KANSER NEDİR?

advertisement
KANSER
ALANYA TOPLUM SAĞLIĞI
MERKEZİ
KANSER NEDİR?
Kanser İngilizce ‘yengeç’ anlamına
geliyor.
Yengeç düşmanını kıstırdıktan sonra uzun,
dişli kollarıyla sıkıca tutuyor ve yavaş
yavaş kemirerek yiyor. Tedavi edilmediği
takdirde, insanı giderek zayıflatıp halsiz
düşüren ve sonunda öldüren bu hastalığa,
bu nedenle KANSER adı verildi.
BİYOLOJİK OLARAK
KANSER…
Organizmada meydana gelen ve
hücreleri kontrolsüz büyüyen kötü
huylu tümörlere verilen genel addır.
KANSER HÜCRELERİNİN
EN ÖNEMLİ ÖZELLİKLERİ
• Bölünme
disiplinini ve
sınırlamasını
kaybetmek,
• Başka dokulara
özgü alanları
işgale çalışmak
TÜMÖR NEDİR?
Herhangi bir işlevi olmayan , büyük
hücre kitlelerine TÜMÖR denir.
Çevre dokulara yayılım göstermeyen,
yavaş büyüyen ve kendilerine ait
belirli
sınırı bulunan kitlelere ise, iyi huylu
tümör denir.
KANSERE YOL AÇAN
NEDENLER?
•
•
•
•
•
Virüsler
Kimyasal madeler
Kalıtımsal fakörler
Radyasyon
Besinler
VİRÜSLER
Çeşitli virüsler de kansere yol açar.örneğin
Epstein- Barr virüsü, Burkitt Lenfoma ve
lenfoepitelyoma denen burun ve boğaz bölgesini
etkileyen kansere yol açar. Bu virüsler,
kapsüllerinin içerisinde DNA taşıyor;hücre
içerisine girdikten sonra kendi DNA’larını
hücrenin DNA’sına entegre ediyor ve kendilerini
kopyalatıyorlar. Bu entegrasyon hücrenin DNA
yapısını etkilediği için normal hücre çoğalması
da bozuluyor.
KİMYASAL MADDELER
Bazı kimyasal maddeler, tek bir temastan sonra
kanser oluşumunu başlatıyor. Bu tür maddelere
‘initiator’ yani başlatıcı madde deniliyor. Bu
maddelere maruz kalma sonucu kanser oluşumu
uzun yıllar alıyor ve genellikle ‘promoter’ denilen
ve kanser oluşumunu hızlandıran diğer bir ajanın
varlığı gerekiyor.sigaranın içerisinde hem kanser
sürecini başlatan hem de hızlandıran maddeler
bulunuyor.
KALITIMSAL FAKTÖRLER
Kanserlerin yaklaşık %20’sinin kalıtımsal
nedenlere bağlı olduğu düşünülüyor. Tüm
meme kanserlerinin %5-10’u ailevi geçişe
bağlı.
Kalıtımın önemli oluğu diğer bir kanser
türü bağırsak kanseri. Babasında prostat
kanseri olan erkeklerinde ileri de prostat
kanserine yakalanma riski yüksek.
RADYASYON
Radyasyon, önemli bir kanser nedeni.
DNA zincirinde kırılmalara, böylece
kromozom yapısında bozulmalara yol
açar. Radyasyona maruz kalan
hücrelerde, anormal kromozom yapıları
görülür. Kromozom yapıları yer değiştirip,
birbiri üzerine binebiliyor.
BESİN
Aldığımız gıdalarda kanser oluşumun da
etkilidir. Hangi gıdaların kesin olarak
kanserle ilişkili olduğu bilinmiyor. Yağlı
yiyeceklerden ve fazla proteinden
kaçınmanın, kanser riskini azalttığı
düşünülüyor. Aşırı et yemenin, özellikle
bağırsak kanseri riskini artırdığını
gösteriyor.
TANI YÖNTEMLERİ
Kanserin erken tanısı, çoğunlukla hayat
kurtarıcıdır. Kanserlerin küçük bir kısmı, başka
bir hastalık araştırılırken rastlantı sonucu yada
taramalar sırasında ortaya çıkıyor. Bazı kanser
türlerin de kan tetkikleri sırasında tanı konuyor.
Basit bir kan incelemesiyle anlaşılan kanserlerin
başında ‘lösemi’ yani kan kanseri geliyor. Uzun
süreli ses kısıklığı, kanlı balgam, uzun süren
öksürük, akciğer kanserinin belirtileri olabileceği
gibi, kronik faranjit de olabilir. Önemli olan nokta,
özellikle uzun süren şikayetlerimizi önemseyip
bir hekime başvurmaktır.
EN SIK GÖRÜLEN
KANSERLER
•
•
•
•
Meme Kanseri
Akciğer Kanseri
Prostat Kanseri
Kalın Bağırsak Kanseri
KANSERDE ERKEN TANI
İÇİN YAPILMASI
GEREKENLER
• Kanserin ön belirtilerine karşı dikkatli
olunuz,
• Elle meme muayenesi yapınız,
• Belirli aralıklarla sağlık muayenesi
yaptırın,
• PAP testi yaptırın,
• Doktorun isteyeceği tetkikleri
yaptırın.
KANSERDE ERKEN
TANI
• Tedavi şansını
arttırır.
• Tedaviyi
kolaylaştırır.
• Tedavi giderlerini
azaltır.
• Doku ve organ
kaybını önler.
• Sakatlık bırakmaz.
• HAYAT
KANSERDE TEDAVİ
YÖNTEMLERİ
CERRAHİ
RADYOTERAPİ
KEMOTERAPİ
İMMÜNOTERAPİ
HORMON
TEDAVİSİ
LAZER TEDAVİSİ
TEDAVİ
Uygun ve
zamanında tedavi
ile
kanserin birçok
türlerinde
tedavi imkanı
mevcuttur.
KANSERDEN KORUNMA
• Sigara ve tütün
kullanmayınız.
• Alkollü içeceklerden
uzak durunuz.
• Yeterli ve dengeli
besleniniz.
KANSERDEN KORUNMA
• Güneş ışınlarına
maruz kalmayın.
• Gerekmedikçe
röntgen filmi
çektirmeyiniz.
KANSERDEN KORUNMA
• Sigara ve tütün
kullanmayınız.
• Alkollü içeceklerden
uzak durunuz.
• Yeterli ve dengeli
besleniniz.
KANSERDEN KORUNMA
• Asbest, benzen,
katran gibi … kanser
yapıcı maddelere
karşı gerekli
önlemlerin alınmasını
sağlayın.
• Yılda bir sağlık
muayenesi yaptırınız.
KANSERDE
ERKEN
TEŞHİSERKEN
KANSERDE
TEŞHİS
HAYAT
HAYAT
KURTARIR.
KURTARIR.
Download