kpss - tarih kurtuluş savaşı hazırlık dönemi – notlar

KPSS - TARİH
KURTULUŞ SAVAŞI HAZIRLIK DÖNEMİ – NOTLAR
Dikkat! Çok Önemli(KPSS-ÖNL(2002-2010) de Çıkan) Maddeler: 6, 11, 12, 15, 16, 19, 20, 23, 24, 25, 27, 28, 31, (33-37) Arası, 40,
(46-50) Arası, 53, 56, 57, 58, 65, 70, 77, (85-92) Arası, 99
1.) Mustafa Kemal Samsunun güvensizliği nedeni ile Havzaya geçmiş ve buradan ordu komutanlarına bir genelge yollamıştır.
2.) Havza Genelgesi(28 Mayıs 1919) İle, Ordu komutanlarına Silahların teslim askerin terhis edilmemesi bildirilmiştir.
3.) Havza Genelgesi İle; Herkesin Ulusal bir örgüt kurmasının gerektiği bildirilmiş, İzmir in işgalinin kınanması(miting-kongreli) istenmiştir.
4.) Havza Genelgesi İle; Monrosa karşı çıkılmış, Ulusal bilinç uyandırılmaya çalışılmıştır.
5.) Havza Genelgesi; Yayınlayan M. Kemal ilk kez İstanbul a geri çağrılmış, ama kendisi emri uygulamamıştır.
6.) Amasya Genelgesi(22 Haziran 1919), Kurtuluş savaşımızın bir temelidir.
7.) Amasya Gen. Mad: İstanbul hükümeti sorumluluğunu yerine getirememektedir. Bu Durum Ulusumuzu Yok olmuş saymaktadır.
8.) Amasya Gen. Mad: ”Vatanın bütünlüğü, Ulusun bağımsızlığı tehlikededir.” Milli Mücadelenin(Kurtuluş Savaşı) gerekçesidir.
9.) Amasya Gen. Mad: ”Ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır.” Milli Mücadelenin yöntemidir.
10.) Amasya Gen. Mad: ”Ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır.” Ulusal bağımsızlığın gerçekleşmesidir.
11.) Amasya Gen. Mad: ”Ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır.” Egemenlik anlayışını içerir.
12.) Amasya Gen. Mad: ”Ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır.” Kurulacak yönetimin ipucudur.(Ümmet -> Ulus)
13.) Amasya Gen. Mad: “Ulusal bir kurulun varlığı gereklidir.” Ulusal güçleri birleştirmek amacına yöneliktir.
14.) Amasya Gen. Mad: “Ulusal bir kurulun varlığı gereklidir.” Yeni bir meclis açma düşüncesidir.
15.) Amasya Gen. Mad: “Her ilden halkın güvendiği üç delege Sivas’a gizlice gelecektir.” Amaç; Ulusal mücadele yanlılarının gelmesidir.
16.) Amasya Gen. Mad: “Her ilden halkın güvendiği üç delege Sivas’a gizlice gelecektir.” Amaç; Alınacak olan kararları ulusa mal etmektir.
17.) Amasya Gen. Mad: “Delegelerin seçimini Müdafaa-i Hukuk, Reddi İlhak, Belediyeler yapacaktır.” Güvenilir kişilerin seçilmesi amaçlıdır.
18.) Amasya Gen. Mad: “Ulusal Güçler hiçbir koşulda dağıtılmayacaktır.” Mondros’a açık bir şekilde karşı çıkılmıştır.
19.) Amasya Gen. Mad: “Sivas ta ulusal kongre acele toplanmalıdır.” Ulusal kararların geniş katılımla alınması gerektiği öngörülmüştür.
20.) Amasya Genelgesi; Kurtuluş savaşının amaç gerekçe ve yöntemini açıklamış, Sivas ta Ulusal bir kongrenin gereğini ilan etmiştir.
21.) Amasya Genelgesi; İlk kez hem işgale hem de Osmanlı Devletine karşı çıkan belgedir. Bir ayaklanma belgesi olmuştur.
22.) Amasya Genelgesi; İlk kez Ulusal Egemenlik ilkesinden söz edilmiştir.
23.) Amasya Genelgesi; Ümmet anlayışından Ulus anlayışına geçilmesinin önemi vurgulanmıştır.
24.) Batı Anadolu Kong(1919): I. II. III. IV. Ve V. Balıkesir Kongreleri(Yerel), I. Ve II. Nazilli(Yerel) Kongreleri ve Alaşehir(Yerel) Kongrele.
25.) Balıkesir ve Alaşehir Kongre Kararları; Kuvayi Milleye desteklenecek. Düşmana karşı ortak bir cephe kurulacak. Edirne Kong. yereldir.
26.) Batı Anadolu Kongrelerinin Toplanma Nedenleri: Yunan saldırılarına karşı savunma ve direniş güçlerini oluşturmak temel amaçlarıdır.
27.) Kuvayi Milliye Birlikleri: Düzenli Ordunun(8 Kasım 1920) kurulması için zaman kazandırmış(Milli mücadeleyi sürdürerek)
28.) Kuvayi Milliye Birlikleri: İstanbul’dan Anadolu ya silah ve cephane naklini sağlamış.(Osmanlıya ait silah ve cephaneyi Anadolu ya kaçı.)
29.) Erzurum Kongresini(23 Tem-7 Ağu 1919) Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk ve Trabzon Muhafaza-i Hukuk Cemiyetleri organize etmiştir.
30.) Erzurum Kong. Nedeni: Batıya göçleri eng., Ermeni Dev. karşı önlem, Bölge güçlerini birl. Ve Direnişin yöntem ve hedefl. belirlemek.
31.) Erzurum Kong. Mad: Ulusal sınırlar içinde vatan bütündür, Parçalanamaz. Doğu illeri işgallere karşı savunma yapacak ve direnecektir.
32.) Erzurum Kong. Mad: Vatanın bağımsızlığı için hükümet yeterli olmadığında, geçici bir hükümet(Ulusal kongre seçecektir) kurulacaktır.
33.) Erzurum Kong. Mad: Manda ve Himaye kabul edilemez. İşgal amacı olmayan devletlerin yardımları kabul edilebilir.
34.) Erzurum Kong. Mad: “Meclis-i Mebusan toplanmalıdır.” Hükümet işleri meclis denetiminde olacaktır.
35.) Erzurum Kong. Mad: “Meclis-i Mebusan toplanmalıdır.” Ülkenin parçalanmaz bir bütün olduğu ilkesini destekler.
36.) Erzurum Kong. Mad: “Hıristiyan azınlıklara aşırı ayrıcalıklar tanınmayacaktır.” Ülkenin parçalanmaz bir bütün olduğu ilkesini destekler.
37.) Erzurum Kong. Mad: “Ulusal gücü etkin ve Ulusal iradeyi hâkim kılmak esastır.” Ülkenin parçalanmaz bir bütün olduğu ilkesini destek.
38.) Erzurum Kong. Mad: “Ulusal gücü etkin ve Ulusal iradeyi hâkim kılmak esastır.” Yeni bir devletin kurulması fikrinin temelidir.
39.) Erzurum Kongresi; Yöresel amaçlı aldığı kararlar ile ulusal niteliklidir. Misak-ı Milli kararlarının öncüsü olmuştur.
40.) Erzurum Kongresi; Ulusal Kurtuluş Savaşının hedefi belirlenmiştir. Meclis-i Mebus anın toplanması istenmiştir.
41.) Erzurum Kongresi; ilk kez Manda ve Himaye ret edilmiştir.
42.) Erzurum Kongresi; Sivas Kongresi kararlarına öncülük etmiştir.
43.) Erzurum Kongresi; En Somut Sonucu; Doğu Anadolu’yu temsil eden bir temsil kurulu seçilmiştir.
44.) Erzurum Kongresi; Başkanlığına M. Kemal’in seçilmesi, Onun kurtuluş savaşında lider olmasını sağlamıştır.
45.) Erzurum Kongresi; M. Kemal’in sivil olarak katıldığı ilk kongredir.
46.) Erzurum-Sivas Kong Ortak Kar: “Meclisi Mebusan toplanmalıdır.” Ülkenin parçalanmaz bir bütün olduğu ilkesini destekler.
47.) Erzurum-Sivas Kong Ortak Kar: “Ulusal gücü etkin ve Ulusal iradeyi hâkim kılmak esastır.” Ülkenin bir bütün olduğu ilkesini destekler.
48.) Temsil Heyeti: Amasya Genelgesinde görüşülmüş, Erzurum Kongresinde kurulmuş(Bölgesel olarak)
49.) Temsil Heyeti: Sivas Kongresinde Ulusal olmuştur.(Üye sayısı arttırılmıştır.)
50.) Temsil Heyeti: Başkanı M. Kemaldir. Ve TBMM’ye kadar Kurtuluş Savaşını yürütmüştür.
51.) Temsil Heyeti: İlk siyasi başarısı, Damat Ferit Hükümetini istifa ettirmiş olmasıdır.
52.) Sivas Kongresi(04-11 Eylül 1919): Toplanma ve aldığı kararlar açısından tek milli kongredir.
53.) Sivas Kongresi Maddesi: Mondros’un öncesindeki sınırlar Türk Yurdudur. Vatan bir bütündür, parçalanamaz.
54.) Sivas Kongresi Maddesi: Müdahale ve işgale karşı hep birlikte savunma ve direniş yapılacaktır.
55.) Sivas Kongresi Maddesi: Hıristiyan azınlıkların güvenliği sağlanacak, bunlara ayrıcalık verilmeyecektir.
56.) Sivas Kongresi Maddesi: Ulusun kendi geleceğini belirleyebilmesi için, Meclis-i Mebus anın toplanması gerekir.
57.) Sivas Kongresi Maddesi: Egemenlik kayıtsız koşulsuz Ulusa aittir.(Ulusal gücü etkin ve Ulusal iradeyi hâkim kılmak esastır.)
58.) Sivas Kongresi Maddesi: Kurulan Hukuk Cemiyetleri “Anadolu Rumeli Müdafaa-i Hukuk” adı altında birleştirilecektir.
59.) Sivas Kongresi Maddesi: Manda ve Himaye fikri kesinlikle ret edilmiştir.
60.) Sivas Kongresi; Erzurum Kongresi Kararlarını temel olarak genişletmiştir.
61.) Sivas Kongresi; Açılmasında Başkanlık ve Manda sorunu yaşanmıştır.
62.) Sivas Kongresi; Misak-ı Milli Kararlarının temeli olmuştur.
63.) Sivas Kongresi İle; Anadolu’daki tüm Ulusal güçler birleştirilmiştir.
64.) Sivas Kongresi İle; Temsil Kurulu ulusallaştırılmıştır. M. Kemal tüm Ulusa emir verebilecektir.
65.) Sivas Kongresi İle; Ali Fuat Paşanın batı cephesine atanması ile Yürütme gücü ilk kez kullanılmıştır.
66.) Sivas Kongresi İle; Kurulacak yeni devletin Cumhuriyet’e doğru gittiği kesinleşmiştir.
67.) Hükümet, Elazığ Valisi Ali Galip’i Sivas kongresini dağıtmak için görevlendirdi ise de, alınan tedbirler ile Ali Galip başarısız olmuştur.
68.) Sivas Kongresinin en Önemli sonuçlarından biri; Damat Ferit Hükümetinin İstifa ettirilmesidir.
69.) Anadolu Hareketinin İstanbul Hükümetine karşı kazandığı ilk siyasi başarı; Damat Ferit Hükümetinin İstifa ettirilmesidir.
70.) Erzurum ve Sivas Kongrelerinde alınan kararları Temsilciler Kurulu yürütmüştür.
71.) Damat Feritin istifasından sonra sadrazamlığa Ali Rıza Paşa getirilmiştir.
72.) Amasya Görüşmeleri(20-22 Ekim 1919): İstanbul Hükümeti adına Deniz Bakanı Salih Paşa ile yapılmıştır.
73.) Amasya Gör. Alınan Kar: Anadolu ve Müdafaa-i Hukuk ve Temsil Kurulu, yasal bir kurul olarak tanınacaktır.
74.) Amasya Gör. Alınan Kar: Türk Yurdunun bütünlüğü ve bağımsızlığı korunacaktır.
75.) Amasya Gör. Alınan Kar: Azınlıklara Siyasi, Egemenlik ayrıcalıklar verilemez. İstanbul Hük. Sivas Kongresi kararlarını tanıyacaktır.
76.) Amasya Gör. Alınan Kar: İstanbul Hükümeti İtilaf Devletleri ile yapacağı barış görüşmelerinde Temsil Kurulunun da görüşü alınacak.
77.) Amasya Gör. Alınan Kar: Seçimler yapılıp Meclis-i Mebusan toplanacaktır. Meclisin İstanbul’da toplanması doğru değildir.
78.) Amasya Görüşmelerinde; İstanbul Hükümeti, Temsil Kurulunu resmen tanımıştır.
79.) Amasya Görüşmelerinde; İstanbul Hükümeti Ve Temsil Kurulu İlk kez birlikte hareket etmişlerdir.
80.) Amasya Görüşmelerinde; 2’si gizli 5 Protokol yapılmıştır.
81.) İstanbul Hükümeti; seçimlerin yapılması dışında, Amasya Görüşmelerinde alınan kararlara uymamıştır.
82.) Amasya Görüşmelerinde İstanbul Hük. ile Temsilciler Kurulu, mebuslar meclisinin toplanacağı yerin belirlenmesinde anlaşamamışlardır
83.) Ankara’nın Merkez Olma(27 Aralık 1919) Nedenleri: İstanbul’a ve Batı Cephesine Yakınlığı, Haberleşme Olanaklarının uygunluğudur.
84.) Ankara’nın Merkez Olma Nedenleri: Demiryolu Ulaşımı, Halkın Milli Mücadele yanlısı olması.
85.) Amasya Görüşmeleri sonrasında; Son Osmanlı Mebusan Meclisi(12 Ocak 1920) açıldı.
86.) Misak-ı Milli(28 Ocak 1920): Son Osmanlı Meclis-i Mebusan(12 Ocak 1920) tarafından alınmıştır. Milli Mücadelenin temel programıdır.
87.) Misak-ı Milli: Sınırlar, Boğazlar, Azınlıklar, Kapitülasyonlar, Borçlar ve Ulusal Bağımsızlık Kararları aklımıza gelmelidir.
88.) Misak-ı Milli Kar: Vatan bütündür, parçalanamaz. Sınırlar Mondros öncesi sınırlardır.
89.) Misak-ı Milli Kar: “Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır.” Bağımsız devlet anlayışı ilke edinilmiştir.
90.) Misak-ı Milli Kar: “İstanbul un ve Marmara denizinin güvenliği sağlanacaktır.” Bağımsız devlet anlayışı ilke edinilmiştir.
91.) Misak-ı Milli Kar: “Ülkemizde azınlık hakları komşu ülke azınlık hakları ile aynı olacaktır.” Bağımsız devlet anlayışı ilke edinilmiştir.
92.) Misak-ı Milli Kar: “Ülkemizde azınlık hakları komşu ülke azınlık hakları ile aynı olacaktır.” Uluslar Arası ilişkilerde eşitliğe dayalıdır.
93.) Misak-ı Milli Kar: Halkın çoğunluğu Arap olan yerlerin geleceği halkın oylarına göre kararlaştırılacaktır.
94.) Misak-ı Milli Kar: Kars Ardahan ve Batum’da Halkın geleceği ve Batı Trakya’nın Durumu Halk oyu ile belirlenecektir.
95.) Misak-ı Milli Sonucu: İstanbul, İtilaf Devletleri tarafından resmen işgal edilmiştir.(16 Mart 1920)
96.) Misak-ı Milli Sonucu: Ali Rıza Paşa görevden alınmış. Salih Paşa Hükümeti kurulmuştur.
97.) Misak-ı Milli Sonucu: Ankara’da TBMM’nin(1920) açılmasına neden olmuştur. İstanbul ile her türlü haberleşme kesilmiştir.
98.) Misak-ı Milli Kararları İle; Türk yurdunun sınırları çizilmiş, Kurtuluş savaşının programı oluşmuş, Tam bağımsızlık istenmiştir.
99.) General Harbord; Araştırma sonucu hazırladığı raporlarda 1919 yılı itibariyle D. Anadolu da Ermenilerin çoğunlukta olmadığını ort. koy.
OLAYLARIN SIRALAMASI
1919
M. Kemal’in Samsuna Çıkması
Havza Genelgesi
Amasya Genelgesi
I. Balıkesir Kongresi
Erzurum Kongresini
II. Balıkesir Kongresi
I. Nazilli Kongresi
Alaşehir Kongresi
Sivas Kongresi
III. Balıkesir Kongresi
II. Nazilli Kongresi
Amasya Görüşmeleri
Ankara’nın Merkez Seçilmesi
ATATÜRK DÖNEMİ(1881-1938) OLAYLARI
19 Mayıs 1919
1920 Son Osmanlı Mebusan Meclisinin Açılması 12 Ocak 1920
Misak-ı Milli
28 Ocak 1920
28 Mayıs 1919
İstanbul’un İşgali
16 Mart 1920
22 Haziran 1919
28 Haz-12 Tem 1919
23 Tem-7 Ağu 1919
26-30 Temmuz 1919
6-9 Ağustos 1919
16-25 Ağustos 1919
04-11 Eylül 1919
16-22 Eylül 1919
19-23 Eylül 1919
20-22 Ekim 1919
27 Aralık 1919
Kaynak: 2008 KPSS Yargı Yayınları(Lise Ve Önlisans Mezunları İçin)
2010 Cebel_islam - Hazırlayan: Emre ÖZDEMİR
BİTTİ