DİL KANSERLERİ Hem. Çiğdem MORSÜMBÜL 3. K.B.B. Kliniği Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com İnsidans Baş boyun Kanserlerinin %14.1’ oral kavitede görülür. Oral kavite kanserlerinin de %31.9’u dil kanserleridir. 1985’te :%27.9 1996’da :%31.5 İnsidans 2 35 yaş ve altında %76.1 %94.3’ü Skuamöz hücreli karsinom %82.7’si düşük grade’li %61.4’ü erken evre (0-II) İnsidans 3 Erkeklerde 5 kat-kadınlarda 6 kat E/K 1.98 ‘den 1.66’ya düşmüştür. Ülkelere göre dağılım farklı Etioloji Sigara Alkol Vitamin eksiklikleri Betel nut (areca catechu) HPV Mutasyonlar Prostoglandinler Kötü ağız hijyeni Anatomi Üç kısmı vardır:Kök, gövde, tip Sulcus terminalis ile 2’ye ayrılır. Ön 2/3 mobil kısım Arka 1/3 dil kökü Kaslardan oluşmuştur.Mukoza ile örtülüdür. Fibröz bir septumla hyoide tutunur. Kasları Ekstrinsik kaslar: Genioglossus, hyoglossus, stiloglossus, palatoglossus İntrinsik kaslar: Süperior ve inferior longitidunal kaslar, transvers kas , vertikal kas İnervasyon Anterior 2/3 :Lingual sinir ve chorda timpani Posteior 1/3:glossofaringeus Palatoglossus:N. Vagus Diğer kaslar :N. Hİpoglossus Arter ve venleri Lingual Arter (ECA) Derin lingual venler, vena komitans nervi hipoglossi (IJV) Lenfatikleri Tip :Submental nodlara Anterior 2/3’ün lateral kısımları: Submandibuler nodlara Anterior 2/3’ün medial kısmı: İnferior derin servikal nodlara Posterior 1/3: Her iki taraftaki süperior derin servikal nodlara Klinik Ağrısız iyileşmeyen yara Otalji Odinofaji disfaji Hemoptizi Kilo kaybı Artikülasyon bozuklukları Tümörün Ağız Tabanının Mandibulanın Submandibuler bölgenin bimanuel palpasyonu yapılmalıdır. Radyolojik tetkikler Dental filmler Panaromik mandibula grafisi CT MRI Ba’lu Ösofagogram Patolojik Tanı Biopsi Skuamöz Hücreli Karsinom Varyantları: Verrüköz Karsinom Spindle Hücreli Karsinom Bazaloid Karsinom Dilde görülen diğer malign tümörler Tükrük bezi tümörleri Lenfomalar Melanomlar Akciğerlerde ve üst gastrointestinal sistemde ikincil primer malignensiler sıktır. Evreleme Tis : Karsinoma insitu T1 : Tümör çapı 2cm’den küçük T2 : Tümör çapı 2-4 cm arası T3 : Tümör çapı 4 cm’den büyük T4a: Tümör komşu dokulara yayılmış(kortikal kemik,ekstrensik kaslar, maksiller sinüs, yüz cildi.) T4b: Tümör mastikatör boşluğa, pterygoid plate’e kafa tabanına uzanmış ve/veya internal karotid arteri sarmış. N0 : Klinik olarak saptanan lenf nodu yok N1 : İpsilateral, tek, 3cm’den küçük lenf nodu N2a : İpsilateral, tek, 3-6 cm arası lenf nodu N2b : 6cm’den küçük, multiple lenf nodları N3 : 6cm’den büyük, ipsilateral, multiple lenf nodları Tedavi Tümörün evresi Hastanın yaşı Tedaviye uyumu Tedavi seçenekleri Cerrahi Radyoterapi Kemoterapi Primer Lezyonun Cerrahi Tedavisi Transoral parsiyel glossektomi Hemiglossektomi Pull through Total glossektomi Mandibuler swing Lateral faringotomi Transhyoid faringotomi Gingiva tutulumunda Periost rezeksiyonu Periost tutulumu varsa marjinal mandibulektomi Mandibula tutulumunda segmental mandibula rezeksiyonu Total glossektomi sonrası en büyük sorun: Aspirasyon DİL KANSERLERİ Hem. Çiğdem MORSÜMBÜL 3 K.B.B. Kliniği PREOP HAZIRLIK Ağız bakımı ve hijyen kurallarının anlatılması Genel anesteziye gre hastanın hazırlanması (rutin biyokimya, hg, hemostaz paneli, akciğer grafisi, EKG, MR, CT ve gerekli grülen konsültasyonlar) ANT takibi Elektrolit dengesinin sağlanması Kan temini (en 3 az ünite) Barsak temizliği Sedatif verilmesi (Diazem tb vb.) POSTOP BAKIM Oncelikle uygun pozisyon (baş 45 derece fleksiyonda) Aspirasyon (ilk gün saat başı) Soğuk buhar ( saatte 15 dk.) Enfeksiyonlardan koruma Ağız bakımı Erken mobilizasyon Oda ısısı ve aydınlığının sağlanması Parenteral tedavinin uygulanması ANT takibi Kanama kontrolü Dren takibi Uyku düzeninin sağlanması Hastaya ıkınmaması soylenir BESLENME NG’den enteral beslenmenin sağlanması NG çıkarıldıktan sonra oral beslenmede pipet kullanılması Tedavi sonrasında hastalar yutma ve konuşma fonksiyonları için rehabilitasyon merkezine yonlendirilebilir. Vaka Sunumu Hasta: B.A. Kadın, 45 yaşında 24/08/2002 tarihinde dilde yara şikayeti ile hastanemize başvuran hasta kliniğimize yatırıldı. Hastanın 2 aydır dilin on alt kısmında yara oluşmuş, besinleri alırken olan ağrı şikayeti nedeni ile 4-5 kilo zayıflamış. Özgeçmiş: özellik yok. Hasta 20 yıl günde 1 paket sigara içiyormuş. Preoperatif bütün tetkikler istendi, boyun tomografisi çekildi. Yaşı ve genel durumu nedeniyle kardiyoloji konsültasyonu istendi. Hijyen kuralları anlatıldı. Ant takibi yapıldı. Preop 3 ünite kan hazırlandı. 05/09/2002 tarihinde genel anestezi altında hemiglossektomi ve bilateral fonksiyonel boyun diseksiyonu operasyonu yapıldı. İntraoperatif 1 ünite kan transfüzyonu yapıldı. Postoperatif Bakım ANT takibi AÇT takibi, dren takibi Hastaya baş 45 derece fleksiyonda pozisyon verildi. hastanın pipetle beslenmesi sağlandı. Ağız bakımı Soğuk buhar ve sık aspirasyon (saat başı 15 dk.) Erken mobilizasyon Tedavi Cefamezin 2 x1 başlandı. Bir hafta sonra yara enfeksiyonu oluştuğundan Tazosin 3x 4,5 mg , Vankomisin 4x 500mg başlandı. Postop 4. gün HT gelişen hastaya kardiyoloji kons. istendi. Lasix ve Norvadin tb başlandı. Hipopotasemi nedeniyle 3 amp KCL uygulandı. Prognoz Hastanın 12. günde trakeostomisi kapandı, enfeksiyonu geriledi ve solunumu düzeldi. Hasta 23/09/2004’te önerilerde bulunularak taburcu edildi. TEŞEKKÜRLER… Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com