Gebelik Diyabeti «Anne ve çocuk için önlem!» KO PI E türkisch – turc – turco www.diabetesgesellschaft.ch Bağış için banka hesabı: PC-80-9730-7 Schweizerische Diabetes-Gesellschaft Association Suisse du Diabète Associazione Svizzera per il Diabete Gebelik diyabeti nedir ? Gebelik diyabeti veya gestasyonel diyabet ilk kez hamilelikte tespit edilen yüksek kan şekeri değerlerinden görünebilir. Bu tip gebelik diyabeti muhtemelen bütün hamileliklerin % 10 — 15‘ inde görülmektedir ve böylece en sıkı görülen komplikasyonlar arasında olmaktadır. Kimler risk grubuna girer ? Aşağıdakilerde gebelik diyabeti için yüksek risk vardır: ▪Şişmanlık (Beden kitle indeksi 25‘i geçiyor) PI E Doğumdan hemen sonra gebelik diyabeti hemen hemen her kadında kaybolur, fakat daha sonra kadınların % 25 — 50‘ sinde bir Tip 2 Diyabet oluşur. Fakat bu insülin, şekerde olduğu gibi, „plasenta bariyerinden“ geçemez. Bu nedenle, yüksek insülin seviyesinden dolayı fötüsta büyüme ve yağ oluşumu teşvik edilir. Bu, normalden büyük ve ağır bebeklerle sonuçlanır. KO Diyabet, vücudun yeterli insülin üretemediğinde oluşur. İnsülin, pankreasta üretilen ve vücutta şeker seviyesini ayarlayan bir hormondur. Kan şekeri vücuda enerji sağlar. Hamilelikle ilgili hormon değişiklikleri, anne adayında yüksek insülin ihtiyacına neden olur. Annenin pankreası bunun için yeterli insülin üretmediğinde, kan şekeri yükselir ve böylece gebelik diyabeti ortaya çıkar. Anne yüksek kan şekeri seviyesine sahip olduğunda, şeker plasenta (bebek eşi) yoluyla fötüsa ulaşır. Fötüs reaksiyon olarak kendi insülin üretimini arttırır. ▪Ailede diyabet (Ebeveynler veya kardeşler) ▪Bir önceki hamilelikte gebelik diyabeti ▪Afrika, Asya veya Latin Amerika kökenli kadınlar ▪30 yaştan büyük kişiler ▪Tekrarlanan düşükler ▪4000 gramdan fazla doğum ağırlığı ile önceki bir hamilelik Risk taşıyan bu kişiler hemen ilk gebelik kontrolünde test edilmelidir. Eğer aşağıda açıklanan oral glukoz tolerans testi (oGIT) normal sonuçlanırsa, 24‘üncü ila 28‘inci gebelik haftasında tekrarlanmalıdır. Fakat hamile olan bütün kadınların % 30 ila 50‘ si belirtilen risk faktörlerinin hiçbirine sahip değildir. Durumun kolaylaştırılması için, bütün kadınların 24‘ üncü ila 28‘ inci gebelik haftasında test edilmesi tavsiye edilir. amniyotik sıvı miktarı veya idrarda yüksek şeker atılımı. Tedavi edilmeyen bir gebelik diyabeti, çocuğu aşağıdaki gibi etkileyebilir: Gebelik diyabetin semptomları ▪Daha çabuk büyüme ve daha yüksek doğum ağırlığı (4000 gramdan fazla) Çoğu vakada, annede rahatsızlık yoktur, yani diyabet için tipik olan belirtiler (örneğin, aşırı susama, sık idrar atılımı) yoktur. ▪Organlarda gelişme bozuklukları (özellikle akciğerler etkilenmektedir) Çoğu zaman yalnızca spesifik olmayan semptomlar bir diyabete işaret eder, örneğin, idrar yolu enfeksiyonları için yüksek yatkınlık, yüksek tansiyon, yüksek ▪Göbek kordonunun kesilmesinden sonra çocukta kan şekeri düşüklüğü ▪Doğumda komplikasyonlar KO PI E ve teşhisi ▪Kanda yüksek bilirubin değerleri (bebek sarılığı) İyi tedavi edilen bir gebelik diyabetinde bebeğin sağlıklı olmadığına ilişkin kaygıya gerek yoktur! Anneler için riskler aşağıdaki gibidir: ▪Yüksek tansiyon, ödemler, böbrek yetmezliği ile gebelik zehirlenmesi (EPH-Gestoz) ▪Doğum komplikasyonları (diğerlerin arasında, geçmişte birkaç kez meydana gelmiş sezeryan) Glukoz tolerans testi yemek yemek şekerli içecek içmek meyve suları içmek KO su içilebilir Uygun beslenme ve hareket etkisini kaybederse, insülin iğnesi vurulmalıdır. PI E Glukoz tolerans testi, annenin aç karnına ve bir glukoz solüsyonunun alınmasından (75 gram) 1 ve 2 saat sonraki kan şekeri tespitidir. Bir değer sınır değerlerinin üzerinde ise, bir gestasyon diyabeti teşhis edilir (aç karnına: > 5.1 mmol/L, 1 saat: > 10 mmol/L, 2 saat: > 8.5 mmol/L). „Aç karnına“, muayeneden önceki gecede, geceyarısından sonra aşağıdakilerin yapılması yasak demektir: Yüzme, yürüyüş ve merdiven çıkma gibi hamile kadınlar için iyi gerçekleştirilebilen ve risksiz devamlı egzersiz, vücut hücrelerini vücuttaki kendi insüline karşı daha iyi harekete geçirir. Gebelik diyabeti nasıl tedavi olunur ? Gebelik diyabeti, uzun bir vade için vakaların % 85‘inde beslenmede değişim ile iyi tedavi edilebilir. Öğün sayısının az ve miktarının büyük olmasından ziyade daha sık ve ufak öğünler ve şişmanlıkta (25‘ den büyük beden kitle indeksi) hafif bir kalori azalması ilk adımları oluşturur. Diyetisyen yardımı ile doğru beslenme, gebelik diyabeti tedavisinde şüphesiz ana ilkedir. İdeal diyabet ayarının elde edilmesi için kan şekeri evde kişinin kendisi tarafından kontrol edilmelidir. Oral Antidiyabetikler (kan şekeri hapları) genelde yasaktır. Gebelik diyabeti, genelde plasentanın dışarı atılmasıyla hemen kısa zaman sonra kaybolur. Bazı kadınlarda ise, metabolizma bozukluğu doğumdan sonra da mevcuttur. Bütün annelerin % 25 — 50‘sinde, doğumdan sonra beş ila on yıl içerisinde bir Tip 2 şeker hastalığı oluşur. Bu nedenle uzmanlar, doğumdan yaklaşık 6 hafta sonra ve sonrasında yılda bir olarak bir kan şekeri kontrolü tavsiye etmektedir. Hamilelikte kan şekerin kişinin kendisi tarafından kontrol edilmesi Gestasyon diyabetinde kan şekeri hedef değerleri: Ana öğünlerden önce ≤ 5.3 mmol/l Ana öğünlerden 1 saat sonra ≤ 8.0 mmol/l Ana öğünlerden 2 saat sonra ≤ 7.0 mmol/l İnsülin tedavisinde kan şekerin kişinin kendisi tarafından ölçülmesi Günde 4 kez Günde 6 kez PI E Beslenme tedavisinde kan şekerin kişinin kendisi tarafından ölçülmesi ▪ kahvaltıdan önce aç karnına ▪ kahvaltıdan tam 1 veya 2 saat sonra ▪ kahvaltıdan tam 1 veya 2 saat sonra ▪ öğle yemeğinden tam 1 veya 2 saat sonra ▪ öğle yemeğinden önce ve öğle yemeğinden tam 1 veya 2 saat sonra KO ▪ kahvaltıdan önce aç karnına ▪ akşam yemeğinden tam 1 veya 2 saat sonra ▪ akşam yemeğinden önce ve akşam yemeğinden tam 1 veya 2 saat sonra Not: Hedef değerlerini birkaç kez geçtiğinizde, yani 1 hafta içerisinde en az 2 günde en az günde 2 kan şekeri değerinde hedef değerlerini geçtiğinizde, sizi tedavi eden hekimle veya diyabet danışma merkezinizle iletişim kurmanız gerekir. Ek olarak daha kimlere danışabilirsiniz ? Hekiminize veya yakınınızda olan bir diyabet kurumuna: Association Neuchâteloise des Diabétiques Association Valaisanne du Diabète Association Vaudoise du Diabète Associazione Ticinese per i Diabetici 5000 Aarau 4056 Basel 3012 Bern 7001 Chur 3900 Brig 9000 St. Gallen 8200 Schaffhausen 4601 Olten 6004 Luzern 6300 Zug 8032 Zürich 1709 Fribourg 1204 Genève 2854 Bassecourt 2613 Villeret 2301 La Chaux-deRue de la Paix 75 Fonds Rue des Condémines 16 1950 Sion Chemin de Rovéréaz 5 1012 Lausanne Via Motto di Mornera 4 6500 Bellinzona T. T. T. T. T. T. T. T. T. T. T. T. T. T. T. 062 061 031 081 027 071 052 062 041 041 044 026 022 032 032 824 261 302 253 924 223 625 296 370 711 383 426 329 422 941 72 03 45 50 36 67 01 80 31 48 00 02 17 72 41 01 87 46 40 78 67 45 82 32 19 60 80 77 07 21 T. 032 913 13 55 T. 027 322 99 72 T. 021 657 19 20 T. 091 826 26 78 KO Referenz Grenzwerte: Kantonsspital/Haus 16 Mittlere Strasse 35 Falkenplatz 1 Steinbockstrasse 2 Bachhalteweg 9 Neugasse 55 Vordergasse 32/34 Solothurnerstrasse 7 Falkengasse 3 Weidstrasse 5 Hegarstrasse 18 Route des Daillettes 1 Rue de la Synagogue 41 Case postale 6 Rue Neuve 52 PI E Aargauer Diabetes-Gesellschaft Diabetes-Gesellschaft Region Basel Berner Diabetes Gesellschaft Diabetes-Gesellschaft GL-GR-FL Diabetes-Gesellschaft Oberwallis Ostschweizerische Diabetes-Gesellschaft Diabetes-Gesellschaft des Kt. Schaffhausen Solothurner Diabetes-Gesellschaft Zentralschweizerische Diabetes-Gesellschaft Diabetes-Gesellschaft Zug Zürcher Diabetes-Gesellschaft Association Fribourgeoise du Diabète Association Genevoise des Diabétiques Assocication Jurassienne des Diabétiques Association des Diabétiques du Jura bernois tarafından desteklenmiştir © SDG, April 2011 R. Lehmann, A. Troendle, M. Brändle Empfehlungen der Schweizerischen Gesellschaft für Endokrinologie und Diabetologie Ther Umsch. 2009, 66: 695-706