4. Türkiye Selçukluları (Özet Not İndir-Yazdır)

TÜRKİLE SELÇUKLULARI DEVLETİ
KURULUŞ DEVRİ:
ll. KILIÇARASLAN DÖNEMİ:
SÜLEYMANŞAH DÖNEMİ:
Sultan l. Mesut ölünce erine oğlu ll. Kılıçarslan geçti.
Anadolu Selçuklu Devleti Selçuk Beyin soyundan gelen
Kutalmış Beyin oğullarından Süleyman Şah tarafından
kuruldu.
Başa geçince önce kardeşlerin ayaklanmalarını
bastırdı.Böylece devlet otoritesini bastırdı
Süleyman Şah , Bizans’tan Konya ve çevresini Bizans’ta aldı.
Daha sonra İznik’i de alarak başkent yaptı. Böylece yeni bir
Türk devleti kurulmuş oldu.
Bizans aleyhine sınırlarını genişleten Süleyman Şah, Bizans’ın
taht kavgalarından yararlanarak Güney Marmara kıyılarını,
Kocaeli yarımadasını, Üsküdar ve Kadıköy’ü ele geçirdi.
Süleyman Şah’ın Anadolu’da bağımsız bir devlet kurması
Melikşah’ın hoşuna gitmedi. Porsuk isminde bir komutanı
Anadolu’ya gönderdi.Fakat Süleyman Şah bağımsızlığını
korudu.
Süleyman Şah daha sonra güneye yönelerek Çukurova ve
Antakya’yı aldı.
Süleyman Şah Halep’i almak isteyince Suriye Selçuklu sultanı
Tutuş’la arasının açılmasına neden oldu. Yaptıkları savaşta
Süleyman Şah öldü.
Süleyman Şah ölünce oğulları Melikşah’ın yanında
tutulduğundan Anadolu Selçukluları bir süre başsız kaldı.
NOT: Süleyman Şah’ın mezarı günümüzde Suriye sınırları
içinde bulunan ancak Türk toprağı olan CABER
KALESİNDEDİR. 2015 yılında İşit tehlikesi nedeniyle mezarı
geçici olarak Türkiye’ye taşındı.
I. KILIÇARSLAN DÖNEMİ:
Melikşah’ın ölümüyle serbest kalarak , Anadolu’ya gelerek
babasının tahtına oturdu.
Saltanat boşluğu nedeniyle boşalan Selçuklu birliğini yeniden
düzene koydu.
Bizans imparatoru Aleksi Kommen’in entrikaları sonucu, ilk
Türk denizcisi olan Çaka Bey’i ortadan kaldırdı.
Bizans’la anlaşıp batı sınırlarını güvence alına aldı.
Danişmentliler Beyliğine son verdi..
ll. Kılçarslan Döneminde lll. Haçlı Seferi çıktı. Oğulları ile
birlikte savaşarak Haçlıların Anadolu’ya zarar vermesini
engellediler.
ll. Kılıçarslan döneminin en önemli olayı Miryokefalon
savaşıdır.
MİRYOKEFALON SAVAŞI:
Nedenleri
1) Bizans’ın Haçlılarla işbirliği yapı Anadolu’daki bazı yerleri
ele geçirmesi bu durumun Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan
çıkarabileceği umudunu artırması
2)Bizans’ın Türkleri tamamen yok edip Anadolu’dan atmak
istemesi
Selçuklu ve Bizans ordusu Denizli yakınlarındaki Mirokefalon
Vadisinde karşılaştı. ll. Kılıçarslan Bizans’ı ağır bir yenilgiye
uğrattı. Bizans imparatoru ağır şartlar taşıyan bir antlaşma
imzaladı.
Sonuçları ve önemi:
· Bizans’ın Malazgirt Zaferinden beri devam eden Anadolu’yu
Türklerden geri alma umudu sona erdi.
· Malazgirt Zaferi; Anadolu’nun kapısını Türklere açarken,
Miryokefalon Zaferi, Anadolu’nun Türk yurdu olduğunu ve
Türklerden bir daha geri alınmayacağını bütün dünyaya
gösterdi.
· Bu zaferden sonra Anadolu’nun Türk yurdu olduğu kabul
edildi.
· Bizans Anadolu’daki saldırılarına son verip savunmaya geçti.
I. Haçlılarla mücadele etti. Haçlı ordusu çok kalabalık olduğu
için Haçlılara yıpratma savaşı yaptı. Haçlı ordusunun ancak
beşte biri Anadolu’dan geçerek Kudüs’e ulaştı.
DEVLETİN YÜKSELİŞİ:
I. Haçlı seferinde İznik kaybedildiğinden Konya başkent oldu
ve yıkılana kadar da başkent olarak kaldı.
· ll. Kılıç Arslan’ın oğludur.
Babası gibi doğuda fetihlere yöneldi. Ve sınırlarını Musul’a
kadar genişletti.
l. GIYASEDDİN KEYHÜSREV:
· Bunun döneminde devlet yükselme dönemine başlamıştır.
· Trabzon Rum İmparatorluğu üzerine bir ordu göndererek
kapanmış olan Karadeniz ticaret yolunu açtı.
Büyük Selçuklu sultanlarını tanımayarak kendini Büyük Sultan
ilan etti. Bu nedenle Büyük Selçuklu komutanlarıyla yaptığı
savaşı kaybetti. Habur ırmağından geçerken boğularak öldü.
· Samsun ve Antalya’yı alarak Akdeniz ve Karadeniz
ticaretinde söz sahibi oldu.
I. MESUT DÖNEMİ:
· Antalya’da gemi yapımı için tersaneler kurdurup burada
güçlü bir deniz gücü oluşturuldu.
Konya üzerine yürüyen Bizans imparatorunu ağır bir yenilgiye
uğrattı.
İZZEDDİN KEYKAVUS:
Tahtta bulunduğu dönemin sonlarına doğru ll. Haçlı savaşı
ortaya çıktı.Haçlılar ağır bir yenilgi aldı.
Anadolu’da Türkmen birliğini sağlamaya çalıştı.
İlk bakır Selçuklu parası zamanında basılmıştır.
· l. Gıyaseddin Keyhüsrev’in oğludur.
· Trabzon Rum İmparotorluğu’ndan Kastamonu ve Sinop’u
alarak Karadeniz ticaret yolunun güvenliğini sağladı.
· Sinop ithalat ve ihracat limanı haline geldi. Böylece Anadolu
Selçuklularının denizlerdeki durumu daha da güçlendi.
· Trabzon Rum İmparatorluğu vergiye bağlandı.
ll. GIYADEDDİN KEYHÜSREV DÖNEMİ:
ALÂEDDİN KEYKUBAT DÖNEMİ:
· Alâeddin Keykubatın oğludur.
· l.İzzeddin Keykavus’un oğludur.
· Devleti iyi yönetemedi.
· Anadolu Selçuklu Devletinin her yönden en parlak devridir.
· Ekonomi bozuldu, ekonomiyi düzeltmek için halka ağır
vergiler koydu.
· Antalya yakınlarındaki Kandelor kalesini alarak Alâiye olarak
değiştirdi.Burada bir tersane kurdu..
· Doğu Anadolu’ya bir sefer yaparak Mengüceklilerin Erzincan
Kemah koluna son verdi.
· Anadolu bir yönetim altında birleştirildi.
· Kırım’a bir donanma göndererek Suğdak şehrini ele
geçirdi.İpek Yolunun Karadeniz’e ulaştığı noktada bulunan
Sugdak şehrinin
alınmasıyla önemli ticaret limanlarıSelçukluların egemenliğine
girmiş oldu.
· ll. Gıyaseddin Keyhüsrev vezirliğe Sadedin Köpek’i getirdi.
Fakat hükümdarı kışkırtarak devlete önemli hizmetleri olmuş
devlet adamlarını öldürttü.
Ancak bu vezirin kendine zarar vereceğini düşünen hükümdar
onu ortadan kaldırdı.
· Diyarbakır’ı alarak Suriye Eyyubilerine zarar verdi.
· Bu dönemde Baba İshak ayaklanması çıktı. Ayaklanma
Amasya Tokat’a kadar yayıldı. Bu Türkmen ayaklanması
güçlükle bastırıldı. Ayaklanma
· Ticareti geliştirmek için birçok kervansaray yaptırdı.
devletin direncini iyice zayıflattı. Bu durum Moğol istilasına
ortam hazırladı.
· OlasıMogol saldırısına karşı gerekli önlemleri aldı. Surları
güçlendirirken Eyyubilerle de anlaştı.
· Moğollarla Kösedağ Savaşı yapıldı.
· Bu dönemde Harzemşahlarla da Yassı çemen savaşını yaptı.
· YASSI ÇEMEN SAVAŞI: (1230)
Nedenleri:
· Harzemşahların Anadolu Selçuklularının elindeki Ahlat
kalesini ele geçirmesi
Sonuçları:
· Harzemşahlar yenildi ve yıkılma sürecine girdi.
l. Alaeddin Keykubat Kayseri’de verdiği bir ziyafette
zehirlenerek öldü.
ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİNİN YIKILIŞI:
K
· KÖSEDAĞ SAVAŞI (1243):
Busavaşla birlikte Anadolu Selçukluları büyük bir yenilgi aldı.
Anadolu Selçukluları yıkılma sürecine girerken
Anadolu’da Moğolların egemenliği altına girdi.Anadolu
Selçukluları Moğollara her yıl vergi vermeyi kabul ettiler.
Anadolu Selçukluları bu savaştan sonra yıkılma sürecine girdi.
Moğollar bu dönemden sonra Anadolu’yu işgale başladılar.
İstedikleri Selçuklu şehzadesini başa geçirdiler istemediğini
tahttan indirdiler.Sonuçta 1308 de Anadolu Selçukluları
tarihten silindi. Bundan sonra Anadolu toprakları üzerinde
birçok beylik kuruldu. Bu beylikleri geçmeden önce Haçlı
seferlerinin nedenleri ve sonuçları anlatılacaktır.