tiyatro - obelneslinuryildiz

advertisement
TİYATRO
->Tiyatro Nedir?
->Tiyatronun Geçmişi
Neslinur
YILDIZ
HZ-D 227
TİYATRO NEDİR?

Tiyatro, bir sahnede, seyirciler önünde
oyuncuların sergilenmesi amacıyla yazılmış
edebi türdür. Genel olarak temsil edilen eser
anlamında da kullanılır. Tiyatro, bir sahne
sanatıdır. Tiyatro eseri, olayları oluş halinde
gösterir. Bu yönüyle konuşma ve eyleme
dayanan bir gösteri sanatı olarak da
tanımlanabilir. Yaygın hümanist bir deyişle
tiyatro; insanı, insana, insanla, insanca anlatma
sanatı olarak ifade edilir.Üçe ayrılır:
TİYATRO NEDİR?
-
-
İzleyicilerin oturarak oyunu izlediği
oditoryum;
Oyunun sergilendiği sahne;
Sahnenin iki kenarında ve arkasında,
çeşitli dekor ve gereçlerin bulunduğu
sahne arkası yada kulis.
TİYATRO TARİHİ

Tiyatro, Yunanca theatron
(θέατρον), yani "görme yeri"
sözcüğünden gelmektedir.
Çünkü günümüzdeki
anlamıyla çağdaş tiyatronun
tarihi bağ bozumu tanrısı
Dionysos adına yapılan dinsel
törenlere dayanmaktadır.
TİYATRO TARİHİ

lk tiyatro şenliği M.Ö. 534 yılında Atina'da
yapılmıştır. Antik çağ'da tiyatro, üst sınıfa özgü
bir etkinlikti. Her yıl Dionysos'u kentin hangi ileri
geleninin onurlandıracağına karar verilir ve bu
kişi etkinlikleri düzenlerdi. Bu nedenle sosyal
itibarla doğrudan ilgiliydi. Tanrı adına bir
yarışma yapılır ve en iyi oyun, hazırlayan kişinin
itibarını arttırırdı. Festival niteliğinden dolayı
popüler olarak nitelendirilebilecek olan antik
tiyatro, günümüze de örnekleri kalmış olan,
genellikle amfitiyatro olarak adlandırılan
sahnelerde sergilenirdi. Ayrıca, ilk tiyatro
eserleri ile Yunan mitolojisinin el ele olduğunu
söylemek gerekir. Bu nedenle bu iki alan birlikte
değerlendirilmelidir.
TİYATRO TARİHİ


Aiskhlos (İÖ 525-456), tarihte bilinen ilk tiyatro
oyunu yazarıdır. Kendisinden sonra gelen
Sofokles ve Öripides ile birlikte Yunan
trajedisinin üç büyük yazarından biri sayılır.
Aiskhylos'tan önce bugünkü anlamda tiyatro
oyunları sahnelenmezdi. Bir tek kişi sahneye
çıkar, koro denen bir grubun eşliğinde şiir ve
şarkılar söylerdi. Aiskhylos bu şiir ve şarkılara
konu olan öyküleri yeniden yazarak, öyküdeki her
kahramanın ayrı kişilerce temsil edilebileceği
tiyatro oyunlarına dönüştürdü.
TİYATRO TARİHİ

Bu dönemde oyunlarda dekor ya da kostüm
bulunmazdı. Sahne tamamıyla boş olur, baş roller
de önemli kişiler tarafından oynanırdı. Bir de
anlatıcı görevi gören "koro" bulunurdu.
Günümüzde geçerli olan oyunculuk anlayışı
yoktu ve ifade edilen duygular oyuncuların
ellerinde tuttukları ve yeri geldikçe yüzlerine
koydukları maskelerle belirtilirdi. Bugün
tiyatronun simgesi haline gelen gülen ve ağlayan
maskeler bu uygulamanın bir uzantısıdır.
Nitekim, Yunan tiyatrosunda sadece iki tür oyun
vardı: trajedi ve komedi.
TİYATRO TARİHİ

Trajedilerde içerik daha çok Tanrılarla
insanların çatışmaları üzerineydi. Dönemin dini
inanışlarının sembolik bir ifadesi olarak,
oyunlarda Tanrılar ile insanlar arasında
doğrudan etkileşim normaldi. Bu mitik düzen
tarih boyunca edebiyat eserlerini etkileyen bir
nitelik olmuştur. Komedilerin ise çoğunlukla
siyasi alay içerikli oldukları söylenebilir.
Kullanılan dil ise yoğunlukla argodur.
TİYATRO TARİHİ

Ayrıca bu dönem tiyatrosu Aristoteles'in
"üçlü birlik" ilkesine dayanır: olay, yer ve
zamanda birlik. Aristoteles'e göre oyunda
baştan sona takip edilen tek bir hikâye
olmalıdır. Ara hikâyeler ya
bulunmamalıdır, ya da çok az olmalıdır.
Bir oyun tek bir yerde geçmeli, farklı yer
ve coğrafyalara yayılmamalıdır. Sahne tek
bir yeri temsil etmelidir. Olay örgüsü bir
günden fazla bir zamanı kapsamamalıdır.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER!

Download