Document

İş Analizi ve İş Dizaynı
BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi
İş Analizi Nedir?
1900’lü yılların başı
İşletmelerde verimliliği artırmak için işlerin bilimsel olarak
ele alınmaya başlanması
Bölünebilen en basit parçalara ayrılan işlerin çalışanlar
tarafından minimum öğrenme ile kısa zamanda ve hatasız
olarak gerçekleştirilmesi
Volvo örneği
İş analizi nedir?
İş Analizi Nedir?
En kısa zamanda ve hatasız üretim
Rutin, monoton ve basit hale gelen üretim
Motivasyon
İşletmelerde belirlenen amaçların gerçekleştirilebilmesi için
çalışanlar ve yaptıkları işlerin bölüm, birim, departman gibi çeşitli
gruplara ayrılması ve analizi
İş Analizi Nedir?
İş Analizinin Gelişimi
İlk kez 1900’ler
Bir yönetim tekniği
Sanayileşme süreci
1960’lı yıllar
Psikolog ve davranış bilimcilerin araştırmaları
Örgütsel davranış
1980’li yıllar
İş analizi çalışmalarının derinleştirilmesi
İş Analizinin İçeriği
İş analizi: Herhangi bir işe ilişkin gerekli bilgilerin toplanması çabası
Ana soru;
İşgören neyi, nasıl, neden ve hangi bilgi ve beceriler ile yapacak?
İş Analizinin İçeriği
İşlevler
İşi yapan kişi ile ilgili bilgiler, fiziksel unsurlar arasındaki ilişki
Çalışma alanları
İşin içerdiği görevleri yerine getirmek için kullanılan teknikler
Malzeme, ürün ya da hizmetler
İşin tamamlanması ile elde edilen çıktı ya da işin amacı
İşgörenin özellikleri
İşin fiziksel gerekleri
İşi Oluşturan Faaliyetler
İşe yönelik faaliyetler
İşçiye yönelik faaliyetler
Makine, araç-gereç, teçhizata yönelik faaliyetler
İş performansı
İş içeriği
İş gerekleri
İş Analizinin İKY ile İlişkisi
İnsan kaynakları
yönetimi
programları
İş analizi
Verimliliği ve
çalışma yaşamının
kalitesini geliştirici
programlar
İş tanımları
Örgüt iç çevresi
• Tepe yönetimin
amaçları
• Teknoloji
•
•
•
•
•
Görevler
Amaçlar
Koşullar
Standartlar
Özellikler
•
•
•
•
•
•
İş gerekleri
Beceri
Bilgi
Yetenek
Kişilik
İlgi alanları
Tercihler
•
•
•
•
•
•
•
•
İKY programları
İK planlama
İşe alma
Seçim
Yerleştirme
Performans
değerlendirme
Ücret yönetimi
Eğitim
İş güvenliği ve
işgören sağlığı
İş Analizi Bilgi Toplama Yöntemleri
Gözlem
Anket
Mülakat
Diğer yöntemler (günlük kayıtlar, işaretleme listesi vb.)
Bu yöntemler tek başına yeterli mi?
İş Tanımları ve Gerekleri
İş tanımı neden önemli?
İş Tanımları ve Gerekleri
İş tanımlarında nelerin bulunması gerekir;
-İşin tanıtılması
-İşin içerdiği görevler
-İşin ilişkili olduğu diğer işler ve işin gerektirdiği gözetim
Örnek İş Tanımı
Örnek İş Tanımı
İş Tanımları Hazırlanırken Dikkat Edilmesi
Gereken Hususlar
Kişilerin sorumlulukları açık seçik ve anlaşılır bir biçimde ifade edilmeli
+ performansı geliştirir, iş tatminini artırır
İşler arasındaki ilişkiler açıkça belirtilmeli
İlgili üst/gözetimci ve insan kaynakları departmanı tarafından kontrol
edilmeli
İş tanımları güncellenmeli
İş Gerekleri
Herhangi bir işi yapabilmek için kişide bulunması gereken özellikler
İçerdiği bilgiler;
- Eğitim
- Deneyim
- Yaş
- Zihinsel ve fiziksel beceriler
İş Gerekleri
İş Tanımı
İş unvanı: ……….
İş özeti: ………..
İş ile ilgili görev ve
sorumluluklar: ……………
Çalışma koşulları: ……………
İş Gerekleri
İş unvanı: ……….
İşin gerekleri:
Eğitim
Deneyim
Beceriler
…
İş Analisti
İş Analisti Kimdir?
İş Analisti
Soru: İnsan kaynakları yöneticisi iş analisti midir?
Kurumun büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir.
İş Analisti
Soru: İnsan kaynakları yöneticisi iş analisti midir?
Kurumun büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir.
Düz adam tanımı:
İş analizini yapan kimse.
TDK;
İş: Bir sonuç elde etmek, herhangi bir şey ortaya koymak için güç
harcayarak yapılan etkinlik, çalışma
Analist: Çözümleyici
İş Dizaynı
İş dizaynı nedir?
İş dizaynı ile iş analizinin farkı ne olabilir?
İşleri kişiler için daha anlamlı ve tatmin sağlayıcı yönde geliştirmek
İşgören tatmini, örgütsel etkinlik ve verimlilik sağlama
İş Dizaynı Çalışmaları
İş dizaynı çalışmalarında temel amaçlar;
-Örgüt açısından verimlilik
-Kalite ve maliyetlerde gelişme göstermek
-Çalışanlar açısından iş tatmini sağlamak
-Toplumsal açıdan var olan çeşitli kurum, düzenleme ve sistemlere ters
düşmemek
İş Dizaynı Çalışmalarında Dikkate
Alınacak Unsurlar
Örgütsel unsurlar
Çevresel unsurlar
Davranışsal unsurlar
Mekanistik yaklaşım
Çalışanların yetenek ve
yatkınlıkları
Özerklik
İş akışı
Sosyal beklentiler
Çeşitlilik
Geleneksel iş uygulamaları
Görevle özdeşleşme
Ergonomi
Görevin önemliliği
Geri besleme
İş Dizaynı Çalışmalarında Dikkate
Alınacak Unsurlar
İş Dizaynı Yaklaşımları
İş basitleştirme
İş rotasyonu
İş genişletme ve iş zenginleştirme
İş Analizi ve İş Dizaynı
BBY373 İnsan Kaynakları Yönetimi