HAZIRLAYAN Armağan Köyü Eğitim ve Kültür Yardımlaşma Derneği HİZMET NİMETTİR SİGARA Peki sigaradan daha öncelikli sorun var mı? Bir toplumsal sorunu neye göre sıralamalıyız. Şüphesiz ölçümüz insan hayatı ve sağlığına verdiği zarar ölçü olarak alındığında: Hiçbir şey, sigara kadar ülkemizde insanlarımıza zarar vermemektedir. Ölçümüz insan hayatıdır. Sigarayı Daha Başka Nasıl Tanıyabiliriz Ülkemizde en çok ölüme sebep veren diğer toplumsal sorunlarla karşılaştıracak olursak, sigarayı daha iyi tanıyabiliriz. Ülkemizde sonucu ölüm olan toplumsal belli başlı diğer sorunlarla karşılaştırılacak olunursa : Bilinen terör yılda 2-3 bin insanımızın Trafik terörü yılda 6-7 bin insanımızın Sigara terörü yılda 100 bin insanımızın hayatına mal olmaktadır. SİGARAMI BU KADAR ÖLÜME YOL AÇIYOR Sigaranın yol açtığı ölümler; trafik, terör, iş kazaları vb. tüm ölümlerin toplamından beş kat daha fazladır. Sigara iç dedene kavuş, Sigara içme Torununa kavuş ! İÇTİĞİNİZ SİGARANIN NE ANLAMA GELDİĞİNİ BİLİYOR MUSUNUZ? İçtiğiniz sigaradan dolayı: Akciğer kanseri olma riskiniz 13-20 kat Ağız kanseri olma riskiniz 3-30 kat Dişeti kanseri olma riskiniz 5-14 kat Dil kanseri olma riskiniz 4-33 kat Bademcik kanseri olma riskiniz 7-11 kat Gırtlak kanseri olma riskiniz 16 kat Mesane kanseri olma riskiniz 2-3 kat Pankreas kanseri olma riskiniz 2 kat Böbrek kanseri olma riskiniz 5 kat Prostat kanseri olma riskiniz 2 kat Rahim ağzı kanseri olma riskiniz 17 kat Kalp krizi olma riskiniz 2 kat Felç olma riskiniz 2-22 kat Ani ölüm riskiniz 10 kat Kadın iseniz kısırlık riskiniz 10 kat Ülser olma riskiniz 2 kat Kronik bronşit olma riskiniz 2-24 kat artmaktadır! AYRICA İçtiğiniz sigaradan dolayı 8-10 yıl daha erken öleceksiniz. İçtiğiniz sigaranın kötü kokusu nedeniyle çevrenizde istenmeyen kişi durumuna düşeceksiniz. Günde iki paket sigara içiyorsanız 40 yılda bugünkü bedeliyle 24 Milyarınızı yakıyorsunuz! Bu para ile hayallerinizin ne kadarını gerçekleştirebileceğinizi düşünün. Ne zorunuz var? Gelin Kendinize bir iyilik edin. Sigarayı Bırakın! Sigara Dumanı birbirinden farklı 4.000 den fazla kimyasal madde içerir.İşte bazıları ve miktarları. Sigarada bulunan zehirlerden birkaçı: Polonyum - 210 (kanserojen), Radon (radyosyon), Metanol (füzeyakıtı), Toluen (tiner), Kadmiyum (akü metali), Bütan (tüpgaz), DDT (böcek öldürücü), Hidrojen Siyanür (gaz odaları zehiri), Aseton (oje sökücü), Naftalin (güve kovucu), Hidrojen Siyanür (gaz odaları zehiri), Arsenik (fare zehiri), Amonyak (tuvalet temizleyicisi) , Karbon (eksoz Monoksit gazı), Nikotin ve 3.885 toksik madde. Tutunde saglıga zararlı hangi maddeler bulunuyor? Bu maddeler nasıl öldürücü etki yapar? Karbonmonoksit: Arabalarin egzoz gazinin aynisidir. Kanin oksijen tasima yetenegini azaltir. Nikotin:Kokain ve Morfin kadar bagimlilik yapar. Kan basincini (tansiyon) ve kalp hizini arttirir. Karbonmonoksit ile birlikte koroner arter hastaligi ve beyin damar hastaligina yol acar. Katran: Kanserojen (kanser yapici) olup akciger kanseri, anfizem ve kronik bronsit yapar. Dusuk katran ve nikotin iceren sigaralar az mı zararlıdır? Hayir. Kanda azalan miktarlari telafi etmek icin aliskanligi olanlar daha fazla icer ve daha cok icine ceker. Filtreli sigaralar zararsız mıdır? Hayir. Filtre karbonmonoksit ve diger zehirli gazlari temizlemez. Filtreli sigara icicisi yine de kalp hastaliklari ve inmeye (felc) yakalanabilir. Sigara neden kadınlara daha zararlıdır? Menepoz 1-3 yil daha erken olur. Dogum kontrol hapi kullanan kadinlar arasinda sigara icenlerin, icmeyenlere gore kalp krizi gecirme sansi 10 kat fazladir. SİGARANIN ZARARLARI Beyin tümörlerinin %99’u, Beyin kanamalarının %85’i Akciğer kanserlerinin %90’ı Gırtlak kanserlerinin % 99’u Sigara nedeniyle olur. Kanserli ciğer Sağlıklı ciğer AKCİĞERİN BU ŞEKİLDE NE KADAR SAĞLIKLI ÇALIŞABİLİR? İBRET ALDINIZMI SİGARANIN ZARARLARI SİGARA İÇMENİN VÜCUDA ETKİLERİ Artık herkes sigaranın ne kadar ne kadar zararlı olduğunu biliyor. Tütünün kanserojen olduğunu duymayan, bilmeyen kalmadı. Ancak, sigaranın zararları bununla bitmiyor, her türlü kalp ve akciğer hastalığına yol açıyor, damar tıkanıklığı felce kadar götürebiliyor. İLK NEFES ve SONRASI Sigara içtiğiniz anda, vücudunuz etkilenmeye başlar. Nabzınız yükselir, daha hızlı nefes alıp vermeye başlarsınız. Kan dolaşımınız yavaşlar. Sigara içinde yaklaşık 3.700 zehirli madde barındıran bir karışımdır. Bunların büyük bir bölümü kanserojendir. En zararları da karbon monoksit, hidrojen siyanid ve amonyaktır ve bu zehirli kimyasal maddeler, bir nefes sigarayla kan dolaşımınıza karışır. Bunun sonucunda, astım, ciğer yangısı, göğüs ağrıları başlar. Daha sık nezle, grip ve soğuk algınlığı geçirmeye başlarsınız. İnsan vücudunda, hiçbir bölüm yoktur ki; sigarada bulunan kimyasal maddelerden etkilenmesin. Bu bölümde, vücudunuzda kısa bir tur yapacağız ve vücudunuzun ne halde olduğunu size göstereceğiz: Baş ve Yüz Bir sigara bağımlısı olarak, ağız kanserine yakalanma riskiniz çok yüksek. Ayrıca tütün duman diş eti hastalıklarına yol açar, diş çürümesine ve nefesinizin kötü kokmasına sebep olur. Bunların yanı sıra sigara bağımlılarında kronik baş ağrılarında rastlanır. Beyne giden oksijende azalma olur bu da beyin damarlarının daralmasında neden olur. Bu durum kişiyi felce kadar götürür. Akciğer ve Bronşlar Soluk borunuzdan ve bronşlarınızdan geçen duman göğsünüze iner. Sigara dumanındaki hidrojen siyanid, bronşlarınızın çeperini yakar ve kronik öksürük ortaya çıkar. Bronşlar zayıfladıkça, bu bölgede pek çok hastalık oluşur. Akciğer salgılarında azalma olur ve bu da kronik öksürüklere yol açar. Sigara içenler, içmeyenlere on kat daha fazla akciğer kanseri olma riski taşırlar. Kalp Sigaranın kalbe verdiği zararlar tek kelimeyle yıkıcıdır. Nikotin kan basıncını yükseltir ve kanın daha çabuk pıhtılaşmasına sebep olur. Sigarada bulunan karbon monoksitin kandaki oksijeni yok etmesiyle damarlarda kolesterol depolanır ve bu da kalp krizi riskini arttırır. Bunun yanı sıra, kan dolaşımı bozukluklarına bağlı olarak, felç, parmaklarda kangren ve iktidarsızlık, sigara içenlerde çok sıklıkla görülen hastalıklardır. Organlar Sigaranın sindirim sistemine pek çok kötü etkisi bulunmaktadır. Sigara tüketimine bağlı olarak, midede asit salgılanması artar, mide yanmaları ve ülser başlar. Sigara bağımlılarında pankreas kanseri çok sıklıkla ortaya çıkar, büyük ölçüde ölümle sonuçlanır. Sigaranın ihtiva ettiği kanserojen maddeler, idrarla dışarı atılır ancak bu maddelerin vücuttaki varlığı mesane kanserine yol açar. Sigara yüzünden oluşan yüksek kan basıncı ise böbreklere büyük zarar verir. SİGARA VE KANSER Sigara içenlerdeki kanserden ölüm oranı sigara içmeyenlerdekine göre 15 ile 25 kat fazla. Kanser sıklığı (Her 100 000 kişide) Hiç sigara içmeyenlerde 3-4 Günde bir paket içenlerde 61 1-2 paket içenlerde 143 2 paket ya da daha fazla içenlerde 217 Sigarayı bırakınca neler olur? Sigarayi birakinlarin vucudunda su degisiklikler oluyor: 20 dakika: Kan basinci ve kalp hizi normale doner. Eller ve ayaklar dolasim normale dondugu icin isinmaya baslar. 8 saat: Kanda oksijen duzeyi normale doner. Kalp krizi riski dusmeye baslar. 24 saat: Karbonmonoksit (egzoz gazi) vucuttan atilir. Akcigerlerdeki balgam ve diger birikimler temizlenmeye baslar. 48 saat: Nikotin vucutta artik saptanamaz. Tat ve koku alma duyusu artmistir. 72 saat: Solunum yollari gevsedigi icin nefes almak kolaylasir. Vucut enerjisi artar. 2-12 hafta: Dolasim butun vucutta duzelir. Yurumek kolaylasir. 3-9 ay: Oksuruk, nefes darligi duzelir. Akciger islevi yuzde 5-10 oraninda artar. 5 yil: Kalp krizi riski sigara icenlerin riskinin yarisina iner. 10 yil: Akciger kanseri riski sigara icenlerin riskinin yarisina iner. Kalp krizi riski hic sigara icmemis biri ile esit olur. SİGARANIN BİLANÇASU SİGARA BİLANÇOSU *Bir günde imal edilen sigara sayısı dünya nüfusunun iki katı. *Kişi başına sigara tüketimi yönünden Türkiye Avrupa’da ikinci. *Sigara içen bin kişiden biri cinayet, altısı trafik kazası, 500'u sigaraya bağlı hastalıklar sonucu oluyor. *Her yıl sigaraya bağlı nedenlerle 3 000 000 kişi ölüyor. *Her 13 saniyede bir kişi sigaraya bağlı hastalık sonucu yaşamını yitiriyor. *İçilen her sigara ömrümüzden 5,5 dakika çalıyor. *Sigaranın yol açtığı bilinen 24 hastalık turu bulunuyor. *Sigaranın zararları, başladıktan 20 - 30 yıl sonra ortaya çıkıyor. *Sigaraya 47 Milyar $ *Sigaranın neden olduğu hastalıkların tedavisine 11 Milyar $ *Sigaraya bağlı kazalar ve işgücü kaybına 36 Milyar $ Sonuçlar SONUÇ Sigaranın sağlık üzerindeki kötü etkileri araştırmalarla kanıtlanmıştır. Bu araştırmalar göre, sigara tiryakisi erkeklerin %40'ı henüz emeklilik yaşına gelmeden hayatını kaybetmektedir. Bu oran sigara kullanmayanlarda %18'dir. Sigara kullanan kadınlarda ise rahim kanseri riski çoğalmaktadır, hamile kadınların sigara içmesi ise sakat ve ölü doğumlarla sonuçlanmaktadır. Tüm bunlara rağmen, sigarayı bıraktığınız anda vücut kendi kendini tamir etmeye başlar. On yıl içinde vücut hiç sigara içmemiş gibi olur. Ancak, sigarayı bırakmak için kanser ya da kalp hastası olmayı beklerseniz, vücudunuzun kendini tamir etmesi için pek fazla vakti olamayacaktır. Ne yazık ki, bu hastalıklar çoğunlukla öldürücüdür. Sigarayı bırakmanız için daha iyi bir sebep olamaz. Ne Dersiniz? ARTIK ANLADINIZ! ŞİMDİ KARAR VERİN VE BAŞLAYIN Bunları okuyup harekete geçmek ya da geçmemek size bağlı. Hayatta ne yazık ki, hiçbir şey mucizevi bir şekilde olmuyor. Sigarayı bırakmak için kendi mucizenizi yaratmak elinizde. BAŞLAYIN! VAZGEÇMEYİN! BAŞARIN!