Fen ve Teknoloji 7. 1.Ünite : Vücudumuzda sitemler DUYU ORGAN

Hazırlayan: Emine BAYAR
Nakliyeciler Koop. İ.O.
Fen ve Teknoloji 7.
1.Ünite : Vücudumuzda sitemler
DUYU ORGANLARI
Kulaklarımız, işitmemizi ve dengemizi sğlayan duyu
organımızdır.
Havada gerçekleşen ses dalgaları kulağımızdaki duyu
almaçları ile değerlendirilir.
4-Duyu organları ile ilgili olarak
öğrenciler ;
4.2.Duyu organlarının
yapılarını şekil veya
model üzerinde açıklar.
4.1.Çevremizdeki uyarıları algılamamızda
duyu organlarının rolünü fark eder.
4.2.Duyu organlarının yapılarını şekil
ve/veya model üzerinde açıklar.(FTTÇ-4)
4.3.Duyu organlarının hangi tür uyarıları
aldığını ve bunlara nasıl cevap verildiğini
açıklar.
4.4.Koku alma ve tat alma arasındaki
ilişkiyi deneyle gösterir.
4.5.Duyu organlarındaki aksaklıklara ve
teknolojinin bu aksaklıkların
giderilmesinde kullanıma örnekler verir.
Kulak;dış,orta ve iç kulak olmak üzere üç bölümden
oluşur.
4.6.Duyu organlarının sağlığını korumak
amacı ile alınabilecek önlemlere günlük
hayattan örnekler verir.
Kulağın Bölümleri
A-Dış Kulak: kulakkepçesi ve kulak yolunun bulunduğu
bölümdür.Kıkırdaktan yapılmış kıvrımlı yapı olan kulak
kepçesi ses dalgalarını toplar.
4.7.Kendini görme veya işitme engelli
kişilerin yerine koyarak onları anlamaya
çalışır.
Kulak yolu ise yapısındaki kıllar ve mukus sayesinde toz
parçalarını ve kirleri tutar.Kulak zarını nemli tutar.
Kulak zarı,kulak yolunun sonunda yer alır.Kulağa
gelen sesleri toplayarak,orta kulağa aktarır.
İŞİTME ORGANIMIZ :KULAK
B-Orta Kulak:Çekiç,örs,üzengi kemikleri,östaki borusu
ve oval pencereden oluşur.
4.1.Çevremizdeki
uyarıları algılamamızda
duyu organlarının rolünü
fark eder.
Çekiç,örs ve üzengi kemikleri kulak zarından oval
pencereye uzanan bir köprü oluşturur.Çekiç kemiği
kulak zarına,üzengi kemiği ise oval pencere ile
bağlantılıdır.
Kulak zarı ses dalgalarıyla titreştiğinde buna bağlı olan
kemiklerde sırasıyla titreşir ve ses dalgalarını
kuvvetlendirerek iç kulağa iletir.
1
Hazırlayan: Emine BAYAR
Nakliyeciler Koop. İ.O.
Fen ve Teknoloji 7.
Östaki borusu.orta kulaktan yutağa açılır.Orta kulak ile
vücudun dışı arasındaki basınç farkını dengeleyerek
kulak zarının yırtılmasını engeller.
*İç kulaktaki zedelenmeler doğuştan olabilir.
C-İç Kulak:Dalız,salyangoz ve yarım daire
kanallarından oluşan bölümdür.
Kulağımıza zarar vererek işitme kaybına yol
açabilir.İşitme kaybında işitme cihazı kullanılır.
*Geçirdiğimiz bir hastalık ya da yüksek şiddetteki sesler
Dalız oval pencereden gelen ses dalgalarını
salyangozdaki işitme sinirlerine iletir.
İşitme Cihazları:Dışarıdan gelen seslerin şiddetlerini
artırarak,onları kulağın duyabileceği seviyeye getiren
küçük elektronik aletlerdir.İşitme cihazı sesi
yükseltir.Bir işitme kaybını düzeltmez.
Ses titreşimleri sinirsel uyartılara çevrilerek salyangoza
bağlı işitme sinirleri ile beyindeki işitme merkezine
taşınır.
Salyangozun üst kısmında bulunan yarım daire kanalları
vücudumuzun dengesini sağlamakla görevlidir.
4.3.Duyu organlarının
hangi tür uyarıları
aldığını ve bunlara nasıl
cevap verdiğini açıklar.
Wireless Teknoloji: Duymayan kulaktan duyan ya da
az miktarda işitme kaybı olan kulağa kablosuz iletim
sağlayan teknolojik bir yöntemdir.
Ses Dalgaları —►Kulak kepçesi —► Kulak yolu —►
Kulak zarı —► Çekiç, örs, üzengi
—►Oval pencere —► Dalız —►Salyangoz—►Korti
organı —►İşitme Duyu Hücreleri
—►İşitme Duyu Sinirleri Hücreleri —► Beyinin İşitme
Duyu Merkezi —► İşitme Olayı
Ses ilk olarak kulak kepçesi ile toplanarak ak kulak
yoluna, en son beyne gelerek işitme gerçekleşir.
4.5.Duyu organlarındaki
aksaklıklara ve teknolojinin bu
aksaklıkların giderilmesinde
kullanımına örnekler verir.
4.6. Duyu organlarının
sağlığını korumak amacı
ile alınabilecek önlemlere
günlük hayattan örnekler
verir.
İŞİTME BOZUKLUKLARI VE BUNLARIN
TEDAVİ YOLLARI
KULAK SAĞLIĞI
İşitme bozuklukları doğuştan olabileceği gibi sonradan
da oluşabilir.
*Kulaklarımızı temiz tutalım.
*Kulaklarımızı sert cisimlerle karıştırmamalıyız.
*Kulak zarının sertleşmesi,
*Kulağımızı ani darbe ve güçlü seslerden korumalıyız.
*Orta kulakta kemik kaynaması,
2
Hazırlayan: Emine BAYAR
Nakliyeciler Koop. İ.O.
Fen ve Teknoloji 7.
ÖRNEK SORULAR
4-Lens ve işitme cihazı hangi duyu organlarımızla ilgili
teknolojik gelişmelerdir?
1-Ben kulağında ses titreşimlerini alan duyu al
A)Göz-Burun
maçlarını bulunduran kısımım. Acaba ben kimim?
A)Kulak yolu
B)Kulak zarı
C)Üzengi
D)Salyangoz
B)Deri-Kulak
C)Dil-Burun
D)Göz-Kulak
2-*K,orta kulağı yutağa bağlar.
*L,sesleri toplayarak kulak yoluna iletmesini sağlar.
*M,vücudun dengesinin sağlanmasında görevlidir.
Yukarıda kulakta bulunan K,L ve M yapılarının bazı
özellikleri verilmiştir.Buna göre aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
A)K kulak kepçesi, L kulak zarıdır.
B)L kulak kepçesi, M östaki borusudur.
C)K östaki borusu, M salyangozdur.
D)K östaki borusu, M yarım daire kanallarıdır.
3-
Ayşe Hanım’ın ayakta duramama, dengesini tam
olarak sağlayamama problemi vardır. Doktora giden
Ayşe Hanım’ın beyinciğine bakılmış, bir sorun olmadığı
anlaşılmıştır. Ayşe Hanım’ın kulağında sorun
olabileceğini düşünen doktor kulağında sorun
olabileceğini düşünen doktor kulağın hangi kısmına
bakmalıdır?
A)Östaki borusu
B)Yarım daire kanalları
C)Salyangoz
D)Oval pencere
3