BİYOLOJİ MATEMATIK VE BILGISAYAR LISESI (haftalık ders sayısı 2, yıllık toplam 66 ders saati) GİRİŞ Biyoloji dersi programının 74 ders saatinde gerçekleştirilmesi öngörülmüştür. Lisenin 12. sınıfında, diğer sınıflara kıyasla, pratik ve serbest ders saatlerinin sayısı fazladır (toplam 13 ders saati). Bu sayının artırılması nedenlerinden biri okul ve sınıftaki koşulların elverişli olup olmamasıdır. Program içeriği iki kategori ve dört altkategoriden oluşmuştur. Birinci kategori (Hayatsal Olaylar) bir altkategoriden oluşur: 1. Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji. İkinci kategori (Canlılar ve Çevre) üç altkategoriden oluşur: 1. Biyonik ve Biyomimarcılık, 2. İnsan ekolojisi ve 3. Evrim. 12. sınıf öğretim programı uzak ve yakın çevre ihtiyaçlarının, ayrıca öğretim müfredatlarının ortaya koyduğu amaçların gerçekleştirilmesi doğrultusunda hazırlanmıştır. Bu sırada ortaöğretimin ikinci ve üçüncü seviyesine ait içerikler arasında bağlılığın sağlanmasına da ayrı önem verilmiştir.Bu sınıfta gerçekleştirilmesi öngörülen program bir bütün ve ayrı ayrı konular olarak kendi içinde bir tutarlık gösterecek ve mantıklı olacak şekilde hazırlanmıştır. Örneğin, Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji, biyonik, insan ekolojisi vb. konular. Reformlara uygun olan 12. sınıf öğretim programının ikinci bir özelliği ders içeriklerinin ''karışım'' şeklinde sunulmasıdır. Geleneksel programlarda botanik, zooloji, ekoloji ve diğer biyoloji kollarına ait içerikler ayrı ayrı işlenirken, yeni programlarda bu içerikler içiçe girmiş, bir bütünlüğü oluşturmuş ve diğer bilimlerle ilişki kurmuş şeklinde verilmiştir. Böylece öğrencilere günlük yaşam için gerekli olan bilgileri benimseme ve ileride bu bilgilerden yararlanabilme fırsatı verilmiştir. Sonunda belirtilmesi gerekir ki, birbirine çok benzer olan birinci, ikinci ve üçüncü seviye öğretim programları her derste gerçekleştirilmesi gereken konulara indirgenince farklı içeriklerin ortaya çıktığı görülür. 197 UZAK HEDEFLER · Birey ve populasyonlarda görülen hayatsal olaylara ait esas kanunları, evrimsel açıdan ve moleküler düzeyde kavrayabilmek için yetenekleri geliştirebilme; · Canlılar ve çevre (ekoloji, evrim) hakkındaki bilgileri geliştirebilme, bu bilgileri uygulayabilme (biyonik, biyomimarcılık) ve çevre sorunlarını yapıcı ve onarıcı bir şekilde çözebilme (insan ekolojisi); · Bilimsel verilerin elde edilmesi ve işlenilmesi konusunda, insan ile çevre yararları doğrultusunda uygulayabilmek (hidroponik, biyolojik monitoring vb.) için becerileri geliştirebilme. GENEL HEDEFLER O Tutum ve değerlerin geliştirilmesi açısından: · Canlılara ve çevreye karşı saygılı ve sorumlu davranarak ekolojik dengeyi sağlayabilme; · Kişisel davranışları (işbirlikçilik, açıklık, hoşgörülük, saygınlık, gönüllülük, eleştirilik) geliştirebilme (gönüllü 10 kişi zorunlu 1000 kişiden daha çok iş yapar; cesur bir zihniyet korkak bir yetenekten daha iyidir); O Bilgi açısından: · Biyolojik kavram ve terimleri (genetik mühendisliği, populasyon genetiği, ekoloji vb.) kavrayabilme; · Biyolojik kavram ve ilkeleri kavrayıp aralarında ilişki kurabilme; · Biyolojik işlem ve yöntemleri kavrayabilme; O Anlama açısından: · Biyolojik gerçek ve ilkeleri anlayabilme ve aralarında mantıklı bağlılık (biyoloji ve teknik, biyoloji ve eczacılık) kurabilme; · Etki ve tepki ilişkilerini anlayabilme (green hous etkisinin sıcaklığı artırması, neticeleri); · Yöntem ve süreçleri açıklayabilme; O Uygulama açısından: · Biyolojik gerçek ve ilkeleri uygulayabilme (hidroponik, elverişsiz koşullarda denizaltı gemisi, uzay gemisi ve kutuplarda minyatür ekolojik sistemlerin kurulması); 198 · Süreç ve yöntemleri uygulayabilme; · Biyolojik sorunları çözebilme; · O Bilgi alış verişi açısından: · Pratik çalışma yada incelemeye ait bir rapor yazabilme; · Bilgi kaynaklarından yararlanarak incelemelere ait verileri takdim edebilme; · Biyolojik sorunlara ait bilgileri aktarabilme (genetik mühendisliği, insan ekolojisi ve diğer bilimlere ait bilgileri sözlü anlatabilme, tablo ve grafik şeklinde gösterebilme); · Çevre sorunları konusunda ''genel düşün, yerel davran'' yada ''sera etkisi'' kuralına uygun olarak tartışabilme (çevre OYQ); O Eleştirel düşünme açısından: · Yararlı olan ve yararlı olmayan bilgileri birbirinden ayırt edebilme; · Gerçekleri yargılardan ayırt edebilme; · Hekimlik, baytarlık, tarım, enerjetik (yapay petrol vb.) alanındaki sorunları çözebilmek için biyolojik ilkeleri uygulayabilme; · ''Bir figür 1000 sözcük kadar değerlidir'' deyimini açıklayabilme. PROGRAM İÇERİĞİ Kategori Altkategori Ders Saatleri Yüzdelik % I. Hayatsal Olaylar I.1.Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji II.1. Biyonik ve Biyomimarcılık 13 19.7 II. Canlılar ve Çevre II.2. Ekoloji esasları ve İnsan Ekolojisi II.3. Evrim 4 6.1 29 7 43.9 10.6 Pratik çalışma Serbest saatler 8 5 12.1 7.6 Toplam 66 100 199 200