element - WordPress.com

Elektronların Dizilişi ve
Kimyasal Özellikleri
ELEKTRON ALIŞVERİŞİ VE SONUÇLARI:
Helyum (2), neon (10), argon (18)in elektron dağılımları
incelendiğinde
Eğer bu üç elementin birer elektronu daha olsaydı, her birinde
yeni bir katman oluşacaktı. Çünkü her üçünün de en dıştaki
katmanları tamamen dolu durumdadır.
1. Katmanda en çok 2 elektron bulunması durumu dublet
kuralı, 2. ve 3. katmanlarda en çok 8 elektron bulunması
durumu oktet kuralı olarak adlandırılır. Helyum dublet, neon
ve argon oktet kuralına uyar. Oktet veya dublet kuralına uyan
atomlar kararlı yapıya sahiptir.
Atomlar elektron alarak veya vererek kararlı yapıya ulaştıklarında
artık, iyon olarak adlandırılırlar.
Nötr bir atomun elektron almış veya vermiş haline iyon denir.
Atom elektron alarak kararlı hale geçerse elektron sayısı>proton
sayısı olur. Bu tür iyonlara negatif(-) yüklü iyon (anyon)denir.
Atom elektron vererek kararlı hale geçerse elektron sayısı(+)yüklü
iyon (katyon)denir.
Atomlar kaybettikleri elektron sayısı kadar +yüklü, kazandıkları
elektron sayısı kadar – yüklü olurlar.
Not:
iyon yükü =proton sayısı- elektron sayısı
Eğer iyon anyonsa sembolün sağ üst kısmına – işareti konur ve
aldığı elektron sayısı yazılır. Katyonsa + işareti konur ve sayısı yazılır.
Elementlerin Atom Modelleri
Elementler ve Sembolleri
Element ve Semboller
SAF MADDE:
Kendisinden başka madde bulundur-mayan maddelere denir.
ELEMENT:
İçerisinde tek cins atom bulunduran maddelere denir. Yani
elementlerin yapı yaşı atomlardır.
BİLEŞİK:
En az iki farklı cins elementin belirli oranlarda bir araya gelerek,
oluşturdukları yeni özellikteki maddeye denir. Yani bileşiklerin yapı
taşı moleküldür.
MOLEKÜL:
İki veya daha çok atomun bir araya gelerek oluşturduğu atom
gruplarıdır.
Elementler :
Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla
kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere
element denir.
Bir elementi oluşturan bütün atomların büyüklükleri ve atomların
arasındaki uzaklık aynıdır. Fakat bir elementin atomları ile başka bir
elementin atomlarının büyüklükleri ve atomların arasındaki
uzaklıkları farklıdır. Aynı elementten yapılan farklı maddeler de aynı
cins atomlardan oluşurlar.
Elementi oluşturan atomların birbirine olan uzaklığı elementin katı,
sıvı ve gaz haline göre değişebilir.
Canlı ve cansız varlıkların tamamı elementlerden oluşurlar.
Elementlerin Özellikleri :
1- En küçük yapı birimleri atomlardır.
2- Aynı cins atomlardan oluşurlar.
3- Kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamazlar.
4- Saf maddelerdir.
5- Sembollerle gösterilirler.
Element Çeşitleri
Atomik Yapıdaki Elementler :
Bazı elementleri oluşturan aynı cins atomlar doğada tek başlarına
bulunurlar. Böyle atomlara sahip elementlere atomik yapılı
elementler denir. Atomik yapılı elementlerin en küçük taneciği
atomlardır.
Demir, bakır, alüminyum, çinko, kurşun, altın gibi elementler atomik
yapılıdır.
Moleküler Yapıdaki Elementler :
Bazı elementleri oluşturan aynı cins atomlar doğada ikili (veya daha
fazla sayıda atomdan oluşan karmaşık yapılı) gruplar halinde
bulunurlar. Böyle atomlara sahip elementlere moleküler yapılı
elementler denir. Moleküler yapılı elementlerin en küçük taneciği
moleküllerdir.
ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ:
Günümüzde bilinen 118 element vardır. Bu elementlerin 92 tanesi
doğada bulunurken geri kalanı da laboratuarlarda elde edilen
yapay elementlerdir.
Elementler sembollerle gösterilir ve her elementin kendine özgü
sembolü vardır. Element sembolü yazılırken;
• Sembol tek harfli ise büyük harfle yazılır.
• Sembol iki veya üç harfli ise ilk harf daima büyük, diğer harfler
küçük yazılır. (Sembollerin iki veya üç harften oluşmasının nedeni,
bazı elementlerin baş harflerinin aynı olmasıdır).
Elementlerin Kullanım Alanları ve Özellikleri
1-) Hidrojen (H) :
• İlk olarak 1776 yılında Henry Cavendish tarafından keşfedilmiştir.
• Hidrojen ismi ise Antoine Lavoisier tarafından verilmiştir.
• Bilinen renksiz en hafif gazdır.
• Suyun, canlıların ve petrol gibi birçok maddenin yapısında bulunur.
• Roket yakıtı olarak kullanılır.
2-) Helyum (He) :
• 1868 yılında Fransız Pierre Janssen ve İngiliz Norman Lockyer
birbirinden bağımsız olarak helyumu keşfetmişlerdir.
• 1908 yılında Heike Kamerlingh Onnes ilk sıvı helyumu elde etmiştir.
• Helyum atmosferde çok az miktarda bulunur.
• Güneş’te ve diğer yıldızlarda bol miktarda bulunur.
• Renksiz bir gazdır.
3-) Lityum (Li) :
• İlk olarak 1817 yılında Johann Arvedson tarafından
keşfedilmiştir.
• Gümüşümsü gri metalik renkte bulunan katı bir elementtir.
• İlaçlarda, pil üretiminde, seramik ve cam yapımında kullanılır.
4-) Berilyum (Be) :
• 1828 yılında birbirlerinden bağımsız olarak Friedrich Wöhler ve
Antony Bussy tarafından elde edilmiştir.
• Gri renklidir katıdır.
• Uçak ve uzay araçlarının yapımında elektrik ve ısı iletkeni
olarak kullanılır.
5-) Bor (B) :
• 1808 yılında Humphry Davy, Gay–Lussac ve Thenard tarafından
ilk defa elde edilmiştir.
• Oda koşullarında katı halde bulunur.
• Isıya dayanıklı renkli cam imalatında, seramiklerde ve roket
yakıtlarında kullanılır.
6-) Karbon (C) :
• Saf haldeyken karbon, elmas, grafit, is, kömür gibi (4 tane
allotropu vardır) birçok çeşitli maddelerde bulunur.
• Grafitin yapısı siyah, elmasın yapısı ise renksiz bir katıdır.
• Yeryüzünde kömür, petrol, doğal gaz gibi maddelerin ve
canlıların yapısında bulunup canlılar açısından çok önemlidir.
7-) Azot (N) :
• Azot ilk olarak 1772 yılında Daniel Rutherford tarafından
keşfedildi.
• Renksiz ve kokusuz bir gazdır.
• Canlılar için gerekli temel elementlerden biridir.
• Sıvı azot soğutma amacıyla kullanılır.
Oksijen (O) :
• Oksijen ilk olarak 1774 yılında Joseph Priestley ve Carl Wilhelm
Scheele tarafından keşfedilmiştir.
• 1781 yılında Lavosier, oksijenin havada bulunan ve yanmaya
etki eden bir madde olduğunu keşfetmiştir.
• Renksiz bir gazdır.
9-) Flor (F) :
• İlk defa 1886 yılında Henri Moissan tarafından elde edilmiştir.
• Açık sarı renkli bir gazdır.
• Diş macunları ve deodorantların yapısında bulunur.
NOT :
1-) Elementi oluşturan taneciklerin renkleri, elementlerin
renkleriyle aynı olmayabilir.
Taneciklerin renkleri yoktur. Tanecikler bir araya gelerek
elementleri oluşturduklarında yani elementler görünür boyuta
ulaştıklarında renkli görünürler.
2-) Farklı maddeler de aynı elementlerden oluşabilir yani farklı
maddelerde aynı cins elemenler bulunabilir. Ispanak ve bezelyede
bulunan demir atomlarıyla, demir parçasında bulunan demir
atomları aynı atomlardır.
3-) Doğada bilinen 118 element olmasına rağmen bu elementler
farklı şekillerde bir araya gelerek milyonlarca yeni madde yani
bileşik elde edilir.