Katılımcıların; sağlığın geliştirilmesi müdahaleleri içinde yer alan destekleyici çevre oluşturmanın anlamını ve önemini kavramaları amaçlanmıştır. TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi Bu oturumun sonunda katılımcılar; Destekleyici çevrenin tanımını yapabilmeli Sağlığın geliştirilmesindeki farklı müdahale alanlarında olumlu çevre kriterlerini sıralayabilmeli Destekleyici çevre ortamı sağlayabilmek için ne tür müdahaleler yapılması gerektiğini tartışabilmelidirler. TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi Ottawa Şartı “Sağlığı geliştirme, insanların sağlıkları üzerinde kontrol gücüne sahip olma ve sağlıklarını geliştirme kapasitesine sahip olma süreci” TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi Tam olarak fiziksel, mental ve sosyal anlamda iyi olma durumunu sağlayabilmek için, birey veya grup, isteklerinin farkında olabilmeli ve tanımlayabilmeli, çevreyi değiştirebilmeli ve uyum sağlayabilmelidir. TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi • • • • • • Yaşam boyu korunma etkilidir, sağlığa ve gelişmeye yapılan bir yatırım olarak değerlendirilmelidir. Toplum sağlığını destekleyen çevre oluşturulmalı; bu sırada kolay ve sağlıklı seçimler yapmalıdır. Sağlık ve tıbbi hizmetler amacına uymalı, halen toplumda halk sağlığı açısından önemli olan hastalıklar kapsanmalı ve sağlığın geliştirilmesi için fırsatlar yaratılmalıdır. Kişiler kendi sağlıklarını geliştirmek için desteklenmeli, sağlık hizmetleri ile iletişim kurulmalı ve hastalıklarının yönetiminde aktif olmalıdırlar. Sağlığın geliştirilmesine, hastalık önlenmesi ve sağlık hizmetleri sağlıkta eşitliğin merkezinde yer almalıdırlar. Hükümetler her düzeyde halk sağlığı politikaları geliştirmek için sorumludurlar ve eylemlerin ülkenin her yerinde yürütüldüğünden emin olmalıdırlar. TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi • • • • Sorunların tanımlanması Önceliklerin belirlenmesi Müdahalenin amaç ve hedeflerinin tanımlanması Stratejilerin ve eylem planının hazırlanması “destekleyici çevre” TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi • • • • Sigara, alkol gibi ürünlerin reklamlarının yapılmaması konusunda destek olma, özellikle gençlerin eğitim ve spor etkinliklerine katılmalarını sağlamak. Toplumda sigara içmeyen kişilerin sigara dumanından pasif olarak etkilenmemelerini sağlamak. Gençlere sigara ve alkol satılmamasını sağlamak. Halk sağlığı kurallarının uygulanmasını sağlamak TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi • • • • • Sağlığın geliştirilmesini insan hakları yaklaşımı ile değerlendirerek hizmet sunmak. Besin, tütün, alkol ve ilaçlar gibi ürünler konusunda tüketiciyi bilgilendirmek ve kalite kontrolü yapmak, Besinlerin tüketicinin bilgilenmesine yönelik olarak etiketlenmiş olmasını sağlamak Besin sanayisinde şeker, tuz ve yağ kullanım oranlarının azaltılmasını sağlamak. Kentsel çevreyi geliştirmek, toplumun yürüme, bisiklete binme gibi fizik aktivite yapmasını sağlayan bir ortam oluşturmak. TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi Hava kirliliğini azaltan önlemleri geliştirmek. Topluma sağlıklı, taze ve ucuz meyve ve sebze ulaşmasını sağlamak Fizik aktivite yapılabilmesi için uygun çevre koşulları oluşturmak. Okul ve işyerlerinde eğlence ve vakit geçirme amaçlı yemek ile ilgili ek etkinliklerin yerine fizik egzersiz gibi olumlu etkinliklerin yerleştirilmesini sağlamak TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi Örnek: Ciclovia, çevrenin geliştirilmesi ve sağlıklı toplumlar için çok sektörlü yaklaşımı olan önemli bir çevre müdahalesidir. Kolombiya’da Bogota 1995 yılında motorsuz trafik araçları için ayrı yol yapmaya ve ulaşım sistemini geliştirmeye yönelik bir kentsel fizik ortam değişikliği başlatmıştır. Yerleşim yerinde 16 hatta toplam 260 kilometreden oluşan bisiklet yolları inşa edilmiştir. Ayrıca, Pazar günleri 120 kilometre yol trafiğe kapatılmıştır. Sonuçlar göstermektedir ki, bu dönem içinde kadınlar yedi kat daha fazla aktif hale gelmişlerdir. Diğer taraftan bisiklet yolları ulaşımda farklılığa yol açmıştır: kendi arabaları ile yolculuk yapma %17’den %12’ye düşmüştür. TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi • • • • • • • • • politika ve çevre medya okul ortamları iş ortamları toplum birinci basamak sağlık hizmetleri yaşlılar dini ortamlar … TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi Politikanın belirlenmesi Fizik ortam içinde sağlıklı besine ulaşma fırsatlarının artırılması Fizik egzersiz olanaklarının oluşturulması ve ulaşılabilmesi Sağlıklı beslenme ve fizik egzersiz konusunda görünebilir uyarı mesajları TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi Günlük yaşamda sağlıklı olunması sağlamalıdır. Yaşam, çalışma ve eğlence tarzını geliştirmenin sağlık üzerinde olumlu bir etkisi vardır. Çalışma ve eğlenme, insanlar için sağlığın kaynağı şeklinde tanımlanmaktadır. Sağlığı geliştirme, güvenli, uyarıcı, tatmin edici, zevkli yaşam ve iş koşulları ile sağlanmaktadır. TSM Çalışanlarına Yönelik Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi