ÖZET: Türkiye Futbol Federasyonunun 657 sayılı Kanununun 87`nci

ÖZET: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanlığının 631 sayılı KHK kapsamında
olup olmadığına ilişkin. (01/02/2007-564)
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanlığının 631 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname kapsamında olup olmadığı hususunda görüş talebi içeren ilgi yazı ve ekleri
incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 04/07/2001 tarih ve 631 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin
Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 14 üncü maddesinde; "Genel
bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, kamu iktisadi teşebbüsleri, döner
sermayeler, meslek kuruluşları, kefalet sandıkları, mahalli idareler ve bunların birlikleri
hariç olmak üzere, Özel kanunlarla kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurul, üst kurul,
kurum, enstitü, teşebbüs, teşekkül, fon ve sair adlarla kurulmuş olan bütün kamu kurum
ve kuruluşları (bundan sonra "kapsama dahil kuruluş" olarak anılacaktır) tarafından;
yönetim ve denetim kurulu ile kurul, üst kurul üyeleri dahil tüm personeli için; ilgili
mevzuatları uyarınca belirlenen her türlü maaş, aylık, ücret, ek ücret, prim, zam, tazminat,
ikramiye, fazla mesai, kar payı ve her ne ad altında olursa olsun yapılan diğer mali
ödemeler ile sosyal hak kapsamında yapılan bütün ayni ve nakdi Ödemelerin tümünün altı
aylık net ortalaması toplamı (bundan sonra "ortalama ücret toplamı" olarak anılacaktır),
657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi en yüksek Devlet memuruna her ne ad altında
olursa olsun fiilen yapılan mali ve sosyal hak niteliğindeki her türlü ödemeler dahil
bulunacak toplamının altı aylık net ortalamasını (bundan sonra "ortalama kanuni ücret
tavanı" olarak anılacaktır) geçemez.
Bakanlar Kurulu; kapsama dahil kuruluşlarda uygulanacak ortalama ücret
toplamı üst sınırını, ortalama kanuni ücret tavanını geçmemek üzere, anılan her kuruluş
için ayrı ayrı veya birlikte tespit etmeye veya değiştirmeye; gerektiğinde ortalama ücret
toplamı içinde yer alan ödeme unsurlarını ayrıca belirlemeye veya sınırlandırmaya;
uygulamaya ilişkin esas, usul ve diğer hususlar ile ödeme tarihlerini düzenlemeye;
ortalama ücret toplamı ve ortalama kanuni ücret tavanı kapsamındaki ödemeleri
belirlemeye, kapsama dahil edip etmemeye, bu husustaki tereddütleri gidermeye; Devlet
memurlarının mali ve sosyal haklarında yapılacak genel veya kısmî nitelikteki artış
oranlarını geçmemek üzere ortalama ücret toplamı üst sınırını daha düşük oranlarda
artırmaya yetkilidir.
Kapsama dahil kuruluşlar, Bakanlar Kurulu kararıyla tespit edilecek ortalama
ücret toplamı üst sınırının altında, ortalama ücret toplamı alan personeli hakkında;
Bakanlar Kurulu kararıyla tespit edilecek ortalama ücret toplamı üst sınırını aşmamak,
usul ve esaslar ile diğer belirlemelere uymak kaydıyla, ortalama ücret toplamını oluşturan
ödemeleri mevzuatları dahilinde tespit etmeye devam ederler. Ancak, bu tespitlerini
yaparken hiçbir surette ortalama ücret toplamı üst sınırını aşacak şekilde ödemeye sebep
olacak düzenleme, değişiklik veya artış yapamazlar." denilmekte olup, bu söz konusu madde
hükmüyle kamu kesiminde "Üst Kurullar" olarak bilinen düzenleyici ve denetleyici kurumlarda
yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile kadro karşılığı sözleşme ile çalıştırılan personelin ücret,
mali ve sosyal haklar dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabi personelin
sözleşme ücretlerinin üst sınırını en yüksek Devlet memuru aylığının belli bir katına
endekslemek ve bu suretle adı geçen kurumlardaki sözleşme ücretlerinin artış ve toplam üst
sınırlarını belirlemek amacı güdülmüştür.
Diğer taraftan, 03/10/1983 tarih ve 91 sayılı Menkul Kıymetler Borsaları
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak Sermaye Piyasası Kurulunca çıkarılan
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Teşkilat, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliğinin 6 ncı
maddesinde; "İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Menkul Kıymet Borsaları Hakkında 91
sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede öngörülen görevleri yerine getirmek üzere
kurulmuş, yetkilerini kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak kullanan ve Sermaye
Piyasası Kurulu'nun izleme ve denetimi altında olan tüzel kişiliği haiz bir kamu
kurumudur.", 9 uncu maddesinde; "İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Genel Kurul,
Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Komiteler ile Borsa Başkanı ve Borsa Başkanına
bağlı Başkanlık teşkilatından oluşur." denilmekte, Genel Kurulun Görev ve Yetkileri Başlıklı
10 uncu maddesinde, Genel Kurulun yönetim ve denetim kurulu üyelerini seçeceği ve yönetim
kurulunca teklif edilen bütçe ve personel kadrosunu kesinleştireceği ifade edilmekte, Yönetim
Kurulu başlıklı 15 inci maddesinde; "Yönetim Kurulu Sermaye Piyasası Kurulu'nun teklifi
üzerine müşterek kararname ile atanan Borsa Başkanı ile Genel Yönetmeliğin 20 nci
maddesindeki esaslara göre seçilen 4 üyeden teşekkül eder.", Yönetim Kurulunun görev ve
yetkilerinin düzenlendiği 16/b-6 maddesinde ise; "Borsa adına imzaya yetkili olacak
personelin atama, yükseltme, disiplin cezaları konularında karar vermek, ücret göstergesi,
tazminat, ikramiye ve sosyal yardımlar gibi konularda, Personel Yönetmeliğinin kendi
yetkisine bıraktığı hususları görüşüp karara bağlamak, atama yetkisini gerektiğinde Borsa
Başkanına devretmek." hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Personel Yönetmeliğinin 1 inci maddesinde;
"Bu Yönetmelik, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası personelinin hizmet şartlarını,
niteliklerini, atanma, yetiştirilme, ilerleme ve yükselmeleri ile ödev, hak, yüküm ve
sorumluluklarını, aylıklarını, ödeneklerini ve diğer özlük işlerini kapsar." denilmekte, 4
üncü maddesinde, Borsa hizmetlerinin kadrolu sürekli personel, kadro karşılığı sözleşmeli
personel ile geçici personel tarafından yürütüleceği ve ücretlerinin sözleşmelerinde yer alan
hususlara göre ödeneceği hüküm altına alınmakta, "Deneme Süresi" başlıklı 16 ncı maddesinde,
Borsada ilk kez göreve başlayan personel için İş Kanununda belirlenen süre uygulanır, 17
nci maddesinde de, Borsa personelinin sosyal güvenlik açısından Sosyal
Sigortalar Kurumuna tabi olduğu ve bu sosyal güvenlik kuruluşunun özel mevzuatı ile
sağlanan haklardan yararlanır, denilmektedir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamaların birlikte değerlendirilmesi neticesinde,
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'ndaki personelin ücret ve kadrolarının Genel Kurulca seçilen
Yönetim Kurulunca belirlendiği ve söz konusu personelin hizmet akdiyle çalıştırıldığı hususları
göz önüne alındığında, mezkur Kurum personelinin memur ve diğer kamu görevlilerine ait mali
ve sosyal hakları düzenleyen 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında olmadığı
mütalaa edilmektedir.