89 Yıllık Bir Kanun : TMK Bugün 17.02.2015, Türk Medeni Kanunu’nun kabulünün 89. yıl dönümü. Medeni Kanundan önce ülkede, Osmanlı döneminden kalma hukuk kurallarının din ve örften oluştuğu İslam Hukuku sistemi bulunmaktaydı. Tanzimat döneminde “MECELLE” adı verilen bir kanun hazırlanmıştı. Mecelle de dini ve örfi kurallara dayanmaktaydı. Osmanlı Devleti sınırları içinde Müslüman olmayanlara ise kendi dinlerinin kuralları uygulanırdı. Ayrıca yabancı ve gayrimüslimlere hukuk alanında bir takım ayrıcalıklar tanınmıştı. Bu nedenle hukuki eşitlik ve bütünlük yoktu. Mecelle toplumun ihtiyaçlarına cevap verememekteydi. Türk Medeni Kanunu tasarısını hazırlamak için hukukçu milletvekillerinden, öğretim üyeleri, yargıç ve avukatlardan oluşan 26 kişilik bir komisyon oluşturuldu. İsviçre Medeni Kanunu’nu, Türkçe’ye çevrilerek TBMM tarafından 17 Şubat 1926 tarihinde Türk Medeni Kanunu olarak kabul edildi. 4 Ekim 1926’da yürürlüğe girdi. Türk Medeni Kanun’unda, 1 Ocak 2002 tarihinde şekil ve içerik bakımından değişiklik yapılarak bugüne kadar gelebilmiştir. Neden İsviçre Medeni Kanunu ?? Öncelikle yeni bir medeni kanunun hazırlanması uzun sürecekti. Toplumun en kısa sürede bu kanuna ihtiyacı vardı. İsviçre Medeni Kanunu, Türk toplumunun örf ve hukukuna uygundu. Mevcut kanunların en çağdaşı Kadın – erkek eşitliğine dayanması En zor sorunlar karşısında bile pratik ve akılcı çözümler getirmesi Türk Medeni Kanunu Yenilikleri ?? Hukuk devrimi denilince ilk akla gelen Medeni Kanun’un kabulüdür. Aile hukukunda kadın-erkek eşitliği sağlandı. Evlenme yaşının belirlenmesi, Resmi nikah ve tek kadınla evlilik esası kabul edildi. Erkeğin “boş ol” demesi ile sonuçlanan boşanma yerine, kadının ve erkeğin Kanunda belirtilen nedenlere dayanarak boşanma davası açabilmesi ve bu konuda mahkeme kararı alınması koşulu getirildi. Mirasta kadın erkek eşitliği sağlandı. Mirastan erkek çocuğun tam pay, kız çocuğun yarı pay alması yerine her ikisinin eşit pay almaları kabul edildi. Mahkemelerde şahitlikte kadın - erkek eşitliği sağlandı. Kadınlar istediği mesleğe girebilme hakkı kazandı. Türk Medeni Kanun’un kabulü ile kanunlar herkese uygulanmış, hukukta birlik sağlanmış, vatandaşlar arasında din ve mezhep farkı gözetilmemiştir. 1 Av. Begüm KARAPINAR TÜRK Türk Medeni Kanun’un İçeriği Türk Medeni Kanunu 5 ana hukuk dalından oluşmaktadır. 1) Kişiler Hukuku : Kişiliğin başlangıcı, sona ermesi ve korunması, kişilerin ehliyetlerini, akrabalarıyla olan bağlılıklarını ve belli bir yerle (yerleşim yeri) ilişkilerini düzenler. 2) Aile Hukuku : Aile ilişkileri diyebileceğimiz bir takım hususları içerir. Nişanlanma, Evlenme, Eşlerin karşılıklı hak ve ödevleri, ana-baba ile çocuklar arasındaki soybağı gibi konular. 3) Miras Hukuku : Bir insanın ölümünden sonra kendisinin para ile ölçülebilen bütün hak ve borçlarının kimlere, ne oranda ve nasıl dağıtılacağı konularını düzenleyen hukuk kuralları. 4) Eşya Hukuku : Kişilerin bir eşya üzerindeki egemenlik ve tasarruflarının türlerini gösteren ve düzenleyen medeni hukuk dalıdır. 5) Borçlar Hukuku : Borç ilişkilerini düzenleyen medeni hukuk dalıdır. Medeni Kanun’un Önemi Medeni Kanunlar, kişlerin doğumundan ölümüne kadar tüm yaşam faaliyetlerini düzenleyen kanunlardır. Bu kanunlar, toplumun kişiye, çocuklara, kadınlara, aileye, yaşlılara, bedensel veya zihinsel engeli bulunanlara, bunların birbirleriyle ve eşya ile bakış açılarını ortaya koyarlar. Bir toplumun kişilere verdiği değere bakmak için Medeni Kanuna bakmak yeterlidir. GÜNÜMÜZDE MEDENİ KANUN Türk Medeni Kanun’un kabulünden bu yana 76 yıllık sürede 1 Ocak 2002 tarihinde yeniden düzenlenen ve yürürlüğe giren yeni Türk Medeni Kanunu ile eski Medeni Kanun’un gerek şekil gerek içerik bakımından değişiklik yapıldığı hükümler vardır. Yeni Kanun ile evlenme ile meydana gelen mal rejimi değişmekle birlikte zilyetlikten tapu siciline kadar pek çok konuda değişiklik yapılarak yenilenmiştir. 2 Av. Begüm KARAPINAR TÜRK