Prof.Dr. Recep Akdur:EMPERYALĠZMĠN DÖRT AĞIR

advertisement
Prof.Dr. Recep Akdur:EMPERYALĠZMĠN DÖRT AĞIR
YENĠLGĠSĠNDEN BĠRĠNĠN KOMUTANI GENERAL GĠAP 4 EKĠM
2013’DE ÖLDÜ
Haberler - Recep Akdur
06 Ekim 2013
Kapitalist düzene geçiş üretimde aletten makinaya/sanayiye geçiş başka bir söylemle sanayileşme
iledir. Sanayinin ayakta durmasını sağlayan ise hammadde ve pazardır. Bu nedenle 19.YY sonu ile
20.YY başında sanayileşmiş/kapitalist düzene geçebilmiş ülkeler arasında kıran kırana bir sömürge
kapma yarışı yaşandı. Bu yarışta başarılı olanlar emperyalizm aşamasına geçti, kaybedenler
sömürgeleşti.
Yirminci yüzyılın ilk çeyreğine gelindiğinde dünyada sömürgeleştirilmemiş ulus/toprak kalmadı.
Pazar ve de hammadde kaynaklarını daha da genişletmek isteyen emperyalistler gözlerini
birbirinin sömürgelerine dikti. Çok kanlı paylaşım savaşları yaşandı. Milyonlarca insan yaşamını
kaybetti. Bu paylaşım savaşları ya da uzantılarında emperyalistler yalnızca dört önemli yenilgi
yaşadı. Başka bir söylemle dört tokat yedi. Bunlar sırası ile; Çanakkale Savaşı,Türk Kurtuluş Savaşı,
Stalingrat Savaşı ve Vietnam Savaşıdır.
Çanakkale SavaĢı (18 Mart 1915-9 Ocak 1916): Sömürge elde etme hırsı Avrupayı ikiye böldü.
Bir yanda; Almanya, Avusturya-Macaristan ve İtalya’dan oluşan İttifak Devletleri, öte yanda
İngiltere, Fransa ve Rusya’dan oluşan İtilaf Devletleri. Herkesin gözü bir diğerinin sömürgesinde.
Taraflar birbirine saldırmak için bahane arıyor. Avusturya-Macaristan Veliahdı Arşidük Ferdinand’ın
bir Sırp tarafından öldürülmesi bu bahane için yeterli oldu. Avusturya’nın, Sırbistan’a savaş ilan
etmesi ile 28 Haziran 1914’te başlayan Birici Paylaşım Savaşı 11 Kasım 1918′de sona erdi.
Savaşa girmek istemeyen Osmanlı’nın da Savaşa sokulması gerekiyordu. Çünkü paylaşılması
düşünülen/gereken yerlerin başında Osmanlı toprakları vardı. Bu nedenle Savaşa girmesi için her
iki taraf da Osmanlıyı zorladı. Sonunda bir oldu bitti ile “İttifak Devletleri” safında savaşa sokuldu.
İngiltere Donanma Bakanı Winston Churchill, 1914 yılı Eylül ayında Çanakkale Boğazı’nın
donanmayla geçilerek İstanbul’un işgalini öngören bir planı Başbakan Herbert Asquith’e kabul
ettirdi. Plan, İtilaf Devletleri’nin İstanbul’u alarak, bir yandan Almanya′nın müttefiklerinden biri olan
Osmanlı’yı savaş dışı bırakmayı, öte yandan da İstanbul ve Çanakkale boğazlarını ele geçirerek,
Rusya’ya güvenli bir ikmal yolu açmayı hedefliyordu.
İngiliz ve Fransız gemilerinden oluşan donanmanın 19 Şubat 1915’te Çanakkale Boğazı’na gelmesi
ile harekat başladı. Savaş söylemi ile 18 Mart’ta gerçekleştirilecek olan esas saldırı için tabyalar
bombalanarak yumuşatılıyordu. Bombalama yaklaşık bir ay sürdü. Üç deniz tümeninden oluşan
ana kuvvet filosu 18 Mart 1915 sabahı Boğaz’ın girişine geldi. Saat 10.30’da Birinci Tümenin
Boğaz’dan içeri girmesi ile taarruz başladı. Ünlü savaş gemileri birer birer Boğazın soğuk sularına
gömüldü. Koca filo adeta eriyordu. Amiral de Robeck saat 18’05’de geri çekilme emri vermek
zorunda kaldı.
Çanakkale’nin denizden geçilemeyeceğini anlayan emperyalistler bu sefer bir kara harekatıyla
Çanakkale’deki sahil topçu bataryalarını susturmak ve böylece donanmaya boğazları açmak
istediler. İngiliz ve Fransız kuvvetleri 25 Nisan 1915 şafağında Gelibolu Yarımadası’nın güneyindeki
beş noktadan karaya çıktılar. İzleyen günlerde birçok destek çıkarmalar yaptılar.Toplam 568000
kişilik bir kuvveti Gelibolu’ya yığdılar. Ancak birçok savunma savaşı ve özellikle de Kurmay Albay
Mustafa Kemal’in Birinci Anafartalar Muharebesi ve İkinci Anafartalar Muharebesi olarak bilinen
taarruzları ile 252000 kişilik bir kayıp sonunda Gelibolu Yarımadası’nı 1915 Aralık ayı içinde
boşaltmak zorunda kaldılar.
Türk KurtuluĢ SavaĢı (19 Mayıs 1919 -11 Ekim 1922): Birinci Paylaşım Savaşı, Osmanlı’nında
dahil olduğu ve Önderliğini Almanya’nın yaptığı “İttifak Devletleri”nin yenilgiyi kabul etmesi ile 11
Kasım 1918′de sona erdi. Galip gelen “İtilaf Devletleri” 18 Ocak 1919’da Paris’te toplanarak savaşta
kazandıkları toprakların paylaşımını kararlaştırdılar. Osmanlı topraklarında kurulacak sözde
bağımsız Ermeni, Kürt, Arap, Mezopotamya, Suriye ve Hicaz sömürge devletlerin kurulması ile
geride kalan toprakların İngiltere, Fransa, Rusya ve İtalya arasında nasıl paylaşılacağının plan ve
sözleşmelerini yaptılar. Bu planı Osmanlıya’da imzalatmak üzere Onu masaya çağırdılar.
Görüşmeler Sevr’de yürütüldü. Paris Konferansı’nda hazırlanmış ve 433 maddeden oluşan metin
Sevr Antlaşması adı ile 10 Ağustos 1920’de Osmanlı’ya imzalatıldı.
Bundan yaklaşık 15 ay önce, 19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal Atatürk Samsun’a çıkarak Kurtuluş
Savaşını başlatmıştı. Yaklaşık beş yıl süren Savaş zaferle sonuçlandı. Oyun bozuldu ve 23 Temmuz
1923’te imzalanan Lozan ile Sevr Antlaşması ortadan kaldırıldı. Emperyalizmin yeni sömürgeler
rüyasının önemli bir kısmı suya düştü.
Stalingrat SavaĢı (23 Ağustos 1942- 2 ġubat 1943): Birinci Paylaşım Savaşı’nda sömürgelerini
kaybeden Almanya, kendini toplar toplamaz bunları geri almak üzere fırsat kollamaya başladı. Tüm
Avrupa’yı işgal ederek büyük bir imparatorluk kurmayı hedefliyordu. Emperyalist devletler Mihver
ve Müttefik devletler adı altında iki kampa ayrıldı, Mihver’in öncülüğünü Almanya, İtalya ve
Japonya; Müttefik’in öncülüğünü ise, İngiltere, Sovyetler Birliği, ABD ve Fransa yapıyordu.
Almanya’nın 01 Eylül 1939’da Polonya’yı işgali ile İkinci Paylaşım Savaşı resmen başladı. Almanya
1941′in başına gelindiğinde Avrupa topraklarının çoğunu ya ele geçirdi ya da kendine bağladı. Sıra
Rusya’nın çökertilmesine gelmişti.
Moskova yönündeki ilerlemelerin hızından hoşnut olmayan Hitler, 1942 yılı yazında harekâtın
yönünü güneye yani Stalingrad ve Kafkasya’ya çevirdi. Hazırlanan plana göre, Stalingrad, Kafkasya
yolunun açılması hedefleniyordu. Mihver kuvvetlerinin bir kolu Kafkasya yönünde ilerlerken diğeri
de Stalingrad’a saldırdı. Kenti işgal eden Alman kuvvetlerine karşı, Kızıl Ordu sokak savunması
yapmaya başladı. Sokak sokak ve hatta bina bina direnerek Almanları durdurdu. Taraflar tüm güç
ve azimlerini ortaya koydular. Kıran kırana süren savaşta iki milyona yakın can kaybedildi.
Kızıl Ordu 1942 Kasım’ında karşı taarruza geçerek kenti istila eden Alman 6. Ordu’sunu kuşatma
harekatı başlattı. Bu karşı taarruz durumu beklenmedik bir biçimde tersine çevirdi. Stalingrad
tamamen kuşatılarak 6. Ordu tecrit edildi. Yarma hareketi denemeleri ve dışarıdan kurtarma
girişimleri başarısız oldu. Sonuçta Şubat ayının ilk günlerinde Stalingrad’daki Alman direnmesi
sona erdi ve 6. Ordu’dan sağ kalanlar teslim oldu. Sonuç Almanya açısından bir yıkım idi. Rusların
bu zaferi tüm tarihçiler tarafından II. Dünya Savaşı’nın dönüm noktalarından biri olarak kabul edilir.
Vietnam SavaĢı (1 Kasım 1955-15 Mayıs 1975) : İkinci Paylaşım Savaşı Batıda bittikten sonra
Çinhindi’deki uzantıları bir süre daha devam etti. Daha önce Japon sömürgesi olan Kore, 1945
yılında Japonya teslim olduktan sonra, ABD ile Sovyetler Birliği’nin ilgi alanı içine girdi. Sovyet
yanlısı Kuzey Kore ile Amerikan yanlısı Güney Kore devletleri kuruldu. Çok geçmeden Kuzey Kore
ile Güney Kore arasında savaş çıktı(1950). ABD ve Müttefikleri ile daha sonra da Çin Halk
Cumhuriyeti’nin savaşa müdahelesi olaya uluslararası bir boyut kazandırdı. ABD liderliğindeki
emperyalistler Kore savaşında kesin bir sonuç alamadı.
Rusya ve Çin’in desteği ile Çinhindinde Vietnam, Laos ve Kamboçya gibi bağımsız devletler
kurulması ve ABD önderliğindeki emperyalistlerin sürekli sömürge kaybetmesi tansiyonu yükseltti.
ABD başkanı Truman’ın “domino teorisine” göre, Vietnam’da kurulan komünist iktidar çevre
ülkelere de sıçrayacaktır. Bunu engellemek için Vietnamda komünistler ve milliyetçiler arasında iç
savaş çıkarıldı. ABD, milliyetçilerin yanında savaşa girdi Vietnam 1,5 milyon yurttaşını yitirmesine
rağmen teslim olmadı. Amerikalılar Vietnam topraklarında 58 bin ölü bırakarak geri çekilmek
zorunda kaldı. Vietnam’da savaşarak ABD’ye dönen askerlerin önemli bir kısmı da intihar etti.
Böylece, ABD’nin Vietnam’dan başlayarak Hindiçini’ni sömürgeleştirme planı suya düştü.
Birinci Hindiçin Savaşı’nda (1946-1954) Fransız ordusunu, Vietnam Savaşı’nda (1960-1975) ise ABD
ordusunu mağlup eden komutan Vietnamlı General Vo Nguyen Giap idi. Giap 4 ekim 2013
tarihinde 102 yaşında iken öldü. Toprağı bol olsun. Ezilen milletler onu unutmayacaktır
Emperyalizm Vietnam tokadını yedikten sonra yaklaşık 25 yıl kadar sağa sola saldırmadı. Ancak
1990 yılında tek kutuplu dünyaya geçiş onu tekrar azgınlaştırdı. Irak ve Afganistan işgalleri ile
başlayan insanlığa saldırısı acımasızca sürüyor. Tunus’tan girdi Suriye’den çıktı. İnsan kanına
doymuyor. Yeni bir general Giap çıkmadan ve emperyalizme beşinci bir tokat atılmadan
durmayacak.
ĠLK KURġUN
Download