak geri gönderilmeyen yazılar yayınlanacaklar listesine alınmaz. 11. Dergimizin yayın dili Türkçe ve İngilizcedir. Fakat farklı durumlarda ve ülke dillerinde hazırlanan çalışmalar literatüre katkı sağlayacak ise dergi yönetimi ve baş editör(ler)’in kararı ile kabul edilmektedir. Bu durumda yayın kurulu inisiyatif kullanma hakkına ya da ret hakkına tek taraflı hakka sahiptir. İlgili yazar(lar) bu konuda dergimiz üzerinde etkili olamaz. 12. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazıların, daha önce başka bir yayın organında yayınlanmamış olması ya da yayın için değerlendirme aşamasında bulunmaması gerekmektedir. 13. Daha önce akademik alanda ulusal ya da uluslararası nitelikli bilimsel toplantı, kongre, konferans ya da sempozyumda sunulmuş olan bildiriler, başka bir dergi ya da yayında yayınlanmamış olması ve makale formatına ve içeriğine dönüştürülmesi koşulu ile kabul edilebilir ve hakem sürecine alınır. 14. Çeviri metinler, eğer o metin Türkçe’de ender bulunabiliyorsa, çevirisinin alana katkı sağlayacağı düşünülüyorsa baş editör(ler) ve yayın kurulunun onayı ile kabul edilir ve hakem süreci başlatılır. Ancak her sayıda yayınlanacak çeviri sayısı sınırlıdır. Özgün metinler tercih nedenidir. 15. Dergiye gönderilecek yazılar, MS Word Programı kullanılarak, Times New Roman karakterinde, 12 Punto ve 1 satır aralığında yazılmalıdır. Sayfanın üst, alt, sol ve sağ taraflarında 3’er cm’lik boşluklar olmalıdır. 12. Yazılar 5-20 sayfa aralığında olmalı, toplam 20 sayfayı geçmemelidir. Hazırlanan çalışmalar dergimizde daha önce yayınlanan ve en güncel olan son sayıdaki çalışmalar dikkate alınarak hazırlanmalıdır. 13. Türkçe yazılarda 100-250 kelimeyi geçmeyen İngilizce özet, özetin altında 3-7 anahtar sözcük(ler) yer almalıdır. Özetin, yazıldığı yabancı dilde başlığı ve anahtar kelimeleri (keywords) de bulunmaktadır. 14. İngilizce yazılarda 100-250 kelimeyi geçmeyen Türkçe özet, başlık ve anahtar kelimeler bulunmalıdır. 15. Özette araştırmanın kapsamı, amacı, yöntemi, ulaşılan sonuçlar ve konudan kısaca söz edilmelidir. 16. Yazar adı ya da adları, kapak sayfasında yer almalıdır. Kapak sayfasında ayrıca, yazarın akademik ünvanlı ve çalıştığı kurumun adı, adresi, iş ve cep telefonu, faks numarası ve e-posta adresi de bulunmalıdır. 17. Yazıların yayınlanması konusunda son karar baş editör(ler)’e aittir. Baş editör(ler)’in yazı hakkındaki değerlendirmesi, yazar(lar)a en kısa zamanda hakem raporlarıyla birlikte iletilir. 18. Dergiye gönderilen yazılar, yayınlansın veya yayınlanmasın yazarlar(lar)’a geri gönderilmez. 19. Yazıların tüm sorumluluğu yazar(lar)a aittir. 20. Yayımlanan çalışmaların yayın ve telif hakkı dergimize aittir. Sisteme yüklenen her bir çalışmanın yayın hakkı yazar tarafından otomatik olarak dergiye devredilir. Bu işlem için hiçbir yazardan telif hakkı sözleşmesi imza etmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışma için yazar(lar) bu şartları peşinen kabul etmiştir. İtiraz hakkı bulanmamaktadır. 21. Yazar(lar) ulusal ve uluslararası akademik bilgi paylaşımını desteklemek amacıyla yazılarının tam metin olarak ticari niteliği bulunmayan elektronik veri tabanlarında yer almalarını onaylarlar. 22. UHPPD “e” elektronik sistemle çalışan bir dergi olup, basılı olarak da yayınlanmaktadır. Basılı yayın almak isteyen kişilerin dergi bedelini ilgili basım yapan firmaya ödemesi karşılığında temin etme hakkı bulunmaktadır. Dergimiz hiçbir yazara veya bireye, kuruma basılı dergi vermek zorunda değildir. Yine dergimize gönderilen çalışmalar için yıllık üyelik ücreti ilgili basım firmasına ödenmelidir. Bu ücret sadece derginin yıllık basım ve diğer giderleri için basım evimin yaptığı harcamalara istinaden alınır. Dergimiz ücretli bir dergi değildir. 23. Sisteme yüklenen çalışmaların değerlendirme süresi iki aydır. Bu süre içerisinde değerlendirilmeyen ve hakkında ilgili bilgi rapor alınmayan çalışmalar farklı bir hakeme daha gönderilir. 24. Yazar(lar) uygulama içerikli “DENEYSEL”, “VAKA” ve “KURUMSAL” içerikli araştırmalarda ETİK KURUL raporu gerektiren çalışmalarında mutlaka çalışmanın sisteme yüklenmesi durumunda ETİK KURUL raporunun “TARİHİ” ve “RAPOR BİLGİSİ – RAPOR NUMARASI” çalışma sisteme yüklenirken sistemde bulunan “ETİK KURUL RAPOR BİLGİSİ” kısmına gerekli bilgileri yazmak zorundadır. Olası bir olumsuzluk ve eksiklik durumunda dergimiz ulusal ya da uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde bir sorumluluk yüklenmez. Bu konuda her türlü sorumluluk yazar(lar) aittir. Etik kurul raporu ve araştırmaya ilişkin resmi bilgiler bulunmakta ise mutlak surette bu bilgiler çalışma sisteme yüklenirken girilmelidir. Bu konuda, dergi editörleri, sistem editörleri, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yayın yönetmeni, hakem kurulu ve değerlendirme yapan hiçbir hakem yükümlülük ve sorumluluk altında değildir. Oluşabilecek her türlü maddi, manevi ve hukuksal bir olumsuzlukta yazar(lar) sorumludur. DERGİMİZ ADINA OLUŞABİLECEK HER TÜRLÜ MADDİ, MANEVİ VE HUKUKİ BİR DURUMDA “OLUMSUZLUKTA” DERGİMİZ TEK TARAFLI OLARAK HUKUKİ HAKLARINI ULUSAL VE ULUSLARARASI OLARAK SAKLI TUTAR. GUIDELINES FOR THE AUTHORS 1. UHPPD International Refereed Journal of Psychiatry and Psychological Researches is an international refereed journal with an academic and scientific attributions published in every 4 months. However, the journal holds the right to publish interim issues on special occasions. 2. All kinds of publications within the field of Psychiatry and Psychology and papers that can be considered within the medical content can be incorporated in our journal. The papers must be written with scientific concerns, should contribute to the field, indicate the important resources as references, not be written with prejudice, not include motto-like sentences. They should also have one of the qualities of scanning, research and developing from a notice. 3. Referee evaluation process isn’t initiated for the papers not complying with the rules, not having references or abstracts. 4. In studies where there is more than one author, the author being in the first place is seen as addressee. 5. Sources used should be prepared in accordance with the publication template of the journal. 6. Editing and typesetting of the study should be prepared in accordance with the APA 6 system; citation in the study should be made in this manner. 7. Author(s) can inform editor(s)-in-chief about the referees in referee and science boards of our journal whom they had problem before and are thought to be unethical with a formal letter. In this case, the demand of author(s) is taken into consideration and the necessary steps are taken upon the decision of editor(s)-in-chief. 8. Referees and authors shouldn’t be from the same institution regarding the stage of evaluation. Names of referees and authors are kept confidential and announced by no means. Referee Board changes in every volume and it is constituted according to the subject of studies. 9. Two referees are assigned according to the field of study in the first place. If one of the referee evaluations is “Unpublishable” and the other one is “Publishable with editing” or “Publishable”, a third referee from the related field can be assigned and her/his evaluation is demanded. Actions are made upon the information and demand of the third referee. Author(s) can make the desired corrections two times. Each correction period takes 15 days. This period cannot be exceeded. It is acted in accordance with the correction demand and referee report. 10. Authors are expected to do the requested editing delicately and to send the edited version of the paper to the journal within 15 days. If it is noticed that editing hasn’t been conducted properly, the author is informed. The edited version of submissions not sent back within the prescribed time are not taken into the publication list. 11. The publication language of our journal is Turkish and English. However, papers prepared in other world languages can also be accepted upon the decision of journal management and editor(s)in-chief if contributing to literature. This case is only valid with the approval of editor-in-chief. The related author(s) cannot be effective on our journal. 12. The studies demanded to be published in our journal should bear the feature that they weren’t published in another place or not in evaluation process for publication at that time. 13. Papers presented in national and international academic scientific meetings, congresses, conferences and symposiums can be accepted and taken into referee evaluation process on condition that they weren’t published in another journal before and they comply with the article formats and contents and they are indicated in the article. 14. Translated texts are accepted with the approval of editor(s)-in-chief and publication board and referee evaluation process is initiated if the related text is rarely found in Turkish and if its translation is thought to contribute to the field. But there are a limited number of translations allowed for each volume. Original texts are preferred. 15. Submissions to the journal must be written in MS Word Program, with 12 pt Times New Roman and single line spacing. There must be 3 cm margins in all sides of the page. 16. Papers should be between 5-20 pages no more than 20 pages. Papers must be prepared by taking into account the studies in the last volume. 17. For papers in Turkish, there must be extended English abstract no more than 100-250 words and 3-7 key words below the abstract. The abstract must include the title of the article and keywords in that foreign language. 18. For papers in English, there must be a Turkish abstract no more than 100-250 words, title and key words. 19. The scope of research, its purpose, method, results obtained and subject should be shortly indicated in the abstract. 20. Name(s) of the author must be indicated on the cover page. Academic title of the author, name of the institution where s/he works, address, work and mobile phone, fax number and e-mail must exist on the cover page. 21. The decision to publish the papers belongs to editor-in-chief. The evaluation of editor-in-chief about the paper is sent together with the referee report within the shortest time. 22. Submissions sent to the journal are not sent back whether or not it is published. 23. All responsibility of the submissions belongs to the concerned author(s). 24. Publication and copyrights of the published papers belong to our journal. The copyright of the each study uploaded to the system is automatically transferred to the journal. No sign for the copyright agreement is requested from the authors for this operation. The author accepts these conditions in advance for the paper uploaded to the system. The person reserves no right of opposition. 25. Author(s) approve(s) the placement of the full texts of their papers on electronic databases bearing a non-commercial character with the purpose of supporting national and international academic knowledge sharing. 26. UHPPD is operated through an “e” electronic system, and also published in a printed version. Those who wish to have the journal as hardcopy have the right to do so by paying the cost of the journal to the printing company. Our journal is not obliged to give the printed version to any institution or individual. Annual fees for the studies sent to our journal should also be paid to the printing company. The fee is received as based on only the expenses paid by the journal to the printing company for the annual printing and other expenditures. 27. The evaluation period of the studies uploaded to the system is two months. Studies not evaluated within this period and not provided with an evaluation report are sent to a different referee. 28. Author(s) are required to write the necessary information in “ETHICAL BOARD INFORMATION OF REPORT” part while uploading the article to the system with “DATE” and “INFORMATION of REPORT -REPORT NUMBER” as given by the ETHICAL BOARD if the studies require ETHICAL BOARD report and have “EMPIRICAL”, “CASE” and “CORPORATE” content. Our journal doesn’t bear any responsibility in case of a possible negative situation and deficiency within the framework of national or international rules of law. The whole responsibility belongs to the author(s) in this sense. If formal information regarding the report of ethical board and research exist, they must be inserted while uploading the study to the system. In this regard, editors of the journal, system editors, editorial board, publisher, executive editor, referee board and the other referees conducting evaluation bear no responsibility. Author(s) are responsible for any material, moral and legal negative situation that may occur. IN CASE OF ALL KINDS OF MATERIAL, MORAL AND LEGAL SITUATION “PROBLEM”, OUR JOURNAL UNILATERALLY RESERVES ITS LEGAL RIGHTS IN NATIONAL AND INTERNATIONAL TERMS. YAYIN İLKELERİ 1. Dergimizin yazım dili TÜRKÇE ve İNGİLİZCE’dir. 2. Farklı dillerde hazırlanan yayınlar ve çalışmalar BAŞ EDİTÖR(ler) başta olmak üzere dergi yönetiminin onay vermesi durumunda kabul edilir. Bu durum tek taraflı olarak dergimize aittir. 3. Dergimiz basılı ve online olarak çıkarılmaktadır. İnternet ortamında basılı halinin PDF ve her bir makalenin tek tek indirilmesine imkan sağlanmaktadır. Yazar(lar) ya da okuyucular ücretsiz olarak derginin her bir sayısına toplu ya da tek tek ulaşım sağlayabilir. 4. Dergimiz sistemine üye olmadan yayın kabul edilmez. 5. Hiçbir yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. 6. Yapılan her bir çalışmanın sorumluluğu tek taraflı olarak yazar(lar) aittir. Dergimiz bu konuda bir yükümlülük altına alınamaz sokulamaz. 7. Dergimiz bünyesinde değerlendirilmek koşulu ile gönderiler çalışmaların, her hangi bir nedenle bir başka yerde kullanılmamış (yayınlanmamış) veya değerlendirmeye gönderilmemiş olması gerekir. Böyle bir olumsuzluk ile karşılaşılması durumunda tekzip yayınlanması koşulu ile çalışma reddedilir ve yazar(lar) hakkında hukuki işlem başlatılır. Dergimiz başta olmak üzere dergimizde yayın yapmış yazar(lar) yönetici, hakem kurulu, bilim kurulu, editörler ve yayın kurulunun uğramış olduğu her türlü maddi ve manevi zarar ilgili yayında ismi bulunan kişi, yazar(lar) veya yayın sahibi kurumdan tazmin edilmek üzere hukuki haklarımızı saklı tutarız. Oluşan her türlü hukuki sorunda dergi yönetiminin tayin etmiş olduğu yetkili hukuk müşavirlerimiz (Avukatlarımız) tarafından İstanbul Mahkemeleri ve Türk Hukuk sistemine yönelik gerekli hukuksal işlemler başlatılarak süreç devam ettirilir. 8. Her bir çalışma alanında uzman iki hakem tarafından değerlendirilip, iki hakemden olumlu görüş alan çalışmalar sıraya alınmak koşulu ile yayına alınır. 9. Hiçbir çalışmanın bir başka çalışmadan farklılığı veya üstünlüğü yoktur. Her bir yazar ve çalışma aynı hak ve eşitliğe sahiptir. Her hangi bir ayrıcalık tanınmaz. Yayın sıralaması başta ID numarası baz alınarak, “ID Numarası Sistem Tarafından Otomatik Olarak Dergiye Yüklenen Makalelere Verilen Bir Takip Numarasıdır. Bu bilgi yazarlar tarafından yazarlara ait üyelik panelinden takip edilebilir.” hakem onayından geçmiş ve resmi süreci tamamlamış olması koşulu aranır. Fakat belli durumlarda dergi yönetimi, baş editör(ler) ve yayın kurulunun kararı ile sayı içinde farklılıklar yaratılabilir. Bu durum dergimize ait olup, yazar(lar) hiç bir hak iddiasında bulunarak dergimizi baskı altına alamaz maddi ve manevi yaptırım uygulayamaz. 10. Yazarlar çalışmalarının hangi hakemler tarafından değerlendirildiğini bilmez, bilmek istese bile bu bilgi kendilerine verilmez. Bu durum sadece sistem yönetici ve baş editör(ler) tarafından bilinir gizli tutulur. Olasiki bir hukuki durumda ancak mahkeme kararı ile bu bilgi talepte bulunan mahkeme(lere) resmi üst yazı ile baş editör(ler) tarafından imza edilir ve dergi hukuk müşaviri (avukatı) kanalı ile mahkemeye gönderilir. Ayrıca yazar(lar)”ın bağlı oldukları üniversite, fakülte, yüksekokul, bölüm başkanlıkları ya da bağlı oldukları diğer kurumların ilgili yayın hakkında resmi bilgi talep etme hakkı yoktur. Bu bilgiler yayının dergi değerlendirme sürecinde yazar(lar)”a sistem otomatik olarak gönderir ve yazar(lar) bu bilgileri kendi panellerinden takip edebilir. Bu konuda dergimize hiç bir talep, şikâyet, hukuki süreç, maddi ve manevi bir uygulama söz konusu değildir. Dergimiz kendi adına bu konuda Türk Hukuk sistemine ve Fikri Sınai Haklar kanunu çerçevesinde ilgili yönetmelikleri bağlı olarak hareket eder. 11. Düzeltmeler majör ve minör şeklinde yapılır. Her bir yayın sadece iki düzeltme hakkına sahiptir. Düzeltme süresi her bir yayın için 15 gündür. Bu süre içerisinde istenilen düzeltmenin yapılarak çalışmanın düzeltilmiş halinin gönderilmesinin istendiği mail adresine gönderilmemesi durumunda yayın değerlendirmeden kaldırılır. Aynı yayının düzeltilerek yeniden sisteme yüklenmesi durumunda bütün süreç ilk aşamadan itibaren yeniden değerlendirmeye alınır. İlk değerlendirme ilgili alan editörü, baş editör(ler) ve sistem editörü tarafından yapılır. Bu aşamada dergimize gönderilen yayınlar dergi yayın kabul şartlarına uygun değil ise direkt olarak red edilir. Hakem sürecine girmiş yayınlar, hakemlerden gelen düzeltme taleplerine göre sürece tabi tutulur. Bu süreç içerisinde baş editör(ler) kendi inisiyatiflerini kullanarak ilgili hakemleri değiştirebilir ya da kendileri sürece dahil olur. Bu durum tek taraflı olarak dergi yönetimine aittir. Hakem görüş ve talepleri hiç bir koşulda değiştirilmez ve aynen uygulaması gerçekleştirilir. Hakem görüş ve raporları kesin ve katidir. İki hakemden birisinin olumlu diğerinin olumsuz (red) vermesi durumunda çalışma üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakemden gelen bilgi doğrultusunda hareket edilir ve sonuca gidilir. 12. Tez, sunum ve bildiri şeklinde daha önce kullanılmış çalışmalar makaleye dönüştürülüyor ise mutlaka daha önceki kullanımına yönelik bilgi makalenin dipnotunda bulundurulmalı ve açıklanmalıdır. Aksi durumda intihal olarak kabul edilir ve dergimiz bu yükümlülüğü kabul etmez. 13. Dergimizin yayın kabul ettiği alanların dışında yapılan çalışmalar ilgili yönetim veya editör tarafından tek taraflı olarak kabul edilir veya red edilir. Bu durumda yazar(lar) bir hak iddiasında bulunamaz. Aynı sayı ya da ardı ardına gelen sayılarda ilgili yazarlara ait çalışmalar yayına alınabilir. Bu durum ancak baş editör(ler) dergi yönetimi ve yayın kurulunun onayına bağlı olarak yapılır. Aynı yazar(lar)”ın aynı sayıda birden fazla yayını bulunabilir. Bu durumunun işleyişi ancak dergi yönetiminin inisiyatifi ile gerçekleşir. Bu durum farklılık içeriyor ise işleme alınır. Aksi durumda bir yazar(lar)’ın aynı sayıda sadece bir çalışmasına yer verilir. Böyle bir durum dergimizi ve dergi yönetimini hukuki olarak bağlamaz. 14. Dergimize yüklenen çalışmaların her türlü hakkı yazar tarafından dergiye devredilmiş (verilmiştir). Bu işlem için yazardan bir imza ve onay bilgisi istenmez (yazılı belge talebinde bulunulmaz). Sisteme yüklenen çalışmalar her hakkı ile dergimize devredilmiş olur. Dergi yönetimi aynı yayında birden fazla yazarın bulunması durumunda sorumlu yazar belirtilmemiş ise ilk sırada yer alan yazar’ı muhatap kabul eder ve bu doğrultuda hareket eder. (M-16). 15. Dergimizin yayınları değerlendirme süresi hakemlerden gelen dönüşlere göre iki aydır. İki ay içerisinde dönüş alınamayan çalışmalar bir başka hakeme yönlendirilir. Bu durumda süre uzayabilir ve bir talep oluşturulamaz. Yazar bu durumda hiçbir hak iddiasında bulunamaz, makaleyi sistemden çekemez. 16. Dergi yönetimi aynı yayında birden fazla yazarın bulunması durumunda sorumlu yazar belirtilmemiş ise ilk sırada yer alan yazar’ı muhatap kabul eder ve bu doğrultuda hareket eder. Diğer yazarlarla bir ilişki içerisinde bulunmaz ve birinci yazar dışındaki kişilere bilgi vermez, vermek zorunda değildir. 17.Çalışmaları değerlendiren hakemler tamamen bağımsız hareket ederler. Bu konuda dergimizin hakemler üzerinde bir yaptırımı ve özel talebi oluşmaz oluşturulamaz. 18. Dergimizin yayın süresi yılda üç defa olmak üzere; Nisan, Ağustos ve Aralık aylarına gelen süredir. Bu süreler derginin yayın sistemine bağlı olarak kaymalar oluşturabilir. Bu nedenle dergimiz hiçbir talep ve sorumluluk altında bulunmaz. 19.Yayın değerlendirmesine ilişkin hakem görüş bildirir raporu ilgili yazara gönderilir. “M-16” Düzeltme istenen çalışmaların düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre içerisinde düzeltmesi yapılmayan çalışmalar sistemden çıkarılıp reddedilir. Bu durumda yazar(lar) dergimiz hakkında bir yaptırım hakkına sahip olamaz. 20.Türkçe dışında hazırlanan çalışmalarda mutlaka Türkçe Özet bulunmalıdır. Anahtar kelime sayısı 3 ile 7 tanedir. Her bir çalışma en fazla 20 sayfa olmalıdır. Ekler bu 20 sayfaya dâhil değildir. Özet Türkçe ve İngilizce olmak üzere 100 ile 250 kelimeden oluşturulmalıdır. Dergimizin yazım şekli TIMES NEW ROMAN olup 12 puntodur. Satır aralığı 1 tir. Çalışmanın konu başlığı 14 punto ve kalındır. Yazar isim ve bulunduğu kurum bilgileri 12 punto kalın ve italik şeklindedir. Türkçe ve İngilizce özet 10 punto özetler alt alta gelecek şekilde hazırlanmalıdır. MAKALE İÇİ REFERANSLAR: • Yazılarda referans gösterim yöntemi olarak yalnızca metin içi kaynak gösterme (APA) yöntemi kullanılır. Yani kullanılan kaynakçalar ana metinin yanında, parantez içinde, yazarın adı, basım yılı ve sayfa numaraları ile belirtilir. (Soyad, Yayın Yılı: Sayfa Sayısı) • İçeriğe ilişkin ekstra açıklamaların dipnotları ve diğer açıklamalar sayfa altında verilmelidir. Metnin içinde numaralandırılan notlar, sayfa altında numara sırası ile ve yanında açıklaması ile yerini alır. • Sayfa altı açıklamaların dipnotları için de aynı şekilde metin içi referans yöntemi (APA) kullanılır. • Bir kaynaktan yapılan alıntılar metin içinde çift tırnak içinde gösterilir. • 30-40 kelimeden uzun alıntılar, tırnak kullanılmadan girintili (indent) paragraf olarak verilir. • Referans gösterirken, yazar ismi metin içinde geçmiyorsa parantez içinde yazarın soyadı ve yayın tarihi belirtilir: (Korkmaz, 2007) • Belli bir sayfa söz konusuysa, yazar soyadı ve yayın tarihine ilave olarak sayfa numarası da yazılır: (Kırık, 2010: 13) • Yazar ismi metin içinde geçiyorsa, parantez içinde yalnızca kaynağın yayın tarihi ve sayfa numarası yazılır: (2005: 33) • Birbirini takip etmeyen sayfalar şu şekilde ifade edilir: (Joyce, 2002: 21, 48 ve 59) • Birbirini takip eden sayfalar şu şekilde ifade edilir: (Mandel, 2007: 21-4 ve 33-5) • İki yazarlı kaynaklarda, her iki yazarın soyadı da kullanılır: (Morley ve Robins, 2007: 19) • İkiden fazla yazarlı kaynaklarda “vd.” ibaresi yer alır: (Yücel vd., 2012). • Aynı yazarın, aynı yıl yayınlanmış birden fazla eseri kullanılıyorsa, basım yılına a, b, c, gibi harfler eklenerek birbirinden ayrılır: (Ortaylı, 1999a) (Ortaylı, 1999b) gibi. • Metin içinde aynı konuda birden çok kaynağa referans verilecekse kaynaklar birbirinden noktalı virgül ile ayrılır: (Geray, 2005: 31; Moran; 2006: 37) KAYNAKÇA YAZIM METODU: Kaynaklar listesinde sadece yazıda göndermede bulunulan kaynaklara yer verilmeli ve bu kaynaklar yazar soyadına göre alfabetik olarak sıralanmalıdır. Bir yazarın birkaç çalışması kaynakçada yer alacaksa, yayın tarihine göre (eskiden yeniye doğru) bir sıralama yapılmalıdır. * Kitap OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2 * Çeviri Kitap OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2 * Derleme Kitap OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2 * Derleme Kitapta Makale HALL, S., (1997). “The Work of Representation” Representation: Cultural Represantations and Signifying Practies, Stuart Hall (der.) içinde London: Sage Publications * Derleme Kitapta Çeviri Makale PAZ, O., (2000). “Tarihin Sonu’nda Batı Doğu’ya Dönüyor” Yüzyılın Sonu, Büyük Düşünürler Çağımızı Yorumluyor, Nathan Gardels (der.) içinde, Çev., B. Çorakçı Dışbudak, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, (137-144) * İki Yazarlı Kitap MATTELART, A., & NOVEAU, E., (2007). Kültürel İncelemelere Giriş, Çev. Hüsnü Dilli, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. ss.1-2 * Dergide Makale KÖKER, L., (2007). “Modern Hukuk Devletinin Eleştirisi Bağlamında Neumann ve Habermas” Toplum ve Bilim Dergisi, 110 (36-46) * Yayınlanmamış Tez KIRIK, A.M., (2010). IP Televizyon Yayın Teknolojisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. ss.1-2 * Gazete Yazısı “Dünyanın en büyük adamı” (12.07.2012) Hürriyet Gazetesi * İnternette Yazarı Belli Olan Yazı KELLNER, D., (2012). “Cultural Studies and Philosophy: Intervention” http://pages.gseis.ucla.edu/ faculty/kellner/essays/culturalstudiesphilosophy.pdf, 12.03.2012 (ERİŞİM TARİHİ MUTLAKA BELİRTİLMELİDİR!!!!!!!!!!!!) * İnternette Yazarı Belli Olmayan Yazı “Anonim” (2012) http://tebesirtozu.blogcu.com/akademik-dergiler/3050689, 12.03.2012 (ERİŞİM TARİHİ MUTLAKA BELİRTİLMELİDİR!!!!!!!!!!!!) PUBLICATION PRINCIPLES 1. The language of the journal is Turkish and English. 2. If the EDITOR(S)-IN-CHIEF and the administrative board approve the papers prepared in different languages, it is accepted. The journal acts unilaterally. 3. The journal has a printed and an electronic version. Every article and the printed version can be downloaded in PDF format. Author(s) or readers can get the access to all volumes of our journal for free 4. Papers are accepted on condition that the author is registered to be a member of the journal. 5. None of the authors can assert legal rights on the journal. 6. The journal cannot be held responsible for the papers; however, the author himself/herself is responsible for the articles unilaterally. 7. The papers, submitted to the journal, should not have been sent to another journal previously and under consideration of another journal for publication simultaneously. If such cases occur, the article is rejected on condition that refutation is published and the journal imposes the required sanctions on the author(s). We reserve our legal rights to compensate all kinds of material and moral damages on authors who have published papers in our journal, manager, referee board, science board, editors and publication board from the person, author(s) of the relevant publication or the Publisher. In any legal problem, necessary legal proceedings are initiated in İstanbul Courts and Turkish Law by our authorized legal advisors (Lawyers) as appointed by the journal. 8. Each study is evaluated by the two referees, and the approved papers by the two referees are saved to be published in the following issues. 9. None of the studies and authors has privileges in the journal. Each author and study has the same rights and they’re equal. No privilege is granted. Order of publication is based on ID number. ID Number is a tracking number automatically given to the papers uploaded to the journal by the system. Authors can monitor this from the author membership panel. They must be approved by referees and formal procedures must be completed. However, differences can be made upon the decision of journal’s executive board, editor(s)-in-chief and publication board. This belongs to our journal and author(s) cannot demand any rights, apply pressure on our journal and impose material and moral sanctions. 10. The names of the referees-experts in their fields-will not be revealed to the authors. Information concerning the authors is known only by the system manager and the editor(s)-in-chief. It is kept confidential. Under a possible legal case, this information is signed by editor(s)-in-chief to the demanding court(s) with an official letter by court decision, and sent to the court via lawyers. Universities, faculties, vocational schools, departments or other institutions to which author(s) are affiliated don’t have the right to demand official information concerning the relevant paper. System automatically sends this information to author(s) in the evaluation process and author(s) can follow this information on their own panel. No demand, complaint, judicial process, material and moral practice on our journal is out of the question. Our journal acts in accordance with the relevant regulations within the framework of Turkish Law and Intellectual Property Right. 11. Major and minor corrections are made. These corrections are requested from the authors twice. Corrections for each paper should be completed within 15 days. If the corrected version of the paper isn’t sent to the relevant e-mail address within the specified time, the paper is dismissed from the evaluation. In case the same paper is corrected and uploaded to the system again, the whole process starts from the beginning. The first evaluation is made by the field editor, editor(s)in-chief and system editor. Papers sent to our journal are directly rejected if they don’t meet the publication requirements of our journal. The papers in the referee evaluation process are subject to the process according to the correction demands of referees. In the meantime, editor(s)-in-chief can change the concerned referees on their own initiatives or they get involved in the process. This situation unilaterally belongs to the journal’s management. Referee opinions and demands cannot be changed under any circumstances and they are directly applied. Opinions and reports of referees are final and absolute. In case one of the referees approves and the other one rejects the paper, it is sent to a third referee. The necessary steps are taken according to the information coming from the third referee. 12. If the article is produced from the thesis, presentation, and so on, it should be stated and explained in the footnote. Otherwise the author is accused of plagiarism. In that case, the journal cannot be held responsible for this situation. 13. If the paper is not within the scope of the journal, it is the editors and the administrators who will accept or reject the paper unilaterally. The author cannot assert any legal rights. The papers of the authors can be published in the same volume or consecutive volumes. This is performed upon the approval of editor(s)-in-chief, journal management and publication board. Same author(s) can have more than one publication in the same volume. This procedure is applied only with the initiative of journal management. If differences exist, it is proceeded. Otherwise, only one paper of the same author can be published in the same volume. Such case doesn’t legally bind our journal and journal management. 14. The uploaded study belongs to the journal with its exclusive rights. For this reason, a demand for a written document cannot be made. The studies uploaded to the system are regarded as being transferred to our journal with all rights. If the responsible author isn’t stated in the papers with more than one author, our journal regard the addressee as the author in the first place (M-16). 15. The evaluation process of the studies uploaded to the system takes two months. Studies that are not evaluated within this period are sent to a different referee. So this process may take longer and a demand cannot be asserted. The author cannot assert any legal rights and withdraw his/ her article in this process. 16. In the articles with more than one author, the first mentioned author is regarded as the addressee, other authors are not communicated. The journal is not supposed to give information to other authors. 17. The referees act independently in the journal. Authors cannot exercise power over the referees or cannot demand anything from the referees. 18. The journal publishes three times in a year as April, August and December. However, there might be changes in the periods depending on the publication process. The journal cannot be held responsible for this. 19. Following the evaluation process of the studies, the referee report is sent to the first author. The authors should make the required corrections in 15 days. If the corrections are not made in 15 days, the article is rejected by the system automatically. None of the authors can impose sanctions on the journal in this case. 20. In the studies prepared in languages other than Turkish, there must be an abstract in Turkish. Key words should be between 3-7 words. Articles should not exceed 20 pages. Appendices are not included in this number. Turkish and English abstracts must be between 100 and 250 words and extended English abstract must be 500 words and above. The text should be written in TIMES NEW ROMAN font, 12 sized. The whole study should be single spaced. The titles should be written in bold, Times New Roman font, 14 sized. The names and institutions of the authors should be written in bold, italic, Times New Roman font, 12 sized. Turkish and English abstracts should be in Times New Roman font, 10 sized one under the other. REFERENCES IN THE ARTICLE: • Only APA method is used as the method for reference in papers. In other words, references are indicated with the name of author, year of publication and page numbers between parentheses beside the main text. (Surname, Year of Publication: Page Number). • Footnotes of extra explanations about the content and other explanations must be given below the page. Notes numbered in the text are located below the page by numbers with its explanation. • APA method is also used for the footnotes of explanations below the page. • Citations made from a source are indicated between double quotes in the text. s • Citations longer than 30-40 words are given as an indented paragraph without using quotes. • While providing reference, if the name of the author isn’t within the text, the surname of the author and date of publication are indicated between parenthesis: (Korkmaz, 2007) • In indicating a certain page, page number is given in addition to the surname of the author and date of publication: (Kırık, 2010: 13) • If the name of the author is in the text, only the publication date of source and page number are given between parenthesis: (2005: 33) • Not sequential pages are indicated as: (Joyce, 2002: 21, 48 and 59) • Sequential pages are indicated as: (Mandel, 2007: 21-4 and 33-5) • In sources with two authors, the surnames of both authors are indicated: (Morley and Robins, 2007: 19) • In sources with more than two authors, “et all.” is indicated: (Yücel et all. 2012). • If more than one study from the same author published in the same year must be used, the sources are separated by adding the letters like a, b, c: Such as (Ortaylı, 1999a) (Ortaylı, 1999b). • If more than one source about the same subject is indicated as reference within the text, sources are separated with semicolon: (Geray, 2005: 31; Moran; 2006: 37) METHOD OF WRITING REFERENCES: Only the sources cited in the text must be included in the references and those sources must be put in order alphabetically by the surnames of authors. If more than one study belonging to the same author is included in the references, it must be sorted by the date of publication (from old to new). *Book OSKAY ü., (2005) 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. pp. 1-2 *Translated Book OSKAY ü., (2005) 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. pp. 1-2 *Compilation Book OSKAY ü., (2005) 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. pp. 1-2 *Article in a Compilation Book HALL, S., (1997) “The Work of Representation” Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, Stuart Hall (comp.) inside London: Sage Publications *Translated Article in a Compilation Book PAZ, O., (2000) “Tarihin Sonu’nda Batı Doğu’ya Dönüyor” Yüzyılın Sonu, Büyük Düşünürler Çağımızı Yorumluyor, Nathan Gardels (comp.) inside, Translated by B. Çorakçı Dışbudak, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, (137-144) * Book with Two Authors MATTELART, A., & NOVEAU, E., (2007) Kültürel İncelemelere Giriş, Translated by Hüsnü Dilli, İstanbul Bilgi University Publications, İstanbul, pp.1-2 *Article in a Journal KÖKER, L., (2007) “Modern Hukuk Devletinin Eleştirisi Bağlamında Neumann ve Habermas” Toplum ve Bilim Dergisi, 110 (36-46) *Unpublished Thesis KIRIK, A.M., (2010) IP Televizyon Yayın Teknolojisi, Unpublished Master’s Thesis, Marmara University Institute of Social Sciences, İstanbul. pp.1-2 *Column “Dünyanın en büyük adamı” (12.07.2012) Hürriyet Newspaper *Onymous Article on the Internet KELLNER, D., (2012) “Cultural Studies and Philosophy: Intervention” http://pages.gseis.ucla.edu/ faculty/kellner/essays/culturalstudiesphilosophy.pdf, 12.03.2012 (ACCESS DATE MUST BE ABSOLUTELY STATED) *Anonymous Article on the Internet “Anonim” (2012) http://tebesirtozu.blogcu.com/akademik-dergiler/3050689, 12.03.2012. (ACCESS DATE MUST BE ABSOLUTELY STATED) ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ Adres Web E-mail Atakent Mah. Akasya 1 Evleri C2/23 Blok Kat 4 Daire 17 Halkalı Küçükçekmece İSTANBUL www.uhpdergisi.com [email protected] 85 I